LAVAL KRIJGT VOLMACHT
765le Jaargan?
ZATERDAG 8 JUNI 1935
No. 23070
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
PINKSTEREN
STADSNIEUWS.
VER. „VEILIG VERKEER".
BUITENLAND.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
50 cis. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per iregel. Voor zakenadvertenties belangrijk-
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
30 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f2.35
per week f. 0.1S
Franco per post f. 2-35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
Maandag, Tweeden Pinksterdag,
verschijnt ons Blad niet en zijn
onze Bureaux den geheelen dag
gesloten.
DE DIRECTIE.
DE LUSTRUMFEESTEN.
De plechtigheid in de Pieterskerk.
Naar het „Leidsch Universiteitsblad"
meldt, luidt het programma van de plech
tigheid in de Pieterskerk op Vrijdag 28
Juni a.s. ter gelegenheid van het 72ste
lustrum der Universiteit als volgt:
1. Concert voor 2 solo-violen en strijk
orkest van Vivaldi. Solisten: A. H. Em-
merling en C. Th. Lens. Orkest: Sempre
Crescendo. Dirigent: Kapt. Walther Boer.
2. Rede van den Rector Magnificus.
3. 3 Oud-Hollandsche liederen: Canon
van Cornells Schuyt: Wilt heden nu tre
den; O Nederland, let op uw Saeck. Koor:
Leidsch Studenten Zangkoor. Directeur
Leo Mens.
4. Cantate van Johann Sebastian Bach:
Jauchzet Gott in allen Landen; voor strijk
orkest. orgel, clavecimbel en obligaat
tompet. Soliste: Mevr. S. HaazePiene-
zan.
Zooals reeds eerder gemeld, zal mede
werking worden verleend door het Stu
denten Muz.-gezelsch. „Sempre Crescendo"
en het Studenten Zangkoor.
Er heeft zich thans ook op het gedeelte
Nieuwe Rijn tusschen Koornbeursbrug en
Karnemelksbrug een commissie gevormd,
Rlke gelden zal inzamelen voor een pas
sende verslering tijdens de Lustrumfeesten.
In deze commissie hebben zitting de hee-
ren Slegtenhorst, de Haan en van der
Reijden.
GEREF. KERKEN.
Prov. Diaconale Conferentie.
De jaarlijksche Prov. Diaconale Confe
rentie der Geref. Kerken in Zuid-Holland
zal Woensdag 3 Juli a.s. in de Heeren-
grachtkerk alhier onder presidium van dr.
J. W. Noteboom van Den Haag worden
gehouden. Als referenten zullen optreden
de heeren dr J. W. Noteboom, met het
onderwerp: „Ondersteuning aan kleine
zelfstandigen (middenstanders en schip
pers)"; W. Strijbis Pzn. van Den Haag,
secr. der Conferentie, onderwerp „Het ver-
leenen van „ruimer armslag" aan de werk-
loozen" en dr. S. O. Los. em. predikant van
de Geref. Kerk van Den Haag-O, onder
werp „Zielkundige diagnose bij het diaco
naal armbezoek".
ONZE REISGIDS.
Wij maken er onze lezers opmerkzaam
op. dat de tijden van aankomst van de
verschillende N.Z.H.-tramtreinen in net
interlocale verkeer niet altijd overeen
komen met de tijden, zooals deze zijn aan
gegeven in onzen reisgids, doch daarvan
ten hoogste 5 minuten afwijken. Wie dus
zeker wil zijn z'n tram niet te missen,
-oude daarmede rekening en zorge 5 mi-
ten vóór het aangegeven tijdstip aan de
halte aanwezig te zijn.
VROUWEN VREDEBOND.
Aan het jaarverslag der afd. Leiden
ontleenen wij. dat het ledental is gestegen
'ot 150; de kas wijst een batig saldo aan
ïa» f. 12,-. Verder werden in de dezer
Jagen gehouden ledenbijeenkomst twee
bestuursleden gekozen. Zang en voordracht
van gedichten van Martien Beversluis
brachten wat afwisseling aan de agenda.
Het bestuur wordt nu gevormd doormevr.
Schophuizen, voorz.; mevr. Nieboer, 2e
'oorz.; mevr. Den Blaauwen. secretaresse;
fej De Kier, 2e secr.; mevr. Faber, pen-
Mngmeesteresse; mevr. Smits. 2e penning-
fieesteresse; mevr. Van Noort.
HANDELSREGISTER
KAJ1ER VAN KOOPHANDEL.
Opheffing: A. van Wijk, A 232, Hazers-
fPude, smederij en rijwielreparatie.
Wijzigingen: Ossenberg en Co., Teylin-
Etrlaan 7, Sassenheim, bloembollenhan-
hel in den meest uitgebreiden zin. De zaak
's verplaatst naar v. d. Endelaan 32a, Hil-
ESom, dd. 1 Mei
Onderlinge Brandwaarborg Maatschappij
bt. Pancratius, R.A.Veen B. 370, Aikemade.
statuten zijn gewijzigd.
W. van Dokkum, A. 100, Koudekerk,
bakkerijUittr. eigenaar: W. van Dokkum,
1 Juni 1935.
DE VERKEERSWEEK.
Dinsdag a.s. begint de actie.
Andermaal zal door de Vereen. „Veilig
Verkeer" alhier van 11 tot 14 Juni 1935
een verkeersweek worden gehouden. De
actie, die alsdan door de vereeniging in
samenwerking met de politie zal worden
gevoerd, maakt deel uit van een groot
opgezette propaganda. Deze propaganda
gaat uit van het Verbond van Veilig Ver
keer en zal worden gevoerd in alle plaat
sen van het land, waar vereenigingen
„Veilig Verkeer" gevestigd zijn. Het doel
der propaganda is het verkeer veiliger te
maken.
Nog steeds is het aantal verkeersonge
vallen in stijgende lijn. Nog altijd zijn te
groote kolommen in de nieuwsbladen ge
vuld met de vermelding van ernstige aan
rijdingen, waarbij dooden en gewonden
waren te betreuren. Nog immer leert de
statistiek, dat verreweg het grootste ge
deelte dier verkeersongevallen te wijten is
aan het onvoldoende in acht nemen van
de verkeersvoorschriften door de wegge
bruikers. Daarom moet meerdere kennis
dier verkeersvoorschriften den weggebrui
kers worden bijgebracht en daarom dient
propaganda gevoerd tot het beter opvolgen
van de regels van den weg.
Alle weggebruikers zijn schuldig.
Voetgangers, wielrijders, motorrijders,
automobilisten, allen zullen het hunne
moeten bijdragen om het verkeer veiliger
te maken.
Propaganda-platen, beoogende de Veilig-
Verkeersidee te bevorderen, zijn verspreid
en op in het oog loopende plaatsen aan
gebracht. Winkeletalages werden voor het
zelfde doel beschikbaar gesteld. Door de
poltie zullen in ruime mate verkeerscou-
ranten worden uitgereikt. In kraampjes
zullen dames vanwege de Vereeniging ver-
keersvlaggetjes en ander propaganda
materiaal verknopen. De politie zal ver
sterkt toezicht houden; zij zal waarschu
wend. verkeersopvoedend optreden, zoo
noodig ook met strenge hand.
De geheele week zal de technische uit
rusting der motorrijtuigen op den weg
voortdurend worden gecontroleerd. Rem
men. stuurinrichting, banden, signaal
inrichting, nummerplaten enz. zullen de
bijzondere aandacht hebben.
Evenals het vorige jaar is tijdens de
Verkeersweek van 11 tot 14 Juni in de
garage van het Motorhuis aan den Hooge
Rijndijk gelegenheid om tegen een vergoe
ding van 50 cent de remmen van een
auto te doen controleeren door middel van
een remtesttoestel. Tegen betaling van een
gelijk bedrag kan men ook de verllchtings-
inrichting van zijn motorrijtuig aldaar
doen nagaan door middel van een ver-
lichtingscontrole-apparaat. Zij die aantoo-
nen lid van Veilig Verkeer te zijn. kunnen
beide proeven kosteloos doen verrichten.
Bestuurders van motorrijtuigen, zorgt
dat voortdurend uw stuurinrichting in orde
is. Is het geen schande dat nog gisteren
bij gehouden controle een auto een speling
in het stuur bleek te hebben van 109 gra
den, terwijl 30 gr. de velligheidsgj-ens Is?
De Verkeersweek zal Dinsdag a.s. wor
den geopend met een
„Voetgangersdag"
De voetgangers behooren in beginsel
thuis op het voor hen bestemde domein:
het trottoir. Nog te veel ziet men hen
zonder eenige noodzaak in de lengte
richting op de rijbaan loopen. En wat zou
den diezelfde voetgangers groote oogen
opzetten, als auto's in de lengte-richting
over het trottoir reden. Waarom de auto
wel op eigen terrein en de voetganger niet?
Is de rijbaan voor hen soms veiliger dan
het trottoir? Immers neen!
Daarom geen voetgangers op de rijbaan,
als dit niet strikt noodzakelijk is. Is het
noodig dat ge u op den rijweg begeeft,
zorgt dan dat ge daar zoo kort mogelijk
vertoeft. Daarom:
Loop niet in de lengte-richting op de
rijbaan en
Steekt den rijweg loodrecht over.
Geen voetgangers meer, die op den Zoe-
terwoudsche Singêl tusschen de De Laat
de Kanterstraat en Rustieke Brug als de
meest gewone zaak van de wereld langs
het grastalud loopen, als was er voor hen
niet een breed trottoir aangelegd.
Evenzoo dient men als voetganger op
den Maresingel en Heerensingel op het
trottoir te gaan. De rijbaan is voor den
voetganger levensgevaarlijk. Verblijft er
zoo kort mogelijk. Overtuigt u voor ge den
rijweg loodrecht oversteekt, of dit veilig
kan geschieden.
Waar aan beide zijden van den weg een
trottoir ligt, zal men zooveel mogelijk het
rechtertrottoir volgen. Zooals bekend, zijn
de voetgangers krachtens de Verkeersver-
ordening verplicht het rechter trottoir te
houden op de Steenstaat, Haarlemmer
straat, Breestraat, Hoogewoerd, in het
Noordeinde. de Maarsmanssteeg en Don-
kersteeg. Het niet nakomen daarvan is
strafbaar.
Voetgangers zullen bij geopende brug
gen en gesloten overwegen op de rechter -
weghelft wachten, zoo mogelijk op het
trottoir. Zij hebben bij het weder open
stellen der bruggen en overwegen voor het
landverkeer den voorrang.
Trampassagiers, wacht met uit- en in
stappen, tot de tram geheel stilstaat. Het
kan uw leven kosten of u blijvend invalide
maken.
EEN BEHOORLIJKE MEERDERHEID.
Gistermiddag is het kabinet Laval reeds
voor het parlement getreden. In de re-
geeringsverklaring wordt o.m. gezegd:
Onze regeering is gevormd om te strij
den tegen de speculatie en den franc te
verdedigen. De volmachten, die wij voor
stellen, respecteeren het organische en
politieke statuut des lands. De toestand
der staatsfinanciën is de eenige bedrei
ging, die drukt op den franc. Onze goud
voorraad moet, zooals ieder weet, vol
doende zijn om onzen franc onaantast
baar te maken. Slechts het voorhanden
zijn van een al te drukkend begrootings-
deficit zou tenslotte de valuta treffen,
wanneer gij niet door een onmiddellijk
handelen uiting geeft aan Uw vasten wil
de handteekening van den staat te respec
teeren en de valuta absoluut te handha
ven. Het zal echter niet voldoende zijn de
uitgaven te beperken en de misbruiken op
te heffen. Wij zullen moeten overgaan tot
een herstel van de nationale economie; de
arbeiders des lands moeten zich gesteund
en beschermd voelen. Men moet de lan
delijke bevolking, de kooplieden en de
industrieelen den afzet van hun produc
ten garandeeren. Men moet den interna
tionalen goederenruil vlotter maken, men
moet de banden, die het moederland met
zijn overzeesche gewesten verbinden, veel-
vuldiger en nauwer aanhalen. Men moet
de jeugd het gebruik van zijn capacitei
ten en zijn drang naar activiteit mogelijk
maken. Men moet kortom een ieder de
mogelijkheid geven in een eensgezinde ge
meenschap te werken en het rechtvaar
dige loon te vinden voor zijn werk. Dit is
een omvangrijke taak, waarvoor de sa
menwerking van parlement en regeering
standvastig moet blijven. Frankrijk heeft
reeds ernstiger beproevingen doorgemaakt.
Het zal deze door zijn moed en eensge
zindheid weten te overwinnen, waartoe de
oud-strijders het prachtige voorbeeld heb
ben gegeven. De geheele wereld heeft de
oogen op ons gericht Gij zult niet toe
laten, dat ons aanzien benadeeld wordt.
Onze buitenlandsche politiek, de politiek
der veiligheden des vredes, welker besten
digheid een ieder erkent, en die gij op
verstandige wijze goedgekeurd hebt, zou
slechts in twijfel getrokken kunnen wor
den, wanneer gij het aanschijn wekt alsof
gij die politiek wilt opgeven en dat zult
gij niet willen.
Van links werden daarop weer eenige
interpellaties aangevraagd, doch Laval
stelde voor deze te verdagen, daarbij de
kwestie van vertrouwen stellend. De Ka
mer was met 412137 stemmen Laval ter
wille.
Laval diende daarop de volmachtswet
in. luidend:
„Teneinde de devaluatie van de munt
te vermijden machtigen Kamer en Senaat
de regeering tot 31 October 1935 bij de
creet alle schikkingen te treffen met
kracht van wet voor den strijd tegen de
speculatie en de verdediging van den
franc".
De financieele Kamercommissie heeft,
na Laval en Regnier gehoord te hebben,
het machtigingsontwerp goedgekeurd met
19 tegen 14 stemmen en 6 onthoudingen.
De Kamer koos Bouisson opnieuw tot
voorzitter, zulks met 285 van de 442 stem
men. Rapporteur Barety legde er den na
druk op, dat Laval van de volmachten tot
verdediging van den franc tegen de spe
culatie slechts gebruik zou maken voor
zoover het belang van het land dat vor
dert. De regeering zal de begrooting voor
1936. onder normale omstandigheden aan
de Kamer ter goedkeuring voorleggen. Zij
is verder voornemens om alle economi
sche kwesties te regelen in voortdurend
overleg met het Parlement en zijn Com
missies.
Na een aanval van den socialist Monnet
tegen de Regeering werd het algemeen de
bat gesloten verklaard en ging men over
tot de beraadslaging over de afzonderlijke
punten.
De voorzitter der Radicaal-socialistische
Kamerfractie, Delbos, verklaarde, dat de
leden van zijn partij in groote meerder
heid voor de regeering-Laval zouden stem
men, ofschoon zij in principe tegen vol
machten zijn.
Aan het einde der beraadslagingen deed
Minister-president Laval een beroep op de
Kamer om mede te werken aan de redding
van den franc. Lava] ging in op de om
standigheden, waaronder zijn kabinet ge
vormd is en verzekerde, dat de oud-strij
ders eerst in de allerlaatste plaats offers
zouden moeten brengen. Hij bestreed de
van socialistische zijde verdedigde stelling,
dat de rechten van het Parlement door de
volmachten schade zouden lijden. Laval
verklaarde, nooit sterker het gevoel gehad
te hebben, dat hij de republikeinsche in
stellingen verdedigt. Het Parlement kan
er zeker van zijn, dat de Regeering slechts
zal handelen in eng contact met de be
voegde commissies.
Het tekort op de begrooting, aldus ver
volgde Laval, bedraagt rond 6 milliard
francs en dat op de Staats Spoorweg
Maatschappij rond 4 milliard. Wel is de
goudafvloeling in de laatste dagen ge
remd, doch daarentegen zijn bij de Spaar
banken vele deposito's opgevraagd. Een
dergelijke toestand kan niet langer zon
der gevaar voortduren. Nogmaals terug
komende op de kwestie der oud-strijders,
stelde Laval de vorming van een pensioen
kas in uitzicht.
Hierop volgde de stemming en Laval
overwon met 324160 stemmen.
AUTOTOCHT VOOR OUDEN VAN DAGEN.
Het comité meldt ons:
Met dankbaarheid kunnen wij vermel
den, dat een vierde deel van het benoo-
digd bedrag is binnengekomen in giften.
Véél is het nog niet en niet genoeg om
den tocht te kunnen wagen.
Wie van plan is iets te geven voor de
oudjes, doe het spoedig! We moeten na
Pinksteren beslissen.
Giften op giro 80143 van mevr, Smits-
De Wit of in de bus Rapenburg 82.
Het comité ontving onderstaanden brief,
welken wij in de oorspronkelijke „spelling"
weergeven.
Geachte dames in het leidsch dagblad
gelezen hebbende alsdat de oude van dage
niet uitgaan dit ken ik mij voorstelle waar
ik hoorde dat er vijfhonderd menschen
meegaan en allemaal versnaperingen en
nu kome die studentefeeste en dat kost
ook geld. Maar dames als nu de jonge
zooveel plezier make wat ik ze wel gun
waarom de oude dan ook niet een dag en
mijn dochter die studente houd zeg ook
vraag eens wat die uitgeve en of die heere
of hun pa niet een guide voor het lustrem
van de oude van dage over hebben. Maar
ik zeg het moet van de leidsche burgerij
kome want daar hoore wij toch ook bij en
ik heb nog maar hoop en verblijf met
achting,
Een zeer oude van dagen.
Gistermiddag omstreeks halfvier is
de 37-jarige bestuurder van een motor
bakfiets C. B. op den hoek van Noordeinde
en Weddesteeg tegen een uit de tegenover
gestelde richting komende taxi gereden,
doordat hij, komende van de richting
Haagweg nog vóór de taxi langs de Wed
desteeg wilde inslaan. B. sloeg door den
schok met zijn hoofd door de voorruit en
bekwam hevig bloedende wonden.
De Eerste Hulpdienst vervoerde hem
naar het Academisch Ziekenhuis, van
waar hij later naar huis kon worden over
gebracht,
Bij A. W. Sythoff's Uitgevers-Mij.
N.V. alhier verscheen een herziene uit
gave van de brochure „Nederland's Gees
tesmerk", van de hand van onzen stad
genoot, prof. dr. J. Huizinga.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De vlootbcsprekingen.
Gistermiddag is te Londen nog een be
spreking over het vlootvraagstuk van ruim
twee uur tusschen de .gedelegeerden van
Engeland en Duitschland gehouden. Van
daag vertrekken de Duitschers in verband
met de Pinksterdagen naar Berlijn om
einde volgende week terug te keeren.
Na afloop van deze bespreking hebben
beide delegaties aan de pers de volgende
gelijkluidende mededeeling gedaan:
De Engelsch-Duitsche vloot-besprekingen
hebben een bevredigend verloop. In een
algemeene uiteenzetting heef*- de Britsche
delegatie een verklaring over den tegen-
woordigen toestand gegeven. Ei zijn verder
technische onderwerpen behandeld. 14
dezer zullen de besprekingen worden
hervat.
BULGARIJE.
Smaadbrieven aan den koning.
Na een uitgebreid onderzoek is de
staatspolitie er in geslaagd, de schrijvers
te ontmaskeren van aan den koning ge
richte smaadbrieven, die veel verontwaar
diging hebben gewekt.
In totaal zijn tien personen gearre
steerd: onder hen zouden zich ook eenige
bekende politieke leiders bevinden.
In verband met deze ontdekking zijn
huiszoekingen verricht bij Mitoff, oud
chef van de politieke politie, en bij dr.
Koemaneff,. inspecteur van de afdeeling
boschbouw in het ministeme van econo
mische zaken.
TS JECHO-SLO W AKI JE.
Sudeten-Duitschers bij Malypetr.
Het „Prager Tageblatt" meldt, dat mi
nister-president Malypeter een Sudeten-
Duitsche delegatie heeft ontvangen. De
delegatie verklaarde, dat de partij bereid
is mede te werken aan een constructieve
politiek.
BINNENLAND
HJtf. de Koningin bezocht Barneveld;
défilé der landstormers. (Binnenl., 3e Blad),
Nederland en Indie worden buren.
(3e Blad).
Twee nieuwe arrestaties in verband met
de misdaden te Oss (Gemengd, 3e Blad).
BUITENLAND.
Laval krijgt van de Fransche Kamer vol
machten. (Buitenland, le Blad).
Debat in het Lngelsche Lagerhuis over
het Italiaansch-Abessynisch conflict. (Bui
tenland, le Blad).
Het Chineesch-Japansche conflict. (Bui
tenland en Tel., le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
lste BLAD.
NOORWEGEN.
Verhooging der belastingen.
De voorstellen tot bestrijding van de
economische crisis zijn door het Storting
aangenomen. Vóór stemden de sociaal-
demoeraten en de boerenpartij, tegen de
liberalen en de rechterzijde.
Het door de vroegere regeering-Moh-
winkel opgestelde budget van 409 millioen
kronen wordt door dit besluit verhoogd tot
435 millioen. De dekking voor de maat
regelen ter bestrijding der crisis wordt
gezocht in verhooging van bepaalde di
recte inkomstenbelastingen en in de in
voering van een kleinhandelsbelasting
van 2%.
VEREENIGDE STATEN.
N.R.A.-verlenging aangenomen.
De door de regeering ingediende voor
stellen tot verlenging der N.RA. tot 1 April
1936 zijn door het Huis van Afgevaardig
den aangenomen.
Zooals bekend houden deze voorstellen
in, dat het geraamte van de oude N.R.A.
zal blijven bestaan om onder meer een
onderzoek in te stellen naar den invloed,
die de N.R.A.-codes hebben gehad op do
werkloosheid, de loonen en de prijzen.
Bovendien zal een onderzoek naar de
tegenwoordige toestanden worden inge
steld. Roosevelt wordt verder gemachtigd
tot het goedkeuren en bindend verklaren
van codes, die vrijwillig door afzonderlijke
industrieën zijn aanvaard.
De voorstellen zijn thans aan den Senaat
doorgezonden.
Tevoren had het Huis van Afgevaardig
den besloten met 280 tegen 100 stemmen,
dat de voorstellen onmiddellijk behandeld
zouden worden en dat het debat beperkt
zou worden tot één uur.
In een persconferentie heeft president
Roosevelt verklaard, dat alle vrijwillige
codes in overeenstemming moeten zijn
met de anti-trustwetten.
UIT HET VERRE OOSTEN.
Het Japansch-Chineesch conflict.
Het oppercommando van het Japansche
leger te Kwantoeng deelt mede, dat in
verband met den onopgehelderden toe
stand te Tientsin een bataljon infanterie
naar die stad wordt gezonden om daar de
bescherming der Japansche belangen op
zich te nemen.
Bovendien wordt een eskader bommen
werpers naar die plaats gedirigeerd ter
versterking van de daar reeds aanwezige
vliegtuigen.
Volgens een bericht uit dezelfde bron is
in de haven van Tangkoe een Japansch
stoomschip door Chineesche nationalisten
aangevallen. Slechts door het optreden
der Chineesche politie is het gelukt,
ernstige incidenten te voorkomen.
De Japansche minister van Oorlog,
Hajasji, die op het oogenblik een inspec
tiereis door Mantsjoekwo maakt, heeft in
verband met de politieke gebeurtenissen
in Noord-China besloten, zijn verblijf in
Mantsjoekwo vroeger te beëindigen dan
zijn plan was en naar Japan terug te
keeren.
Hij zal op 14 dezer te Tokio aankomen,
nadat hij aan een belangrijke bespreking
in de hoofdstad van Jehol, Tsjengte,
tusschen de Japansche legercommandan
ten heeft deelgenomen.