IEIDSCH DAGBLAD Eerste Blad
Vrijdag 22 Maart 1935
iel Tauw-fSjlict (nood dal U uoodig Italrt
LUTHERSCHE KRING.
Lezing over het Javaansche tooneelspel.
Gisteravond v ergaderden de Vrijzinnig
Lutherschen alhier in de consistorie- en
leerkamer van het kerkgebouw
Voor een vrij talrijk en aandachtig ge.
hoor sprak de heer S. F Jap over „De
Javaansche wajang ot 't Javaansche too
neelspel' Referent ving aan met er de
religieuze beteekenis van in het licht te
stellen en behandelde het spel daama als
vermakelijkheid
Vier soorten wajang werden onderschel
den o s 1. de wajang Poerwa. 2. de wajang
Gedog, 3 de wajang Karvetjil. 4. de wajang
Golek.
In afwijking van deze vier met poppen
vertoond, noe twee andere L de wajang
Beber, voorgesteld met rollen papier,
waarop de verhalen geteekend zijn: 2. de
wajang wong, door menschen vertoond.
Verder werd ultgewljd over de verschil
lende benoodigdheden voor den wajang.
Na de pauze volgde een Interessante
causerie over de geestesuitingen van de
Indische bevolking, in het bijzonder die
der natuurmenschen. Spr gaf ons op
onderhoudende wijze een kijkje in de ziel
van den Oosterling, hoe de bevolking daar
zich het zieleleven denkt, met enkele voor
beelden toelichtend de meest Interessante
animistische en dynamistische verschijn
selen. benevens de doodenwereld.
Het gehoor werd een eenvoudig begrip
bijgebracht, hoe de natuurmensch zich de
doodenziel voorstelt en vrees koestert voor
de doodenziel Uit deze wees nu ontstaan
allerlei gebruiken en plechtigheden o.a.
1 Begrafenisgebruiken, 2. Rouwgebrulken,
3. Doodenoffer enz.
Ref behandelde tenslotte nog de ziels
verhuizing.
Van de gelegenheid tot het stellen van
vragen, waarvan de uitvoerige beantwoor
ding ook nog menig humoristisch oogenblik
af werd in ruime mate gebruik gemaakt,
waarna ds Makking.' als voorzitter, met
een warm woord van dank aan den in
leider deze opgewekte 'samenkomst sloot.
PETROGRAPHIE EN TEKTONIEK VAN'
HET GEBERGTE BIJ LUGANO.
Voordracht van prof. dr. M. Reinhard
uit Bazel.
Prof. dr. M. Reinhard uit Bazel heeft In
het Geologisch Instituut der Rijksuniver
siteit een voordracht gehouden over:
„Petrographie und Tektonlk des Seenge-
birges im Tessin
Na een overzicht over de topografie van
dit gebied tusschen Bellinzona en Lugano
ging spr nader in op de petrografische
samenstelling van de voorkomende krlstal-
lijne gesteenten. Opvallend is dat veel
gneisen en schieters overeenkomst verwo
nen met gesteenten uit de Siiwetta en de
Oetztaler Alpen, hetgeen nog eens onder
streept wordt door het feit. dat ook hier
knollen voorkomen, die bijzonder rijk zijn
aan Andalusiet en Distheen Speciaal dient
de Monte Ceneri Orthogheis vermeld te
worden, die in de zoojuist gebouwde tweede
Ceneritunnel van de spoorlijn Bellizona-
Lugano fraai te bestudeeren was, en die
zeer merkwaardige lnsluitsels vertoont. Het
gebergte ls doortrokken door tallooze
eruptieve gangen, die vermoedelijk jonger
zijn dan de plooiing van de Alpen. Hun
samenstelling vertoont overgangen tus
schen Diabazen en Lamprofieren. Ingaande
op den tektonischen bouw van het gebergte
wees prof. Reinhard erop. dat talrijke
myloniet-, ulramyloniet en gangmylonlet-
zones het grondgebergte doortrekken. Hun
ouderdom ls misschien gedeeltelijk jong
hercynisch, doch in hoofdzaak alpien.
Merkwaardig ls het optreden van plooien
om vertikale assen, z.g .JSchllngen", die in
het krlstallijne grondgebergte waar te
nemen zijn. Deze komen niet alleen ln het
Seengebirge voor, doch ook ln de eerstvol
gende naar het noorden volgende tekto
nische zone, ten N van de Insubrische lijn.
Dit gebied verschilt van het bovenbespro
kene behalve door zijn plaatselijke struk-
tuur, doordat het door Jongere, misschien
alpiene, injekties beïnvloed werd. In dit
achterland van de Bovencostalplene dek
bladen bestaan nog vele groote problemen,
ook van alpien tekWnischen aard, die
slechts door nauwkeurig detailonderzoek tot
een oplossing gebracht kunnen worden.
Deze voordraoht leverde telkens gelegen
heid op de resultaten van het onderzoek
van prof. Reinhard en de Bazelsche geolo
gen te vergelijken met dat van de Leidsche
geologen, die onder leiding van prof. dr.
B. G. Esscher in de meer naar het oosten
gelegen Bergamasker Alpen Karteeren.
Het bleek, dat het onderzoek van belde
gebieden analoge resultaten opleverde.
o
JAARVERGADERING CHR. H.B.S.
Gisterenavond had de jaarvergadering
plaats in het gebouw aan de Kagerstraat.
Nadat de voorzitter de vergadering op
de gebruikelijke wijze had geopend en de
aanwezigen had welkom geheeten. las de
waarn. secretaris de notulen van de
laatste ledenvergadering, die onveranderd
werden goedgekeurd. Daarna bracht hij
verslag uit over het afgeloopen jaar. Dank
baar mag de voortdurende groei der
school geconstateerd worden. De resulta
ten van het onderwijs zijn meer dan be
vredigend. Directeur en leeraren kwijten
zich bij voortduring op loffelijke wijze van
hun niet altijd gemakkelijke taak.
Vervolgens gaf de penningmeester een
overzicht der financiën en lichtte de jaar
rekening toe, die na accoord bevonden te
zijn door de verificatie-commissie onver
anderd werd goedgekeurd. In een bestuurs-
vacature werd voorzien door de verkiezing
van ds. Wlerslnga. De rondvraag leverde
niets bijzonders op. Hierna sluiting.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Bevorderd is Wt docWr ln de Letteren en
Wijsbegeerte, op proefschrift getiteld: „De
moord op kapitein Francois Tack" 8 Fe
bruari 1686, de heer H. J. de Graaf, gebo
ren te Rotterdam; idem, tot docWr in de
Rechtsgeleerdheid, op proefschrift geti
teld: „Dharma and society" A comparative
study of the theory and the ideal of
Varna ('natural- class') and the pheno
mena of caste and class, de heer G. H.
Mees, geboren te Rotterdam.
Geslaagd zijn voor het Artsexamen 1ste
gedeelte de heeren J. G. Beunders (Den
Haag); J. P. Nikijuluw lOegstgeest).
Bevorderd tot arts: de heeren W. E. F.
Winckel (Den Haag); J. J. Speelman
(Nieuwveen); J. H. Klomp 'Den Haag) én
mej. C. C. Bontebal (Rjjswijk).
RECLAME-
1361
VERANTWOORDELIJK LEIDERSCHAP
Lezing van ds. Mispelblom Beijer.
Op uitnoodiglng van de Ver. Remon-
strantsche Gemeenteleven, heeft ds Mis
pelblom Beijer een lezing gehouden over
bovengenoeftid onderwerp
Het probleem van leiding en leiderschap
is typeerend voor onzen tijd Er ls een
sterke neiging enkelen tot zondebok, ande
ren tot heiland te maken. Men roept om
een sterke hand. die orde kan brengen in
de chaos en huldigt de mechanistische op
vatting van een v Wieser. dat de leider
plan en doel geeft aan een beweging, ter
wijl de massa slechts het gewicht uitmaakt.
De messianistische verwachtingen, welke
hiervan het gevolg zijn. culmlneeren ln de
verafgoding van een Hitler, die zonder
meer als Christus wordt vereerd. Duidelijk
is. dat hier wordt teruggegrepen naar het
affectieve verbond met een charlsmatl-
schen leider, als reactie op een protest
tegen de ratloneele en doelbewuste partij-
organisatie
Waar dit leiderschap echter ontstaat ln
een maatschappij, die meer op heerschap
pij en gemonopoliseerd geweld, dan op
leiding In den zin van persoonlijke autori
teit is gegrond, kan het niet anders dan
den vorm van dictatorschap aannemen, dat
allen uniformeert en door gedwongen
onderwerping eigen machtspositie hand
haaft.
De kracht van dit leiderschap, dat vooral
opkomt daar, waar een ontwortelde boe
renbevolking en een noodlijdende midden
stand elkander vinden, waar bovendien
een verloren oorlog of een dito vrede de
agressieve driften hebben versterkt, wordt
evenals zijn onhoudbaarheid steeds duide
lijker openbaar.
Stelt men dan de VTaag welk leiderschap
wel door ons kan worden aanvaard, dan
dient bedacht te worden, dat de invloed
van den leider eenerzijds begrensd wordt
door de organische gesteldheid van de
massa (voorwaarde is „overeenstemming
van den wil van den leider met de geeste
lijk-zedelijke oriëntatie der massa"),
anderzijds door zijn verantwoordelijkheids
besef. Wij kunnen slechts hem als leider
erkennen, die zijn leiderschap grondt op
den eerbied, zoowel tegenover den te leiden
enkeling of groep, als tegenover zichzelf.
Verantwoordelijk leiderschap berust op
erkenning van de waardigheid, geloof ln de
andere mogelijkheid, op zelfrespect en roe
pingsbesef, bezit de kracht tot samenwer
ken en leeft uit het weten zelf geleid en
gedragen te worden.
VERHUURDERSBOND VOOR LEIDEN
EN OMSTREKEN.
De voorjaarsvergadering.
De voorjaarsvergadering van den Ver-
huurdersbond voor Lelden en Omstreken
is ln hotel „Den Burcht" gehouden.
In zijn openingswoord herdacht de voor
zitter het sinds de vorige ledenvergade
ring aan den Bond ontvallen lid van het
bestuur, den heer H P. L. Vorst.
De notulen van de najaarsvergadering,
samengesteld door den secretaris, den
heer P T. de Jong, werden ongewijzigd
goedgekeurd.
Het door denzelfden functionaris uitge
bracht Jaarverslag verkreeg eveneens on
gewijzigd de goedkeuring van de vergade
ring.
Het volgende is er aan ontleend:
Tot het lidmaatschap van den bond
werden 82 nieuwe leden toegelaten.
Aan het einde van het Jaar waren 5933
woningen ln het huizenregister ingeschre
ven. Namens leden werden 154 huuropzeg-
gingen uitgebracht, waarna 33 huurders
de woningen verlieten. Voor tot woning
ontruiming werd gedagvaard werden 84
huuropzeggingen wegens schikking of an
derszins ingetrokken.
Nadat vonnis was gewezen, verlieten
29 huurders de woningen, maar van 5
huurders moesten de woningen gerech
telijk worden ontruimd. In behandeling
zijn nog 3 zaken. In de hiervoor in aan
merking komende gevallen heeft de Bond
een groot gedeelte van de onkosten ver
goed
Het kantoor behandelde 627 klachten,
enz. Aan huurders, welke een woning
wenschten te huren, werden 1440 toestem-
mingsbriefjes uitgereikt en aan oude ach
terstallige schuld werd f. 1612,06 voor
leden geïnd, waaronder f. 790.35 oude
huurschuld in de Paradijs- en Bouwelou-
wenstegen. Totaal werd door het kantoor
f. 8934.98 voor de leden ontvangen.
De commissie van advies kwam iederen
Vrijdagavond bijeen, ter voorlichting van
de leden bij vraagstukken betreffende
het huiseigendom. Gratis werden 182 ad-
vlezen verstrekt.
Het ledental van den Bond (ruim 500)
bleef zich flink ontwikkelen, omdat, meer
dan vroeger, de organisatie-noodzakelijk
heid wordt gevoeld.
De toekomst ziet er voor de huizen
exploitatie ongunstig uit. Naast verlaging
van woninghuren. het leegstaan van pan
den en den druk van vaste lasten, doen
hypotheek-moeilijkheden zich maar al te
veel voor. Deze vraagstukken vragen van
het bestuur voortdurend aandacht en van
de beambten meerderen arbeid. Vermoe
delijk zal de opening van het nieuwe
Bondsgebouw Oude Vest 11a samenvallen
met het 40-Jarig bestaan van den Bond
op 1 Mei a.s.
Door den penningmeester, den heer J.
van der Steen werd de balans met de ver-
lies- en winstrekening per 31 Dec aar, de
vergadering overgelegd, waarhij hij vooral
wees op de hooge afschrijvingen op inven
taris en huisbezit.
Na eenige bespreking over het gehou
den financieel beheer werd aan den pen
ningmeester décharge verleend. Bij monde
van den heer B. J. Huurman Jr. werd het
gunstig rapport van de Kascommissie,
over het beheer ln 1934 toegelicht, waarbij
spreker gelegenheid had om over der
grooten aanwas van het ledental, zijn bij
zondere tevredenheid te betuigen.
Bij de gehouden bestuursverkiezing werd
de heer J. van der Steen met groote meer
derheid van stemmen tot penningmeester
herkozen, terwijl de heeren H. van Leeu
wen als 2de voorzitter. H. D. van Weizen,
Ph. Rosdorff, en J. 't Hart als commissie
leden bij enkele candidaatstelllng herko
zen werden verklaard
In de vacature, ontstaan door het over
lijden van den heer H. P. L. Vorst, werd
voorzien door de benoeming van den heer
B. J. Huurman Jr
Van bestuurszijde werd medegedeeld,
dat van 10 tot 16 Juli a.s. het Internatio
naal Congres te Brussel zal wordeh ge
houden, en dat het bestuur van den Ned.
Bond van Huts-Grondelgenaren en Bouw
ondernemers besloten heeft om het Na
tionale Congres dit jaar op 10 Juli te Lei
den te doen plaats vinden
De voorzitter sprak de verwachting uit,
dat vele plaatselijke leden aan deze con
gressen zullen deelnemen.
Op voorstel van den voorzitter besloot
de vergadering om het bouwcredtet voor
het nieuwe Bondsgebouw aan de Oude-
Vest met f. 1000 te verhoogen.
Tijdens de rondvraag werden klachten
geuit jegens leden, die woningen hebben
verhuurd, zonder dat vooraf de huurders
een toestemmingbriefje aan het Bonds-
kantoor hadden gehaald, en over leden,
die op andere wijze zich trachten te ont
trekken aan de reglementaire verplichtin
gen. die de bondsreglementen aan de leden
oplegt.
Aan het bestuur werd verzocht hieraan
bijzondere aandacht te willen schenken en
waar mogelijk hiertegen op te treden.
De voorzitter van de commissie voor het
jubileumfonds, de heer mr. H. R. Goud
smit. gaf een overzicht van de door deze
commissie ontvangen gelden en deelde
mede, dat de gelegenheid voor de leden
om bijdragen voor het 40-Jarlg bestaan te
schenken, nog steeds bij den penning
meester. den heer Jac Key. Lammen-
schansweg 39. Postgiro 131944, open staat.
De geanimeerde vergadering werd hier
na gesloten.
o
TENTOONSTELLING VAN GOEDE
EN GOEDKOOPE VOEDING.
De burgemeester opent deze
interessante expositie.
Voor een groot aantal belangstellen
den sprak gisteravond de wethouder van
Sociale Zaken, mr. A. P Romijn, voor
bovengenoemde tentoonstelling waar
van wij reeds een en ander vermeldden
een inleidend woord. Na allen, in het
bijzonder den burgemeester, hartelijk wel
kom te hebben geheeten, gaf hij een uit
eenzetting. hoe en waarom deze tentoon
stelling tot stand is gekomen. In onze
stad, zei spr. zijn er verschillende instan
ties welke ieder voor zich ten doel heb
ben. voorlichtingen te geven op huishou
delijk terrein. Een poging zijnerzijds, om
tot een gezamenlijke actie te komen, le
verde dank zij veler medewerking, zeer
goede resultaten op Spr. noemde in dit
verband, de belde Vakscholen, het Leid
sche Volkshuls, de Vereenlglng voor huls
vrouwen. de Chr. en de R.-K. Vrouwen
bond, alsmede de dames Eskens 'Sociale
Zakeni en Eldering 'Stedelijke Lichtfa
brieken). Zij allen werkten mede om tot
gezamenlijken arbeid te komen, een ar
beid die thans in drie groepen zal wor
den verdeeld. In de eerste plaats, deze
tentoonstelling, ln de tweede plaats, de
monstraties en „last not least", cursus
sen. Dit alles zal ertoe moeten bijdragen,
de huisvrouw, wier positie in den huldi
gen tijd vaak verre van gemakkelijk is
voor te lichten, opdat zij met bescheiden
middelen, het gezin toch het beste kan
geven van wat er te krijgen valt. Spr.
hoopt, dat de vele instellingen, die hier
vertegenwoordigd zijn, ertoe zullen mede
werken, deze idee verder uit te dragen.
Het doet ons buitengewoon veel genoe
gen, aldus eindigde de heer Romijn, dat
de burgemeester erin heeft toegestemd,
deze tentoonstelling te willen openen.
Deze. hierna het woord verkrijgend, be
gon met erop te wijzen, dat hy zich nu
niet bepaald de rechte man op de rechte
plaats voelde, om deze tentoonstelling te
openen. Hoe zal ik u, zoo zeide hij o.a.,
op smakelijke wijze kunnen verhalen van
spekpannekoeken, o.a.. als ge nog denkt
aan een zoo juist genoten haché-maal-
tijd? De titel van deze tentoonstelling
doet eenigszins droog, realistisch aan, be
ter had men haar kunnen noemen: „De
weg naar het hart"! Ik wil me echter
houden aan den titel en dan moeten we
erkennen, dat vooral ln deze dagen de
vraag naar goed en tevens goedkoop
voedsel, belangrijk is. Het streven der
Commissie is altruïstisch en verdient ten
volle den steun van hen, die haar kunnen
helpen Spr. hoopte ook, dat de kook-
geuren tot op straat zullen doordringen
er. velen ertoe zullen brengen een kijkje
te komen nemen, want wat hier geboden
wordt, is stellig een bezoek dubbel en
dwars waard. Hiermede verklaarde de
burgemeester de tentoonstelling voor ge
opend.
Wethouder Romijn dankte mr v. d.
Sande Bakhuyzen voor zijn „smakelijke"
rede, waarna de genoodigden onder lei
ding van mej. Bakker een rondgang
maakten langs de verschillende stands.
Deze zijn verdeeld in 4 afdeelingen en
wel:
A. De afd. „Kindervoeding" welke een
platenserie omvat, samengesteld door de
dames H. L. Eiblnkv. Beuslchem, arts
te A'dam en C. J. Heybroekd'Ancona,
arts te A'dam, alsmede practische raad
gevingen en voorbeelden.
B. De afd. „Gewone voeding", waar
voor de medewerking werd verkregen van
de Vakschool voor Meisjes aan het Ra
penburg en de R.-K. Vakschool voor Meis
jes, Noordeinde, alhier. Deze afd. biedt
menu's voor lederen dag met opgave van
de kosten.
Bij de samenstelling van goedkoope
maaltijden ls gestreefd naar voldoende
voedingswaarde en smakelijke en gemak
kelijke bereidingswijze. Hierbij is reke
ning gehouden met de plaatselijke ge
woonten en met wat het seizoen biedt.
C. De afd. „Nieuwere voeding" omvat
tende een platenserie en een uitgebreide
boekentafel over de nieuwe voeding (vl-
tamlnenleer, vegetarisme, rauwkost enz.)
Deze afd. biedt gelegenheid kennis te
maken met allerlei nieuws op voedings-
terrgin.
D. De afd. „Ziekenvoeding", welke oor
spronkelijk is opgericht door mej. Zr. F.
Meyboom. docente hygiëne en ziekenver
pleging te 's-Gravenhage. en aangeeft
hoe wel" en „hoe niet" ziekenvoeding
moet worden bereid en opgediend. Zij
dient om de waarde van netjes en sma
kelijk dekken en opdienen aan te toonen.
Voor hen, die zich voor literatuur over
voeding en voedselbereiding interessee
ren is een zeer uitgebreide collectie van
de nieuwste kookboeken aanwezig, terwijl
tevens receptenboekjes verkrijgbaar zijn.
Rest nog te vermelden, dat de firma
Van der VUst de voor de demonstraties
benoodigde aardappelen beschikbaar stel
de. terwijl ten slotte nog zij vermeld, dat
de toegangsprijs slechts 5 cent bedraagt
en heden- en Zaterdagavond de tentoon
stelling zelfs kosteloos toegankelijk is.
C.J.M.V. „LEVENDAAL".
Bovengenoemde vereenlglng hield giste
ren een ToVeDeKa-avond.
Geopend werd door den voorzitter der
C.J.M.V., den heer J. M G. Hakkert, die
het doel van dezen avond uiteenzette.
Een zangclubje van leden der C.J.M.V.
onder leiding van den heer van Daalen
zong „De Heilige Stad" en „Wiegeliedje"
waarmede het zeer veel succes oogstte
evenals „Met vieren één", die het muzi
kale gedeelte van dezen avond verzorgden.
Tijdens de pauze was er gelegenheid de
beschikbare prijzen voor de a.s. verloting
in oogenschouw te nemen, waarvoor te
vens loten werden verkocht.
Als hoofdschotel voor dezen avond werd
opgevoerd de ernstige samenspraak „Trouw
Beloonddie zeer goed werd gespeeld en
waarmede veel succes werd geoogst.
Met een kort woord van dank aan alle
medewerkenden werd deze samenkomst
door den voorzitter gesloten.
STAKING GEËINDIGD.
In een gistermiddag gehouden bespre
king tusschen de betrokken organisaties en
de firma J. P. Jansen ls op basis van het
contractloon overeenstemming bereikt in
zake de loonuitkeering.
In verband hiermede Is heden het werk
aan den bouw van tachtig woningen aan
de Zeemanlaan hervat.
De rijksbemiddelaar, prof. Josephus Jltta
heeft dus niet behoeven op te treden.
SCHENKING AAN DE UNIVERSITEIT.
Namens de familie van wijlen Prof. Dr.
L. W E. Rauwenhoff. die van 18601889
deel heeft uitgemaakt van de faculteit der
Godgeleerdheid ls diens portret, geschil
derd door E. Moulin, den Academlschen
Senaat aangeboden ter plaatsing ln de
Senaatskamer
De Senaat heeft dit geschenk gaarne
aanvaard.
o
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijving:
N.V. De Spie, Rijnsburgerweg 31 E, Lel
den Verkrijgen, stichten, vervreemden, hu
ren en verhuren enz. van roerende of onr.
zaken. (Ned. Sts.crt.: 11 Febr. 1935, Bij
voegsel No.: 355). Dir.: J. J. G. de Cler,
Lelden. Comm.: J. J. de Cler, Leiden. Proc.:
J. J de Cler, Leiden. Maatsch. kapitaal
f. 10.00 waarvan geplaatst en gestort f. 5.000
Wijzigingen:
Exploitatie. Crediet en Administratie-
maatschappij „Uitgebreid Bezit". Rijnsbur
gerweg 31 E, Leiden. De statuten zijn ge
wijzigd. Wijziging handelsnaam in: N.V.
Exploitatie. Crediet en Administratie
Maatschappij „Uitgebreid Bezit".
Maatschappij tot Exploitatie van Onroe
rende Goederen „Hou Vast", Rijnsburger
weg 31 E, Leiden. De statuten zijn gewij
zigd. Wijziging handelsnaam ln: N.V.
Maatschappij tot Exploitatie van Onroe
rende Goederen „Hou Vast".
De Wethouder van Fabricage, de heer
J. Splinter Gzn„ is verhinderd morgen
spreekuur te houden.
In het verslag van de openbare ver
gadering der Katholieke Democratische
Partij lieten wij mr. Peters zeggen, dat de
vrouw geweerd moet worden uit het pro
ductieproces. De apreker bedoelde de
gehuwde vrouw.
De heer W. Fontein, architect B.N.A.,
alhier, heeft het bouwen van een land
huis aan de Cobetstraat alhier, onders
hands opgedragen aan de firma Gebr.
Mol, aannemers te Leiderdorp.
Iets nieuws op het eene gebied brengt
meestal weer iets nieuw op een ander ge
bied met zich. Het behoeft dan ook geen
verwondering te wekken, dat met de ont
wikkeling van een nieuwe woonwijk, de
opening van nieuwe zaken gepaard gaat.
Zoo heeft de firma Wagenaar heden in de
Van der Waalsstraat no. 3, een winkel in
kruidenierswaren en aanverwante artike
len o.a. vleesohwaren van Anton
Hunnik geopend. Aangezien de firma
elders in een groot bedrijf reeds ervaring
opdeed en de winkel een aangenamen
Indruk maakt (waar het sohllder- en tim
merwerk, resp. van de firma's van Groe
ningen en v. d. Steen veel toe bijdroeg),
iets wat voor een kruidenierszaak stellig
een vereischte is, twijfelen wij er niet aan
of het publiek zal zijn weg erheen wel
vinden.
In dezelfde wijk opent de heer J. H.
Juffermans in de Hugo de Vriesstraat
no. 15, een handel ln melk, boter, kaas en
eieren, terwijl mede worden verkocht
limonades, biscuits, e.a. Ook deze zaak
ziet er welverzorgd uit en ook zij zal wel
de noodige klandizie verwerven.
Met ingang van heden is Scheffer's
welbekend kleedlngmagazljn verplaatst van
Vischmarkt 18 naar Donkersteeg 5.
Alvorens de tegenwoordige exploitant er
zijn Intrek nam. werd het winkelinterieur
door den aannemer Bergman verbouwd,
terwijl de N.V. „Ideco" een mooie verlich
ting aanbracht.
BACH-HERDENKING FEIKE ASMA.
In de Hooglandsche Kerk.
De wereld herdenkt en belicht van alle
zijden ln dezen tijd: Johann Sebastlian
Bach, geboren 21 Maart 1785 te Eisenach,
Men herdenkt hem ln woord, ln beeld, ge
lukkig vooral ook ln klank.
Want ln klanken spreekt hljzèlf tot ons.
de „musicus", dien men toch allereerst in
zijn „muziek" moet hooren, om volledig te
verstaan, wit over hem geschreven wordt.
Wét geven bibliotheken, volgepropt met
boeken, geschriften en artikelen, die men
juist nü weer als een lawine over de hoof
den der menschheid uitstort, als zij niet
óók Bach's ontzaglijk oeuvre zélve be
luisteren gaat? Zijn werken, die van élle
tijden zijn, getuigen vóór alles van zijn
grootheid
Wij hadden dus gedacht, dat de Leide-
naars gisteren voor een volle kerk gezorgd
zouden hebben, om deze Bachherdenklng
in „klanken" bij te wonen. Want zóó Bach
te leeren kennen, aan de hand van korte
en eenvoudige toelichtingen over de te
spelen orgelwerken, gelijk dat gisteravond
voor 't eerst in de Hooglandsche Kerk
plaats vond: dat voert volkomen omhoog,
brengt den leek een Juist begrip.
Bach schreef zóóveel, dat ook eenvou-
digen van geest beroert en meesleept, dat
heusch niet allereerst met het intellect
begrepen wil zijn, maar direct tot de har
ten spreekt, ons allen zéér na staat. Wiji
willen hierop eens extra en nuchter wij
zen, Juist nu tallooze verheven beschou
wingen velen doen denken: Nu ja, daar
kunnen wU tóch niet bijl"
En zóó zou al het „geschrevene" zijn
doel juist niet bereiken....
Bach ls niet alléén de van de wereld
afgekeerde mensch: niets „menscheUJks"
was hem vreemd. Hoe toch kunnen ook
uit zijn composities spreken de zin voor
werkelijkheid, voor humor en voor
„levensvreugd", gelijk dit laatste opklonk
uit het sprankelend luchtige Allegro ln
Es dur uit de eerste Sonate, door Felke
Asma zoo tintelend en luchtig gespeeld.
Felke Asma's Bachherdenklng: wjj voor
ons hadden voor een dag als deze, wellicht
een stiller, Ingetogener keuze gedaan. Maar
deze organist lijkt ons geen man wij
wezen daar reeds eerder op voor medi
tatie: hij kin orgel spelen en schijnt spe
ciaal te willen toonen. hoe zijn koninklijk
instrument kan Jubelen en brulschen ln
duizenderlei schakeering, hoe echo's kun
nen schallen door de welvingen van de
oude kathedraal, waarin de accoustiek zoo
huizenhoog verheven ls boven die in me
nig „modern" kerkgebouw
Felke Asma léést ln zijn orgel, doet klan
ken over onze bzofden dreunen, ln mach-
tlg-volgehouden stuwingen tot 't einde toe,
in geweldige climaxen, in feilloos ryth-
mlsch passagespel: daar fonkelt en straalt
alles bij hem, zooals Bach een grootsch
preludium of een grandiose fuga door den
hemel geïnspireerd wist neer te schrijven.
Bach, die niet slechts de godvruchtige, be
zonken mensch kon zijn, doch ook die der
felle bliksemschichten, waarmee hij toch
óók Gods grootheid in hevige bewogenheid
verkondigt en schitteren kon door ver
bijsterende virtuositeit, echter zonder
uiterlijk effectbejag. De man, van wlen de
oude Relnken zeide: „Nu ik zie dat deze
kunst, waarvan ik dacht, dat zij gestor
ven was, ln U voortleeft, kan lk gerust
sterven".
Wanneer wij Asma bijv. de geniale
Toccata en Fuga ln D moll hooren spelen,
dan worden wij meegesleurd door deze
oogenschijnlijke klankenzee, doch waarin
toch ieder thema, Iedere noot mathema
tisch berekend zijn bepaalde pïaats schijnt
te hebben Felke Asma heeft het récht,
de moeilijkste composities op zijn pro
gramma te plaatsen, wan hij heeft de
zwaarste opgaven volkomen in zijn macht.
Hoe fonkelt zijn spel. hoe bouwt hij op
of plaatst de gansche gecompliceerde
structuur duidelijk en klaar voor ons,
varieert hij zijn registratie; het is dik
wijls uitmuntend, brillanl. Dan zeggen
wij: „Laat Asma vooriooplg gerust too
nen, wat hij kén, de verinnerlijkte bezon
kenheid zal zich op den duur vanzelf
daaruit wel dlstllleeren." Trouwens: daar
van gaf Asma reeds bewijs in de beide
koraalvoorspelen basis van Bach's
kunst „Wachet auf, rul' uns die
Stlmme" en „Alleln Gott ln der Höh sei
Ehr". Vooral 't laatste hield hij in zulk
een subtiel weefsel, ln zulk een fijnzinnig
poëtische stemming, dat wij hem ook hier
volmondig kunnen bewonderen. Dan
sloegen als sterk contrast alle registers
weer open ln het E-moll preludium en de
Passaglla in C-moll. een hoogtepunt der
contra-punctlek, volledig door Asma be-
heerscht, waarop weer even de stilte en
de inkeer kwam tijdens de innig klagende
en troostende stemmen van 't voor Friede-
rrrann Bach gecomponeerde Andante uit
de vierde Sonate.
Zóó zouden wij kunnen voortgaan over
de meestal zéér bekende wencen van dit
programma: doch genoeg. Franz Liszt's
spannende en fantastische Praeludlum en
Fuga op den naam Bach was het effect
rijke en imponeerende slot „in memo-
riam": nog hooren wij de machtige na
galm van het thema bes-a-c-b. dat steeds
weder opklonk en den avond besloot.
Wij verheugen ons ln onze stad een or
ganist te bezitten, over wlen men stellig
meer zal gaan spreken: hij heeft ons ver
baasd door zijn vooruitgang, terwijl ons
zijn orgel óók verbeterd leek. Volgende
week zijn Handelherdenklngmoge men
in grooteren getale dan ditmaal gelegen
heid vinden dezen jongen virtuoos te be
luisteren.
Hedenmiddag, plm. half een, pas
seerden H. M. de Koningin en H. K. H.
Prinses Juliana onze stad, op weg van
het Loo naar Den Haag.
Bij de politie zijn vier onbeheerd ge
vonden rijwielen te bevragen.
In den afgeloopen nacht is ten na-
deele van Gemeentewerken een roode lan
taarn ontvreemd, welke geplaatst was bij
een opgebroken gedeelte van de Bree-
straat.
J. M. H. heeft bij de politie aangifte
gedaan van diefstal van een roeiboot, lig
gende in de spoorhaven achter den
Morscbsingel.
1—
