HET PRINS WILLEM-ORGEL
PING-PONG
De laatste winter
van het Nationaal Crisis-Comité.
768le Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Woensdag 2 October 1935
Derde Blad
No. 23167
Prinses Juliana spreekt voor de radio.
LAND- EN TUINBOUW.
PASTOOR 0AALMANS
TE BOSKOOP OVERLEDEN.
Foto Van Vliet.
Hedenmiddag wordt in een speciale ge
combineerde vergadering van curatoren
en Senaat der Leidsche Universiteit het
geschenk der studenten en oud-studen
ten, het z.g.n. Prins Willem Orgel overge
dragen.
Aan het orgel, dat is vervaardigd door
de firma G. van Leeuwen en Zonen te
Leiderdorp zijn de beide deuren aange
bracht, afkomstig van het orgel door den
Engelschman Baldwin Hamey, die op 26-
jarigen leeftijd in 1626 aan onze Univer
siteit was gepromoveerd in de medicijnen,
geschonken ter gelegenheid van het eer
ste eeuwfeest der Academie. De dankbare
Brit was toen dus 75 jaar oud en schonk
voor dit doel een bedrag van duizend gul
den.
De beide deuren zijn omstreeks 1828 of
1829 overgebracht naar de Lakenhal en
vandaar 2 of 3 jaar geleden weer terug-
Over beide omroepzenders heeft H.K.H.
Prinses Juliana gisteravond het woord ge
richt tot het Nederlandsche volk om de
collecte aan te bevelen voor het Nationaal
Crisis-Comité, welke in deze eerste week
van October in alle plaatsen gehouden zal
worden.
De Prinses sprak als volgt:
„Voor de laatste maal vraagt het Natio
naal Crisiscomité uw hulp om het den
winter door te helpen.
Met groote dankbaarheid gedenkt 't zijn
ongetelde medewerkers, die ook weer in
het afgeloopen jaar evenals in de vorige
jaren van zijn bestaan den arbeid van-het
comité hebben verlicht.
Ik denk aan de veelal onvermoeide werk
kracht en volhardende geestdrift, die het
heeft mogen ondervinden, aan de vinding
rijkheid, aan den geldelijken steun of gif
ten in natura, kortom aan de gaven en
offers, die het voor zijn broodnoodig doe!
heeft ontvangen, uit geheel Nederland,
maar ook vanuit onze overzeesche gewes
ten en van Nederlanders in het buiten
land. In het bijzonder wil ik noemen hen.
die zoowel in het Nationale alsook even
zeer in de plaatselijke comité's als leden
en staf hun persoon voor dezen arbeid
gekeerd naar het groot-auditorium, waar
zij thans hun oorspronkelijke bestemming
hebben hernomen.
Het orgel zelf heeft met het oog op het
milieu, het toonkarakter van een oud or
gel. Het is geplaatst recht tegenover de
katheders, waar vroeger nog zitplaatsen
waren voor een 40-tal toehoorders.
Deze plaatsen zijn helaas opgeofferd
moeten worden aan het vrij omvangrijke
instrument, waardoor het tóch al zeer be
perkte aantal plaatsen in het groot-audi
torium wederom met bijna tien procent
is verminderd.
Teneinde de rustige sfeer in deze zaal
te bewaren, is de vroegere open balustrade
vervangen door een gesloten dito, hetgeen
de stemming ongetwijfeld ten goede komt.
Toch zal ons oog nog even aan den
aanblik moeten wennen; vooral wanneer
de deuren geopend zijn, kunnen we niet
hebben ingezet; voorts aan alle autoritei
ten en ambtenaren, die hem door hun
hoogst aangename medewerking hebben
vergemakkelijkt; en verder aan hen, die
door het onafgebroken beschikbaar stellen
van geldelijken steun ook van een deel
van hun verdiensten zich tot onze ge
regelde medewerkers hebben gemaakt.
Doch thans heeft het zijn tijd gehad, en
in het komende voorjaar zal door andere
organen, zij het ook op andere wijzen,
worden voorzien in het werk, dat tot nu
toe door het Crisiscomité verricht werd.
Maar tot dan toe bestaat het Crisis
comité nog en het heeft nu zijn laatste
winterperide vóór zich. Het hoopt van
harte, landgenooten, dat dit gezamenlijke
werk van hulp voor elkanders nooden een
goed en bevredigend slot mag vinden door
de wijze waarop het in staat wordt ge
steld dezen winter op te treden.
Dus voor zoover ge geven kunt, laat het
niet na. Het Nationaal Crisiscomité moet
tot den laatsten werkdag alle krachten
blijven inspannen zijn taak zoo goed mo
gelijk ten einde te brengen, zóó, dat het
laatste jaar ook het, beste en meest
vruchtbare mag worden.
In beveel de groote inzameling die deze
week in het geheele land gehouden wordt,
met nadruk bij u aan."
Jhr. S. van Citters, vice-voorzitter van
het Crisis-comité, hield een inleiding,
waarin hij een woord van dank uitsprak
tot al degenen, die hebben medegewerkt
cm de collecte en de daaraan verbonden
prijsvraag voor te bereiden en vervolgde:
„Ik spreek tot u voor de laatste maal;
immers het is bekend, dat het N.C.C. aan
het einde van dezen winter omstreeks Mei
zijn taak zal beëindigen. Zal er dan geen
nood meer zijn? Dit zal helaas wel het ge
val zijn, maar de sedert het optreden van
het N.C.C.nu vier jaar geleden, gewij
zigde omstandigheden vorderen dat de
steun op andere wijze zal worden geboden.
Hieromtrent bestaat tusschen het N.C.C.
en de regeering geen verschil van meening
en laatstgenoemde heeft dan ook gaarne
gebruik gemaakt van het aanbod van de
Nederlandsche Vereeniging voor Armen-
1 zorg en Weldadigheid, om haar ten deze
Ivan advies te dienen. Wat het N.C.C. deed
ten behoeve van de tewerkgestelde werk-
loozen het uitkeeren van den door de
regeering beschikbaren z.g. B-steun zal
i in het komende jaar door het departement
van sociale zaken worden overgenomen.
zeggen, dat de plechtige sfeer, welke al
toos in deze zaal hangt, door de aanwe
zigheid van het instrument wordt ver
hoogd.
Bij de aanschaffing en plaatsing van
het orgel heeft een commissie van advies
gediend, bestaande uit eenige leden van
den Nederlandschen Orgel- en Klokken-
raad en onzen stadgenoot, den heer Leo
Mens.
Het instrument heeft twee klavieren en
pedaal, 9 sprekende stemmen, in 't geheel
14 registers.
Het is van 't z.g. pneumatische systeem,
d.w.z. de verbinding van toets en register
naar pijp wordt door middel van lucht
druk verkregen.
In de bijeenkomst van. hedenmiddag zal
de heer Mens het orgel bespelen.
Wij komen daarop nader terug.
Waarom opheffing?
Waarom het N.C.C. meent aan het einde
van zijn taak te zijn gekomen, is üi het
kort het volgende. Wij zijn ons werk be
gonnen op een oogenblik, dat de crisis
zich in zeer verscherpten vorm deed ge
voelen en toen nog slechts voorloopige
maatregelen waren getroffen om de ge
volgen daarvan eenigermate op te vangen.
Sedert dien zijn er door de regeering tal
van maatregelen genomen om aan de
moeilijkheden, waaronder het economisch
leven gebukt gaat, zoo goed mogelijk het
hoofd te bieden. Van crisis als acuut ver
schijnsel kan bezwaarlijk meer worden ge
sproken; de toestand consolideert zich
gaandeweg; niet door terugkeer naar het
oude, maar door het doen opkomen van
geheel nieuwe toestanden, zij het aanvan
kelijk in voor ons volk als geheel ge
nomen ongunstiger, zin.
De maatregelen door de regeering ge
troffen en nog te nemen hebben het
gspect der zaken sedert het optreden van
het N.C.C. belangrijk gewijzigd. In breeden
kring toont zich een neiging om indivi
dueel minder te doen. De offervaardigheid
neemt af naarmate de regeeringszorg zich
uitstrekt, een verschijnsel van psychclo-
gischen aard, gemakkelijker te constatee-
ren dan te verklaren.
Het N.C.C. ontving tot 1 October be
halve wat in goederen werd geschonken,
in geld rond f. 2.700.000, de plaatselijke
comité's droegen in die vier jaren aan het
N.C.C. af rond f. 550.000, wat dus neerkomt
op een totaal aan inzameling door de
plaatselijke comité's van f. 5.500.000. Cen
traal comité en plaatselijke comité's heb
ben dus in deze vier jaren samen opge
haald rond f. 8.200.000 of gemiddeld per
jaar f. 2.050.000.
Zonder schroom mag gezegd worden dat
het N.C.C. in het licht der telkens zich
wijzigende omstandigheden nuttig werk
heeft gedaan.
Nog veel geld noodig.
Intusschen, hoewel het beëindigen in het
verschiet is, breken wij onze taak niet ab
rupt af en wenschen dien de komende
winter op den tot dusver gevolgden voet
zoo ruim mogelijk voort te zetten.
Er zijn dit jaar zeer ruime bijdragen
noodig, ook om zoo mogelijk het kamp
werk voor jeugdige werkloozen in het jaar
1936 nog te kunnen steunen. En mocht er
door ruime bijdragen soms bij het ein
digen der werkzaamheden een saldo blij
ven, laat niemand zich dan bezorgd ma
ken, dat dit de juiste bestemming niet zal
vinden, waar de statuten der stichting
hierin hebben voorzien door de bepaling
dat het batig saldo der door het algemeen
bestuur goedgekeurde liquidatierekening
moet worden overgedragen aan den mi
nister van binnenlandsche zaken, ten
einde daaraan een bestemming te geven
zooveel mogelijk beantwoordend aan het
doel der stichting.
Moge men dan in de komende dagen
door het geheele land in ruime mate vol
doen aan den oproep van het N.C.C., waar
onder heden de inzameling plaats vindt:
GEEFT ALLEN.
Een scène uit het blijspel „Ping-Pong", waarmede het Ver. Rotterdamsch-Hof-
stadtooneel hier Donderdagavond 3 October in den Schouwburg opueeat.
Dirk Verbeek en Joeki Broedelet. c+OQvn
In dit Weensche blijspel treden verder op: Vera Bondam, Piet Bron, Paul steen
bergen, Myra Ward. - De regie is van Bets RanucciBeekman. - vertaling, n.
Lamap. - DécorKarei BrUckin^n,
VEREENIGING DE TULP.
In het Krelagehuis te Haarlem is een
ledenvergadering van de vereeniging De
Tulp gehouden onder voorzitterschap van
den heer J. Valkering Tzn.
In bespreking kwam de aangekondigde
inkrimping van de met tulpen beteelde op
pervlakte met 10»/», op welke inkrimping
de Ned. Sierteeltcentrale had aangedron
gen.
De voorzitter zei, dat het bestuur aan de
Ned. Sierteeltcentrale had geadviseerd de
inkrimping niet in te voeren, omdat er
weinig surplus wordt opgekocht. Dultsch-
land en Denemarken hebben weinig opge
kocht, wordt deze export beter, dan staat
men misschien voor tekorten, ais de in
krimping doorgaat.
Een uer leden stelde voor te adviseeren,
om drie manden per 100 roe in te leveren.
Men kan daardoor de kleine tulpen weg
werken.
De voorzitter verklaarde, dat de Sier-
teeftceptrale had medegedeeld dat de 25'"»
der teelfbewijzen voor Darwin tulpen en
15"'o voor vroege tulpen ongebruikt zijn ge
bleven. DcZe teeltbewijzen werden „zwe
vend" genoemd.
Vele leden vonden dit een wonderlijke
geschiedenis; men diende tcch te weten
wat er met deze vergunningen gebeurd is,
alvorens tot inkrimping over te gaan.
Het bestuur had hierover inlichtingen
gevraagd en de Siercentrale had geant
woord, dat fouten in de administratie thans
geredresseerd zijn, zoodat de genoemde
percentages teeltvergunningen inderdaad
als „zwevend" zijn te beschouwen.
Een der leden bracht de kwestie der bol-
lentelers en bollentrekkers ter sprake. Hij
vond het onjuist dat de laatsten geen teelt
vergunning noodig hadden.
Volgens den heer T. van Waveren was
in dit opzicht reeds een bevredigende rege
ling getroffen.
Het denkbeeld werd geopperd om dege
nen, die drie manden per 100 roe vrijwil
lig inleveren niet tot inkrimping te ver
plichten.
Na uitgebreide discussies kwam het be
stuursvoorstel in stemming, om aan de
Sierteeltcentrale te verzoeken, de inkrim
ping niet te laten doorgaan en een regeling
te treffen, opdat dit najaar nog drie man
den per 100 roe ingeleverd kunnen worden.
Dit voorstel werd met 38 tegen 5 stemmen
aangenomen.
Vervolgens kwam in behandeling een be
stuursvoorstel. om aan de betrokken in
stanties te adviseeren, het volgend jaar
geen bollen beneden zift 11 op te koopen.
Dit voorstel werd na uitvoerige bespre
kingen verworpen met 124 tegen 6 stem
men.
Beslóten werd een beker beschikbaar te
stellen voor de tentoonstelling van ge
broeide tulpen, welke het volgend jaar in
Bloemenlust te Sassenheim zal worden ge
houden. N. R. Crt.
EEN GELIEFDE PERSOONLIJKHEID
HEENGEGAAN.
Nadat reeds langen tijd het ergste was
gevreesd is thans, in het bijzonder voor
Katholiek Boskoop, de slag gevallen: n.l.
pastoor G. Daalmans aldaar is hedenmor
gen te 10 minuten voor vijf overleden.
De overledene werd geboren te Gouda
op 3 Maart 1863 en bereikte dus den ouder
dom van 72 jaren. Hij werd 17 Dec. 1887
tot priester gewijd, was achtereenvolgens
kapelaan te Amsterdam, Den Helder en
sedert 1910 pastoor in Boskoop. Hij mocht
daar in 1927 onder vele blijken van belang
stelling zijn 40-jarig priesterfeest herden
ken. In 's Gravenzande maakte pastoor
Daalmans zich bij het stranden van het
stoomschip „Berlin" te Hoek van Holland
zeer verdienstelijk, waarvoor hem dan ook
bij Kon. Besluit de benoeming van Ridder
in dé Orde van Oranje-Nassau ten deel
viel.
Bij zijn parochianen stond de overledene
in groot aanzien. Hij was vooral bemind
om zijn milddadigheid De armen klopten
zelden tevergeefs bij hem aan. Ook het
door hem gestichte patronaat aan de Ro-
zenlaan, alsmede het onderwijs en de uit
breiding der school, waarvoor hij veel heeft
geijverd, hadden de liefde van zijn hart.
Pastoor Daalmans laat zich in vele opzich
ten moeilijk vervangen.
Pastoor Daalmans stichtte te Boskoop
o.a, de R.K. U L.O.-school, de R.K. Boeren
leenbank, den R.K. Vrouwenbond en vele
andere R.K, vereenigingen.
Zijn nagedachtenis zal langen tijd in
hooge eere blijven. Hij ruste in vrede!
RECLAME. 830
