Oostersch vorst bezocht Leiden
6»te Jaargang
VRIJDAG 14 JUNI 1935
No. 23074
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
STADSNIEUWS.
BUITENLAND.
Het voornaamste Nieuws
van heden. i
LEIDSCH
DAGBLAD
PR1JS DER ADVERTENTIES:
39 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bU vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
•van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
J10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordetndsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANTt
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen, gevestigd zijn?
per 3 maanden t. 2.35
per week f. 0.18
Franco per post f. 2:35 per 3 maanden -f-portokosten.'
(voor binnenland f.0.89 per S mnd^
Dit nummer bestaat uit ZES bladen
EERSTE BLAD.
LEIDSCHE BUITENSCHOOL EN
EUTERHUIS TE KATWIJK AAN ZEE.
De jaarvergadering.
Onder voorzitterschap van ir. W. J.
odderman heeft de gewone jaarlijksche
ledenvergadering van de Vereeniging
Herstellingsoord „De Leidsche Buiten-
hooi" plaats gehad, waar de jaarver-
'agen en de jaarrekeningen werden goed
gekeurd en overigens de reglementaire
-gendapunten zijn behandeld,
j Uit het verslag van den secretaris, mr.
F. D. L. Gunning, bleek, dat, ondanks vele
lorgen en moeilijkheden, het werk gesta-
ig in omvang toeneemt, hetgeen niet te
verwonderen is, gezien de prachtige re-
ltaten, die op Buitenschool en Kleuter-
buis behaald worden met de bestrijding
van de tuberculose.
Bijna zonder uitzondering kunnen alle
tinderen na verloop van tijd geheel ge
heel genezen en volkomen, gezond worden
ontslagen.
Op de school wordt onderwijl gezorgd
door een min of meer persoonlijk con
tact tusschen onderwijzersessen) en de
kinderen, dat deze met hun lessen niet
achter raken bij hun klasgenooten op
hun eigen school, hetgeen als regel vrij
wel gelukt.
De Buitenschool was in 1934 dermate
zet, dat dikwijls een nijpend gebrek aan
ruimte zich deed voelen. Het bestuur
heeft daarom plannen gemaakt, welke in-
schen geheel gereed zijn, voor het bou-
en van een nieuwe eetzaal. Helaas kon,
hoewel van Rijk en particulieren belang
rijke giften werden ontvangen, wegens
gebrek aan de noodige middelen met den
bouw nog geen aanvang worden gemaakt.
Ook het Kleuterhuis was in 1934 goed
bezet. In het eerste halfjaar waren ge-
ruimen tijd alle 20 bedjes in gebruik. In
het tweede halfjaar liep de bezetting sterk
terug, hetgeen voornamelyk zijn oorzaak
vindt in de Gemeente Leiden, die steeds
minder kinderen uitzond.
Uit het verslag van den penningmees
ter, den heer E. H. Moens, bleek, dat door
de enorme vermindering der subsidies,
waarvan de Vereeniging grootendeels be
staat, het op den duur niet mogelijk zal
lijn het werk op denzelfden voet te blij
ven voortzetten, indien niet krachtigen
steun wordt verkregen van particuliere
tijde. De contributies toch bedroegen over
1934 slechts f. 472,20, terwijl de uitgaven
jaarlijks bedragen voor Herstellingsoord
ruim f. 23000, voor Onderwijs f. 5900 en
voor het Kleuterhuls nog circa f. 12000.
Het ls daarom te hopen, dat de toene
mende belangstelling van overheid en
particulieren, waarin het werk, waarvoor
het bestuur, de geneesheer, de beide di
rectrices en hun assistenten en de onder
wijzersfessen) zich zooveel opoffering ge
troosten, zich mag verheugen, ertoe zal
leiden, dat velen zich zullen opgeven als
lid of donateur, of zullen steunen door
een bijdrage ineens.
GEM. KWEEKSCHOOL VOOR
ONDERWIJZER (ESSEN)
Uitslag van het eindexamen akte L.O.
Se groep (6 candidaten). Geslaagd de hee-
ren: H. A. J. Franke, H. J. van Hattum,
B. A. Horikx, P. J. Nieboer en D. Plu, allen
alhier en L, van Gogh, Den Haag.
Afgewezen geen.
DE LUSTRUMFEESTEN.
De hengelwedstrijd.
Zooals wij reeds eerder meldden, zal
onder auspiciën van de Lustrumcommissie
van het L.S.C. ter gelegenheid van het a.s.
360-jarig bestaan der Leidsche Hooge-
school op Woensdag 3 Juli in het Rijn- en
Schiekanaal (Nieuwe Vaart) een hengel
wedstrijd worden gehouden.
De wedstrijd zal aanvangen des voor-
middags te 9 uur en zal 1uur duren.
Alle deelnemers moeten om kwart voor
acht op het Kaasmarkt-terrein aanwezig
zijn, vanwaar gezamenlijk met de muziek
van Ulrich's Kapel voorop naar de Wil-
helminabrug zal worden gemarcheerd. Er
zal gevischt worden om het zwaarste ge
wicht aan visch, zijnde maatvisch. Als aas
mag alleen deeg, brood of aardappel ge
bruikt worden.
Bij de voorbereiding van dezen wedstrijd
heeft de commissie uit het L.S.C. veel
medewerking ondervonden van de zijde
van den Leidschen Hengelaarsbond voor
Leiden en Omstreken.
De gelegenheid tot inschrijving bestaat
uitsluitend a.s. Maandag en Dinsdag, des
avonds van 810 uur aan het adres Bree-
straat 41.
MIJ. DER NED. LETTERKUNDE.
De kwestie-Marsman.
Omtrent het conflict over het al of niet
toekennen van den Van der Hoogtprijs aan
mr. H. Marsman in de vergadering van de
Maatschappij der Nederlandsche Letter
kunde vernemen wij nog, dat na de pauze
het bestuur mededeelde, dat de zes be
stuursleden, die aanvankelijk over de motie
van afkeuring hadden meegestemd, bij na
der inzien hun stemmen als blanco
wenschten te zien beschouwd. Het gevolg
hierva was dat de stemmen over de motie
van afkeuring aan het adres van het
hoofdbestuur staakten. Volgens het regle
ment kon daarop de vergadering de beslis
sing verdagen of deze aan den voorzitter
overlaten. Men besloot tot het laatste,
waarop de voorzitter, prof. dr. Jan de
Vries besliste, dat de motie was verwor
pen. Alom wer dop het nippertje de Dui
zend gulden-prijs aan den dichter Mars
man onthouden.
Twee leden van de commissie voor
Schoone Kunsten, mr. M. Nijhoff en Dirk
Coster, hebben nog tijdens de vergadering
hun functie als commissie-lid neergelegd.
Eenige andere commissie-leden waren af
wezig.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijvingen:
N.V. Modehuis v/h. H. Mack. In oprich
ting. Breestraat 131—133, Leiden. Vennoo-
ten: L. D. M. Timerman, Wassenaar: Wed.
TimmermanWeenink, Wassenaar; J.
Timmerman, Bussum en I. Timmerman,
Leiden.
Gebr. C. en L. Meeuwissen, (B.P.), Rust
hoflaan 12, Sassenheim. Aannemersbedrijf.
Vennooten: C. Th. Meeuwissen en L. J.
Meeuwissen. Sassenheim.
Handels Associatie Breedek. Stations
straat 22, Alphen a/d. Rijn. Import van Z.
Afrikaansche producten, agentuur- en
commissiehandel. Eigenaar: W. Schram,
Alphen a/d. Rijn.
DE ARBEIDSBEURS.
Op den 13en Juni 1935 waren 3743
(v. j. 3000) werkzoekenden ingeschreven.
Foto Bleuzé.
EXCURSIE „ONZE VLOOT'.
Bestuur en leden van de afdeeling Lei
den der Kon. Ned. Ver. „Onze Vloot"
brachten hedenmorgen een bezoek aan
IJmuiden, waar twee torpedojagers en drie
onderzeebooten werden bezichtigd, terwijl
ook een korte tocht buitengaats werd ge
maakt.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Bevorderd is tot doctor in de wis. en
natuurkunde, op proefschrift getiteld:
N.N'-Dibenzyl-aethyleendiamine, de heer
G. Lob, geboren te Brussel; idem op proef
schrift getiteld: Explosieve stofwolken, de
heer W. P. M. Matla, geb. te 's-Graven-
hage.
Geslaagd zijn: voor het doctoraal exa
men rechtsgeleerdheid de heer J. W. M.
Aarts (Den Haag): voor het doctoraal
examen wis_ en natuurkunde, hoofdvak
Sterrekunde, de heer P. P. Bruna (Gro
ningen): voor het doctoraal-examen In
disch Recht de heer Ir. Ong Swan Yoe
(Oegstgeest).
Geslaagd voor het doctoraal examen
geneeskunde mej. W. A. Thomee (Oegst
geest), en de heeren A. M. Laterveer (Was
senaar), G P. C Koolhaas (Leiden), H.
Broekema (Den Haag); voor het arts
examen eerste gedeelte mej. J. C. G. Ta-
bingh Suermondt (Nijmegen), en de hee
ren R. D. Tuin (Den Haag). M. Miete
(Scheveningen). Bevorderd zijn tot arts
de heeren M Schreuder (Leiden). R. Ster-
ringa (Haarlem).
In het Voorloopig Verslag over het
bezuinigingsontwerp zijn sommige leden
van oordeel dat Leiden het centrum is der
Orientalia en daaruit kan het Hebreeuwsch
niet worden weggenomen. Beter ware het
dan nog, den leerstoel in de godsdienstge
schiedenis op te heffen.
Sommige leden verklaarden ook ernstige
bezwaren te hebben tegen de voorgenomen
opheffing van den leerstoel in de Romaan-
sche taal- en letterkunde aan de rijks
universiteit te Leiden.
Gisterenavond vond in den tuin van
„Oud Hortuszicht" een concert plaats van
de Arb. Muziekver. „Nieuw Leven" met
medewerking van den bekenden hoboïst
Jaap Stotijn en het Trombone kwartet ge
vormd door de heeren Herman Poons,
Joop Bungenaar, Koos Platteeuw en Joop
Hellemond. Het mooie programma viel bij
de vele aanwezigen zeer in den smaak, ter
wijl in het bijzonder het spel van Jaap
Stotijn een groot succes afdwong. Het was
een prachtige avond!
Door de politie is naar Duitschland
uitgeleid de 35-j. Duitscher J. M. G. J„ die
geen middelen van bestaan had.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De Vloot besprek in gen.
Von Ribbentrop is gisteren om 18.53
uur per vliegtuig uit Muenchen op het
vliegveld Croydon geland.
Hij beperkte zich tot de verklaring, dat
de DuitsohEngelsche vlootbesprekingen
een bevredigend verloop hebben.
De Fransche minister Laval confereerde
gisteren langdurig met den minister van
Marine en den chef van den generalen
staf over het antwoord van Frankrijk op
de mededeelingen van Engeland, inzake de
resultaten van de vloot-onderhandelingen
tusschen Engeland en Duitschland.
Men gelooft, ofschoon van officieele
zijde hierover niets wordt meegedeeld,
dat Frankrijk niet zal weigeren de moge
lijkheid te bestudeeren van een toestaan
aan Duitschland van een vloot die 35
proc. Is van de Britsche.
Men wijst er echter op, dat Frankrijk
een langere kustlijn te verdedigen heeft
dan Duitschland en dat het koloniën
heeft, die ver van het moederland liggen.
Zooals wij gisteren reeds meldden, heeft de troonopvolger van Saoedië, Emir Ibr.
Saoed met gevolg gistermiddag een bezoek aan onze stad gebracht, waarbij de'gasten
Werden rondgeleid door prof. dr. C. Snouck Hurgronje en prof. dr. A. J. Wensinck. De
Oostersche vorst poseert op onze foto vóór de Universiteitsbibliotheek in het midden
i'an de deuropening; aan zijn rechterhand de hoogleeraren Snouck Hurgronje en
Wensinck.
ZUID-AMERIKA.
De vrede in de Gran Chaco.
Het ministerie van buitenlandsche zaken
van Paraguay publiceert de volgende ver
klaring:
„De heldhaftige, in den oorlog overwin
nende Paraguaansche soldaat, heeft den
vrede voor het vaderland veroverd. Een
verdrag maakt een einde aan den strijd
met Bolivia. Het is te Buenos-Aires onder
teekend."
Het geheele diplomatieke corps begaf
zich gisteren naar 't regeeringspaleis en
bracht aan president Ayala de gelukwen-
schen van de buitenlandsche regeeringen
over.
Op grond van het verdrag moeten, zoo
als men weet, de vijandelijkheden heden
middag worden gestaakt. De oorlog in den
Chaco is intusschen tot dit oogenblik nog
voortgezet. De Paraguyanen hopen nog
voor de inwerkingtreding van den wapen
stilstand het plaatsje Ravelo te kunnen
bezetten.
DUITSCHLAND.
Torgler in vrijheid
Het radio-proces.
De vroegere leider van de Duitsche com
munistische partij, Torgler, die zich, of
schoon hij in het rijksdagproces werd vrij
gesproken, nog steeds tot dusver in hech
tenis bevond, is thans op vrije voeten ge
steld.
Hij verblijft in de omgeving van Berlijn.
Hij heeft het communisme vaarwel gezegd.
Naar verluidt, zou hij zelfs aanhanger
zijn geworden van de nationaal-socialis-
tische ideeën.
Gisteren heeft het Berlijnsche Landsge-
recht uitspraak gedaan in het groote pro
ces tegen de leiders van den vroegeren
Duitschen radio-omroep, welk proces over
een tijdsverloop van zeven maanden is
gevoerd en 87 zlttingdagen in beslag heeft
genomen.
De beklaagde Korte, voormalig commer
cieel directeur van den West-Duitschen
Omroep werd vrijgesproken.
De beklaagde Otto werd van rechtsver
volging ontslagen.
De beklaagde Dr. Erwin Jaeger, directeur
van den Midden-Duitschen omroep, werd
gedeeltelijk vrijgesproken, gedeeltelijk van
rechtsvervolging ontslagen
De voormalige staatssecretaris en rijks-
radiocommissaris dr. Hans Bredow, werd
wegens ontrouw, bestaande uit het door
betalen van salaris en onkosten aan
Flesch te Frankfort a. d. Main en mede
werking aan het partijverraad van den
voormaligen advocaat dr. Frey, veroor
deeld tot zes maanden gevangenisstraf en
vier geldboeten van twee maal 500, 1500 en
2500 mark. Zoowel de vrijheidsstraf ais de
geldboeten worden echter door het voor
arrest als voldaan beschouwd, terwijl de
beklaagde van de overige beschuldigingen
wordt vrijgesproken.
De voormalige bedrijfsleider van den
rijks-radio-omroep, dr. Kurt Magnus, werd
op dezelfde gronden als dr. Bredow ver
oordeeld tot in totaal vijf maanden ge
vangenisstraf en twee geldboeten van 1500
en 2500 mark, welke straffen eveneens door
het ondergane voorarrest als geboet wor
den beschouwd.
Dr. Hans Flesch werd veroordeeld tot
verschillende boeten en een jaar gevan
genisstraf, met aftrek van het voorarrest,
dat op elf maanden gerekend wordt.
De voormalige directeur van den Mid
den-Duitschen Omroep, dr. Kohl, werd
veroordeeld tot zeven weken gevangenis
straf en geldboeten, die alle als geboet door
het voorarrest worden beschouwd, wat ook
geldt voor de straf van zes weken gevan
genis, waartoe de vroegere directeur van
den Silezischen Omroep, Bmil Zorek, werd
veroordeeld. Alle beklaagden werden van
verschillende hun ten laste gelegde feiten
vrijgesproken.
UIT HET VERRE OOSTEN.
Het Chineesch-Japansche conflict.
Onder de nieuwe eischen door het Ja-
pansche leger in Kwantoeng aan Peking
gesteld, merkt men o.a. op de afschaffing
der Anti-Japansche actie in geheel China,
het opgeven van elke gedachte aan het
zoeken van steun bij buitenlandsche mo
gendheden tegen Japan, een Chineesch-
Japansche economische samenwerking
welke Mantsjoekwo omvat, de oprichting
te Peking van een bestuur dat als buffer
zal dienen, onder leiding van Hoeang foe;
de gouverneur der provincie Hopei moet
Japansch-gezind zijn.
In officieele kringen te Londen wordt
er op gewezen, dat de Japansche eischen
ten aanzien van Tsjahar dezelfde zijn als
ten aanzien van Hopei: ontruiming door
de Chineesche troepen, verplaatsing der
regeering en volledige administratieve
hervorming.
De Japansche eischen bevatten, naar
van goede zijde wordt vernomen, voorts
ook machtiging tot het onbeperkt gebruik
van den spoorweg TientsinTongsjan
door de Japansche militaire autoriteiten.
Deze spoorlijn heeft dubbel spoor,
In een verklaring van het Japansche
Kwantoeng-leger ten aanzien van het in
cident van Tsjahar wordt in tegenstelling
met de Chineesche weergave beweerd, dat
de betreffende militairen vijf dagen lang
onder vernederende omstandigheden zijn
vastgehouden, ofschoon zij in het bezit
waren van de vereischte identiteitspapie
ren.
Naar thans wordt gemeld, zijn de mili
taire voorbereidingen van Japan voor het
optreden in Noord-China reeds op 9 Juni
begonnen.
Tot 11 dezer zijn 13 troepentransporten
de stad Sjan Hei-kwan aan de lijn Moek-
denPeking gepasseerd.
Het eerste Japansche troepentransport
schip is Woensdagmorgen te Tangkoe aan
gekomen. De troepen zijn in twee treinen
naar Tientsin gebracht.
Het garnizoen te Tientsin is met 700
man versterkt; heden wordt te Tsjing
Wang Tac en morgen te Tangkoe verster
king verwacht.
Zaterdag zal het aantal Japansche mi
litairen in Tsjili 4000 bedragen.
Reuter meldt uit Londen, dat niet over
wogen wordt, de Britsche troepen, die te
Peking en Tientsin zijn ondergebracht,
krachtens het boksersverdrag, terug te
trekken.
Van Peking uit zijn twee divisies Chi
neesche troepen vertrokken, evenals uit
BINNENLAND.
De Tweede Kamer over het bezuinings*
ontwerp (3e Blad).
Het bloembollensaneeringsplan voor
1935 (6e Blad).
Prinses Juliana in Friesland (Binnenl.,
4e Blad).
De ramp van de Uiver; rapport Schorer
binnenkort te wachten (Binnenland, 4e
Blad).
Rumoerige vergadering der Alg. Ver. v.
Bloembollencultuur afd. Hillegom; meer
derheid vóór voortzetting der saneering
(Uit de Omstreken, 2e Biad).
Windhoos te Boskoop richt groote
schade aan (Uit de Rijnstreek, 4e Blad).
BUITENLAND.
Het conflict om Noord-China (Buiten
land en Tel., Ie Blad).
Ernstige ramp in Saksen. Een fabriek
voor springstoffen vliegt in de lucht; 52
dooden en vele gewonden (4e Blad en
Tel., Ie Blad).
Geen ontspanning in het Italiaansch-
Abessynisch conflict (Buitenland en Tel.,
Ie Blad).
De VToegere leider der Duitsche com
munisten Torgler in vrijheid (Buitenland,
le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
lste BLAD.
Tientsin. Zij hebben zich naar de pro
vincie Sjansi begeven.
In Noord-China blijven nog slechts twee
divisies van generaal Tsjong Tsjen en ze
ven divisies van generaal Wang Foe Lin,
van wie de Japanners niet geëischt heb
ben, dat zij vertrekken.
De nieuwe Japansche eischen, waarbij:
Japan de controle zou krijgen over het be
noemen van ambtenaren in Noord-China,
zijn ingediend door kolonel Takahasji, die,
naar men zegt, zonder toestemming van
zijl} superieuren heeft gehandeld. Hier
door wordt verklaard, waarom van Japan
sche zijde getracht wordt, den ernst van
den toestand minder te doen schijnen,
zonder evenwel de eischen te loochenen.
De verbinding met Buiten-Mongolië via
Kalgan is gesperd. Brieven uit Japan
worden teruggezonden met het opschrift
„Dienst gestaakt."
De Japansche minister van Oorlog, Ha-
jasji, is op Korea aangekomen. Hij ver
klaarde, dat de tegenwoordige toestand'
geen vermindering der militaire uitgave®
in Mandsjoekwo toelaat. De minister kon
digde voorts een reorganisatie van het
leger aan met een sterkere concentratie
der troepen, die van de politie zullen wor
den gescheiden.
„Optimisme ten aanzien van de Sovjet-
Unie", aldus Hajasji, is niet gerechtvaar
digd, daar haar vredelievende houding
slechts voorgewend is met het oog op de
vervolmaking der bewapening."
De Britsche gezant te Peking, Sir
Alexander Cadogan, die aan de nationale
Chineesche regeering te Nanking zijn ge
loofsbrieven als eerste Britsche ambassa
deur in China zal aanbieden, is per vlieg
tuig uit Peking naar Nanking vertrokken,
vanwaar hij op 18 Juni a.s. naar Peking
zal terugkeeren.
Akira Ariyosji, de eerste Japansche am
bassadeur in China is uit Nanking te
Shanghai aangekomen, waar hij een be
zoek gebracht heeft aan Wang Tsjing
Wei, den Chineeschen minister van bui
tenlandsche zaken.
Ariyosji zal heden zijn geloofsbrieven
overhandigen aan de Chineesche regee
ring.
LITHAUEN.
Reorganisatie van den schuttersbond.
De Lithausche regeering heeft een wet
aangenomen, waarin de schuttersbond
wordt omgezet in een door het ministerie
van oorlog geleide en direct onder het
legerbevel staande organisatie. Ook ver
der krijgt de organisatie een geheel mili
tair karakter. Zij wordt in militaire for
maties ingedeeld, als compagnien, esca-
drons, batterijen etc. en zal onder strenge
militaire discipline staan. In den bond
worden personen van beiderlei kunne
boven de 16 jaar aangenomen. De chef
van den bond wordt gekozen door den
president der republiek uit de hoogere
officieren.
