Felle brand te Noordwijk-Zee
76Ite Jaargang
ZATERDAG 23 MAART 1935
No. 23007
DAGBLAD' VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
STADSNIEUWS.
Teeken geven bij
richting verandering.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ets. per regel voor advertenties uit'Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertenties belangrijk
•lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
"Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
yan 30. - Ineasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer '5 ets.
Bureau NoordehicUplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f 2.35
per week 0.18
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden portokosten.
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
ANTI-FASCISTISCHE STUDENTEN.
Bijeenkomst in het Nutsgebouw.
Het antl-fasclstlsch studenten-comité en
de Sociaal-Democratische Studentenclub
hadden gisteravond in het Nutsgebouw 'n
openbare vergadering belegd waarvoor
flinke belangstelling bestond.
Als sprekers voor deze bijeenkomst wa
ren ultgenoodigd de heeren J. Krijgsman,
A. den Doolaard en J. Griinbaum. De twee
eerstgenoemden waren echter verhinderd
waarvoor in de plaats optrad de heer B.
Schaper.
De voorzitter, de heer H. Vrind, heette
de aanwezigen namens belde vereenigingen
hartelijk welkom, waarna hij deze verga
dering bestempelde als een antwoord-
vergadering op de N.S.B.-biJeenkomst van
jl. Donderdagavond in de Stadszaal.
De heer B Schaper, als eerste spreker
het woord voerend, wees er op, dat voor
veertig jaar in Frankrijk een geweldige
politieke beroering heerschte toen Emile
Zola zijn idealistischen oproep richtte tot
de studeerende jeugd.
In Nederland heeft men onder de stu
denten zich nooit veel laten gelegen lig
gen aan de politiek, echter zien wij den
laatsten tijd zich een kentering open
baren.
Na uiteengezet te hebben, dat men van
de N.S.B., ook op den laatst gehouden
propaganda-avond wel hoort vertellen,
dat het volk eerst een eenheid moet wor
den en dan wel de oplossing uit de crisis
zal komen, zeide spr.. dat dit zoo weinig
uitzicht op de toekomst biedt.
Wij zullen ons moeten heroriënteeren,
de koopkracht van de massa zal. door in
vloed op het bedrijfsleven, gestimuleerd
moeten worden. Een economische orde,
zooals de N.8.B. deze wil, die af en toe
het bedrijfsleven eens op de handen tikt,
is hiervoor niet voldoende
Spr gelooft niet, dat wij het economi
sche program van de N.S B. zoo ernstig
moeten nemen.
De N.S.B., aldus de heer Schaper, wil
ook een Staat los van de Bank. Maar hoe
denkt zij dan aan credleten te komen?
BIJ de beoordeeling van de burgerlijke
democratie zien wij een ontbreken van de
sociale homogeniteit. Het corporativisme,
zooals de fascisten dit zien en willen, zal,
gezien de maatschappelijke omstandig
heden, nooit een eenheldsvormlng bewerk
stelligen.
De democratische staat wil van onderen
op eenheid bereiken De fascistische staat
wil ons deze eenheid van boven opleggen,
iets was als een onmogelijkheid moet wor
den aangemerkt.
Als argument tegen den democratischen
staat wordt aangevoerd, dat deze te veel
praat, maar, aldus spr.. zien wij eens naar
Duitschland. waar Goebbels als een groote
spreekmachine optreedt, dan is dat daar
niet veel anders. Het argument is dan ook
niet steekhoudend.
In de eenheid, zooals het fascisme deze
ziet, gaat alle burgerlijke vrijheid ten
onder.
Uitvoerig zette spr. in dit verband uit
een, dat de beweging waarvoor hij dezen
avond optrad, zich wil blijven zien al? na
strevende en voortkomende uit het Mar
xisme. Het fascisme is bovendien een para
siet op de cultureele crisis. Mannen als
Van Vollenhoven en de onlangs overleden
Van Rees indertijd lid van de manda
ten-commissie, welke internationaal groote
beteekenls hebben, worden bij het fas
cisme geringschat.
Als groote tragiek schetste spr. de
kazerne-allures van den laatsten tijd ln
het natlonaal-sociallstische Duitschland.
Tenslotte stond spr. nog enkele oogen-
blikken stil bij en hield een warm pleidooi
voor het socialisme, dat ook de gevaren
van dezen tijd zal overwinnen.
Als tweede spreker trad de heer J.
Grünebaum op, die allereerst uiteen
zette, dat, zien wij naar de Sovjet-Unie,
hier inderdaad met de film aangetoond
wordt, dat proletariërs kunnen regeeren.
Volstrekt afwijzen moeten wij het stand
punt van de fascisten, dat dit voor het
proletariaat onmogelijk is.
Na nog even gewezen te hebben op de
debat-schuwheid op N .SB.-vergaderingen,
zeide spr volledig afwijzend tegenover het
fascisme dat op een geheel ander plan
staat als elke politieke partij, te staan.
Voor allen zal het moment komen om
zich met de politiek te bemoeien, doet men
dit niet, dan zal de politiek dat met hen
doen.
Uitvoerig zette spr. hierna de opkomst
van het fascisme in Italië uiteen Ook
het fascisme in Duitschland is in wezen
precies hetzelfde als in Italië.
Door actieve medewerking willen wij
een ieder de oogen openen, aldus eindigde
spr. voor de verderfelijke invloeden van
het fascisme.
Na een korte pauze was er gelegenheid
voor debat.
De villa „Duindoorn" in een puinhoop veranderd.
TENTOONSTELLING VAN
ZILVERWERKEN.
IN HET STEDELIJK MUSEUM
„DE LAKENHAL."
Gedurende de maanden Juli, Augustus
en September.
De Gemeente-commissie voor het Ste
delijk Museum „De Lakenhal" heeft het
plan opgevat om gedurende de maanden
Juli, Augustus en September e.k. een
grootsch opgezette, nationale tentoon
stelling van zilverwerken te organi-
seeren, waar zoowel het alleroudste als
het meest moderne zilver zal worden ge-
exposeerd.
In verband hiermede heelt zich een
commissie van voorbereiding en organi
satie gevormd, waarin hebben zitting ge
nomen namens de Commissie voornoemd
de heeren mr. A. van de Sande Bakhuy-
zen, voorzitter, prof. dr. J. A. J. Barge en
mr. J. Slagter en als niet-leden de heeren
C. Begeer te Wassenaar, lid van de Ko
ninklijke Begeer, J. P. Driessen, lid van de
firma van Rossum du Chattel en Driessen
alhier, mej. C. J Hudig, conservatrice aan
het Rijksmuseum te Amsterdam, A. O. v.
Kerkwijk, oud-directeur van het Rijkska
binet van Munten en Penningen te Den
Haag en N. Ottema. voorzitter der Mu
seum-commissie van het Friesch Genoot
schap van Geschied-, Oudheid- en Taal
kunde en conservator van de afdeeling
ceramiek van het Friesch Museum te
Leeuwarden. Bovendien hebben daarin
zitting genomen de heeren A. Coert, di
recteur van „de Lakenhal" en F. G. Rosier,
als secretaris-penningmeester dier instel
ling, welke laatste ook als secretaris der
tentoonstellingscommissie optreedt.
Een oproep tot verschillende vooraan
staande Leidsche ingezetenen gericht om
deel te nemen in een te stichten waar
borgfonds had tot resultaat, dat het in-
geteekende bedrag de geraamde benoo-
digde som met niet minder dan zestig'pro
cent overschreed. De Commissie is reeds
Ijverig in de weer om hen. die in het be
zit zijn van antiek of modern zilverwerk
te bewegen, hun collectie, of een deel
daarvan, tijdelijk ter beschikking te
stellen.
De tentoonstelling zal omstreeks 1 Juli
worden geopend en gehouden worden in
de tentoonstellingszaal, de Overvoordezaal,
de nieuwe hall en de beide Pape-zalen
van de Lakenhal De toegangsprijs zal 50
cents bedragen en, om iedereen in de ge
legenheid te stellen deze belangrijke ex
positie te bezichtigen, op enkele dagen
slechts 25 cents
Bovendien zal ten bate van het ten
toonstellingsfonds een verloting van zil
verwerk worden gehouden op een basis van
50 cents per lot.
Deze expositie is de eerste groote ten
toonstelling, welke sinds de Jan Steen
tentoonstelling van 1927 in de Lakenhal
wordt gehouden.
DE A.S. LUSTRUMFEESTEN.
In aansluiting op vorige mededeelingen
betreffende de komende Lustrumweek ver
nemen wij, dat de rector-magnificus, prof.
dr. W. van der Woude zich bereid heeft
verklaard om op Vrijdagavond 28 Juli in
de Pieterskerk een herdenkingsrede uit te
spreken over het 360-jarig bestaan der
Leidsche Universiteit.
Het Leidsche Studenten Muziekgezel
schap „Sempre Crescendo" zal aan deze
plechtigheid medewerking verleenen door
het ten gehoore brengen van gewijde
muziek.
Hierboven de troostelooze overblijfselen van de villa „Duindoorn"
door brand verwoest werd.
die hedennacht
Vannacht te ongeveer half vier brak
een felle brand uit in de villa „Duindoorn",
gelegen aan den Rembrandtweg te Noord
wijk-Zee, waarvan eigenaresse is mevr.
Reepmaker uit Rotterdam.
De bewoner, de heer van Kuyk, welke
zich alleen in het perceel bevond, had zich
omstreeks middernacht te ruste begeven,
na vooraf de kachels te hebben bij
gevuld.
Het was op eerstgenoemd tijdstip
's nachts, dat hij ontwaakte door een
scherpe rooklucht. Onmiddellijk begaf de
heer v. Kuyk zich naar beneden, doch
daar kwam hem zulk een verstikkende
rook tegemoet, dat hij zelfs een oogen-
blik het bewustzijn verloor. Gelukkig was
dit, zooals gezegd, slechts een oogenblik
en de heer v. K. kon zich daarop ijlings
naar boven begeven, schoot enkele klee-
dingstukken aan en bracht zich via een
plat, waarvan hij af sprong, in veiligheid.
Het allereerst waarschuwde hij de buren
en onmiddellijk daarop de brandweer,
Welke spoedig ter plaatse verecheen. In
middels sloegen de vlammen naar alle
kanten uit, daarbij aangewakkerd door
den feilen Zuid-Westen wind. Hoewel met
vier slangen water werd gegeven, was het
duidelijk te zien, dat de villa niet meer
te redden was.
Aangezien de wind een vonkenregen
naar de naastbijzijnde villa deed over
waaien, spande de brandweer alle kracn-
ten in om dit gebouw te behouden, het
geen dan ook gelukte. „Duindoorn" zelve
verviel tot een troostelooze puinhoop
Omtrent de oorzaak van den brand tast
men nog in 't duister. Zooals gezegd had
de heer v. K. even voordat hij zich te
ruste begaf de kachels bijgevuld en wei
een vulkachel en een haard. Nadat hij
beiden even door had laten trekken, heeft
hij ze afgesloten. Iets bijzonders heeft de
heer v. K. aan hen echter niet bemerkt,
hoewel hij meent, dat bij de kachels toch
de oorzaak moet worden gezocht De villa
was verzekerd; de inboedel, eigendom van
den huurder, naar men ons mededeelde
slechts ten deele
DE GRAFISCHE TECHNIEKEN.
Lezing door den heer D. J. Buijs.
In de bovenzaal van hotel „Centraal"
sprak gisteravond voor het district Leiden
van de Ned. Vereen, van Chefs in het Gra
fisch Bedrijf, de heer D J. Buijs uit Drie
huis over den vlakdruk.
Dit was de laatste van een drietal
lezingen, die de heer Buijs over de grafi
sche technieken heeft gehouden.
Eerst werd gehandeld over de steen
lithografie, n.l. het orgineel, de overdruk
en het brengen van den overdruk op den
steen voor den oplagendruk
Onderscheidene modellen, inzonderheid
van de Staatsdrukkerij te Weenen. toonde
de spreker ter verduidelijking.
Duidelijk bleek, dat de vakarbeiders na
veel zoeken, proefnemingen en uitvindin
gen uiteindelijk het procédé van heden
vonden, de bewerking langs foto-chemi-
grafischen weg.
In onze dagen van snelheid en vlugge
levering past niet meer de wijze van wer
ken van een twintigtal jaren terug.
Niettemin was de uiteenzetting voor het
aandachtig auditorium leerzaam en inte
ressant.
Kort werd hierna een verklaring gege
ven van den Anastatischen druk, den
Manuldruk en den Obraldruk.
Na de pauze sprak de heer Buijs over
het onderscheid tusschen vlakdruk en
boekdruk en liet verschillende wijzen van
onderkenning zien.
De voorzitter van het district Leiden
sprak woorden van dank tot den heer
Buijs, die door zijn drietal lezingen het
inzicht van de aanwezigen, aangaande dt
grafische technieken heeft vermeerderd.
HERHAALDE WAARSCHUWING.
De Commissaris van Politie
deelt 'mede, dat het geven
van een teeken door wielrijders,
bestuurders van motorrijtuigen,
enz. die van richting veranderen,
nog zeer veel achterwege blijft.
Vcoral wielrijders maken zich aan
'it euvel schuldig ten nadeele van
üi verkeersveiligheid. Teneinde de
r alatige bestuurders tegen zichzelf
te beschermen en eveneens ten
bate van de overige weggebruikers,
zal met ingang van morgen door
de politie streng tegen de over
treders worden opgetreden.
In de afgeloopen week zijn
reeds ettelijke tientallen proces
sen-verbaal opgemaakt. Men zij
dus nogmaals gewaarschuwd!
BINNENLAND.
Te Amsterdam is, 69 jaar oud plotseling
overleden Prof. Dr. Otto Lanz, de beken
de chirurg. (Kerk en School, 3e Blad).
De spellingstrijd; open brief van Mr.
Catz aan prof. Taverne. (Binnenland, Se
Blad).
Voorschotten aan exporteurs; memorie
van antwoord aan de Tweede Kamer.
(Binnenland, 3e Blad).
Ons parlementair overzicht. (3e Blad).
De nood in den tuinbouw; vergadering
van de groep Veilingvereenigingen uit
d'n N-derlandschen Tuinbouwraad. (2e
Blad i
KAMER VAN KOOPHANDEL EN
r MRIFKEN VOOR RIJNLAND.
Openbare vergadering.
Onmiddellijk na de opening herdacht
de voorzitter, de heer D. ten Cate Brou
wer het overleden lid der Kamer, den
heer W. van der Laan.
De Kamer hoorde de korte herden
kingsrede staande aan.
De notulen der vorige vergadering wer
den onveranderd vastgesteld.
Onder de ingekomen stukken bevond
zich een schrijven van het P.T.T.-kan
toor te Katwijk aan Zee. inhoudende een
voorstel om de middagopenstelling van
1314 uur van dat kantoor op Zon- en
Feestdagen te laten vervallen.
De Kamer heeft daartegen geen be-
zwaar.
Het Centraal Instituut ter bevordering
van het normale handelsverkeer tusschen
Nederland en andere landen verzocht om
behalve de contributie ad f. 100 nog 1100
omslag te betalen. Conform het advies
van het Bureau werd daarop goedgun
stig beschikt. De heeren D. ten Cate
Brouwer en dr. P. G. Knibbe werden aan
gewezen voor de verkiezing van den Raad
van Beheer van het instituut voornoemd.
Aan het handels-comité Nederland-Pa-
lestina werd een jaarlijksche subsidie van
f. 10 verleend.
Aan de commissie voor versiering van
den Stationsweg ter gelegenheid van het
a.s. Lustrum van het Leidsch Studenten
corps. werd een bijdrage geschonken van
f 25.
De rekening en verantwoording der
Kamer over 1934 werd goedgekeurd en
het Bureau gedéchargeerd Er is een batig
saldo van f 827.72.
De voorzitter deelde vervolgens mede.
dat er in overleg met den directeur van
het postkantoor alhier een nieuwe rege
ling is ontworpen omtrent het afhalen
van correspondentie des Zondags
Deze bestaat hierin, dat de bestaande
toestand formeel wordt gehandhaafd,
doch in zeer dringende gevallen getratfnt
zal worden zooveel mogelijk service te^ge
ven, zonder dat daaruit geconcludeerd
mag worden, dat terzake een algemeene
verplichting zou bestaan. Inzonderheid
zal ten aanzien van de vllegpost uit Indië
als deze niet meer in de Zaterdagavond-
bestelling kan worden opgenomen, naar
soepelheid worden gestreefd. Opgemerkt
dient te worden, dat het, als men schrif
telijk heeft opgegeven, dat, men des Zon
dags brieven wil afhalen het niet noodig
is dit dan ook meer of min regelmatig
te doen. Ook indien men slechts betrek
kelijk zelden brieven des Zondags ver
wacht, is 't gemotiveerd zich op te geven.
Voorts bestaat de mogelijkheid, dat ge
adresseerden telefonisch of mondeling
verzoeken brieven „expresse" te maken.'
Deze worden alsdan ook des Zondags,
voor 10 cent voor elk stuk. expresse be
steld Tot des morgens 9.30 is een bode
voor expresse bezorging aanwezig Om
echter zooveel mogelijk zeker te zijn, dat
de brief zal kunnen worden uitgezocht
en expresse besteld, is het gewenscht
reeds des Zaterdagavonds mondeling of
telefonisch te verzoeken bepaalde stuk
ken expresse te bezorgen. Indien dit ver
zoek schriftelijk geschiedt dan gelieve
men dit te adresseeren aan den hoofd
besteller met op de achterzijde, goed dui
delijk aangegeven: „spoed".
De tijd voor het des Zondags afhalen
der correspondentie is, zooals bekend van
8.30 tot 9.30.
De voorzitter stelde daarna namens 't
Bureau voor om aan den minister van
Economische Zaken een adres te richten
houdende verzoek om den export naar
Duitschland van geheel Nederlandsche
producten niet opzettelijk te belemmeren,
maar de clearing door andere middelen
in evenwicht te brengen.
De heer ir. Guljé meende, dat de ver
zending van dit adres niet ligt op den
weg der Kamer, maar moet worden over
gelaten aan het Centraal Instituut ter
bevordering van het normale handelsver
keer tusschen Nederland en andere lan
den, dat in die richting reeds werkzaam
is. De voorzitter bestreed deze opvating.
BUITENLAND
Fc'en conferentie van Laval, Eden en
Suvich te Parijs. (Buitenland, 2e Blad).
Groote eenstemmigheid in de Fran-
sche Kamer. (Buitenland, 2e Blad).
Italië geeft toe aan den eisch van
Abessynië het conflict te doen onderzoe
ken door een commissie. (Buitenland, 2e
Bladi
Overleden is de bekende tooneclspeler
Alexander Moissi. (Kunst, le Blad).
Het betreft hier belangen, die speciaal
aan de zorg der Kamer zijn toevertrouwd
en er is geen bezwaar tegen om die be
langen afzonderlijk bij den minister te
bepleiten.
De heeren De Gooyer en Heringa slo
ten zich aan bij het betoog van ir. Guljé.
Na uitvoerige discussies werd besloten
dit adres aan te houden en nader onder
oogen te zien, waartoe het Bureau over
leg zal plegen met de heeren De Gooyer,
Heringa en Guljé
Vervolgens werd besloten adhaesie te
betuigen aan een tot den minister van
Sociale Zaken gericht adres van den Ned.
R.-K. Bond van Hotel-, Café-, Restau
ranthouders en Slijters „Sint Joseph" in
zake de splitsing van slijt- en tapvergun-
ning in gemeenten met een bebouwde
kom van meer dan 5000 inwoners.
Voorts werd besloten bij den minister
van Economische Zaken aan te dringen
op het sluiten van een reisdeviezen-over-
eenkomst met Duitschland in den geest,
zooals Zwitserland heeft verkregen en
waardoor het aantal Duitschers dezen
winter in Zwitserland zeer groot is ge
weest.
De badplaatsen in het district der Ka
mer zouden van een zoodanige overeen
komst in sterke mate kunnen profiteeren.
Tenslotte werd besloten aan denzelf
den minister te adresseeren inzake de
vergoeding aan de K v K.'s der onkos
ten. voortvloeiende uit het wetsontwerp
op uitverkoopen en opruimen in het win
kelbedrijf. welke vergoeding naar het
oordeel der Kamer te laag is.
H.i. verdient het aanbeveling deze ver
goeding bij Koninklijk besluit vast te
stellen.
Na de rondvraag, welke niets oplever
de, ging de Kamer tegen halfzes over in
huishoudelijke vergadering.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijvingen. Handelmaat
schappij Frisia, Veurscheweg 82 H, Voor
schoten, koopen en verkoopen en exploi-
teeren van roerende en onroerende goe
deren (Ned Sts.crt. 16 Mei '29, Bijvoegsel
Nr 1947) Directeur: T Jager, Voorscho
ten. Maatsch. kap f. 25 000, geheel ge
plaatst en gestort.
N.V Maatschappij tot exploitatie van
onroerende goederen „Eco I". Veursche
weg 82 H. Voorschoten. (Ned, Sts.crt.; 1
September 1931. Nr 168/23401. Dir.: T.
Jager, Voorschoten Maatsch. kap. f. 5000,
waarvan geplaatst en gestort: f.1000.
Wijziging. J. R. van Duyn, Voorstraat
25, Katwijk, rijwielhandel. Opheffing fi
liaal: Louwestraat 45. Katwijk.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het candidaatsexamen
Klassieke Letteren mej. L.Steynen (Haar
lem).
o
Gisteravond omstreeks kwart voor
zes bemerkte dr. De Br. niet, dat. toen hij
van een ziekenbezoek komende, in de
Morschstraat in zijn auto wilde stappen,
een 3-jarig jongetje aan de achterzijde
op de bumper had plaats genomen. Al
heel spoedig, nadat de auto zich in be
weging had gezet, viel het kind eraf. Het
bekwam vrij ernstige schaafwonden en
moest door den E. H. D. naar het Acade
mische Ziekenhuis worden overgebracht.
Onze stadgenooten T. Ouwerkerk en
H. Laget hopen Maandag 1 April a.s. hun
40-jarig jubileum te herdenken in dienst
der gemeente, afd. bestrating.
