7fiite Jaargang LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 28 Mei 1935 Vierde Blad No. 23061 Langs Neerland's Jeugdherbergen Schoonheid van het eigen land. Omvangrijke organisatie op algemeene basis. GEMENGD NIEUWS. KERK- EN SCH00LNIEUWS. ASPIRIN^ LAND- EN TUINBOUW 1 Van den rondtrekkenden leerling uit de Middeleeuwen tot den modernen trekker. (Vai onzen reisredacteur.) i Jeugdherbergen. I Het is een instituut, dat al meer en meer («puiatr begint te worden in den lande, i korten tijd heeft het zich bestaans- ht verworven, heeft het vermaardheid negen en thans kan het in de samen- jing niet meer worden gemist, zonder Jeugd van een belangrijk cultuurmiddel (berooven. Over het geheele land liggen tie. verspreid. En of er gebruik van wordt I itmaakt? In 1929 werden er 8000 over- I nel) tingen geboekt; in 1934, dus slechts I vijf jaar later, meer dan 170.000. Het net Ito Nederland omvat thans reeds 70 jeugd herbergen en 32.000 individueele trekkers litaan bij de Nederlandsche Jeugdherberg I Centrale ingeschreven, benevens honder- I ben Jeugdorganisaties, gemeentebesturen, Iraderwijsorganisaties, vakbonden, sport- I clubs, relsvereenlgingen, industrieele ou- Ikrnemingen en dergelijke. En dat alles Inn uiteenloopende politieke en gods dienstige overtuiging 1 Maar nog veel meer moet er gebruik I tan worden gemaakt en dat kan, wan- I «eer In nog breeder kringen het nut van Ito nobele instelligen wordt begrepen. I Want de jeugdherbergen staan voor ieder I Wn en hoe meer trekkers er komen, des I te meer levensgeluk en levensvreugde I *ordt er onder de jeugd verspreid, des te Itoeer zal de schoonheid van het eigen l'ind nader tot de eigen landgenooten I vorden gebracht, des te meer ook zal de I Instelling aan haar doel beantwoorden, I Ik kan er over meepraten, sinds ik met I «nlge andere journalisten op uitnoodi- Icjng van de Nederlandsche Jeugdherberg I Centrale een tocht door het land heb ge- I maakt in een autobus, waarbij een twin- Ijtal jeugdherbergen werd bezocht. I Zoo'n tocht in een autobus is nu wel niet I Je meest juiste wijze om, gebruik ma- Ifend van jeugdherbergen, het land door I trekken, en het bestuur der Centrale I er bij gewone gezelschappen al gauw I e voor steken! Maar hier was het I Jt bedoeling om in korten tijd zoo veel I mogelijk te zien en dat kon op geen betere ivtize geschieden dan zoo. Derhalve zijn IVe eenige dagen als opgejaagd wild langs I iHeeren wegen gerend, slechts even pau- I'«rende om in de eene jeugdherberg te I «w, in een andere thee te drinken, in Ik u,een an(^ere e®" kopje koffie te ge- I 'unken en in nog weer een andere te lo- I met het gevolg dat ik een dag heb gehad om weer op adem te «men. Maar we hebben in dien tijd veel ®en en waardevolle ondervindingen op- Maan, die ons in staat stelden een wel- mundeerd oordeel te vormen over het ton van het jeugdherbergwerk. Wat een jeugdherberg is. Moet ik bekennen, dat ik nog nimmer «voren in een jeugdherberg had over- «5 !ilen lei<*e ui' af- dat ik de verste jeugd al weer voorbij ben niet, 'k me uit onsportieve overwegingen ban afzijdig heb gehouden. Voor ouderen e® de jeugdherbergen niet bestemd, défIOVer later' maar er is geen beter mid- 5™ zich weer jeugdig te voelen, laat «daarvan mogen getuigen! Inmiddels is ïj; nuttig, dat ouderen weten wat f^Srip jeugdherberg inhoudt, wat het unj b^ekent en hoe de jeugd veilig b deze instelling kan worden toever- ouwd. Want de ouders en verzorgers van I k* ieugd moeten de zekerheid hebben, nun kinderen goed geborgen zijn, en k-ljtoerheid kunnen we, na alles wat we I v "dw gezien, beleefd en gehoord, vol- I otpr jers?kaffen. Daarom eerst liever iets j de jeugdherbergen en het trekken 13 kt algemeen. [Jr'meg zijn er Instellingen geweest, die iadri begrip jeugdherberg iets gemeen en D° trekkende ieugd was immers JJ1 de Middeleeuwen bekend in den tortii «benden van den reizenden scholier, den Scholast", die van de eene school naar de andere trok en wiens va gantenliederen nog steeds blijvende her inneringen vormen aan dien tijd. Later kreeg men de gilden met de rondtrekken de gezellen, die weer verdwenen door de toenemende industrialisatie. Toen is er een tijd geweest van zelfgenoegzaamheid met een vlucht naar de groote stad, die het trekken geheel deed verloopen. Doch niet lang zou het duren of in de tweede helft van de vorige eeuw kwam de lust tot rondreizen weer naar boven. In Duitsch- land waren het de „Wandervögel", die de traditie voortzetten, thans echter voor ontspanning, terwijl het vroeger meer noodzaak was. De leuze „terug naar de natuur" vond meer en meer weerklank en steeds grooter werd het aantal van hen, die zich van de groote stad afkeerden. Toch wat dit nog wat anders dan de moderne jeugdherbergbeweging. Deze is ontstaan omstreeks 1910, weer in Duitsch- land. Het is dus een Duitsch voorbeeld, dat hier werd nagevolgd, doch dan uitge werkt op eigen Nederlandsche wijze, zoo dat een organisatie ontstond, die waarlijk nationaal genoemd mag worden en die ons heele volk omspant. In het Westfaal- sche industriestadje Altena was het de volksonderwijzer Richard Schirrmann, die de eerste Jeugdherberg stichtte, Hij was eens met een klas van zijn school op een tocht verdwaald geraakt, zoodat de ouders in groote ongerustheid verkeerden en een expeditie werd uitgezonden om de verlorenen te zoeken. Als reactie hierop vaardigde de Pruisische overheid het ver bod uit, om met schoolkinderen wande lingen te maken. Schirmann vond er wat op, door te streven naar behoorlijke gele genheden, waar de jeugd op zijn tochten kon worden ondergebracht. Zoo werd de eerste jeugdherberg opgericht, voortsprui tende uit een streven, dat meer en meer verbreiding vond. Tot voor den oorlog wa ren er 40 van zulke instellingen in Duitsch- land; gedurende den oorlog stond het werk stil, doch daarna kwam er snelle groei, mede door steun van de overheid. Ook in het buitenland vond de beweging instemming, met het gevolg dat thans in 16 landen over de geheele wereld 3400 jeugdherbergen bestaan, waar in totaal pl.m. 7 millioen overnachtingen zijn gere gistreerd. De Nederlandsche centrale. Het ls gelukkig, dat in Nederland, even als in het buitenland, dit jeugdherberg- werk in handen is gelegd van een cen trale organisatie. Ons land is berucht om zijn schotjesgeest, geboren uit een sterke verdeeling in politieke en godsdienstige richtingen. De Nederlandsche Jeugdher berg Centrale evenwel is een organisatie, die het geheele volk in al zijn schakee ringen overkoepelt, zonder aan ieder in dividueele overtuiging afbreuk te doen. Uitgangspunt bij de totstandkoming was een volkomen strikte waardeering van alle wereldbeschouwingen in ons land op den gfondslag van een volledige alge meenheid, zoodat dit werk in den waren zin van het woord nationaal kan worden genoemd. Dit streven is in breede krin gen begrepen en geapprecieerd, zoodat personen van zeer uiteenloopende rich ting, zoowel van rechts als van links, zit ting hebben in de leiding, waardoor een band is gelegd tusschen alle levensbe schouwingen. De organisatie is een stichting, waar aan alle groepen van ons volk deelnemen. Zoo is ook de zekerheid verkregen, dat ieders levensopvatting volkomen zal wor den geëerbiedigd, terwijl aan den anderen kant volstrekte waarborgen zijn gescha pen, dat geen enkele richting, door welke manipulaties dan ook, de meerderheid in de leiding kan krijgen. Een internationale liga is gesticht, waarvan het secretariaat in Amsterdam is gevestigd. Daarmee is verkregen, dat de trekkers van 16 landen alle jeugdherbergen als de hunne kunnen beschouwen. Hoe nu die jeugdherbergen zijn inge richt en hoe ze worden gebruikt, zal het onderwerp van een volgend artikel zijn. De Motor- en Rijwielwet ver biedt uitdrukkelijk het rijden met open knalpot binnen de bebouwde kom der gemeente. d 5-JARIG MEISJE ONDER DE TRAM. Ernstig ongeluk in Den Haag. Gistermiddag omstreeks vier uur heeft zich in de Schalkburgerstraat te Den Haag een ernstig verkeersongeval voor gedaan, waarvan een 5-Jarig meisje, M. d. R,, wonende in die straat, het slacht offer is geworden. Op het genoemde tijdstip stak het meisje plotseling de straat over, terwijl op het zelfde oogenblik een motorwagen van lijn 13 passeerde. De kleine werd door de tram gegrepen en werd op slag gedood. DUINBRAND TE CALLANTSOOG. Tenminste 10 hectaren zwart gebrand. Tusschen de gemeenten Zijpe en Cal- lantsoog is een terrein van tien tot twaalf hectaren geheel zwart gebrand. Zondag middag vier uur werd de jachtopziener van de N.V. het Zwanenwater te Callants- oog gewaarschuwd dat er brand ln de duinen was. Door den sterken noord-oos ten wind bestond er veel gevaar voor uit breiding. Het vuur was ontstaan aan gene zijde van de Zijper wering, die geen dienst meer doet en woei over naar de duinen nabij het Zwartewater. Van alle zijden stroomden mannen toe met bluschmate- riaal. Werkloozen uit Callantsoog. Zijpe, Schoorl en Petter en andere gemeenten werden gerequireerd. De opzichter van Schoorl kwam met een vrachtauto schoppen aan. waarmede men het vuur kon uitslaan. De politie ver leende assistentie en de burgemeester van Zijpe was spoedig ter plaatse. Tenslotte was men met 6 a 700 man aan het werk. Men ondervond veel last van den wind. Legde men driehonderd meter van het vuur een greppel aan om het vuur te stuiten dan moest men korten tijd later voor den dikken rook de vlucht nemen. Het vuur veroorzaakte een panischen schrik in de vogelwereld; vele vogels, die niet van vluchten wisten, zijn verbrand en natuurlijk gingen ook vele nesten verloren. De brandspuit van Zijpe verleende assis tentie. Na vijf uur hard werken was men het vuur meester, doch nog langen tijd bleef een aantal mannen de duinen be waken. Het vuur bleek evenwel afdoende te zijn bestreden. Een groot gedeelte van het duinland schap van de N.V. het Zwartewater werd vernield. Het was dicht begroeid met heide en geboomte, zooals lijsterbes en meidoorn. Thans is dat alles een uitgestrekte zwarte massa. De oorzaak van den brand is niet be kend; men denkt aan onvoorzichtigheid met vuur. N.R Crt. SPOOR DER PSEUDO-DOKTERS IS GEVONDEN. Nummer van hun auto bekend. Uit de nasporingen van de politie naar de geraffineerde oplichters, die vorige week als pseudo-dokters te Altforst ope reerden, is gebleken, dat de heeren hun praktijk ook hebben uitgeoefend in het nabijgelegen dorp Batenburg. Hier be zochten zij een gezin waar de vrouw lij dend was aan rheumatiek, en zij boden hun diensten aan voor honderd gulden. De patiënte zou na een behandeling van circa zes weken volkomen genezen zijn. De bewoners vertrouwden de zaak even wel niet en wilden eerst nog eens over het aanbod nadenken. Voor alle zekerheid- noteerde de heer des huizes het nummer van de auto, waarmede de beide „specialisten" geko men waren. Bij onderzoek is het de politie gebleken, dat deze auto toebehoort aan een Hagenaar, doch de Haagsche recher che die zich aan de, woning van dezen man vervoegde kwam vopr een gesloten deur. Men is de vermoedelijke daders evenwel op het spoor en hun arrestatie kan elk oogenblik wordenverwacht. (Tel.) F. 1000 AAN GOUDEN EN ZILVEREN VOORWERPEN GESTOLEN. Een verkooplokaal op de Keizersgracht bij de Westerma-rkt te Amsterdam is het terrein geweest, waar een brutale dief heeft geopereerd. Van de gelegenheid voor het publiek om de te verkoopen voorwer pen te bezichtigen heeft ook vermoedelijk deze man gebruik gemaakt. Hij heeft daarna kans gezien zich te verstoppen en na het sluitingsuur gelegenheid gekregen op zijn gemak zijn slag te slaan. Het tafelzilver en eenige gouden voorwerpen die voor derden verkocht moesten worden, had men in een dressoir geborgen. Het werd afgesloten met een sleutel, die op het dressoir werd gelegd Alles wat aan goud en tafelzilver aan wezig was is meegenomen. Het is een waarde van ongeveer f. 1000. TWEE ARBEIDERSWONINGEN AFGEBRAND. Gistermiddag omstreeks 5 uur is brand uitgebroken in het z.g. Oud-Talhek" een bekend café aan de Groninger weg te Leeuwarden. Dit café. een gedeelte van een pand. behoorde toe aan den heer W. Brouwers evenals de andere peroeelen. een ■groote houtschuur twee arbeiderswonin gen en een woonhuis bij het café. De perceelen worden bewoond door de familie Brouwers, de bejaarde moeder, de wed Brouwers en den heer W. de Boer. De brand werd eerst ontdekt op den zolder van het huis. bewoond door W. de Boer. Door den hevigen wind wakkerde het vuur spoedig aan De motorspuiten van Huizum en Jelsum, die spoedig ter plaatse waren, wisten het vuur te beoerken tot de beide arbeiders woningen. terwijl het café groote water schade kreeg. Eenige oovenblikken werden door den hevigen vonkenregen en den wind de naastbij zijnde gebouwen in gevaar ge bracht. Verzekering dekt de schade. PREDIKBEURT BOSKOOP. Geref. Gem.: Woensdagnam. half acht, ds. Honkoop van Den Haag. O NED HERV KERK. Beroepen: te Raamsdonk M. Bons te Oolijnsplaat. Aangenomen: naar Assendelft (toez.) H. J, Barnouw te Zierikzee; naar Indië (Prot. Kerk), C. D. Buenk te Hees (Geld.). Bedankt: voor Bruinisse J. W. v. Barne- veld te Warns (Fr.). GEREF. KERKEN. Beroepen: te Boven-Hardinxveld J. J. Beukenkamp, cand. te Sleeuwijk. THEOS. GENOOTSCHAP. Tot voorzitter van de Ned. Afdeeling van het Theosophisch Genootschap is be noemd in de vac. ontstaan door het over lijden van den heer A. Goud, de heer J. H. Venema te 's Gravenhage. (Inter nationaal leider is dr. G. Purücker te Point Loura Californië) EEN VERGELIJKING. Het Zendingsbureau te Oegstgeest (post rekening No. 6074) vraagt ons plaats voor het volgende: In zes dagen van de afgeloopen week zijn er achtereenvolgens ontvangen de volgende bedragen: f.540, f.1190. f.1520, f. 270, f.165. f. 280, totaal f. 3965. Men weet, dat er per dag noodig is dit jaar f. 2500, dus per week f. 17.500. Er is dus deze week 22»/» ontvangen van wat er noodig is. Wij behoeven niet nog eens te zeggen tot welke moeilijkheden dit leidt. Wij herhalen slechts, dat ook wij uitzien naar de komende collecten op het Pinksterfeest, maar dat ondertusschen ook aan de nu dagelijks terugkeerende behoef ten moet worden voldaan. JUBILEA. Morgen vieren de Ned. Herv. predikan ten ds. G. A. Bruins te Ommen; D. A. V. Krevelen te Deimum (Fr.) en J. N. Seulijn te Boxum (Fr.) hun zilveren ambtsjubi leum. Ds. Bruins werd in 1880 geboren en m 1909 candidaat in Zeeland, om 29 Mei 1910 te Sebaldeburen het predikambt te aan vaarden. Vandaar vertrok hij in 1912 naar Dorkwerd, welke standplaats hij in 1919 met Steenwijk verwisselde. Sinds 10 Febr. 1924 dient hij de gemeente van Ommen. Ds. Bruins, die een en andermaal op het drietal stond te 's Gravenhage behoort tot de confessloneele richting en in politiek opzicht tot de Her. Ger. Staatspartij van ds. C. A. Lingbeek. Ds. Bruins is scriba- quaestor van den ring Ommen. Ds. v. Krevelen werd geboren in 1872 en werd in 1895 candidaat in Gelderland, om 21 Juni 1896 te Haamstede (Z.) zijn ambt te aanvaarden. Vandaar vertrok hij in 1901 naar Sijbecarspel, welke standplaats in 1902 met Anna Paulowna verwisseld werd. In 1905 werd hij predikant te Oos- terhesselen en 20 Mei 1910 verbond hij zich aan de gemeente van Deimum. Ds v Krevelen is scriba-quaestor van den ring Leeuwarden; president van het Prov. Kerkbestuur van Friesland; lid van de Alg. Synode der Ned. Herv. Kerk, voor zitter van de Evangelische Maatschappij en een vooraanstaand figuur in den Bond voor Staatspensionneerlng. Ds. Seulijn werd in 1880 geboren en in 1909 candidaat in Overijssel om 29 Mei 1910 te Grootegast het predikambt te aan vaarden. Vandaar vertrok hij in 1913 naar Mensingeweer, welke standplaats hij in 1925 met Bellingwolde verwisselde. In 1931 werd hij predikant te Warmenhuizen en 10 December 1933 deed hij intrede in zijn tegenwoordige gemeente. Ds. Seulijn be hoort tot de vrijzinnige richting. MISLUKTE INBRAAK IN EEN POST KANTOOR. Gisternacht is ingebroken in het post kantoor te Gemert. De dieven hebben zich toegang verschaft door een luik in de kap van het gebouw open te breken,waar door zij het kantoor konden binnendrin gen. Kasten en laden werden alle grondig doorzocht en de papieren over den vloer verspreid. Voor zoover bekend is niets van beteekenis vermist. De kluis kon door de inbrekers niet worden geopend. BUITENLANDSCH GEMENGD. KOEKVERGIFTIGING. Na het eten van koek zijn Zaterdag te Kiel de vrouw van een dokter en een matroos onder ernstige vergiftigings verschijnselen overleden. Daar de bakkerij, waaruit de giftige koek afkomstig was, aan café's had geleverd, moet gevreesd worden, dat het aantal vergiftigden nog grooter zal blijken te worden. DE „NORMANDIE" INGEZEGEND. In tegenwoordigheid van karnidaal Ver- dier. aartsbisschop van Parijs, den direc teur van de Compagnie Transatlantique en het commando van het schip is gisteren de „Normandie" ingezegend. Door mgr André du Bols de la Ville rabel, aartsbisschop van Rouaan, werd vervolgens de kapel van het schip gecon secreerd. waar voor de perste maal de H. Mis werd opgedragen. VULKANISCHE UITBARSTINGEN OP IJSLAND. Aan de Aksar Fjord aan de noordkust van IJsland zijn talrijke aardstooten waargenomen In het gebergte hebben vulkanische uit barstingen plaats gehad en de lava-stroo- men en steenlawinen bedreigen de lager gelegen steden en dorpen. RECLAME- 61E» Zenuwpijnen!' Wie hieronder dikwijls1 fe lijden heeft, moet steeds er aan denken: het product van vertrouwen. STEUN AAN VERBOUWERS VAN TARWE Tot een bedrag van f. 300.000. De Minister van Economische Zaken heeft bepaald, dat uit het Landbouw Crisis Fonds aan de Vereeniging Centrale Tarwe Organisatie een bedrag van f. 300.000 uit gekeerd zal worden tot gedeeltelijke dek king van den oogst 1934, voorzoover be treft het tijdvak van 1 September 1934 tot en met 31 Maart 1935. De verbouwers van tarwe zullen erkend worden als groep van producenten van crisisproducten. BEKRONINGEN NA DE FLORA. De jury voor de beoordeeling der inzen dingen op de reeds geëindigde vollegronds- tentoonstelling „Flora" heeft de volgende bekroningen toegekend: Fa. Jan Boer Wzn. en Zn. te Boskoop: vijf groote gouden medailles, verguld zil veren medaille, zilveren medaille en ver guld zilveren medaille van de gemeente Haarlem voor groepen rhodondendrons en aucuba's. Fa. K. Wezelenberg en Zn. te Hazers- woude: vier groote gouden medailles, vier gouden medailles, verguld zilveren medaille en zilveren medaille van Prinses Juliana voor groenblijvende gewassen, coniferen en heesters. Fa. Felix en Dijkhuis te Boskoop: eere- prijs van f. 200.twee gouden medailles, verguld zilveren medaille van den Bond van Boomkweekers voor collectie coniferen uit alle werelddeelen. Kon, Kweekerij „Terra Nova" te Aals meer: vijf gouden medailles, drie verguld zilveren medailles voor collectie groenblij vende heesters en coniferen. Fa. Wm. C. Hage en Co. te Boskoop: drie groote gouden medailles en twee ver guld zilveren medailles voor coniferen enz. N.V. Hilverda en Co. te Aalsmeer: twee groote gouden medailles en verguld zilve ren medaille van de Kamer van Koophan del voor Noord Holland's Noorderkwartier, voor vormboomen van Boxus en taxus. Fa. H. Copijn en Zn., te Groenekan bij Utrecht: gouden medaille voor groep Scia- dopitys. Fa. J. Mossel te Boskoop: gouden me daille voor Cydonia jap. Jimonii. Fa. P. Vuyk te Boskoop: groote gouden medaille voor groep coniferen, verguld zil veren medaille voor beplanting rondom secretariaatsgebouw. Fa. W. Topsvoort te Aalsmeer: zilveren medaille voor groep rhododendrons. DE AARDAPPELEN DUURDER. Men schrijft aan de N.R.Crt.: Gistermorgen waren sommige aardap pelsoorten aan de Rotterdamsche aardap- pelmarkt circa f. 1 per H.L. duurder. Oorzaak van deze prijsverhooging in den groothandel ontstaande door hoogere land- prijzen, is dat wij door het aanhoudende koude weer langer met onzen ouden aard- appelvoorraad moeten doen. Het gevolg zal wezen dat, berekend op een basis van uitwegen met de kleine maat van 60 kilo per HL, de winkelprijzen der aardappelen in vele gevallen met circa 2 cent per kilo verhoogd zullen moeten wor den. SCHEUREN VAN GRASLAND SOMS GEWEIGERD. De minister acht echter wettelijk ingrijpen nog niet noodig. Op vragen van den heer Van der Sluis betreffende het nemen van wettelijke maatregelen om tegen te gaan, dat bij pachtcontracten door de verpachters het scheuren van grasland wordt verboden, heeft minister Steenberghe geantwoord: Het scheuren van grasland is in verschil lende gevallen slechts mogelijk met toe stemming van den eigenaar op grond van in contracten vastgelegde pachtvoorwaar- den. De mogelijkheid, dat verpachters de ge vraagde toestemming tot scheuren hebben geweigerd, toegevende, moet de minister mededeelen, dat hem over de hoegrootheid van het aantal verpachters, dat aldus heeft gehandeld, thans geen gegevens ten dienste staan. Over de gevallen, dat enkel uit onwil der verpachters niet tot scheuren kon worden overgegaan, staan uiteraard even min gegevens ten dienste, maar dit aantal zal, naar mag worden aangenomen, niet groot zijn. Maatregelen op dit punt tegen de ver pachters zouden, om de belangen van beide partijen zuiver tegen elkander te kunnen afwegen, moeten steunen op zeer ingewikkelde of zeer kostbare regelingen en daarbij het scheurvraagstuk slechts ten aanzien van verpachte gronden tot oplossing brengen. De minister meent zich vooralsnog te moeten onthouden een wettelijke verplich ting, als bedoeld, te leggen op een deel der grondeigenaren, waarvan wellicht de meesten niet onbereid zijn op redelijke voorwaarden toestemming tot scheuren tg verleenen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1935 | | pagina 13