76,te Jaargang DONDERDAG 18 APRIL 1935 No. 23029 GOEDE VRIJDAG. Officieele Kennisgevingen. STADSNIEUWS. Het voornaamste Nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD WfGBLAOVOOR LEIOEN ErOOMSTRfiKEtf PRIJS DER ADVERTENTIES: 'SD clï. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden v,an 3D. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ctsj port» te betalen, - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau1' Noordetndsplein L—Telefoonnummers" voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT:' Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd s«S per 3 maanden sSett" f 2 35' per week f.O.lS Franco per post f. 2115 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd At nummer bestaat uit ZES bladen EERSTE BLAD. Op Vrijdag 19 April, Goeden Vrijdag, lal ons Blad niet verschijnen en zullen onze bureaux den geheelen dag ge sloten zijn. DE DIRECTIE. CANDIDAATSTELLING VOOR DEN GEMEENTERAAD. De Burgemeester van Leiden brengt ter openbare kennis, dat de candidaatstelling voor de verkiezing van de leden van den Gemeenteraad zal plaats hebben op Dins dag 14 Mei a.s. Op dien dag kunnen van des voormid dags negen uur tot des namiddags vier uur bij de voorzitters van het hoofdstembureau van de kieskringen, I, n en m ter secre tarie der gemeente Leiden (Rapenburg 121 lijsten van candidaten worden ingeleverd. De inlevering der lijsten moet geschie den persoonlijk door één der onderteeke naars. Formulieren voor de lijsten en voor de schriftelijke verklaringen van bewilliging zijn ter secretarie dezer gemeente koste loos verkrijgbaar tot en met den dag der candidaatstelling. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRYEN. Secretaris. Lelden, 18 April 1935. 3085 De Directeur van den Gemeentelijken Relnigings- en Ontsmettingsdienst brengt ter algemeene kennis, dat in verband met den Goeden Vrijdag het ophalen van huisvuil uit die perceelen, welke gewoon lijk op Vrijdag worden bediend, nu zal plaats vinden op Zaterdag d.a.v. Bewoners van die perceelen wordt der halve verzocht Vrijdag geen emmers aan de straat te plaatsen. De Directeur, J. H. DE JONG. Leiden, 18 April 1935. 2983 DE STATENVERKIEZINGEN. GROOTE BELANGSTELLING ONDER DE KIEZERS. De gisteren gehouden Statenverkiezin gen vormden de afsluiting van een poli tieke actie, welke door bijna alle partijen met grootere energie en werkzaamheid is gevoerd dan in jaren het geval is geweest. Die verhoogde activiteit heeft ook haar terugslag gevonden in de publieke be langstelling. Nagenoeg ieder stemgerech tigd Nederlander, onverschillig of hij al dan niet nationaal-socialistische sympa thieën koesterde, was nieuwsgierig wat de N.S.B. zou „doen". De vergaderingen waren over het alge meen drukker bezocht dan bij vorige ver kiezingen; een lijvig en kleurrijk stalen- boek van politieke brochures en vlug schriften werd in onze brievenbussen neergelaten en gingen alle daarin ver vatte beloften in vervulling, de provincie Zuid-Holland zou een weinig minder aan trekkelijk aspect bieden dan het Paradijs. Met alle waardeering voor het thans gekozen college, vreezen wij toch, dat het niet in staat zal zijn, een zoo schoonen droom te verwezenlijken! Maar terzake: ondanks de minder gun stige weersomstandigheden, bestond er gisteravond groote belangstelling voor den uitslag van den stembusstrijd. Nauwelijks waren de stembureaux om 5 uur gesloten of de eerste nieuwsgierigen schaarden zich reeds voor de aanplakbor den voor ons Bureau en hun aantal groei de, naarmate er meer cijfers op het bord verschenen. Omstreeks 8 uur stonden er zeker eenige honderden kijkers in span ning te wachten op den uislag ln de stad Leiden. Deze liet evenwel nog op zich wachten als gevolg van een minder vlot ten gang van zaken in stembureau Nr. 16, gevestigd in de Gem. Reinigingsdienst in de Noorderstraat. Alles lag kant en klaar, maar dat ééne stembureau stelde zoowel ons geduld als dat der toeschouwers op een zware proef. Eindelijk te circa 9 uur kon onze stem- opnemer het resultaat telefonisch melden en luttele minuten later verdrong men zich op straat om onze bulletins. Daarna was het wachten op den totaal uitslag in Zuid-Holland en de overige provincies, waarvan wij de resultaten he denochtend zoowel in de stad als in de omgeving per bulletin hebben bekend ge maakt. De gretigheid, waarmede het nieuws werd ontvangen, bewees ander maal de groote belangstelling, welke voor de Statenverkiezingen 1935 heeft bestaan. GEMEENTERAAD EN PROV. STATEN VERKIEZING. Hoewel 't feitelijk weinig zegt om vergelij kingen te maken tusschen de cijfers, die de diverse partijen bij de Provinciale Staten verkiezing in onze stad behaalden en de komende gemeenteraadsverkiezingen, daar bij de laatste zoo geheel andere factoren ln het geding komen en bovendien de N.S.B. aan de gemeenteraadsverkiezing niet zal deelnemen, willen wij toch een globale be rekening geven, hoe de samenstelling van den raad zou zijn geweest aan de hand van de jongste verkiezingscijfers. De situatie zou dan aldus zijn: Partijen stemmen zetels (oude Raad) Chr. Hist. Unie 5324 6 (6i Communisten 1030 1 (1) Kath. Dem. Partij 513 0 (0) Vrijheidsbond 1451 1 (3) S.D.A.P. 11163 12 (111 R.K. Staatspartij 6592 7 (8) Staatk. Geref. Partij 604 0 (0) Herv. Ger. Staatsp. 577 0 (0) A.R. 3257 4 (5) Rev. Soc. Arb.partiJ 381 0 (0) N.S.B. 2334 3 (0) Chr. Dem. Unie 331 0 (0) Vrijz. Dem. Bond 1162 1 (1) Kiesdeeler ruim 992! Maar, zooals gezegd, het ls slechts een verhoudingsbepaling volgens de stemcij- fers, gisteren verkregen. Hoe het bij de Gemeenteraadsverkiezing in werkelijkheid zal worden.... ADRES VAN DE KAMER VAN KOOPHANDEL KON. NED. MIJ. VOOR TUINBOUW EN PLANTKUNDE. Laatste bijeenkomst in dit seizoen. Gisteravond hield de afd. Leiden van bovengenoemde Mij. haar laatste bijeen komst in dit seizoen. Te ruim acht uur opende de voorzitter, de heer J. G. Bal lego, deze vergadering met een hartelijk welkomstwoord tot de weinige aanwezi gen, het betreurende dat de opkomst zoo gering was, hetgeen zeer zeker wel een gevolg is van de verkiezingen. De notulen der voorgaande vergadering werden voorgelezen en onveranderd goed- gekéurd. Na ballotage van eenige nieuwe leden deelde de voorzitter mede, dat op 16 Mei en 2 Juli een avondexcursie zal worden gehouden naar de tuinen bij het Boer- havekwartier, op 5 Juni naar de Gemeen telijke Kweekerij en op 27 Juni een dag excursie naar het Arboratum te Wage- ningen en het Dierenpark te Rhenen. Vervolgens werd het woord gegeven aan den heer E. H. J. Cunaeus, die op zeer uitvoerige wijze een en ander mededeelde over Orchideeën in het algemeen. Achter eenvolgens behandelde spreker de groei plaatsen, die over de gelieele wereld ver spreid liggen, den bouw der bloem die zoo geheel afwijkt van de overige eenzaad- lobbigen, den invoer der Orchideeën in Europa, de cultuur van de Vanllje, (Va nilla aromatica), de invoer van insecten op Java voor de bestuiving van de Vaniljé, de lange duur der bloemen, het verschil tusschen Aardorchideae en epiphytische, waarom zij hoog in de boo- men voorkomen enz., enz. Spreker ein digde met de belofte, dit interessante onderwerp op de aanstaande eerste win- terbijeenkomst voort te zetten met een beschouwing over de cultuur dezer planten. Na de pauze gaf de heer R. van Brug gen de juiste snoeiwijze aan van vrucht- boomen. Gewoonlijk denkt men hierbij slechts aan de appel en de peer. doch er zijn meer soorten, zooals de perzik, pruim, morel en kersen. De een snoeit lang, de ander kort, met goede resultaten aan beide zijden. Spreker behandelde de snoei- vorm, die op 2 tot 4 oogen moet worden teruggesneden, de leiboomen die op de zelfde wijze worden behandeld en de pyramiden. die ln kleine stadstuinen even eens kort moeten worden gehouden. De gesteltakken hiervan snoeit men als een snoer, de eindscheut wordt op 48 oogen terug gebracht. Verder moet men hier zorgen dat de gesteltakken niet te dicht op elkaar staan, daar zij anders het licht voor de vruchten onderscheppen. Pyramiden in groote tuinen laat men meer vrij uit groeien en bepaalt men zich hoofdzakelijk tot het uitdunnen van den boom. Kroonboomen vindt men meestal in eep boomgaard; hierbij bepaalt men zich ook alleen tot het uitdunnen van de kroon en het verwijderen van dwars door de kroon groeiende takken. Lang stond spreker stil bij de voor- en nadeelen van korte en lange snoei en behandelde daar na de perzik, morel en kers, waarbij men alleen moet letten op de z.gm. zuigers, welke onherroepelijk moeten worden ver wijderd. De kers en morel hebben dezelfde snoei- methode: deze boomen dragen op het oude hout zoowel als op het jonge hout; op het oude hout zitten de vruchtknop pen in groepjes bij elkaar, op het jonge hout meest alleen. Op de vraag welk verschil er bestaat tusschen Arum, Calla en Richardia, gaf de heer J. Mater een afdoend antwoord, tevens een aantal variëteiten en soorten ervan aanwijzend. Nadat de heer Kriest had medegedeeld dat een inzending Crassula lycopodivides in variëteiten van den heer B. Hoogwerf- Krocn, 10 punten had ontvangen en de plantjes voor den kweekwedstrijd waren uitgereikt, sloot de voorzitter met dank aan de sprekers deze laatste en leerrijke bijeenkomst. PROF. ALB. VERWET. Inzake den export naar DuitschJand. Zooals wij dezer dagen vermeldden, heeft de Kamer van Koophandel alhier aan den minister van economische zaken een adres gezonden betreffende de contlngenteering van onzen export naar Duitschland. Hieraan is het volgende ontleend: Het ls de Kamer bekend dat, gedwongen door den ongunstigen stand der clearing j DuitschlandNederland, de export naar Duitschland aanmerkelijk wordt vermin derd. Ofschoon de Kamer zeer goed beseft voor welke groote moeilijkheden Uwe Exc. zich geplaatst ziet om voor onze geëxpor teerde goederen ook betaling te verkrijgen, toch meent de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland bescheiden de op merking te mogen maken, dat een beper king van dezen export, alhoewel een meest voor de hand liggend middel, een uiterst gevoeligen terugslag zal hebben op de prij zen, waardoor de toch reeds zeer ongun stige toestand in het bloembollen- en visscherij bedrijf zich nog meer zal toe spitsen. De Kamer ls er van overtuigd, dat zich bij den export van tuinbouwproducten, zuivelproducten, enz. welke mede voor haar district van groot belang zijn, soortgelijke gevolgen zullen openbaren. In dit verband meent de Kamer ook te moeten wijzen op den averechtschen terugslag welke deze opzettelijke exportcontingenteering moet hebben op de getroffen saneeringsmaat- regelen in de verschillende bedrijven. Toch veroorlooft de Kamer zich aan Uwe Excellentie te vragen of in den on gunstigen toestand der clearing geen ver andering kan worden gebracht op een wijze, die minder schade toebrengt aan het economische leven. Zou, zoo vraagt onze Kamer zich af, uitschakeling van de Nederlandsch-Indi- sche producten uit onze clearing niet te verkiezen zijn boven een drastische beper king van onzen export? De Kamer meent dat Duitschland vooral voor vele Nederlandsch-Indische produc ten, wanneer deze niet meer over onze clearing loopen, toch deviezen beschikbaai moet stellen, hetzij hier. hetzij elders op de wereldmarkt. De positie van deze arti kelen, van welke Duitschland zelf niets produceert, is dan ook veel sterker dan die. onzer eigen Nedrlandsche producten. In de tweede plaats vraagt onze Kamer zich af of uitschakeling van de betalingen van rentediensten der Stillhalte en der Dawes- en Young-leeningen eenerzijds en de betalingen welke aan Duitschland moe ten worden gedaan wegens leveringen van goederen aan de Nederlandsche regeering, welker betalingen ten goede komen aan de couponhouders bedoeld in de Transfer regeling van 31 October 1934, niet een juis tere weg zou zijn. len. En op zeer regelmatige wijze werden baarbij zij nog opgemerkt dat, hoezeer het schijnt dat formeel genomen rente en aflossing wat het volksinkomen betreft gelijk staan met betaling van handels schulden, deze laatste voor de economische kracht van een land veel grooter beteeke- nis hebben. Ten tweede beteekent vermin dering van den export door prijsval vaak honderd en meer procent verlies voor de producenten, terwijl anderzijds uitstel van rente en aflossing deze gelden slechts in Duitschland voorloopig blokkeert. Gezien de geruchten dat er veel kapi taalexport van Nederland naar Duitsch land is, welke overigens blijkbaar niet over onze clearing kan worden geleid, schijnen sommigen het problematiek te oordeelen aan welke zijde der grens het geld het veiligst geacht moet worden. Verder dringt de Kamer er bij Uwe Exc op aan om een scherpere controle op onzen export in te stellen. De Kamer is overtuigd, dat ten deze door onze regeering reeds zeer veel wordt gedaan. Mogelijk echter zal hier nog meer te bereiken zijn Indien zulks ten eenenmale onvermijdelijk zou zijn, zou de export naar Duitschland ook beperkt moeten worden, indien het be treft export van goederen die eerst uit den vreemde werden geïmporteerd om slechts weinig be- of verwerkt naar Duitschland te worden doorgezonden. Deze goederen zullen naar de meening der Kamer slechts „gedeeltelijk" over de clearing mogen wor den betaald Gewoonlijk zullen dit artikelen zijn welke in be- of onbewerkten staat in Duitschland niet in voldoende hoeveelheid of in het geheel niet aanwezig zijn. zoo dat Duitschland, als het deze artikelen wil importeeren. op de een of andere wijze immer ook voor deze goederen betalings- mogelijkheid moet scheppen. Dat vooral ten deze zeer groote voorzich tigheid zal moeten worden betracht, beseft de Kamer echter zeer wel. Gistermorgen omstreeks halfelf is de 44-jarige timmerman T. van A. uit Roelof- arendsveen van het dak van een in aan bouw zijnd huis in de Zeemanlaan geval len. Hij kwam van een hoogte van 5 meter gelukkig op een zandhoop terecht en be kwam oogenschijnlijk geen letsel. De Eerste Hulpdienst nam hem ter ob servatie mee naar het Academisch Zieken huis. Gistermiddag omstreeks kwart over drie is een motorwagen van de N.Z.H.T.M. op den Rijnsburgerweg nabij den overweg uit de rails geloopen. Hoewel het ander half uur duurde voordat de wagen weer in het rechte spoor was gebracht, ondervond het tramverkeer weinig vertraging. Prof. Alb. Verwey. Prof. dr. Albert Verwey, hoogleeraar in de Nederlandsche letterkunde en haar ge schiedenis en in de aesthetische critiek aan de Leidsche Universiteit, aan wien met ingang van den nieuwen cursus op zijn verzoek eervol ontslag is verleend onder dankbetuiging voor de in die betrekking bewezen diensten. UITVOERING BACH S JOHANNES PASSION. Door „Ex Animo". Dit was een avond van inkeer en van rust tijdens een overigens enerveerenden avond, waaruit de spanning van dezen be wogen tijd sprakDe heer de Wolff had het aangedurfd met zijn kerkkoor ,Ex Animo" een uitvoering te geven van Bach's wondere en machtige Johannes Passion, die, zjj het niet zóó bekend als de „Mat- theus Passion" toch tot de meest gezongen standaardwerken der koorvereenigingen behoort. Men kan dit ondernemen van den heer de Wolff, die zich tot nu toe hoofdzakelijk met kleiner werk bezig hield, gevoeglijk als een waag betitelen. Want om deze oudste Passionmuziek van Bach technisch afgerond en geestelijk doorwerkt, in volkomen zuiverheid en eenvoud als een waarachtige. Innerlijke belijdenis in woord en toon op allerhoogst niveau te plaatsen, waarvoor is jaren van inleving en van studie noodig. Daar dient een zeer aparte, een diepdoordringende cultus aan ten grondslag te liggen, die dan uiteindelijk die kiare wijding en geestelijke overgave kan schenken, welke een werk als dit ver- eischen. Een begin en laten wij het volmondig zeggen een zeer loffelijk begin hiervan is nu gemaakt. Laat ons dus vóór alles den heer de Wolff en zijn koor danken en hem huldigen voor zijn energie en moed om zijn krachten aan Bach's veeleischende muzikale schildering van Jezus' lijden te wijden. Het resultaat was ondanks be grijpelijke tekortkomingen verrassend. Speciaal in de choraliter zeer mooie mo menten der nobel gezongen koralen als in de licht en levendig gehouden dramatisch bewogen gedeelten der polyphonaal sterk gefigureerde koren opening! v/aarin men echter tegen de moeilijkheden eener duidelijke stemvoering nog niet was opge wassen. Er moet natuurlijk nog hard ge werkt worden, alvorens het ideaal dat wij en ontegenzeggelijk ook de dirigent zich denkt, veroverd zal zijn. Maar dit begin beloofde reeds zóó veel. dat wij op een herhaling mogen aandringen, die tot een traditie zou kunnen uitgroeien, met zoo mogelijk op den duur gevolgd door een uitvoering van de .Mattheus Passion". Wij willen ons niet verdiepen in proble men als een vertolking te geven volkomen in stijl. t.w. wellicht met een klein koor, gelijk in Bach's tijd gebruikelijk en waar door de schoonheid der instrumentale be geleiding beter tot haar recht komt. of wel of de vertolking niet. beter in een kerk zou passen. Wü zijn zóó verheugd, dat een ver- eeniging als .Ex Animo", die meerendeeis niet over zangtechnisch geschoolde krach ten beschikt, reeds zulk een welluidende vreugde wist te schenken, dat dergelijke beschouwingen hier geen zin hebben. „Ex Animo" moge zoo blijven voortgaan: zij waagde een sprong, die geenszins ln het duister voerde, maar reeds naar het zui vere licht, dat Bach ook in deze onsterfe lijke schepping heeft gelegd. Wat tevens viel te prijzen was het feit. dat de dirigent op logische wijze diverse cou pures vooral in het tweede deel heeft aangebracht zonder afbreuk te doen aan de voortschrijding van het geheel. Hier door bestond geen gevaar voor vermoeienis bii het auditorium, dat meerendeeis nog BINNENLAND. De uitslag der Provinciale Statenver kiezingen in acht provincies. (3e Blad). Open brief van den gepens. generaal Snijders aan Overheid en Volk. (4e Blad). Minister Steenberghe zal op 30 April het Nederlandsche paviljoen te Brussel ope nen. (Binnenland, 3e Blad). BUITENLAND. De zitting van den Volkenbondsraad is gesloten. (Buitenland, le Blad). Commissie van onderzoek naar de Bel gische devaluatie. (Buitenland, le Blad). De Bulgaarsche oud-premier Zankoff verbannen. (Buitenland, le Blad). Verklaring van McDonald over Stresa. (Buitenland, le Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN lste BLAD. niet gewend is aan zulk een inspannende en veeleischende aandacht. Bcheerscht en geïnspireerd was de Wolff's leiding; zooals gewoonlijk werd met groote zekerheid ge zongen in een vloeiend tempo. Een uitvoe ring, die een hoopvol verschiet opende voor onze stadgenooten, daar wij ervan overtuigd zijn. dat deze zang gestadig aan nuance en expressie zal rijpen. Van de solisten willen wij allereerst de heeren noemen. De uiterst zware partij van den Evangelist was toegedacht aan den heer Van der Ploeg die hiervan een levendige en ook technisch lofwaardige uitbeelding gaf. Zijn hooge tonen mogen nog vrijer en egaler worden, doch zijn aangenaam en „echt" tenortimbre leende zich goed voor de recitatieven en maak te een gunstigen indruk ln verhouding tot de bekende vertolkers. In zijn aria's had hij technisch nog wel te worstelen in een te theatrale opvatting. De Christuspartij werd gezonden door Joh. Lammen, wiens uitstekend geschool de bas en sobere wijze van voordragen ons herinnerde aan den unieken vertolker Thom Denijs, hetgeen een groot compli ment inhoudt. Geestelijk kan zijn uit beelding, die nog wat schoolsch is. groeien Nico Huisman's warme bas beluisterden wij opnieuw met genoegen in de kleinere partijen, die hij karakteristiek en met draagkrachtig geluid voordroeg. Martha Rolloos beschikt over een glans rijke sopraan, die na aanvankelijk min der gelukkige dispositie, zich wist te her stellen en speciaal na de pauze tot bloei kwam, vooral in de aria „Zerfliesse, mein Herze". waarin de expressie van kinder lijkheid en roerende tragiek gevoelig mu zikaal werd getroffen. Moge deze zange res. die wéét wat zij zingt, zich hoeden voor te open zingen, hetgeen de klank van haar veelbelovend materiaal meer malen niet ten goede komt. Op veel min der niveau stond de zang van mevr. Lien Canes—De Graaff. wier alt niet vrij klinkt en dus te zwak voor een groote zaal. daarbij de noodige uitdrukking mist, om te boeien. Het Ned. Kamerorkest gaf een verzorg de en muzikale begeleiding, waarin wij de hoog te stellen solistische krachten weer konden onderkennen. Met een gediscipli neerd ensemble als dit te kunnen samen werken, moet ieder dirigent, die zijn aan dacht volop aan het koor te wijden heeft, rust en vertrouwen inboezemen. Rie Beute en Henri Weiboom hebben eveneens hun veeleischende begeleidings- taak betrouwbaar vervuld. Deze. voor zoo ver wij kunnen beoordeelen eerste „groote" avond wat waarlijk serieus muzikaal belang aangaat van „Ex Animo", werd met gebed en een inleidend woord van ds. Riemens geopend, waarin deze in 't kort de beteekenis van Bach schetste. Ook sloot ds. Riemens met gebed. Een talrijk publiek heeft onder groote en stille aandacht enkele jeugdige luis teraars, die beter hadden gedaan weg te blijven, uitgezonderd dezen schoonen avond bijgewoond en ten zeerste op prijs gesteld. Det wethouder van fabricage is ver hinderd om a.s. Zaterdag spreekuur te houden. Onze stadgenoot, de heer J. Jur- jaanz, onderwijzer aan de Centrale School voor 't 7de en 8ste leerjaar, is benoemd tot hoofd der O.L. school te Dussen (N. Brabant). Ter opwekking tot een bezoek aan de bloemententoonstelling te Boskoop heeft de 'ia. Peek en Cloppenburg in haar éta lage een kleine bloemenshow gearran geerd, waarmee eenige bestuursleden dier expositie zich belastten en die een voor proefje geeft van hetgeen te Boskoop aan natuurschoon is te zien.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1935 | | pagina 1