Humor uit het Buitenland.
m-
LEIDSCH DAGBLAD Vierde Blad
Zaterdag 12 October 1935
FINANCIEEL OVERZICHT.
Vrouw „Hier staatHoe ls het te verklaren, dat er
mannen zijn, die zich een week lang bedrinken, en d.
volgende week naar geen borrel omkijken
Haar man„Ze krijgen zeker eens ln de veertien
dagen hun loon." (Smith's Weekly).^]
Tante „Je moét er heusch eens door zien, Marietje^
Je weet niet wat je mist 1" (Happy Mag.)!
„De ouwe kar begint nu op temperatuur te komen; Je
eoudt heelemaal niet zeggen dat le een kampeerwagen
trok, wel?,"' (Humorist)
Vrouw van den schrijver„Ja, we hebben een hoop
zand laten komen. Ziet u, mijn man schrijft een woestljn-
geschledenls en hij wil ln de Juiste steer leven."
(Passing Show),
„Hoe dan ook, als het gaat regenen, dan hebbfen we
tenminste een dak boven ons hoofd." (Humorist)
„Sapperiootl Ik heb het verkeerde bordje opge
hangen". (Passing Show)',
Prijsstijging op de goederenmarkten -
Voornamelijk een gevolg van oorlogs
vrees - Aanvulling van uitgeputte voor
raden - Beteekenis van de prijsverbetering
voor de Indische cultures - Vraag naar
suiker- en theeaandeelen - De Sep
tember-export van radio-artikelen valt
niet mee - Prijshoudende stemming op
de beleggingsmarkt.
Wanneer men de prijsbeweging op de
goederenmarkten zou mogen beschouwen
als graadmeter van de algemeene econo
mische ontwikkeling, zou de prijsstijging,
die sinds eenigen tijd over vrijwel de ge-
heele Unie valt waar te nemen, alle aan
leiding geven tot een optimistische beoor
deeling van den tegenwoordigen toestand
en de vooruitzichten voor de naaste toe
komst. Talrijke artikelen, waarin de han
del tot kort .geleden nog tot een minimum
was ingekrompen, worden thans weder op
ruime schaal verhandeld tot prijzen, die
vaak aanzienlijk hooger zijn dan het
laagste punt. dat in het begin van dit
Jaar was bereikt. Helaas wordt de bevre
diging over deze ontwikkeling aanmerke
lijk getemperd door de wetenschap, dat
hierbij slechts voor een klein deel sprake
kan zijn van een gezond herstel na een
periode van voortdurende inzinking, maar
dat de betere gang van zaken ln hoofd
zaak Is toe te schrijven aan vraag voor
oorlogsdoeleinden. Deze is niet alleen af
komstig van de direct bij den oorlog be
trokken landen, maar ook van die staten,
die zich op de mogelijkheid van een uit
breiding van het conflict voorbereidend,
hun bewapening opvoeren en voorraden
aanleggen.
De naweeën van den wereldoorlog lig
gen nog te versch in de herinnering om
niet te beseffen, welke gevaren een door
dergelijke ongezonde factoren veroor
zaakte prijsopdrijving in zich bergt.
Mocht het conflict tot den tegenwoordigen
omvang beperkt blijven, dan zal een
terugslag zelfs spoediger kunnen intreden
dan men thans veelal verwacht. Een
strikte toepassing van de economische
sancties zal eveneens van directen in
vloed kunnen worden op de prijsvorming,
al valt hieromtrent met zekerheid nog
niet veel te zeggen.
Uit den aard der zaak zijn de prijzen
van grondstoffen, die van direct belang
rijn voor het vervaardigen van oorlogs
materiaal. w.o. in de eerste plaats metalen,
het meest gestegen. Zooals echter uit de
onderstaande tabel van het prijsverloop
van enkele der toonaangevende producten
blijkt, heeft de stijgende beweging zich
ook medegedeeld aan de noteeringen van
landbouwgewassen en koloniale waren.
Hierbij heeft zich nog de bijzondere om
standigheid doen gelden, dat de statisti
sche positie van verschillende artikelen
in den laatsten tijd niet onbelangrijk ver
beterd was. terwijl men. in tegenstelling
met den toestand vóór de crisisjaren,
weinig rekening heeft te houden met „on
zichtbare" voorraden van handel en in
dustrie. De dalende prijsbeweging heeft
er Immers toe geleid, dat veelal „mondjes
maat" werd gekocht, teneinde verliezen op
opgeslagen goederen te voorkomen Een
opleving van de vraag kan derhalve thans
in veel mindere mate dan vroeger het
geval was door nog bij den handel aan
wezige voorraden worden opgevangen,
maar weerspiegelt zich direct in een
Electr. Koper p. ton)
Tin (Standard cash p. ton)
Tarwe (harde winter 2 Set. p. lb)
Katoen (Middl. Upl. $ct. p. lb.)
Copra p. ton)
Suiker (Cuba $ct. p. lb.)
Rubber (d. p. lb.)
Thee (brok. orange d. p. lb.)
toename van den afzet door producenten,
Tegelijkertijd vormt de prijsstijging een
aansporing voor den handel, om de uitge-
putte voorraden weder te gaan aanvullen.
De verbetering, die ook zonder rekening
te houden met de oorlogsvraag, in de sta
tistische positie van verschillende artike
len is ingetreden, is voor een belangrijk
deel het gevolg van maatregelen tot
kunstmatige beperking van de productie.
In sommige gevallen is echter de natuur
aan den mensch te hulp gekomen, zoo
b.v. met betrekking tot de tarwe-voort-
brenglng. Terwijl ln vroegere jaren de
inkrimping van de opbrengst ln de Ver.
Staten, tengevolge van de desbetreffende
maatregelen der Amerikaansche regee
ring, gecompenseerd werd door de over
vloedige productie in Argentinië, wordt
verwacht, dat de Argentijnsche graan
oogst dit jaar aanmerkelijk kleiner zal
uitvallen. Volgens de Jongste raming van
het Amerikaansche Departement van
Handel zal de wereldproductie van tarwe
dit jaar 3.430 millioen bushels bedragen
tegen 3 460 millioen vorig Jaar. Aangezien
het overschot uit het vorige jaar aan het
begin van dit seizoen 800 millioen bushels
bedroeg tegen 1.100 millioen vorig Jaar,
zal de totale beschikbare hoeveelheid
tarwe op de geheele wereld voor het jaar
1935/36 naar schatting 4.230 millioen
bushels bedragen tegen 4.560 millioen in
1934/35. d.i. dus een vermindering van ca.
330 millioen bushels. Als gevolg van den
kleineren oogst van dit jaar wordt ver
wacht, dat het overschot aan het eind van
het Jaar tot 400 a 500 millioen bushels zal
dalen.
Voor de katoenmarkt zijn de statisti
sche vooruitzichten minder gunstig dan
voor tarwe; eenerzijds heeft men hierbij
rekening te houden met de aanzienlijke
voorraden, die met steun van de Ameri
kaansche regeering tijdelijk uit de markt
worden gehouden en anderzijds belooft de
opbrengst van den katoenoogst in de Ver.
Staten belangrijk grooter te worden dan
het vorige jaar. Officieel wordt de oogst
er thans geraamd op 11.464.000 balen
tegen een opbrengst van slechts 9.636.000
balen vorig jaar. Hoewel katoen als oor
logsmateriaal een rol van beteekenis
speelt, is de oorlogsvraag tot dusverre dan
ook nog slechts in beperkte mate in de
prijsvorming van dit artikel tot uiting
gekomen.
Daarentegen heeft de tinmarkt in groo
teren omvang van de toeneming van de
vraag kunnen profiteeren. Het Interna
tionale Tin Comité, waarin de voornaam
ste tln-produceerende landen vertegen
woordigd zijn. heeft in de sterke vermin
dering der voorraden aanleiding gevon
den, om de restrictie te verzachten en het
productie-percentage van 65 tot 70 der
standaardproductie te verhoogen, nog wel
met terugwerkende kracht tot 1 Juli 1935.
In den jongsten tijd ls de stemming op de
tinmarkt, evenals trouwens op de meeste
andere marktgebieden, eenigszins aarze
lend geworden, wat wel verband zal hou
den met de onzekerheid over de verdere
politieke ontwikkeling en met de vraag,
of Italië uit hoofde van financieels
redenen of van eventueele sancties in
staat zal blijven, zijn behoeften aan oor
logsmateriaal te dekken.
De verbetering van den tlnprljs komt
goed ter stade aan de Ned. Indische
schatkist, die naar men weet uit de be
langen der Indische regeering bi] de tin-
bedrijven aanzienlijke inkomsten trekt.
Laagste
Laagste
15 Sept.
10 Oct.
1934
1935
1935
1935
28 1/4
29 1/4
35 3/5
41
221 1/4
208
210 1/2
233 1/2
87 3/8
99 1/4
113 3/4
139 3/4
10.45
10.55
11.75
11 30
8 1/16
10 3/16
10 3/16
13 1/2
2.74
2.65
3.18
3 68
4 1/3
5 3/16
5 3/4
6
161/2
17 1/2
45
58
Ook overigens is onze Oost bij de prijs
ontwikkeling op de productiemarkten
direct betrokken. De prijsstijging voor
Cuba-suiker te New York ls gepaard ge
gaan met een toeneming van de vraag
naar Java-sulker, die de N. I. V. A. S. in
staat heeft gesteld, de limites voor den
afzet van suiker ln Brltsch-Indië, China
enz. in drie étappes van 10 en één van 15
cent met totaal 45 cent per 100 Kg. te
verhoogen. wat percentsgewijs (de notee
ring voor superieur bedraagt gemiddeld
ruim f.4) 'n aanmerkelijke verbetering ls.
De stijging van deo.nibberprljs op zich
zelf meer het gevolg van de Jongste ver
scherping van de restrictie dan van vraag
voor oorlogsdoeleinden, komt ook ten
goede aan de Ned. Indische rubberonder
nemingen De vaste stemming op de in
ternationale theemarkt weerspiegelt zich
ln een gestadige stijging der prijzen voor
Javathee op de Amsterdamsche veilingen.
Voorts verdient de prijsstijging voor
copra, voor vezelproducten (men denke
aan de belangen van de Handelsver.
Amsterdam en van andere Indische cul
tuurondernemingen bij deze producten),
voor cacao enz. ten volle de aandacht.
Op zich zelf is de recente prijsverbete
ring op de productenmarkt nog altijd niet
buitengewoon belangrijk. De hieraan voor
afgegane prijsdaling wordt er Immers lang
en lang niet door Ingehaald, en aan een
terugkeer van het vroegere prijsniveau
behoeft dan ook nog niet te worden ge
dacht. Nu moet, bij de beoordeeling van
de winstmogelijkheden voor de producen
ten der desbetreffende artikelen, rekening
worden gehouden met het feit. dat deze
inmiddels ln de meeste gevallen hun
productie-kosten aanzienlijk hebben kun
nen verlagen, zoodat zij op een aanmer
kelijk lager niveau der verkoopsprijzen
reeds met eenlge winst kunnen werken.
Voor de Java-suikerondernemingen ls
de toestand in het algemeen zóó, dat de
tegenwoordige verkoopprijzen vermoede
lijk weinig of geen verlies meer opleveren.
Er zijn echter nog aanzienlijke hoeveel
heden suiker uit vorige oogsten aanwezig,
die bij de meeste maatschappijen te boek
staan boven de prijzen, die zij thans
opbrengen.
Hierop zullen derhalve verdere afschrij
vingen noodzakelijk zijn. Is het tijdstip,
waarop de Java-suiker-industrie weer met
eenlge winst kan werken, nog niet aange
broken, nog verder verwijderd ls vermoe
delijk dat, waarop de uitkeering van divi
dend zal kunnen worden hervat, tenzij
de prijsverbetering op de suikermarkt
zulke vorderingen mocht maken, dat uit
de bedrijfswinst na bewerkstelliging van
de noodige afschrijvingen dividend kan
worden betaald. Onihogelljk is dit niet;
door de sterke inkrimping van het pro
ductie-apparaat, zoowel op Java als op
Cuba, alsmede door een minder gunstige
weersgesteldheid in de bietsuiker verbou
wende landen, had men reeds lang ln
den loop van het volgend Jaar een prijs
stijging verwacht, te meer omdat de voor
raden van het verbruik en in de tweede
hand sterk zijn ingekrompen. In verband
met de politieke verwikkelingen is de nel-
ging, om deze voorraden aan te vullen,
ook hier nog vervroegd, wat de prijsstij
ging in de hand werkt.
De hoop op een verdere verbetering van
den suikerprijs heeft tot een opleving
van de speculatieve belangstelling voor
suikeraandeelen geleid. Aan het eind der
vorige week nam de vraag, niet alleen
naar suikeraandeelen, maar naar alle
productie-ondernemingen, zulk een om
vang aan, dat gesproken kon worden van
een „grondstoffen-hausse". Wat suiker
aandeelen betreft, profiteerden hiervan
vooral de minder courante soorten; we
gens de beperkte markt leidt een geringe
vraag gemakkelijk tot een betrekkelijk
groote koêrssttigirg, zoels omgekeerd 'n
naar verhouding klein aanbod meest
moeilijk wordt op' -nomen Hoewel de be
langstelling in de afgeloc. n week gelei
delijk is geluwd, konden de noteeritigen
zich toch meest op het verhoogde koers-
pell handhaven.
De vraag naar thee-aandeelen werd ge
stimuleerd door de hoogere prijzen, die
op de laatste Amsterdamsche thee-veiling
konden worden bedongen en de koersen
zijn dientengevolge scherp opgeloopen.
Rubberaandeelen werden gunstig beïn
vloed door het bericht, dat de Ned. Indi
sche regeering thans overgaat tot het op-
koopen van rubber-,licenties", teneinde
aldus den rubberultvoer terug te brengen
tot de toelaatbare hoeveelheid, nadat de
export van bevolklngsrubber het vastge
stelde quotum aanmerkelijk heeft over
schreden Verwacht wordt, dat verschil
lende rubber-ondernemingen gebruik zul
len maken van het aanbod en dat zij hun
bedrijf geheel zullen stopzetten. Hierdoor
voltrekt zich in de rubbercultuur een ver
dere rationalisatie, die aan de markt in
haar geheel ten goede komt. doch die een
toeneming van de werkloosheid in dezen
bedrijfstak met zich brengt. Het ligt in
de bedoeling van het Gouvernement, een
totale hoeveelheid van 20 000 ton aan li
centies op te koopen. De hiervoor benoo-
dlgde middelen ad naar raming f. 5 mil
lioen, zullen, naar men aanneemt, geput
worden uit de opbrengst van het uitvoer
recht op bevolkingsrubber.
In de lndustrieele afdeeling is minder
omgegaan dan ln cultures, doch in het
algemeen was de stemming hier goed
prijshoudend. Een uitzondering vormden
aandeelen Ned. Ford. die scherp in koers
daalden op het tegenvallende interim-
dividend. Aandeelen Philips konden een
paar percent in koers oploopen, hoewel
de exportcijfers voor radio-artikelen in de
maand September niet meevielen. In ver
gelijking met de voorafgaande maand is
nog een kleine vermindering van f. 5000
Ingetreden, terwijl September van het vo
rige jaar een vooruitgang van bijna
f. 11/4 millioen tegenover Augustus had
vertoond. Met een waarde van f. 3.79 mil
lioen is de uitvoer ln September 1935
ruim f. l'/i millioen bij dezelfde maand
van 1934 ten achter gebleven. In de eer
ste negen maanden van dit jaar bedroeg
de export van radio-artikelen f. 29 mil
lioen. tegen f. 28.11 millioen in de over
eenkomstige periode van het vorige Jaar.
Er bestaat dus nog een kleine voorsprong.
De uitvoer van gloeilampen blijft voor de
eerste zeven maanden met een totaal van
f. 4.14 millioen c.a. zeven ton bij het vo
rige jaar ten achter. Aandeelen Konink
lijke zijn bij beperkten handel lets ln
koers gestegen. In Amerikaansche waar
den zijn de omzetten eveneens vermin
derd.
Beleggingswaarden konden zich mee-
rendeels op de vorige prijzen handhaven.
Een gunstlgen Indruk maakt de week
staat van de Nederlandsche Bank, die een
vermeerdering van den goudvoorraad
aantoont van f. 20 millioen, gepaard
gaande met een inkrimping van de cre-
dletverstrekklng. waardoor de positie der
Bank aanmerkelijk ls verbeterd. De goud
dekking der direct opeischbare verplich
tingen bedraagt thans weer 66.24% tegen
62.26% in de vorige week. De guldenskoers
kon zich in verband hiermede iets her
stellen en op de geldmarkt ls de situatie
ln zooverre verbeterd, dat particulier dis
conto tot 51/4 i 5%% is teruggeloopen,
wat de mogelijkheid van disconto-verla
ging door de Ned. Bank opent. Prolon
gatie bleef echter op het hooge niveau
van 6% gehandhaafd.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop
Cult. Mij. der Vorstenlanden 18 20 1/2 20.
Handelsver. „A'dam" 178 3/4 181 1/4 180
Javasche Cultuur M. 94 100.
N. I. S. U. 91'/: 95 1/4.
Suikerfabr. TJoekir 98 103% 102.
Wonolangan 32 37.
Balapoelang 171 177'/:.
Banjoewangl pref. winstd. 87% 96 95%.
Melattle 120 130 128'/:.
Amsterdam-Rubber 100 103 102'/:.
DE HARINGVISSCHERIJ.
(Van onzen Visscherij-medewerker).
Het schijnt, dat de ZandvisscheriJ reeds
teneinde loopt. De kwaliteit van de haring
is nog achteruit gegaan, vergeleken bij
de vorige week en er wordt zeer veel
ijleharing aangevoerd. De aanvoeren wa
ren niet bijzonder groot, van een over
vloedige visscherij is dan ook geen sprake.
Zooals altijd zijn er uitzonderingen, die
den regel bevestigen; zoo komen er ook
thans schepen met volle ladingen binnen,
welke maar kort uit zijn.
In het geheel genomen kunnen wij wel
zeggen, dat de Zandvlsscherij mislukt is.
De totaalvangfct is thans ruim 120.000
kantjes bij die van het vorig jaar ten
achter. Zooals het er thans vqorstaat, ziet
het er wel naar uit, dat de zoutharing-
vlsscherij wat langer uitgeoefend zal wor
den, dan het vorig jaar.
Verschillende schepen warden er op in
gericht versche haring aan de markt te
brengen; de prijzen hiervoor waren deze
week uitstekend. De vooruitzichten voor
de verschharingvisscherij zijn echter niet
bijzonder gunstig, daar voor den export
naar Duitschland slechts een zeer klein
kwantum is toegestaan; men spreekt van
Mk. 170.000 voor de laatste drie maanden
van 1935. Als men weet, dat het vorig Jaar
per week dikwijls groote hoeveelheden
naar Duitschland geëxporteerd werden,
kan men zich voorstellen, dat een der
gelijk kwantum practisch van geen betee
kenis is.
De Visscherilcentrale heeft bekend
gemaakt, dat vanaf 10 October wederom
partijen pekel- en steurharing uit de
markt genomen zullen worden. Deze be
slissing schijnt genomen te zijn na een
spoedeischende vergadering van de Ree-
dersvereeniging, naar aanleiding van de
groote val van de prijzen in de laatste
week. Er schijnt sprake te zijn van maxi
mum opvangprijzen van acht gulden voor
goede pekelharing. O.i. zijn deze prijzen
te laag; de prijzen zijn geregeld belang
rijk hooger geweest en het bleek, dat ex
port mogelijk was. Er is veeleer reden den
maximumprijs een gulden hooger, in-
plaats van een gulden lager te stellen,
dan die van het vorig jaar toen deze negen
gulden bedroeg.
Het ls te hopen, dat aan de te benoemen
prijszettingscommissie voldoende vrijheid
gelaten zal worden om de prijzen even
tueel te verhoogen.
DE TREIL VISSCHERIJ.
De vischprljzen blijven op een redelijk
peil en de besommingen zijn van matig
tot goed.
Nog steeds beëindigen er motorloggers
de treilvlsscherij om ter haringvlsscherlj
uit te varen, hetzij ter zoute,hetzij ter
versche.
Voor de haringtrekkers loopt het sei
zoen ten einde; deze schepen zullen dan
ook wel weer spoedig ter gewone treil-
visscheri] uitvaren.
Bandar Rubber 100 1/4 103'/: 103.
Hessa Rubber 81 82 1/4 81.
Ford Automobielfabr. 276 254 257 256 5/8
ex div.
Philips' 238'/: 241'/:.
Unilever 96 3/8 95 3/4 97 1/8.
Kon. Petroleum 186 1/4 192 3/4 1913/4.
4% Nederland 94 3/4 94 7/16 95 1/8.
3% Nederland 80 3/4 81 5/8 81 3/8.
2'/:% N.W.S 70 70 3/8 70.
4'/:% Ned. Indië 93 92 3/8 93 1/4.
4% Amsterdam 89 1/16 88%.
2—4
