758te Jaargang DINSDAG 12 FEBRUARI 1935 No. 22973 STADSNIEUWS. LEIDSCHE SCHOUWBURG. BUITENLAND. Het voornaamste Nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES: 90 ets. per regel toot advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zalkenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ots. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Rost cheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn: per 3 maanden t. 2.36 per week 1.0.18 Franco per post 1.2.36 per 3 maanden portokosten <voor binnenland 1.0.80 per 3 mnd.) Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD. ONTSPANNINGSAVOND VOOR CHR. WERKLOOZEN. In de stampvolle zaal van „Prediker" ls Jsteravond weer vanwege het Chr. Comité oor Werkloozenzorg een ontspannlngs- rond voor Chr. werkloozen gehouden, lere avond stond onder leiding van den oorzltter van het ontspanningscomité, len heer J. Slegtenhorst, die na Schrift- ding en gebed een welkomstwoord sprak pedaal tot de leden van de Leidsche Ge formeerde Jeugdcentrale, die dezen uond het programma zouden verzorgen, lil hebben dat op voortreffelijke wijze ge- tan. Er werd keurig voorgedragen: er ras zeer verdienstelijke zang en muziek en ist not least was er een tooneelstukje: Het Diakenhuismannetje vertelt z'n his- orie" dat uitstekend werd gespeeld. De heer Slegtenhorst sprak tenslotte een roord van hartelljken dank tot de L.G.J.C. d deelde nog mede, dat deze maand waar- thljnlijk nog een filmavond zal worden (geven. o ORDE VAN JONGE TEMPELIEREN. Loge „Ontwaakt gij jongeren". Gisteren herdacht deze jonge Orde het (it, dat zij één jaar geleden is opgericht, kte verjaardag droeg een feestelijk en lopagandistisch karakter en werd gehou- en in het Tempelierenh.uis Hooglandsche [erkkoorsteeg 7. Toen de voorzitter dezen rond opende .bleek het huis geheel ge- «Id te zijn. Verscheidene afgevaardigden it Haarlem, Rotterdam en Amsterdam urnen hun gelukwenschen aanbieden, Knals afgevaardigden van de I.O.GT. te «iden en Oegstgeest, benevens 't Leidsch irmkweercomité. Daarna werd overge- un tot afwerking van het programma, lat bestond uit zang, declamatie en iblaaux. Bij monde van P. C. de Haas Jr. werd !e jonge Vereenlging een vlag aange- pden. Het hoofdbestuurslid Marcel Berg- un, die als feestredenaar optrad, stelde It afd Leider, als voorbeeld van andere D deed een beroep op de Jongeren om zich an te sluiten bij de O.V.J.T. Na de pauze werd opgevoerd een too- kelstukje „Een knap Stel", dat, gezien de lorte voorbereiding, verdienstelijk werd itgevoerd. Een hartelijk applaus was dan de welverdiende belooning. Nadat door den voorzitter G. Pauw aan kn regisseur een woord van dank was ge tracht voor diens belanglooze diensten, rerd aan mevr. Vijlbrief, die haar woning tt beschikking stelde voor de repetities, *n plant aangeboden. Hierna sloot de «orzltter dezen ln alle opzichten geslaag- tai avond. R.K. SPORTCENTRALE. Propaganda-avond. Gisteravond werd in de groote zaal van Stadsgehoorzaal een sportpropaganda- itond gehouden, georganiseerd door de «5. Propagandaclub. Te kwart over acht werd deze uitstekend Wochte vergadering door den voorzitter, kn heer Goddijn met den Chr. groet ge- ï*nd. Spreker heette ln het bijzonder wel- den spreker van dezen avond, kape lan Drost, kapelaan Schrama als vice- jraeses der Josefgezellen, kapelaan Leen- *ts, die de K.J.C. vertegenwoordigde, de geestelijken, die hun belangstelling konen en voorts vertegenwoordigers van b'erse aangesloten vereenlgingen. Het programma werd geopend met een kor allen gezongen „Aan U, o Koning der Stuwen, waarbij op het tooneel door een hoep, samengesteld uit de diverse R.K.- Wrtvereenigingen, een vlaggengroet werd iabracht, waarna de jeugd van de Bata- tn het sportieve programma opende met loed uitgevoerde vrije- en orde-oefenln- sen. Kapelaan Drost, daartoe door de R.K. wtcentrale ultgenoodlgd, hield daarop Propaganda-rede, met als onderwerp ■he sport in dienst van onze katholieke Idealen". De Sportclub van de vrouwelijke Jeugd- Jtweging trad daarna enkele malen voor voetlicht. De clou van den avond was wel het op- «wen van Rodi Roeters, die een serie goed geslaagde goocheltoeren vertoonde en 'h caricaturist en snelteekenaar bijzonder eralensteiyk werk leverde. De muziek "ttd verzorgd door een strijkje onder lei- van Frans Schwltzer. RIJKSPOSTSPAARBANK. In den loop der maand Januari 1935 J5™ aan het postkantoor alhier op spaar- ™nkboekjes Ingelegd f. 170.948.55 er. terug •naald f 148.875.17. Derhalve meer inge- "8» dan terugbetaald f. 22.073 38. Het Jjntal nieuw uitgegeven boekjes bedroeg INSTITUUT VOOR ARBEIDERS ONTWIKKELING AFD. LEIDEN. Lezing over Waterwinning. In een der zalen van het Volksgebouw hield onze stadgenoot, de heer H. Schll- peroort, voor bovengenoemde organisatie gisteravond een lezing over „Waterwin ning". Na een inleidend woord van den voorzitter der afdeeling ving de spreker zijn lezing aan. Wij ontleenen hieraan het volgende Het begrip waterwinning op zich zelf ls zeer ruim, doch het doel van de lezing van hedenavond ls een Inzicht te geven van de waterwinning ten behoeve van de drink watervoorziening. Reeds 2000 Jaren geleden verstond men de kunst, diepboringen te maken. De eer ste boringen, waarvan de geschiedenis melding maakt, stammen uit de 4e eeuw v. Chr. en hebben betrekking op de woestij nen van Afrika. Toen reeds maakte men boringen van 200 m. diepte voor drink waterdoeleinden. Ook in China bleek men voor eeuwen terug al op dit terrein bekend te zijn, terwijl ln Duitschland nog Romeln- sche waterleidingen aanwezig zijn. Men onderscheidt hier te lande drie soorten van waterwinningen, o.a. uit de duinen en tot deze groep behoort ook Lelden, zooals men weet. Verder zijn er gemeenten, die grond water winnen, zooals Breda, Tilburg, Utrecht enz. en ten slotte gemeenten, wel ke het z.g. oppervlakte-water betrekken. Tot deze categorie behooren b.v, Rotter dam, Gouda, Dordrecht enz. Ofschoon de waterleiding-techniek ln den loop der tijden steeds meer geperfec tioneerd is en derhalve ook rivierwater wel zoodanig te reinigen ls, dat het voor de consumptie geschikt ls, staat toch het duinwater bovenaan. De duinen immers leveren een buitenge woon goed zuiveringsgeble'd. 1 In Amsterdam en Rotterdam kwamen de eerste waterleidingen tot stand; de hoofd stad verkreeg haar bedrijf ln 1851, terwijl de Rotterdamsche waterwinning dateert van 1874. De cholera-epidemie van 1853, gevolgd door die van 1866, demonstreerde de be hoefte aan goed water. Wie echter zou denken, dat het stichten van waterleiding bedrijven overal onverdeelde Instemming ondervond, vergist zich deerlijk. Uit eenlge couranten-artikeltjes, die spr. citeerde, bleek dat men in verschillende streken zich heftig kantte tegen het leidingwater. Spr. somt de elschen op, waaraan goed drinkwater moet voldoen en behandelde daarna in den breede het Leidsche water leiding-bedrijf. De LD.W.M. exploiteert sinds 1878 een waterwinplaats in het duingebied onder de gemeenten Katwijk en Wasenaar. Bedroeg in het eerste exploitatiej aar het verbruik 110.000 kub. meter, in 1895 was deze hoe veelheid reeds vertienvoudigd en ln 1934 bedroeg de omzet meer dan 3 millloen kub. meter. Aan de hand van een uitgebreide serie lichtbeelden demonstreerde spr. daarna de wijze van waterwinnen, de zuivering en de distributie, om te besluiten met eenige voorbeelden van primitieve waterwinning ten plattelande in ons land, alsook in Spanje. De causerie van den heer Schllperoort werd met groote aandacht gevolgd en ten slotte dankte de voorzitter, de heer v. Wou denberg den spreker voor zijn leerzame uiteenzetting, waarbij de vergadering zich onder applaus aansloot. Een 25-tal aanwezigen gaf zich op voor een excursie naar de bedrijven in Katwijk, te houden op Zaterdag 23 Februari a.s. ACADEMISCHE EXAMENS. l^fl voor het candldaats-examen ®ch Recht de heer J. H. Schwab (Rijs- e»en voor het doctoraal examen Ge- ^kunde mej. C Schutz (Den Haag) en C. A. de Reede (Leiden). HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijzigingen: N V. De Leidsche Confectle- Industrie, v. d. Werfstraat 5, Lelden. Uit- tredent adjunct-directeur Th. J. B. Hunck, ad. 31 Dec. 1935. Chemische Fabriek van Simplesite Pro ducten, Lammenschansweg 10. Leiden. Bij beschikking van 1 Februari 1935 van den E.A. Heer Kantonrechter te Lelden, is be paald dat de dd. 19 en 20 November 1934 ln het Handelsregister ingeschreven opga ven betreffende bovengenoemde zaak ver meldende de uittreding als vennoot van J. J. Strotmann en de uittreding als ge volmachtigde van: P. M. A. V. Strotmann. Rohde, dienen te worden doorgehaald. Deze zijn dus weer als voren aan de ven nootschap verbonden. Gebrs. G. en P. Niersman, Voorschoten, timmer- en metselbedrijf; aannemer. Bij voeging uitgeoefend bedrijf: aannemers v. beton- en gewapend betonwerken. C. Raaphorst. Raadhuisstraat 86, Alphen a. d. Rijn. winkel in manufacturen. Het filiaal: Alphen a. d Rijn, Raadhuisstr. 181 (toonkamer v, meubelen) ls thans onder gebracht bij de hoofdzaak: Raadhuis straat 86. Wed, H. van Driel, Hoogewaard B. 5, Koudekerk, timmermansbedrijf. De zaak ls dd 1 Jan. 1935 omgezet in een vennoot schap onder firma onder den naam: firma Weduwe H. van Driey (Beperkende Bepa lingen). Vennooten: A van Driel. Hazers- woude en H. van Driel, Koudekerk. Soort van bedrijf: timmerbedrijf: aannemen van bouwwerken, alles in den ruimsten zin. GlstenrMdda» ls de 76-iarige J. M. in zijn pakhuis in dc Koifmakersteeg, terwijl hi. j iaddt tond. onderu't sesleder. en cevallen, waardoor hij zijn rechterarm brak. De Eerste Hulpdienst vervoerde hem i naar het Academisch Ziekenhuis. DE HAGESPELERS. Zestien jaar, spel ln 3 be drijven van Aimée en Philip Stuart. Eduard Verkade heeft zijn Hagespelers doen herleven, al ls nu de h achter de g weggelaten! En Verkade zou Verkade niet zijn, wanneer hij zich had losgemaakt van het opnemen In zijn tableau de la troupe van „dilettanten", waarin hij aanleg ziet. Dit systeem heeft hem soms groote winst gebracht denk b.v. eens aan nu wijlen Enny Vrede I doch ook groote decep ties; bij het opmaken van de balans o.i. meer decepties dan winst Bij de opvoering onder zijn regie van „Sixteen" viel daarvan, gelukkig, niet al te veel te merken, alhoewel de hoofdfi guur, waarom het spel eigenlijk draait, weer ln handen was van een aankome- llnge, die trouwens voor de vertaling had gezorgd en op dat terrein zich verdienste lijk heeft gemaakt. Afgezien van de vraag, of het niet verstandiger ware geweest, dit supra-sentlmenteele spel maar onvertaald te laten. Een feitelijk probleem met diepen on dergrond bevat „Sixteen" toch niet, slechts wordt men gesteld voor een wat ziekelijk geval van een te sensitief 16-jarlg meisje, dat vrouw begint te worden. Ontdaan van allerlei toegevoegde complicaties komt het toch hierop neer: Een 16-jarlg meisje ziet op een onzalig oogenbllk, hoe haar juist van een kuur als verjongd teruggekeerde moeder, die reeds jaren weduwe ls, een met haar gekomen man kust. Zij trekt daaruit terecht de conclusie, dat haar moeder zal hertrouwen, waartegen haar geheele gevoel in opstand komt: het is een aantasten van de gedachtenis van haar bij een auto-ongeval omgekomen vader, met wien, zooals haar altijd,is voorgehou den, haar moeder zeer gelukkig ls geweest, terwijl dit ln werkelijkheid juist tegen overgesteld was. Zij, overgevoelig als zij is, kan zelfs, trots de overtuigende waar schuwing van „grootje" niet egoïstisch te zijn, de aanraking-van haar moeder niet meer velen en wil zich verdrinken. Daar toe ontbreekt haar tenslotte de moed, en na een zeer zoetelijk tafereel, als zij ver kleumd is gevonden op een overloop van het flatgebouw, waar zij wonen, en haar de waarheid van het eerste huwelijk is verteld, eindigt het spel met een tot den nieuwen vader gericht „laat hij dan toch maar niet weggaan." Neen, een probleem van beteekenis wordt in dit op zich zelf oude ge geven niet gesteld, dat bovendien tot in den treure in tal van samenspraken op ouderwetsch sentimenteele wijze wordt ge rekt en moeizaam tot een einde wordt ge voerd. Een paar maal wordt nog getracht sexueel te moraliseeren, doch verder dan een trachten komt dit ook niet. De weeë sentimenten (bovendien niet altijd even echt en waar), ln dit tooneel- werk neergelegd, kunnen wij niet meer apprecieeren en zoodoende is de zesde abonnementsvoorstelling een mislukking geworden. Ook de vertolking kon „Sixteen" niet Eduard Verkade. redden. Uitnemend over de gansche linie was weer Marie van Westerhoven als de toegewijde gedienstige; zij vond voor haar sentimentaliteit het zuivere accent, dat zelfs met haar rol vermocht te verzoenen. Voorts hield, als een oase in de woestijn, aangenaam bezig het dochtertje van 14 jaar, waaraan Corry KanVonk een echt robbedoezige uitbeelding gaf vol levens lust en vol pit. Dat zij Iets te oud was voor een 14-jarige, och, dat was niet hinderlijk. Adrlenne Canivez zag zich in den titel rol voor de zeer zware opgaaf gesteld eensdeels nog een meisje van 16 jaar i(e zijn, anderdeels een tot vrouw rijpende of zelfs gerijpte bakvisch met een overge voelig karakter. Deze opgaaf was voor haaf nog te zwaar, al waren er momenten, dalt haar creatie geslaagd kon heeten. Ook de rest bleef vlak, te vlak, onge twijfeld voor een deel te wijten aan d^ leegheid van het stuk. Tine Medema als de moeder, Rika Hopper als „grootje", Eduard Verkade als tweede echtgenoot, het kwam allemaal niet uit de verf, zon der echter bepaald onvoldoende te zijn. Dit laatste geldt alleen voor Jacques van Hoven als de oude dokter, die ons totaal niet kon voldoen. Een gelukkige greep is „Sixteen" niet geweest! Goed voor een één-acter, doch niet voor drie bedrijven, al moest in ieder bedrijf, zij het ook zeer decent, het tot een min of meer vergaand uitkleeden komen DE ALGEMEENE TOESTAND. Het a^coord van Londen. Het Duttsche antwoord op het accoord van Londen wordt thans spoedig ver wacht, zij het in den vorm van vragen en het openen van onderhandelingen. FRANKRIJK. Flandin kan niet regeeren Spion naga in Marokko. Minister-president Flandin ontving gis teren een afvaardiging van senatoren en Kamerleden, die hem op de hoogte stel den van den financieelen toestand van gemeenten, welke steeds meer te lijden hebben van de steeds toenemende werk loosheid Flandin beloofde onmiddellijke hulp en legde een verklaring af, die kenschetsend is voor de tegenwoordige binnenlandsche politieke moeilijkheden. „Ik heb mij tot nog toe altijd door het algemeen belang laten leiden, verklaarde Flandin. Ik ben echter verplicht, vast te stellen, dat men mij niet meer de vrije hand wil laten, waar ik het graag zou willen. De parlementaire Intrigues, die weder begonnen zijn, hebben als doel en gevolg om onze werkzaamheid te verlam men. Om het duidelijk te zeggen: „men belet mij te regeeren" Dat komt doordat in den tijd van crisis, dien wij thans door maken, de partijen niet de noodzakelijk heid inzien om den godsvrede eerlijk te bewaren. Zonder polltieken godsvrede is op het oogenblik geen oplossing mogelijk". De ..Écho de Paris", die deze uitlating van Flandin weergeeft, voegt er voorzich tig aan toe, dat de toekomst leeren zal, of men naar den minister-president luis teren zal, dan niet. Nu wreekt zich dus reeds de val van Dumergue Gustave Hervé, de directeur van het blad „Le Victolre" schrijft, dat men in Frankrijk geen plebisciet kan houdpn, om evt. maarschalk Pétain of 1 neraal Wey- gand als leider op het schild le verheffen. Men zou echter bij de Kamei 'crkiezingen volgend jaar dit program kunnen op stellen: „Wij willen niet meer geregeerd worden door een politiek parlement en door poli tici. Wij willen onder een nationaal leider staan, die van politieke volmacht voorzien is, en wien een raad van Staten ter zijde staat, aan welke verscheidene beroepsaf- deelingen hij om raad kan vragen, alvo rens een beslissng te nemen. De staatsleider dient gekozen te worden bij volksstemming en na een overeenkom stige verandering van de grondwet, dien de men Pétain of Weygand hiervoor can- didaat te stellen. In Taga in Marokko ls de 36-jarige in Rusland geboren danseres Irène de Sir- vens, die door haar huwelijk Fransche barones ls geworden, wegens beroeps- spionnage gearresteerd. Zij zou te Taza een bureau hebben ge had. dat in betrekking stond met alle garnizoensteden van Noord-Afrika en sol daten van het vreemdelingen-legioen ln de gelegenheid stelde te vluchten. De Fransche autoriteiten laten momen teel in de meeste Marokkaansche steden een onderzoek instellen naar deze zaak, die groot opzien heeft gebaard. De Parijsche strafkamer heeft gisteren den Parijschen industrieel Alain de la Rochefordière wegens beleediging veroor deeld tot één jaar gevangenisstraf. De beklaagde had bij het herdenkingsfeest voor de slachtoffers van 6 Februari den Franschen minister-president toegeroepen: „Je plaats ls niet hier! Je hoort bij de moordenaars ZWITSERLAND. Geen fascisten en geen communisten. De fascisten van Tessine hebben voor het eerst deelgenomen aan de Kantonale verkiezingen. Zij verwierven 516 stemmen, op een totaal van 35.000 kiezers Op de communisten werden 209 stemmen uit gebracht. De rechter van instructie die de beschul diging tegen den fascistenleider Fonjalles moest onderzoeken heeft dezen van rechts vervolging ontslagen Fonjalles werd door de linkse he pers van hoogverraad beschul digd. Uit het onderzoek is gebleken, dat de documenten waarop deze beschuldiging berustte, vervalscht waren. BINNENLAND. Geen nieuwe bioscopen meer; besluit van den Nederlandschen Bioscoopbond (Binnenland, 3e Blad). De salarisregeling van het provinciaal personeel in Noord-Holland, vastgesteld volgens aanwijzing van den minister (Bin nenland, 3e Blad). BUITENLAND. Het conflict tusschen Italië en Abessl- nië (Buitenland, le Blad). Toenemende moeilijkheden voor het Fransche kabinet Flandin. (Buitenland, le Blad). De Britsch-Indische wet in 't Lagerhuis in 2e lezing goedgekeurd (Buitenland, le Blad). DUITSCHLAND. Oneenigheid in het Hooger Onderwijs. Prof. dr. Hermann Oncken, hoogleeraar in de geschiedenis aan de universiteit van Berlijn (vroeger Heidelberg en München) heeft zijn colleges gestaakt. Dit wordt in verband gebracht met het feit, dat prof. Oncken zich onlangs in een kring van geleerden heeft uitgelaten over de z.i. in wetenschappelijken zin wankelen onder grond van de sedert eenige jaren opko mende nieuwe geschiedenisbeschouwing. Daarover is Oncken toen in de Vöikischo Beobachter aangevallen door een jeugdi gen partij-historicus, Walther Frank, die daarbij in verband met Onckens werken uitdrukkingen als liberalistische weten schap" en dergelijke gebruikte. Dit schijnt Oncken zich zoozeer te hebben aangetrok ken, dat hij zijn colleges heeft gestaakt. Overeenkomstig 'n besluit van de Thue- ringsche staatsregeering is een discipli naire procedure geopend tegen den hoog leeraar aan de Friedrich Schiller-Univer siteit, prof. Debrunner, die tevens als hoogleeraar ls ontslagen, aangezien hij zich hoonend over het winterhulpwerk zou hebben uitgelaten. De studenten hadden derhalve reeds eerder zijn colleges geboy cot. Het aantal werkloozen in Duitschland is ln Januari met 369.000 gestegen tot 2.973.000. ENGELAND. Het Indische Wetsontwerp verkiezingen. Geen Het debat over het wetsontwerp inzake Indlë in het Lagerhuis ls gisteren voort gezet. Deze vierde en laatste dag, die voor het debat over de tweede lezing was be paald, zou met de stemming over een amendement van de Socialistische oppo sitie worden besloten, waarmee de tweede lezing beëindigd is. Groote belangstelling wekten de be schouwingen van Attorney General, sir Thomas Inskip over de interpretatie van het begrip „Dominion Status". Inskip herinnerde Lansbury, leider der Labour- oppositie, aan de belofte, in 1929 aan het Indische volk gedaan, en voegde eraan toe, dat het voor het Lagerhuis slechts om de vraag gaat, of een dergelijke ver plichting nagekomen moet worden of niet. Ik beschouw het, aldus Inskip, inderdaad als ons doel, dat Indië dezelfde rechten zal verkrijgen als de Dominions. Maar al onze verplichtingen tegenover Indië heb ben betrekking op de toekomstige ont wikkeling van Indië binnen het Britsche rijk, d.w.z. als een Integreerend deel van het Imperium. Daarna hield Churchill een rede, waar in hij de Engelschen in Indlë evenmin vreemden in het land noemden als de Mohammedanen of de Hindoes zelf. Tenslotte beschuldigde Churchill de re- geering van onstandvastigheid, waar schuwde voor een herhaling van het eer ste experiment, en kenschetste de voor stellen tot het verkrijgen van een Indische bondsstaat als ontijdig en onbruikbaar. Het Labour-amendement werd vervol gens verworpen met 404 tegen 133 stem men. Hierdoor is het wetsvoorstel auto matisch in tweede lezing aangenomen. Naar schatting stemden tegen: 80 conser vatieven, 48 Labour-leden en 5 anderen. In verband met in politieke kringen verbreide en ook door de pers gemelde geruchten als zou spoedig een algemeene Lagerhuis-verkiezing in het verschiet liggen, verklaarde Baldwin gisteravond in het Huls. dat de regeering het vraagstuk der algemeene verkiezingen nog niet eens in studie had genomen Er valt nog heel wat werk te doen, voegde hij eraan toe.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1935 | | pagina 1