75sle Jaargang WOENSDAG 30 JANUARI 1935 No. 22962 Officieele Kennisgevingen. STADSNIEUWS. Windwijzer v. Leiderdorp's nieuwe Raadhuis. BUITENLAND. Het voornaamste Nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIES: 30 ets. per regel voor advertenties uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenties 35 ets. per regel. Voor zaïkenadvertenties belangrijk lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven 10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijr»: per 3 maanden f.2.35 per week 1.0.18 Franco per post f.2.35 per 3 maanden -(- portokosten ivoor binnenland f.0.80 per 3 nmd.) Dit nummer bestaat uit DRIE bladen EERSTE BLAD. INSCHRIJVING VAN LEERLINGEN VOOR OPENBARE LAGERE SCHOLEN. Burgemeester en Wethouders van Lei den brengen ter kennis van belangheb benden le. dat tot het doen Inschrijven van leerlingen voor de toelating, met Maart a.s., tot de openb. lagere scholen op Schut tersveld, aan de Duivenbodestraat, aan de Haverstraat, aan de Paul Krugerstraat, aan den Zuidsingel, aan de Medusastraat en aan de Vrouwenkerksteeg, gelegenheid aal worden gegeven aan die scholen tot en met 16 Februari e.k. dagelijks van des voormiddags half negen tot negen uur en op Maandag. Dinsdag, Donderdag en Vrij dag bovendien van half twee tot twee uren des namiddags; 2e. dat bij de inschrijving het bewijs van geboorte-Inschrijving moet worden getoond; 3e. dat de kinderen vóór 1 April a.s. den leeftijd van ZES JAAR moeten heb ben bereikt. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRYEN, Secretaris. 5512 Leiden, den 30en Januari 1935. INSCHRIJVING VAN LEERLINGEN VOOR DE OPENBARE BEWAARSCHOLEN. Burgemeester en Wethouders van Lel den brengen ter kennis van belangheb benden, dat aan de Openbare Bewaar scholen: in de Gortestraat, aan de Atjeh- straat en aan het Elisabethshof tot en met 16 Februari e.k. gelegenheid bestaat tot het doen Inschrijven van leerlingen en wel des voormiddags van kwart vóór ne gen tot half tien en uitgezonderd Woensdags en Zaterdags des namid dags van kwart vóór twee tot kwart na twee uur. De kinderen moeten op 1 Maart a.s. den leeftijd van 4 jaar hebben bereikt. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRYEN, Secretaris. Leiden, 30 Januari 1935. 5511 RIJKSMUSEUM VAN OUDHEDEN. Voordracht van prof. dr. Andreas Alföldi Prof. dr. Andreas Alföldi uit Boedapest heeft gisteravond in het Rijksmuseum van Oudheden de reeks archaeologische lezin gen voortgezet met een voordracht over ,De insignia van het Romeinsche Keizer schap". In het eerste gedeelte van zijn lezing heeft prof. Alföldi een exposé gegeven van de verschillende staatsiegewaden waarin de keizerlijke dragers van de monarchiale macht zich hulden, zoomede van den twee- ledigen ontwikkelingsgang, die daarin 'alt na te gaan. Hierbij werd een bespre king gewijd aan de toga praetexta en aan de plechtigheid van het verwisselen van kleeding in het mutatorlum, waar de ves- tiarii den keizer behulpzaam waren. Augustus stelde er een eer in naar oud- Romeinsche zede een toga te dragen, welke door vrouw of dochter eigenhandig ver vaardigd was. Mede werd de corona civica besproken en dit alles toegelicht met af beeldingen op oude Romeinsche munten. In het tweede gedeelte trad spr. uitvoerig !n die groep der insignia, waarin de ge voelens, die de onderdanen ten opzichte van hun souverein hebben of behooren te hebben, zich afspiegelen, gevoelens die culmineeren in de proskunesis. Hierbij kwam allereerst de titulatuur ter sprake Waarin, zooals Eduard Norden aangetoond heeft, invloeden van Oostersche doxo logieën duidelijk te herkennen zijn. Titels a's pater patriae, Augustus, Felix, Pius ehz. komen in zwang en de imperator wordt zelfs tot Dominus noster verheven, Waarin sacrale en cultische factoren werk zaam zijn. Het keizerlijk prestige m et Kligieus gesteund worden, majesteit schennis wordt tot impietas or asebeia. Na Augustus worden deze subjectieve gevoels elementen steeds verder uitgebreid. De in signia, die reeds bij Alexander den Groote voorkomen, ter uitdrukking van diens tniverseele monarchie, worden door Rome overgenomen, wanneer dit een wereldrijk heeft gesticht. Zoo vinden wij als een hezer insignia op Romeinsche munten de keizers afgebeeld met den scepter, waarin Mommoen slechts zag een attribuut van ven keizer als triumphator, dit. laatste eehter volgens spr, ten onrechte, hetgeen «ader wordt toegelicht Ook de wereldbol sis symbool van de alom vatten keizerlijke macht wordt herhaaldelijk op munten aah- getroffen. Op één daarvan wordt Hadria- nus voorgesteld met 'n wereldbol dien hij met een roeipen bestuurt. In de 3de eeuw wordt ook reeds de troonopvolger, de prin- cePs inventutis, met dit attribuut op munten afgebeeld. In de 4de eeuw rust de wereldbol in de hand van den souverein. later ontstond hieruit de rijksappel. Con- stantijn de Groote, de eerste Christen- keizer, was ook geenszins afkeerig van deze insignia, die alle in beginsel de vergodde lijking van den keizer willen manifestee ren. Besproken werden dan nog de trcon, de bliksem en, voor wat betreft de echt- genooten der keizers, de stefané, een haarsnoer. Ten slotte wijdde spr. nog een beschouwing aan den diadeem, die af komstig ls van de Diadochen, maar terug gevonden wordt als stralenkrans en nim bus op munten. LEIDSCHE VEREEN. VOOR WETENSCHAPPELIJKE VOORDRACHTEN Prof. Dr. H. J. de Vleeschauwer over: „Het hoofdmoment in onze huidige Wijsbegeerte". Gisteravond sprak prof. dr H. J. de Vleeschauwer uit Gent in het Kleln-audi- torium der Leidsche Universiteit voor de Leidsche Vereeniging voor Wetenschappe lijke Voordrachten over: „Het hoofdmo ment in onze huidige wijsbegeerte". Zijn lezing was er.herleid tot zijn wezen en ware beteekenis, op berekend aan te toonen welke groote afstand de philoso phic van de XXste eeuw scheidt van het moderne denken der laatste drie eeuwen. De grondstelling van dit betoog schijnt ons te liggen in de opponeering der uit- uitgangspunten van beide philosophische phasen: je pense done je suis", voor de moderne, het begrip mensch voor de nieuwste philosophie. Ofschoon een niet zoo hemelsbreed verschil schijnt te be staan tusschen beide, wanneer wij slechts de woordelijke uitdrukking in acht nemen, heeft spr. bewezen hoe wezens-verschillend en hoe uiteenloopend in de consequenties belde begrippen in de philosophie zijn op getreden. Door de nieuwe conceptie van den mensch, ditmaal verwant met de an tropologie, verrijst de philosophie van de XXste eeuw in het betoog van spreker als de tegenhangster van de moderne, en ver rijzen de bekendste onder de levende den kers als verloochenaars van de Cartesiaan- sche spiritualiteit. De antithese tusschen de moderne philosophie, erfgename van Descartes geest, en de huidige philosophie geïnspireerd door de anthropologic, werkte spr. uit in een aantal ondergeschikte tegenstellingen als die tusschen kenleer en methaphysica, rationalisme en Irratio nalisme, intellect en intuïtie, causalisme en zin-hermeneutiek, methodeverafgoding en systeemloosheid. Zoo kon dit betoog het bewijs leveren van hetgeen bij den aan vang beleefd werd door den Gentschen professor, dat n.l. DescaTtes de verborgen daemonis tegen wien onder de hoede van een streng incognito en onder een zeer geslaagd anonimiteit wordt gestreden. WIJKVEREENIGING „STAALWIJK". Opvoering van „Niet van Adel". Voor een goed bezette Stadsgehoorzaal heeft de „Vadertje Langbeen-Club", die met de opvoering van net gelijknamige stuk indertijd zoo populair geworden is, gisteravond een tweede opvoering gegeven van „Niet van Adel". Wederom was het batig saldo van deze uitvoering bestemd voor de kas der wijk- vereeniging „Staalwijk". Ds. D. Kuilman heette als wijkpredikant allen hartelijk welkom, waarna een aan vang met de opvoering van het tooneel- stuk werd gemaakt. Het uit vijf bedrijven bestaande en dooi den heer A. W. Mennes bewerkte stuk werd met de noodige expressie ten tooneele ge bracht. Vergeleken bij de eerste uitvoering viel een climax in het spel te constateeren. Tusschen de bedrijven door is een tom bola gehouden, die ongetwijfeld het batig saldo flink opgevoerd heeft! De organisatoren kunnen weer met vreugde op deze uitvoering terug zien. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Nieuwe inschrijvingen. N.V. Handels Compagnie „Marezate" (in oprichting). Hoofdstraat 15, Sassenheim. Handel in vacuum verpakte koffie, thee in lood verpakt, enz. Vennoot: J. Pereboom. Sassenheim en N.V. Stoomkoffiebranderij en Theehandel, v.h. Kanis en Gunnlnk. Kampen. Gevolmachtigde: J. Pereboom (B P.) Firma Gebroeders Huy en Co., Haagweg 7, Leiden. b»-andstoff"nhandel en trans portbedrijf Vennoo'en: M. C. E. Ouwehand. W A. Huy en T. J. Huy, Leiden. Wijzigingen: G. Borrani en Co. fa. J. F. Gubbi, Aal markt 5, Leiden. Metselbedrijf, schoor steenvegers. Wijziging handelsnaam in: wed. J. Gelok—Coenraadt. Nieuwe eigenaar: Wed. M. W. Gelök Ccenraadt. Café „l'Espérance". Kalserstraat 1, Lei den. Overleden eigenaar: A. J. Goejee, dd. 24 Jan. 1935. TERAARDEBESTELLING VAN WIJLEN DEN HEER P. J. HEEMSKERK. Hedenmorgen om 10 uur vond op de R.K. begraafplaats de plechtige begrafenis plaats van wijlen den heer P. J. Heems kerk, in leven corveeër aan de Morsch- poortkazerne. Op weg naar de begraafplaats werd bij de Morschpoortkazerne een krans aange boden namens de onderofficieren. Op het kerkhof was zeer veel belang stelling van de zijde der familie, officie ren, onderofficieren en vrienden, o.a. lui tenant Steenhauer. De plechtige beaarding werd verricht door pater van Lieshout. Onder diepe stilte werd het stoffelijk overschot in het graf neergelaten, waarna een gebed voor den overledene volgde. De heer C. B. Devilé dankte namens de weduwe voor de laatste hulde aan den ontslapene gebracht, speciaal luitenant Steenhauer. Hiermede was de droeve plechtigheid beëindigd. ACADEMISCHE EXAMENS. Geslaagd is voor het doctoraal examen rechtsgeleerdheid de heer L. J. F. Wijsen beek (Rotterdam). GEVONDEN VOORWERPEN. Gevonden in de maand Januari: 2 hand- tasschen, sleutels, een stofbril, handschoe nen, rijwielbelastingplaatjes, een zilveren vulpotlood, een stormlantaarn, een R.K. kerkboekje, portemonnaies, een zilveren horloge, een bruin kinderschoentje, een balk, een bankbiljet, een cahier, een zak melkmeel, een zilveren broche, een broche, een potlood, een sjaal, een heerenpanta lon, ceintuurs, een paar gymnastiekschoe nen, een zakboekje, 2 kindertaschjes, een zwarte alpinomuts, 2 handwarmers, een heerenhoed, een gladde gouden ring, een zakmes, 2 damesparapluies, een vulpot lood, een schroevendraaier, 2 rozenkran sen, een manchester jas, een knot brei katoen, een oorknop, een armband, een bruine koffer, een bruine motorhand schoen, een zakmes, een bont, een auto- slinger, een bruine alpinomuts, een bank biljet, een vulpenhouder, een bankbiljet, klein geld. een grijze wollen muts, een re- kenliniaal, een deken, een leesboek, een vijl. Alsnog opgegeven als gevonden in Dec. een bril in hoornen montuur. Gevonden in de electrische tram (stads- lijn)5 paar handschoenen, 3 parapluies, en 2 portemonnaies. Gevonden in het Postkantoor in Jan.: een bankbiljet, een heerenhandschoen, een kinderhandschoen, een portemonnale, een brillendoos en een grijze dameshand schoen. Terug te bekomen en inlichtingen te verkrijgen eiken werkdag van 13 uur n.m. behalve Donderdags en Vrijdags ten Polltiebureele alhier. In den gisteravond gehouden leden vergadering der Kath. Dem. Partij alhier, werden als candidaten voor de Prov. Sta- ten-verkiezing gekozen: prof. dr. J. A. Veraart, C. D. Wesseling, A. J. Verkuylen en Nic. Driesen. Gisteravond werd in den Leidschen Schouwburg een voorstelling gegeven van het reeds Zaterdag j.l. te Den Haag uit gevoerde lustrumspel der V.V.S.L. „Tot in lengte van dagen" door mej. Dieuke Boissevain. De avond had een geanimeerd verloop, hoewel de zaal lang niet geheel bezet was. Diverse bloemstukken werden aangeboden, o.a. aan de schrijfster van het stuk. Kapitein T. C. van Dierendonck van het 4de regiment infanterie alhier, is be noemd tot adjudant van dit korps. De tweede luitenant C. O. Weekhout van het 4e regiment infanterie alhier, is gedetacheerd bij de schoolcompagnie van den motordienst te Haarlem. In den afgeloopen nacht is ingebro ken in het kantoortje van de vuurwerk fabriek van de ia. Kat aan den Haarlem merweg. Waarschijnlijk is men binnen gekomen met behulp van een looper. Er wordt slechts een klein geldsbedrag ver mist. Morgen zal de brigadier van politie, J. v. d. Heyden den politiedienst met pen sioen veriaten. Des middags te 2.45 uur zal hij in de groote wacht van het politie bureau afscheid nemen van het corps. De Bisschop van Haarlem mgr. Aen- genent heeft gistermiddag het afdeelings- bestuur van de R.K. Spoor- en Tramweg- vereeniging „St. Raphael" van de afdee- ling Leiden in audiëntie ontvangen in ver band met de huidige tijdsomstandigheden. Met ingang van 1 Februari a.s. wordt de heer F. van der Horst, arb.-tel. bij de Nederlandsche Spoorwegen te Zwolle over geplaatst naar het Station alhier Mr A. W. Lazonder alhier ls door de Ned. Spoorwegen benoemd tot aspirant adj inspecteur te Leerdam Gistermorgen is door een vrachtauto waarvan de chauffeur nog onbekend is, de leuning van de Kippenbrug aangereden I en ernstig beschadigd. I De toren van het geheel verbouwde Raadhuis te Leiderdorp, waaraan wij reeds meerdere malen de aandacht wijdden, zal zich binnenkort mogen verheugen in bo- venstaanden fraaien plaatkoperen wind wijzer, die belangeloos vervaardigd werd door den heer A. de Jong Sr., oud-direc teur der Europeesche en inlandsche am bachtsscholen te Semarang en Japara (N.O.I.). Deze gestyleerde leeuw is op kun stige wijze uit de hand gedreven, 1 en l'/i m.M, dik en pl.m. 85 c.M. hoog. On getwijfeld een mooi staaltje van smeed kunst, waarnaar de bewoners van Leider dorp over enkele weken met bewondering kunnen opzien. De windwijzer zal van mor gen af gedurende een week in de étalage der fa. Bernard alhier te bezichtigen zijn. DE ALGEMEENE TOESTAND. Het bezoek der Fransche ministers aan Londen. Morgen gaan Fiandin en Laval dan naar Londen, zooals bekend. Gisteren is in de Fransche Kamer nog behandeld een door Frar.klin-Bouillon ingediende interpellatie, waarin de regeering wordt gewezen op de gevaren, welke de plannen tot legalisatie van de herbewapening van Duitschland beteekenen voor Frankrijk en den vrede. Minister Laval had de verdaging der behandeling van deze kwestie voorgesteld. Franklin-Bouillon daarentegen ver klaarde gehoopt te hebben, dat voor de reis van Fiandin en Laval naar Londen in de Kamer gedebatteerd zou worden over de Fransch-Engelsche politiek. Men weet wat Engeland wil, doch niet wat Frankrijk eigenlijk wil. Refereerende aan een artikel in de Times, waarin de herbewapening van Duitschland een vol dongen feit wordt genoemd, verweet Franklin Bouillon Engeland gebrek aan politiek inzicht. Te Londen denkt men door nieuwe con cessies den vrede te consolideeren. Frank rijk kan zich niet inlaten met een derge lijke politiek. De geheele Duitsche poli tiek is gebaseerd op de gedachte der revi sie en de politiek van Frankrijk en zijn geallieerden op de gedachte der niet-re- visie. Er zijn volgens Franklin Bouillon slechts twee oplossingen: een oplossing van moed of van prijsgeven. Slechts de moed kan Frankrijk redden. Minister Laval herinnerde er aan, dat hij, gevolg gevend aan een wensch van Sir John Simon, met den minister-presi dent naar Londen zal vertrekken. Natuur lijk achten de ministers der beide landen het noodlg, bij hun besprekingen alle in ternationale kwesties te behandelen. Men kan zich slechts gelukwenschen met de omstandigheid, dat Frankrijk en Engeland op gezette tijden van gedachten wisselen. Frankrijk en Engeland willen hun ver trouwelijke samenwerking voortzetten, om dat zij bewust zijn van de solidariteit hun ner belangen en van de gemeenschappe lijke verantwoordelijkheid. Ongetwijfeld moet de kwestie der Duitsche wapening besnroken worden. Men ls zich bewust van de nationale realiteit en kent de eischen der nationale verdediging. Een verzwakt Frankrijk zou minder vrienden hebben en een geïsoleerd Frankrijk zou minder sterk zijn. De vrede zou daar niets bij winnen. Frankrijk wil zijn deel nemen in de organisatie van den Europeeschen vrede, doch kan zich dezen vrede niet voorstellen zonder veiligheids garanties. Zelden nog is de buitenland- sche politiek zoo actief gevoerd als in de laatste weken Er zijn belangrijke rege lingen getroffen en er ontstaat een nieuwe atmosfeer. Ten slotte wees Laval er op, dat te Londen geen besluiten zullen wor den genomen. Franklin Bouillon verklaarde door deze uiteenzetting voldaan te zijn. De doorgaans goed ingelichte diplo matieke medewerker van de „Star" meldt, dat de Engelsche regeering de Fransche regeering steeds tastbare gedetailleerde voorstellen heeft doen toekomen als basis voor de a.s. besprekingen te Londen. Het streven van Engeland is er in het bizon- BINNENLAND. Radio-rede van Minister Slotemaker de Bruine over het Nat. Koningin Emma- herdenkingsfonds. (Binnenland, 3e Blad). De Katwijksche loggers en de trawlvis- scherij. (Binnenland, 3e Blad). Voorloopig verslag der Eerste Kamer over de begrooting van Waterstaat. (Bin nenland, 3e Blad). De sigarenfabriek van Van der Tak en Co., te Culemborg geheel uitgebrand; brandstichting is bewezen, doch de dader nog onbekend. (3e Blad en Laatste Be richten, le Blad). Een bende jeugdige Haagsche inbrekers aangehouden; zij worden verdacht van meerdere inbraken in Leiden's omgeving. (Gemengd, 3e Blad). „Pipa" de Groot, ter gelegenheid van z'n 70sten verjaardag, aan het woord. (3e Blad). De schaatswedstrijd NederlandZwit serland te Davos; wereldrecord 3000 M. verbeterd door Langendijk en Ballangrud (Sport, 3e Blad). De heer Lotsy heeft bedankt als voor zitter van de Techn. Commissie van den K. N. V. B. (Sport, 3e Blad). BUITENLAND. Rond het bezoek der Fransche ministers aan Londen. (Buitenland, le Blad). Overleden is de Fransche oud-procu reur-generaal Pressard. ^Buitenland, le Blad). De Amerikaansche Senaat verwerpt de toetreding van de Ver. Staten tot het Per manente Hof van Internationale Justitie. (Buitenland, le Blad). Duitsche wetten voor het Saargebied. (Buitenland, le Blad). Hetgeen Japan van China wil. (Buiten land, le Blad). De herdenking van den 2en verjaardag der Nazi-revolutie in Duitschland. ITel., le Blad). Het weggewaaide goud grootendeels te ruggevonden in Frankrijk. (Buitenl. Gem. 3e Blad). der op gericht de drie kardinale kwesties, n.l. de Fransche veiligheid, de herbewa pening van Duitschland en de interna tionale vredesgaranties gelijktijdig te be handelen. Bij de mededeeling van deze formule heeft de Engelsche regeering zich voorts tegenover de Franschen bereid verklaard de volgende nieuwe bijdragen te leveren voor de Europeesche veiligheid; 1. Een nieuwe bekrachtiging van het verdrag van Locarno nopens een bijstand van de luchtstrijdkrachten. 2. Principleele erkenning van het pact van Rome en deelneming aan de bespre kingen Ingeval de onafhankelijkheid van Oostenrijk van buitenaf mocht worden bedreigd en 3. Deelneming aan een collectief plan in zake bewapeningsbeperking. Naar het schijnt heeft het Foreign Office het voornemen de garanties staps gewijze te regelen en wel zoodanig, dat tegen eenig land, dat het verdrag mocht schenden de diplomatieke, financieele, economische en ten slotte sancties- op maritiem gebied zullen worden toegepast. Over eventueele blokkade-maatregelen moet van te voren ruggespraak worden gepleegd met de Vereenigde Staten. De Fransche diplomaten wenschen, dat de garanties automatisch en spoedig worden toegepast. Officieuze Britsche kringen bevestigen opnieuw, dat het Engelsche kabinet geen enkel plan heeft opgesteld dat den Fran schen ministers bij hun aanstaand bezoek zou worden voorgelegd. Te Londen toont men zich zeer geïnte resseerd voor het program van Frank- rijk's minimumeischen, waarvan de voor naamste punten zijn: le. Duitschland's terugkeer naar den Volkenbond en zijn toetreding tot bet stelsel der regionale pacten. 2e. Vaststelling van een veiligheids marge tusschen de Fransche en Duitsche strijdkrachten. 3e. Actieve Engelsche hulp voor de handhaving der orde. Men wijst er op, dat Engeland zich met punt één volkomen kan vereenigen. Wat het tweede punt aangaat, voorzag het indertijd door MacDonald ingediende ont- waceningsplan in een differentiatie, die men thans zou kunnen herzien. Het derde punt brengt de binnenlandsche politiek van Groot-Britannië en van de Dominions in het geding. De Britsche regeering zou bereid zijn tot een nadere preciseering van den zin der bestaande accoorden en tot het slui ten var. een luchtmachtconventie binnen het kader van Genève. Alvorens zich uit te spreken over den algemeenen vorm, wenscht de Britsche regeering evenwel de uitvoeringswaarbor- gen te vernemen, die Frankrijk verwezen lijkt wil zien, alvorens het wijzigingen in de militaire clausules van het verdrag van Versailles in overweging wenscht te nemen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1935 | | pagina 1