ALS HOLLANDERS ELKAAR IN
DEN VREEMDE ONTMOETEN.
76ste Jaargang
DINSDAG 13 AUGUSTUS 1935
No. 23124
OFFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
De Gemeente-rekening 1934
BUITENLAND.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarlet. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets bij msfiiimum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen, gevestigd zijn:
per 3 maanden f.2.35
per week f.0.18
Franco per post f.235 per 3 maanden -f- portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.>
Dit nummer bestaat uit TWEE bladen
EERSTE BLAD.
GEMEENTE-REKENING 1934.
Burgemeester en Wethouders van Lel
den brengen ter algemeene kennis, dat
aan den Gemeenteraad zijn overgelegd,
tegelijk voor een ieder gedurende veertien
dagen ter Secretarie dezer gemeente ter
lezing zijn neergelegd en in afschrift
tegen betaling der kosten algemeen ver
krijgbaar zijn gesteld, de rekening en ver
antwoording van de inkomsten en uit
gaven dezer gemeente over het jaar 1934
met alle daarbij behoorende bescheiden,
benevens de verschillende bedrijfsreke-
nlngen over dat Jaar.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN
Burgemeester.
VAN STRYEN Secretaris.
Lelden, 12 Augustus 1935. 8804
BEGRAFENIS M. VAN WIJK.
Groote belangstelling rondom de groeve.
Hedenmorgen om 11 uur vond onder
enorme belangstelling op Rhijnhof de
teraardebestelling plaats van den 19-ja-
rigen Matthijs van Wijk, die de vorige
week Vrijdag in België tengevolge van
een ongeval aan de bekomen verwondin
gen overleed.
Onder de aanwezigen merkten wij o.a.
op het gezelschap, waarmee de nu over
ledene de reis naar België had onderno
men. De leden hiervan sloten zich achter
den stoet aan. Voorts vele leerlingen van
if school van 't Genootschap M. S. G., en
nn het Kamerlingh Onnes Laboratorium
raar de overleden leerling-instrument
maker was. Voorts prof. ar W. J. Keesom,
directeur en dr. C A. Crommelin, ad
junct-directeur van het Kamerlingh On
nes Laboratorium, en de heer R. J. Ver
wijs, directeur M. S. G.
Nadat de kist in de groeve was neer
gelaten. werd het woord gevoerd door dr.
C. A Crommelin namens de directie van
het Kamerlingh Onnes Laboratorium en
de Leidsche instrumentmakersopleiding.
Voorts spraken de heer de Geus namens
het personeel van bovengenoemd Labo
ratorium en de heer Van der Linde, voor
zitter der Ver. van Mathesianen, namens
de leerlingen van Matthesis.
Alle sprekers herdachten in gevoelvolle
woorden den overledene als collega of
vriend.
Een oom van den overledene dankte alle
aanwezigen voor de belangstelling en hun
goede woorden. Hierna werden bloemen
in het graf gestrooid, waarmede deze in
drukwekkende plechtigheid werd beslo
ten. Nog zij gemeld, dat een schat van
kransen en bloemstukken de kist dekte.
Te Utrecht slaagden voor de akte
Fransch L.O. de heeren K. C. Schenkel
en J. j. Siljée, beiden leerlingen van den
heer J. van Anken alhier.
Gisteren slaagde voor het staats
examen A onze stadgenoot, de heer A. J.
Vosselman JZzn directeur van de Stoom-
wasscherij „De Witte".
EEN BATIG SALDO IN DEN
GEWONEN DIENST
VAN f. 21.500.—
Ter kennisneming wordt gebracht, dat
ter voldoening aan het bepaalde in de
art.. 256 en 258 der Gemeentewet de
gemeenterekening en de rekeningen van
de bedrijven en de takken van dienst over
liet dienstjaar 1934 voor een leder ter
lezing zijn nedergelegd.
In verband hiermede worden hieronder
eenige van de voornaamste cijfers uit die
rekening medegedeeld.
Gewone dienst.
Ontvangsten
Uitgaven
f. 9.502.104.29
9.474.538,—
Batig kassaldo f.
Kapitaaldienst.
27.566,29
Ontvangsten f. 9.623.495,68
Uitgaven 12.736.499,44
Nadeelig slot f. 3.113.003.76
Resultaten van de Gemeentebedrijven.
Gasfabriek winst f. 376.961,24 (raming
f. 388.542.—I.
Electriciteitsfabriek winst f. 708.826,32
(raming f. 684.075,—
Gestichten „Endegeest", „Voorgeest" en
„Rhijngeest" winst f.30.743,02(raming
f. 44.840,—
Openhaal- Slachthuis winst f. 55.380,60
(raming f. 61.500).
Grondbedrijf: Nadeelig saldo gewone
dienst f. 84.002,50 (raming f. 78.796.
Met toepassing van art. 13 van de be-
drijfsverordening is het nadeelig saldo
over 1934 ad f. 84.002,50 ten laste van de
reserve van het Grondbedrijf gebracht.
Voord, saldo kapitaaldienst f90.290,18
(raming nadeelig saldo f. 49.391,
Reinigings- en Ontsmettingsdienst.
Verlies van den Reinigingsdienst,
f. 214,384,74, raming f. 238.540,—
Verlies van den Ontsmettingsdienst
f. 7204,35, raming f. 7230.
Totaal verlies f. 221.589,09, raming
totaal verlies f. 245.770,
Gemeentelijke Hulpbank nadeelig saldo
f. 9906,68 (raming f. 10.679,—
Gemeentelijk Waschbureau voordeelig
saldo f. 3.08 (raming voordeelig saldo
f. 130,—).
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijving: Bins Industrie
Achthoven", N.V.. Leiderdorp, Achthoven
50(filiaal), hoofdzetel 's-Gravenhage. Fa-
briceeren en drijven van handel in Bims-
producten, Isoleerend Bouwmateriaal en
andere materialen, enz. Procuratiehouder
J. Koning, Leiderdorp.
Wijzigingen: Fa. Gebrs. Smit, Houtstraat
4, Leiden, gedistilleerd, wijnen en limo
nade. Uittredend eigenaresse: J. Smit
v. der Zeeuw. Leiden, per Aug. 1935. Nieuwe
eigenaar: G. Eugster. Leiden.
N.V. „Wernink's Pannenfabriek" voor
heen Gebrs. van Sillevoldt, Hooge Morsch-
v.eg 168. Leiden. Wijziging uitgeoefend be
drijf: Fabricatie van dakpannen is stop
gezet, thans fabricatie van „Bendorstee-
nen".
Dakpannenfabriek J. K. van Leeuwen,
Emmalaan 90, Alphen a'd. Rijn. Wijziging
uitgeoefend bedrijf thans: fabrikatie van
Bendor-steenen.
lezer, teruggekeerd van een vacantiereis aan boord van net s.s. ..Costa Rica"
■laar de Noorsehe fjorden, stond ons bo enstaand kiekje af van een ontmoeting
Hi Ms ..Hertog Hendrik" Het was. zoo vertelde hij ons een alleraardigst
moment. De commandant van den oorlogsbodem liet de bemanning aan dek aan
beden, waarna de scheepskapel het volkslied speelde en een vlaggengroet werd
•voracht. En daar, temidden van die prachtige Noorsehe natuur, kregen plotseling
honderden landgenooten h,et warme besef hoe goed het is Hollander te zijnl
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Hitler's waarschuwing - Van welke zijde
dreigt het gevaar - Gering enthousiasme
over de voorstellen van den Negus.
De binnenlandsche toestand in Duitsch-
land geeft lederen dag weer tot nieuwe
moeilijkheden aanleiding. De strijd van
het nationaal-socialisme tegen de Joden,
de Katholieken en den Stahlhelm, wordt
nog steeds feller en het zou niet onmo
gelijk zijn, indien hij binnenkort tot een
ongewoon felle botsing voeren zou. Hitier
zeide Zondag in z'n rede te Rosenheim:
„Wie tegenover ons staat moet zich niet
in ons vergissen. Wij hebben den strijd
nooit geschuwd, vroeger niet en ook
tljans niet. Wanneer ze hem willen kun
nen ze hem krijgen". En dreigend voegde
hij er aan toe: „Wij zullen ze verplette
ren!"
De conclusie, na deze toespraak, ligt
voor de hand. Er dreigt gevaar voor het
nationaal-socialistisch bewind. Er is ster
ker oppositie, van welke zijde dan ook,
dan men weet in het buitenland, en Hit-
Ier waarschuwt in het openbaar daar
mede niet voort te gaan. Men kan zich
slechts afvragen aan wiens adres zijn
woorden gericht zijn
Over den Stahlhelm verwacht men nu
spoedig een algeheele beslissing. De leider
Seldte werd gisteren bij Hitier ontboden
en weldra zal men weten of de minister
er in geslaagd is althans nog iets van
zijn organisatie te behouden. Zoo niet,
dan lijkt ook zijn aftreden niet ver meer!
De campagne tegen dc Joden werd eer
gisteren in Zuid-Duitschland gevoerd door
S.A.-troepen, die met vrachtwagens rond
trokken in Munchen. Op de wagens wa
ren anti-Joodsche leuzen aangebracht,
terwijl het aantal demonstranten 1100
bedroeg, waaronder ongeveer 600 in de
zwarte uniform van Hitler's lijfgarde.
De vrachtwagens waren ter beschikking
gesteld door de Duitsche staatsspoorwe
gen. De leuzen die men uitschreeuwde,
waren o.a.: De Joden zijn ons ongeluk,
laat ons thans met de zuivering begin
nen". „Rome voor alle papisten, Palestina
voor alle Joden, maar Duitschland voor
ons". Het pubiiek in de straten was wei
nig enthousiast, hetgeen misschien voor
een deel zijn oorzaak vindt in ae aanwe
zigheid van de Britsche en Amerikaan-
sche bezoekers op het muziekfestival.
Over het conflict met de Katholieken
ORGELAVOND FEIKE ASMA.
Het 16e programma der wekelijksche
orgelavonden in de Hooglandsche Kerk
door den heer Feike Asma, bevat morgen
avond werken van Mendelssohn (Varia
ties), Mailly (Marohei, Widor (Scherzoi,
Renzi (Toccato). Aan deze bespeling werkt
mee mej. H. W. M. Gunst (orgeliste der
Geref. Kerk te Oegstgeest en leerlinge der
orgelklasse) die in samenwerking met den
concertgever een vierhandige Fantasie
van Hesse zal spelen.
De toegang is vrij.
NATIONAAL HARMONICA-CONCOURS
D.V.V.
Het Leidsch Harmonica-Gezelschap
„Door Vriendschap Vereenigd" organiseert
a.s. Zondag een groot nationaal concours
voor accordeon-vereenigingen onder aus
piciën van den Ned. Bond. Verschillende
vereenigingen nemen hieraan deel, o.a. uit
Amsterdam, Den Haag, Zaandam, Aals
meer, Hoorn en Olst. Als juryleden zullen
fungeeren de heeren A. de Vaal uit Rot
terdam, L. v. d. Tand, Den Haag en L.
Geijp alhier.
MET DE MOTOR GESLIPT.
Gisteravond is op den hoek van de
OudemolenlaanStoeplaan te Wassenaar,
de 31-jarige motorrijder van der P. alhier
met zijn motor geslipt, waarschijnlijk ten
gevolge van de gladheid van den weg. Hij
bekwam hierbij een rechteronderbeen
fractuur. Dr. Boer en dr. Hubbeling ver
leenden de eerste hulp. waarna hij per
ziekenauto naar het Academisch Zieken
huis alhier is overgebracht. Zijn echtge-
noote die op de duo zat bekwam eenige
ontvellingen.
AFFICHE VEE- EN ZUIVELTENTOON-
STELLING.
Wij ontvingen een in kleuren gedrukte
affiche voor de groote vee- en zuivelten-
toonstelling in September as.
De plaat, welke geteekend is door onzen
stadgenoot, den heer R. van Eecke, stelt
voor een paard, een koe, een varken en
een schaap, geschaard rondom een vat
boter en een Leidsche kaas, deze laatste
staande in een groote lauwerkrans. Daar
boven staan in duidelijke, doch beschei
den zwarte letters op rooden achtergrond
de woorden „groote vee-zuiveltentoonstel-
iing" met de data „18-21 September 1935".
Zonder ook maar in het minst schreeuwe
rig of banaal te zijn de plaat, zoo
wel door de goede ruimteverdeeling als
door vorm er. uitvoering zeer de aandacht.
Mej Y Viersen alhier, leerlinge van
Mme Spijker, is geslaagd voor het examen
Fransch L.O.
sprak onlangs dr. Göbbels te Essen. In
antwoord daarop sprak thans dr. Borne-
wasser, de bisschop van Trier, ter gele
genheid van de herdenking van het 700-
jarig bestaan van de St. George Kathe
draal te Trier. Hij begon zijn predikatie
met uit te leggen, dat de groote Duitsche
Kathedralen uit de Middeleeuwen ge
bouwd waren ter eere van God Hij zeide
niet in staat te zijn op duidelijke en be
vestigende wijze te antwoorden op de
vraag of met deze schitterende gebouwen,
de geest waarin de voorouders ze hadden
opgericht tot de huidige generatie is over
gekomen. Immers de philosofie van de
laatste paar eeuwen tot den huidigen
dag heeft de schepping voor den Schep
per vervangen en den mensch het cen
trum en het doel van de geheele wereld
en van alle ernstige overdenking gemaakt.
Het heilige geloof in God, aldus ver
volgde de Bisschop, is het grootste bezit
in het leven voor de Bisschoppen, de
Priesters en alle Roomsch-Katholieken en
zij zouden bereid zijn er leder oogenblik
voor te sterven. Zij waren dankbaar een
voortdurende uitbreiding van 't Roomsc'n-
Katholicisme waar te nemen, dat voort
durend nieuwe uitdrukkingsvormen zoekt
in het verlangen nader tot God te komen.
Dit werd niet steeds begrepen en in som
mige gevallen werd het aan andere mo
tieven, welke beleedigend en onrechtvaar
dig waren, toegeschreven. Het was een
zaak van pijnlijke droefheid voor de R.-K.
kerk, dat een deel van haar jeugd ver
vreemdde. doch indien de Roomsch-Ka
tholieken hun handen zouden opheffen in
een gebed tot God. zouden zij ervan over
tuigd worden, dat Hij hun nimmer zal
verzaken.
Over het geschil tusschen Abessynië en
Italië heeft de Negus gisteren een poli
tieke rede gehouden voor den Kroonraad,
welke bestaat uit de ministers en de
Zweedsehe. Amerikaansche en Zwitser-
sche raadslieden.
Hij begon met een beschouwing over
den opbouw van den Abessynischen staat
en wees daarbij met nadruk erop, dat het
tegenwoordige Abessynië zich uit eigen
kracht en met eigen arbeid omhoog heeft
gewerkt.
Abessynië heeft daarom gelijke levens
rechten als de andere volkeren.
Spr. gaf een beeld van het conflict met
Italië en vestigde de aandacht van zijn
hoorders vooral hierop, dat de moeilijk
heden van de arbitrage-procedure en van
de behandeling van het geschil door den
volkenbond, vooral met betrekking tot
het incident van Oeal Oeal, aanmerkelijk
grooter zijn geworden.
Desondanks mag ook thans de hoop
nog niet worden opgegeven, dat den 4en
September a.s. een vreedzame regeling
van het conflict zal worden gevonden.
Verder mag men ook vertrouwen op een
welslagen van de binnenkort te Parijs
beginnende onderhandelingen.
Wij stellen vertrouwen, ging de keizer
voort, in de staten die lid zijn van den
volkenbond, hetzij ze groot of klein zijn.
Het is aan hen in deze moeilijke ure een
bijdrage voor de gerechtigheid en waar
heid te leveren.
Na den wereldoorlog begon men met
den opbouw van den vrede. Niettemin
dreigt thans een oorlog, waarvan wellicht
de geheele wereld de gevolgen zal onder-
vindervinden. Daarom smeeken wij God,
dat de volkeren het middel zuilen vinden,
om dezen oorlog te verhinderen.
Abessynië heeft evenals andere landen
tien vasten wil getoond, zijn staat geleide
lijk op te bouwen en het land verder te
civiliseeren. Daarom is het vast besloten,
i den vrede te handhaven. Een ieder kan
i dit echter slechts bereiken met de mid-
j delen, welke hem ten dienste staan.
I Wij zijn van de noodzakelijkheid van
I samenwerking met alle volkeren, zonder
loyaal tegenover ons staan, overtuigd.
Abessynië handhaaft den vrede en de
orde in het binnenland en zal nooit zijn
onafhankelijkheid en souvereiniteit prijs
geven.
Het verwacht, evenals alle andere lan
den, van den Volkenbond rechtvaardigheid
en gelijkberechtiging, welke bijdragen tot
handhaving van den vrede.
Zouden de onderhandelingen van 16
Augustus en 4 September, waarbij Abes
synië zijn gansche vertrouwen stelt in
Engeland en Frankrijk, geen resultaat
nebben en zou tenslotte een oorlog over
Abessynië losbarsten, dan zal Abessynië,
zijn keizer en zijn volk, strijden, totdat de
laatste druppel bloed zal zijn vergoten,
steunend op de natuurlijke hulpmiddelen,
zooals de natuurlijke vestingen, de bergen
en woestijnen, welke God het heeft ge
schonken, aldus besloot keizer Hailé Se-
lassië z'n rede.
Gelijk gisteren gemeld had hij tevens
reeds in een interview met een correspon
dent van Havas o.a. verklaard dat hij on
der zekere voorwaarden bereid zou zijn
tot gebiedsafstand in het Ogaden-distriett,
waar Wal-Wal in gelegen is.
Van Italiaansche zijde hecht men aan
deze verklaring weinig of geen waarde.
Ogaden is een woestijnachtig gebied dat
weinig of geen belang heeft en Abessynië
wil er voor In de plaats natuurlijk een
haven krijgen, wat niet de bedoeling van
Italië is.
Te Londen is men daarentegen van mee
ning dat het aanbod van den Negus zeer
belangrijk geacht moet worden Hij komt
daardoor terug op het voorste] dat Eden
indertijd deed (aanbod van een strook land
in Britsch Somaliland met de haven
Zeila) en dat Mussolini, zooals men zich
BINNENLAND
De ondercommandant van de K 18 op
Schiphol aangekomen (Binnenland, 2de
Blad).
Kapitein Versteegh wordt benoemd tot
chef van den vliegtechnischen dienst in
Indië (Binnenland, 2de Blad).
Ernstig mijnongeluk te Heerlen; twee
dooden. (Laatste Berichten, Ie Blad).
Moerdijkspoorbrug wordt drie meter om
hoog gebracht: het belangrijke werk moet
binnen een jaar voltooid zijn. (Ie Blad).
Visschersscheepje bij Hoek van Holland
gezonken: de opvarenden door de red-
uingsvlet aan wal gebracht. (Laatste Be
richten, le Blad).
De uitgaven voor de werkloosheid; mi
nister Slingenberg acht strenge controle
noodzakelijk. (Laatste Berichten, le Blad)
BUITENLAND
Dc conflicten in Duitschland; een rede
van den Bisschop van Trier.
(Buitenland, 1ste Blad).
Rede van den Negus van Abessynië.
(Buitenland, 1ste Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN,
EERSTE BLAD.
herinneren zal, van de hand wees. Men
merkt te Londen zelfs op dat het aan
bod van den Negus verder gaat dan
Eden's voorstellen, die geen politieke con
cessies beoogden.
In Frankrijk zijn de voorstellen koel
ontvangen.
De „Ternps" herinnert aan de toespeling
van den Negus op de bereidheid van Abes
synië om voor een leening en een uitgang
naar zee als tegenprestatie een deel van
het gebied van Ogaden af te staan. Het
blad roept echter in het geheugen terug
de ontvangst, die een soortgelijk voorstel
van Engeland bij Mussolini heeft gevon
den. Men mag nauwelijks gelooven, dat
een oplossing van het probleem door een
dergelijk compromis gevonden kan wor
den. Italië, Engeland en Frankrijk blijven
binnen het raam van het verdrag van 1906
volkomen vrij bij de keuze van hun me
thode. De eenige taak der drie mogend
heden is, de groote algemeene en bijzon
dere belangen te behartigen, die hun zijn
toevertrouwd en die met het oog op hun
invloed op den politieken toestand in
Europa veel verder reiken dan Noord-
Afrika.
Ook de „Information" wijst op de moei
lijkheden, die de practische uitvoering van
de voorstellen van den Negus zou onder
vinden. Toen Eden overeenkomstig een
voorstel van den Negus in een onderhoud
met den „Times"-correspondent op 18 Juli
het afstaan van de haven van Zeila voor
stelde, ontstond in Engeland een zoodanig
verzet, dat Eden de kwestie nauwelijks nog
eens zal durven aanroeren. Ook zou bo-
■endien het Fransche Dsjiboeti eronder
lijden, wanneer de Abessynische handel
over Zeila zou gaan. Frankrijk kan daar
niet onverschillig onder blijven. Boven
dien blijft het een open vraag, wie de lee
ning zou moeten verstrekken en of Italië
met een deel of zelfs met geheel Ogaden
genoegen zou nemen. Met het oog op al
deze kwesties bieden de voorstellen van
den Negus geen voldoende basis voor on
derhandelingen op de komende confe
rentie.
Uit Parijs werd gisteravond een ont
hulling gemeld. De Parijsche editie van de
„New York Herald" was verschenen met
het sensationeele bericht dat in 1925 een
tractaat gesloten zou zijn tusschen Italië
en Engeland, waarbij deze mogendheden
Abessynië verdeelden Het blad voegde er
vele bijzonderheden aan toe en stelde
vast dat de geest van deze overeenkomst
bij de drie-mogendheden-conferentie te
Parijs als een onzichtbaren. doch belang
rijken bondgenoot achter baron Aloïsi zal
staan!
De zaak is echter wel iets anders. Reu
ter heeft onmiddellijk een onderzoek inge
steld en meldt dat er in 1925 tusschen
Engeland en Italië nota's zijn gewisseld,
waarvan het plan tot een accoord van dien
aard werd geopperd Wie met dat voorstel
voor den dag is gekomen wordt niet ge
zegd, doch wel blijkt dat ook Frankrijk er
van op de hoogte was. Overeenstemming
werd niet verkregen en van een tractaat
dus geen sprake. Italië zal met krachtiger
bewijzen moeten komen om van deze ge
ruchten eenigen steun te ondervinden.
ITALIË.
Begrafenis van minister Razza.
De plechtige bijzetting van het stoffe
lijk overschot van minister Razza en zijn
metgezellen, die verleden week bii de vlieg
ramp nabij Cairo om het leven zijn ge
komen zal in den namiddag van Maandag
19 Augustus te Rome geschieden.
De lijken zullen naar Italië worden ge
bracht door den kruiser „Diaz" die gis
teren te Alexandrië is aangekomen.
De voorzitter van de kamer en den se
naat heeft de familie van minister Razza
namens het geheele Italiaansche volk zijn,
deelneming met den tragischen dood van
den minister betuigd.
