Het bezuinigingsplan ingediend.
76sle Jaargang
MAANDAG 29 APRIL 1935
No. 23036
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
STADSNIEUWS.
De regeering wil f. 77 millioen bezuinigen.
BUITENLAND.
Het voornaamste Nieuws 1
van heden.
LEZEDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
■30 ctsTper regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau NoordeindspleinTelefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Lelden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f. 0.18
Franco per post f. 2 35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
MM
DE BEZUINIGINGSMAATREGELEN
DER REGEERING.
De gevolgen voor de Sleutelstad.
Volgens het nieuwe bezuinigingsproject
der regeering zijn de consequenties voor
de stad onzer inwoning de navolgende:
Opheffing van den Leidschen Armen
raad: opheffing van een der theologische
leerstoelen (of het Hebreeuwschvan den
leerstoel in de Fransche taal en letter
kunde en van een der leerstoelen of het
lectoraat in de sterrekunde f. 25.500.
De regeering acht het wenschelijk,
analoog aan de tandartsopleiding te
Utrecht, die opleiding tot apotheker op
één plaats (Lelden i te concentreeren.
Hierdoor kan een belangrijke besparing
worden verkregen. Ook Amsterdam in
deze concentratie te betrekken, wordt
noodig geoordeeld.
Intrekking bijdrage Kweekschool voor
bewaarschoolonderwijzeressen f. 500.—.
Intrekking subsidie Ned. Historisch
Natuurwet. Museum f. 250.
HET 25ste NED. NATUUR- EN
l GENEESKUNDIG CONGRES.
Verbeterd bericht.
Ter gelegenheid van het 25e Congres,
dat de vereeniging „Het Nederlandsch
Natuur- en Geneeskundig Congres" op 23.
21 en 25 April hier ter stede heeft ge
houden, is besloten een som van ten hoog
ste 1000 gulden ter beschikking te stellen
van een jong geleerde voor het onder
nemen van een wetenschappelijk onder
zoek. Om voor het ontvangen van dit be
drag in aanmerking te komen, moet men
een der volgende examens hebben afge
legd:
het doctoraal examen in de faculteit der
wis- en natuurkunde, der geneeskunde of
der veeartsenijkunde;
het doctoraal examen in de natuurkun
dige aardrijkskunde;
het ingenieursexamen aan de Techni
sche Hoogeschool te Delft of de Land-
bouwhoogeschool te Wageningen;
het arts-examen of het veearts-examen.
De toelage wordt niét verleend voor het
bewerken van een proefschrift.
Aanvragen worden vóór 1 Juni inge
wacht bij den len algemeenen secretaris.
Dr. D. Coelingh, Regentesselaan 2 te
Bussum.
NED. TREKKERS BOND, AFD. LEIDEN.
Propaganda-avond.
De Jeugdherbergen-beweging ls de laat
ste 6 jaren bijzonder sterk gegroeid, zoo
wel wat het aantal Jeugdherbergen zelve
betreft (thans 70 stuksi als wat het aan
tal leden aangaat (thans 30.000'. Maar,
aldus de heer A. van Leeuwen, die op bo-
vengenoemden avond het woord voerde
om doel en karakter van den N.T.B. uiteen
te zetten, al is er in de breedte een groei
te bespeuren, niet is dit het geval als we
de diepte beschouwen, m. a. w.. er is de
laatste jaren in de Ned. jeugdherbergen
een meer vervlakkende stemming en sfeer
te ontdekken. Die prettige trekkerssfeer
van weleer is verloren gegaan. Nu is het
streven van den N.T.B hier tegenop te
komen, de vervlakking tegen te gaan en
weer een beteren geest in de jeugdherber
gen te brengen. Vanzelfsprekend organi
sed de N.T.B. zelf ook tochten, zoowel in
eigen land als daarbuiten. Dit jaar staat
zelfs een reis naar Madeira op het pro
gramma. Spr. eindigde met een krachtig
propagandawoord voor den N.T.B.
Voordat de heer A. van Leeuwen aan
net woord kwam, was reeds een deel van
net programma afgewerkt, waaronder
«lansjes en zang, terwijl na de pauze trek-
kersschetsen vermeld stonden. Evenmin
als men bij het trekken er b.v. op let of
ar een mier in de jam zit of een denne-
naald in de boter, evenmin zullen wij hier
critisch zijn ten opzichte van de afwer
king van het gebodene. Trouwens de heer
Gaykema riep bij den aanvang van den
avond, toen hij dezen opende, ook de cle
mentie van het publiek in, dat vrijwel de
geheele zaal vulde. Hoofdzaak is dat de
N.T.B propaganda voor haar sympathiek
streven heeft gemaakt, iets wat de aan
wezigen volkomen zullen hebben begrepen
an gewaardeerd, ondanks het feit dat en-
kale aanwezigen achter in de zaal, daar
aan afbreuk trachtten te doen.
o
EINDEXAMEN G. H.B.S. AFD. A.
Burgemeester en Wethouders van deze
gameente hebben vastgesteld, dat boven-
ganoemd examen zal worden afgenomen
°P 5 en 6 Juli. Tot gecommitteerden zijn
Panoemd: a. voor Nederlandsch, aardrijks
kunde en geschiedenis H. Asselberghs. di
recteur van het Spoorwegmuseum te
utrecht: b. voor Fransch, Engelsch en
hoogduitsch: prof. dr. N. van Wijk, alhier;
yoor handelswetenschappen, staatsin-
^entmg en staathuishoudkunde: J. W. de
EXCURSIE GEREF. KNAPEN- EN
MEISJES VEREENIGING.
Zaterdagmiddag maakte de Leidsche Ge-
ref. Knapen- en Melsjesvereeniging met
haar leiders een tocht naar de bloembol-
lenvelden.
Te Sassenheim werden zij ontvangen
door de Sassenheimsche Knapenvereeni-
ging, in een der lokalen achter de Geref.
Kerk, waarna een flinke wandeling door de
bloelende velden werd gemaakt. De beide
leiders der Sassenheimsche vereeniging
maakten zich zeer verdienstelijk door van
het bollenvak datgene mede te deelen wat
voor buitenstaanders wetenswaardig en
interessant is.
Na afloop werden in het lokaal verver-
sehingen aangeboden.
Door de Leidenaars werden aan hen, die
den tocht en de ontvangst hadden voorbe
reid eenige geschenken aangeboden.
Bij het vertrek ontvingen allen een
bösje bloemen.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging: NV. Nederlandsche Fabriek
van Vulmaterialen „Nedervul", Van der
Valk Boumanweg 35/37, Leiderdorp. Uittre
dend directeur: E. A. de Raay, Leiderdorp.
LEIDSCHE BELASTING-OPHAALDIENST.
De jaarvergadering.
Bovengenoemde vereeniging hield vorige
week haar jaarvergadering.
De voorzitter, de heer J. J. van Stralen
opende de vergadering en verzocht den
secretaris de notulen te lezen, welke on
veranderd werden goedgekeurd.
Uit het jaarverslag van den secretaris
merkten wij op dat het ledenaantal steeds
toeneemt, en per 31 Dec. 1934 4909 leden
bedroeg. Het verwachte aantal van 5000
zal spoedig bereikt zijn.
Uit het verslag van den kassier bleek te
zijn ontvangen de somma van f. 179.425.74
terwijl door de bodes in totaal 104.404
kwitanties waren geïnd. Het innen der
omzetbelasting heeft niet aan de ver
wachtingen voldaan
Bij de bestuursverkiezing werden herko
zen de aftredende leden de heeren J. J.
v. Stralen en J. H Schuller, terwijl In de
vac:>jre W. Immink werd gekozen de
heer P J. Pont.
Bij de rondvraag vroeg een der leden of
het niet gewenscht was meer propaganda
te maken, daar het hem voorkwam, dat er
nog velen zijn, die lid konden wezen.
De voorzitter antwoordde dat waar de
dienst sedert 1927 tot volle tevredenheid
der belastingautoriteiten werkt, dit toch
de bese propaganda is.
Niets meer aan de orde zijnde, sloot de
voorz. deze slecht bezochte vergadering.
Tombi
'e, accountant te 's-Gravenhage.
HET 1-MEI-FEEST der S. D. A. P.
De socialistische arbeidersbeweging
maakt zich op om a.s. Woensdag haar 1-
Mei-feest te vieren. Zooals gewoonlijk is
er 's morgens in de Stadszaal een kin
derfeest georganiseerd met medewerking
van een clown en een goochelaar. Na af
loop lag het in de bedoeling, dat alle Mei
feestvierders een gezamenlijke ochtend
wandeling zouden maken naar het Kool-
kwartier, doch deze is door den burge
meester verboden evenals de dansen en
spelen in het Kooipark. In de plaats
daarvan is er muziek in het Volksge
bouw. 's Middags is de groote feestverga-
dering, waarin ds. W. Banning uit Bent
veld als redenaar zal optreden, terwijl
„De jonge spelers" o.l.v. Ben Groeneveld
en „De Stem des Volks" verdere medewer
king zullen verleenen. De dag wordt op de
gebruikelijke manier besloten met een
demonstratieven fakkeloptocht volgens on
derstaande route:
Kaasmarkt, Koppenhinksteeg, Hooigracht,
Nieuwstr., Burgsteeg. Koornbrug, Koorn-
brugsteeg, Breestraat, Rapenburg (W.-Z.i,
Nonnensteegbrug, Rapenburrg (O.-Z.),
Doezabrug, Doezastraat. Zoeterwoudsche
Singel, Kraaierstraat, Nieuwe Rijn, Hee
rengracht (W.-Z.l, Groenesteegbrug, Hee-
gracht (O.Z.), Kalvermarkt, Havenplein,
Haarlemmerstraat, Hoogl. Kerksteeg,
Hoogl. Kerkgracht, Koppenhinksteeg.
Kaasmarkterrein, alwaar de stoet zal
worden ontbonden.
o
De regeering heeft Zaterdag het bezuinigingsplan bij de Staten-
Generaal ingediend. Het strekt tot een besparing van 77 millioen gul
den. Er komt dan een bedrag van 20 millioen beschikbaar voor de
noodzakelijke verlaging van die belastingen, welker hoogte een bijzon
der nadeelige werking uitoefent met het oog op het economisch herstel.
Beoogd wordt:
a. vermindering van opcenten op de grondbelasting;
b. vermindering van omzetbelasting voor gas en electr. energie;
c. verlaging van den accijns op gedistilleerd en bier.
In het besparingsplan is o.m. opgenomen een salarisverlaging voor
het Rijkspersoneel, welke 10 millioen zal opbrengen. Verder wordt
door verlaging van oude pensioenen en door een regeling voor perma
nente wachtgelders f 5 millioen bezuinigd.
Behalve deze besparing, die voor alle departementen geldt, dragen
de verschillende begrootingshoofdstukken als volgt in het totaal te
bezuinigen bedrag van 77 millioen bij:
Sociale Zaken17.000.000
Waterstaat 14.150.000
Onderwijs14.000.000
Financiën 9.650.000
Defensie 5-55°°oo
Binnenlandsche Zaken600.000
Justitie53°-°oo
Economische Zaken500.000
Buitenlandsche Zaken220.000
De bezuiniging op Onderwijs behelst o.m. voorloopige pensionnee-
ring van onderwijzers bij het L. O., die 60 jaar of ouder zijn.
Voor verdere bijzonderheden zie men het 4e Blad.
Donderdag a.s. zal in de Stadszaal
«n Zendingsavond plaats hebben. Men zie
desbetreffende advertentie.
Zaterdagmorgen omstreeks 12 uur
heeft in de keuken van perceel Breestraat
171 een kleine explosie plaats gehad, door
dat de 27-jarige mej. A. P. N. in de na
bijheid van een brandend gastoestel bezig
was met behulp van waschbenzine vlek
ken uit een japon te verwijderen. Een
drietal ruiten werd verbrijzeld, terwijl een
begin van brand ontstond, dat door de
juffrouw met zand en water werd ge-
bluscht. De aanwezige motorspuit behoef
de geen dienst te doen.
Het Leidsche jazzband-ensemble „The
Blue Lyres" behaalde Zaterdagavond op het
te Amsterdam gehouden nationaal jazz-
concours den tweeden prijs. De winnaars
van 1934. de Haagsche „Moochers" kregen
den wisselbeker definitief in hun bezit.
In de Stedelijke Werkinrichting waren
opgenomen: Dinsdag 23 April 55: Woens
dag 24 April 57; Donderdag 25 April 59;
Vrijdag 26 Aprii 58 en Zaterdag 27 April
56 volwassen personen.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De Duitsche herbewapening Donau-
pact-voorbesprekingen?
Het Duitsche ministerie van de Rijks-
weer spreekt het bericht over den aanbouw
van duikbooten tegen.
Maar van Engelsche zijde houdt men het
bericht staande. Reuter meldt nl.: het
plan van Duitschland, om 12 duikbooten
van 250 ton op stapel te zetten, is mede
gedeeld aan den Engelschen vlootattaché
te Berlijn. Dit plan zal stellig van invloed
zijn op de Duitsch-Engelsche vlootbespre-
kingen, welke in Mei te Londen beginnen.
De Duitsche actie is een volstrekte ver
rassing voor de Engelsche regeeringskrin-
gen, want ze was bij het bezoek van Simon
en Eden te Berlijn niet te berde gebracht.
Het Engelsche kabinet zal in de eerst
volgende dagen over zijn houding t. a. v.
dit Duitsche plan beraadslagen
Men legt te Londen den nadruk op het
feit, dat het verdrag van Versailles uit
drukkelijk aan Duitschland het bouwen
van duikbooten verbiedt. De Engelsche re
geering is reeds met haar gezant te Ber
lijn in verbinding over dit punt. Men be
schouwt de handeling van Duitschland,
als een herhaling van wat het, 16 Maart
gedaan heeft ten opzichte van zijn strijd
macht te land en de inbreuk op het ver
drag van Versailles is thans weer even
flagrant als toen.
Opheldering is ten zeerste gewenscht!
Want zoo wordt de situatie nog meer ver
troebeld.
Wanneer Duitschland volhardt bij zijn
tegenwoordige politiek, zal dit niet kun
nen nalaten een noodlottigen invloed uit
te oefenen, zegt de „Sunday Times" in
een hoofdartikel, waarin besproken wor
den de wederinvoering van den dienst
plicht, de jongste onthullingen inzake de
sterkte van de Duitsche luchtmacht en de
berichten omtrent den bouw van onder
zeeërs. Het blad voegt hieraan toe:
Het is de oprechte wensch der Britsche
regeering en van het Britsche volk, een
defensief plan voor Europa op te bouwen,
waarin ook het Duitsche volk wordt opge
nomen op den grondslag van gelijkheid en
samenwerking.
De huidige Duitsche politiek maakt den
weg voor zulke pogingen echter voort
durend moeilijker.
In deze omstandigheden schiet niets
anders over dan een defensief-plan. dat,
wanneer Duitschland er niet aan deel
neemt feitelijk zou kunnen worden be
schouwd als te ziin tegen Duitschland.
En de .Observer" schrijft, dat een on
derzoek in bevoegde kringen te Londen de
bewering bevestigt dat de plannen voor
den bouw der twaalf duikbooten aan het
eind van het vorige jaar werden opge
steld dat de stukken In den loop van den
winter werden vervaardigd en dat twee
weken geleden de order tot den bouw werd
gegeven.
Bovendien i= Enve'and tn last omdat de
Duitsche luchtmacht aanzien'iik grooter
zou ziin dan de Engelsche zelfs met inbe
grip van den overzeeschen luchtmacht!
De „Sunday Express" en „The People"
melden daarnevens dat de Duitsche
marine-deskundigen bij hun aanstaande
bezoek aan Londen het recht zullen eischen
voor den bouw van 5 super-dreadnoughts,
16 kruisers. 50 torpedojagers en 50 onder
zeeërs.
Volgens .The People" zal de eerste linie
der Britsche luchtmacht onmiddellijk wor
den uitgebreid met 400 jachtvliegtuigen en
100 bombardementsvliegtuigen, die een
uursnelheid zullen kunnen ontwikkelen
van bijna 480 kilometer en een equipage
zullen voeren van 3 man.
De Fransche minister van buitenland
sche zaken. Laval, en de sovjet-Russische
ambassadeur, Potemkin, hebben opnieuw
een diepgaande bespreking gehad, welke
meer dan twee uur duurde.
Waarschijnlijk zullen de onderhandelin
gen heden worden hervat.
Potemkin zal zich inmiddels opnieuw in
verbinding stellen met zijn regeering.
Het vlot dus nog altijd niet precies, zoo
als de sovjets begeeren.
Naar uit Weenen wordt gemeld, zullen
de ministers van buitenlandsche zaken van
Oostenrijk, Hongarije en Italië tusschen 4
en 14 Mei te Venetië bijeenkomen, om voor
bereidende besprekingen te voeren met be
trekking tot de te Rome te houden Donau-
conferentie.
Naar in diplomatieke kringen wordt ver
nomen zal op de conferentie van Venetië
vooral de kwestie van het deelnemen van
Hongarije aan de Donauconferentie te
Rome besproken worden
Hongarije heeft namelijk gevraagd, dat
elke revisionistische beweging en beroep
van de minderheden niet zal worden be
schouwd als een overtreden van het niet-
inmengings-verdrag.
Hoewel op het programma van de con
ferentie van Rome niet staat opgenomen
het herbewapenings-probleem, zou Hon
garije toch voornemens zijn een soort ga
rantie te vragen, dat zijn militair statuut
gewijzigd wordt en zou het voorstellen, dat
Hongarije een niet-inmengings-conventie
slechts op die voorwaarde zou onderteeke
nen. dat een toepassen hiervan door Hon
garije afhankelijk is van een minimum her
bewapening.
ITALIË.
Mussolini over de toekomst.
Gisteren is in Italië het feest van den
Nationalen Arbeid gevierd.
Mussolini hield te Rome een toespraak,
waarin hij o.m. verklaarde:
In het afgeloopen jaar zijn wij slechts
langzaam voortgeschreden, om niet ach
terwaarts te schrijden. De horizon is op
geklaard en zal nog meer kunnen opkla
ren, indien de politiek het bedrijfsleven
zou steunen.
Ik weet, dat Gij geen gemakkelijk leven
verwacht en ik zeg U daarom, dat een
harde tijd voor de deur staat, welke de
insnanning van alle krachten van het
Italiaansche volk zal vereischen om dat
doel te bereiken, dat wij ons reeds sedert
lang duidelijk voor oogen hebben gesteld.
BINNENLAND.
Het bezuinigingsontwerp der regeering
ingediend; een besparing van f.77 millioen
voorgesteld (4de Blad).
Tn de mijnindustrie dreigt een staking
ingaande 6 Mei (Binnenland, 4de Blad).
Fabrieksbrand te Haastrecht (Gemengd,
3de Blad).
Groote belangstelling voor het Neder
landsche paviljoen te Brussel; de tentoon
stelling is verder nog lang niet gereed. (Ie
Blad).
De verdachten inzake den filmbrand te
Hilversum zijn vrijgesproken. (Rechtzaken
le Blad).
Het Belgische Koningspaar brengt een
streng incognito-bezoek aan Noordwijk en
Warmond. (Laatste Berichten, le Blad).
BUITENLAND
Rondom de Duitsche herbewapening
(Buitenland, 1ste Blad).
Voorbesprekingen te Venetië inzake het
Donau-pact (Buitenland, 1ste Blad).
Radio-rede van Roosevelt en aanval van
Senator Long (Buitenland, 1ste Blad).
Mexico en China stellen een embargo in
op den zilver-uitvoer (Buitenland, le Blad),
ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN
lste BLAD.
LEIDSCH CRISIS-COMITÉ.
WIJ KOMEN W0EN5DA6 Bil U AAN!
U STELT 0115 TOCH NIET TELEUR
DUITSCHLAND.
De Kerkstrijd - Joden mogen niet vlaggen
Zaterdagavond is er huiszoeking ge
houden in de bureaux van den predikant
Niemoeller te Dahlen door de Gestapo,
die een aantal documenten in beslag ge
nomen heeft en twee leeken-ambtenaren
arresteerde, van wie de politie gelooft, dat
zij de voornaamste bronnen van inlichtin
gen zijn voor de buitenlandsche pers. De
legeering begint dus nu te doen, wat
Hitler in het bijzijn van wijlen Hinden
burg beloofd heeft niet te zullen doen. n.l.
zich te mengen in den strijd der Duitsche
Evangelische Kerk. 35 Predikanten der
oppositioneele kerk zijn nu ondergebracht
in diverse concentratiekampen m Duitsch
land; hetzelfde lot heeft tal van. anderen,
niet-predikanten getroffen, die eveneens
in gevangenissen en kampen opgesloten
zijn. Van de te Berlijn aangehouden drie
predikanten zijn er twee in vrijheid ge
steld; de derde is naar het hoofdbureau
van politie gebracht onder verdenking in
verbinding te hebben gestaan met de bui
tenlandsche pers. De minister van Bin
nenlandsche Zaken schijnt besloten allen
toevoer van berichten aan de buitenland
sche pers stop te zetten.
De Wurtembergsche geestelijkheid heeft
het volgende telegrafische beroep op
Hitier gedaan:
„Wij zien met groot leedwezen dat open
bare aanvallen op het Christelijk geloof
worden toegelaten, terwijl het uiterst
moeilijk is. zoo niet onmogelijk wordt ge
maakt, daarop eenig openbaar antwoord
te geven. Wij verzoeken den Leider en
Rijkskanselier de Evangelische Kerk de
vrijheid toe te staan in het openbaar te
preeken tegen het nieuwe heidendom en
zoo spoedig mogelijk alle bestaande be
perkingen op te heffen."
De rijksminister van binnenlandsche
zaken heeft de volgende verordening uit
gevaardigd
„Het hijschen van de rijksvlaggen. In
het bijzonder van de hakenkruisvlag.door
Joden is verboden. In tweijfelachtige ge
vallen treft, de plaatselijke politie de noo-
dlge maatregelen.
In de motiveering wordt gezegd dat
het hijschen van de rijksvlaggen door
joden meermalen tot verstoring van de
openbare orde heeft geleid.