76sle Jaargang VRIJDAG 12 APRIL 1935 No. 23024 bAC&LAD'VOOR LEIDEN EN OMSTfiËKËN STADSNIEUWS. Het voornaamste Nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel Voor zakenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bU vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Igcasso volgens postrecht Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. JU i Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd ZÓU? per 3 maanden f. 2.35 per Week f.0.18 Franco per post f. 2 35 per 3 maanden portokosten. (voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.) Dit nummer bestaat uit ZES bladen EERSTE BLAD. VEREEN. „KONINGINNEDAG." Jaarlijksehe ledenvergadering. Gisterenavond vond in de Jacobazaal van den Burcht de jaarlijksehe alg. leden vergadering plaats van de Ver. „Koningin nedag". Deze bijeenkomst, die als gewoon lijk, slechts matig bezocht was, werd ge opend door den voorzitter, weth Romijn. Voor de vereeniging is het getij op het oogenblik gunstig, aldus spr.. niet zoozeer in financieelen zin, doch meer door de krachtige herleving der nationale gevoe lens, waaraan men geneigd is meer uiting tc geven. De schare aanhangers van ons Vorstenhuis wordt ongetwijfeld grooter, hetgeen ook blijkt uit de toeneming van het ledental. Zeer verheugend is zulks voor het Bestuur; spr. hoopte dat deze groei ook in de toekomst moge toenemen. Na dit openingswoord las de 2de secr., de heer v. d. Lof de notulen der vorige jaarvergadering, die zonder aanmerkingen onder dank werden goedgekeurd De le se cretaris, de heer Steenhauer bracht het jaarverslag 1934 uit, waarin o.a. een woord van dank werd uitgesproken aan den oud voorzitter, den heer P. C. Labrijn. Ook dit verslag, werd onder dankzegging vast gesteld. Hierop volgde uitbrenging van rekening en verantwoording van den pen ningmeester, den heer P. Jansen. De ont vangsten hadden bedragen f. 1463.30; de uitgaven f. 1710.42, alzoo een nadeelig saldo van f. 247.12. De heer v. d. Mark had namens de kascommissle de bescheiden in orde bevonden, doch betreurde, dat de vereeniging nog steeds een schuld bij den penningmeester heeft. De voorzitter zegde toe, dat wederom pogingen gedaan zullen worden, hierin verandering te brengen, waarop het financleele verslag onder dank aan den penningmeester goedgekeurd werd. Tot leden der kascommissie 1935 werden benoemd de heeren Breebaart en Bleker Caarten. De heer Rosier bracht rapport uit der Propagandacommissie en memoreerde de ziekte van den voorzitter, de heer San ders. die nu gelukkig weer hersteld is. Spr. releveerde de diverse propaganda-midde- len in 't afgeloopen jaar, die ten deele een succes opleverden. Aan 4 leden, die te zamen 60 nieuwe leden aanbrachten kon het daartoe vervaardigde insigne uitge reikt worden. Doch het ledental kon groo ter zijn. De bezoldigde propagandist wierf in 8 weken 50 nieuwe leden Het ligt in het voornemen tegen de Kerstvacantie een prijsvraag uit te schrijven voor de scho lieren der middelbare scholen om mooie prijzen; slechts zij kunnen hieraan deel nemen die lid zijn. of wel hun ouders of verzorgers, of zij die een nieuw lid aan brengen. De ontwerp-reclameplaat werd getoond. Het ligt in de bedoeling in No vember een propaganda-feestavond te or- ganlseeren, alsmede een voetbalwedstrijd. Men mag over het werk der Propaganda commissie tevreden zijn; de actie onder de studenten had geen succes. 444 leden is echter te gering in verhouding tot het Inwonersaantal. Spr. drong dus sterk op het aanwerven van nieuwe leden aan. De heer Rosier mocht een hartelijk dank woord van den voorzitter in ontvangst ne men. Zijn verslag verwierf eveneens de al- gemeene goedkeuring. De periodiek af tredende bestuursleden de heeren Jansen, Rosier en Voorbij werden bij acclamatie onder applaus herbenoemd en lieten zich zulks gaarne welgevallen. In den breede lichtte de heer Romijn vervolgens de plannen van de feestviering 1935 toe. Het Bestuur heeft de wensche- lijkheid van een meer massale feestelijk heid onder de oogen gezien, zoodat het verloop duidelijker zal zijn Het program ma luidt als volgt; Kinderoptocht met muziek naar het Schuttersveld; kinderspelen (o.a. stelt- loopen. zakloopen enz.); oplaten van een gioot aantal postduiven, waartoe de Leid- sche postduivenvereenigingen haar mede- TCCNtti NIEUW/ LEIDSCHE SCHOUWBURG. DE JONGE SPELERS. Brcdero-herdenking. Leiden, Nederland's oudste universiteits stad is wel heel erg te kort geschoten bij de herdenking van onzen oud-Nederland- schen dichter en tooneelschrijver Bredero! De schouwburg was al zeer matig bezet. Dr. J. A. N. Knuttel, die een inleiding hield tot de herdenking van den 350en geboortedag van Bredero, zeide wel zeer terecht, hoe geen enkel volk zoo vreemd stond tegenover zijn klassieken als het NederlandscheBredero deelt zijn onbe kendheid met Hooft en Vondel Ieder had zijn eigen kwaliteiten, doch Bredero staat ons Hollanders der 20e eeuw, zeker wel het naast door den aard van zijn werk. Speciaal op tooneelgebied had Bredero een voorlooper van een eigen Nederlandsch tooneel kunnen zijn, doch hij kwam daar voor te laat en stierf te vroeg, Spr, gaf een kort overzicht van het werk van onzen dichterlijken landgenoot, waarvan, helaas, tengevolge van de late voorbereiding en het finantieel risico het beste werk niet gespeeld kon worden, n.l. De Spaansche Brabander", dooh ook de juweeltjes van gedramatiseerde anecdotes, die gegeven zouden worden, bevatten veel gjeds, al schatte spr. „De Molenaar" hoo- ger. Bredero wist een oorspronkelijke uit beelding te geven van het leven van zijn tijd. vooral van de Amsterdamsche klein burgerlijkheid waaruit hij voortkwam. Reeds vroeg vloeide zijn dichtader, ver moedelijk al op 16-jarigen leeftijd en zijn gaven zijn spoedig erkend. Eerst stroef, dan vormelijk als Hooft, later oorspron kelijk boertig in renaissance-stijl. ten slotte in klaagzangen toen een sleepende ziekte hem sloopte, heeft Bredero zich geuit. Met enkele verzen illustreerde spr. zijn Inleiding, die met applaus werd beloond. Marie Hamel droeg hierna eenige verzen voor, waarvan vooral „Dieuwertjes vrijer" het deed, terwijl Ben Groeneveld in de plaats van den ziek geworden Joh. Flolct eveneens een tweetal verzen declameerde, n.l „Mijn zieltje schreit" en „Vaarwel mijn lief. mijn leven" In ..De klucht van de Koe" en „Symen sonder soetigheidt" werd Bredero's dra matisch talent getoond, dat zelfs nu nog weet te boeien door opzet en uitwerking. Hoe handig weet in de eerste klucht de gauwdief zich feitelijk alles te doen ..schenken", waarmee hij tenslotte er van door gaat; het geld van de gestolen koe, door den bestolene zelf verkocht, den mantel en de schalen. Richard Flink was een kostelijke domme boer, Hetty Beck een prachtig type van een waardin, Lucas Wensing een goede gauwdief, al bleef deze ietwat te „zwaar", Jan Seves een uitne mende optrekker. De tweede klucht, „Symen's vryage om Teuntje roert mij niet" werd bijzonder smeuig vertolkt door Ben Groeneveld en Nelly Ernst. Het was alles prachtig in stijl en werd gegeven in door Lucas Wensing handig ge vonden decors van eenvoudigen opzet, die riumschoots het milieu van actie typeer den Het was een avond. Bredero waardig! Nogmaals valt daarom te betreuren, dat slechts weinigen van de gelegenheid ge bruik hebben gemaakt, om daadwerkelijk met diens werk kennis te maken. Zij, die cr waren, hebben het aan applaus niet laten ontbreken. Namens het comité van aanbeveling werd den leider van het wakkere troepje Ben Groeneveld een krans aangeboden. werking verleenen; vendelzwaaien en paardensport door de Venneperrulters. Het houden van een avondfeest wordt alsnog overwogen. Nadat uit de vergadering nog eenige suggesties gedaan waren, die men in over weging zal nemen, verklaarde de verga dering zich met een en ander accoord. Aan het bestuur wordt overgelaten deze plannen nader uit te werken. Tijdens de rondvraag deelde de voorzit ter mede, dat pogingen worden aange wend om tot concentratie van nationaal gezinde vereenigingen te komen, zoowel in ldeeëlen als in materieelen zin, mede voortvloeiende uit de overweging, dat men wel eens van het goede te veel krijgt en er te veel gelijkvormigheid in de diverse feestvieringen is. Zulks wordt door een commissie onderzocht; ook spr. verklaarde zich voorstander van meerdere samenwer king, waarmee men in principe accoord ging. Hierop volgde sluiting door wethouder Romijn met een hartelijk „Tot weerziens op 31 Augustus." CHR. COMITÉ VOOR WERKLOOZENZORG Wijdingsavond. In de geheel gevulde zaal van „Prediker" is gisteravond vanwege het Chr. Comité voor Werkloozenzorg een wijdingsavond gehouden onder leiding van den voorzit ter, den heer J. Slegtenhorst. Voor de pauze werd door een koortje van de Herv. Jongeren Organisatie een aantal liederen gezongen die stemming en wijding brach ten. De heer Joh. de Groot, godsdienst onderwijzer hier ter plaatse, hield een toespraak naar aanleiding van het tekst woord: „Als God vóór ons is, wie zal tegen ens zijn?" Spr. wees er op, dat als God voor ons is, dit nog niet wil zeggen, dat wij dan voorspoed genieten, dat alles van een leien dakje gaat. Ook dan kan tegen spoed ons deel zijn, kunnen wij in nood verkeeren, in werkloosheid en kommer. Maar God laat ons niet los, maar brengt ons door de donkerte naar Zijn heerlijk heid. Mogen wij het allen deelachtig wor den, dat God vóór ons is. Wie zal dan tegen ons zijn? De heer Slegtenhorst deed voor de pauze eenige mededeelingen, o.a dat het ont spanningslokaal voor werkloozen Vrijdag avond gesloten wordt. Spr. bracht dank aan allen, die het mogelijk gemaakt heb ben het werk te doen. dat gedaan is. Spr. dankte vooral voor de medewerking der kerken, der predikanten en van den Chr. Vrouwenbond, speciaal mevr Werner en mej. Van Loo. die zich zeer hebben inge spannen om den nood in de gezinnen der werkloozen eenigszins te lenigen, door het verstrekken van dekking en schoeisel. Er is gelukkig heel wat gedaan kunnen wor den Het Comité voor Werkloozenzorg blijft ook gedurende de zomermaanden intact en zal ook dan trachten nog iets voor de werklooze gezinnen te doen. In de pauze ontvingen de aanwezigen een bon. waarop zij op 20 April eieren kunnen halen voor de Paaschdagen. Na de pauze werd opgevoerd het lee- kenspel „De verloren Zoon", dat een ver dienstelijke vertolking genoot en zeer wel in het kader van den avond paste. De aanwezigen zongen daarna gemeenschap pelijk een lied. waarna de inderdaad wij dingsvolle avond werd gesloten. ACADEMISCHE EXAMENS. Bevorderd is tot doctor in de Wis- en Natuurkunde, op proefschrift getiteld: „Inwerking van aliphatische isocyanaten op hydrazinederivaten", de heer C. C. P. Pacilly geb. te Bergen op Zoom Bevorderd is tot doctor In de Letteren en Wijsbegeerte, op proefschrift getiteld: „The Mahabharata", de heer G. J. Held. geboren te Kampen; cum laude. Bevorderd is tot doctor in de Genees kunde, op proefschrift getiteld: „De ziekte van Weil te Rotterdam", de heer H. G. Wolfert, geboren te Terneuzen Geslaagd is voor het candidaatsexamen Wis- en Natuurkunde, letter A, mej. G. J. Los (Leiden); vooL-het candidaatsexamen Klassieke Letteren, mej. J. Bruining, (Lei- den!jsvoor het doctoraalexamen Klassieke Letteren, de heer J. M. U. J. Haan (Rotter dam i Geslaagd voor het candidaatsexamen Geschiedenis, mej. D. van Velden (Wasse naar) voor het Doctoraal examen Genees kunde de heeren H. Harmsma (Rotterdam) J. D. de Ridder (Leiden) en C. H. Geut (Leiden) Bevorderd tot arts de heeren Mas Agoes (Leiden), L. G. Boet (Den Haag). I J. Havelaar (Leiden). LUSTRUM-COMMISSIE STÉENSTRAAT—BEESTENMARKT. De versieringscommissie Steenstraat Beestenmarkt heeft In café rest. „Belle- vue" vergaderd ter bespreking van de ver siering tijdens de Lustrumweek. Verschillende ontwerpen waren inge diend. Besloten werd een ontwerp gevel versiering van Reclame Studio „Succes" (Poels en Swaan) te laten uitvoeren GETUIGENISBIJEENKOMST DER JONGEREN VREDES-ACTIE. Scène uit de klucht van de Koe. Lyikjs Richard Flink, het boertje en re Lysas Weijsjgg DE ARBEIDSBEURS. Op den llen April 1935 waun 4108 IV.#j. 3218) werkzoekenden ipgescjireven. Een avond van uitgesproken vredeswil. Het Landelijk Comité der Jongeren Vredes Actie te dezer stede had gisteren in den foyer der Stadsgehoorzaal een ge tuigenisavond belegd, welke zich in een zeer groote belangstelling mocht verheu gen. De heer J. B Booy. die een openings- en welkomstwoord sprak, deelde mede, dat deze avond een schakel is van een serie bijeenkomsten, welke in het geheele land worden gehouden. Na in het kort het doel van de Jongeren Vredes Actie te hebben uiteengezet, verkreeg allereerst de heer C. D Wesseling het woord, om te spreken over „Volkerenwaanzin.' Als ik hier als Katholiek, zoo ving spr. aan, getuigenis wil afleggen van pacifisme en anti-militairisme. dan doe ik dit, ter wijl ik onder den indruk ben van twee ge beurtenissen, n.l. de gasaanval-oefening in den Haag en de ramp van de „Leeuwerik Bij de eerste gebeurtenis stond het publiek te lachen, bij de laatste gebeurtenis treurde het. Maar als die gasaanval eens werkelijkheid was geweest, hoe zou dan de stemming van de menschen zijn? Immers dan zouden daarbij niet één vliegtuig zijn neergestort en niet 7 kloeke levens als ver koolde lijken eruit zijn gehaald, doch dan zouden het er waarschijnlijk veel meer zijn geweest. En zal die waarschijnlijkheid niet spoedig werkelijkheid worden? Spr. vreest van wel. Overal leeft het militai risme met groote kracht op. Duitschland is een volk „in wapenen", kleine kinderen loopen zelfs met dolken e. a. wapenen op straat. En niet alleen Duitschland! Bewa pening hier en elders, bewapening overal. Conferenties leverden nimmer een tast baar resultaat op. Thans probeert men in Stresa een soort evenwichtstoestand te formeeren God geve. dat het zal lukken, maar wie heeft er hoop op? Het vredes- ideaal is ver verwijderd! Gelukkig zijn er echter onder de jongeren, die wars zijn van al dat militairisme en hun roepen wij dan ook toe, te blijven volharden bij hun ideaal. Zich tot de Katholieken wen dend, zegt spr. dat deze zich nog te veel afzijdig houden van dit ideaal. Onder een EK minister van Defensie zien we het militairisme herleven, de R.K. burgemees ters in het zuiden van ons land betreden denzelfden weg. Daartegenover staat, dat de kringen der Katholieke Jongeren Vredes Actie gelukkig een ander geluld laten liooren. Trouwens heeft Paus Pius XI onlangs nog niet de meest pacifistische en anti-militairistische richting aanbevo len als de juiste? Men kan ook geen Chris ten zijn, als men Christus niet ziet. Men scheldt ons uit voor lafaards, maar er is meer moed voor noodig om voor het va derland te leven dan er voor te sterven. Men noemt ons landverraders, zoo ein digde spr., doch liever dit, dan Christus verraders! Ds. H. J Mispelblom Beyer, sprak hier na over: „Opstand der Horden of Gees telijke Opstandigheid?". Spr. deed dit naar aanleiding van het boek „De opstand der horden", van den Spaanschen schrijver Ortega. De bruine horden voelen zich be dreigd door de roode. deze op hun beurt door de gele, enz., kortom een ieder voélt zich bedreigd. Zoo ook óns land. We moe ten echter het woord horde ook een ander begrip toekennen. De horde mènsch be dreigt ons. De ontwortelde geest beteekent het groote gevaar. Die hordegeest kent alleen een opgelegd bevel, iets waardoor geduld en waardigheid verloren gaan. Wij allen kennen hem en van binnenuit be dreigt hij ons. Duidelijk wordt het ons, wanneer we meenen ons te moeten ver dedigen tegen een Mussolini, een Hitier. Cultuur kan niet verdedigd worden met middelen, die de cultuur zelf vernietigen. Wie voor zijn vaderland strijdt met een geest den vijand eigen, haalt den vijand zelve binnen. Het beste middel om te strijden tegen de horden, is de waarach tige geestelijke opstandigheid. De geest laat zich niet onderdrukken en als wij weten stand te houden, dan kan in ons het vertrouwen blijven, dat die geest zal blijven voortleven. Menschenkinderen houdt vol, denkt aan uw kinderen en de geslachten, die na u komen. God heeft in uw hart een geest van opstandigheid ge legd, doet dien geest ontwaken tegen den opstand der horden! Vervolgens sprak mevr. P. SmitSchuk- king Kool over de vrouwen en het oorlogs- vraagstuk. Over het vredesvraagstuk, al dus ving spr. aan, behoeven wij thans niet meer te spreken, wij staan immers mid den in het oorlogsvraagstuk. En als de oorlog komt, dan wordt ook gij vrouwen erin betrokken en worden we een num mer. Maar dat willen we niet en daarom zeggen wij, jonge pacifisten nu reeds Neen! Want dit is het eenige wat we nog kunnen doen. Al wapenen we ons immers tot de tanden, vergast worden we bij een oorlog tóch, want een komende strijd is zoo beestachtig gemeen, dat er maar één woord voor is. n.l. moord! Wat baat het ons de grenzen te verdedigen, als de be volkingscentra in dien tijd door middel van vliegtuigen worden aangevallen. Be seft toch goed, dat wij absoluut weerloos zijn. Maar we moeten het niet alleen be seffen, we moeten ook protesteeren. We moeten er tegen op en we moeten ons zelve beschermen, echter niet ons lichaam moeten we beschermen, doch onzen geest! Als laatste betrad dr. Garmt Sui veling het ,',pi eekgestoelte voor zijn toespraak: „Tiou j. aan het anti-militairistisch be ginsel". Wij worden, zoo ving spr. aan, systematisch klaargemaakt om een oorlog BINNENLAND. De Boskoopsche bloemententoonstelling heden heropend; het schitterend aspect geheel hersteld. (Binnenland, 3e Blad). Bloemenweelde te Heemstede; opening van „Flora-Drie". (3e Blad). Bevoegdheden en akte-examens Nijver heidsonderwijs; tal van wijzigingen. (4e Blad). Jaarverslag van het Unilever-conccrn. (Financiën, 3e Blad). BUITENLAND. De conferentie van Stresa. (Buitenland 2e Blad en Tel. le Blad). Italic aanvaardt arbitrage in het Ita- liaansch-Abessynische conflict. (Buiten land, 2e Blad). De Russisch-Fransche handelsbespre kingen. Een verdrag Rusland-Polen? (Bui tenland, 2e Blad). ZIE VOORTS LAATSTE BERICHTEN lste BLAD. te tolereeren en er aan mede te doen. Echter in het geheele militaire apparaat is een zwakke plek en dat is de mensch zelve, immers als die weigert, dan gebeurt er niets. Men wijst erop, dat de wapenen er zijn om den vrede te beschermen, si vis pacem para bellum. Echter terwijl dit, gezegde al honderden jaren een leuze is, zagen we toch telkenmale, dat die vredes- bewapening een oorlog tot gevolg had. Maar de mensch is hardleersch! Men moet den vijand met zijn eigen wapen bestrijden, maar is die vijand het criterium voor de middelen, die wij moeten toepassen, of moeten wij ons ge weten volgen? Is de mensch niet verant woordelijk, omdat hij leeft temidden van andere menschen en omdat hij temidden van hen een taak heeft? In den totalen staat is het commando de grondslag ge worden en bij ons gaat het ook die rich ting uit. Het geschiedenisonderwijs- systeem op de lagere scholen geeft ons een zeker gevoel van uitverkorenheid. Wij hebben zeehelden grooter dan eenig ander volk. Zei Mussert niet onlangs, dat degeen die Michiel de Ruyter niet eerde door hem bij zijn nekvel zou worden gegrepen? Over mannen als Erasmus en Spinoza zwijgt men. Spr wil echter gaarne al de volge lingen van de Ruyter vandaag aan den dag inruilen voor menschen zooals Ein stein. Freud e. a. In Duitschland is alles militair wat de klok slaat, de jeugd wordt met het mili tairisme doordrenkt. Lieden als Banse, een bekend geopoliticus, schrijven boeken, welke we gerust schandelijk mogen noe men. De psychische oorlogsvoorbereiding is onontkoombaar. Spr. geeft tal van voorbeelden, ook voor ons land. Een or gaan. uitgegeven door het N. J. V., had op de voorpagina de foto's van H.M. de Ko ningin en Prinses Juliana, op de laatste pagina, een advertentie van de Wapen firma Vickers Limited. Ook releveert hij nog de wapenindustrie en vertelt hoe de fabrikanten, die de gassen vervaardigen, welke dood en verderf moeten en zullen brengen, eveneens de maskers vervaar digen waardoor men in het leven zou kunnen blijven De eenige weg, zoo be sloot spr., om den vrede te handhaven, is hem te willen, consequent tot in al z'n consequenties! Nadat de heer Booy nog een kort pro- pagandawoord had gesproken, werd de bijeenkomst gesloten. RIJKSPOSTSPAARBANK. Opgave betreffende het kantoor der posterijen te Leiden: In den loop der maand Maart 1935 werd aan bovengenoemd kantoor op spaar bankboekjes ingelegd 1.129.270.97, en te rugbetaald f. 133.737.28. Derhalve minder ingelegd dan terugbetaald f. 4466.31. Het aantal nieuw uitgegeven boekjes bedroeg 103. Met ingang van 15 April a.s. wordt de controleur der plaatsbewijzen der Ned. Spoorwegen D. de Man van het station alhier overgeplaatst naar Amsterdam Centraalstation. Bij de politie is een onbeheerd ge vonden rijwiel te bevragen. Het vanouds bekende tabaks- en si garenmagazijn van den heer Hoogervorst, Haarlemmerstraat 128 is van eigenaar veranderd. Thans wordt het oedrïjf geleid door mevr. J. L. ManraveDe Zoete, die stellig haar uiterste best zal doen om den bestaanden kring van cliënten nog uit te breiden. Een groote sorteering rookarti kelen staat hup ten dienste.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1935 | | pagina 1