SIR JOHN SIMON EN EDEN ZONDAG NAAR BERLIJN LEIDSCH DAGBLAD - Tweede Blad Dinsdag 19 Maart 1935 BRIEVEN UIT BERLIJN. UIT DE RIJNSTREEK. AGENDA. DUITSCHLAND BEREID TE ONDERHANDELEN OP BASIS VAN 3 FEBRUARI. Gistermiddag heelt de Britsche gezant te Berlijn op last zijner regeering volgende nota overhandigd: Britsche nota. 1 De Engelsche regeering voelt zich ver plicht de Dultsche regeering haar protest te doen toekomen tegen de mededeeling, welke laatstgenoemde op 16 Maart gedaan heeft over het besluit, de weermacht weer in te stellen en het Dultsche leger in vredestijd op te voeren tot een macht van 36 divisies. Na de aankondiging »an een Duitsche militaire luchtmacht is zulk een verklaring een nieuw bewijs van de eenzijdige actie der Dultsche regeering. welke, afgezien van de hierdoor opgeworpen prlncipieele kwestie, geëigend -is, de onrust ernstig te vermeerderen. Het voorstel tot een Engelsch-Duitsche bijeenkomst vloeide voort uit de bepalin gen van het Engelsch-Fransche commu niqué van 3 Februari jJ. en van het Dult sche antwoord van 14 Februari, welke door verdere mededeellngen tusschen de En gelsche en de Dultsche regeering aange vuld werden Het Londensche communiqué van 3 Fe bruari hetwelk er op wees, dat de bij verdrag vastgestelde bewapeningen niet door eenzijdige acties konden opgeheven worden, verklaarde, dat de Britsche en Fransche regeeringen een algemeen, tus schen Duitschland en andere mogendheden gesloten overeenkomst begunstigen zouden welke overeenkomst maatregelen voor de organisatie der veiligheid ln Europa vol gens de daarin aangegeven richtlijnen treffen en gelijktijdig bewapeningsover eenkomsten scheppen zou. die in het ge val van Duitschland de dienovereenkom stige bepalingen van hoofdstuk V van het verdrag van Versailles dan zouden ver vangen 2 Het communiqué stelde verder vast. dat de voorgenomen algemeene regeling ook dit zou inhouden, dat Duitschland weder actief lid van den Volkenbond zou worden en tenslotte stelde het voor be palingen van een luchtpact tusschen de Locamo-mogendheden uit te stippelen, welke als een afschrikwekkend middel tegen aanvallen zouden dienen en Immu niteit tegen plotselinge aanvallen uit de lucht zou garandeeren. 3 Het antwoord der Dultsche regeering tien dagen later juichte den geest van vriendschappelijk vertrouwen, welke uit 't Fransch-Engelsche communiqué sprak, toe en wees er op, dat de Dultsche regeering de ln het eerste deel van het Londensche communiqué opgeworpen kwesties aan een diepgaand onderzoek onderwerpen zou. Het antwoord was het er mee eens. dat de in het communiqué tot uitdrukking komende geest van vrije onderhandelin gen tusschen souvereine staten alleen tot duurzame internationale regelingen Inzake de bewapeningen zou kunnen leiden. In het bijzonder Juichte het Dultsche antwoord het voorstel inzake het lucht pact toe en het besloot met de opmerking, dat de Duitsche regeering, vóór zij aan de voorgestelde onderhandelingen zou deel nemen. het gewenscht achtte in afzonder lijke besprekingen met de ln aanmerking komende regeeringen een reeks van voor afgaande prlncipieele kwesties op te hel deren. Tot dit doel noodigde zij de Engel sche regeering uit in een directe gedach- ienwisseling met de Duitsche regeering te treden. Daar de Engelsche regeering er zeker van wensohte te zijn, dat over den om vang en het doel van de voorgestelde Engelsch-Duitsche bljeehkomst geen mis verstand bestond, heeft zij op 21 Februari een tweede verzoek tot de Dultsche regee ring gericht, waarop de Duitsche regee ring den volgenden dag antwoordde. Het resultaat was een definitieve overeenstem ming tusschen de beide regeeringen, dat het consult betrekking zou hebben op alle aangelegenheden, ln 't Engelsch-Fransche communiqué vervat. Op deze basis heeft dus de Engelsche regeering het door haar aan de Dultsche regeering voorgestelde bezoek aan Berlijn voorbereid. 5. Het doel der besprekingen was der halve „een algemeene, op vrije wijze tus schen Duitschland en de andere mogend heden besproken regeling" en overeenkom sten over de bewapeningen, welke voor Duitschland de bepalingen van hoofdstuk V van het verdrag van Versailles zouden vervangen. Dit is steeds het doel van de Engelsche regeering geweest en op de bereiking daarvan heeft zij al haar be moeiingen ln Genève en elders gericht. Het tot stand komen van een algemeene overeenkomst, welke door gemeenschap pelijke overeenstemming de plaats der verdragsbepalingen zou innemen, kan evenwel niet vergemakkelijkt worden door het feit. dat als een reeds getroffen besluit cijfers voor militaire effectleven worden bekend gemaakt, die uitgaan boven welke vroeger voorgestelde getallen ook; cijfers bovendien die, als ze ongewijzigd gehand haafd blijven, een overeenkomst met de andere betrokken mogendheden moeilijker, zoo niet gansch onmogelijk moeten maken. 6. De Engelsche regeering wenscht niet, de gelegenheid prijs te geven, welke het reeds voorbereide bezoek tot bevordering van de algemeene verstandhouding bieden kan, doch in de nieuwe omstandigheden voelt zij zich toch. voordat zij dat bezoek onderneemt, verplicht, de opmerkzaam heid der Duitsche regeering op boven staande overwegingen te vestigen en zij wenscht ervan verzekerd te zijn, dat de Duitsche regeering nog steeds wenscht, dat het bezoek plaats vindt in den omvang welke onder paragraaf 4 is omschreven". Duitschland antwoordt toestemmend. De Duitsche rijksminister van buiten- landsche zaken Fhr. von Neurath heeft den Britschen ambassadeur ln Berlijn, na mens de Dultsche regeering meegedeeld, dat de Duitsche rljksregeerlng hoopt, dat sir John Simon en Eden van hun bezoek aan Berlijn niet zullen afzien. Von Neurath heeft verder, ln opdracht der Dultsche regeering. er in toegestemd, dat de besprekingen alle kwesties zullen omvatten, welke overeenkomstig het Fransch-Engelsche communiqué op de agenda stonden. Vragen in het Engelsche Lagerhuis. In het Lagerhuis vroeg Lansbury giste ren nog of het ln het voornemen lag den toestand te bespreken met de regeering der Vereen. Staten en andere onderteeke naars van het vredesverdrag en of een zitting van de Volkenbondsvergadering overwogen is. Sir John Simon antwoordde hierop: „Ik kan Lansbury verzekeren, dat deze beide zaken op het oogenbllk worden overwogen" Een andere afgevaardigde stelde de vraag, of de regeenngerj van Italië en Frankrijk nota's zonden. Simon ant woordde hierop, dat hij hierover geen ver klaring kon afleggen Interview met Hitier. Naar de bijzondere correspondent van de Daily Mail" Ward Price, uit München meldt, heeft de Fuehrer hem een inter view toegestaan. De rijkskanselier heeft daarbij o.a. het volgende gezegd „Het Dultsche volk wenscht geen oorlog. Het wenscht vreedzaam en gelukkig te leven Het kon echter niet langer onder den vernederenden .druk der beperkingen van het verdrag van Versailles leven. Heden zijn de harten der Dultschers van vreugde vervuld, daar zij van de vernede ringen bevrijd zijn. Maar, zoo ging de Fuehrer verder gelooft u mij, deze vreugde beteekent geen verhooging van het oorlogsgevaar. Op de waag van den correspondent, of Duitschland evenals voorheen bereid was, met Groot-Brittannlë en Frankrijk te onderhandelen, antwoordde de rijks kanselier: „Het herstel van het Duitsche nationale gezag in het probleem der bewapening is een herstel van de geschonden souvereini- teit eener groote mogendheid. Het zou absurd zijn, te gelooven. dat een staat, die zijn souvereiniteit weer verkregen heeft, minder bereid is, onderhandelingen te be ginnen. als een staat, die slechts een beperkte souvereiniteit bezit. Integendeel, het feit. dat wij een souvereine staat zijn, maakt ons des te bereidwilliger, met an dere souvereine staten te onderhandelen". Op de vraag, of Düitschland zichzelf aan de terrltorale clausules van het verdrag van Versailles gebonden acht, luidde het antwoord .Het herstel der Duitsche souvereiniteit op het gebied der militaire kwesties raakt het verdrag van Versailles slechts in dit opzicht, dat de weigering der andere mogendheden om haar verplichtingen tot ontwapening uit te voeren, inderdaad reeds de geldigheid van het verdrag had vernietigd Het is de Duitsche regeering echter vol komen duidelijk, dat een revisie der terri toriale bepalingen van internationale ver dragen nooit door eenzijdige maatregelen kan worden verkregen" Hitier zeide tenslotte nog, dat het Duit sche volk de proclamatie van Zaterdag avond „meer beschouwt als een handeling van moreel dan van militair karakter". Beschouwing van Goebbels. Rijksminister dr. Goebbels publiceert onder het opschrift „Duidelijkheid en logica" een beschouwing, waaraan wij het volgende ontleenen: „De Dultsche openbare meening neemt met eenige verbazing kennis van de reac tie, die ln het buitenland gevolgd is op het publiceeren van de wet tot wederop bouw van de weermacht. Zij geloofde te kunnen vermoeden, dat de wereld met zekere opluchting en een gevoel van in nerlijke bevrediging kennis zou hebben genomen van dit feit, want de openlijke en ongereserveerde uiteenzetting van de Duitsche bedoelingen vormt een element ter kalmeering. dat voor de logische en vruchtbare beschouwing van de Europee- sche situatie verheugend, zooal niet vrij wel onontbeerlijk ls De geheimzinnigheid, die het Duitsche defensieprobleem in de afgeloopen Jaren en maanden omgaf, was juist door officieele en niet-offlcieele in stanties in het buitenland vaak en leven dig betreurd. Derhalve ls er vele malen op aangedrongen, dat Duitschland een einde zou maken aan alle geheimzinnig heid en duidelijk uiteen zou zetten, waar heen het wilde. Aan de onduidelijkheid nu is Zaterdag een einde gemaakt. De wereld weet nu, waar zij aan toe is. Wel wist de wereld reeds, wat Duitschland wilde, maar daarover is thans onomstoote- lijke zekerheid gegeven Moet het dan in Duitschland geen ver wondering wekken, dat de openbare we- reldmeenlng thans, met voorbijzien van de in documenten vastgelegde feiten, ver bazing en verontwaardiging speelt ten opzichte van de Invoering van den alge- meenen dienstplicht in Duitschland, waardoor slechts een deel van datgene wordt uitgevoerd, wat door deze officieele instanties reeds als vaststaande ln de bin- nenlandsche politieke discussies der be- itreffende landen naar voren gebracht ls? Vaak genoeg heeft Hitier verklaard, dat hij bereid is, het laatste machinegeweer onbruikbaar te maken wanneer de wereld hetzelfde wil doen. Zijn verklaringen zijn steeds onbeantwoord gebleven. Uit deze situatie moest Duitschland de gevolgtrek king maken, vooral daar de andere landen hun bewapeningen verhoogden op grond van een oncontroleerbaar Duitsch mate riaal. dat grootendeels gebaseerd was op fantastische vermoedens. Een ongewapend land is temidden van een bewapende we reld een voortdurende uitdaging tot een oorlog. Niet het bewapende, maar het on bewapende Duitschland heeft Europa ver ontrust. Thans is dat evenwicht hersteld, dat noodig is, om te komen tot vrucht bare besprekingen over de groote onopge loste problemen der wereldpolitiek. Duitschland wil medewerken aan den vrede. Het heeft hem evenzoo noodig als alle andere volkeren. Niemand in Europa, die ook slechts een spoor verantwoorde lijkheidsgevoel in zich draagt, gelooft er aan, dat de schade van een oorlog, die door 17 Jaren vredeswerk niet kon worden opgeheven, zou kunnen worden opgeheven door een nieuwen oorlog. Mogen begrip en gezond menschenverstand bij de ver antwoordelijke personen de overhand doen krijgen, des te doortastender zal de ge lukkige wending zijn, waarin Europa zich opnieuw zal vormen. (Van onzen correspondent). HITLER'S SPONTANE DAAD. Berlijn, 17 Maart. Terwijl ik deze regelen schrijf, hebben zich op de historische plek aan het einde van de „boulevard van Pruisen", die zich ..Strasse Unter den Linden" gedoopt zag, in de geweldige ruimte tusschen het com plex der musea, den Dom, het vroegere Keizerlijke Slot, de Staatsopera en de Universiteiten, honderdduizenden geest driftige en als altijd nieuwsgierige Berlij- ners vereenigd om de twee millioen ln den wereldoorlog gevallen landgenooten-front- soldaten te eeren Het is de dag, die in de „republiek van Weimar" een nationale treurdag heette, door Adolf Hitler echter tot „gedenkdag der Helden" gemaakt is, trouw aan het beginsel, dat een volk het noodig heeft, heroïsche momenten te beleven, die het er aan herinneren dat ,er dagen kunnen komen, die eischen, dat het zijn leven offert op het altaar van de eer, de onaan tastbaarheid en de toekomst van den staat, waarvan hij deel uitmaakt. De Dultscher ls in eerste en laatste instantie soldaat. Zelfs zijn pacifistische bevliegingen zijn niet anders dan korte pauzes tusschen soldateske periodes van langeren duur. die in bloedige botsingen culmineeren. Duitschland kent het ver schijnsel der krijgshaftige pastoors en dominee's, als weinig andere staten ter wereld. De protestantsche Rijksbisschop van Duitschland, dominee Ludwig Muller, is oud-marine- en legerpredikant. Zijn werkkamer in Berlijn ls één groot museum van herinneringen aan zijn dienst op oor logsbodems, en wordt 's avonds verlicht door scheepslantaarns, die hun schijnsel werpen op wapens en kompassen, boeg- figuren en eeretropheeën. Het nieuwe Christendom der natlonaal-sociallstische Duitschers, door den rijkslelder Alfred Rosenberg beïnvloed, verwerpt het sym bool van dep gekruisigden Christus en propageert een heldhaftlgen, strijdlusti- gen. dapperen Heiland van blond-Oer- maansch type, dien men het liefst een vlammend zwaard in de hand zou willen drukken. Deze dag der huldiging van de nage dachtenis der twee millioen tot helden verheven offers van den bloedigen strijd der volken, der twee millioen, die onder Dultsche vanen hun leven gegeven heb ben, ls heden van wel zeer bijzondere be- teekenis. In de ochtenduren hangen de vlaggen halfstok, in de middaguren wordt het rouwfloers weggenomen, hangt het vlaggedoek weer hoog aan stok en spelen de kapellen vroolijke marschen, nadat zoo even bij het officieele treurfeest in de Staatsopera Beethoven's onsterfelijke „Eroïca" levenden en dooden nader tot elkaar gebracht heeft. De wijziging in het vroeger gebruikelijk ceremonieel ls geen gril van het nationaal-soclalisme, maar hoogere symboliek, een demonstratie van zeer bijzonder karakter, de feestelijke wij ding van de omstandigheid, dat het Duit sche volk uit eigen kracht de ketenen van het Verdrag van Versailles verbroken en van zich af geworpen heeft. Immers, gisteren heeft de Duitsche dic tator met de verrassende spontaneïteit, die we van hem gewend zijn, der wereld kond gedaan, dat Duitschland den alge- meenen dienstplicht als basis van een volksleger opnieuw Invoert, zonder af te wachten, of de overwinnende staten van 1918 ten slotte toch nog bereid zullen zijn, den overwonnenen de souvereiniteit over eigen landsverdediging te hergeven. Na twee jaren van meer of minder geheim gebleven militaire voorbereidingen, bekent Duitschland sinds gisteren openlijk, dat het niet alleen over reeds zeer voldoende strijdkrachten boven de aarde beschikt, maar bovendien alle maatregelen getrof fen heeft om onmiddellijk zijn beroeps legertje in een volksleger van 36 divisies te doen overgaan. Men kan deze daad van alle mogelijke kanten beschouwen, en zal toch altijd weer tot de conclusie moeten komen, dat Duitschland hierin ede practisch een einde gemaakt heeft aan het door hem ln 1918 ln den Spiegelzaal te Versailles plechtig onderteekende Verdrag. Want, nadat Duitschland reeds alle oorlogsschuld-af lossingen met uitzondering van de par ticuliere schulden, die echter ook al in uiterste verdrukking gekomen zijn door technische moeilijkheden bij de afbeta ling radicaal gestopt had. schrapt het nu nog de militaire clausules, die zijn verdedigingsmiddelen aan banden legden. Zoodat feitelijk van het grootendeels ver scheurde Verdrag, dat zooveel ellende over de wereld gebracht heeft, nog slechts het torso der territoriale maatregelen is over gebleven. Maatregelen, die Duitschland zijn koloniaal gebied afnamen en zijn grenzen nieuw trokken. En die nu, als de overwinnaars van 1918 heden nog daartoe bereid zijn, het onderwerp van besprekin gen kunnen gaan uitmaken, welke de volgende week bij het bezoek der Engel sche regeering in Berlijn, gevolgd door bezoeken van minister Eden ln Warschau en Moskou, beginnen kunnen. Wij willen ons, als Berlijnsche brief schrijver, hier tot eenige bijzonderheden van Duitschland uit gezien, bepalen, en de beoordeeling der internationale situatie aan meer bevoegden overlaten. De kogel van Berlijn is door de kerk. De Duitsche teerling is geworpen. Adolf Hitler trekt over de Spree-Rubicon. Hier zien we den dictator met onbe perkte macht en ook onbegrensde verant woording in optima forma. Het ware wel licht belangwekkend, over de omstandig heden, waaronder dit besluit van wereld- beteekenis tot stand gekomen is, anecdo- tische bijzonderheden te geven. Ik zou u kunnen vertellen van de typische karak tertrekken van den Duitschen alleenheer- scher, die ook zijn intiemste medewerkers voor de grootste verrassingen pleegt te stellen, en die zoowel bij het afzeggen van het eerste bezoek der Engelsche ministers als gevolg van ontstemming over het En gelsche Witboek, als ook eergisteravond bij het kennis nemen van het verslag van de zitting der Fransche Kamer, die den tweejarigen diensttijd besloot, met zijn impulsieve onberekenbaarheid binnen en kele minuten tot besluiten gekomen is, waarover in vroegere omstandigheden kabinetten en parlementen wekenlang ge debatteerd zouden hebben. Maar het anec- dotische, hoe teekenend ook, is onder de gegeven omstandigheden niet het belang rijkste. Wij hebben op het oogenbllk te doen met het feit, dat Duitschland zjjn plaats onder de groote Europeesche mogendhe den weer Inneemt op eigen gezag, en onder bewuste verscheuring van een verdrag, waaraan het zich niet meer gebonden acht, omdat de mede-onderteekenaars het door vermeerdering ln plaats van ver mindering hunner bewapening naar Dultschlands en niet alleen Duitsch- lands opvatting reeds 15 jaar lang ge schonden hebben. Vraagt men mij, hoe deze radicale maat regel door het Dultsche volk zelf beoor deeld wordt, dan moet ik voorloopig een allesomvattend antwoord schuldig blijven. Het is wel zeker, dat zeer breede kringen ln Duitschland reeds Jaren voordat Hitler aan het bewind kwam, de bultenlandsche politiek van het Dultsche Rijk. te begin nen met den koers, dien Gustav Strese- mann na de liquidatie van de Ruhrbezet- ting insloeg, van harte toegejuicht hebben. In den Rijksdag van de „republiek van Weimar" hadden Stresemann, Curtlus en hun opvolgers steeds groote meerderheden achter zich. De natlonaal-sociallstische Staat heeft ln die richting, ln zeer ver sneld tempo, verder gewerkt. Ten koste, dit zij niet vergeten, van veel vriendschap voor Duitschland in de overige wereld. Maar men kan Duitschland ten goede houden, dat het van die vroegere „vriend schap" practisch niet veel nut gehad heeft. De dictatuur ln Duitschland heeft naar bulten toe een Indrukwekkende een heid gebracht, die uit den aard der zaak andere meeningen dan die der machtheb bers niet meer naar voren bracht, en die ook nu. na den radicalen maatregel der invoering van den algemeenen dienst plicht, niet zal toelaten, dat op dit nieuwe critlek wordt uitgeoefend. Men zal niet anders gedrukt zien en gesproken hooren, dan lof voor Hitler en geestdriftige vreug de over de herwonnen nationale eer. En slechts ln intieme kringen zal men ver nemen van ernstige bezwaren, van vrees voor niéuwe complicaties, van lijdelijk ver zet en van drukkende voorgevoelens van een toekomstig internationaal bloedbad. Eén ding ls zeker: dit alles is ln Duitsch land ln breede kringen populair. Het Dultsche bloed is vijftien jaar lang ge kropen, waar het niet gaan kon. Een deel der generatie, die in de loopgraven ge legen had. was jaren lang voor pacifisti sche ideëen toegankelijk; een ander deel zelfs dezer generatie echter is soldaat gebleven, bereid, als 't zijn moest, morgen de half stuk geschoten botten voor het vaderland opnieuw ln splinters te laten schieten. Wat nè deze frontsoldaten ge komen is, kent de ellende niet, en ziet alleen de eer en het uiterlijke. Sinds de Hitler-dictatuur heerscht, ls elke poging, den oorlog bekend te maken ook van zijn vlezen, onzedelijken, vernietigenden kant, onmogelijk geworden. De uniform, de mili taire muziek, de vaandels, het eeremetaal, de gesloten formaties, het bevel, de on voorwaardelijke gehoorzaamheid beheer- schen de straat, het gezin, de school, den vrijen tijd en daarmee den geheelen jon gen mensch. Het „socialisme" ls op den achtergrond gedrongen ten bate van het „nationalisme": langzaam, koppig en on vermoeid heeft de kaste der beroepsoffi cieren de macht ln den Staat heroverd. Heden is het Hoofd van Staat, frontsol daat van 1914, ln de eerste plaats de op perbevelhebber van Leger en Vloot, die wel ln laatste instantie beveelt, maar wiens bevelen eerst door den voorberei denden arbeid der militaire staven uit voerbaar gemaakt zijn. Pruislsch-Dultschland herneemt zijn plaats onder de groote Europeesche staten en bouwt een weermacht, die, bU alle be zweringen, dat men slechts een „honderd- Jarigen vrede" nastreeft, een element van onzekerheid gaat vormen, waarmee ver geleken de militaire bedreiging van vóór 1914 op den duur nog kinderspel zal lijken. Want het volksleger van 1935 zal het zwaard worden ln de handen van een dictatuur, die geen weerstand ln eigen rijen meer kent, geleid door een persoon lijkheid van onberekenbaar temperament, van wien men slechts hopen kan, dat hij altijd zal nakomen, wat hij in schoone woorden pleegt te verzekeren. ROLAND. ALPHEN. Ned. Verb. v. Chr. Jonge .Meisjes en Vrouwenverenigingen. De Jaarlljksche alg. verg. van het Ver bond van Ohr. Jonge Vrouwen en Meisjes- verg. zal dit jaar alhier worden gehouden en wel op 15 en 16 Mei a.s. De vergade ringen zullen deels in de Ned. Herv. Kerk, deels ln de Kerkzaal der Martha-Stiehtlng plaats vinden. Voorts staat een boottocht naar de Kager- en Brasemerpiassen op het programma. Vakarbeid voor jeugdige werkloozen. Het idee, dat reeds eerder door een andere pi. comm. werd voorgestaan, doch \waarvan de practische uitvoering moest (worden gestaakt, is thans weer opgevat loor de commissie C. van het Crisls- omlté, die met het gemeentebestuur plan- ien uitwerkt om met rijkssteun een goed ngeriehte gelegenheid te openen tot het even van passenden arbeid aan jeugdige werkloozen Deskundige leiding zal daarbij trachten de Jonge mensehen op nuttige en aangename wijze bezig te houden, en dat wel zoodanig, dat zij in staat gesteld worden hun yakkennls uit te breiden. Moge het voornemen tot het gestelde doel leiden, inzonderheid ook door de mede werking van allen, die daarbij ln de eerste plaats belang hebben. Bondsdag Ned. Jong. Verbond. Zooals reeds gemeld zal op 22 April a.s. alhier de Bondsdag worden gehouden van het Ned. J. Verbond. Ter voorbereiding van dezen Bondsdag ls inmiddels door den Ring een regelingscommissie benoemd. Omtrent de dagverdeeling kan worden medegedeeld, dat de ochtendverg. zal wor den gehouden in de N. H Kerk Jullanastr. en de mlddagverg. ln de kerkzaal der Martha-Stichting en het Nutsgebouw. De sluitingssamenkomst zal weer plaats vin den in de N.H. Kerk. HEDEN. Jeruël: Samenkomst te 8 uur nam. Van der Werffstraat 70: Tentoonstel ling Teekenschool R.-K. V.B. 7-9 uur nam. Den Haag (Pulchrl Studio): Ned. Ver. van Vrouwenbelangen en gelijk staatsburgerschap. 8 uur nam. Katwijk aan Zee (Stengelinstr. 1): Spr. J. A. Bruyn van Den Haag. 8 uur nam. N o o r d w ij k-a a n-Z e c (Jullanaweg) Spr. ds. Bax van Blauwkapel. Th u. nam. Woensdag. Pauluskerk: MIJ. tot Bev. der Toonkunst, afd. Lelden. 8'/i uur nam. K a t w U k-a a n-Z e e: Prot. Belangen: Geref. Zendlngsbond. Ds. Fokkema uit Amsterdam. Th uur 's avonds. BIOSCOPEN. Luxor-Theater, Stationsweg. 8 uur nam. „Lokvogel". Woensdag en Zaterdag nam. 2 uur. Zondag nam. 2 uur, 4 uur 30 en 8 uur. Trianon Theater. Breestraat. 8 uur nam. Revue „Gaat dat zien." Woensdag en Zaterdag nam. 2 uur. Zondag nam 2 uur, 4 uur 30 en 8 uur. Casino-theater. Hoogewoerd 49.8 u. n.ra. „Duivelskunstenaars". Zondagnam. 4 uur en 8 uur. Lldo-Theater. Steenstraat 39 8i/J u. nam. „Het gebeurde op een avond". Zondag nam. 2 uur, 4'/i uur en 8 u. 15. Woensdag- en Zaterdagnam. 2'/» uur. De apotheek Hooigracht 48 ls dag en nacht geopend voor leden v. h. ziekenfonds „Tot Hulp der Menschheld", echter van nam. 8 uur tot v.m. 8 uur alleen voor spoedrecepten. De avond-, nacht- en Zondagdienst der apotheken wordt van Maandag 18 tot en met Zondag 24 Maart a.s. waargenomen door de apotheken: P. du Croix. Rapen burg 9, tel. 807; J. E. M. ten Dijk, Haven 18, tel. 85 en C. van Zijp, Wllhelminapark S, Oegstgeest, tel. 274. Jaarvergadering „Bloemhof". De speeltulnver. „Bloemhof" hield da Jaarlljksche alg. ledenvergadering. Uit de verslagen van secretaris en penningmees ter bleek, dat ln 't afgeloopen jaar weer een druk gebruik van den speeltuin werd gemaakt, speciaal door de Invoering van dag- en weekkaarten. Het ledental ging niet vooruit, gedeeltelijk te wijten aan het sluiten van den tuin gedurende het eerste halfjaar 1934, daar door het ge meentebestuur geen geld beschikbaar kon worden gesteld voor toezicht. De aftr. be stuursleden werden herkozen, terwijl bijzondere dank en waardeering der leden naar voren kwam, voor het vele werk, dat het bestuur ln het belang van de kin deren der leden was verricht. De voorzit ter herdacht het 5-J. bestaan der veree- nlglng, wier weg niet altijd over rozen ging. Na een opwekkend woord volgde sluiting. Bijeenkomst Chr. Hist. Jongerengroep. Voor de Chr. Hlst. Jongerengroep alhier, trad als spr. op de heer P. Hoogendijk over „Kerk en Staat"; speciaal over de verhou ding ln Nederland sinds de Hervorming tot de Fransche Revolutie. De overheid vond ln den 80-j. oorlog haar bolwerk ln de Ger. religie. Ondanks de verdraagzame geest welke de Prins van Oranje trachtte te doen post vinden ten aanzien van andersdenkenden, ls het hem niet mogelijk geweest zijn ideeën ingang te doen vinden. Een staatskerk ontstond, tot schade van deze zelfde kerk en tot hinder van de overheid. De Fransche revo lutie heeft tot gevolg gehad ,dat geheel andere verhoudingen ontstonden: de staatskerk werd afgeschaft, alhoewel dè band tusschen Kerk en Overheid niet ge heel werd verbroken. Het Ideaal: één staat, één godsdienst, één kerk ls ook ten aanzien van de Gereformeerde religie, ge bleken niet te verwerkelijken te zijn. Een 5-jarig zoontje van v. VI., dat in den Hoorn nabij de fa. Keus plotseling den rijksstraatweg overstok, werd gegrepen door een personenauto en over den weg gesmakt. Het kind dat een ernstige ver wonding aan hoofd en rechterknie be kwam, werd door dr. H. verbonden en later per auto naar zijn woning vervoerd. Niettegenstaande het bij politieveror dening verboden is, op de hoeken, der stra ten te blijven staan, blijven er nog steeds, altijd personen die zich bij herhaling aan dit euvel schuldig maken. Het is ons be kend dat de politie op een en ander nog weer strenger zal gaan toezien, zoo dat wij tegen een en ander waarschuwen, daar reeds gisteravond door de politie tegen een groot aantal personen proces verbaal ls opgemaakt. Een zoontje van de familie L„ dat bij het stoeien in een bagersloot terecht kwam, brak hierbij tevens een pols. Dr. N. ver leende de eerste hulp. ALKEMADE. Vergadering „Eendracht maakt maebt". De R.K. Coöp. Tuindersver. „Eendracht maakt Macht" hield haar jaarverg. in de St. Pancratluszaal. Aanwezig waren 114 leden. De voorzitter, de heer G. v. d. Meer Bz. opende, en ver zocht den heer Jac. de Jong Gz. de notulen der vorige vergadering voor te lezen, welke onveranderd werden vastgesteld De directeur, de heer N Wagenaar bracht het Jaarverslag over 1934 uit. De al gemeene econ. toestand wordt ln dén tuinbouw steeds nijpender, daar ln het af geloopen jaar weer verschillende crisis maatregelen in het leven zijn geroepen, welke den tuinder steeds meer drukken, en het veillngsbestuur allerlei bepalingen en werkzaamheden ter uitvoering oplegt. En werd hierdoor de toestand nu beter, maar niettegenstaande was de totaalomzet op de 2-3

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1935 | | pagina 6