Het einde van een lustrumviering.
75,te Jaargang
MAANDAG 28 JANUARI 1935
No. 22960
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ots. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zalkenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ots. bij maximum aantal woorden
van 30. Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeïndsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd zijn:
per 3 maanden f.2.35
per week f.0.18
Franco per post f. 235 per 3 maanden portokosten
Ivoor binnenland f. 0.80 per 3 tnnd.)
Dit nummer bestaat uit VIER blaaen
EERSTE BLAD.
HET 7e LUSTRUM DER V.V.S.L.
geslaagd ruiterfeest in de
doelenkazerne.
Een fakkeloptocht tot besluit.
Nadat Zaterdagmiddag in de Stadsge
hoorzaal een hoogst geanimeerde Cabaret-
uitvoering was gegeven, werden de
Lustrumfeesten der V.V.S.L. des avonds
voortgezet met een Ruiterfeest in de met
smaak en zorg door de meisjes zélf ver
sierde manege der Doelenkazerne, waar,
gelijk het in ouderwetschen trant gehou
den programma vermeldde, het „Paarden
spul" plaatsvond, onder leiding van den
„wereldberoemden circusdirecteur" H. J.
Lijsen. Onmiddellijk werden wij in de
echte „circussfeer" gedompeld: de eigen
aardig prikkelende geuren, die uit de piste
opstijgen, de in waarheidsgetrouwe, kleu
rige livrei gestoken charmante vrouwelijke
piccolo's, de vroolijke muziek van het 6e
R.V.A. onder leiding van den heer Bolder-
dijk, de decoratie met vlaggen en wapens
dat der V.V.S.L. was zelfs met zaagsel
zorgvuldig op den grond aangebracht
dat alles bracht de talrijke toeschouwers in
de juiste stemming om van een sensatio
neel en afwisselend samengesteld pro
grams te genieten, dat de leden der Meis
jesstudenten Carousselvereeniglng met
enorm veel vaardigheid en élan ten uit
voer brachten. Al spoedig bleek een ieder
door de kunstige prestaties zóó enthousiast
dat men de in de manege heerschende
koude geheel en al vergat en geboeid de
nummers volgde. Wij merkten onder het
publiek o.a. op den garnizoenscommandant
overste Haitsma Muiier en den comman
dant van het 4e reg. infanterie Konings-
feld, alsmede tal van officieren, reünisten
en studenten. H. K. H. Prinses Juliana was
evenwel niet aanwezig.
De avond werd geopend door de praeses
der Lustrumcommissie, die overste Haitsma
Muller warm dankte voor zijn medewer
king, waardoor dit avondfeest zoo goed kon
slagen.
Een openingsquadrille, met medewerking
van 4 officieren van het 6e R. V. A. vormde
de inzet van deze serie hippische verrich
tingen en zij gaf onmiddellijk een knap
staaltje van beheersching der moeilijke
rijkunst. En zoo ging het voort, slechts een
enkele maal onderbroken door een minder
goed gelukt of vlotverloopen nummer, dat
echter misschien dubbele interesse genoot,
omdat men toen pas goed realiseerde, hóe
moeilijk de opgaven eigenlijk wel waren.
Hoe hebben wij bijv. óók genoten van de
voltigeerende gezusters „Hexacopulos", in
haar kranige evolutie's op, naast, voor en
onder het paard Truusje, waarbij de spor
tieve durf der moderne, vrouwelijke jeugd
zoo prachtig tot uiting kwam. Dan was er
de bonte kleurenmengeling tijdens de
„Guirlande Champêtre", die in alleraar
digste boerencostuums werd gereden, het
elegante A la flèche rijden der vier „Vedet
tes russes", de ijzingwekkende baby-kin
derontvoering, of de vermoeiende verove
ring om de laatste stoel. Tot slot een
prachtige climax: kranig springen in den
stijl van den tegenwoordigen tijd. Speciaal
een compliment aan wachtmeester Bever
wijk, die kranig zijn Hongaarsche Post (8
paarden in stap, draf en galop) mende,
terwijl ook de heer Lijsen, van wiens kun
dige lessen de meisjesstudenten uitstekend
geprofiteerd hebben, veel succes oogstte
met de vrijheidsdressuur van Othello en
zijn koddig en soms niet al te volgzaam
dwergpaardje Paultje. Mej. Nauta Peter
gaf als „Naughty Netty" op „You Peter"
mooie voorbeelden van hoogeschooldres-
suur.
Om de paarden niet te verontrusten werd
door de opgetogen toeschouwers de meest
mogelijke stilte in acht genomen, maar bij
de terugkeer der „artisten" klaterde tel
kens het hartelijkste applaus op. Men was
algemeen zeer voldaan over de sportieve
prestaties van deze zich ondanks de ver
moeiende dagen nog altijd volkomen frisch
werende jonge meisjes. Er heerschte een
alleraardigste sfeer, die nog verhoogd werd
tijdens de vele toespraken na afloop, toen
mej. Cosquino de Bussy Overste Haitsma
Muiier het eere-lidmaatschap der Leidsche
Meisjesstudenten Carousselver. aanbood,
waarvoor deze in een geestige toespraak
dankte, daarbij de innige samenwerking
tusschen de „Zonen van Mars" en de
„Dochteren van Venus" releveerend.
Allen, die tot het welslagen van dezen
mooien avond hadden meegewerkt. Werden
in toespraken en met bloemen of cadeaux
gehuldigd, in het bijzonder de diverse offi
cieren, de heer Wijns, onder wiens leiding
de quadrille was ingestudeerd en de heer
Lijsen, die zijn bloemen broederlijk deelde
met den heer v. d. Zijden, dir. der Haar-
lemsche manege, van wien hij zooveel
steun bij de voorbereiding van dezen avond
mocht ondervinden.
Mej. de Bussy werd op haar beurt met
een fraaie krans gehuldigd door de prae
ses der V.V.S.L. mej. C. L. de Roos. Het was
een volkomen geslaagde avond, een uit
stekend slotevenement der talrijke fees
telijkheden, die ons een goeden dunk heeft
gegeven van de paardrijkunst onzer vrou
welijke, studeerende Jeugd.
De Fakkeloptocht.
Nog was het eind van het Lustrum niet
gekomen!
Vermoeienis en koude trotseerend, trok
ken de studenten en reünisten te ongeveer
half twaalf in een fakkeloptocht van het
Clubgebouw naar de Stadsgehoorzaal, waar
het slotsouper zou worden gehouden.
Voorop ging het Leidsch Politiemuziek-
gezelschap, de stoet werd besloten door de
Postmuziek. Vroolijk klonken de klanken
op in den vriesnacht, fantastisch scheen
het licht der flambouwen over het duistere
Rapenburg, opgewekt zongen de studenten
de clubliederen. In vele rijtuigen zaten de
bestuursleden, waarachter de honderden
opgewekte studenten zich aansloten. Groot
was de belangstelling der burgerij, speciaal
in de Breestraat. Prinses Juliana verscheen
op het balcon der eerste étage van de
Stadszaal en keek met belangstelling uit
naar den naderenden stoet. Muziek, ronde
dansen, gelach en gezang deden vergeten,
dat het middernachtelijk uur reeds gesla
gen had! Prinses Juliana genoot zichtbaar,
omringd door eenige vriendinnen, van het
schouwspel, waarin de onschuldigde vreug
de domineerde.
Kort daarop trokken allen het gebouw
binnen, het bengaalsche vuur doofde uit
en de rust in de Breestraat keerde terug.
Aliervroolijkst verliep het slotsouper, waar
natuurlijk weer een serie toespraken werd
gehouden en de hartelijkste woorden over
en weer getuigenis aflegden van den uit
stekenden geest in het corps.
Mej. de Roos, praeses der V.V.S.L. sprak
het slotwoord, waarmee aan dit uitstekend
verloopen Lustrum 1935 definitief een
einde was gekomen. Eerst diep in den
nacht keerden de deelneemsters, vermoeid
maar in alle opzichten voldaan, huis
waarts.
VEREENIGING VAN MATHESIANEN.
Foto H. Jonker, Leiden.
H. K. H. Prinses Juliana (derde van links) slaat met Haar clubgenooten den fakkel
optocht gade vaqaf hgt balcon der Stadsgehoorzaal.
De film der Staatsmijnen.
Zaterdag j.l. vond in het tot de laatste
plaats bezette Casino-theater alhier voor
de Vereenlging van Mathesianen een ver
tooning plaats van de film der Staatsmij
nen in Limburg. Voor den aanvang dezer
vertooning heette de voorzitter der veree
nlging, de heer G. J. J. van der Linden,
de aanwezigen welkom, in het bijzonder
den directeur der Ambachtsschool en de
vele leeraren van het Genootschap M.S.G.,
en bracht een bijzonder woord van dank
aan den heer Groenewegen, den directeur
van het Casino-theater, voor het bereid
willig afstaan van zijn theater.
De sympathieke gastheer der Mathe
sianen. de heer Groenewegen, liet zich niet
onbetuigd en vertoonde allereerst het we
reldnieuws der week. Daarna ving de ver
tooning der film van de staatsmijnen aan,
waarbij de heer G. de Clercq, stooktech-
nisch adviseur te Amsterdam een inleiding
en verdere uitleg gaf. De heer De Clercq
vertelde op vlotte wijze een en ander over
zijn bezoeken aan de Staatsmijnen en ver
schafte daardoor al een goed denkbeeld
van zoo'n onderaardsche stad. De film
toonde ons hierna duidelijk den werkelij-
ken toestand. In het eerste deel zagen wij
hoe de mijnwerkers, ner trein, autobus,
flets of te voet bij de mijn aankomen,
zich gaan verkleeden, hun veiligheidslamp
afhalen en met een snelheid van 42 K.M.
ner uur met de lift eenige honderden me
ters onder den grond afdalen. Toen de
mijnwerkers na hun tocht door de onder
aardsche gangen bij het kolenfront wa
ren aangekomen, toonde het tweede deel
ons het uithakken der kolen, met de pik
houweel dus met de hand, en machinaal
met de afbouwhamer en ondersnijma
chine. En als wii de uitgehakte kolen in
die lage gangen in de schutgoot zien glij
den, dan blijke. dat er aan het delven van
onze anthraciet nog heel wat meer vast
zit den wij wel zouden verwachten. Uit de
schutgoot vallen de kolen in kleine wa
gentjes, die als treintjes getrokken door
ëèn hoogedruklocomotief (ook wel vuur-
looze locomotief genaamd) naar de lift
rijden.
Het derde deel laat ons het leven der
mijnwerkers zien, hoe zij na afloop van
hun ondergrondschen arbeid met de lift
weer omhoog gaan, zich wasschen en ver
kleeden om dan door moeder de vrouw
met vreugde te worden begroet.
Vervolgens keeren wij weer terug naar
de kolen, die wij aan het begin van het
vierde deel met de lift boven den grond
zien komen op de losvlber, welke hellend
gebouwd is. zoodat de wagentjes vanzelf
verder rijden. De wagentjes worden ver
volgens leeggemaakt en de ruw gedolven
kolen vallen op een zeef, die ze scheidt
in twee afmetingen. Alles wat grooter is
dan 8 C.M., de stukkolen, gaat naar de
leesband, waarop Jongens er met de hand
de steenen uitzoeken. De nootjes, kleiner
dan 8 c.M. gaan naar de wasscherij. Deze
nootjes of grulskolen komen in groote met
water gevulde waschbassins. waarin het
water om de kolen drilvende te houden
met pompjes in golvende beweging wordt
gebracht. De steenen, die soortgelijk
zwaarder zijn. zinken op den bodem van
het bassin en worden apart afgetapt.
Hierna worden de nootjes gesorteerd en
pas dan zijn zij voor aflevering gereed.
Even nog een kijkje in de cokesfabrieken.
de fabricage van eierkolen en briketten en
dan volgt het laatste deel van de film,
het transport van de kolen van de mijnen
tot bij de verbruikers thuis. Eerst komen
de grootverbruikers aan de beurt. Kolen
worden overgeladen, schepen en locomo
tieven nemen kolen in, een hoogovenbe-
drijf verbruikt ook heel wat kolen om van
het ijzererts ijzer, staal, balken en rails te
maken en ten slotte eindigt de film dan
met het thuisbezorgen van een paar mud
Wilhelmina anthraciet, een vroolijk ta-
freeltje, dat wij dagelijks meemaken.
De voorzitter bracht vervolgens een
woord van hartelijken dank aan den heer
De Clercq voor zijn leerzame en prettige
inleiding, waarvoor deze een dankbaar
applaus in ontvangst had te nemen en
herinnerde aan de excursie van Zaterdag
9 Februari a.s. Ten slotte werd nog een
film vertoond van de Lichtfabrieken, „de
verloren weddenschap."
LEIDSCHE MECCANO CLUB.
Zaterdagmiddag hield de L. M. C. een
bijeenkomst in „Royal".
De voorzitter opende de vergadering,
waarbij hij den nieuwen leider, den heer
J. v. Zanten, voorstelde aan de leden.
Deze hield een korte toespraak, waarin
hij de leden vertelde, dat de club zich
voortaan bezig zal houden met actief
bouwen en huisvlijt. Er zullen voor de
huisvlijt twee groepen gevormd worden;
de eerste voor kartonnage en houtbewer
king en de tweede voor metaalbewerking.
Er meldden zich 11 jongens voor de
eerste afdeeling aan en 9 voor de tweede.
Het volgende punt der agenda was de
jaarlijksohe bestuursverkiezing.
Het bestuur werd nu als volgt gevormd:
H. Holswilder (voorz.), F. Teijeur (secrj,
W. Vermey (penn.) en M. v. Schaijck.
Vervolgens werd er een spoorwegkraan
gemaakt door T. Moseman, besproken. Er
werden nog enkele fouten aan verbeterd,
maar overigens was het een goed model,
LAFFE MOORD
TE ZOETERWOUDE.
EEN 25-JARIGE JONGEMAN
HET SLACHTOFFER.
Vader en zoon gearresteerd.
Een even afschuwelijke als laffe moord
heeft gisteravond te Zoeterwoude plaats
gevonden. De 25-jarige metselaar Van
Polanen, wonende aan de Waardgracht
alhier, die reeds een drietal jaren omgang
had met de ongeveer 19-jarige dochter van
de familie van Klaveren uit Zoeterwoude,
kwam te ongeveer kwart voor acht de
familie bezoeken en werd in de vestibule
door den ongeveer 23-jarigen zoon F. van
Klaveren met een slagersmes aangevallen,
nadat de 53-jarige vader A. van Klaveren
hem met een ijzeren gasbuis een slag op
het hoofd had gegeven. Van Polanen
kreeg een twaalftal messteken in hart
streek, rug, zijde en hoofd en is nog tijdens
het vervoer per ziekenauto naar het
Academisch Ziekenhuis overleden. Vader
en zoon Van Klaveren werden door de
Rijks- en gemeentepolitie gearresteerd en
hier ter stede ingesloten.
Naar men ons bij een onderzoek ter
plaatse mededeelde, dreigde het conflict
reeds geruimen tijd, want de familie Van
Klaveren was van den beginne af gekant
tegen den omgang tusschen de dochter en
het slachtoffer. Reeds eenige malen kwam
het tusschen de familie en Van Polanen
tot heftige woordenwisselingen, waarbij de
politie te hulp werd geroepen Toen onge
veer 4 maanden geleden Polanen veroor
deeld werd wegens vernieling f. 5 schade
vergoeding te betalen aan de familie Van
Klaveren, werd de verhouding niet beter,
temeer waar Van P. steeds eenigermate
onder den invloed van sterken drank bij
de familie verscheen.
Gistermiddag te ongeveer 3 uur bezocht
Van P. andermaal de familie te Zoeter
woude; aan de deur ontstond een woor
denwisseling tusschen de beide jonge men-
schen, waarbij hij haar verweet hem be
stolen te hebben, omdat zij eenige huwe
lijksgeschenken had medegenomen. Van P.
is toen weer vertrokken en kwam 's avonds
met de Boskoopsche bus te ongeveer half
acht terug. Het schijnt, dat toen de huis
deur heeft opengestaan en in de vestibule
werd de jongeman op bovengenoemde
wiize ontvangen.
Hevig bloedend is hij naar den wegkant
gekropen: een passeerende automobilist
waarschuwde de Rijkspolitie en een der
omwonenden telefonisch den gemeente
veldwachter. Beiden verschenen spoedig bij
het huis der familie Van Klaveren, aan
den Hooge Rijndijk, evenals dr. De Bruyne.
Het slachtoffer werd aanvankelijk in zorg-
wekkenden toestand bij de familie Van
Klaveren binnengedragen en overleed nog
tijdens het vervoer met de inmiddels be
stelde ziekenauto naar het Academisch
Ziekenhuis alhier.
Vader en zoon Van Klaveren, die onbe
wogen in de hulskamer het eerste medische
onderzoek van het slachtoffer bijwoonden,
werden in hechtenis genomen, nadat hun
in de woning een kort verhoor was afgeno-
me. De zoon bekende de messteken te heb
ben toegebracht, doch de vader zeide het
slachtoffer met een stuk hout te hebben
geslagen, hoewel een met bloed besmeurde
gasDijp in beslag is genomen.
Eveneens is door de politie beslag gelegd
op het ten deele schoon gemaakte mes en
enkele met bloed bespatte kleedingstukken.
KUNKEL ALS KARAKTER-PAEDAGOOG
Lezing van den heer A. v. d. Baan.
De afd. Leiden en omstreken van de
Vereen, van Chr. Onderwijzers(essen) in
Nederland en Overzeesche gewesten had
Zaterdagavond in het Nutsgebouw een
vergadering belegd.
Op de gebruikelijke wijze werd deze sa
menkomst door den voorzitter, den heer
Bakema geopend, waarna hij in zijn ope
ningswoord memoreerde, dat het jaar 1934
voor hen, die bij het onderwijs betrokken
zijn, een jaar van veel moeilijkheden is
geweest, Voorts wees spr. erop, dat ook dit
jaar de ldecële waarden boven de mate-
rieele zaken zullen worden gesteld.
De heer A. v. d. Baan hield, nadat de
notulen waren gelezen, een causerie over
„Kunkel als karakterpaedagoog". In het
begin zette spr. uiteen, dat Kunkel een
„Individualpsycholoog" is, hij wil ons den
mensch doen kennen als een ondeelbare
eenheid. Paedagogisch beteekent dat, dat
onze opvoeding zich moet richten op de
kern der persoonlijkheid. Er moet in den
mensch een omkeer plaats hebben. Dit
louteringsproces is het kernprobleem van
Kunkels karakterkunde. Ieders karakter
trek van den mensch moeten wij beschou
wen als op een doel gericht. Daardoor al
leen kunnen wij de verantwoordelijkheid
van den mensch handhaven. Iedere poging
om onze verantwoordelijkheid voor onze
daden te ontkennen, komt neer op een
eenzijdig vasthouden aan onze causale
gedetermineerdheid. Daartegenover stelt
Kunkel, dat de mensch als subject vrij en
verantwoordelijk is.
Boven de doeleinden, aldus spr., waar
van de mensch zich bewust is, verheit zich
een oneindige pyramiae yan onbewuste
doeleinden, wqarvan de top nooit kan
worden bereikt.
Tot de belangrijkste onderscheidingen
van Kunkel's karakterkunde behoort vol
gens spr. die van zakelijkheid en Ik-dienst
Alle menschelijk gedrag bestaat in een
BINNENLAND.
Lafhartige moord te Zoeterwoude. De
daders zijn gearresteerd. (Stadsnieuws, le
Blad).
Het slot van de 7de lustrumviering der
V.V.S.L. (Stadsnieuws, le Blad).
Rede van Dr. Colijn over Nederland in
crisistijd. (3e Blad).
Motor te Maarssen tegen een boom ge
reden; twee dooden. (Gemengd, 3e Blad).
BUITENLAND.
Overleden is de Spaansche staatsman
Sanchez Guerra. (Buitenland, 3e Blad).
Goering „op jacht" in Polen. (Buiten
land, 3e Blad).
Het a.s. bezoek der Fransche ministers
aan Londen. (Buitenland 3e Blad en Tel.
le Blad).
Voorloopig rust in het Verre Oosten.
(Buitenland, 3e Blad).
LEIDSCH CRISIS-COMITE.
WIJ KOMEN WOENSDAG BIJ U AAN!
JlilM—
U STELT ons TOCH MIET TELEUR
verbinding van deze twee. De lk-dienst is
steeds isoleering, losmaking uit de ge
meenschap met anderen, losmaking ook
uit de gemeenschap met het leven. De
waardeeringsschakel van zulk een mensch
vertoont een voortdurende schommeling
tusschen zijn minderwaardigheidsgevoel
en zijn streven naar superioriteit. Naar
mate de spanning tusschen deze polen
grooter is, neemt ook zijn prikkelbaarheid
toe.
De menschen ik-dienst ziet ook de we
reld door een gekleurde bril wat tenge
volge heeft dat het karakter steeds meer
gaat verstarren. Dit verstarringsmecha
nisme noemt Kunkel den „Teufelskreis".
Zakelijkheid daarentegen wil zeggen: In
voortdurend contact staan met het leven
waaruit telkens weer nieuwe mogelijkhe
den opkomen. Tegenover de prikkelbaar
heid van den ik-dienst staat daarom de
fijngevoeligheid der zakelijkheid. Beide
staan tot elkaar in omgekeerde verhouding
Nadat spr. Kunkel's meening ten op
zichte van den lk-dienst had uiteengezet,
waaruit bleek, dat Kunkel zegt, dat de
ik-dienst niet aangeboren is, maar ont
staat uit de verkeerde houding der vol
wassenen tegenover het kind, wees hij
erop, dat er een nauw verband bestaat
tusschen den ik-dienst en den inzet voor
leed en lijden. Volgens Kunkel's beschou
wing vervult het leed daarom een centrale
en noodzakelijke plaats in het leven. In
het leed wordt een karakter in de smelt
kroes geworpen, om bevrijd te worden van
den ik-dienst en te komen tot een zake
lijke levenshouding.
Achter alle vragen over opvoeding ligt
de vraag naar de zelfopvoeding. Ook za
kelijk en moed werken aanstekelijk. Voor
de waarde van ons werk is het daarom
van de allergrootste beteekenis of wij zelf
uit onzen ik-dienst verlost zijn. Nergens
weegt dat zoo zwaar als op het terrein der
godsdienstige opvoeding. Kunkel wijst
erop, dat godsdienstonderwijs, dat door
sterk ik-dlenstige menschen gegeven
wordt, afschrikwekkend moet werken.
Kunkel is niet van meening, dat de
mensch in eigen kracht zijn karakterge
breken kan overwirtoen. Het eenige wat
wij kunnen, is de belemmeringen d;e de
genezing verhinderen, uit den weg ru.men
De omkeer zelf is genade. Hier stemt, al
dus eindigde spr. zijn met groote belang
stelling beluisterde rede, de practische er
varing der wetenschap overeen met de
leer van het christendom.
Na de pauze is het jaarverslag, dat uit
voerig op de vereenigingszaken een terug
blik gaf door den secretaris, den heer De
Maaker uitgebracht.
Ook zijn nog enkele mededeellngen ge
daan aangaande de V.O J.O. Op de gebrui
kelijke wijze heeft tenslotte de heer van
der Baan de goed bezochte vergadering
gesloten.