HET FRANSCHE KABINET
BOUISSON GEVALLEN.
J6lte Jaargang
WOENSDAG 5 JUNI 1935
No. 23067
ONZE REISGIDS.
OFFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
VI//CtlERJ_ BERICHTEN
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bU vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
lit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD.
Tegelijk met ons Blad ontvangen onze
abonné's in Leiden en Oegstgeest heden
avond de Zomerdienstregeling van onze
Spoor-, Tram- en Autobusgids.
De abonné's in de buitengemeenten ont
vangen dit boekje morgen.
DE DIRECTIE.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den brengen ln herinnering, dat zij hun
besluit, tot aanwijzing van openbare we
ten, waarop den bestuurders van motor
rijtuigen verboden is. al of niet tegen be
uling, publiek op te nemen, hebben gewij-
rigd, zoodat dit verbod niet meer geldt voor
Groote Havenbrug, Oude Heerengracht,
Heerenpoortsbrug, Heerensingel, Lage
Rijndijk, Sumatrastraat, Formosastraat,
tónbokstraat, Atjehstraat, Parkstraat en
Bieboldtstraat: ln de plaats daarvan is ge
noemd verbod thans van kracht voor:
Rijnsburgersingel, Trekvaartbrug, Mare-
cngel, Slachthuisbrug, Heerensingel, tus-
xhen Maresingel en Medusastraat, Kooi-
ban, tusschen Medusastraat en Javastraat
Jnastraat, tusschen Kooilaan en Drift-
riaat, Driftstraat, tusschen Javastraat en
Formosastraat. Formosastraat, tusschen
Ddftstraat en Sumatrastraat en Sumatra-
itraat. tusschen Formosastraat en Lage
Kjndijk.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN
Burgemeester.
VAN STRYEN Secretaris.
Leiden, 5 Juni 1935. 5614
Naar ons medegedeeld, zal de traditie
tftrouw. ook de Lange Dlefsteeg ln ver
mei met de a.s Lustrumfeesten, worden
xrsierd. Door het reclame-bureau Cle-
nents ls een plan ontworpen, dat ook zal
rarden uitgevoerd en zonder twijfel groo-
lt belangstelling zal wekken.
de lustrumfeesten.
De commissie van de Haarlemmerstraat
iïurimarkt-Mare) heeft in haar laatste
(trgaderlng besloten een bijzonder smaak-
rolle en décoratieve verslering naar ont-
terp van Reclame Studio „Succes" (Poels
o Swaan) te laten uitvoeren.
de stadhuisbouw.
In tegenwoordigheid van den burge
meester en gemeente-secretaris, de wet-
touders Splinter, Tepe en Romijn, den
architect, ir. Blaauw, den directeur en
adjunct-directeur van Gemeentewerken en
«nige leden van de Commissie van Fabri-
"ge, is hedenmorgen op het terrein van
iet voormalige Stadhuis een betonnen
iroefpaal ter lengte van 14 meter ten be-
ïoeve der fundeering geslagen.
Naar werd medegedeeld, betrof het hier
•iet de officieele plechtigheid van het
liaan van den eersten paal. doch zuiver
•en proefneming.
nieuw recreatiegebouw
endegeest".
Naar wij vernemen zal op Vrijdag 14
ter. des avonds om 8 uur het nieuwe
Hecreat.iegebouw op het terrein van het
i'sticht .Endegeest" officieel geopend
borden.
processie naar heiloo.
Nadat hedenmorgen te 7 uur in de
«oederschapskerk van O.L.Vr. Hemel-
•aart en St. Joseph een H. Mis voor de
Pilgrims was opgedragen, vertrok te circa
«altnegen een processietrein met onge
ler 600 bedevaartgangers naar het ge
nadeoord van O.L.Vr. ter Nood te Heiloo.
Dit is de 31e maal, dat Heiloo door de
«idsche processie wordt bezocht.
gem. kweekschool voor
onderwijzer (essen).
Geslaagd voor het eindexamen le groep
eandidaten) de dames: A. M. Buys, P.
Nljkiel, A. van Noord en M. Vlaardin-
ittbroek allen alhier en J. M. Buningh.
'lorbiirg. Afgewezen één.
filmliga leiden.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden t. 3.35
per week 1.0.1S
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden 4- portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
handelsregister
kamer van koophandel.
Wijzigingen
Splinter, Tapijten, Meubelen N.V. Hooge-
ted 41. Lelden.
Uittredend directeur: G. Splinter, dd. 25
1935.
Naamlooze Vennootschap Handelmaat-
<i 1PPij Groot-Amsterdam Hoogewoerd
Leiden. Groothandel in karpetten,
^•'öeeden enz. Eenheidsprijzenwinkel
U®"Predend directeur G. Splinter, d.d/ 25
Vijfde en laatste voorstelling.
Voor haar vijfde en laatste voorstelling,
welke gistermiddag ln het Luxor-Theater
gegeven werd, had de Filmliga Leiden een
afscheidsprogramma samengesteld, waar
mee ze haar arbeid definitief zou beëindi
gen; Immers, de ledenvergadering, aan de
vertooning voorafgaande, zou dit voorstel
in behandeling nemen, doch daar men niet
zoo vlot tot een besluit kon komen, werd
de vergadering tot na de voorstelling ver
daagd, zoodat het Querschnitt-program
nog niet direct het karakter van een af
scheid droeg. De samenstellers hadden dit
wel beoogd en zoo bevatte het programma
een aantal oudere en nieuwere, karakte
ristieke ligafilms, waarvan vertegenwoor
digers van de Dultsche, Russische, Fran-
sche en Nederlandsche avantgardlsten den
middag gelijkelijk verdeelden. En in dit
internationale gezelschap namen onze
belde landgenooten Joris Ivens met „De
Brug" en G. J. Teunissen met zijn „Pie
rement" een verheven plaats ln. Met zijn
in 1928 vervaardigd document van de hef-
brug in Rotterdam heeft Ivens een ge
heel weten te scheppen, logisch van beeld
en compositie, fotografisch goed verzorgd
en vaak zelfs heel kunstzinnig. Hetzelfde
kan gezegd worden van den uitgesproken
kunstenaar, die Teunissen ls. wiens „Pie
rement" als een product van hooge waarde
mag gelden. Zijn artistieke kijk op het
volksreallsme, dat teweeggebracht wordt
door het verschijnen van een draaiorgel
in de Amsterdamsche Jordaan, heeft
oogenblikkelijk de juiste sfeer getroffen.
Hans Richter bracht in een kort filmpje
zijn visie op de inflatie, hetwelk in een
goede beeldmontage de stemmingen op de
beurs en op de gezichten der menschen
voor oogen stelde. De Rus Wertoff toonde
ln „De man met de camera" zijn gevoel
voor werkelijkheidszin in een reeks frag
mentarische. soms heel goede beelden. Zijn
landgenoot Dovjenko boeide reeds onmid
dellijk door een knappen inzet van „De
Aarde", waarin hij ons de reacties op de
Invoering van de tractor van de gezich
ten der boeren deed lezen: zijn kracht
schuilt overigens hoofdzakelijk in de weer
gave van de verschillende koppen. Een
kunstvol werkje van Dulac ging Réné
Clair's „Entr'acte" vooraf, een studenti-
kooze scherts, niets meer en niets min
der. met voortdurende grapjes van Réné
Clair. waarvan de begrafenis aan het slot
nog niet onmiddellijk od de Filmliga Lel
den behoefde te slaan. Dit was tevens het
eind van een program, dat ons voor het
meerendeel interessante werkjes voorzette.
Tot gewone leden van het Provin
ciaal Utrechtsch Genootschap voor Kun
sten en Wetenschappen zijn benoemd
onze stadgenooten dr. C. H. Hins, voor
zitter en prof. dr. J. H. Oort, secretaris
der Ned. Astronomenclub, mr. J. Bool en
mr. S. J. Fockema Andreae, benevens
prof. mr. J. J. Schricke te Oegstgeest en
dr. J. Heinslus te Wassenaar.
Geslaagd te Utrecht voor het examen
gediplomeerd makelaar in Onroerende
Goederen en Hypotheken, de heer P. Ver-
straaten alhier.
Het bestuur van de Theologische
Faculteit der Leidsche Studenten is voor
het iaar 1935—'36 als volgt samengesteld:
G W B. A Thoden vAi Velzen, praeses,
mej. J. H. Bethe, ab-actis. P. de Bruyn,
quaestor, S. Postma. assessor I en J. E.
Wagenaar, assessor II.
IJMUIDEN, 5 Juni 1935
vischprijzen.
Tarbot per K.G. f. 0.50—0.40; Griet per
kist van 50 K.G. t. 23—10; Tongen per K.G.
f 0.450.34; Groote Schol per kist van 50
K.G. f.29; Middelschol f.27; Zetschol f.23
—16; Kleine Schol f. 20—3.70; Bot f. 5.50—
3.20; Schar f. 5.30—3.20; Tongschar f.19—
15; Vleeten per stuk f. 0.280.04; Pieter
man en Poontjes pei kist van 50 K.G.
f. 2.80—0.75; Groote Schelviscli 1.18—
15.50; Middel Schelvisch f. 1610; Klein-
middel Schelvisch f. 136.30; Kleine
Schelvisch f. 6.20—1.60; Kabeljauw per
kist van 125 K.G. f.42—17.50; Gullen per
kist van 50 K.G. f. 17—2.60; Lengen per
stuk f. 0.940.60; Heilbot per K.G. f. 0.72
0.64; Wijting per kist van 50 K.G. f. 4.10
2.50; Koolvisch per stuk f. 1.380.41;
Makreel per kist van 50 K.G. f.81.30.
Aangekomen de stoomtrawlers: 1JM. 490
met f.2300; IJM 59 met f.2060; 1JM. 168
met f.1770; IJM 384 met f.1710; IJM. 27
met f.1050; IJM 49 met f.1820: IJM. 18
met f 2030, IJM. 19 met f.2300; IJM. 103
met f. 1200; de Belgische kotter A 3 met
f.130, en de logger KW 89 mei f 640;
K W (4 mei f. 926 K W 44 mei (.558.
K W 23 mei t. 380, K.W. 114 mei 380
K W. 24 met f.300; SHV. 201 met t 520,
K.W. 412 met f 500, K.W. 84 met f.472,
K.W. 285 met f. 567 besomming.
(Niet officieel.)
MET 2 STEMMEN IN DE MINDERHEID GEBLEVEN.
Bij het begin van de zitting van de Ka
mer vroegen de communisten Ramette en
Thorez en de socialisten Vincent Auriol
en Leon Blum verlof een interpellatie te
mogen indienen.
Minister-president Bouisson vroeg deze
Interpellaties te weigeren en stelde de
kwestie van vertrouwen.
Nadat de Kamer met 390 tegen 192
stemmen voor het vertrouwen in de regee
ring had gestemd, diende minister
president Bouisson het wetsontwerp in
zake de volmachten ln. aldus luidende:
„Teneinde de devaluatie van de valuta
te verhoeden wordt de regeering door
Senaat en Kamer gemachtigd tot 31 Octo
ber 1935 alle maatregelen met vastbeslo
ten kracht te nemen, welke geschikt zijn
de saneering van de staatsfinanciën te
verwerkelijken, de hervatting van de
economische bedrijvigheid mogelijk te
maken en de benadeeling van het open
bare crediet te verhoeden en tegen te
gaan. De verordeningen van den minister
raad zullen voor 1 Januari 1936 aan het
parlement tor ratificeering worden voor
gelegd".
Vervolgns werd de zitting geschorst,
teneinde de financieele commissie gele
genheid te geven de kwestie te bestu-
deeren.
Minister-president Bouisson las in, de
Kamer de regeeringsverklaring voor, die
tegelijkertijd door den minister van justi
tie in den Senaat werd voorgelezen.
Deze luidde:
De regeeringsverklaring.
De regeering, die zich aan het parle
ment voorstelt, Ls een belichaming van de
grootste eensgezimtheid. die sedert den
oorlog werd verwezenlijkt.
Mannen, die gisteren tegenover elkaar
stonden, hebben zich thans, met het oog
op een bepaald doel, nauw aaneen-
geschaard, namelijk om het nationale
geldwezen te handhaven de financiën en
de economie des lands te herstellen.
Bij een buitengewonen toestand zijn
buitengewone maatregelen noodzakelijk.
Opdat deze maatregelen doeltreffend zijn,
moeten zij onverwijld genomen worden.
Weinige dagen waren den speculanten
voldoende om hun aanvallen te openen,
ons geld aan te randen en overigens
tevergeefs te oogen. opwinding te ver
oorzaken en onder de arbeiders van ons
land ontstemdheid te verwekken.
Ons antwoord, het antwoord van den
staat, zal beslist zijn. Een land. waaroo
donkere dreigingen rusten is geen vrij
land meer. De wind der paniek vernietigt
de burgerlijke gezindheid.
Wanneer wij van het parlement verlan
gen, dat het ons vooloopig een deel zijner
wetgevende bevoegdheden overdraagt, dan
geschiedt dit om het essentieele te bewa
ren, om beter te dienen en die democra
tische instellingen hoog te houden, waar
aan wij, gelijk gij allen weet, gehecht
blijven.
De uitgebreide bevoegdheden, die echter
wat den tijdsduur en wat het zakelijke
betreft, begrensd zijn, zullen ons in staat
stellen, onmiddellijk de speculatie te nek
ken en den franc tegen elke schadelijke
beïnvloeding te beveiligen.
Zij zullen het ons verder mogelijk ma
ken, onze financiën en onze door een vijf
jaren lang durende crisis geteisterde en
gestoorde economie te herstellen en te
saneeren.
Dit positieve werk willen wij volgens
een gemeenschappelijk plan doorvoeren.
Het herstel onzer financiën zal een
nieuwe krachtsinspanning tot 't ln even
wicht brengen der begrooting noodlg
maken.
Deze spanning zal alle pogingen com-
pleteeren, die het parlement gedurende de
tegenwoordige wetgevende periode zoo
moedig heeft ondervonden.
Bij deze krachtsinspanning zal niets
verzuimd worden om den verschillenden
onderdeelen der economische werkzaam
heid leven in te blazen en den goederen-
ruil in het binnenland en met het buiten
land te herstellen.
Wij stellen op den voorgrond hulp aan
den landbouw, die het grootste deel van
de bevolking werk verschaft en die we
gens de slechte verkoopsmogelijkheden
zijn laatste hulpbronnen ziet wegkwijnen.
Onze industrieelen en handelaren, die
zoo sterk in het gedrang gekomen zijn,
zullen bij hun strijd tegen de crisis ge
steund worden.
Wij zullen alle middelen aanwenden om
aan de werkloosheid en haar gevolgen:
sociale ellende en gezinslijden, het hoofd te
bieden, om een jeugd, die den horizon voor
zich gesloten ziet, werk te geven en om
aan een land. dat niet aan zichzelf twijfe
len kan, den ondernemingslust en het ver
trouwen ln de toekomst te geven.
Tegelijkertijd zullen wij de moreele ge
zondmaking der natie ter hand nemen
door te zorgen voor een spoedige en be
sliste rechtspraak en den republikeinschen
staat verdedigen.
Wij zullen naar buiten onze vredespoli
tiek voortzetten. Wijl Frankrijk vredelie
vend gezind is, moet het voortdurend voor
de landsverdediging en de collectieve orga
niseering der veiligheid oog hebben.
Wij zullen, trouw aan onze vriendschap
pen en onze bondgenootschappen, allen tot
medewerking oproepen.
Wij zijn den Volkenbond toegedaan en
onze aanwezigheid te Genève zal een
actieve en waakzame zijn.
Bouisson.
De mannen, op wie de zware verant
woordelijkheid der regeering rust, weten,
dat het te volbrengen werk hun ganschen
moed en hun ganschen wil op zal eischen,
zy zullen slechts één doel hebben, R.I.:
handelen. Op alle gebieden handelen en
snel handelen.
De uitgebreide volmachten, die wij van
het vertrouwen van het parlement verlan
gen, zullen nooit van dit doel afgeleid
worden.
Zoodra het parlement weer zal bijeen
komen, zullen wij rekenschap afleggen Het
parlement zal ons naar onze daden be-
oordeelen. Het souvereine parlement zal
dan zeggen, of wij zijn trouwe zaakge
lastigden en de dienars^i des lands ge
weest zijn.
Kleine meerderheid in de commissie.
De financieele Kamercommissie heeft
het wetsontwerp, waarbij aan de regeering
volmachten worden verleend, met 19 tegen
18 stemmen aangenomen.
Kort vóór het begin van de Kamerzit
ting was de radicaal-socialistische kamer
fractie bijeengekomen.
Het gelukte staatsminister Herriot niet,
een groot deel van zijn fractiegenooten, die
nog steeds tegen het toestaan der vol
machten waren, tot zijn tegemoetkomend
standpunt over te halen.
Herriot verliet de fractiezitting met de
mededeeling, dat hij als voorzitter der
radicaal-socialistische partij zou aftreden.
Slechts met moeite gelukte het den frac
tiegenooten Herriot tot intrekking van dit
besluit te bewegen.
De fractie zelf heeft tot het tijdstip,
waarop de voltallige Kamerzitting begon,
gediscussieerd, doch men was niet tot re
sultaat gekomen en zou eerst tijdens de
pauze vóór de stemming over het machti-
gingsvoorstel de houding der fractie vast
leggen.
De stemming.
Voordat tot stemming overgegaan werd
verklaarde minister Caillaux nog, dat zoo
lang hij minister van financiën was er
nooit een devaluatie van den franc zou
komen, noch een gouduitvoerverbod zou
worden ingevoerd. Hij zag de stabiliseering
van alle valuta's onder oogen, zonder daar
bij de positie van den franc ten onzlchte
van de goudverhouding op te geven (leven
dig applaus).
Na deze verklaring werden de algemeene
debatten gesloten en werd overgegaan tot
behandeling van het ontwerp, waarbij de
minister-president Bouisson het woord
nam.
Hij zeide, dat hij niet de regeeruigs-
lelding op zich heeft genomen uit persoon
lijke eerzucht, doch dat hij daartoe eerst
was overgegaan, nadat hem een onder
steuning was toegezegd door alle partijen
met uitzondering van socialisten en com
munisten. In tusschen aldus zeide de
premier schijnen verschillende radi
caal-socialisten zich bedacht te hebben;
ook worden allerlei geruchten verspreid
over de bedoeling der regeering, o.a. be
treffende de pensioenen der oud-strijders
De regeering is vastbesloten de oud-
sttrijders zooveel mogelijk te ontzien.
Maar zij zal onverbiddelijk optreden 'egen
zekere misbruiken, ''ie er toe eeleirl hei",
ben dat menschen, die nooit aan 't front
geweest zijn, een ondersteuning van hon
derd procent genieten. Maarschalk Pétain
heeft op dezelfde misbruiken de aandacht
gevestigd.
BINNENLAND
Het Koninklijk Bezoek aan Den Helder
(Binnenland, 3e Blad).
De reparatiekosten voor den kruiser
„Sumatra" hebben reeds bijna 2*/ï miliioen
gulden bedragen (Binnenland, 3e Blad).
Nieuwe arrestaties te Oss (Gemengd, 3e
Blad).
Een slecht kersenjaar (Land- en Tuin
bouw, 2e Blad).
BUITENLAND
Het kabinet Bouisson met 2 stemmen
meerderheid ten val gebracht. Zal Laval
nu een ministerie vormen? (Buitenland,
2e Blad).
Tracht Duitschland het Stresa-front te
breken? (Buitenland, le Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
Iste BLAD.
Tenslotte deed Bouisson een dringend
beroep op de verschillende partijen om
haar woord te houden.
Desniettemin bleek vervolgens bij de
stemming, dat de regeering geen meerder
heid kon behalen
De Kamer heeft met 264 tegen 262 stem
men het wetsontwerp inzake toekenning
van volmachten aan de regeering ver
worpen. De regeering is in verband
daarmede afgetreden.
Na de stemming.
Na het bekend worden van het resul
taat der stemming heerschte in de wan
delgangen van de Kamer een algemeene
opwinding. Overal vormden zich groepen,
die den toestand bespraken.
De radicaal-socialisten en de socialisten
trokken zich onverwijld in vergadering
terug. De eersten willen, voor zij een defi
nitieve beslissing betreffende hun verdere
houding nemen, zich in verbinding stellen
met hun partijvoorzitter, Herriot, die
zooals bekend, heeft gedreigd te zullen af
treden, indien zijn partij de regeering niet
zou steunen. Inderdaad is het een feit, dat
de nederlaag der regeering in laatste in
stantie is tot te schrijven aan het tegen
stemmen van een deel der radicaal-socia
listen. Het moet thans worden afgewacht,
of Herriot zijn functie als voorzitter der
partij zal neerleggen.
Een deel der radicaal-socialisten heeft
deelgenomen aan de gemeenschappelijke
vergadering, die belegd is door verschil
lende groepen van links en waarin een
motie is aangenomen, die de vorming
eischt van een op breede democratische
basis berustende regeering, welke als
nauwkeurig omschreven taak zou hebben
de verdediging van het regime, bescher
ming van a"n franc, strijd tegen de spe
culanten en bestrijding van de economi
sche crisis. Deze motie is ter kennis ge
bracht van de socialisten en de andere
groepen, die niet aan deze beraadslagin-
gen hebben deelgenomen.
De socialisten hunnerzijds hebben be
sloten, in een nieuwe gemeenschappelijke
zitting der linksche groepen het volgende
voorstel te doen:
Vorming van een voorloopige regeering,
die tot taak heeft te strijden tegen de
speculatie en de ontbinding der Kamer
voor te bereiden, opdat zoo spoedig moge
lijk een programma van financieele en
economische saneering kan worden inge
diend.
Intusschen heeft president Lebrun over
den toestand beraadslaagd met den pre
sident" van den senaat, Jeanneney. en met
den tweeden rzitter der Kamer.
Na afloop van zijn bespreking op het
Elysee weigerde Jeanneney een verklaring
af te leggen. Hij zeide slechts, dat zoo snel
mogelijk gehandeld wordt.
Laval formateur
President Lebrun heeft gisteravond nog
Laval ontvangen, die, naar verluidt, den.
raad gegeven heeft, opnieuw Bouisson met
de kabinetsformatie te belasten. Na een
nieuwe bespreking met den president ver
klaarde Bouisson echter, dat hij geen op
dracht aanvaardde. Hij deelde den pers
vertegenwoordigers mede, dat hij Jean
neney. president van den Senaat, als for
mateur had voorgesteld.
Later is opnieuw Laval ontboden en deze
heeft ln princlpt er in toegestemd als
kabinetsformateur op te treden.
Enkele pogingen om in Parijs te demon-
streeren werden door de politie ver
hinderd.