EEN ZWEVEND BEELD.
k»te Jaargang
DINSDAG 28 MEI 1935
No. 23061
Dagblad voor leiden en omstreken
STADSNIEUWS.
BUITENLAND.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
SO ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
jager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
;i0 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f2.35
per week f. 0.18
Franco per post f. 2 35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
DE A.S. GEMEENTERAADS
VERKIEZINGEN.
DE NUMMERING DER
CANDIDATENLIJSTEN.
In de hedenmiddag gehouden vergade
ring van het centraal-stembureau is de
volgorde der candidatenlijsten door het
lol als volgt bepaald:
1. R.-K. Staatspartij.
2. Staatk. Geref. Partij.
3. S. D. A. P.
I, Herv. Geref. Staatsparty.
5. Chr. Dem. Unie.
6. R. S. A. P.
1. Vrijz. Dem. Bond.
I. Anti Rev. Partij.
9. Vrijheidsbond.
19. Kath. Dem. Partij.
II. Nat. Herstel.
12. Chr. Hist. Unie.
13. Comm. Partij Holland.
VER. VAN MATHESIANEN.
DE VERKEERSWEEK.
Naar wij vernemen zal ln de verkeers-
k, en wel op Dinsdag lx Juni 1935,
fa avonds te 7.45 uur in het Nutsgebouw,
ior den heer Kwint, voorzitter van de
eeniging Veilig Verkeer" een causerie
den gehouden over „Het hedendaag-
'e verkeer", voor de leden met huisge-
ten van de Leidsche afd. der, Ned.
svrouwenvereeniging.
LUSTRUxM-COMMISSIE
KORT-RAPENBURG.
De versieringscommissie Kort Rapen-
heeft in café-rest. „De Harmonie"
wgaderd ter bespreking van de versie
tijdens de Lustrumweek. Besloten
rd aan het Reclame-Studio „Succes"
'Poels en Swaan) opdracht te geven de
wsiering naar zijn ontwerp uit te voeren.
MILITARIA.
De beredenen der artillerie van de 2e
ploeg 1934, bestemd voor den dienst als
treinsoldaat en in registratie bij het 6e
kfiment veld-artillerie alhier, worden 1
Juni ln het genot van groot verlof ge
field.
Eerste-luitenant van het 6e regiment
veld-artillerie J. van Waning, gedeta-
cheerd bij het wapen der Koninklijke
narechaussee, wordt 10 Juni tijdelijk toe-
Jttoegd aan den districts-commandant
van dat wapen te Breda.
DE NIEUWE VERLICHTING OP DE
BREESTRAAT.
■.Werkmans Wilskracht", het zoo alge-
keen bekend en gewaardeerde Leidsche
kiBiekcorpe zal hedenavond zijn mede-
verking verleenen in den vorm van enkele
vandelingen met muziek over de Bree-
S'aat. Zulks wordt altijd op hoogen prijs
gesteld en wij twijfelen niet of zeer velen
«uien de nieuwe verlichting komen bezich-
»Stn en de muziek komen beluisteren.
Excursie Kamerlingh Onnes Laboratorium.
De ver. van Mathesianen heeft onder
leiding van den heer van Zwieten de Blom
een excursie gehouden naar het Kamer
lingh Onnes Laboratorium. De deelnemers
werden hier rondgeleid door de heeren L.
en A. Ouwerkerk. Beiden verklaarden op
zeer duidelijke en Interessante manier de
werking der verschillende toestellen voor
het vervaarlgen van vloeibare lucht,
waterstof en helium. Ook de verschillende
proeven die gedaan werden met de diverse
vloeistoffen bi.1v. het veranderen van den
weerstand, werden op duidelijke wijze uit
eengezet. Daarna vonden eenige proeven
met vloeibare waterstof plaats welke met
groote belangstelling gevolgd werden en
welke zeer op prijs werden gesteld vooral
ook. omdat volgens den heer Ouwerkerk
de Ver. v M. hiervan de primeur had. Ook
de groote magneet trok veel belangstelling.
Vervolgens werden nog de instrument
makers- en glasblazerswerkplaats bezich
tigd. waar iedereen verbaasd stond over
't keurige en schitterende werk, dat daar
vervaardigd werd Nadat vele vragen be
antwoord waren dankte de voorz. de heer
van der Linden de heeren Ouwerkerk voor
hun vlotte en duidelijke uiteenzetting als
mede den heer v. Zwieten de Blom, die
weer zoo bereidwillig was de leiding van
deze excursie op zich te nemen. De lei
ders hadden een dankbaar applaus in ont
vangst te hemen, waarna ieder voldaan
huiswaarts keerde.
AANBESTEDING.
Namens B. en W. dezer gemeente werd
hedenmorgen op het bureau van ge
meentewerken door den directeur van
dezen dienst in het openbaar aanbesteed
het maken van het zuidelijk rioolgemaal
met onderbouw van gewapend beton aan
de Geeregracht.
Ingekomen waren de volgende 18 in
schrijvingen:
N V. Rijswijksch Betonbouw Mij. Rijs
wijk f. 20.995; Gebr. P. J. v. Wijk, Alphen
f. 21.425: M Kool. Warmond f. 21.750; A.
J. Langeveld. Leiden f. 22.850: L. P. v. d.
Geer en A. Th. Stuifzand. Leiden f. 25.000;
A. Voordouw, Zoeterwoude f. 25.050; fa.
Gebrs. A. en J. den Ouden, Alphen
f. 25.150: N.V. Wernink's Beton Mij., Lei
den f. 25.950; H. C. Heemskerk. Leiden
f. 26.400; Gebrs. Trebbe. Enschede f. 27.860:
N.V. Nat. Aann. Mij. v.h. v. d. Velden en
de Jong, Oegstgeest f. 27.987; C. God
schalk. Leiden f. 28.100; N.V. voorh. B. en
Bet Mij., Enschede f. 28.240; N.V. Aann.
Mij. v.h H, Voormolen, R'dam f. 28.700:
J. Steenbeek, Amsterdam f. 28.790; fa.
wed. H. v. Driel. Koudekerk f 28.940; Mij.
Tubantia. Enschede f. 29.860; G. B v.
Hoek, Delft f. 31.199
De gunning is aangehouden.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het candidaats-examen
Rechtsgeleerdheid de heeren W. J Bor-
gerhoff Mulder (Leiden!H. Jonker
(Beekbergen), J. C. Heijning (Hilversum)
en A. B. Bakels (Den Haag); voor het
doctoraal examen Indisch Recht de heer
A. H. Naber (Den Haag)voor het can-
didaatsexamen Indisch Recht de heer L.
Walders (Leiden) en voor het doctoraal
examen geneeskunde de heer A. Veldhui
zen (Den Haag).
De straatcollecte voor de af(j. Leiden
van het Centraal Genootschap voor Kin-
derherstellings- en Vacantiekolonies, ge
houden Zaterdag j.l„ heeft bruto f. 235.38
opgebracht.
.de bekende Leidsche Kunstgieterij
afl«" heer F' A' H- prowaseck. ligt ter
evenng gereed een groot monument,
hovm opdracht van de gemeente Eind-
ffl door den beeldhouwer Alb. Termote
««burg werd vervaardigd en eerlang
tebM philipsfabHeken zal worden aan-
ïu n ter herinnering aan de radio-
van H. M. de Koningin en H. K. H.
Prinses Juliana tot Indië in 1927. Het mo
nument, symboliseerende muziek en ra
diogolven, weegt 1300 K.G.. is 5 M. 30
groot en wordt in horizontalen stand,
zwevende boven een vijver opgesteld.
Voor belangstellenden is het monu
ment nog slechts enkele dagen te bezich
tigen in de gieterij Ruime Conscientie-
straat (zijstraat DoezaMraat).
ORGELAVOND FEIKE ASMA.
Het 5e programma der wekelijksche
Orgelavonden in de Hooglandsche Kerk
door den heer Feike Asma, bevat morgen
avond Mendelssohn's 4e Orgelsonate,
Bach's G moll Fantasia et Fuga, Sympho-
nie-fragmenten van Widor en eenige Ne-
derl. koraalbewerkingen.
De toegang is vrij.
Bij de begrafenis van dr. C. H. Dee is
niet het woord gevoerd door baron van
Voorst tot Voorst, doch door den heer
I. P. A. van Voorst van Beest, ambtenaar
aan het Departement van Buitenlandsche
Zaken.
Gistermiddag is de 50-jarige mej. H.
van R.L. in haar woning in de Lange-
straat in een kelderkast gevallen tenge
volge waarvan zij het rechterdij been brak
en een lichte hersenschudding bekwam. De
Eerste Hulpdienst vervoerde haar naar
het Academisch Ziekenhuis.
H. M. de Koningin is gisteravond om
streeks 6 uur 20 per auto onze gemeente
gepasseerd op doorreis naar het Loo.
De Nederlandsche Chauffeursschool
onder directie van den heer W. A. Blom,
welke sedert 5 jaar gevestigd is geweest
Langebrug 7 heeft thans in het pand Lan-
gebrug 99 een meer passende en ruimere
omgeving gevonden. De garage kan een
vrij groot aantal auto's bevatten, terwijl
men er niet alleen kan leeren chauffeeren
doch ook auto's kan huren. Bovendien is
aan de zaak een reparatie-inrichting ver
honden, waar herstellingen vlug en vak
kundig worden uitgevoerd.
Geslaagd is voor het examen voor
Gastechnicus, afgenomen door de Ver.
van Gasfabrikanten in Nederland, voor
afd. D. (Distributie), de heer G. F. de
Tombe, alhier.
Wij ontvingen eenige brieven waarin
aan het Bestuur van den Leidschen Hout
hartelijk dank wordt gebracht voor alles,
wat dit bestuur doet om het bezoek aan
den Hout te veraangenamen.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Britsch-Duitsche vlootbesprekingen
Eden in het Engelschc Lagerhuis.
De Britsch-Duitsche vlootbesprekingen
zullen 4 Juni te Lonflen beginnen.
De Duitsche delegatie zal op 2 Juni naar
Londen vertrekken en staat onder leiding
van von Ribbentrop terwijl verder admi
raal Schuster, een fregatten-kapitein en
een secretaris er deel van zullen uit
maken.
Men wijst er te Londen op, dat deze
onderhandelingen van zuiver consultatie-
ven en technischen aard zijn. In de En-
gelsche delegatie zal geen enkel lid der
regeering zitting hebben.
Onder hartelijke toejuichingen stond
Anthony Eden gisteren in het Lagei'huis
op, om te antwoorden op het verzoek van
den leider der oppositie, Lansbury, inzake
een verklaring met betrekking tot de ge
beurtenissen te Genève. betreffende het
conflict tusschen Italië en Abessynië.
Naderhand verzocht Lansbury toestem
ming, om uit naam van het Lagerhuis den
Volkenbond en Eden te mogen gelukwen-
schen met het resultaat van de onderhan
delingen en namens het Lagerhuis de ver
wachting uit te spreken, dat dit een eerste
en zeer belangrijke stap was in de rich
ting van een billijke en blijvende regeling
van het conflict.
In zijn verklaring herinnerde Eden er
aan, dat vóór de Volkenbondsraad bijeen
kwam, de Britsche regeering met de an
dere regeeringen drukke besprekingen had
gevoerd en dat in de afgeloopen week deze
besprekingen met de betrokken regeerin
gen waren voortgezet, benevens met hun
vertegenwoordigers te Genève.
Vroeg op den dag van 25 Mei nam de
Volkenbondsraad twee resoluties aan, die
goedgekeurd werden door de vertegen
woordigers van de conflictpartijen. Deze
resoluties bevatten verwijzingen naar art.
5 van het Italiaansch-Abessynische ver
drag van 1928, dat Eden citeerde en dat
betrekking heeft op de arbitrage van tus
schen beide landen gerezen conflicten.
De resoluties bepaalden ook den tijd.
binnen welken de arbitrage zou moeten
plaats vinden. De eerste resolutie behelsde
de overeenkomst van de beide partijen,
dat deze procedure gereed moet zijn op 25
Augustus a.s.; de tweede bevestigde dit
door te verklaren, dat ingeval de vier arbi
ters, die de verzoeningscommissie uitma
ken, tegen 25 Juli niet in staat zijn over
eenstemming te bereiken over de feiten of
over den tijd. binnen welken de onder
handelingen over dit punt zullen moeten
worden voortgezet, de Volkenbondsraad
bijeen zal komen In elk geval zal de raad
op 25 Augustus bijeenkomen als op dien
datum het conflict niet geregeld is door
verzoening en arbitrage.
Het is dus duidelijk, aldus Eden, dat dc
raad in nauw contact met den toestand
zal blijven en weer bijeen zal komen, ten
einde de zaak te behandelen, wanneer dc
omstandigheden dit noodzakelitk mochtcr
maken. De behandeling van de zaak voor
den raad brengt duidelijk aan het licht,
dat de vrijheid van de arbiters niet be-
perkt zal worden. Zij kunnen alle omstan
digheden, die betrekking hebben op de
geschillen tusschen de partijen, in over
weging nemen. De feitelijke bepaling van
de grenzen zou geen deel vormen van de
taak der arbiters. Deze taak, die zonder
twijfel een langdurige zal zijn, zal te
zijner tijd worden uitgevoerd door een
speciale Italiaansch-Abessynische grens-
commissie.
Het is echter bemoedigend, dat beide
partijen hun verzekeringen vernieuwd
hebben, voort te zullen gaan met de over
eengekomen afbakening van de grenzen,
zoodra hun geschillen op vreedzame wijze
geregeld waren.
Zonder te willen suggereeren, dat de
resoluties van den Volkenbondsraad defi
nitief een einde hebben gemaakt aan de
spanning, die ongelukkigerwijze ontstaan
is tusschen Italië en Abessynië. zeide Eden,
dat hij vertrouwde, dat deze resolutie een
belangrijke vordering beteekende in dc
richting van een vriendschappelijke op
lossing, Beide partijen hebben de mede
werking van den Volkenbond aanvaard bij
het zoeken naar een regeling. Door zoo te
doen, hebben de regeeripgen een bijdrage
geleverd, die naar vurig gehoopt wordt,
zal leiden tot een spoedig herstel van
onderling bevredigende betrekkingen.
Zonder den geest van verzoening, getoond
door de Italiaansche regeering en haar
vertegenwoordiger te Genève, baron Aloisi,
en zonder de onschatbare medewerking
van den Franschen minister van buiten
landsche zaken, Laval, zou de thans be-
ïeikte vooruitgang niet zijn verwezenlijkt.
ENGELAND.
De regeeringswisseling Rede van
Baldwin.
Het heet thans zeker, dat MacDonald
tegen het Pinksterrecès als eerste minister
zal aftreden en als zoodanig vervangen
worden door Baldwin. Het Lagerhuis gaat
op 7 Juni voor tien dagen naar huis en
tegen denzelfden avond wordt de kabinets
wijziging verwacht. Het ontslag van Mac
Donald zal automatisch het ontslag der
andere ministers meebrengen. Baldwin zal
op Buckingham Palace ontboden worden
en vermoedelijk in staat zijn dadelijk de
samenstelling van zijn kabinet aan te kon
digen.
De leden van de nieuwe regeering zullen
door Baldwin worden gekozen, doch hier
bij zal hij rekening houden met de thans
bestaande verhoudingen tusschen de con
servatieven, de aanhangers van Simon en
die van MacDonald. Deze verhouding is in
het huidige kabinet: conservatieven 14.
aanhangers van Simon 3, aanhangers van
MacDonald 3
Indien lord Sankey (aanhanger van Mac
Donald), de lord Chancellor, of mr. Mac
Donald zelf, uit het kabinet zou treden,
zal, naar verluidt, mr. Malcolm MacDonald,
de zoon van Ramsay MacDonald, in het
kabinet worden opgenomen, om het even
wicht te herstellen.
Ook als sir Godfrey Collins (aanhanger
van Simon), de secretaris voor Schotland,
zou aftreden, is mr Leslie Hore-Belisha,
de tegenwoordige minister van verkeer, de
eerst aangewezen candidaat voor een be
langrijker ministerie
In alle andere gevallen heeft mr, Bald
win echter de vrije hand. Hij kan zijn
ministers kiezen, zooals hij wil.
Onder de vele namen, welke voor het
ministerie van luchtvaart, een der be
langrijkste ministeries in het nieuwe ka
binet, worden genoemd, treedt die van
sir Philip Cunliffe-Lister, de tegenwoor
dige secretaris van koloniën, het meest op
den voorgrond. Hij is voorzitter van de
kabinetscommissie, welke de plannen heeft
uitgewerkt inzake de uitbreiding van de
luchtmacht, heeft een diepgaande studie
gemaakt van luchtvaart-aangelegenheden
en is zeer gezien bij de leidende persoon
lijkheden der Royal Airforce, met wie hij
den laatsten tijd in nauw contact is ge
treden.
De benoeming van Sir Kingsley Wood,
op het oogenblik minister van P.T.Ttot
minister van gezondheid, is eveneens zoo
goed als zeker.
Betreffende de bezetting van het minis
terie van buitenlandsche zaken zijn moei
lijkheden gerezen. Sir John Simon wenscht
van zijn portefeuille geen afstand te doen,
doch vele parlementsleden wenschen zijn
heengaan. Ook op dit punt ligt de beslis
sing geheel bij Baldwin, daar men in de
wandelgangen van meening is, dat hem
geheel de vrije hand dient te worden ge
laten. In dat geval is het zeer waarschijn
lijk, dat Anthony Eden met de portefeuille
van buitenlandsche zaken zal worden be
last. Eden's successen te Genève en zijn
zeer geroemde activiteit maken de keuze
gemakkelijk. Bovendien heeft Eden het
voordeel van zijn jeugd en het verluidt, dat
Baldwin vóór alles jong bloed in de nieuwe
regeering wenscht te brengen.
„De gedachte der collectieve veiligheid
in zijn ruimsten zin is. dat Europa geen
oorlog duldt. Indien een land een oorlog
begint of met andere woorden de aanval
ler is. vereenigen alle andere landen zich
om den aanval af te slaan" aldus Bald
win in 'n rede te Londen, waarin hij eerst
de redenen bad uiteengezet van de on-
ru't, die thans in Eurooa heerscht.
Baldwin vervolgde: Wii zijn nog eenlgs-
vns verwijderd van de veiligheid in bo
venbedoelden zin maar voor een beperkt
gebied is iets dergelijks belichaamd in de
gedachte van het verdrag van Locarno.
BINNENLAND
Langs de Nederlandsche jeugdherbergen
i4de Blad).
Gedenkteeken voor H. M. de Koningin-
Moeder te Amsterdam; het ontwerp Van
Zijl wordt uitgevoerd (Binnenland. 3de
Blad).
BUITENLAND
Eden in het Engelsche Lagerhuis over
het Italiaansch-Abessynisch conflict.
(Buitenland, 1ste Blad)
4 Juni a.s. Duitsch-Engelsche vlootbe
sprekingen (Buitenland, 1ste Blad).
Begin volgende maand wijziging van het
Engelsche kabinet (Buitenland, 1ste Blad),
Een rede van Baldwin (Buitenland 1ste
Blad).
Ernstige tegenslag voor president Roo
sevelt. De N.R.A. onwettig (Buitenland, le
Blad).
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
lste BLAD.
LEIDSCH CRISIS-COMITE.
WIJ KOMEN WOENSDAG BIJ U AAN
U STELT ONS TOCH WET TELEUR
Een der eerste dingen, welke onder
nomen moeten worden door de mogend
heden. die partij ziin bij het Verdrag van
Locarno, is en Hitier heeft er zich
in beginsel mede eens verklaard om te
trachten de gedachte van een speciaal
luchtvaartpact in het kader van Locarno
op te nemen, dat tevens vergezeld zou
gaan en ik hoop dat dit het geval zal
zijn van een verdrag tot beperking der
luchtstrijdkrachten
De oorzaken der vrees in Europa zyn
thans niet het leger noch de vloot, maar
de militaire luchtvaart. Een beperking der
bewapening in de lucht is een kwestie van
levensbelang, omdat er gerulmen tüd ver-
eischt is om een leger te mobiliseeren,
maar niet om luchtstrijdkrachten in be
weging te brengen. Een beperking der
luchtstrijdkrachten, zelfs op een hoog peil.
zou een einde maken aan den wedüver in
de luchtbewapening.
Baldwin betreurt speciaal de afwezig
heid der Ver. Staten uit den Volkenbond,
want hy heefj, altijd geloofd, dat de groot
ste waarborg tegen den oorlog ln geiyk
welk deel van de wereld een nauwe samen
werking tusschen het Britsche RUk en de
Ver. Staten zou zijn. Honderden jaren
kunnen misschien verloopen, zeide hy,
zonder dat het doel bereikt wordt en het
zal het misschien nooit worden maar wit
kunnen den droom koesteren.
Baldwin verklaarde vervolgens tot
rechtvaardiging van de versterking der
Britsche luchtvloot dat. indien Engeland
met zün vrienden aan de collectieve vei
ligheid wil deelnemen, het, zün eigen deel.
noch min. noch meer moet bijdragen tot
het gemeenschappelük fonds.
Terugkomend oo de kwestie van het
luchtpact. zeide Baldwin: Wij hebben
thans misschien een betere gelegenheid
dan wU sedert jaren hebben gehad om
deze kwestie grondig te bestudeeren.
Soms krygen wij den indruk, dat de
Franschen lastig zijn, maar stelt u eens
in de plaats van een land, dat tydens
een generatie tweemaal door de Duit-
schers is overstroomd en ge zult de zaak
anders be kijker.
SPANJE.
Het proces tegen Companys en
zes ex-ministers.
Voor de tribunaal der constitutioneele
waarborgen begon heden het proces tegen
Companys, ex-president van dt Catalaan-
sohe generaliteit en zes ex-ministers van
Catalonië, die verantwoordehjk worden
gesteld voor den October-opstand.
In de akte van beschuldiging wordt voor
ieder hunner dertig jaar gevangenisstraf
geeischt.
