BOUWKUNSTIG SCHOON.
LJEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 16 Maart 1935
ERILCt
VRAGENRUBRIEK.
(UN/T IN IITIIREh
BURG. STAND VAN LEIDEN
SCHAKEN.
SCHAAKBOND VOOR LEIDEN EN OMSTR.
Promotie en degradatie.
Gisteravond werd in Patrimonium" al
hier de tweede wedstrijd gespeeld tusschen
Taveno I en Leiderdorp n. Was de eerste
wedstrijd door Leiderdorp n met 8—2
gewonnen en dus de kansen voor Taveno I
llcli te handhaven in de 2e klasse zeer
gering, het scheelde ditmaal toch zeer
weinig, of Taveno was nog met Leiderdorp
gelijk gekomen, want thans behaalde Ta
veno de overwinning en wel met 62 en
twee afgebr. partijen Deze beide partijen
lijn echter waarschijnlijk voor Taveno
verloren, zoodat dan de einduitslag 6—4
zou worden Leiderdorp II promoveert alzoo
naar de 2e klasse. Hier volgt de volledige
uitslag:
K. Kanbier (T.)—H. Corts tLd) 0—1
A. SjardijnF, Beurze xx
J. ScharlooC. W. Corts 0—1
H. J. Neuteboom—W. E. Christiaanse I0
W. v. d. BroekA. Bregman x—x
J. Verduin—G J Corts 1—0
J. JansenC Meinema 10
W. C. OeradsD. Cannoo 10
J. Snel—W. w. Los 1—0
J. PehetS. A. Reyers 10
Totaal 6xx2xx
0
DE COMPETITIE VAN DEN HAAGSCHEN
SCHAAKBOND.
In de eerste klasse dezer competitie won
Disc Disc n met 5' 4' i van het H Wes-
terkw. I en de H. Arb. Sch.cl I won met
6>/i4V« van Disc Disc UI. De stand luidt
nu als volgt:
gesp. gew. gel verl. v.-t. tot.
L. Sch. Gen. 1.5 5 33-17 10
H. Chr. Sch.v. 1 5 3 1 1 25-25 7
Disc Disc H 5 3 2 27>-22' 6
Res ScKcl. I 4 2—2 22>-27> 4
H. Westerkw. 14 112 18-22 3
H. Arb Sch.cl. 1 6 1 1 4 25-35 3
Disc Disc m 5 1 4 19-31 1
Kampioen Leldsch Schaakgenootschap I.
Disc Disc in zal wel degradatiewedstrij
den moeten spelen, want het moet alleen
nog uitkomen tegen L.S.G. I op Vrijdag 22
Maart ln Den Haag en wij geven het
Haagsche tiental tegen de Leidenaars. die
van DD. II met 64 wonnen, geen kans.
Tot welke debacle een misverstand bij
een informatie dubbel kan leiden, bewijst
het volgende spel. West-Oost waren niet,
Noord-Zuid wel kwetsbaar, terwijl West-
Oost 40 op de manche stonden. De verdee
ling was als volgt:
Noord Sch
Ha Vrouw-10-9-5-
Ru Heer-Vrouw-9-8-5-
K1 Aas-Vrouw-Boer-6-
West
Soh Aas-Hr-10-9-4-2- Sch Boer-8-6-5-
Ha 2 Ha: Aas-Hr.-Br.-3
Ru 10-6-2- Ru Aas-Boer-
K1 10-8-2- KI Heer-5-3-
Zuid
Sch Vrouw-7-3-
Ha 8-7-6-4-
Ru 7-4-3-
K1 9-7-4-
West opende op 1 Schoppen hoewel zijn
kaart hiervoor eigenlijk te zwak ls. Hij
hoopt echter met 2 Sch de manche te
kunnen halen. Noord doubleerde hoewel
hij theoretisch beter had gedaan 2 Ruiten
te bieden. De mooie distributie voor elke
kleur welke de partner kan bieden geeft
echter alle aanleiding tot een double.
Natuurlijk redoubleerde Oost prompt
waarop de beurt aan Zuid was.
Men ls het er algemeen over eens dat
Zuid ln deze positie bieden moet aange
zien een passen zou beteekenen dat hU
bereid was het geredoubleerde contract te
laten spelen. Zeer terecht moet hij echter
een bod doen waarmede hij zijn zwakte
aangeeft. In het Culbert-son systeem wordt
hiervoor het bod van 2 Klaveren gebruikt
terwijl Mr. Goudsmit 1 S.A. heeft aange
nomen. Beide biedingen hebben natuurlijk
hetzelfde doel nJ. zwakte aangeven en den
partner de gelegenheid geven elk bod zelf
te doen.
Zuid die wel wist dat hij bieden moest
doch van een zwakte-bod nooit gehoord
had, bood 2 Harten. West gesteund door
de redouble van Oost ging tot 2 Schop
pen waarop Noord niets vermoedende 3
Harten liet hooren die natuurlijk door
Oost werden gedoubleerd. West dacht lang
na of hij deze double mocht laten staan
doch besloot te passen. Hl] redeneerde
echter terecht dat het bieden van Noord
wees op een mogelijkheid van aftroeven
van Schoppen en speelde daarom de
singleton Harten voor. Oost nam den slag
en liet 3 maal Harten volgen om Noord
geen aftroefslag te geven. Zuid wierp de
hooge Harten in Noord af om de laatste
slag in eigen hand te nemen en daar ten
minste eenmaal aan slag te komen. Hij
maakte nu bovendien nog de speelfout
een kleine Klaver te spelen en ln Noord
te snijden. Oost kwam aan slag en ver
volgde met Schoppen Boer waarop West
zijn 6 Schoppen afspeelde. Bij de laatste
Schoppen was de situatie:
Noord Ru Heer-Vrouw
KI Aas
Oost Ru Aas-Boer
KI 5
West Sch 2
Ru 10
KI 10
Op de Schoppen was Noord volledig jn
een dwangpositie want welke kaart hij
ook afwerpt, steeds maken Oost West de
resteerende slagen. Noord-Zuid gingen
dus 7 down of totaal 3500 punten!
Had Zuid 1 S.A. of 2 KI geboden dan
had Noord 2 Ruiten zelf kunnen bieden
en zouden vermoedelijk Oost West het
eindbod ln Schoppen geprefereerd hebben
I ble.
boven een doubli
A. J. VERSTEEG.
W. F. L. te L. Dergelijke adressen
kunnen wij in deze rubriek niet geven.
KANTONGERECHT ALPHEN.
Ter strafzitting van het kantongerecht
te Alphen, had zich te verantwoorden
zekere J. D. wegens het onbevoegd uitoefe
nen van de geneeskunde. Verdachte had
ln de maand Sept. 1934 op de Alphensche
paardenmarkt bonnen aan het publiek uit
gereikt, vermeldende het adres van ver
dachte. waarop hij zich uitgaf als genees
kundige; hij was te consulteeren voor alle
ziekten Zekere K te Alphen, had ver
dachte ontboden. Verdachte had aan deze
ultnoodlglng gevolg gegeven en was inder
daad ten huize van K. verschenen; door
betasting en het zien in de oogen had hij
zijn diagnose vastgesteld en de ziekte
waaraan K. leed medegedeeld. De kosten
van behandeling zouden 1. 25 bedragen. K.
kreeg hiervoor wat kruiden, moest direct
f. 10 betalen, terwijl het restant moest
worden voldaan bij de verdere behande
ling K. die op een en ander inging, be
taalde aan verdachte f. 10. maar had na
dien verdachte begrijpelijk nimmer meer
gezien. Verdachte die momenteel gedeti
neerd zat ln het Huls van Bewaring te
Rotterdam, liet verstek gaan
De bewuste patiënt zoomede diens echt-
genoote werden als getuige gehoord en
bevestigden de feiten, als ln het proces
verbaal vermeld Goede raad is duur; ook
thans deed dit spreekwoord opgeld, daar
getuige er was Ingevlogen, ergo zijn kwaal
had behouden en bovendien zijn geld was
kwijt geraakt.
Overeenkomstig den eisch, werd ver
dachte veroordeeld tot een geldboete van
f. 75 subs. 2 mnd. hechtenis.
P Kr. uit Ter Aar, die was verschenen,
was ten laste gelegd overtreding der Jacht
wet. Verdachte beriep er zich op te hebben
gejaagd op het land van de wed. C. ln ge
zelschap van jhr. de M. burgemeester dier
gemeente; bovendien vertoonde hij een
teekening van het jachtterrein. Een twee
tal getuigen hadden verdachte gezien,
doch de burgemeester bleek op grooten af
stand van Kr. te zijn geweest. Verdachte
deelde nog mede. dat hij vroeger ook ln
gezelschap van den burgemeester niet
mocht jagen, toen de echtgenoot van ge
noemde weduwe nog leefde, wegens een
persoonlijke veete. De burgemeester had
aan verbalisant evenwel verklaard, dat
verdachte niet in zijn gezelschap was ge
weest, wat verdachte onbegrijpelijk voor
kwam De zaak werd daarop uitgesteld tot
het hooren van den burgemeester.
P. M. V, uit Hazerswoude had een auto
uit de garage van de maalderij „de Hoop"
gereden zonder dat deze behoorlijk was
verlicht-, waardoor de autobestuurder W.
O uit Apeldoorn in aanrijding met ge
noemde auto was gekomen en hierdoor
een schade had gehad van f. 125. Ver
dachte beriep er zich op, dat hij een uit
kijkpost jongen met lantaarn op den
weg had geplaatst en hij zich reeds met
zijn wagen op het rechter weggedeelte be
vond, toen W. O. zijn wagen aanreed, ter
wijl deze gemakkelijk kon passeeren. W.
O als getuige gehoord, ontkende dit.
De ambtenaar achtte echter het wettig
overtuigend bewijs geleverd, dat verdachte
niet de noodige veiligheid ln acht had ge
nomen en vorderde een geldboete van f. 10
subs. 5 dg. Uitspraak conform.
Vervolgens kwam aan de orde een over
treding van de jachtwet ln vereeniging,
waarbij een viertal personen uit Zegveld en
Bodegraven waren betrokken.
Verdachten ontkenden en beweerden
vergunning te hebben gehad. Bedoelde
vergunning die werd overgelegd, bleek
evenwel niet volledig. Een tweetal getui
gen verklaarden en gaven aanwijzing op
welke landerijen verdachten hadden ge-
ioopen en gejaagd. Verdachten ontkenden
en voegden een der getuigen toe: „Jongen
je liegt". Het geheel bleek echter zeer ver
ward en gecompliceerd, waarop de zaak
werd aangehouden tot het hooren van ver
dere getuigen.
Kr. uit Den Haag was eveneens ten laste
gelegd overtreding van de motor- en rij-
wielwet n.l. het ln gevaar brengen van de
veiligheid van het verkeer.
Verdachte had ln de maand Nov. 1934
een aanrijding veroorzaakt ln de Emma-
laan te Alphen. Verdachte ontkende en be
weerde met zijn auto te hebben stilge
staan.
Een drietal getuigen w.o. de bestuurder
der auto die was aangereden verklaarden
evenwel pertinent dat verdachte wel had
gereden, al hoewel hij had kunnen zien
dat het passeeren onmogelijk was. Ver
dachte had hen bovendien gezegd, dat hij
had gereden met een snelheid van 70
K.M. per uur. Verdachte gaf dit toe, doch
beweerde dit maar te hebben gezegd als
een handigheid om te weten te komen,
hoe snel de andere bestuurder had gere
den. Ambtenaar en kantonrechter vonden
deze houding hoogst eigenaardig. Na de
aanrijding had verdachte den anderen
autobestuurder een kaartje met zijn adres
gegeven en was toen spoedig verdwenen,
daar hij haast had. Verdachte ontkende
dit en zelde minstens 20 minuten ter
plaatse te zijn geweest, hetgeen door getui
gen werd tegengesproken.
De ambtenaar overwoog in zijn requisi
toir dat verdachte hoogst roekeloos had
gereden en nu trachtte door geraffineerd
heid de zaak anders voor te stellen.
Eisch f 75 subs. 1 mnd. Uitspraak f. 30
subs 5 dg. met toewijzing van de civiele
vordering ad f. 30 wegens schade geleden
door den anderen autobestuurder.
Als slot werd C. J. K. wegens overtreding
der visscherijwet veroordeeld tot f. 10
subs. 5 dagen.
KANTONGERECHT ALPHEN
Overtreding der Tarwewet.
Voor het kantongerecht te Alphen had
den zich te verantwoorden gebr. V. uit Ter
Aar wegens overtreding der arbeidswet.
Verdachten die samen een onderneming
hebben hadden 2 arbeidslijsten en 2 ar-
beidsregisters zoodat de controle onmoge
lijk bleek. Verdachten beriepen er zich op.
dat de hoofdinspecteur zulks had goedge
keurd. Als getuige werd gehoord de con
troleur der arbeidswet Kn die een en an
der uiteenzette en olm. 2 iaar b'eek te
hebben gewacht alvorens hli verdachten
verbaliseerde. Over en weer bestreden
verdachten en verbalisant elkaar, daar
deze laatste volhield verdachten meerdere
malen te hebben gewaarschuwd. De amb
tenaar vond het verweeg onaannemelijk en
de handelswijze zeer ernstig en vorderde
tegen leder der verdachten voor ieder feit
een geldboete van 2 x f 100 subs. 2x2
maanden. De kantonrechter rekening hou
dende met de omstandigheden, dat deze
aangelegenheid eenige jaren had geduurd,
en knoeierij niet was gebleken veroor
deelde ieder der verdachte tot f. 20 en 1.8
subs. 4 dagen.
Dezelfde verdachten stonden vervolgens
terecht wegens overtreding der tarwewet,
n.l. het ln voorraad houden en verhande
len van belangrijke hoeveelheden tarwe
meel en bloem: totaal werd genoemd ruim
263.000 K.G., die niet waren Ingeschreven
ln het voorgeschreven register der tarwe
wet Blijkens de dagvaarding zou door de
handeling van verdachten de controle
onmogelijk zijn geworden, daar verdachten'
de tarwe en bloem hadden gekocht van de
fa. Ballegooien uit Slledrecht onder de be
naming van ochtendvoer. vavo-rood en
vavo-wlt en dergelijke benamingen. Zij
zouden deze aan verschillende bakkers en
winkeliers verkocht hebben onder de be
naming van ochtendvoer. mout. enz. Bo
vendien hadden zij de winkeliers er toe
aangezet of medegedeeld, dat een en ander
niet in het tarwe-reglster vermeld mocht
en/of behoefde te worden vermeld. Het
landbouwcrisisfonds was hierdoor voor een
groot bedrag benadeeld. Verdachten gaven
de feiten toe. doch beriepen er zich op,
dat zij genoodzaakt waren zoo te handelen
om hun bedrijf gaande te houden. Dooi
de saneering der meelbedrljven hadden zij
geen meel kunnen betrekken van de fa
brieken omdat zij uitgesloten waren we
gens leverantie aan een bakker, die het
brood 1 ct onder den prijs verkocht. De fa.
BaUegooien was dan ook de eenige firma
waar zij tarwebloem of bloem konden be
trekken. Geldelijk voordeel hadden zl) niet
genoten. De winst bedroeg slechts 75 ct.
per 100 K.G waar het loon etc. nog af
moest. Zij hadden dus niets meer dan een
commissieloon genoten. Als getuigen wer
den gehoord een drietal ambtenaren der
tarwewet. Volgens de berekeningen dezer
ambtenaren was het landbouwcrislsfonds
benadeeld voor een totaal bedrag van
f.8400 en dan nog laag berekend. Wie
echter dit bedrag had opgestoken, ge
noemde firma of verdachten was niet juist
na te gaan, doch volgens de ambtenaren
zouden belden dit wel hebben genoten.
Verdachten ontkenden dit pertinent. Zij
noemden inkoopprijs en verkoopprijs, die
achter niet klopten met de boeken de* fa.
B. volgens getuigen. Aanvankelijk had men
bij de crisistuchtstrafwet ook de meening
gehad, aldus verdachten, dat zij de hoofd
schuldigen waren en waren zij beboet tot
f. 6000 welke straf later ls teruggebracht
tot 3 maanden uitsluiting, zoodat zij 3
maanden geen vita-tarwe konden verhan
delen. Zij bleven er bij, het landbouw
crisisfonds plet te hebben benadeeld. De
kantonrechter vond het echter eigenaardig
dat verdachten voor niets zouden hebben
geknoeid De ambtenaar overwoog ln zijn
requisitoir, dat het wettig en overtuigend
bewijs was geleverd. Hij kwalificeerde een
en ander als knoeierij op groote schaal.
Moeilijk was na te gaan door wie het land
bouwcrisisfonds was' bénadeeld. Eigenaar
dig vond de ambtenaar het echter ook. dat
verdachten zulks zouden hebben gedaan
zonder eenig voordeel. Hij vorderde tegen
ieder der verdachten een geldboete van
f. 6000 subs. 9 maanden hechtenis met
openbaarmaking van het vonnis. Verdach
ten beriepen er zich nogmaals op geen
voordeel te hebben genoten, dan een ge
woon commissieloon en bepleitten uiterste
clementie. Uitspraak veroordeeling van
leder der verdachten tot een geldboete van
f. 2500 subs. 3 maanden hechtenis met
openbaarmaking ven het vonnis.
NIEUWE UITGAVEN.
De officieele catalogus van Flora 1935.
BU de N V. Drukkerij v.h. De Erven
Loosjes te Haarlem verscheen de Offi
cieele Catalogus der Internationale Bloe
mententoonstelling „Flora" 1935, welke
niet minder dan 224 pag telt. Het begin
wordt gevormd door een serie fotografieën
van de vooraanstaande personen. O.a. een
foto van de Hooge Beschermvrouwe, HM.
de Koningin en het portret van de Kroon
prinses. Met een artikel „Welkom op de
Flora" opent het Uitvoerend Comité het
tekstgedeelte, waarin o.a. voorkomt de
samenstelling der Algemeene Vereeniging
voor Bloembollencultuur. Daarna volgt de
Internationale Jury en 'n lijst van schen
kingen, subsidies en bijdragen voor be
kroningen. Na eenige korte artikelen over
de architectuur en den aanleg der ten
toonstelling, als toelichting op de aldaar
ingevoegde oriënteeringskaart, volgt dan
de ruim 80 pagina's tellende catalogus der
inzendingen op de vollegrondstentoonstel-
llng. Van de 10-daagsche tentoonstellin
gen, die ln het Bloemenpaleis eiken Vrij
dag om de 14 dagen zullen worden ge
opend, verschijnt op den openingsdag een
afzonderlijke catalogus, die ln den „per
manenten" catalogus wordt Ingelegd.
Van elke der bijna 1000 verschillende
inzendingen bevat deze catalogus de vol
ledige beschrijving. In de volgende rubrie
ken worden de verschillende dienstgebou
wen met hun functies beschreven en ook
in het kort de verkeersregeling vernield,
die aan de hand van een kaart van de
omgeving van het terrein, den bezoekers
den weg wijst.
De volgende rubriek bevat 17 rijk geïllu
streerde artikelen, waarin de voornaam
ste geëxposeerde bloemen en planten door
deskundigen zijn beschreven en van aan
wijzingen voor de cultuur zijn voorzien.
De catalogus sluit met een artikel over
Heemstede als woonplaats, verzorgd door
den secretaris dezer Gemeente, gastvrouwe
van Flora 1935. De prijs bedraagt slechts
f. 0.25.
Wij ontvingen van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken voor Rotterdam een
Statistiek van handel, nijverheid en ver
keer dier stad over 1934. Voor belangheb
benden ls hier een belangrijke hoeveel
heid cijfermateriaal in te vinden.
't Weekblad voor Bloembollencultuur,
orgaan van de algem. ver. voor bloembol
lencultuur, komt ter gelegenheid van het
NOG EENS „DE RIJNSBURGER POORT".
Een paar maanden geleden hebben we
over de voormalige Rijnsburger poort ge
schreven en o.a. verteld, dat deze door
haar „scheelhoekschen bouw" ten zeerste
de aandacht heeft getrokken en zelfs ge
prezen werd als het onder bouwkunstig
opzicht meest Interessante bouwwerk var.
Lelden, Uit de teekening van den gevel
naar de landzijde was uit den aard der
zaak van dien geerenden bouw niet veel
te bespeuren. Doch waarschijnlijk zal hij
duidelijker tot den lezer spreken na de
beschouwing van bijgaanden plattegrond,
die wel zeer merkwaardig is.
Natuurlijk werd de scheefhoek gebruikt
uit een strategisch oogpunt en het ls wel
de groote verdienste van de bouwerij onzer
voorvaderen, dat zij het zuiver zakelijke
en redengevende tegelijkertijd wisten te
heffen ln de sfeer de schoonheid en hun
plcturalen zin van trachten te bevredigen.
Er ls bij de Rynsburgerpoort nog één
punt te bespreken, dat niet onmiddellijk
ln verband met het bouwkunstig schoon
staat en toch uit een oogpunt van histo
rische traditie wel even de aandacht ver
dient.
Misschien zullen bejaarde Leidenaars
zich nog herinneren, dat zich in de Rijns-
burger Singelgracht aan den kant van
„Amdcltla" het zwanenhok, de zwanen-
broedplaats bevond, welk geval sinds Jaren
verplaatst is naar het Plantsoen.
Ik zou voor deze bijzonderheid geen
aandacht vragen, wanneer er geen aan
leiding toe bestond. Het jagen en het
houden van zwanen was ln de Middel
eeuwen en later een zeer bijzonder voor
recht, dat ook thans nog tot op zekere
hoogte van kracht ls.
Ik herinner mij b.v. eenige Frlesche
stlnzen. die reeds sinds een paar eeuwen
verdwenen zijn en, zooals te doen gebrui
kelijk was, vervangen werden door boer
derijen. De oorspronkelijke adellijke be
zitters stierven uit; plaats en landerijen
gingen soms meerdere malen in andere
handen over, doch het recht van zwanen-
jacht en zwanendrift verviel nimmer en
ging als men er prijs op stelde, van den
eenen eigenaar op den anderen over.
Zoo handhaafde de pas te Leeuwarden
overleden Friesche architect Doeke Mein-
tema, bezitter van de boerenhofstede
Hoxwier in Baarderadeel het recht van
zwanenjacht en had regelmatig 'n dertig
tal zwanen in zijn bezit, die behoorlijk
gemerkt en geringd, zich soms op vrij
verren afstand van hun bakermat Hox
wier bevinden.
MIJ ds gebleken, dat dat recht daar zeker
al meer dan 600 Jaren oud is.
Dat het recht soms verwaarloosd werd
en te niet ging, daarvan getuigt, al weer
in Friesland, de overgebleven laat-Gotische
I>oort van de voormalige rldderstins Unia-
State te Beers bij Leeuwarden. Ook de
later gebouwde boerderij is verdwenen en
de poort staat nog boven de dichtbegroeide
gracht van het ledige erf. De landen
werden los verhuurd en het oude recht
is te niet. Doch in den Oostgevel van de
poort vindt men nog in ijzersmeedwerk
de aanduiding van het recht van zwane-
jacht, waarop de vroegere bezitters prat
gingen; het wapenteeken der Unia's de
Fransche lelie, bekroond door een S, van
het Friesche woord „Swan".
Ik heb te Lelden tevergeefs gezocht naar
een uiterlijke aanduiding van het recht
van zwanenjacht en zwanendrift en Ik
zou de betrokken autoriteiten vriendelijk
willen verzoeken, te overwegen, of er geen
aanleiding kan bestaan, een plaats
te roeken voor het aanbrengen van
een dergelijk kenteeken. Het houdt
een klein stukje stadstradltle levendig,
waarvan we misschien de eerste aandui
ding reeds vinden ln de 14e eeuwsche
wijknamen: Swansoord en Gansoord.
Oorspronkelijk behoorde het recht aan
het Huls van Wassenaar, dat gelijk men
weet, reeds ln de 13e eeuw en misschien
nog vroeger, met Leiden nauw verbonden
was
Uit het jaar 1593 dagteekent de brief
waarbij het recht werd overgedragen, ver
legd. de verlijbrief van den Heer van
Wassenaar op de stad Leiden. Bij Van
Mieris vinden we het volgende uit dien
Veriy brief geciteerd:
„VerllJen en verleenen met deezen
brieve uitzonderlinge gracle, zes paar broe
dende Zwaanen te moogen houden om de
Stad Leyden, in haare graften, en in den
Rijn tot Leyderdorp aan de eene zijde,
ende tot Katwijk aan de andere zijde,
mitsgaders in al der Steede voorsz. eigene
waateren. te weeten, die Meeren mitten
Poelen daartoebehoorende, en die Maaren,
strekkende uit der Stad Vesten tot aan
't Warmonder Veer, ende voort tot de
hooge Weisloot toe, de voorsz. zes paar
Zwaanen te mogen houden van ons, ten
rechten onversterfelijken erfleen".
Op het dooden van zwanen, het opzet
telijk verwonden, op het verstoren en uit
halen van hun nesten hebben overal en
ten allen tijde zware srtaffen gestaan.
Toen alle mogelijke andere vogels nog
„vogelvrij" waren, Ingeval ze niet uit
kracht van een of ander volksgeloof wer
den beschermd, toen er nog aan geen
vogelwet werd gedacht, genoten de zwa
nen reeds wettelijke bescherming. Het
diepgewortelde volksgeloof uit den helden-
schen tijd, dat de zwanen betooverde meis
jes waren, zal hier wel niet vreemd aan
zijn. Trouwens reeds in de Oudere Edda
wordt gewag gemaakt van de WalkyrJ»
6wana en in de Grieksche Mythologie ls
de zwaan de heilige vogel van Apollo.
Reeds in 1658 werden er te Lelden
strenge keuren uitgevaardigd tegen onver
laten, die zich .schuldig maakten aan
misdrijven ten opzichte van de zwanen.
Zij konden zich geldboeten en zelfs lijf
straffen op den hals halen. Verder werd
het noodlg geacht de zwanen te voorzien
van een koperen halsband met het woord
Leiden er in gedreven, terwijl een der
leden van de Regeering onder den titel
Pluimgraaf toezicht had te houden op het
welzijn der zwanen.
Het schijnt, gelukkig, dat de zwanen
thans minder worden bedreigd dan vroe
ger. wy zouden deze sierlyke vogels in
onze grachten en wateren en in de vyvers
van de Leidsche Hout niet gaarne willen
missen. En een historische herinnering aan
Leidens oude zwanenrecht zou hier zeer
zeker niet misplaatst zyn,
N. J. S.
RECLAME-
1022
fcTo Juliennesoep, OV*rheerhik!
75-Jarlg bestaan dier vereeniging met een
herdenkingsnummer uit hetwelk natuur-
Ujk geheel ln het teeken der „Flora"
staat.
Zlttenbiyvers kosten te veel, wordt deze
week ln de „Haagsche Post" betoogd.
Voorts treffen we een interessant artikel
aan van James Tukker. Venlzelos vertelt.
Arved Arenstam schryft zyn derde bij
drage over een zwerftocht door Llthauen,
terwyi van de vele andere interessante
artikelen nog genoemd kan worden lucht
verkeer ln de Stratosfeer.
TIJDSCHRIFTEN.
De „Wereldkroniek" van deze week wijdt
natuuriyk eenige foto's aan de „Flora."
Voorts een pagina aan Albert van Dal-
sum's Jubileum. Verder treffen we nog
aan een geïllustreerd artikel over New
York's Autostrada's en idem over China's
binnenland uit een vliegtuig gefotogra
feerd.
GEBOREN.
Adrianus, z. v. T. A. Stadt en W. Ouwer-
kerk Antonla, d. v. D. W. Suvaal en P.
v. Gyzen Theodorus Gerardus, z. v.
J. Rozler en M. A. zyistra Willem Fre-
derik, z, v. N. Llbochant en L. Hoppen
brouwer Grada Ada Reina, d. v. C. A.
de Grauw en M. Fasseur Pieter, z. v-
P. v. Duyvenvoorde en J. v. Duyvenvoor-
de Erna Elisabeth, d. v. G. F. Stip tn
E. M. Droll Cecilia Margaretha Maria,
d. v. A. P. F. H. Brunt en H. G. B. M. V.
Wubbals Johanna Margaretha, d. v. J.
v. Benten en J. M. v. d. Mark.
OVERLEDEN:
E. v. itersonMolenaar, vr. 26 j.
C. Kriest, d. 53 J.
