Leidsch Dagblad | 1935 | 2 februari 1935 | pagina 11

Humor uit het Buitenland.

IXIDSCH DAGBLAD - Derde Blad

Zaterdag 2 Februari 1935

FINANCIEEL OVERZICHT.

SCHEEPSTIJDINGEN.

Goede oude ziel„Maar dokter, als deze drank me j
tien Jaar Jonger maakt, wat mot er dan van m'n ouweM
domspensioea terecht komen 1" (Hpraqrtet).,

„Ik vind niet, dat Je Je vrienden in de keuken moet
ontvangen, Annie."

„O, mevrouw, dat ls erg aardig van U. Als u de zit
kamer niet gebruikt, zouden we dat heel prettig vinden."

(Happy Mag.)

„Nou, wat heb ik Je gezegd dat er gebeuren zou, als Je
een tachtig meter hooge schoorsteen zonder behoorlijke
lundeerlng bouwde (Passing Show)..

„Hoe laat ben lk thuis gekomen, Hendrik
„Nou, meneer, de staande klok in den gang die lk
Tanochtend overeind zette, stond op vier uur."

(Humorist).,

„Arrestant bracht het verkeer in gevaar, inspecteur.
HIJ ging ons te lijf toen we hem wilden bekeuren. Daarom
hebben we hem maar in zijn verschuilbaar dak geklemd
en het heele zwikkle meegebracht." (London Opinion;.

„O, Karei, b?n Je"'ook niet verrukt- van die ouden
eiken balken V .(HaPPX MagJ,

De beurs onder den invloed van de onzeker
beid omtrent de Amerikaansche goud
clausule uitspraak Scherpe koersschom
melingen van den dollar Opeenstapeling
van schulden der Amerikaanscbe schat
kist Financiering der werkverschaffing
ei gedwongen renteverlaging in I>uit.seh-
bnd Succes van 3'/i% leeningen hier
te lande Verbetering van de positie
der Java suikermarkt.

De onzekerheid omtrent de uitspraak ln
de Amerikaansche goudclausule-processen
blijft een druk op de beurss temming uit
oefenen. Opnieuw heeft de dollar aan
scherpe fluctuaties blootgestaan. Tijdelijk
werd zelfs tegenover den gulden een no
teering van f. 1.51 bereikt, ondanks het
leit, dat nog verdere goudverschepingen
hebben plaats gevonden, zoowel uit ons
land als uit andere landen. Blijkens de
jragsten weekstaat van de Nederlandsche
Bank hebben bankiers hier te lande
wederom f. 6.2 millioen goud naar de Ver.
Staten gezonden. Het risico, dat aan zulke
toudzendingen verbonden is. zoolang geen
zekerheid bestaat dat de aankoopprijs
"an goud door de New Yorksche Federal
Reservebank op het vroegere niveau ge
handhaafd blijft, maakt echter, dat de
banken huiverig zijn, om op eenigszlns
groote schaal goudarbitrage-zaken te doen
boewei de winstmarge op zulke transacties
bij een dollarstand van ruim 1.50 abnor
maal groot Ia.

Toen de omvang der goudverschepenin-
gen niet voldoende bleek, om fluctuaties
'an den dollarkoers binnen beperkte
grenzen te houden, en het hierboven ge
noemde hoogste punt van 1.51 was be-
Eolkt, heeft tenslotte het Amerikaansche
Valuta-Egalisatiefonds ingegrepen. Door
rarkoopen van groote bedragen aan dol
lars op de open markt werd de noteering
paar centen naar beneden gedrukt.
Deze zij het dan ook wat late interventie
beeft de gemoederen wel eenigszlns ge
kalmeerd; de vrees, dat de Amerikaansche
autoriteiten doelbewust op een hoogeren
dollarkoers aanstuurden, is tenminste
toor het oogenblik niet gegrond gebleken.
Wat zal geschieden, indien de uitspraak
vaa het Hooggerechtshof in de goud-clau-
wle-processen de regeering voor de keus
■bocht stellen, haar schulden in gerechte
lijke beslissing te niet te doen. is nog even
onzeker als een paar weken uitspraak op
■Februari a.s. bekend zou maken, heet het
«lans. dat dit eerst op 11 Februari zal ge
schieden. De spanning op de New Yorksche
beurs zou hierdoor tot in het ondraaglijke
toenemen en ook op de wisselmarkt zou
den nieuwe fluctuaties van den dollarkoers
Fel niet te vermijden zlj-n.

Het zonderlinge bij dit alles is het. dat
memand feitelijk n ernst er aan gelooft,
dat de Amerikaansche regeering werkelijk
op haar tot dusverre gevolgde valuta-
tohtlek zal terugkomen, maar dat niette-
®'n een ieder, zoowel op de fondsen- als
op de wisselmarkt even huiverig is, om
«jouwe engagementen aan te gaan, uit
vees dat deze toch falikant zouden kun-
uitkomen. Men heeft hierbij ongetwij-
J je doen met een uitvloeisel van het
aan vertrouwen in de financleele
soiitlek der Amerikaansche regeering. die
ejds zoo vaak getoond heeft, zich te
aten misleiden door de omstandigheden
P een bepaald oogenblik. Zoo ergens, dan
opportunisme in de financieels en
v. re Portiek van een land wel uit
va kZe omdat dit lijdt tot ondermijning
n het vertrouwen waarvan de regeering
"'ukken*1 wranRe vuohten moet

Am„ opeenstapeling van schulden der
p'l-aansche schatkist, zonder dat oo
hlRerlei wiize voorzieningen ziin getrof-
j. .,oor betaling van rente en aflrsrine
Ver1 een uovoel van onbehaaglijkheid
oorzaakt. dat reeds sinds langen tijd tot

uiting is gekomen in den toenemenden

onwil van het Amerikaansche publiek, om
regeeringsobllgatiën te koopen. De nieuwe
emissies van staatsleeningen gaan dan
ook voor het grootste deel naar de -banken,
die reeds ongeveer een vierde ln handen
hebben va-n de totale staatsschuld, welke
thans 27 milliard dollar bedraagt, maar dl#
binnen anderhalf jaar tljds volgens de
offcieele berekening tot meer dan 34 mil
liard dollar zal stijgen. Omstreeks 40 °/o,
in sommige gevallen zelfs 50 en meer,
van de totale activa der Amerikaansche
banken bestaat uit staatsschuld of door
den Staat gegarandeerde leeningen, tegen
slechts 14 in 1928. Eenmaal moet echter
een punt bereikt worden, waarop de ban
ken hun aankoopen van staatsleeningen
noodgedwongen moeben stopzetten. Waar
zal de Amerikaansche regeering don de
geldgevers vinden voor het opnemen van
leeningen, om het begrootl-ngsdeflclt te
dekken? De regeering vertrouwt er op, dat
haar pogingen tot het stlmuleeren van het
bedrijfsleven inmiddels zulk een verbete
ring in de algemeene conjunctuur teweeg
gebracht zullen hebben, dat de geheele
situatie der staatsfinanciën daardoor zal
vearbeteren. Of de toekomst deze wissel
honoreeren, dient intusschen te worden
afgewacht.

Natuurlijk is Amerika niet het eenige
land, dat aanleiding tot crltiek geeft door
de wijze, waarop het de. tengevolge van de
crisis zoo sterk gesteun regeerlngsuitgaven
tracht te dekken, Vrijwel alle landen, die
met moeilijkheden op dit gebied te kam
pen hebben, nemen middelen te baat,
welke onder normale omstandigheden niet
in aanmerking zouden zijn gekomen en
welke dan ook alleen als noodmaatregel te
verdedigen zijn. Zoo heeft Frankrijk dezer
dagen door een verhooging van het maxi
mum bedrag der uit te geven schatkist
biljetten van Fr. 10 tot 15 milliard aan de
regeering de geldmiddelen verschaft, welke
zij door plaatsing van leeningen op de
open markt slechts tegen hooge rente en
ten koste van een mogelijke ontwrichting
der staatsfondsenmarkt had kunnen ver
krijgen. De schatkistbiljetten zullen bij de
Bank van Frankrijk verdlsconteerbaar zijn
waardoor de plaatsing ervan bij de ban
ken wordt aangemoedigd. In een vorig
overzicht wezen wij er reeds op. dat deze
uitbreiding van den omloop aan schat
kistpapier slechts dan gevaren zou ople
veren, wanneer zij zou dreigen te ontaar
den in het luk-raak dekken van credlet-
behoeften van de schatkist, zonder reke
ning te houden met de etschen van een
gezond geldverkeer. Onder de tegenwoor
dige omstandigheden behoeft hiervoor in
Frankrijk geen bezorgdheid te worden ge
koesterd. Op banken, noch op eenigerlei
andere instellingen, wordt pressie geoefend
om staatsfondsen op te nemen.

Behalve ln Amerika, is dit laatste wel
het geval ln Duitschland. Het werkver-
sehafflngsprogramma der regeering en de
daarmede genaard gaande „Ankurbelung"
der blnnenlandsche conjunctuur stellen
hoe langer hoe grooter eischen aan de
schatkist. Nadat het systeem van de z.g.
„werkverschaffingswissels" gebaseerd op
een vooruitbetaling van belastingen door
het bedrijfsleven was uitgewerkt, heeft
de regeering andere middelen te baat ge
nomen Dit iaar is de wet van kracht ge
worden waardoor de winstuitkeeringen
van ondernemingen beperkt worden tot
6 en waarbij bepaald wordt, dat de
hierboven uifgaande winst belegd moet
worden in Rijks- en gemeenteobligatiën.
Het. hieruit door de regeevlng verwachte
bedrag van Mk 40 mil'loen za) worden
aangewend tot bestriidlng van de werk
loosheid

Door wijziging van de Bankwet is ook
de mogelijkheid geopend, om staatsfond
sen op langen termijn deel te doen uit
maken van de lionlditeits'-aserve der ban
ken Dat van deze mogelijkheid in ruime
mate gebruik zal worden gemaakt, staat

wel vast. Evenals de Amerikaansche zal
voortaan ook de Duitsche regeering de op
de begrooting drukkende lasten voor de
werkverschaffing kunnen afwentelen op
de banken, welke de uit te geven staats
leeningen voor een groot deel zullen
moeten opnemen ,ook wanneer het hierbij
gaat om leeningen, waarvan de opbrengst
moet dienen voor onproductieve uitgaven.
Deze dagen heeft de Duitsche regeering
reeds een leening van een half milliard
Mark opgenomen bij het Sparkassen- en
Giroverband en de Giro-centrale, op deze
wijze ook de spaargelden der bevolking
dienstbaar makend aan haar werkver
schaffingsprogramma, zonder dat echter
eenigerlei zekerheid bestaat, dat voorzie
ningen voor rente en aflossing van zulke
leeningen kunnen worden getroffen. Even
als de Amerikaansohe laat ook de Duitsche
regeering zich verleiden tot steeds groo-
tere uitgaven voor dekking van de oogen-
blikkelijke behoeften, in de volkomen
ongefundeerde hoop, dat de toestand wel
zal zijn verbeterd, wanneer de rekening
zal worden gepresenteerd.

Ook door andere maatregelen van hoo-
gerhand streeft de Duitsche regeering
naar een vermindering der lasten. Dezer
dagen werd een wet aangenomen, op
grond waarvan de rente op alle uitstaande
leeningen, pandbrieven enz. beperkt wordt
tot 4'/i pet. De wet spreekt van een „vrij
willige" conversie. In werkelijkheid gaat
het hierbij echter om een gedwongen
renteverlaging, niet alleen wegens den
moreelen druk, die op den houder van
stukken met hooger rente wordt uit
geoefend, maar bovendien door de bepa
ling, dat obligatiën met hoogere rente dan
4'/i pet. niet meer tot de officiëele notee
ring ter beurze toegelaten en niet bij de
Rijksbank beleenbaar zullen zijn. De con
versie heeft betrekking op een totaal
bedrag van naar raming Mk. 8 milliard en
de besparing aan rente zal derhalve
Mk. 120 millioen per jaar bedragen.

Het is wel typeerend voor het verschil
in verhoudingen in ons land en in onzen
Oostelijken nabuurstaat dat datgene, wat
men thans in Duitschland door ruw
ingrijpen van hoogerhand tracht te berei
ken, in Nederland reeds lang langs
natuurlijken weg heeft plaats gevonden.
Zelfs heeft het proces van renteverlaging
hier te lande reeds veel verdere vorderin
gen gemaakt. In plaats van een rentevoet
van 4Vi pet. kennen wij al geruimen tijd
het rente-type van 4 pet. en wij gaan zelfs
geleidelijk naar het 3Vi pet. rente-type toe.
De eerste leening in dit jaar met dezen
lagen rentevoet, die van de Provincie
Zuid-Holland, welke a 98 3/4 pet. was aan
geboden, is geheel volteekend. Op de
hierop gevolgde 3'It pet. leening van f. 1
millioen der Mij. voor Gemeente-Credlet,
die a 97 pet. werd aangeboden, werd zelfs
voor een zoodanig bedrag Ingeschreven,
dat de toewijzing slechts 15 pet. der in
schrijvingen kon bedragen. De gemeente
Amsterdam, die in den loop van deze
maand twee leeningen met een rentevoet
van 4 pet. had uitgegeven, gaat thans een
leening met een looptijd van slechts drie
jaar aan. in de verwachting: dat het ln
den tusschentijd tot een verdere daling
van den rentevoet zal komen, waardoor de
leening t. z. t. tot voordeeliger voorwaarden
in een ieening op langen termijn kan
worden omgezet. De opbrengst van de
drie-jarige leening zal dienen tot aflos
sing van de nog altijd uitstaande 5'/; pet
Pondenleening van deze stad, met een
tegenwaarde van f.21 millioen. Het hier
voor benoodigde bedrag aan Ponden had
de gemeente zich reeds in 1933 door het
sluiten van een termijncontract verschaft,
zoodat zij niet profiteert van de sindsdien
nog ingetreden verdere Koersdaling van
het Poud Sterling.

De stemming op de beleggingsmarkt is
in de afgeloopen week, dank zi.i het gun
stige resultaat der nieuwe uitgiften, vast
geblieven. Van buitenlandscbe leenimren
waren de Fransnhe fondsen, na een tilde-
lijke koersinzinklng. in herstel. Daaren
tegen liep de Youngleening in koers terug.

Op de aandeelenmarkt hebben Duitsche
suikerwaarden weder de meeste aandacht
getrokken. De verdere prijsverhooging der
N.I.V.A.S. voor verkoopen van suiker naar
Britsch-Indië had op den laatsten beurs-
dag der vorige week nog tot een scherpe
koersstijging voor aandeelen van suiker-
maatschappijen en Indische cultuurban-
ken geleid, oie echter door de koersdaling
in de afgeloopen week weer voor een be
langrijk deel te loor ls gegaan. Men wës
dan ook wel wat heel hard van stapel ge-
loopen bij het verdlsconteeren van de ver
betering op de Java-sulkermarkt. De
tegenwoordige prijs voor afdoeningen naar
Britsch-Indië van f. 3.50 a f. 3.55 steekt
weliswaar gunstig af bij het laagste
niveau van f. 2.85, dat in October j.l. was
bereikt, maar hij is nog altijd aanmerke
lijk lager dan de noteering in het begin
van het vorige jaar, die f. 4 a f. 4.20 be
droeg, wat destijds reeds als een laagte
record werd beschouwd. Dit neemt niet
weg, dat de positie van de Java-suiker-
markt toch wel aanmerkelijk verbeterd is
door de aanzienlijke verkoopen, welke in
den loop van deze maand hebben plaats
gehad, en die ln totaal meer dan 450.000
ton hebben bedragen. Wanneer men weet,
dat het op het oogenblik bij de besprekin
gen tusschen de regeering en de suiker-
producenten over den omvang van den
aanplant ln dit jaar gaat om de vraag, of
oogst 1936 300.000 dan wel 460.000 ton zal
bedragen, kan men zich een denkbeeld
vormen van de beteekenis der jongste
verkoopen.

Het ls nog onzeker, of de regeering ln
den grooten omvang dezer verkoopen aan
leiding zal vinden, een grooter productie
dan 300.000 ton voor 1936 toe te staan.
Berekend kan worden, zich daarbij basee
rend op de tegenwoordige voorraden en
een raming voor de oogsten 1935 en 1936
van resp. 500.000 en 300.000 ton, dat in de
periode van 1 April 1935 tot 31 Maart 1937
gemiddeld 75.000 ton Java-sulker voor
export beschikbaar zal zijn. Dit is niet veel,
wanneer men rekening houdt met de
vroegere afzetverhoudlngen en wie ëenigs-
zins optimistisch redeneert, kan ook thans
zelfs komen tot de mogelijkheid van een
suikertekort op Java in het begin van
1937. Aan den anderen kant bestaat het
groote gevaar, dat Britsch-Indië het Java-
suikerproduct hoe langer hoe meer van
zijn markt zal wegdringen; in welk geval
de situatie voor de Java-suiker nog veel
ongunstiger zou worden. Speculatieve
elementen zijn er dus nog in overvloed
aanwezig; deze zijn het dan ook voorna
melijk, die de aandeelenmarkt nieuw leven
hebben Ingeblazen.

Op de anaere afdeelingen der beurs is
weinig omgegaan; de stemming was mee-
rendeels gedrukt, mede wegens de
onzekerheid over den afloop der Ameri
kaansche goudclausule-processen. Eerst
tegen het einde der week trad een lichte
verbetering ln. Rubberaandeelen waren
tijdelijk flauw, ln sympathie met de
Inzinking der rubberprljs, die weder tot
beneden de 6 pence is gedaald hoewel de
internationale rubberrestrictie bevredi
gend werkt. Terwijl de bij de restrictie toe
gestane export voor de laatste 7 maanden
van 1934 499 000 ton bedroeg, is in werke
lijkheid door alle producenten tezamen
slechts 488.000 ton uitgevoerd. Tabaks-
aandeelen daalden eveneens ln koers, zon
der dat hiervoor een speciale oorzaak was
aan te wijzen. Petroleum-aandeelen ont
kwamen al evenmin aan den invloed
van de algemeen flauwe tendenz als
industriëele fondsen die bijna alle een
belangrijk deel van de koersverbetering
der voorafgaande weken moeten Inboeten.

Ook seheepvaartaandeelen waren weer
in reactie. Bankaandeelen werden daaren
tegen gunstig beïnvloed door het bevre
digende jaarverslag van Rotterdamsche
Bankver.

Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop:

3*/» °/o Nederland 100 9/16. 101.
4 'h Amsterdam 99 3/8. 99 3/4.
3'/i °/o Rotterdam 96 3/8, 96 3/4.
3'/i °/o Noord-Holland 9Vh, 97 15/16.
4Va 0 Frankrijk 91, 92 1/8, 92.

KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
ARIADNE, 31 Jan. van San Juan n. San

Pedro de Macoris.

FAUNA, 1 Febr. van Hamb. te Amst.
HERMES, 31 Jan. v. Istanboel te Bourgas.
JUNO, 31 Jan. van Limni naar Salonica.
NEREUS, 31 Jan. n.m. 11 uur 30 van Amst.

te Hamburg.

PERSEUS, 31 Jan. van Passages n. Bilbao.
RHEA. Amst. n. Kopenhagen, pass. 1 Jan.
Holtenau.

STELLA, 31 Jan. van Malta n. Alexandrië.
TITUS, Midd. Zee n. Amst., pass. 1 Febr.

voorm. 3 uur 45 Lydd.

TRITON, 31 Jan. van Vigo te Lissabon.
VESTA, Amst. na Gdynia, 31 Jan. nam. v.
IJ muiden.

VULCANUS, Midd. Zee n. Amst., pass. 31

Jan. nam. 11 u. 10 Lydd.

SATURNUS, 1 Febr. van Amst. te R'dam.
ACHILLES, 1 Febr. van Amst. te R'dam.
ORANJE-NASSAU, 1 Febr. van Amsterdam
naar W.-Indië.

MIJ. NEDERLAND.

JOHAN VAN OLDENBARNEVELT, uitreis,

31 Jan. van Colombo.

MADOERA, 1 Febr. v. Schiedam te Hamb.

ROTTERDAM—Z. AMERIKA LIJN
ALCHIBA, 31 Jan. van B. Aires n. R'dam.

KON. HOLL LLOYD

MAASLAND, thuisr., 31 Jan. nam. 5 uur
van Las Palmas.

HOLLAND—AFRIKA-LIJN.
STREEFKERK, thuisr., pass. 31 Jan. n.m,

5 uur Ouessant.

RANDFONTEIN, 31 Jan. nam. 5 uur van

Amst. te Hamburg.

NIJKERK, uitr., 31 Jan. te Beira; ver
trekt 2 Jan. naar Durban.

HOLLAND—AUSTRALIË LIJN.

ALMKERK, uitr., 1 Febr. te Antwerpen.

ROTT. LLOYD.

KOTA NOPAN, uitr., 31 Jan. te Singapore.

MIJ. OCEAAN.

STENTOR, Jaca n. Amst, pass. 31 Jan.
Perim.

o

DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.

LARENBERG, Santa Fé n. Savona, pass.

31 Jan. Fernando Noronha.

TOWA, 31 Jan. van Pernambuco n. Hamb.
MIRACH, Rosario n. Amst., pass. 31 Jan.
Ouessant; wordt 2 Febr. voorm. te Amst.
verwacht.

BEURSPLEIN, 31 Jan 's nachts 12 u. van

Oxelosund naar R'dam.

STOLWIJK, 31 Jan. van Bilbao n. R'dam.
HOOGLAND, 31 Jan. van Blyyth te Ter-
neuzen.

WAALHAVEN, R'dam n. Port Gentil, pass.

31 Jan. Ouessant.

ALDERAMIN, 31 Jan. van B. Aires t e

Antwerpen.

LÉTO, 31 Jan. van Karatsu n. Sabang.
DRENTE en HOLLAND, sleepbooten, arr.
31 Jan. te Hamburg, met het s.s. „Asia
tic" op sleeptouw.

BATAVIER II, 1 Febr. van R'dam te Gra-
vesend.

Handelsver. „Amsterdam" 174 3/4, 163'/«,
167'/!.

Javasche Cultuur 95, 87, 88'/:.

Koloniale Bank, 43'/i, 35 1/4. 37 3/4.
Ned. Ind. Handelsbank 70 3/8. 63'/:, 67 1/4.
Amsterdam-Rubber 101, 94 3/4, 98.

Oost Java Rubber 124'/:, 116, 122.

Deli Batavia Mij. 148'/!, 141. 144 1/4.

Dell MU. 137'/!, 130 3/4, 132'/>.
Kon. Petroleum 148 1/4, 141 3/4, 144 1/2.
Philips' 226'/!, 225, 228.

Unilever 89'/!. 83 3/8. 85 3/4.

Scheepvaart Unie 34 5/8, 31 5/8. 32.
Rotterdamsche Bankver. 95 1/4, 98.

3—3