OKHUYZ De nieuwe Ger. Kerk te Lisse. Bowl... 76«te Jaargang LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 2 Mei 1935 Derde Blad No. 23039 (IN/T IN IITÏIREN pi afscheid van dr. peter van anrooy. GEMENGD NIEUWS. treinbotsing bij nijmegen. Heerlijk! Zal begin 1936 gereed zijn. 40-JARIG JUBILEUM VAN DEN HEER MAASKANT. EEN VERLIES VOOR HET NEDERLANDSCHE MUZIEKLEVEN. Zooals gisteren nog gemeld, heeft dr. Ijfter v. Anrooy besloten af te treden als directeur van het Residentie-Orkest. Na nededeeling van dit besluit aan de orkest- Wen heeft dr. v. Anrooy den leden toege sproken en hun dank gebracht voor het- l{f?n zij gedurende vele Jaren gedaan heb ben voor het orkest. In het bijzonder tnkte hij ook den heer Rodriguez, ad ministrateur, aan wiens doorzicht het te danken is, dat in de laatste Jaren het pest steeds nieuwe bronnen van inkom- :S:n heeft kunnen vinden, waardoor het botaan voorloopig gewaarborgd is. Ver bolgens dankte hij den heer Ruygrok, die tweede dirigent naast dr. v. Anrooy Velt gewelkt. Hierna sprak de heer J. Stotijn, voorzit- tftvan den Bond van leden van het Resi- "(ntie-Orkest, van de groote verslagenheid, die zich meester heeft gemaakt van de "'en bij het hooren van deze tijding. Nog zeide hij zal het orkest de nichten plukken van uw werk. Het zal IsJet gemakkelijk zijn. een opvolger voor u V vinden, als kunstenaar en als mensch. tg u dan lichamelijk niet meer in staat ei aan de zware eischen te voldoen, die ;an tegenwoordig aan een orkestdirigent relt, zoo hopen wij toch, dat u op de een andere wijze uw geestesgaven, die in atrijke mate aanwezig zijn. in dienst kunt stellen van het Residentie-Orkest. Hierna wees de heer Ruygrok op den mikalen geest, die er tusschen dr. v. Anrooy en de orkestleden gegroeid is en óre nog lang een zegen zal blijken voor 'iet orkest. De heer Rodriguez heeft tenslotte nog 'i> de groote plaats gewezen, die dr. v. An rooy inneemt in het Nederlandsche mu- iziekleven. Hij herinnerde er aan. dat het Gtoningsche orkest, het Arnhemsche or- !t;t en het. Residentie-orkest van de in ductieve leiding van dr. v. Anrooy in rooge mate hebben geprofiteerd en memo- serde voorts hoeveel schoons dr. v. An- ioy in deze jaren met kwistige hand heeft ndgestrooid en hoeveel duizenden con- tertbezoekers hiervan hebben mogen ge iten. Voor spr. was steeds sterk naar 'oren gekomen, dat hij in de eerste plaats trachtte als kunstenaar verantwoord te tin. dan in hooge mate vervuld was van tt belangen der orkestleden en in de laatste plaats pas aan zichzelf dacht. Betreffende den levensloop van dr. Peter 'au Anrooy vermelden wij het volgende: i Hij werd in 1879 te Zalt-Bommel gebo- 'en cn studeerde o.a. onder Johan Wa- Unaar. Reeds zeer spoedig deed hij als ooraponist van zich spreken; hij was nog War zestien jaar toen het Utrechtsch Stedelijk Orkest reeds een compositie 'oor blaasinstrumenten van hem uitvoerde, •Poedig gevolgd door een inleiding en kherzo voor groot orkest. Hij nam toen de leiding en daarbij bleken reeds zijn poote gaven als dirigent. Voor zijn verdere vorming ging Van An- Noy niet Willem Kes naar Moskou, hij was vt'kzaam in de orkesten te Glasgow en Zurich waarna te Amsterdam zijn diri- Pntenloopbaan begon aan het toenmalige Lyrische Tooneel en het studentengezel- ™ap „J. P. Sweelinck". Vervolgens was hij Olngent te Groningen en tc Arnhem. Van- Jaar werd hij in 1917 naar Den Haag ge roepen wegens de eervolle benoeming van "at Residentie-orkest. Naar het „Hbld." verneemt, koestert het «stuur van het Residentie-Orkest het Pan om in de vacature van dr. P. van An rooy niet onmiddellijk te voorzien. Het voornemen bestaat n.l. om de abon- ™nentsconcerten van het Residentie- West in het volgend seizoen, voor zoover Jk niet door dr. Van Anrooy zullen worden «leid, te doen geven onder leiding van "schillende dirigenten. M. a. w., in de acature-dr. Van Anrooy zal vermoedelijk door één dirigent worden voorzien, "thans niet onmiddellijk dus speciaal zijn toehoorders met de schoon heden van liet klassieke repertoire ver trouwd maakte. Naar de klassieken vooral ging zijn vereering uit en hij uitte deze met een terecht onverwoestbaar geloof in de waarde hunner werken. Dr. Van Anrooy wist niet van schippe ren" om tegen zijn overtuiging in, datgene uit de nieuwe muziek te brengen, waarin hij zelf geen heil zag. Wenschen te dien opzichte, hadden dan ook over 't algemeen op dr. Van Anrooy weinig invloed. Doch des te meer mag men hem eeren voor dc superieure verzorging van die composities in 't bijzonder van Brahms die hem boven alles lief waren. De Leidsche muziekliefhebbers hebben dan ook van zijn groote gaven kunnen genieten en konden opmerken, hoe het Residentie-orkest zich onder zijn directie steeds meer perfectioneerde. Voor dr Van Anrooy's cultureel werk past van Leidsche zijde dan ook een woord van hartgrondigen dank. Met hem gaat voor het Nederlandsche muziekleven on tegenzeggelijk een der grootste mannen heen. In de bijna 20 jaren, dat dr. Van Anrooy het Residentie-orkest met enorme werklust leidde, heeft hij zijn ensemble op een voortreffelijk plan weten te brengen. Met gevoelens van oprechte waardeering herdenken wij hier alvast zijn eerlijk ar tistiek geweten en gevoelige muzikaliteit, zijn voorbeeldige plichtsbetrachting, zijn hoogstaande en nobele persoonlijkheid. Zijn besluit zal stellig in breede kringen teleurstelling wekken: moge men er op den duur In slagen een waardlgen opvolger te vinden. Deze zal met een voorbeeld als dr. Van Anrooy voor oogen, aan hooge ver plichtingen moeten voldoen STEUNVERLEENING AAN NOOD LIJDENDE KUNSTENAARS. Door den heer Wijnkoop waren aan den minister van Sociale Zaken eenige vragen gesteld betreffende de steunverleening van Rijkswege aan noodlijdende kunstenaars. In zijn antwoord deelt minister Slote- maker de Bruine mede. dat het ambtelijk overleg over de regeling voor steunverlee ning aan noodlijdende kunstenaars dezer dagen is geëindigd. De minister stelt zich voor, de betrokken vereeniglngen van kun stenaars binnenkort bijeen te roepen, om met haar over de verdere uitvoering van de aanhangige plannen overleg te plegen. BOEKBESPREKING. Wat reeds langen tijd vermoed werd, Is wlnu cen 'fit geworden. Dl' Van Anrooy d werkzaamheden als directeur van 1 Residentie-orkest neer. Doch men kan J? BNukkig prijzen, dat hij nog gedu wde twee maanden in het volgend sei- W™ zijn functie blijft uitoefenen. Wij "Ben vertrouwen hem in dien tijd ook in jje stad. waar hij zooveel trouwe bewon ers heeft, te zien, opdat men tevens «•egenheid vinde, hem te danken voor het -.vf' dat hij ook den Leidenaars ge gilleen heeft. tl.r Van Anrooy leidde het Residentie- dieh jmet cen ^wijding. liefde en kun- gneid, die in menig opzicht bewondering wang De tot in détails verzorgde af- vr,™8 van iedere compos''ie, die hij acht viel steeds weer op, terwijl hij ALS GEVOLG VAN VERKEERDEN WISSELSTAND. Muziek Voorop, roman door Ed. de Néve. Uitgegeven bij Em. Querido's Uitgevers Maatschappij Amster dam 1935. De Néve ls geen onbekende voor de lezers van deze rubriek. Zijn voorlaatste boek „Aan den loopenden Band", een bun del schetsen in samenwerking met Hen- riette van Eyk geschreven, werd hier be- besproken. Daarvóór schreef hij „Kerels" en het merkwaardige In de Strik" dat wil nog steeds tot het beste kunnen reke nen wat de Néve produceerde. In „Muziek Voorop" doet hii een eerlijke poging een roman te geven, die voor alles roman is. Het ls den schrijver, reporter In hart en nieren niet gelukt. Overal is de verslag gever aan het woord en vooral de tweede helft, van het boek ls zuivere journalistiek. De Néve smijt het eruit alles wat hij op het hart heeft zijn verontwaardiging en zün bitterheid over veel wat door hem zelf beleefd moet zijn. Het boek is er niet minder om. maar het is geen roman, al loopt er dan ook een romantisch-tragi sche draad door het verhaal, dat weer over den oorlog handelt, maar misschien meer over de achterblijvenden dan over die aan het front stonden. Het is zeer geluk kig. dat de Nève zoo uiterst sober blijft in zijn beschijvingen. waardoor ons alle af schrikwekkende details van den daadzake- lijken oorlog ditmaal bespaard blijven. „In het prikkeldraad hangt een groot Duit- scher die een oaar uur jammerlijk kermtDat is alles, maar het. is ge noeg we weten er immers ook alles van, wij die den oorlog niet meemaakten. Een aanklacht tegen den oorlog werd dit boek niet wel tegen de wijze waarop deze gevoerd werd. En de Nève tracht ons te verklaren waarom in een tijd, dat het beste deel der Franschen vocht voor het vaderland Parijs feest vierde en een on gekende luxe ten toon spreidde, trouw tot een fictie werd en de kiemen werden ge legd voor de na-oorlogsche demoralisatie. Hij heeft dit op sobere en hier en daar aangrijpende wijze gedaan. Angst. Dierbare Vijandin! door Jo Otten. Uitgegeven bij van Loghum Slaterus' Uitgevers Maatschappij N.V. Arnhem. In 't jaar 1935. Jo Otten heeft met een vorig werk de reputatie verworven .op te schrijven wat ieder mensch soms door het hoofd voelt spoken...." Dit is op zich zelf zeker heel verdienstelijk wanneer ons daarmede ten minste iets geschonken wordt dat hetzij oorspronkelijk hetzij schoon van inhoud of taal is. Deze reeks schetsen, die ook handelen over gedachten en innerlijke ge voelens van den mensch. bezitten noch het een noch het ander. Over alle ligt de zelfde obsessie angst en het split ons te moeten zeggen, lat deze angstpsychose ons vaak op weinig smakelijke wijze wordt voortgezet. Toestanden als de heer Otten beschrijft vereischen eerstens levenser varing en inzicht in menschelijk zieleleven, tweedens een groot schrijverstalent om ze voor den lezer waardevol en lezenswaard te maken en dit boek geeft niet. den indruk dat de schrijver een dezer kwaliteiten bezit. Het is een boek dat wij niemand, jonge zoomin als oudere menschen. kun nen aanbevelen. Voor Vrijheid en Dood, met 31 illustraties door A. Den Doolaard. Uitgegeven bü Em Querido's Uit gevers Maatschappij Amsterdam 1935. Wat wij hierboven over de journalistiek van de Nève zelden, ls in zekeren zin ook van toepassing op het literaire werk van Den Doolaard Schreven wij in een vroe gere eritlek over het voorlaatste boek van dezen schrijver ..Orient. Express" dat zijn j boek verromantiseerde journalistiek moest I heeten met dit laatste werk heeft Den Doolaard den roman vaarwel gezegd en slechts een verslag gegeven van zijn om zwervingen door den Ba'kan voornamelhk Macedonië en Yougoslavië. Een knap gees- tig verslag vol sentiment en vol activiteit i misschien een tikkeltje gepeperd hier en Geen persoonlijke ongelukken. Gisteravond is op het stations-emplace ment te Nijmegen een ongeval gebeurd, dat gelukkig nog goed is afgeloopen. Er heeft n.l. een botsing plaats gehad tus schen twee personentreinen, die onge veer gelijktijdig van het station in de richting Arnhem waren vertrokken. Het betreft hier de trein MaastrichtAmster dam. die om 20.09 uur van Nijmegen was vertrokken, en die ongeveer driehonderd Meter bulten het station in de flank werd aangereden door den trein, welke voor Arnhem was bestemd en die op een an der spoor het station had verlaten. Het ongeluk is veroorzaakt door een verkeerden wisselstand. De aanrijding had plaats op het ge deelte. waar de sporen elkaar naderen. De machine van den Amsterdamschen trein werd in de flank gegrepen en sloeg gedeeltelijk naar rechts om De locomo tief drong diep in het zand, zoodat de rails ter plaatse sterk zijn verbogen en ook de dwarsliggers los kwamen te liggen. De treinen hadden belde uiteraard slechts een matige vaart en beide machi nisten hebben onmiddellijk, toen zij zagen wat er gebeurde, krachtig geremd. Dank zil het feit, dat de personenrijtuigen van den Amsterdamschen trein van staal wa ren geconstrueerd, hebben deze geen schade opgeloopen. Persoonlijke ongelukken deden zich niet voor. De passagiers van den Arnhemschen trein hebben van de aanrijding trouwens niets gemerkt voordat de treinen stil stonden. De machinist van den Amsterdamschen trein heeft met zijn stoker, die door een glazen ruit werd geslagen, doch wonder boven wonder eveneens ongedeerd bleef, maatregelen getroffen om de vuren te dooven, zoodat er voor brand niet het minste gevaar meer bestond. De Ingenieurs van tractie waren on middellijk ter plaatse. Zij hebben den toestand opgenomen en zijn er in ge slaagd het verkeer over één lijn te leiden. Deze lijn ligt niet aan de perrons, doch de dienst kon zoo geregeld worden, dat met eenige vertraging alle treinen kon den binnenloopen. De Amsterdamsche trein werd op één rijtuig na, waarvan de reizigers in de andere wagons konden plaats nemen, losgekoppeld en naar het station teruggetrokken. Dit rangeeren nam ongeveer een uur in beslag. De wagons zijn daarop vastgehaakt aan den trein, die om 21.13 naar Amsterdam vertrekt. De Amsterdamsche locomotief is ernstig beschadigd; die van Arnhem ls er beter afgekomen. Men mag van geluk spreken, dat men hier met stalen wagons te doen heeft ge had. Indien de trein uit houten wagons zou hebben bestaan, zou de schade zonder twijfel veel grooter ïtyi geweest, terwijl er in dat geval waarschijnlijk ook per soonlijke ongelukken zouden hebben plaats gevonden. Ruim een uur na de botsing is de gewone trein naar Arnhem vertrokken. VERDRONKEN. Gistermiddag is de 11-jarige M. A. L., in het Noorder Buitenspaarne verdron- wonende in de Lombokstraat te Haarlem, ken. De jongen speelde met zijn zeven jarig zusje op het onderstel van een op den wal staande hijschkraan. Het meisje viel daarbij in het water en de jongen, die haar wilde grijpen, eveneens. Voorbij gangers wisten het meisje te redden, doch de jongen was reeds in de diepte verdwe nen. Na tien minuten dreggen heeft de politie hem opgehaald. Een dokter en eenige leden van de reddingsbrigade heb ben geruimen tijd kunstmatige ademha ling toegepast, doch de levensgeesten wa ren reeds geweken. Het lijkje is naar de Maria-stichtlng overgebracht. RECLAME. S718 tNlteniiliiiM Indien tg Sn enHeltHi. Haar «n moei D ze traiea tal Sfokboiiei Ie «Ito èn Ie imMei on sap... leder- laai een Peer- Hike comDioaiie. ziliereiiaell Vruchten op sap en Vruchtenwijnen daar. al is dit het land van de yoghurt en schapenmelk bij uitnemendheid! De schrij ver heeft haast een omineuzen naam; het zwerven en dooien zit hem blijkbaar in het bloed en het is zeker, dat deze wijze van een land door te trekken, te voet. op een ezel of in een boerenkar en op skis, hem veel nader tot de bewoners en hun mentaliteit heeft gebracht, waardoor wü een veel diepergaand verslag hebben ge kregen dan van de meeste reisbeschrij vingen Het is heel lammer dat Den Dool aard aan zijn beschrijving van de Balkan- landen noe gauw even zijn reis door Polen beeft gevoegd. Hij kent dit land slechts 'er oppervlakkig, spreekt er de taal niet in en dit vluchtige bezoek kan onmogelijk -nwegen tegen een jarenlang verblijf in Bulgarije en Yougoslavië. Er staan fraaie foto's in dit werk, dat in leder geval evenals de vorige boeken van dezen schrij ver zeer de moeite waard is gelezen te worden. C. N. Foto Rotgans, A'dam. Onder vrij groote belangstelling had gistermiddag te Lisse de openbare aan besteding plaats van het nieuw te bouwen kerkgebouw met vergaderlokalen en kos terswoning. voor rekening van de Geref. Gemeente aldaar. Architect is de heer A. F. Freese te Wageningen. Ingeschreven werd als volgt: J. Dubbel dam Voorburg f.56500; C. Gesman Lzn. en G. Zoetemeyer Alfen f 56390; fa. P. Heere en Zn., IJmuiden f 56300; v.d. Brugge Nieuwveen f. 55990; Kort en v. d Wiel, Noordwijk f.55480; C. Boel, Voorburg f.54400; gebrs. De Vries, Purmerend. f. 54340; C. J. Maas. Winterswijk, f. 54300: W. Mulder. Oegstgeest f. 54000; J. Krijt- jesberg, Harlingen f.53920; gebrs. De Graaf, Voorschoten f.53300; gebrs. De Boer, Soesterberg f. 52945; Roelofs, Haase en Merkvoort, Rijsen f 52300; Th. Draisma en Woudstra, Arnhem f.52450; Oudshoorn en Zn., Sassenheim f.52231; gebrs. Den Ouden, Oegstgeest f.52100; gebrs. Ooster- om, Warmond f.49690; C. F. Daudey, Lisse f.48500; P. Broertjes, Heemstede f.49148; A. J. Pot. Den Haag f.46990; Heitink en Van Erk, Veenendaal f. 42690. Alles In massa, dus met inbegrip van glas en schilderwerk. De laagste Inschrij ver Heitink en Van Erk uit Veenendaal, is zonder glas en schilderwerk f. 39890. Apart hebben als schilders ingeschre ven: Gebrs. v. d Zaal f 2200; A. v. d. Zaal iKuykenhuls) f.2148; gebrs. Van Houten f.2140, allen te Lisse; Burgers, Oegstgeest f.2000; v. d. Bosch, Haarlem f.1188. Het totaal der beide laagste inschrij vers is f. 41078. De raming was f. 40000. De gunning werd aangehouden. Het fraaie kerkgebouw waarvan wij hierboven reeds een afbeelding kunnen geven, zal in de benedenruimte 770 zit plaatsen bevatten, terwijl de gaanderij ruimte zal bieden voor 212 zitplaatsen. Boven den kansel zal de orgel-galerij worden aangebracht. Dit ruime kerkgebouw zal niet nalatea een imponeerenden indruk te maken. Het spreekt van een rustige schoonheid. Volgens het bestek zal het kerkgebouw 1 Jan 1936 moeten worden opgeleverd, buiten het schilderwerk. BOSCHBRAND TE EDE. 25 H.A. hooge heide en vliegdennen verbrand. Gistermiddag te omstreeks drie uur is brand ontstaan op een terrein, gelegen ten Westen van de Renkumsche Beek tus schen Bennekom, Renkum en Bunderkamp, op het grondgebied van de gemeente Ede, De brand nam spoedig een grooten om vang aan en liet zich zeer ernstig aanzien. Onmiddellijk toegeschoten burgers en mili tairen van het garnizoen te Ede slaagden er echter spoedig in het vuur te stuiten Toen de brandweer van Ede ter plaatse verscheen was de brand nagenoeg ge- bluscht. Om half vijf waren de laatste vlammen gedoofd. Eenige perceelen hoog dennenbosch, welke gevaar liepen, konden worden gespaard. Ongeveer 25 H.A. hooge heide en vlieg dennen zijn door het vuur vernield. Dt oer zaak van dezen boschbrand is nog niet bekend. Het verbrande terrein ligt niet aan den grooten weg en is ongeveer 500 Meter van den spoorweg verwijderd. De mogelijkheid, dat hier kwaadwilligheid in het spel zou zijn, acht de politie, die een onderzoek heeft ingesteld, niet uitgeslo ten. In dit verband wijst men op de om standigheid, dat de heide in dezen tijd van het jaar nog niet geheel „droog" is, zoo dat de kans op het uitbreken van bosch- branden door normale oorzaken gering geacht wordt. SCHOOLHOOFD TE ALPHEN. BUITENLANDSCH GEMENGD. SLAPEND AAN HET STUUR. Een ernstig auto-ongeluk heeft plaats gehad in Tulsa City (Oklahamai, doordat de bestuurder van een vrachtauto in slaap was gevallen achter het sluur. Een groot aantal boerenarbeiders werd op een vrachtauto vervoerd, toen in de nabij heid van Tulsa City de chauffeur indutte. Hij ontwaakte met een schrik, maakte een verkeerde manoeuvre en het gevolg was, dat de auto over den kop sloeg. Drie der inzittenden werden gedood en 31 ernstig gewond. FLORIDA WIL SCHEIDINGSFARADIJS WORDEN. Het huis van afgevaardigden van den staat Florida heeft een wetsontwerp goed gekeurd. waardoor scheidingen in 90 da gen mogelijk worden. De bedoeling is, Florida aantrekkelijk voor touristen te maken in concurrentie met Reno! Het ontwerp is thans aan den Senaat door gezonden. VLIEGONGELUK IN' FRANKRIJK. In de nabijheid van Chateauroux zijn twee militaire vliegtuigen op ongeveer 1000 M. hoogte tegen elkaar gevlogen. De botsing was zoo hevig dat het eene toestel in tweeën gesneden werd. Twee van de drie Inzittenden der beide vliegtuigen werden gedood. De derde kon zich redden met behulp van zijn val scherm. Gisteren herdacht de o.a. te Alphen hooggeachte heer A Maaskant, hoofd der Ulo-afd. van de Muloschool met den Bij bel aldaar, den dag, dat hij 40 jaar het Chr. onderwijs heeft gediend. Na in de plaatsen Heerjansdam. Leerbroek en Zut- phen als onderwijzer te hebben gefun geerd werd de jubilaris hoofd der school te Laren (Geld.), om die plaats te ver wisselen met Zegveld. 1 April 1911 begon zijn werkzaamheid bij het Mulo, doordat toen het hoofdschap der Chr. Muloschool te Baarn werd aanvaard. Het zwaartepunt van zijn loopbaan ligt evenwel in Alphen aan den Rijn. Van 1 Sept. 1913 af is de heer Maaskant daar hoofd van de Mulo school met den Bijbel geweest, eerst van de geheele inrichting en na de splitsing in L.O en U.L.O. van de Kopschool. De inrichting is onder zijn eminente leiding tot grooten bloei gekomen, zoodat de Kop school nu meer dan honderd leerlingen telt. Een zeer groot getal leerlingen werd voorbereid voor allerlei inrichtingen van voortgezet onderwijs of ging na het be reiken van de eindstreep het leven in na een periode van woekeren met de hun gegeven talenten, na een cursus in Effi ciency. In dat woekeren met talenten, dat efficient werken was de jubilaris steeds het bezielende voorbeeld. Het was de na drukkelijke wensch van den heer Maas kant, het feit van het Jubileum in stilte met de zijnen te herdenken. Aan dezen wensch is voldaan. In een samenkomst van het personeel der beide afdeelingen van de Muloschool is op eenvoudige wijze het feit herdacht. De heer en mevr. Maas kant werden in besloten kring op harte lijke wijze toegesproken door de heeren J. Bol, hoofd der afd. L. O. en H. Hoekstra, le onderwijzer der Kopschool, waarbij een stoffelijk blijk van waardeering werd over handigd. De heer Maaskant dankte ten slotte voor den zegen, dien God hem in de 40 jaren heeft geschonken bij al zijn werk en voor de liefde en vriendschap hem be toond.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1935 | | pagina 9