De Italiaansch-Abessynische
oorlog.
Het einde van den Zomertijd.
76s!e Jaargang
ZATERDAG 5 OCTOBER 1935
No. 23169
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureau Noordeimhplein Telefoonnummers voor
STADSNIEUWS.
BUITENLAND.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
20 ets. per regel voor advertenties nil Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
Eager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, wsar agentschappen gevestigd ztfn?
per 3 maanden f.2.35
per week f.0.18
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden 4- portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
Dit nummer bestaat uit ZES bladen
EERSTE BLAD.
Morgen zullen wij in ieder geval
op onze borden aan ons Bureau en in
de zuil aan het Kort Rapenburg onze
stadgenooten op de hoogte houden
van den toestand in Abessynië.
DE DIRECTIE.
BEROEPEN.
Tot hulpprediker in Haren (Gr.) Is
beroepen de heer S, Riemens, alhier.
De heer Riemens heeft deze benoeming
aangenomen.
DE ONTLUIKING DER WIS- EN NATUUR
KUNDIGE WETENSCHAPPEN IN DE
EGYPTISCHE. BABYLONISCHE
EN GRIEKSCHE OUDHEID.
Lezingenreeks in het Kam. Onnes-
laboratorium.
In het winterhalfjaar van 1932 op 1933
Is niet zonder succes beproefd, een gehoor
van belangstellenden, eenerzijds in de
natuurwetenschap, anderzijds in de huma
niora, te vereenigen bij een reeks van
avond voordrachten over: Wereldbeeld en
Wetenschap omtrent 1700. Als vervolg op
deze proeve is thans, met steun en mede
werking van het Leidsch Universiteits
fonds en de Stichting Het Nederlandsch
Historisch Natuurwetenschappelijk Mu
seum. een nieuwe reeks van tien voor
drachten georganiseerd, over het hierboven
staande onderwerp en berekend op een
algemeen gehoor, waarbij evenmin kennis
der klassieke talen als wiskundige ge
schooldheid zal wordep verondersteld. De
bedoeling is, een beeld te geven van de
plaats der natuurwetenschap in de be
schaving der Oudheid en van den samen
hang tusschen de wijsgeerige stroomingen
en de opkomst dier wetenschap.
De voordrachten zullen voor studenten
en anderen toegankelijk zijn, en gehouden
worden in de groote collegekamer van het
Kamerlingh Onnes Laboratorium, alhier.
Als sprekers zullen o.a. optreden: Dr J
G de Lint (Den Haag); Dr. E. J. Dijkster-
huis I Oisterwijk)Prof. dr. B, A. van Gro
ningen (Leiden): Prof. Dr. O. Neugebauer
(Kopenhagen); Prof. Dr. A. Meyer (Ham
burg) en Dr. J. A. Vollgraff (Leiden).
HET PRENTENKABINET.
Tentoonstelling van der Valk e.a.
Ter nagedachtenis van den onlangs over
leden kunstenaar M. van der Valk is in
het Universiteits-Prentenkabinet een keuze
tentoongesteld uit hetgeen deze instelling
van de hand van dezen meester bezit. Deze
werken, daar gekomen door de zorgen van
den vroegeren beheerder dr. J. J. de Gel
der, bestaan uit tal van etsen en een twee
tal belangrijke teekeningen.
Bovendien zijn te zien etsen en teeke
ningen van G. C. Haverkamp benevens ets
werk van D. Harting, A. F. Pieck. W. de
Zwarts. Jan Toorop en enkele anderen.
Van laatstgenoemde zijn o.m. tentoonge
steld fraaie afdrukken van met de droge
naald bewerkte platen, o.a. de portretten
van Albert Verwey en Stefan George.
Op een enkel stuk na is het geëxposeer
de eigendom van het Prentenkabinet.
Deze tentoonstelling vol afwisseling,
welke kosteloos toegankelijk is op werkda
gen van half twee tot half vijf, wil er de
aandacht van het publiek op vestigen, dat
dit. prentenkabinet niet, gelijk men vrij
algemeen meent, uitsluitend werk van oude
meesters bevat, maar dat het ook aan de
kunst van dezen tijd aandacht schenkt.
De tentoonstelling duurt tot 30 Novem
ber.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd: voor het doctoraal examen
Indisch recht, de heer R. Samsoedin
(Leiden): voor het doctoraal examen
Klassieke Letteren de heer A. C. Cosman
(Leiden) en voor het economisch docto
raal examen Indologie de heeren K. F.
Venselaar, Den Haag en Th. C. Leeuwen
dal (Den Haag).
3 OCTOBERFEEST DER I.O.G.T.
In de tot de laatste plaats bezette zaal
van het Tempelierenhuls aan de Hoogl.
Kerkkoorsteeg heeft ook de I.O.G.T. het
feest van Leiden's Ontzet gevierd.
Deze avond, welke ieder jaar belegd
wordt voor diegenen, die er de voorkeur
aan geven dit feest in een drankvrij milieu
te vieren, werd afgewisseld met muziek,
zang, declamatie en goochelen, verzorgd
door medewerkers die zich daarvoor be
langloos beschikbaar stelden.
Vooral de goochelaar die het grootste
deel van den avond aan „het woord" was,
oogstte bij elk nieuw trucje een hartelijk
applaus.
Het was een avond waarop het bestuur
met genoegen kan terugzien.
Rond Adoea wordt zeer verbitterd en hardnekkig gevochten.
De plaats is nog niet gevallen.
Ook op andere plaatsen, als in Ogaden, hebben kleinere
botsingen plaats gehad.
Frankrijk wil wel economische, doch in geen geval militaire
sancties door den Volkenbond doen toepassen.
Op de Engelsche vragen om medewerking in de Middellandsche
Zee is door Parijs gunstig geantwoord.
Nog niet bevestigde berichten spreken van een nieuw aanbod
van Mussolini te Londen.
HOOGEWOERD-COMITÉ
LUSTRUMFEESTEN 1935.
In de afgeloopen week is in de verga
dering van bovenvermelde commissie door
den penningmeester verslag uitgebracht
betreffende de inkomsten en uitgaven van
de versiering, welke tijdens de Lustrum
feesten is aangebracht. Besloten werd het
batig saldo in kas te houden, in verband
met de vermoedelijk aan te brengen ver
slering tijdens de komende 3 October-
feesten 1936, terwijl tevens de daarvoor in
aanmerking komende materialen behoor
lijk zijn opgeborgen.
De rekening en verantwoording ligt voor
belangstellenden (buurtbewoners) in de
morgenuren van 1012 gedurende de week
van 7 tot en met 12 October a.s. ter inzage
ten kantore van den secretaris, H. M. Ver
hulst, accountant, Hoogewoerd 123, alhier.
WIJZIGING MOTOR- EN RIJWIEL-
REGLEMENT.
Nieuwe voorschriften voor rijwielen,
dricwielige transportfietsen
en voertuigen.
Met ingang van Maandag 7 October a.s.
zijn enkele nieuwe voorschriften met be
trekking tot rijwielen, driewielige trans
portfietsen, rijtuigen en handwagens van
kracht.
Zoo moet een rijwiel, waarmede over
een weg of rijwielpad wordt gereden voor
zien zijn van een achterspatbord, waarvan
het gedeelte over een lengte van ten
minste 30 c.M. gemeten vanaf het ach
terondereinde, geheel helder wit is ge
kleurd of geheel van een helderwitte be
dekking is voorzien. Zooals reeds was
voorgeschreven, moet het rijwiel bij duis
ternis een rood achterlicht voeren of een
deugdelijke reflector. Deze reflector moet
op het witte spartbordgedeelte zijn aan
gebracht. niet hooger dan 60 c.M. boven
het wegdek.
Van een driewielig rijwiel moeten alle
spatborden over een lengte van tenminste
50 c.M. op bovenomschreven wijze geheel
wit zijn gekleurd. Een uitzondering op
dezen regel vormen de driewielige rij
wielen ingericht voor personenvervoer,
met twee voorwielen, waarbij alleen het
achterspatbord wit moet zijn. Het witte
achterspatscherm of de beide witte ach-
terspatschermen moeten voor het ach
terop rijdend verkeer goed zichtbaar zijn.
Derhalve steeds helderwit en niet door
jas of bagage afgedekt.
Een rijwiel op meer dan twee wielen,
ingericht voor het vervoer van goederen,
waarmede over een weg wordt gereden
tusschen een half uur na zonsondergang
en een half uur voor zonsopgang, moet
voorzien zijn:
a. Van twee lantaarns, die voorwaarts
een helderwit licht uitstralen en ge
plaatst zijn vooraan, aan de uiterste lin
ker- en rechterzijde van den bak of op
bouw van het voertuig:
b. aan de uiterste linkerachterzijde van
den bak of opbouw van het voertuig, van
een lantaarn, die achterwaarts een rood
licht uitstraalt.
Rijtuigen en handwagens, waarmede bij
duisternis wordt gereden, moeten voor
zien zijn:
a. Van twee lantaarns, die voorwaarts
een helderwit licht uitstralen en geplaatst
zijn vooraan aan de linker- en rechter
zijde van het voertuig, of, als de lading
ter linker- of rechterzijde buiten het
voertuig uitsteekt, vooraan aan de uiterste
linkerzijde, onderscheidelijk rechterzijde
van de lading, echter steeds op gelijke
hoogte
b. Aan de linkerachterzijde van een
lantaarn, die achterwaarts een lood licht
uitstraalt, met dien verstande, dat indien
de lading achter het voertuig uitsteekt,
de lantaarn achteraan aan het meest uit
stekende deel van de lading moet zijn
aangebracht.
TENTOONSTELLING VOLKSHUIS.
In het Liesdche Volkshuis zal hedenavond
en Zondagmiddag weer de jaarlijksche
tentoonstelling gehouden worden van
handwerken, poppen, hout- en metaalwerk,
weef- en kantkloswerk (met demonstraties)
terwijl door de kinderen en ouderen van
de clubs zullen worden opgevoerd speel-
liedjes, volksdansen enz.
GENEESKUNDIGE HULP VOOR
ONVERMOGENDEN.
Wij vestigen er de aandacht van belang
hebbenden op, dat op Woensdag 9 en op
Donderdag 10 October e.k., telkens van
912 en van 24, in het Elisabethshof aan
de Oude Vest No. 25, onder overlegging van
het trouwboekje, de nog geldige kaart, voor
kostelooze geneeskundige hulp en de legi-
timatiekaart van Maatschappelijk Hulpbe
toon, aanvragen kunnen worden ingediend
tot het gedurende het jaar 1936 verkrijgen
van kostelooze genees- en heelkundige hulp
aan onvermogenden.
MIJ. DER NED. LETTERKUNDE.
Het bestuur weer voltallig.
Gisteravond is hier ter stede de maan-
öelijksche vergadering gehouden van de
Maatschappij der Nederlandsche Letter
kunde
In het bestuur werden gekozen ter ver
vulling van de vacatures Bothenius Brou
wer, Duyvendak. De Vries, Nyhoff, de hee
ren: dr. N. Japikse. mr. P. J. Idenhurg,
dr. G. G. Kloeke, mr. J. C. Bloem. Tot
voorzitter werd gekozen prof. dr. N. G.
Krom, die deze benoeming heeft aange
nomen.
In de Historische Commissie werd be
noemd in de vacature Kleyntjes: dr. J. A.
J. Barge; in de Bibliotheekcommissie in de
vacature Van der Meulen: dr. G. G.
Kloeke.
Vervolgens hield dr. P. Fijn van Draad
uit Utrecht een referaat over „Swift en
zijn tijd", waaraan vrij het volgende ont-
leenen
De tijd van Swift is één der gewichtig
ste perioden in de geschiedenis van Enge
land en onder het buitengewoon groot,e
aantal mannen van beteekenis van die
dagen neemt Swift een eerste plaats in;
c-en plaats van belang niet enkel voor zijn
eigen land, maar ook voor onze Republiek.
Men herdenkt Swift in onze dagen bijna
uitsluitend nog als de schrijver van Gul
liver's Travels en dat wel van de twee eer
ste der vier boeken, waarin het werk is
verdeeld. Hij was echter vóór alles poli
ticus en vrijwel al zijn geschriften zijn
heftige en bittere polemiek, verdedigend
de Tory-beginselen van zijn tijd, uiting
gevend aan den haat, waarmede hij en
zijn partij vervuld waren tegen den Ne-
derlandschen bondgenoot. De tot stand-
koming van den vrede van Utrecht
waarover uit Fransche archieven pas
nieuw licht is opgegaan is voor een
groot deel zijn werk. De historicus die de
laatste jaren der Stuarts op den Engel-
schen troon bestudeert, vinden in Swift's
werken een beeld van de toenmalige
Maatschappij vaak overdreven in zijn
bitterheid met al de intrige en de cor
ruptie welke den tijd kenmerkt.
LUSTRUM 1935.
Comité Iloogc Rijndijk en Omgeving.
In een dezer dagen gehouden vergade
ring werd de rekening van inkomsten en
uitgaven goedgekeurd, nadat de heeren A.
P. Valk en ir. H. van Oerie deze hadden
gecontroleerd en accoord bevonden.
De rekening ligt van 8 tot 12 October van
78 uur namiddag voor belangstellenden
ter inzage bij den heer J. Zitman, Hooge
Rijndijk 157.
DE WERKLOOSHEID.
'Bij de Gem. Arbeidsbeurs stonden giste
ren 4050 werkzoekenden ingeschreven te
gen 3527 op 4 October van het vorige jaar.
De gehouden collecte met speldjes
verkoop ten bate van de Chr. Jeugdhulp,
gevestigd Zoeterwoudsche Singel 98 en 99,
heeft f. 302.411/! opgebracht.
Wij herinneren eraan, dat in den
komenden nacht de zomertijd eindigt.
Men denke er dus aan hedenavond
voor het naar bed gaan de klokken
één uur stil te zetten en de wijzers
der horloges een uur terug te draaien.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijvingen:
Atelier van Eecke-Kenyeres. (Beperken
de Bepalingen). Maredijk 161, Leiden, Re
clamebureau. Vennooten: R. van Eecke
en G. J. Kenyeres, Leiden.
Naamlooze Vennootschap „Aerobeton".
(Filiaal). Hooge Rijndijk, Zoeterwoude.
Hoofdzetel, Wassenaarscheweg 20, 's-Gra-
venhage. Fabricatie van gasbeton.
Zuivelfabriek „Volharding". Lindehove-
straat 55, Zwammerdam. Eigenaar: J. F.
Folkers, Zwammerdam.
Opheffing:
Pacificator, Zeestraat 1, Noordwijk-
Binnen. Kleinhandel in sigaren, tabak,
enz.
Wijzigingen
N.V. Nederlandsche Schoen- en Leder-
fabrieken Bata-Best. (Filiaal). Haarlem
merstraat 67, Leiden. Hoofdzetel: Kalver-
straat 110/112, Amsterdam. Vestiging fi
liaal: Voorstraat 23, Katwijk aan Zee.
A. den Boer, Rijnzichtweg 8, Oegstgeest.
Kleermakerij. De zaak is omgezet in een
vennootschap onder firma onder den
naam: A. de Boer. (Beperkende Bepalin
gen). Vennooten: W. den Boer, F. Th. den
Boer en J. I. den Boer, Oegstgeest.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
SPANNINGEN!
De oorlog is in vollen gang! Bij Adoea
wordt hard en hardnekkig gevochten, doch
de slecht bewapende Abessijnen kunnen de
uitstekend uitgeruste Italianen moeilijk
weerstaan. Toch houdt Adoea nog lang
stand!
Overigens zijn de berichten verward en
in menig opzicht met elkaar in volslagen
tegenspraak. Men zal goed doen ze op te
nemen met het bekende korreltje zout.
Zeer belangrijk zou zijn, wanneer juist
bleek, dat Mussolini te Londen nieuwe
voorstellen zou hebben gedaan om tot een
beëindiging van het conflict te komen,
doch bevestiging daarvan ontbreekt nog.
De Volkenbondsraad zal beslist overgaan
tot het nemen van sancties, doch alleen
van economischen aard. Frnkrijk wil in
geen geval militaire, al is het Engeland
volledig tegemoet gekomen in zijn vraag
betreffende vloot-samenwerking in de
Middellandsche Zee, zij het onder uitbrei
ding van deze samenwerking te land en in
de lucht, waar deze noodig mocht blijken.
Baron Aloisi zal teT Volkenbondszitting
aanwezig zijn!
In Oost-Europa blijft het roerig. Hitler's
speciale agent Von Ribbentrop die in Kra-
kau is zou het plan hebben naar Belgrado
en Sofia te gaan om daarna naar Berlijn
terug te keeren.
o
DUITSCHLAND.
Goebbels over dc levensmiddelen
voorziening.
Te Halle heeft Goebbels een rede ge
houden.
Over de levensmiddelenvoorziening zeide
spr.: „Als men de regeering een verwijt wil
maken, dat de boter wat schaarsch is ge
worden dan moet ik vragen: zijn wij Onze
Lieve Heer, en kunnen wij de zon laten
schijnen, die den oogst bepaalt? Is het niet
beter als we 3 weken boterschaarschte
hebben en de daardoor gespaarde deviezen
voor aanschaffing van grondstoffen kun
nen gebruiken, waardoor duizenden aan
het werk kunnen blijven, dan dat wij wat
smakelijker gegeten zouden hebben, maar
duizenden heelemaal zonder arbeid en
brood zouden geraakt zijn?
De verzorging met brood, visch. vleesch
en suiker is absoluut gewaarborgd. Maar
er is een tijdelijke schaarschte aan var-
kensvleesch en vetten.
Het vorig jaar is de oogst slecht geweest,
de boeren hadden geen voer en moesten
hun varkens slachten. Toen hebben we t«
veel varkensvleesch gegeten, dezen winter
zullen we het met wat minder moeten
doen. De minister van voedselvoorziening
heeft echter reeds een reeks maatregelen
tot geregelde voorziening van varkens
vleesch getroffen. Ook op de botermarkt
zal binnenkort ontspanning optreden. Door
handelspolitieke onderhandelingen wordt
alles in het werk gesteld om ook hierin
voorzieningen te treffen.
De huismoeders hebben de taak de re
geering te helpen door iederen vorm van
hamsteren na te laten. Over het geheel
zijn wij er nog niet zoo slecht, aan toe. Wij
moeten ook nil aan de wereld een voor
beeld geven.
Het nat. socialisme draagt niet de schuld,
dat Duitschland te weinig grondstoffen
bezit, Wlji moeten deze in de eerste plaats
BINNENLAND.
Japansche „belangstelling" voor Neder-
Iandsch-Indië. (2e Blad).
De reisregeling met Duitschland; inlei
ding op den bondsdag van Horecaf. (Bin
nenland, 3e Blad).
De salarieering van het personeel der
lagere organen; bezwaren tegen ingrijpen
der regeering. (Binnenland, 3e Blad).
Nog een slachtoffer van het familie
drama te Batavia. (Uit Ned. Oost-Indië,
3e Blad).
Inbreker te Amsterdam bij een worste
ling met een politie-agent door een revol
verschot gedood. (Gemengd, 6e Blad).
BUITENLAND.
Scherpe strijd om Adoea, dat nog niet
gevallen is. (2e en le Blad).
Frankrijk wil wel economische doch geen
militaire sancties. (2e Blad).
Overleden is de Fransche Senator Henri
de Jouvenel. (Buitenland, le Blad).
Geruchten over een nienw aanbod van
Italië aan Londen. (2e Blad).
Een rede van Baldwin op het congres
der Engelsche conservatieven. (2e Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN,
EERSTE BLAD.
invoeren om ze hier te laten verwerken.
Als we integendeel alleen levensmiddelen
zullen invoeren, worden deze opgegeten en
dat geeft geen werk, maar kost geld.
Toen wij aan de macht, kwamen voerde
Duitschland voor 2'It milliard levensmid
delen In. Dit getal is door de agrarische
maatregelen van de regeering tot 1 mil
liard verminderd en de l'/i milliard zijn
vrijgemaakt voor werkverschaffing. Be-
teekent dat niets?
In het Sportpaleis te Berlijn heeft voor
een gehoor van ongeveer 20.000 personen
de gouwleider Julius Streicher, redacteur
van het beruchte anti-semietische week
blad „Der Stürmer". een rede gehouden,
waarin hij o.a. zeide: De Jodenkwestie
wordt in liet derde rijk stukje voor stukje
en langs wettelijken weg opgelost. Wijl
slaan geen etalages in en slaan geen Jo
den neer. Wij hebben dat in het geheel
niet noodig. Wie aan dergelijke individu-
eele acties meedoet, is 'n staatsvijand. Hoe
dikwijls is reeds geconstateerd, dat Joden
de aanstichters van dergelijke uitspattin
gen zijn. Wanneer men het ongeluk der
wereld wil vernietigen, moet men het met
wortel en tak uitroeien. Want de oorzaak
van alle rampen in de wereld is tenslotte
het volk, dat sedert eeuwen temidden van.
andere volken zijn misdaden begaat".
FRANKRIJK.
Henri de Jouvenel f.
De bekende Senator en oud-ambassadeur
te Rome, Henri de Jouvenel is na onwel te
zijn geworden, naar een ziekenhuis ver
voerd en daar in den loop van den nacht
overleden.
Henri de Jouvenel.
De overledene werd in 1876 geboren. Hu
was uitgever van het Fransche blad „Le
Matin". In een ministerie Poincaré was hu
minister van publieke werken. Van 1925
tot '27 vervulde hij het ambt van Hooge
Commissaris in Syrië. Verschillende opstel
len waaronder bekende zooals „La vie
orageuse de Mirabeau" zijn van z&jn hand
yersohenen.