De besprekingen van Dr. Colijn.
DE STADHUISBOUW
76sle Jaargang
DINSDAG 30 JULI 1935
No. 23112
STADSNIEUWS.
Een onderhoud met den Voorzitter der
R.K. Staatspartij.
SCHEEPSVERBINDINGEN.
BUITENLAND.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
VACANTIE-ADRES
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
3D ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te ibetalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f.235
per week -f. 0.18
Franco per post f. 2 35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland L 0.80 per 3 mnd.)
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD.
BACH-CONCERT.
In de Pieterskerk.
Het ls nu langzamerhand gewoonte ge
worden, dat Leo Mens op 28 Juli, den dag
waarop wij het heengaan van Johann
Sebastiaan Bach herdenken, en voegt
de 28ste niet dan gebeurt het op een
naast aanllggenden datum ln onze
Pieterskerk een concert geeft, geheel aan
den meester gewijd. Het ingetogen karak
ter dat Leo Mens aan dit concert wil
geven, sluit het optreden van solisten en
van alles wat naar uiterlijkheid zweemt,
ten eenenmale uit. En daarom juichen wij
het toe, dat de orgelist van de Pieters
kerk zijn orgelbank dan ook geheel voor
zich zelf houdt. Hoe mild en vrijgevig hij
moge zijn. om jonge organisten herhaal
delijk een kans te geven, om ook eens op
het orgel van onze hoofdkerk uit te ko
men, bij het Zomerconcert van 4 Sep
tember kunnen wij daar weer getuige van
ajn wij zouden het betreuren als hij
de herdenking van Bachs sterfdag niet
geheel voor zichzelf reserveerde. En dat
net alleen omdat hij organist van de
Pieterskerk is, doch mede, omdat geen
der jongeren, hoe hoog wij hun prestaties
mogen aanslaan die diepe bezonkenheid
van geest bezit, dien afkeer van alle
uiterlijke bravour, die door leven en lang
durig verkeer met de werken van den
meester verkregen geestelijke aanvoeling
van de hooge gewijde sferen waarin Bach
zich beweegt.
Daardoor ls deze herdenkingsavond
steeds bU herhaling een wijdingsavond,
rarin alle aardsche glans verre blijft en
i»n zich voelt overvleugelen door een
macht, die zich beweegt in regionen van
ld heilige.
Het was, naar aantal en duur geno
men, een kort programma, dat werd ge-
epeeld, een programma van nog geen vol
uur.
Doch naar schikking en Inhoud gaf het
en beeld, dat wij met hartelijke waar-
leering en dankbaarheid mochten aan
vaarden.
Het ving aan met drie koraalbewer-
Bngen. Koraalbewerkingen van Bach
keien ons den grooten meester kennen
ln een apart genre zijner religieuze ly
riek; „als een laat-Gothleken in de mu
ziek, een Noordsche mysticus" zegt Die-
penbrock, „in stille, devote extase de Pro-
testantsche koraal verheerlijkend met de
wonderlijk rijke ranken zijner contrapun-
tische figuren, zooals een middeleeuwsche
monnik de initialen van zijn hand-
schrift".
Aan deze korte karakteristiek van Dle-
penbrock moet ik altijd weer denken, als
ik die Koraal-bewerkingen hoor. Ze slaat
wel bizonder op „Allein Gott ln der Höh'
sei Ehr". Het tweede „Meine Seele erhebt
den Herrn" deed meer canonisch aan, ter
wijl het oude „In dulcl jubilo", gespeeld in
de zachtste en teerste registers, welke het
orgel bezit in zijn lieflijke contrapuntiek
hemelsehe accenten bezit.
Een tegenstelling naar den vorm althans
tormt hiermee het machtige Praeludium
in D, grootsch opgezet en van een rijke
statie. Ingetogener was weer het Largo uit
de Vijfde Trio-Sonate, hoofdzakelijk ge
houden ln fluit, hobo en andere zachte
registers. Deze avond was weer zoo uit
nemend geschikt, om ons het uitgebreide,
roer gevarieerde en zoo nobele materiaal
van het orgel der Pieterskerk te leeren
kennen. Wij hoorden het bij „In dulei Ju-
oilo" fluisteren als een aeolus-harp, en
alsof teere stemmen uit oneindige hoogte
kwamen aanzweven; wij hoorden het in
het Largo als een hooggestemd fluit-
ensemble gedragen door heel zachte diepe
tonen; wij hoorden het in het daarop vol
gende nummer Toccata en Adagio ln C
De Kabinetsformateur, Dr. Colijn, heeft hedenochtend voor den
aanvang van den gewonen ministerraad, die ditmaal om 11 uur
een aanvang nam, een langdurig onderhoud gehad met
Mr. Goseling, Voorzitter van de R K. Staatspartij en Onder-
Voorzitter van de R.K. Tweede Kamer-Fractie.
Ook hedenochtend was de publieke belangstelling op het Plein
te Den Haag weer zeer groot. Een talrijke menigte wachtte op
den afloop der besprekingen in de hoop iets naders te
vernemen.
aanvankelijk als het diepe donkere ge-
ruisch van de zee, een werveling van
tonen in het pedaal, die zich verheffen en
al stijgen. Er komt een drang en stuwing
ln, die doet denken aan een Rembrandtiek
Clair-obscum, licht dat zich baanbreekt in
de duisternis en de statie van dat licht
wordt steeds machtiger en schooner. Op
deze Toccata volgt dan het Adagio, dat
aandoet als de overpeinzing van een hei
lige gedachte, die steeds in een ander licht
wordt geplaatst, tot ze eindelijk in de slot
maten een magistrale bevestiging vindt.
Het concert werd besloten met de korte,
doch Indrukwekkende „Praeludium et Fuge
ln G Dit alles werd gespeeld met kleurige
registratie, klaar begrip en fijne muzika
liteit.
Het was jammer dat de toeloop niet
bizon der groot was.
o
het
van
PLANTSOEN-CONCERT.
Donderdag 1 Augustus as zal
zevende concert van den Bond
Leidsche Harmonie en ^anfare Vereeni-
gingen gespeeld worden in hef Plantsoeu
(Musis Sacrum). Dit concert vangt aan
8 uur prcles en wordt verzorgd door de
R.K. Muziekvereeniging „Perosi directeur
de heer M. Bolderdijk. Stoelen zijn te
huur tegen den geringen prijs van vijf
cent Het publiek wordt beleefd verzocht
gedurende het concert niet te loopen.
Het programma luidt:
1. Colonel Bogey, marsch, Kenneth J.
Alford.
2. Riva Bello, ouverture, F. J. Schulen-
berg.
3. Largo, Handel, arr. J. Noordanus.
4. La Gran Vla, Wals P. Lincke, arr. J.
Noordanus.
5. Czar und Zimmerman. P. A. Stenz.
Pauze.
6. Groot Rotterdam, marsch. Schoote-
meyer,
7. Une Ronde de Nuit, ouzerture. A.
Moskau.
8. Tannhauser, fantasie, R. Wagner.
9. Marsch Finale.
ORGELAVOND FEIKE ASMA.
Het 14e programma der wekelijksche
Orgelavonden in de Hoogl. Kerk door den
heer Feike Asma, bevat morgenavond
werken van: Handel (Koekoek en Nachte
gaal Allegro), Liszt (Fantasie en fuga
over: Ad nos ad solutarem undam), Bach
(Toccata Fdur) en koraalwerk van Jan
Zwart en den concertgever.
De toegang is vrij.
0llze stAdgenoot, de heer A. van Duyn, zond ons bovenstaand aardig doorkijkje op
de Stadhuis-ruïne, genomen vanaf de Breestraat, hoek Korenbrugsteeg.
HANDELSKEU 1STER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijving:
Anton Parmentier, Langebrug 75, Lei
den. Engrosbedrijf in wol en Tricotages.
Eigenaar A. Parmentier, Leiden.
Wijziging:
Magazijn „De Bonneterie", Breestraat
120, Leiden; handel in uitsluitend gebreide
goederen en machinale breierij. Uittre
dend eigenaar A. Parmentier, Leiden per
1 Aug. 1935 Wijz. uitgeoef. bedr. Machi
nale breierij opgeheven. Nieuwe eigenaar
R. Mees, Lelden.
MULO-EXAMENS.
Van de Chr. U.L.O. school, hoofd de heer
C. J. W. de Reuver, slaagden te den Haag
voor het M:U.L.O.-examen diploma A: E.
Arnolds, A. de Bruin, N. de Bruin, C. Brou
wer, H. de Groot, A. A. C. de Geus, N. v.
Kooy, A. v. d. Loosdrecht, A. Parlevliet, M.
Uitenboogaard, N. Werner, A. Wesselo, T.
Yperlaan.
Diploma B: L. Oostergoo, H. Oostveen, W.
K. Nieuwenhuys, H. C. de Rijk, D. A. v. d.
Ven. Van de 20 candidaten slaagden er 19.
De wethouder van financiën, de heer
T. S. Goslinga, ls wegens ultstedigheid
verhinderd morgen, 7 en 14 Augustus a.s.
spreekuur te houden.
Eerste-luitenant J. van Waning, van
het 6e regiment veldartillerie alhier en
gedetacheerd bij het wapen der Konink
lijke marechaussee, wordt 10 Augustus
eervol ontheven van zijn detacheering bij
de le divisie van het wapen te Breda.
Geslaagd voor Fransche handels
correspondentie, Mercuriusdiploma onze
stadgenoot de heer A. van Royen, leerling
van mevr. A. Spijker, alhier.
Geslaagd voor Mercurius en Liteh-
diploma Engelsche handelscorresponden
tie onze oud-stadgenoot de heer D. Bosse-
laar, leerling van den heer N. Spijker,
alhier.
Mej. Th. L. Steller alhier is geslaagd
voor het examen Hoogduitsch M. O.
diploma A.
Geslaagd voor het examen boekhou
den en aanverwante vakken „Handels
kennis" L. O. onze oud-stadgenoot, de heer
M. Zaalberg, thans onderwijzer aan de
U.L.O.-school te Bilthoven.
De heer J. A. Beversluis alhier is ge
slaagd voor het examen Fransch L.O.
Voor het Federatie-examen Duitsche
Handelscorrespondentie slaagde de heer J.
A. Griffioen, leerling van den heer H. J.
Dommerholt.
De onderstaande schepen zijn morgen
radiotelegrafisch te bereiken via het
kuststation Scheveningen Radio.
Alchiba, Alcyone, Aldabr, Alwaki, Chr.
Huygens, Dempo, Edam .Indrapoera, J. P.
Coen, Joh. de Wltt, Kota Gede, Kota No-
pan, Kota Radja, Poelau Laut, Poelau
Roebiah, Poelau Tello, Rotterdam H.A.L.,
Sibajak, Simon Bolivar, Statendam, Stuy-
vesant. Tarakan, Veendam, Venezuela,
Volendam.
Behalve bovengenoemde passagiers
schepen zijn de meeste Nederlandsche
vrachtschepen eveneens via Scheveningen
Radio te bereiken.
Bij verzending van een radiotelegram
vla Scheveningen Radio bedragen de to
tale kosten 44 cgnt per woord.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
HET ITALIAANSCH-
ABESSYNISCH CONFLICT.
Morgenmiddag zal de Volkenbondsraad
dan bijeenkomen inzake het Italiaansch-
Abessynisch geschil Italië zal vertegen
woordigd zijn door Alolsi en een groot ge
tal deskundigen. Eden en Laval vertrekken
waarschijnlijk vandaag te zamen naar
Genève.
Van Italiaansche zijde blijft men vast
houden aan een zeer eenvoudige proce
dure.
Italië erkent als eenig punt der onder
handelingen op deze bijeenkomst 't voort
zetten van de arbitrage-procedure. Slechts
deze kwestie ki,n voor de besprekingen in
aanmerking komen.
Zelfs voor het geval, dat de pogingen
om de scheidsrechterlijke procedure weer
aan het rollen te brengen, door de weige
ring van Abessynië om toe te geven, moch
ten mislukken iets dat men zeer waar
schijnlijk acht wijst men het van de
hand. dat de Volkenbondsraad dan direct
overgaat tot de bespreking van andere
mogelijkheden tot oplossing van het ge
schil.
Men verzet er zich beslist, tegen, dat dan
een nieuwe procedure op grond van art, 15
van het Volkenbondspact begonnen zal
worden.
Van Italiaansche zijde is men niet van
plan, de kwestie van het uitsluiten van
Abessynië uit den Volkenbond in de hui
dige zitting ter sprake te brengen.
Men houdt er voorts rekening mede, dat
de gelijktijdige aanwezigheid van Laval,
Eden en Aloisi te Genève benut zal wor
den tot het voeren van diplomatieke be
sprekingen van diepgaanden aard.
In Engelsche kringen blijft men de mee
ning toegedaan, dat het de taak van den
raad zijn zal, het conflict in zijn geheelen
omvang te behandelen, hetgeen wellicht
den raad ertoe zou kunnen brengen, den
gedelegeerden van Italië, Frankrijk en
Engeland als onderteekenaars van het
verdrag van 1906 opdracht te geven, naar
een mogelijkheid te zoeken, om een com
promis in het kader van den Volkenbond
voor te bereiden.
Men hoopt, dat Italië, wanneer de drie
zijdige onderhandelingen te Genève be
ginnen, zich zal verbinden of althans de
vroeger gedane belofte bevestigen zal, niet
zijn toevlucht te nemen tot geweld, zoo
lang de besprekingen zullen duren.
Met het oog op het Italiaansch-Abes-
synisch conflict hebben de Fransche auto
riteiten voorzorgsmaatregelen genomen te
Djiboeti de haven van Fransch-Somali-
land. die door den eenigen spoorweg van
Abessynië met. de Abessynische hoofdstad
Addis Abeba is verbonden.
De Inlandsche bevolking heeft reeds bij
tal van gelegenheden uiting gegeven aan
haar sympathie met de Abessyniërs. zoo
dat in geval van oorlog met Italië moei
lijkheden worden gevreesd.
Fransche oorlogsschepen hebben vier
lichte kanonnen munitie en een hoeveel
heid prikkeldraad aangevoerd. Waarschijn
lijk zal het kleine garnizoen in Somaliland
worden versterkt met Senegaleezen.
In geval van oorlog tusschen Italië en
Ethiopië zullen Britsche doctoren, ver
plegers en verpleegsters naar Addis Abeba
gaan.
De Daily Express bericht, dat een vrij
willigerscorps wordt gevormd. Het idee
hiertoe is uitgegaan van John Melly. een
vriend van Haile Selassie.
Melly verklaarde dat de vrywilligers
zullen samenwerken met het Roode Kruis
en dat de minister van Buitenlandsche
Zaken zich niet tegen het plan heeft
verzet.
o
BINNENLAND.
De Pers over de opdracht aan dr. Colijn.
(3e Blad).
Zware slag voor onze eierexport. (Bin
nenland, 3e Blad).
Auto te Diemen te water; alle vijf in-»
zittenden gered. (Gemengd 3e Blad).
Auto met vijf reserve-officieren op den
weg ArnhemEde tegen een boom ge re
den; twee dooden en twee zwaar gewonden
(Laatste Berichten, le Blad).
Eén doode en meerdere gewonden bij
een autobotsing bij Amsterdam. (Laatste
Berichten, le Blad).
BUITENLAND.
Rond het ItaliaanschAbessyniscb con
flict. (Buitenland en Tel. le Blad).
Groote boeren-demonstratie in Dene
marken. (Buitenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN,
le BLAD.
ENGELAND.
De vlootbouw.
In het Hoogerhuis heeft Lord Cecil gis
teren gevraagd, welke ontwikkeling de
Engelsche vlootpolitiek zou nemen nu er
waarschljblijk geen sprake zou zijn van
een spoedige hervatting van de onderhan
delingen met Japan en de Ver. Staten,
over de herziening van de verdragen van
Londen en Washington.
Lord Londonderry antwoordde, dat uit
de voorbesprekingen met Japan en de Ver.
Staten gebleken was dat een nieuw vloot-
verdras met een bepaling erin van een
verhouding der groote vloten hetzij deze
dan 553 of een ander cijfer zou be
dragen onmogelUk was. Japan wenscht
zich in geen geval aan een vast verhou-
dingscyfer te binden. De Engelsche regee
ring tracht nu deze verhoudingspolitiek
te wijzigen ln een vrijwillige verklaring
volgens welke alle onderteekenaars van het
verdrag van Washington elkaar hun bouw-
program zullen mededeelen, b.v. voor de
periode 19371942. Deze verklaring zal
niet de kracht hebben van een verdrag
maar de regeering is bezig te bevorderen,
dat wijzigingen in dat program door geen
der onderteekenaars zullen aangebracht
worden tenzij met een opzeggingstermijn
van één jaar en met een met. reden om-
kleede toelichting.
Deze voorstellen zijn reeds aan de re
geeringen van de Ver. Staten en Japan
meegedeeld en de bedoeling ls er ook alle
onderteekenaars van het Verdrag van
Washington in te betrekken.
Zooals Lord Cecil gezegd had. achtte ook
de regeering de waarschijnlijkheid van een
nieuw vlootverdrag in dit jaar of het be
gin van het volgende gering en daarom
ijvert zij voor tot. stand koming van een
verklaring die de wereld zonder nieuwen
wedstrijd van bewapening over de moei
lijke eerste periode na den afloop van de
Verdragen van Washington en Londen zou
kunnen heen helpen. De clifers 193742
waren daarom opzettelijk eenigszins ruim
gehouden, want de regeering is weer niet
zoo pessimistisch om een nieuw vlootver
drag voor 1943 onmogelijk of onwaar-
schijnllik te achten.
Het gerechtshof te Glasgow heeft 6 jonge
lieden veroordeeld tot dertig dagen gevan
genisstraf elk daar zij deelgenomen had
den aan de godsdienst-relletjes Twee be
klaagden waren met verbonden hoofd
voor het gerecht verschenen. De voorzitter
van het gerechtshof verklaarde bti het uit
spreken van het vonnis dat de voort
durende godsdienstrelleties een schande
voor Glasgow vormden. Hij is vastbesloten
een einde aan deze toestanden te maken.
Vergeet niet vóór Uw vacantie onderstaand biljet aan ons toe te zenden
kwartaal
Ondergeteekende -jweej. abonn
wonende straatNo
wenscht het „LEIDSCH DAGBLAD" vanaf
t rru
..opgezonden te hebben aan onderstaand adres;
