75ste Jaargang
DONDERDAG 17 JANUARI 1935
No. 22951
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
BUITENLAND.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 ots. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel. Voor zakenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ots. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplem Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd) zijm:
per 3 maanden f. 2.35
per week 1.0J8
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden -r portokosten
ivoor binnenland f. 0.80 per 3 mud.)
Dit nummer bestaat uit VIER blaaen
EERSTE BLAD.
I UNITAS STUDIOSORUM
LUGDUNO BATAVA.
Viering van het eerste lustrum.
Bovengenoemde Studenten-vereeniging
viert van Maandag 4 tot en met Zaterdag
8 Februari haar eerste lustrum.
Er beeft zich een commissie gevormd
om dit feit op feestelijke wijze te herden
ken, bestaande uit de heeren rar. J. J.
Kips ,praeses, C. de Langen, ab-actis, mr.
W. Aalbersberg, quaestor, G. J. Hoender-
daal, H. J. Kater en J. J. van Loon.
Het voorloopige programma omvat:
Maandag 4 Februari: Oudejaarsfeest in
de sociëteit Rapenburg 6.
Dinsdag 5 Februari: Herdenkingsplech
tigheid ln het groot-auditorium der Uni
versiteit. Na afloop receptie in de. sociëteit
en diner.
Woensdag 6 Februari: Reunistenlunch,
concert van de Troubadours, gemeen
schappelijke maaltijd en optocht naar
„Den Burcht".
Donderdag 7 Februari: Tooneelvoorstel-
ling van „Dedil" ln den Leidschen Schouw
burg. Opgevoerd wordt „Hellegang" van J.
Cocteau. Na afloop souper-dansant in de
sociëteit.
Vrijdag 8 Februari: Intiem feest ln de
sociëteit.
Zaterdag 9 Februari: Slotbal in het
„Rocwnhuls" te Den Haag.
Met betrekking tot het door „Dedil" op
te voeren stuk „Hellegang" (La machine
infernale) van Jean Cocteau ln de ver
taling van het Unitaslid, den heer J. J.
van Loon, zij nog opgemerkt, dat de be
nodigde décors en moderne costumes door
eigen krachten werden ontworpen en
vervaardigd.
Jean Cocteau geeft in „La Machine
Infernale" een behandeling van de oude
Oedipus geschiedenis met geheel eigen ac
centen. Wel is het verhaal en zijn de per
sonen, zelfs in de bijrollen, geheel overeen
komstig het drama van Sophocles, doch de
Grieksche noodlotstragedie is door Coc-
teau's accentverlegging veranderd in het
psychologisch belichte rijpingsproces van
den onstulmigen en overmoedigen ko
ningszoon tot mensch.
De aard van Cocteau's stuk is zoo
anders dan die van het oude drama, dat
men niet eens spreken mag van een „mo
derne bewerking", waartoe men bij opper
vlakkige lezing geneigd zou zijn.
Terwijl bij Sophocles de menschen niet
anders zijn dan raderen van een door den
onafwendbaren wil der goden geconstru
eerde en in beweging gebrachte machine,
worden zij bij Cooteau tot wezens, die in
zich zélf de oorzaken van hun lot hebben.
Dit en het feit, dat de gang van zaken, de
intrigue, volkomen onveranderd Is geble
ven, verleenen aan het stuk een eigenaar
dig dualisme. Misschien is hierin juist de
groote charme er van gelegen.
Wanneer men n.l. alleen let op de ont
wikkelingsgang van het verhaal, zou men
mutatis mutandis kunnen zeggen, dat aan
den aard van Sophocles' stuk niets was
veranderd. Oogenschijnlijk is dan het ka
rakter van de noodlotstragedie bewaard:
de orakels en de wil der goden lijken de
eenige handelend optredende factoren.
Spoedig blijkt echter, dat die orakels en
die godenwil niet veel meer zijn dan de
haken van een kapstok, waaraan Cocteau
zijn stuk ophangt. De menschen en hun
innerlijke drijfveeren en hun hartstochten
blijken de bepalende factoren te wezen
Afgezien van de sterk-psychologlsche
Oedipus-figuur blijkt het eigen karakter
van Cooteau's personen ten duidelijkste bij
de Sphinx. Wat ls n.l. de oorzaak, dat
Oedipus de eerste is, na zoo velen, die de
oplossing vindt van het bekende raadsel?
Haar vrouw-zijn doet haarzichzelve, d.w.z.
de godin het goddelijk werktuig ver
geten. Door liefde voor haar slachtoffer
gedreven verraadt zij Oedipus van te
voren de oplossing. De belooning, die zij
echter verwacht, Oedipus' wederliefde,
blijft uit. De prins gaat den prijs voor zijn
overwinning, de hand van de Thebaan-
sche koningin opeischen. Het ongeluk, dat
vervolgens na verloop van jaren over
Oedipus losbreekt is ln wezen niet meer de
bloote uitvoering van een reeds geweven
noodlot, doch heeft tot werkelijke bron
de wraakgierigheid van een in haar liefde
teleurgestelde vrouw endat is de
godin! Zoo is dus het menschengebeuren
niet uit den goddelijken wil. doch het god
delijke ontstaat, wanneer de menschelijke
handeling in hartstocht zich toespitst. Dit
ls het verschil tusschen de dogmatiek van
Sophocles en de vrijheid van Cocteau's
■mensch-zijn.
O)
LEIHUTENTO.
Voor de in Maart a s, te houden Leldsche
Huisvlijttentoonstelling ontving het be
stuur nog de volgende prijzen:
Groote zilveren medaille van H. M. de
Koningin; groote verguld-zilveren medaille
van mr. A. van de Sande Bakhuyzen, bur
gemeester van Leiden; zilveren beker van
het hoofdbestuur van „Dennenheuvel" en
van de heeren mr. Ligtenberg, kanton
rechter en mr. Pijnackeï Hordijk, dijkgraaf
Van Rijnland, een bedrag in geld.
o
academische examens.
Geslaagd voor het candidaatsexamei
geneeskunde de heer P. J. Veenenbos (Hee
renveen).
CRIMINOLOGISCH INSTITUUT.
Voordrachten van Prof. Carp
en Dr. Wiersma.
Voor het Criminologisch Instituut hier
ter stede werden gisteren een tweetal
voordrachten gehouden: door prof. dr. E.
A. D. E. Carp over Alcohol-psychosen en
criminaliteit en door dr. D. Wiersma over
Chronisch alcoholisme.
Na de voordracht van prof. Carp over
bovengenoemd onderwerp sprak dr.
Wiersma over Chronisch alcoholisme. Spr.
behandelde eerst de lichamelijke en gees
telijke eigenaardigheden van den chroni-
schen alcoholist, waarhij hij vooral wees
op de afstomping der persoonlijkheid. Deze
betreft in de eerste plaats den moreelen,
maar op den duur ook den verstandelijken
kant der persoonlijkheid. De vraag naar
het verband tusschen alcoholisme en cri
minaliteit besprekende, zeide spr.: Misda
digheid komt veelvuldig voor onder alco
holisten, ofschoon althans in Nederland,
het alcoholgebruik gestadig vermindert, is
het chronische alcoholisme toch nog zoo
frequent, dat het van belang is, den aard
van dat verband op te sporen. Daartoe is
een zorgvuldige psychologische beschrijving
van de chonische alcoholisten noodig. Deze
is gegeven door de directie van het sana
torium voor drankzuchtigen Hoog-Hullen,
dr. Hazelhoff en den heer Horst, die uit
hun onderzoek hebben kunnen vaststellen,
dat de alcoholisten in een groot aantal
eigenschappen van den gemiddelden
mensch afwijken: zij staan verstandelijk,
moreel en in maatschappelijke deugdelijk
heid op veel lager peil. Het is de vraag of
dit een gevolg is van het alcoholgebruik,
dan wel of wellicht bepaalde, van huis uit
minderwaardige persoonlijkheden gemak
kelijker tot drankmisbruik komen zoodat
daaraan het verschil moet worden toege
schreven. Dit vraagstuk is uit de gegevens
van Hazelhoff en Horst niet op te lossen;
spr. zal in de volgende voordracht een
speciaal daaraan gewijd onderzoek behan
delen, waarna tevens de beteekenis van
het alcoholisme voor de criminaliteit nader
aan de orde zal komen.
ADRES AAN DEN RAAD.
Inzake beperking der werkloosheid en
verlaging der huishuren.
De plaatselijke raad te Leiden, gevormd
uit de besturen van de afdeeling Leiden
der S.D.A.P. en van den Leidschen Bestuur-
dersbond, kantoor Heerengracht 34, heeft
de eer het volgende ter uwer kennis te
brengen.
De groote werkloosheid, welke de bevol
king van onze gemeente teistert, vraagt
dringend om krachtige maatregelen ter
bestrijding.
Inplaats van verbetering, is er nog steeds
stijging van het aantal werkloozen te con-
stateeren. Bedroeg in de vorige winter
periode het hoogste aantal ingeschreven
werkloozen bij de Arbeidsbeurs 3963, thans
is dit aantal reeds gestegen tot 4502, ter-
wel nog elke week het aantal vermeerdert.
Daarbij komt nog dat een groot aantal
werkloozen, vooral jongeren, niet bij de
Arbeidsbeurs is ingeschreven, zoodat het
werkelijk aantal werkloozen nog beduidend
grooter is.
De te lage steunuitkeeringen eenerzij ds
en de te hooge woninghuren anderzijds
veroorzaken, dat duizenden arbeidersge
zinnen in grooten nood verkeeren
Een door den plaatselijken raad bij on
geveer 1800 gezinnen ingesteld onderzoek
naar de verhouding tusschen inkomen en
woninghuur, heeft aangetoond, dat van de
steunuitkeeringen der werkloozen gemid
deld 33 a 35 pet. aan huishuur moet wor
den betaald, zelfs bleek in een groot aan
tal gevallen de woninghuur meer dan 40
pet. van de steun te bedragen.
Bij dergelijke verhoudingen spreekt de
noodzakelijkheid van uitbreiding der
werkgelegenheid toch wel zeer duidelijk.
Door arbeid zullen de inkomsten worden
vergroot en zal het opbrengen der huur
althans niet meer zoo hopeloos zwaar
drukken als thans het geval is.
In Juli van het vorig jaar heeft de Soc.
Dem. Raadsfractie een aantal voorstellen
bij uw College ingediend tot uitvoering van
een aantal groote werken, waarvan, in
dien deze tot uitvoering zouden komen,
een beduidende vermindering der werk
loosheid het gevolg zou wezen.
Uw College heeft gemeend die voorstel
len van de hand te moeten wijzen.
Het feit, dat deze ernstige poging tot
verbetering van den toestand, welke onge
twijfeld gunstige gevolgen voor de wel
vaart in onze gemeente had kunnen heb
ben, door uw College met groote meerder
heid werd afgewezen, heeft niet nagelaten
op een talrijk deel onzer Leldsche
bevolking een ongunstigen indruk te
maken.
Volkomen terecht o.i. besloot de Soc
Dem Fractie van uwen Raad dan ook om
een aantal der in September 1934 door u
verworpen voorstellen, thans voorzien van
een uitvoerige schrifteloke toelichting en
verdediging, opnieuw hij u in te dienen.
Het kan toch immers niet worden ont
kend, dat het volkomen op den weg van
het gemeentebestuur ligt, ja zelfs zijn
plicht is. om door krachtige bevordering
der werkgelegenheid de afschuwelijke
ramp der werkloosheid te bestrijden,
Natuurlijk wordt door ons ingezien, dat
ook bij krachtig optreden van het ge
meentebestuur de werkloosheid, die
immers andere dan plaatselijke oorzaken
heeft, niet geheel kan worden opge
heven.
Doch wel is het zijn plicht om te doen
wat mogelijk is.
De plaatselijke raad is van nieening, dat
ongetwijfeld in onze gemeente véél moge
lijkheden tot het verruimen der werk
gelegenheid aanwezig zijn.
In de thans bij uwen raad ingediende
voorstellen worden deze mogelijkheden
aangetoond. Aanneming dezer voorstellen
zal er toe kunnen leiden, dat vele han
den, welke thans gevuld worden met een
onvoldoende ondersteuning, weer werk
krijgen.
Met grooten nadruk verzoekt adressant
uw College deze voorstellen niet opnieuw
van de hand te wijzen, doch aan te nemen
en aan de uitvoering ervan krachtig mede
te werken.
Wat het vraagstuk der woninghuren
betreft, meent de plaatselijke raad, dat
daarbij eveneens grootere activiteit van
het gemeentebestuur noodzakelijk is. De
wanverhouding, welke, thans bestaat tus
schen de steeds dalende inkomsten en de
op te hoog peil blijvende woninghuren,
kan zonder de meest ernstige aantasting
van het welstandspeil der bevolking, niet
langer voortduren.
Het onderzoek door de plaatselijken
raad ingesteld, wees uit, dat niet alleen
voor de werkloozen de huishuren veel te
hoog zijn, doch ook het deel dat van de
inkomsten der werkenden aan woninghuur
wordt besteed, veel te hoog is.
Het gemiddeld bedrag, dat voor arbei
derswoningen aan huur wordt betaald, be
draagt ruim 20 pet. of 1/5 van het
inkomen.
Hier blijkt opnieuw, dat bij het dalend
levenspeil de vaste lasten veel te hoog
blijven. En het gaat ook niet aan. dat,
waar vrijwel alle groepen der bevolking
onder de enorme crisislasten lijden, van
een bepaalde groep, die der huizenver
huurders, de inkomsten onverminderd
blijven. Vrijwillige verlaging der woning
huren is van de particuliere huiseigenaren
niet te verwachten. Daarom zal slechts
door het nemen van wettelijke maat
regelen verlaging der woninghuren moge
lijk worden.
Het gemeentebestuur kan deze wette
lijke maatregelen niet zelf nemen. Wel
echter kan het krachtigen aandrang uit
oefenen op de Rijksregeering, opdat deze
aan den onhoudbaren toestand een einde
maakt.
Om deze redenen verzoekt de Plaatse
lijke Raad Uw College dan ook wel te wil
len aannemen het door de Soc. Raads
fractie ingediende voorstel om bij de
Regeering aan te dringen op het nemen
van wettelijke maatregelen tot verlaging
van de huren van particuliere en vereeni-
gingswoningen.
't Welk doende.
Voor den Plaatselijken Raad te Leiden,
w.g. D. A. VAN ECK, Voorzitter.
J. J. VAN STRALEN, Secr.
-o
WIJKGEBOUW LEVENDAAL.
Dat het Wijkgebouw in een zeer groote
behoefte voorziet bleek duidelijk uit de
toespraak van den Godsdienstonderwijzer
den heer Hakkaart, die vervolgens een uit
eenzetting gaf van den arbeid die door
de onderscheidene vereenigingen in het
gebouw wordt verricht. Zijn de lokalen
Zondags den geheelen dag in gebruik, ook
lederen werkdag wordt in het gebouw ver
gaderd. Met een enkel woord heeft de
heer Hakkaart nog gewezen op de stu
wende kracht, die van den voorzitter, ds.
Punselle, steeds uitgaat. Spr. eindigde
met er op te wijzen, dat Gode voor al het
werk in 't wijkgebouw verricht, dank en
eer toekomt.
Nadat Ps. 72 vrs 11 gezongen was, heeft
ds. Punselie tenslotte nog gewezen op al
het mooie werk, dat de wijkverpleging
doet om te eindigen met een krachtige
opwekking meer dan tot nog toe, het wijk
gebouw te steunen.
NED. CHR. REIS VEREENIG ING.
Herdenking van het zestig-jarig bestaan.
Ter gelegenheid van het zestig-jarig
bestaan van het Wijkgebouw Levendaal in
Wijk IX der Ned. Herv. Gemeente werd
gisteravond een plechtige dank- en bede
stond gehouden. Velen hadden zich in het
vriendelijke Wijkgebouw met het bestuur
verzameld om dit feit te herdenken.
De wijkpredikant. ds. M. J. Punselie,
die zulk een groot gedeelte van zijn
ambtsperiode in het jubileerende wijkge
bouw heeft doorgebracht, las bij opening
Ps. 73 waarna hij voorging in gebed. Spr.
heette allen hartelijk welkom om er dan
op te wijzen, dat de geschiedenis van het
Wijkgebouw een geschiedenis is van strijd,
maar tevens van veel toewijding, liefde
en steun van menschen gepaard gaande
aan grooten zegen van boven. Spr. schet
ste dan in 't kort de geschiedenis van de
wijkvereeniging daarbij allereerst zijn ge
hoor bepalende bij het werk van ds. De
Wolf, voor zestig jaar predikant in wijk
TV. Op initiatief van ds. De Wolf, die in
zag dat gaandeweg de kerk de greep op
de menigte kwijt raakte, kwam men op
25 Aug. 1873 in vergadering bijeen waar
de vraag aan de orde werd gesteld hoe tot
stichting van een wijkvereeniging te ko
men. Werd reeds 30 Aug. d. a. v. besloten
tot aankoop van een fabrieksgebouwtje
aan het Levendaal. 13 Januari 1875 was de
groote dag, en kon het Wijkgebouw plech
tig in gebruik worden genomen. In den
loop der jaren is het gebouw enkele malen
vergroot, totdat in 1929 de laatste uitbrei
ding, de stichting van een kliniek, tot
stand kwam. Heeft ds. De Wolf in het
begin tegen veel wantrouwen moeten
vechten en verweet men hem o.a. dat de
stichting van het wijkgebouw anti-kerke
lijk zou werken, nu, op den zestigsten ver
jaardag kunnen wij zeggen, dat de ge
meente in dit werk vertrouwen heeft
leeren stellen. Velen die met hart en ziel
gewerkt hebben voor en in de wijkvereeni
ging, zijn ons ontvallen maar tot blijdschap
stemt het, dat mej. Den Older en de heer
Van Borseien, die reeds van den beginne
af bij de vereeniging betrokken zijn ge
weest, nog in leven zijn en dezen avond
in ons midden mogen zijn. Zien wij op
het nu afgesloten tijdperk terug, dan mo
gen wij zeggen: Rehoboth, De Heere heeft
ons ruimte gemaakt. Gods werk is hier
door mensehenarbeid volbracht.
Gaan de ouderen onder ons moedig
voort, ook de jongeren zullen gereed staan
straks het vaandel van hen over te nemen
en te voeren tot eeuwige overwinning. Het
komt er hierbij tevens op aan dat v.'ü on
zen beker aan de stroomende bek' n Gods
houden opdat zij overvloeiende is, e" n-i'
ouderen den rijkdom van het evangelie
kunnen doorgeven. Dankbaar zullen wij
terug zien en moedig omhoog. 1
Een geanimeerde vergadering.
Gisteravond heeft de afd. Leiden der
Ned. Chr. Reisvereeniging een ledenver
gadering gehouden in de zaal van „Oud-
Hortuszicht".
Deze vergadering, waarvoor vele leden
waren opgekomen was belegd ter bespre
king van den beschrijvingsbrief voor de
Alg. Vergadering, welke op 26 Januari a.s.
te Dordrecht zal worden gehouden.
Om kwart over acht werd de bijeen
komst geopend met het zingen van Ps.
138 1 en gebed, waarna de voorzitter der
afd., de heer Joh. Vooys, eenige hartelijke
welkomst-woorden tot de aanwezigen
richtte.
Hierna werden de notulen der vorige
vergadering voorgelezen en de afgevaar
digden voor de Alg. Vergadering bij accla
matie benoemd. Aan de orde was vervol
gens de behandeling van den reeds ge
noemde beschrijvingsbrief. De bespreking
der verschillende punten leidde menig
maal tot een levendige discussie.
Na de rondvraag wachtte een aange
name verrassing. Bij monde van den heer
M. Pont werd het bestuur een film-pro-
jectie-apparaat aangeboden, als zichtbaar
resultaat van het, bij gelegenheid van het
10-jarig bestaan der afdeeling gestichte
jubileum-fonds. Voorwaar een schitte
rende bekroning op het werk, dat velen
zich getroost hebben om dit fonds te doen
groeien. De voorzitter was ongetwijfeld
aller tolk, toen hij de commissie dank
bracht voor dit prachtig cadeau, de leden
in uitzicht stellende, dit toestel spoedig
in werking te zien.
Na de pauze werd door eenige leden
een zangstukje ten beste gegeven, dat
zeer in den smaak viel.
Deze buitengewoon geanimeerde ver
gadering werd op de gebruikelijke wijze
gesloten.
LEIDSCHE AMATEUR FOTOGRAFEN
VEREENIGING.
De eerste vergadering in 1935.
De eerste vergadering der Leidsche Ama
teur Fotografen Vereeniging in het nieuwe
jaar werd door den voorzitter, ir. A. M.
Overeijnder, geopend met het aanbieden
van zijn beste wenschen voor 1935 aan ver
eeniging en leden. Na afhandeling der
huishoudelijke agendapunten, was het
woord aan den heer Jos van der Laan die
als vervolg op de causerie van den heer
Lingsma een uiteenzetting gaf van een
door hun geconstrueerd vergrootingstoe-
stel. In tegenstelling met den heer Lingsma
was spr. van meening, dat z.i. het conden
sor-toestel niet minder bruikbaar is dan
het van een directe lichtbron voorziene
toestel. Zijn proefnemingen leerden hem,
dat een melkglaslamp de te harde ver-
grootingen voorkomt. In den loop der jaren
kwam spr. na vele verbeteringen en wijzi
gingen tot zijn huidige toestel, een conden
sor-apparaat, met in rails beweegbare
lamp, negatiefhouder enz., terwijl het ge
heel horizontaal op rails beweegbaar is.
Het verstelbaar maken van de lichtbron
was noodig om bij verschillende papierfor
maten de lijn uit het midden van conden
sor, lamp en lens in het midden van het
papier te doen vallen. De lichtbron is in de
lengte verstelbaar om een gelijkmatige ver-
grooting mogelijk te maken. Het overbo
dige licht onderving spr. door beweegbare
jalouziën aan te brengen, waardoor tevens
het bepalen van het te vergrooten deel van
het negatief is vergemakkelijkt.
Na de pauze ontwikkelde, zich tusschen
de beide sprekers over dit onderwerp, den
heer Jos van der Laan en den heer
Lingsma, een vraag- en antwoordenspel,
waarbij bleek, dat het meer de bedoeling
van laatstgenoemde is geweest met de
eenvoudigste hulpmiddelen en geringste
kosten een zoo zuiver mogelijk werkend
apparaat te vervaardigen dan een inge
nieus apparaat, dat z, met de vele be
weegbare deelen een minder handig en ac
curaat knutselaar vele foutjes moet doen
maken.
Na de rondvraag bracht de voorzitter den
heer Van der Laan dank voor zijn leerzame
causerie en bleef men nog eenigen tijd
bijeen.
o
Zaterdag a.s. hoopt de heer J. Roo
sendaal den dag te herdenken, dat hij
40 jaar werkzaam is bij de Kon. Nederl.
Grofsmederij.
BINNENLAND.
De ter-aarde-bestelling van minister ir.
J. A. Kalff op de begraafplaats Westerveld
(le Blad).
Mr. P. J. A. Idenburg over de Neder-
landsch-Japansche onderhandelingen (3e
Blad).
Particuliere liefdadigheid bij werkloozen-
steun; de nieuwe regeling toegelicht (Bin
nenland, 3e Blad).
Wijziging van de steunregeling; twee
derde aftrek van inkomsten uit pensioe
nen invaliditeits- en ongevallenrente (Bin
nenland, 3e Blad).
Vermoedelijk geen staking te IJmuiden
(Binnenland, 3e Blad).
De zaak van het Paleis voor Volksvlijt
te Amsterdam; drie personen, waaronder
de directeur, in bewaring gesteld (Ge
mengd, 3e Blad en Laatste Berichten, la
Blad).
BUITENLAND.
Na de Saarstemming. Nog eenige moei
lijkheden inzake de overdracht aan
Duitschland (Buitenland en Tel., le Blad).
Een interview met Hitier (Buitenland,
le Blad).
Lloyd George heden 72 jaar; aanvang
van zijn nieuwe campagne (Buitenland, le
Blad).
Sanctie-maatregelen tegen Paraguay
voorgesteld (Buitenland, le Blad).
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De overdracht der Saar Interview met
Hitier Jeftitsj toch naar Genève.
Omtrent de reden, waarom de bijeen
komst van den Volkenbondsraad gisteren
ter elfder ure verdaagd ls. werd in be
voegde kringen te Genève verklaard, dat
deze te zoeken is in het feit dat de Fran-
sche regeering de kwestie had opgeworpen
der demilitarisatie van het Saargebied.
Volgens de artt. 4244 van het Verdrag
van Versailles moet het geheele Duitsche
gebied op den linker Rijnoever gedemili
tariseerd worden en mogen er geen troe
pen ondergebracht worden. Bovendien be
weren de Franschen, dat de demilitarisatie
ook de vernietiging insluit van strategische
spoorwegen en van alle installaties in
spoorwegstations welke tot het laden en
lossen van militaire treinen kunnen die
nen. Wegen, bruggen, kanalen, enz. kun
nen ook onder zekere omstandigheden
worden beschouwd als hebbende een stra
tegische waarde.
De Fransch-Duitsche commissie van
deskundigen, onder voorzitterschap van
Aloisi. heeft ln beginsel besloten den Vol
kenbondsraad te verzoeken om te advisee-
ren. het Saargebied aan Duitschland over
te dragen tusschen 15 Februari en 1 Maart
Duitschland. gelooft men, heeft in be
ginsel aangenomen, dat de bepalingen be
treffende de gedemilitariseerde zone uit
gebreid worden tot het Saargebied, maar
heeft de Fransche voorstellen voor de
vernietiging van zekere verbindingsmid
delen, die van st-rategsche beteekenis wor
den geacht, nog niet aanvaard.
Dit zal aan de goedkeuring van Berlijn
worden onderworpen en, indien de goed
keuring verleend wordt, zou de kwestie
van de Saar kunnen besproken worden in
de Raadsvergadering van heden Donder
dagmiddag 4 uur.
Morgen is de laatste dag van behande
ling, daar dan de raadszitting wordt ge
sloten. Laval verklaarde nog er op te re
kenen heden of uiterlijk morgen met
Duitschland tot overeenstemming te
komen.
Uit het Saargebied zelf is weinig nieuws
De Fransche directie der Saarmijnen
zal, met ingang van 1 Maart al haar amb
tenaren ontslaan onder toekenning van
een schadeloosstolling. De „Intransigeant"
bericht, dat de directie naar Metz zal wor
den verplaatst en dat hiertoe reeds ge
bouwen zijn gehuurd. Door het ontslag
worden 11.000 personen getroffen, die met
hun familie den len Maart naar Frank
rijk zullen terugkeeren.
Voorts heeft de Fransche douanedirectie
te Parijs beschikt, dat van 16 Januari 1935
af tusschen Frankrijk en het Saargebied
de douanegrens moet worden opgericht.
De directeur van binneniandsche zaken
der regeeringscommissie, Heimburger,
Fransch onderdaan, heeft een nota ont
vangen van het Duitsche front, waarin hij
gesommeerd wordt, dadelijk af te treden,
met bijvoeging, dat zijn persoonlijke vei
ligheid ln gevaar zou verkeeren, indien
hij in functie bleef. De bladen van het
Duitsche front beschuldigen Heimburger
er van een directie-ambtenaar der politie
