Uitden Leidschen Raad
De pers over de politieke crisis.
LE1DSCH DAGBLAD - Derde Blad
Dinsdag 30 Juli 1935
Het bewaarschool-onderwijs-voorstel aangehouden
Verlaging der electriciteits-tarieven
Mal
b. tot wijziging van de verordening be-
trellende de levering van electrlclteit
door de Stedelijke Fabrieken van Oas
en Electrlclteit;
c. om niet intrekking van het raads
besluit van 25 Januari 1935 te bepa
len. dat de rekeningen van de Gas-
en van de Electriclteitsfabrlek over
1935. in plaats van met 2 met
van de som der door de gemeente
oorspronkelijk verstrekte en nog niet
afgeloste aanleg- en uitbreidings
kapitalen zullen worden belast;
d. tot wijziging van de begrootingen
van de Oas- en van de Electricltelts-
fabriek voor 1935 (1501
De heer BEEKENKAMP vraagt zich al,
of deze raad vlak voor zijn sterven, dit be
langrijke werk nog wel kan afdoen. Bo
vendien, bij de begrooting voor 1936 zullen
moeilijkheden te overwinnen zijn en zal
men uiterst spaarzaam moeten zijn. Waar
om dan zoo'n uitgaaf te wagen op
dit moment? Spr raadt aan dit voorstel
aan te houden tot na September.
De heer WILBRINK is verbaasd over deze
redeneering Men kan soms vlak voor zijn
sterven nog iets doen. hetgeen de taak der
nakomelingen verlicht! En bovendien, de
beslissing is destijds al gevallen. Voor uit
stel ziet spr dan ook geen reden
De heer VAN ECK voelt theoretisch wel
Iets voor het idee-Beekenkamp. doch de
heer Wilbrink heeft gelijk, dat de beslis
sing al gevallen is, waarmede ook de
nieuwe raad rekening zal moeten houden.
Wethouder GOSLINQA is het eens met
den heer Beekenkamp. Ook hij vindt het
onbehoorlijk dat deze raad deze kwestie
van zooveel Importantie nog afdoet Door
de verklaring der voorstanders, dat het
geld gevonden moet worden uit de af
schrijvingen etc. is spr bovendien niet
geheel gerust gesteld En hoe, wanneer het
van hoogerhand niet wordt goedgekeurd?
Dan onthoudt deze raad zijn opvolger
f. 100.000, wellicht veel beter te besteden
voor andere doeleinden.
Er zijn sombere aspecten voor de vol
gende begrooting, de commissie voor de
financiën weet daarvan. Spr steunt de
idee Beekenkamp Het is beter ten halve
gekeerd dan ten heele gedwaald. Van veel
beteekenis is uitstel voor de kleine gebrui
kers ook niet.
Op hoogere ultkeering van het rijk zal
z. i. voorloopig niet te rekenen vallen.
Daarvan geve men zich rekenschap
De heer DE REEDE vindt, dat men ln
dezen raad tot allerzonderlingste dingen
komt De heer Beekenkamp vond het des
tijds niet de moeite waard de stemming
af te wachten en nu dit voorstel van hem.
De argumenten van den weth. golden 15
April toen de beslissing viel, evenzeer. Spr.
hoopt, dat de raad zich zelf zal respectee
ren en een genomen besluit handhaven.
De WETHOUDER vindt deze crltiek van
den heer de Reede onbillijk. Op 15 April
wist spr. niet, wat hij nu weet en boven
dien. er ontgaat iemand ook wel eens Iets
bij het debat Dat de raad nog eens tijd
neemt om zich te beraden, dat is niets
verkeerds of onlogisch Spr. heeft zelfs de
plicht den raad te waarschuwen,
meent hij.
De heer BEEKENKAMP meent, dat deze
raad wel verantwoordelijk is ten opzichte
van zijn opvolger. Zijn uitstel ls geen
afstel, alleen een gelegenheid-geven zich
straks noR eens te beraden. Een voorstel
zal spr. niet doen, gezien het verzet.
HET BEWAARSCHOOLONDER1VIJS.
lOo. Voorstel tot wijziging van de ver
ordening regelende het openbaar bewaar-
schoolonderwijs in de gemeente Leiden
(salarissen onderwijzend personeel' (148)
De heer VOS heeft eenlge bedenkingen
tegen dit voorstel De eerste is van alge-
zneenen aard. die hij heeft tegen iedere
verlaging, waarin hij ziet een onrecht
vaardigheid. Hier treft dit echter wel in
't bijzonder, waar het gaat om een onder
deel dat belangrijk werk doet voor bijkans
de gansche burgerij en niet die burgerij
doch dit belangrijke onderdeel moet op
brengen 1
Ten tweede: binnen een half Jaar wordt
voor de tweede maal verlaging voorgesteld,
hetgeen onrust meebrengt bij betrokkenen.
Een derde bezwaar is, dat het er dezen keer
nogal Inhakt. De hoofden zullen missen
1112 pet., onderwijzeressen met B-acte
1522 pet, onderwijzeressen met A-acte
17—26 "pet. Een vierde bezwaar ls. dat de
laagst gesalarieerden het zwaarst worden
getroffen. En eindelijk: hoe is dit tekort
ontstaan.' Door elschen van het bijz. on
derwijs waarvan één schoolbestuur niet
met f 40 meer per leerling tevreden was.
Eén groep van onze burgers zet hier haar
wil door Spr. zal niet met dit voorstel
meegaan.
De heer SCHONEVELD zal zijn stem ook
niet geven aan dit voorstel, nu hij over
nadere gegevens beschikt. Z.i. mogen deze
gem. scholen niet als basis dienen voor de
beter bezochte bijz scholen, dat is geen
zuivere maatstaf B en W willen niet
meer geven dan f. 40. terwijl anders f 43
zou noodlg zijn. Waar blijft zoo de gelijk
stelling?
Is er met het ééne schoolbestuur nog niet
tot een regeling te komen en over de gan
sche materie te beslissen bij de begrooting?
Ook inzake een vereenvoudiging van het
onderwijs?. Overigens wijst spr er op, dat
dit onderwijs niet wettelijk verplichtend ls,
zoodat feitelijk leder, die het noodlg oor
deelt. het zelf moet betalen. Misschien zijn
de salarissen daarom, gelet op den eenvoud
van het onderwijs, nog aan den hoogen
kant, doch zij zijn nu eenmaal vastgesteld.
De heer GROENEVELD wijst er op, hoe
de salarissen van dit personeel tegelijk met
alle andere salarissen werden verlaagd. Nu
echter een voorstel om de salarissen van
deze categorie nog eens extra te verlagen,
onder motief, dat de wet dit onderwijs niet
verplichtend stelt. Zoo zal men nog heel
wat kunnen verlagen! Dat zou worden een
meten met twee maten en spr. zal daaraan
niet meedoen.
Deze extra-verlaging is bovendien bij
zonder groot, van 1226 pet. en van de
laagste salarissen nog wel het meest iDat
het onderwijs zoo eenvoudig is, heeft spr.
wel eens anders gehoord, b.v. van den heer
Meynenl. Spr berekent, dat deze bezuini
ging ook grooter ls dan veretscht. Een be
zuiniging van f 150 zou z.i voldoende zijn,
al zou spr ook daarmede niet accoord gaan.
gezien hem verstrekte cijfers.
De heer MANDERS is ook niet voor dit
voorstel van .absolute deflatie", dat z.i. een
averecht-sche werking moet hebben
De heer DE REEDE wijst op 't onver
plichte van dit onderwijs en verdedigt in
dit verband de voorstellen, al zou spr
echter de voorkeur geven aan een nader
onder het oog zien van dezen ganschen
tak van onderwijs. Is dit laatste alsnog niet
mogelijk, zoodat dit voorstel kan worden
aangehouden?
Wethouder TEPE is tot aanhouden van
dit voorstel wel bereid, gezien hoe blijkbaar
nieuwe cijfers zijn gegeven door de afdee-
ling Onderwijs, waarover spr. niet beschikt.
Tot schorsing van behandeling wordt
besloten.
DE RADIO-DISTRIBUTIE.
llo. Praeadvies op het verzoek van de
afd. Leiden van den Nederl. R.K. Volks
bond om verlaging van den abonnements
prijs voor de radlo-distrlbutie. (149)
De heer COSTER bepleit meerdere tege
moetkoming aan de werkloozen.
De heer VAN STRALEN valt het tegen,
dat deze verzoeken worden afgewezen,
waaréan spr. vreest benadeeling van dezen
dienst. De werkloozen vooral hebben deze
verlaging hard noodig, al wordt hun reeds
eenigszins tegemoet gekomen, dat zij er
kend. Kan ieder jaar drie maanden vrij
stelling worden verleend?
De heer VAN ECK. hoewel erkennend,
dat het bezit van radio tegenwoordig in
zekeren zin noodig mag heeten, zou toch
bezwaar hebben tegen verlies op dit be
drijf. Verlaging met kleiner bedrag zou
zelfs gevaarlijk zijn, gelet op de afschrij
vingen en daarom zal hij met B. en W.
meegaan. De vraag van den heer v Stralen
zal niet kunnen, gelet op de houding van
den minister.
Wethouder G06LINGA kan zich met den
heer v. Eek vereenigen. Voorzichtigheid in
dit bedrijf, dat nog in zijn kinderschoenen
staat, blijft geraden. Eerst dienen de noo-
dige afschrijvingen te zijn verzekerd, vooral
v/aar het betreft een zich nog steeds snel
ontwikkelende techniek. De prijs is al laag
gesteld. Beter zou dan nog zijn verlaging
der aansluitkosten, als het mogelijk is.
Tegen werkloozen en anderen die zijn
er ook nog! wordt een zoo soepel moge
lijke houding aangenomen, doch verdere
toezeggingen kan spr. niet geven.
Conform wordt dan besloten.
Hierna gaat de raad in geheime zitting,
welke duurt tot ruim halfzes.
AVONDZITTING.
Van acht uur tot ruim half tien wordt de
geheime zitting voortgezet.
Na heropening der openbare zitting
komen aan de orde
DE ELECTRICITEITSVOORSTELLEN.
12o. Voorstel;
a. om niet aan te nemen het voorstel
van de heeren Schoneveld. van Ros
malen en Lombert tot verlaging van
het enkel tarief voor electrlclteit;
De heer v. ECK wijst er op, hoe twee
standpunten tegenover elkaar worden ge
steld: verlaging van het woonhulstarlef,
d. w.z. van het vast recht, gehuldigd door
B en W. en de meerderheid der commis
sarissen en verlaging van het enkeltarief
met 2 ct. zooals voorgesteld door de heeren
Schoneveld, v. Rosmalen en Lombert en
gesteund door de minderheid der commis
sarissen. Uit het gezichtspunt van de
fabriek gezien, ls verlaging van het
woonhuistarief verkieslijker, dat erkent
spr.. daar het prikkelt tot meer gebruik,
doch Juist voor de kleine gebruikers is ver
laging van het enkeltarief gewenscht als
middel tot bezuiniging. En dit laatste
geeft spr verre de voorkeur. Den minst
draagkrachtigen moet men tegemoet
komen Dan ls het offer van de gemeente
gerechtvaardigd.
Dat het weinig zal geven, is maar be-
tiekkelijk: vele gezinnen zullen toch ge
baat worden.
De heer WILBRINK steunt den heer
v. Eek. Eloctriciteit behoort z.i. tot de
eerste levensbehoeften en verlaging met
2 cent beteckent verlaging der vastrech
ten. De wethouder en de heer Beeken
kamp moeten z.i. dus ook voor zijn.
De WETHOUDER: op huishuren kun je
niet bezuinigen, op de electriciteit wel.
De heer WILBRINK: het voorstel van
B. en W. stimuleert juist het gebruik! De
minimumlijders zullen er niet van profi-
tceren. En dit geldt niet alleen voor de
werkloozen. doch ook voor vele kleine
middenstanders etc Daartegen gaat het
overwegend bezwaar.
En al wordt het vastrecht der woning
tarieven lager, gaat men dan expres meer
gebruiken? Spr zelf denkt er niet aanl
De heer v ROSMALEN kan zich ver
eenigen met de heeren v. Eek en Wilbrink.
De heer COSTER steunt het voorstel
van B. en W.. daar dit den grooten gezin
nen ten goede komt.
De heer ELKERBOUT, ls er nog zoo
zeker niet van, dat door verlaging van
het enkeltarief meer baat wordt gegeven
aan de klein-gebrulkers. Z t '"ordt niet
genoeg gebruik van het woonhuistarief
gemaakt, dat is de fout Maar bovendien,
cok naar de fabriek moet worden gezien,
die leder jaar de gemeente een winst
moet opleveren. Spr zoekt het in verla
ging van het aansluitingsrecht met 8 ct.
per l.chtpunt en daartoe diende hij een
amendement, in Aan de hand van cijfers
over het gebru k licht spr, dit nader toe.
21.000 ersonen zijn aangesloten en
sl-chts 6001) hebben woonhuistariefI
De heer LOMBERT herinnert er aan,
hoe de heer de Reede destijds heeft aan
getoond, dat verlaging der tarieven niet
De Maasbode iR.-K.i noemt de op
dracht tot vorming van een extra-parle
mentair kabinet aan dr. Colljn ln dit
stadium van de crisis verrassend.
Uit deee opdracht blijkt, zegt het blad,
dat ons vermoeden, dat ln eerste Instantie
de onmogelijkheid gebleken was van de
vorming van een parlementair kabinet,
welk ook, Juist Ls.
Van de twee beperkingen, die de op
dracht aan prof. Aalberse Inhield: „parle
mentair" en „op de breedst mogelijke
basis" ls de eerste vervallen, aan de tweede
echter wordt vastgehouden Dat wijst nu
wel too uitdrukkelijk mogelijk ln de rich
ting van opneming van dc sociaal-demo
craten ln de combinatie. Ongetwijfeld is
daartoe door dr. Colijn zelf eenlgermate
de weg gebaand door zijn tegemoetkoming
aan de nlet-ongegronde bezwaren, door den
heer Albarda naar voren gebracht ln ver
band met het capltulantenstelsel. De per
soon van den formateur zal ook de anti
revolutionairen makkelijker doen heen
stappen over hun bezwaren tegen samen
gaan met de 8.D.A.P
Toch lijkt ons, gaat „De Maasbode" ver
der, de opdracht aan dr. Colijn zeer moei
lijk.
De persoon van den formateur stelt aan
de katholieke fractie wel zeer zware
elschen van zelfoverwinning. Alleen de
zekerheid, dat een hervormd kablnet-
Colljn niet ln allen deele de politiek van
het demlsslonnair kabinet zal voortzetten,
zal het den katholieken mogelijk maken
hun medewerking te verleenen. Een tege
moetkomende houding ten opzichte van de
katholieke fractie èn bij het formuleeren
van het program èn b(] de keuze van zijn
medewerkers mag dan ook van dr. Colijn
worden verwacht, nu hij bereid bleek de
opdracht ln beraad te nemen Anders ware
dit beraad slechts noodelooze stagnatie.
Het blad besluit met te verklaren: Toch
dringen de omstandigheden onvermijdelijk
de klemmende vraag naar voren, of deze
opdracht niet slagen moet.
Uit „De TIJ d" (R.-K.l:
In haar duidelijk verlangen naar een
nationaal Kabinet heeft H M. de Koningin
thans een opdracht van minder beperkten
aard aan dr Colijn verleend. Hij behoeft
maar te slagen met een extra-parlemen
tair Kabinet en slechts op breede basis, wat
ln dit geval wel zal willen zeggen: des
noods zonder den steun van de sociaal
democraten.
Een natlonaal-Kabinet op breede basis
onder de formatie van dr. Colijn kan naar
geen kant slagen zonder herstel van het
meest elementaire: het vertrouwen van de
R-K.-fractte. De eerste politieke leider,
dien dr. Colijn daarom zai moeten raad
plegen en dien hij naar uit Den Haag
wordt geseind reepte dezen voormiddag
heeft geraadpleegd is prof. P. J. M.
Aalberse
Wie dezen staatsman kent, weet dat bij
hem niet het minste gevoel van rancune
overbleef, en wij schreven reeds, dat ook
dr. Colijn zich niet zou laten lelden door
de sentlments-polltlek van De Standaard,
doch uitsluitend door het doel. een meer
derheid te vinden voor een extra-parle-
mentalr-Kablnet op brceden grondslag.
Zakelijk bezien schijnt ons de door dr.
Colijn in beraad gehouden opdracht alleen
kans te krijgen, Indien hij het met den
leider der R-K fractie eens kan worden
over het door dezen geponeerde vraagstuk
van consequentie deflatie of devaluatie.
Een nieuw kabinet-CollJn zou natuurlijk
geen verantwoordelijkheid meer behoeven
te aanvaarden voor het Jongste verleden.
Want werd dit onveranderd vastgehouden,
dan ware het beleid onmogelijk voor de
constructieve welvaartspolltlek, door de
R.-K. fractie ln het voorloopig verslag op
het Bezulnlglngsontwerp getraoeerd en
later door prof. Aalberse ln de bekende zes
punten saamgevat.
Op dit oogenbllk verkeert de opdracht
aan dr. Colijn nog niet ln een stadium van
mislukking. Dat dr. Colijn na zijn lang
durig onderhoud met prof Aalberse on
middellijk andere fractieleiders ging raad
plegen, wijst op een mogelijkheid, welke hij
aanwezig acht. om zijn opdracht tot een
goed einde te brengen.
Men kan van hier wel zien, dat ook de
zoo lang mogelijke verdediging van den
gulden een rol speelt bij dit goede einde
In deze verdediging zal prof. Aalberse, zelf
devaluïst, niet bi) dr. Colijn achterstaan.
Trouwens geen enkel kabinet zou gevormd
kunnen worden op een devaluatie-program
Maar er kan een situatie intreden, waarin
welke regeering ook zich bewust en vast
beraden zal moeten weren om de schat
kist niet te benadeelen door gebeurtenissen,
die boven het staatkundig vermogen gaan.
De leiding van de kansen voor een ook
door ons van den beginne af gewenscht
nationaal kabinet ls thans aan dr. Colijn.
Ofschoon we nog geen zakelijke basis zien
voor de door hem te vormen regeering, zal
het aan de mogelijke tegemoetkoming
onzerzijds niet ontbreken. In elk geval
blijft een spoedige oplossing van de regee-
rlngs-crlsis gewenscht, en aan dr. Colijn
moet de volle kans worden gegeven.
De Residentiebode (R.K.) zegt
over de opdracht;
Wat hiervan komen zal, moeten we af
wachten, maar veel er van hopen, kun
nen we niet, gezien het feit, dat Oolljn
nu eenmaal ontijdig den eisch van ver
trouwen gesteld heeft
Slaagt de heer Colijn met de formatie
van zijn, al dan niet gereconstrueerd ka
binet ook zijn schepping van 1935 was
extra-parlementair op wijde basis dan
ls feitelijk de oplossing der moeilijkheden
slechts verdaagd HIJ toch "meende niet
verder te kunnen regeeren zonder het ver
trouwen der meerderheid Het ziet er
echter niet naar uit, dat hij nu dat ver
trouwen wel zal hebben
We zien dus niet goed dat hierin de op
lossing zal gevonden worden.
De „Standaard" heeft, gelijk be
kend, verleden week geschreven, dat voor
de vorming van een nieuw kabinet niet
op de medewerking van de anti-revolu
tionairen moet worden gerekend en dat
een A.R. geen zitting kan nemen in een
kabinet, dat gevormd wordt onder leiding
van hen, die het kablnet-Colljn ten val
hebben gebracht. Eenlge katholieke bla
den hebben daar critiek op uitgeoefend.
Het blad antwoordt thans daarop als
volgt:
Wij gaven alleen een zakelijk oordeel.
ZU, die het kablnet-Colljn ten val brach
ten. deden dit omdat zij op hoofdpunten
liet beleid van dit kabinet veroordeelden.
Wij doen dit niet. Kan nu woelen aange
nomen, dat zij, die dit beleid op hoofd
punten veroordeelden en zij die dit niet
doen, met elkander kunnen samenwerken
voor de vorming van een kabinet, dat een
ander regeerlngsbeleid, een beleid, dat de
oppositie bevredigt, moet brengen? Dat
schijnt ons uitgesloten. Vandaar onze
meening, welke men wraakt, zonder ech
ter aan te geven, dat mogelijk is, wat wij
onmogelijk achten. Juist omdat wij de
zaak zakelijk en niet (versoonlljk zien is
dit ons oordeel. Daarom is er ook geen
verschil tusschen hetgeen wij schreven
en het deelnemen van den voorzitter der
behoeft te gaan ten koste der gemeen
schap. Spr. blijft de voorkeur geven aan
verlaging van het enkeltarief.
De heer TOBÉ oordeelt het voorstel van
B. en W te eenzijdig In het belang der
Lichtfabrieken. Het voorstel Schoneveld
heeft ook zijn sympathie
Wethouder GOSLINQA wijst er op, hoe
de heer v. Eek erkende, dat het voorstel
van B. en W. bedrijfseconomisch voor de
fabriek beter was.
En Juist dit is van zooveel beteekenis
voor den kleinen man gebleken, zie 't ge
bruik hier en elders. Deze politiek dient
ln het belang der stad gehandhaafd.
Spr. wijst er dan op, hoe de kleine ge
bruikers feitelijk al een groot nadeel op
leveren voor de fabrieken en nu wil men
hun juist nog verder bevoordeelen Volko
men in strijd met een goede bedrijfs-
polltiek, wat zich op den duur zal wreken.
In het belang der groote gezinnen ls het
voorstel vajj B en W. onbetwist beter en
ook de vaste lasten worden er door ver
laagd.
Het voorstel Schoneveld c.s. zal slechts
weinig baat geven aan de z.g. mlnlmum-
lljders.
Het advies van den bij uitstek deskun
dige. den directeur, wordt niet gevolgd.
De heer v. ECK: wij moeten er het
sociale element ln brengen
De WETHOUDER: dat brengt het des
kundig advies juist aan.
De heer BERGERS zal met B. en W.
meegaan.
De heer WILBRINK meent eigen oor
deel te moeten stellen naast het deskun
dig advies, anders was de raad overbodig.
Een derde der gebruikers heeft woonhuis-
tarief en de voorstellen van B en W. kos
ten daarvoor f. 56.000 Als het eens twee
derde wordt, zou het f. 112.000 worden!
En zal meer gebruik dat goedmaken? Spr.
betwist ook verder de cijfers van den heer
Eikerbout.
De eerste levensbehoeften vallen z.l.
evenzeer onder de vaste lasten als huren
en renten.
De heer DE REEDE zal voor het voor
stel Schoneveld stemmen, daar z.l. ln het
voorstel van B. en W, de sociale gedachte
van zijn voorstel ia vermoord.
De heer ELKERBOUT verdedigt tegen
den heer Wllbr n't zijn cijfers en dient
een nader voorstel ln tot stimuleering van
het vastrecht, waardoor vanaf een gebruik
van 75 K.W. daarvan reeds kan worden
geprofiteerd.
Wethouder GOSLINGA geeft aan het
voorstel van B. en W. de voorkeur.
Het voorstel Schoneveld-v. Rosmalen
en Lombert wordt aangenomen met 19
10 stemmen.
Voor de S.D.A.P., de voorstellers en de
heeren Tobé, Lekkerkerker, v. d. Reyden,
Vos, De Reede.
Sub. c, e, d woren z.h.st. aangenomen;
sub a en b zullen worden gewijzigd in
verhouding tot het gevallen besluit. Het
voorstel Eikerbout ls vervallen.
Een adres van de bonden van bouwvak
arbeiders inzake steun aan werklooze
bouwvakarbeiders tijdens de vacantie-
dagen stellen B. en W. voor ln hun han
den te stellen voor afdoening.
De heeren v. STRALEN, ELKERBOUT en
WILMER nemen het op voor het adres
Wethouder ROMIJN zegt. dat B. en W.
moeten wachten op de regeling van den
minister Ook het college ls er overigens
voor te doen, wat kan.
Conform wordt dan besloten.
RONDVRAAG.
De heer LOMBERT vraagt, of B. en W.
weten, dat er geruchten gaan over fraude
bij Maatschappelijk Hulpbetoon. Is het
niet gewenscht, dezen laster den kop ln te
drukken of te vervolgen?
Wethouder ROMIJN kan met volle stel
ligheid alle geruchten ontkennen. ZIJ zijn
van allen grond ontbloot. Op te treden
tegen den laster ls echter uiterst moeilijk
De heer KUIPERS dringt aan op meer
toezicht ln de parken on plantsoenen.
De heer ELKERBOUT noemt den toe
stand bij de Utrechtsche brug gevaarlijk
en vraagt omlegging van het verkeer.
Onderzoek wordt toegezegd
Hierna 11.30 uur sluiting.
RECTIFICATIE.
3o. Voorstel tot wijziging van het raads
besluit van 16 Juni 1930 in zake de verhu
ring van het perceel Aalmarkt No. 6 aan
G. Langezaal. (141)
De heer COSTER vraagt of de gemeente
niet destijds toezeide voor alle panden de
rtraatbelastlng voor haar rekening te
nemen.
Wethouder SPLINTER ontkent dit.
conform wordt dan insloten.
anti-revolutionaire Kamerclub aan de
conferentie van prof. Aalberse met de ver
tegenwoordigers van de vijf bekende
Kamerclubs.
Trouw en genegenheid worden gelukkig
bi) ons gevonden Aan plëtelts-overwegin
gen en verbondenheid aan onze partij
geven wij de plaats, welke haar toekomt.
Maar met betrekking tot 's lands belang
wordt onze houding bepaald door ons In
zicht in de zaak. 'a Lands belang vordert
steeds, maar bovenal ln deze hoogst ern
stige dagen, dat men alle vaagheid ver-
werpt, alle verdoezeling afkeurt, dat men
duidelijk aangeeft hoe de zaak staat. Naar
onze overtuiging staat zij zoo, dat wtj met
de oppositie tegen het kablnet-ColUn niet
kunnen samenwerken tenzij zij ver
andert, maar dan is zU ook ln dien zin
geen oppositie meer omdat er op de
hoofdpunten tusschen hare en onze ziens
wijze geen of in elk geval zeer onvol-
doende overeenstemming bestaat.
Deze meening hebben wij ln de laatste
maanden telkens uiteengezet, met een
beroep op de ft ten en op dc gcgevc.-.s,
welke ln aanmerking behooren te worden
genomen. Daarom mag men onze uitla
tingen niet misverstaan. ZU behooren ga-
lezen te worden ln verband, in samen
hang met hetg'tr wi) telkens veer heb-
ben betoogd.
Wat betreft het toetreden der Vrij
zinnigen tot een RE en Socialistische
kabinetsformatie schrijft de Standaard
nog:
Een der gezaghebbende liberale bladen
noemt als bezwaar tegen het toetreden
der Vrijzinnigen tot een Roomsch-Katho-
lleke en Socialistische kabinetsformatie,
dat alsdan gevaar ontstaat voor een „le
actieve handelspolitiek".
In het te actief schuilt het gevaar,
Terecht, want al vroeg ls ons geleerd,
dat alle te uit den boo ze ls, behalve te
vreden.
Wie denkt aan de onverzoenlijke bestrij
ding tot voor kort door de geheele Vrij
zinnige pers van de actieve handels
politiek geleverd, zal de zinrijke beteeke
nis van het verzet tegen een te actieve
handelspolitiek verstaan.
Wi) althans zijn tevreden I
Logisch ls het, zegt het Algemees
Handelsblad (lib.), dat, nu prof. Aal
berse niet ln staat ls gebleken om de ko
ninklijke opdracht te vervullen, opnieuw
een opdracht ls verstrekt aan den staats
man ale ln 1933 de grondslagen voor brei
de samenwerking wel wist te leggen
Nu de katholieke poging om een regee
ring te vormen ls mislukt, komt het om
volkomen gerechtvaardigd voor, dat au
den leider der andere partij uit het con
flict, de demissionaire regeering, opdracht
wordt gegeven om een nieuwe poging tl
ondernemen. Het ware voor de Kroon ooi
mogelijk geweest daartoe eenvoudig dl
ontslag-aanvrage te weigeren. Maai dl
thans gekozen weg lijkt ons ln leder op
zicht beter. De figuur wordt nu zuiverder.
Inderdaad ls door het conflict en door dl
mislukking van prof. Aalberse's poglnc «n
nieuwe toestand geschapen voor belde par
tijen. Een formeel nieuw kablnet-Colljn
zou voor een Tweede Kamer kunnen tre
den waar de jongste ervaring aan alles
iets kan hebben geleerd, en waar de aan
te nemen houdingen daardoor ln toenade-
renden zin zouden kunnen worden beïn
vloed.
Die toenadering zal noodzakelijk zijn om
de regeerlngsmachle weer behoorlijk op
gang to helpen. Tenzij er zou worden aan
gestuurd op Kamerontbinding, die echtor
naar onze overtuiging de verwarrin!
slechts zou doen toenemen, en die een lan
ge periode van onzekerheid zou be'eeke
nen, welke ook voor de positie van onn
munt uiterst nadeeltg zou kunnen worden.
Het blad zegt voorts, dat de Katholieken
de nieuwe taak van dr. Colijn ln ruim
mate kunnen blokkeeren.
Zullen zij de verantwoordelijkheid op
zich durven laden, na al hetgeen voorll
gegaan ls? Zullen zij zich willens en wetesl
onttrekken aan de breede nationale si-
menwerking, zooals die ln de afgeloopen
twee jaren zij het dan natuurlijk niet
zonder verklaarbare moeilijkheden, zoosb
die ln elke vrije samenwerking van gelijk"
waardige partners ln crisis-omstandig"
heden zullen voorkomen mogelijk ls ge
bleken? Zullen zij blijven mokken nu B
bewezen hebben, dat de tijd er nog niet
rijp voor ls om de leiding In eigen handen
te nemen? Of zullen zij hun loyale mede
werking (die natuurlijk ook loyale crltiek
kan inhouden) willen verleenen aan een
nieuwe regeerlng-Colljn, d. w. z. onder des
leider van wien de katholieke „Maasbode
nog dezer dagen schreef: „Toch erkennen
wij gaarne, dat de wetenschap dat het roer
rustte ln de ongetwijfeld sterke, rustige en
ervaren hand van dezen man, verre boven
de gewone maat, van Inzicht ln de interna
tionale economische verhoudingen, vin
breede visie ondanks zijn vastzitten s»
denkrichtingen en toestanden van 'n voor
bij verleden van diep christelijke over
tuiging bovenal, ons een gevoel van g£
rustheid gaf, dat wij zeer noode missen-
De katholieke fractie heeft ln de afge
loopen week getoond wat zij niet kan. He
staat aan haar thans om te toonen wat w
wel kan. Het gaat daarbij om veel me®
dan „vóór of tegen een volwaardigen gw-
den". Er zijn, besluit het blad, veel dlsJBJ
waarden bij betrokken: de zelf-dlsclpim
van een vrij volk, dat zich in vrijheid m«
kunnen regeeren, ook wanneer het
wind tegen heeft.
De „Nieuwe Rotter d. C t."
stelt vast, dat de demisslonnaire premie)
een moeilijke en ondankbare taak op
heeft genomen en het blad, dat eenj»,
wachtende houding wil aannemen, spree
aldus sljn respeot jegens dr. Colijn un-
„WIJ beperken ons hier sleohts tot
uiting van bijzondere waardeering v0° jl,
bereidwilligheid waarmede dr. Colijn on»
de bestaande omstandigheden opn>™
heeft eerst nog in beraad te mogen W
den".
