75ste Jaargang MAANDAG 4 FEBRUARI 1935 No. 22966 STADSNIEUWS. BUITENLAND. HET ACCOORD TE LONDEN BEREIKT. Het voornaamste Nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zalkenadvertentles belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordemdsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn per 3 maanden 1.2.35 per week 1.0.18 Franco per post 1.2.35 per 3 maanden portokosten (voor binnenland 1.0.80 per 3 mnd.) nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD. INTREDE VAN Ds. F. TEN CATE. Als voorganger van de Doopsgezinde Gemeente. Na een vacature van ruim een half jaar mocht de Doopsgezinde Gemeente gister morgen ln ds. F. ten Cate, gekomen van Sappemeer, haar nieuwen predikant be groeten. Het kerkgebouw was geheel met belang stellenden bezet. Als tekst voor deze ure koos spr. 2 Cor. 5:71, deze woorden: „Wij wandelen (leven) door het geloof". Na een korte inleiding, zeide spr. niet zichzelf op den voorgrond te willen plaat sen, maar de gemeente te willen dienen, waarachter het evangelie ligt, dat het kostbare, rijke pand is aan de gemeente toevertrouwd. Laat dit evangelie ln deze ure tot ons spreken en laten wij voor dit evangelie onze zielen openstellen. Wij wandelen door het geloof, dit Is wat het evangelie ons te zeggen heeft. Eén ding hebben wli noodig en dat is het geloof. Uw geloof heeft u behouden; dit wil zeggen het geloof Is het behoud van uw ziel en uw leven. Wij leven omdat wij geloovende menschen zijn. "t Werkelijk bezielde leven Is pas daar, waar men gelooft. Geloof zal ons waarachtig doen leven voor onze taak en ons werk. Het leven berust op geloof, is geloof. Geloof en leven hooren bij el kaar. Wie eerbied heeft voor het leven, heeft eerbied voor het geloof. Waar het leven miskend wordt, daar is ongeloof. Uit een passage van Paulus' leven en tt enkele teksten uit den Prediker toonde spr. ook hier de waarde van het geloof uit aan. Ook in deze wereld tracht men het geloof aan te tasten en het te ontdoen van zijn rijkdom. De mensch wil zich ln eigen lust uitleven. Dit is de ongebonden vrijheid, waaraan de mensch ten onder gaat. Het leven van den mensch ls echter Sebonden aan de eenige, eeuwige levens- nacht, die van God ls. Er is geen tweeërlei leven. Er ls leven ronder hoop en zonder activiteit en wil; er is leven waaraan het verderf knaagt, waaraan de ziel ls ontnomen. Maar er is ook het leven van en uit het geloof, dat al het werken, verwachten, aangegrepen worden, droefheid en blijdschap ziet en aangrijpt uit het ware geloof. Dit is geen geloofsleer, die echter op zijn tijd een groote waarde heeft, maar dit is een open baring van een waarachtig geloofsleven. Geloof ls in wezen geen theorie, maar even, kracht, bezieling. Geloof is ln hei ige verbinding staan met een levenden God, Geloof is gave van Hem, van wlen het leven is. De heiligste gave den mensch geschonken is het geloof, omdat daardoor bet leven gewijd wordt. In een ernstig woord wees spr. vervol gens op den rijkdom van Gods liefde en feest, waardoor in ons een innerlijke ver nieuwing wordt gewerkt. Verbinding met God, dat is het feitelijke geloof waardoor wij leven; het ls een zich gedragen voelen floor God, den Eeuwige. Dat Hij ons niet loslate, het Leven van ons leyen en de Kracht van onze kracht. Hii daarentegen Wil ons niet loslaten, dat wij ons benaar- t igen om ook Hem niet los te laten. Er is een weg, die ten leven voert. Er is Wn oneindige levensrijkdom Gods, waar bit Hij uit overvloed geeft. Dat het geloof, oo heilige verbinding met God, aldus spr., ons heilig zij. .,Eén ding is noodig," dit woord door thristus gesproken, doelende op het ge- kof, zij ons naarstiglijk zoeken. Dat wij levende menschen mogen zijn eb blijven. God geve, aldus eindigde ds. Ten Cate, pat wij allen door het geloof mogen be houden blijven. Na orgelspel heeft de nieuwe predikant *ijti dank uitgesproken voor het in hem Eestelde vertrouwen. Geve God. dat ik voor tw gemeente een goed leeraar en goed Predikant moge zijn. Met al mijn krachten WH ik mij wijden aan de belangen van deze gemeente. Moge er in ons midden iets openbaar Kfsfev Yan 6en waarachtlg' bezield ge- ,Jfa afloop van den dienst was er ge- egenheid om in de consistorie met ds. en roevrouw Ten Cate kenn's te maken, waarvan zeer velen gebruik maakten. TOONEELWEDSTRIJD „NUT EN VERMAAK". wPp Amsterdamsche Dilettanten Tooneel- ni, iöl°'nE A- D. T. V. heeft gisteravond laatste deelnemende vereeniglng de wpsrf P'bvoerlngen voor bovengenoemden vn.Jg1^ heloten met een geslaagde op- zurht^ T^n "MÜn en Dijn", spel van eer- mpvr e? Edelheid in een deftige stad door bezfti van Ammers—Küller. De goed aonh sehouwburg heeft door hartelHk bkï.„ var> zijn waarrteering voor het ge "W® spel blijk gegeven, tot v,e.a Vermaak" geeft op 17 Februar' 'tèrofflpie" 6en eere"voorstellln8 van DE WAARDE DER TRADITIE. Rede van Prof. Dr. J. de Zwaan. In de lezingen-cyclus „Traditie en ver nieuwing", die op instigatie van den kerkeraad der Ned. Herv. Gem. In de Marekerk wordt gehouden, sprak Zater dagavond Prof. Dr. J. de Zwaan, hoog leeraar aan de Universiteit alhier over: „De waarde der traditie". Spr. begon met op te merken, dat alle aanwezigen geneigd zouden zijn die waarde te erkennen. Wie uit de Hl. Schrift leeft, doet dat vanzelf. Maar ook de mensch van dezen tijd staat meer welge zind tegenover traditie dan een vorig ge slacht. Naarmate wij meer beseffen wat saamhoorigheld beteekent, beginnen wij beter de waarde van kerk en staat en volk te zien, en daarmede tevens van traditie. Traditie is n.l. datgene wat gezag heeft, omdat het behoort tot het leven van een grooter geheel, waarvan wijzelf een deel uitmaken. Omdat er ook traditie bestaan kan, die voor het leven van dat grooter geheel ln werkelijkheid geen beteekenis meer heeft, heeft het zin om de vraag naar de waarde van traditie te stellen. Men zou die vraag aldus kunnen opvat ten, dat men vroeg, welke tradities in het leven van ons Nederlandsche volk nog werkelijke waarde bezitten. Dan echter zou lnplaats van éénen spreker een ver tegenwoordiging van alle faculteiten met het onderwerp nog niet klaar komen! Het is dus noodzakelijk om te blijven bij de groote lijnen en bij hetgeen voor ieder toegankelijk is. Traditie oefent dus gezag; hare waarde ligt dan ook allereerst daar in, dat zij grenzen stelt aan ons indivi dualisme. Spr. deelt derhalve zijn onderwerp al dus in: (1) de grenzen van ons indivi dualisme, (2) traditie en individualisme als samenwerkende krachten, (3) de grenzen van het gezag van traditie. Naar analogie van Groen van Prinste- rers tegenstelling: „tegenover den geest der revolutie het Evangelie", kan men hier de antithese constateeren van traditie tegenover individualisme. Met toelichtin gen uit de geschiedenis der Fransche re volutie beschreef spr. wat aldus eigenlijk met „individualisme" bedoeld ls en legde grooten nadruk op de innerlijke verwant schap van individualisme en rationalisme. Het is voor den Individualist bizonder heil zaam, dat hij in zijn waan gestoord wordt doordat hij telkens aanbotst tegen „tradi tie", welke zich door zijn eigenwijsheid en eigenwilligheid niet laat veranderen. Het zou echter een onvergefelijke een zijdigheid zijn, wanneer men traditie al leen als correctie op individualisme waar deerde. Van veel grooter waarde ls het feit, dat traditie mogelijk maakt, wat enkelin gen zelfs in hun samenwerking niet ver wezenlijken kunnen. Traditie vormt n.l. een soort ongeschreven wet, een half-be- wust geweten, een „geest" van het geheel, dat als geheel méér ls dan de individuën, die het samenstellen. De „geest" van een school, van een kerkelijke gemeente, van ons volk; de „geest" van onze rechtspraak, van onze wetenschap is niet maar een zaak van beeldspraak, doch een wezenlijk bestaand iets, dat behoort tot die „impon derabilia", waarvoor b.v. een staatsman als Bismarck het grootste respect had. In onzen tijd zien wij het besef van dgl. machten niet meer verwaarloosd, integen deel: het wordt bewust gebruikt, zelfs mis bruikt! Zoo is het dan noodig, dat men zich ook bezint op de grenzen, die door God ge steld zijn aan den sfeer der traditie. Waar traditie oppermachtig wordt, volgt onver mijdelijk een fossilizeering van het geheel en de ondergang van het individu met al zijn krachten. Spr. beriep zich hier op wat wij van de Inca-regeering in Peru weten. Traditie moet binnen hare grenzen ge houden worden: zoo is de openbaring van het nieuwe verbond ook gekomen, toen de Oudtestamentische vroomheid in traditie ging versteenen, het leven ging afsnoeren van zijn wortel. Maar ook van uit den gezichtshoek van het individueele leven kan men de vraag naar de grenzen der traditie beschouwen. Als Christenen kennen wij ons eigen geestelijk leven als een ingrijpen van de leiding van Gods genade juist op dat cri- tieke punt. De „oude mensch" is degeen, in wien de traditie oppermachtig zou worden. Hij heeft de neiging in zich om het Evangelie te maken tot een nieuwe „wet", om Gods heil in Christus te maken tot een stuk intellectueel „geloof". Dat kan alles, op zichzelf genomen, voortreffe lijk zijn van juistheid, maar het is de geestelijke dood. Heerlijkheid en verlos sing wordt het pas, wanneer door Gods genade Christus voor den mensch tot een levende tegenwoordigheid wordt. Dan krijgt de traditie haar volle waarde als menschelijk getuigenis van een werkelijk heid, die haar glans over heden en toe komst werpt en iets vermag aan te duiden van hetgeen „het oog niet heeft gezien en het oor niet heeft gehoord en in men- schenharten niet is opgeklommen". Dan is het de traditie, die den weg wijst naar het Beloofde Land. ENTERTAINING-CLUB „DUKE'S CLUB". Alhier is opgericht de entertaining-club Duke's Club". Het doel der vereenlging ls den leden amusement te verschaffen door dansavondjes, bals, tooneel, cabaret, enz., waarbij de Leidsche amateursband The "uke's Admirers" medewerking zal ver- -n-n Het feit, dat '"eb bij d" oprich' mg a! biina vijftig leden opgaven, bewijst de bestaansmogelijkheid van de vereenlging. Het spcretaiiaat ls gevestigd: Rijnsburger- singel 9. DE ALGEMEENE TOESTAND. Wat te Londen werd bereikt. Het bezoek der Fransche ministers aan Londen ls geslaagd, al schijnt het toch groote moeite te hebben gekost om tot een accoord te komen, zoodat eerst Zondag een eindresultaat werd bereikt. Dit resul taat ligt volkomen in de lijn als wij in het Bultenl. Weekoverzicht van Zaterdag voorzagen, zoodat wij daarop niet dieper behoeven in te gaan. Nieuw is alleen de luchtafweer-formule, waardoor Engeland, naast het Locarno-verdrag, een nieuwe verplichting op zich neemt doch aan den anderen kant zelf ook een garantie ver krijgt. Deze formule accentueert nog eens de verklaring van Baldwin: Engeland's grens ligt aan de Rijn! Overigens spant men zich geducht in, vooral van Engelsche zijde, om te doen uitkomen hoezeer daar te Londen geen fait accompli tot stand is gebracht, waar bij Duitschland zich heeft neer te leggen, doch een basis voor algemeene besprekin gen voor de pacificatie van Europa. Ter wijl de pacten van Rome slechts „plaat selijk" zijn, hebben de overeenkomsten van Londen tot doel een allen omvattend Europeesch vredessysteem. Het doel der conferentie is geweest, een nieuw middel tot toenadering te vinden en tegelijker tijd het principe der rechtsgelijkheid een vorm te geven, d. w. z. de eisch van zekere mogendheden in zake de nakoming van zekere eischen bij voorbaat te neutrali seeren. Het in het officieele communique genoemde luchtverdrag wordt ter bevoegde Engelsche instantie als een aanvulling beschouwd, aangezien het niet behoort tot die overeenkomsten, voor welke het prin cipe der rechtsgelijkheid geldt. Dat ligt hier in, dat het luchtverdrag beperkt blijft tot de vijf Mogendheden, die de overeen komst van Locarno hebben gesloten, dus tot West Europa, terwijl de overige over eenkomsten op geheel Europa van toepas sing zullen zijn. In Engelsche kringen wordt er voorts op gewezen, dat in het communique niet ge sproken wordt over het, doch van een Oostelijk pact. Ten slotte werd nogmaals verklaard, dat geen overeenkomst bestaat, zoolang de onderhandelingen met de betrokken re geeringen niet zijn afgesloten. Doch zoo eenvoudig is het toch niet! Stel eens, dat Duitschland er voor bedankt de rechtsgelijkheid te koopen met terug keer tot den Volkenbond, een ontwape ningsovereenkomst en toetreden tot de pacten van Rome en een Oost-Locarno, waarop het per slot van rekening neer komt, zal men dan van een overeenkomst afzien? Wij gelooven daarvan niets; wij meenen integendeel, dat dan een over eenkomst zal worden gesloten tusschen de anderen zonder Duitschland waardoor deze overeenkomst van nature een anti- Dultsch karakter zou aannemen en dit land volledig zou zijn „eingekreist" als nog nimmer tevoren. Voor Duitschland breken thans tijden aan van zeer moeilijke beslissingen. De regeering zal zich nu moeten uiten. Voorts is te Londen nog volgend com muniqué uitgegeven: „Zaterdagochtend heeft Laval, door Mas- slgll begeleid, een onderhoud te Londen HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijziging: L. Zaalberg, van Oldenbarneveldstr. 38, Leiden; import van wollen tricot-goederen. De zaak is verplaatst naar Victorialaan 1, Wassenaar. Opheffing: K. W. van Breda en Waasdorp, Gouver neurlaan 26, Sassenhelm; aannemers bedrijf. Mr. F. D. L. Gunning, Leiden. De politie alhier heeft den 19-jarigen W. de M. aangehouden, die er van wordt verdacht zich te hebben schuldig gemaakt aan inbraak bij de firma D. aan de Oude Vest, waarbij eenig geld werd ontvreemd. Op verzoek van de politie te Gouda is hier ter stede aangehouden J. L. A. P., woonachtig te Hazerswoude, die er van wordt verdacht zich te hebben schuldig gemaakt aan rijwieldiefstal. Tijdens het transport van een kist heeft de 22-jarlge C. R. Zaterdagmiddag dit voorwerp op zijn been gekregen, waar door hij een gecompliceerden breuk van het rechteronderbeen bekwam. De E.H.D. vervoerde hem naar het Academisch Ziekenhuis. Donderdag 7. 14 en 21 Febr. zal de heer W. Graadt van Roggen, Utrecht, in het Leidsche Volkshuis spreken over Henr. Roland Holstv. d. Schalk als litteraire figuur en daarbij fragmenten uit haar werken voordragen. In de Stedelijke Werkinrichting waren opgenomen: Datum. Maandag 28 Jan. Diasdag 29 Jan. Woensdag 30 Jan Donderdag 31 Jan Vrijdag 1 Febr. Zaterdag 2 Febr, VolW, r 60 60 61 61 63 61 n- 60 60 61 61 63 61 Het bezoek der Fransche ministers te Londen heeft geleid tot volgend resul taat: le. Men zal Duitschland voorstellen de militaire clausules van het Verdrag van Versailles, behalve de demilltariseering van den linker oever van den Rijn, op te heffen en te vervangen door een alge meene overeenkomst tot vermindering van de bewapening, gebaseerd op de ver klaring van 11 October 1932, de gelijkheid van rechten zonder veiligheidsgaranties. 2e. Ter zelfder tijd moeten het Donau- Pact en een Oost-Locarno worden onder teekend, waartoe Engeland toetreedt. Duitschland moet dan naar Genève te- rugkeeren. 3e. Verder besloten Frankrijk en Enge land een defensieve lucht-conventie te sluiten. Zij zullen Duitschland, Italië en Belgie verzoeken zich hierbij aan te sluiten. Deze conventie zal van kracht blijven, ook indien Duitschland weigert zich erbij aan te sluiten. gehad met den voorzitter van de Ontwa peningsconferentie, Henderson, waarbij ook de vraag besproken werd, of in het licht van de gebeurtenissen, die sinds de laatste bijeenkomst van het bureau der ontwape ningsconferentie op 20 November hadden plaats gevonden, wellicht eenige wijziging in de toen overeengekomen procedure doelmatig was geworden. Laval en Henderson kwamen hierbij tot de opvatting, dat het niet noodig is op het oogenblik de procedure te wijzigen, daar de commissie voor de wapenfabricage en wapenhandel, tot openbaarmaking der militaire uitgaven, voor de schepping eener permanente ontwapeningscommissie en voor het toezicht op de naleving der bepalingen der conventie binnen enkele weken zullen bijeenkomen". Erg duidelijk is het niet, doch dit schijnt juist de bedoeling te zijn! De commissie van Drie voor de Saar- kwestie komt morgen te Rome bijeen voor de uitwerking van haar slot-rapport aan den Volkenbondsraad en dus niet, zooals oorspronkelijk gemeld, te Napels. Naar verluidt zijn thans richtlijnen vastgesteld voor de behandeling der Saar- ■vluchtelingen in Frankrijk. Allen moeten Frankrijk binnenkomen via Forbach of Saargemuend. Franschen zullen na eenigen tijd zich in de streek van Rennes kunnen vestigen of elders in over eenstemming met hun beroep. Duitschers worden allereerst te Straatsburg bijeen gebracht. De overige vluchtelingen zullen gevestigd worden in de streek van Tou louse. Onbemiddelde vluchtelingen zullen zooveel mogelijk in overeenstemming met hun beroep aan den arbeid worden ge bracht en wel in de eerste plaats bij den landbouw of bij openbare werken. DUITSCHLAND. Professor Hugo Junkers overleden. Op zijn 76sten verjaardag is gistermid dag overleden Professor Hugo Junkers, stichter en leider van de Junkers-fabrie- ken te Dessau. FRANKRIJK. De studentenkwestie. Een der afgevaardigden heeft in de Kamer een interpellatie aangevraagd naar aanleiding der studenten-actie, waarbij hij de regeering wenscht te vragen over de maatregelen die zij denkt te nemen om het ontstaan van een intellectueel prole tariaat te verhinderen. De studentendemonstraties in het Quartier Latin zijn overigens kalm ver- loopen. Studenten in de medicijnen en in de rechten organiseerden optochten. Er kwamen daarbij vrijwel geen incidenten voor. Op een plaats riep een toeschouwer „Leve de Sovjets!" waarna hl.1 een pak slaag opliep. De voorzitter van het alge meene studentenverbond hield een rede, waarin hii zeide, dat over een maand een nieuwe protestactie zal worden begonnen, indien de eischen der studenten niet wor den ingewilligd. Men ging tenslotfe uiteen onder het. geroep „Frankrijk voor de Franschen" en het zingen van de Mar seillaise. o V LENIGDE STATEN. Een zwarte Ianden-lijst. In welingelichte kringen verluidt, dat de regeerings-commissie tot studie van de handels-overeenkomsten een lijst zal op stellen van de landen, welke handels-over eenkomsten hebben gesoten, welke nadee- lig zijn voor den Amerikaanschen handel. Van c1~7° Hist zu'^n zij eerst eeschrant weden, wanneer zii hun noMs-v wijzigen. Men rekent eroo, dat deze lijst zal wor den gepubliceerd nadat het handelsver drag tusschen de Vereenigde Staten en België is onderteekend. BINNENLAND. Intrede van ds. F. ten Cate als voor ganger der Doopsgezinde Gemeente van Leiden (Stadsnieuws, le Blad). De Indische begrooting; memorie van antwoord aan de Tweede Kamer (3e Blad) Het pufverbod uitgesteld tot December (Binnenland, 3e Blad). Zware brand te Rosmalen; vier wonin gen in de asch gelegd (Gemengd, 3e BI.). Cor v. d. Lugt Melsert bliift nog één jaar als directeur van het Ver. Rotter- damsch-Hofstad Tooneel (Kunst, le BI.). BUITENLAND Het bezoek der Fransche ministers aan Londen leidt tot een accoord (2e Blad en Buitenland en Tel., le Blad). Ontspanning in het Verre Oosten (Bui tenland, le Blad). De Vereenigde Staten gaan een zwarte lijst aanleggen van landen, die Amerika's uitvoer belemmeren (Buitenland, le BI.), LEIDSCH CRISIS-COMITE. WIJ KOMEN WOENSDAG BIJ U AAN! iri.u»—— U STELT OMS TOCH NIET TELEUR BULGARIJE. De actie tegen de Macedoniërs. De regeering Slatef zet den strijd van haar voorgangster tegen de illegale Mace donische organisaties krachtig voort om het even of het aanhangers van Michailof of van Protogerof betreft. Vrijdag werden zes Micailovisten gear resteerd. Door hetgeen zij verklaarden, slaagde de politie er in een geheime druk kerij in de hoofdstad op te sporen. In deze drukkerij waren de laatste nummers van het illegale Macedonische strijdschrift „Swoboda ili Smart" (vrijheid of dood) gedrukt. In verband met deze maatregelen ver klaarde de minister van binnenlandsche zaken, dat geen Bulgaarsche regeering meer een wederopkomen der illegale Mace donische organisaties, welke het land jarenlang in onrust hebben gehouden, zal dulden.. RUSLAND. Litwmoff over de verhouding tot Amerika. Litwinoff heeft een verklaring afgelegd over de mislukking der economische be sprekingen met Amerika Hij zeide na een overzicht te hebben gegeven: De regee ring is met haar inschikkelijkheid tot de uiterste grens gegaan! Een nog verder toegeven zou geleid hebben tot een vol ledige annuieering van het te Washington bereikt resultaat en tot de noodzakelijk heid van nieuwe onderhandelingen over de basis van de overeenkomst. Natuurlijk betreurt de Sovjetregeering ten zeerste, dat de tot nu toe gevoerde besprekingn niet het gewenschte resultaat hebben op geleverd, Zij is evenwel van meening. dat deze omstandigheid niet van invloed be hoeft te zijn op de wederzijdsche betrek kingen tusschen de beide staten, in het bijzonder niet op de handelsbetrekkingen, waarvan de ontwikkeling door de thans gevoerde onderhandelingen veeleer wordt geremd. ZUID-SI. 4 VIE. Aanvullende verkiezingen voor Senaat, Gisteren zijn particuliere verkiezingen voor den Senaat gehouden, welke een rus tig verloor hebben gehad. Bijna alle stem men zijn uitgebracht oo de regeerings- candidaten Tot de gekozenen behooren: de ministers Popnwitsj en Maroesjitsj. Minister-president Jewtitsj verkreeg 97 pet. der in Donaubanaat uitgebrachte stemmen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1935 | | pagina 1