PT bi* *^7*
NEEN
I©
ZÓQae/\ DE GRUYTER
VEREENIGING VOOR
CHRISTELIJK ONDERWIJS
EERSTE HYPOTHEKEN 4v. a 4v.'/,
HULP-KEURMEESTER
GEEN JAAR
WACHTEN
DIVIDEND
PROCENT
LEIDSCH DAGBLAD - Tweede Blad
Woensdag 16 Januari 1935
KERK- EN SCHOOLNIEUWS
VRAGENRUBRIEK.
RADIOPROGRAMMA.
Het beste merk „IJZERSTERK"
KETEL!
I van 35 voor 23
van 29 voor Wc
®c
OP EEN KLEIN
BIJ DE GRUYTER
IEDEREN DAG
TE LEIDEN
PREDIKBEURTEN.
VOOR HEDEN.
NIEITW - VENNEP.
Chr. Geref. Kerk: Nam. halfzeven, ds.
Albers van Vlaardlngen.
o
VOOR DONDERDAG 17 JANUARI.
ALPHEN AAN DEN KUN
Evangelisatie Hooftstr.: Nam. 71/4 uur,
de heer A. J Dekker.
Chr. Oeref. Kerk (v Reedestr.)Nam. 7
uur, ds. Groen van Rotterdam.
BENTHUIZEN.
Gere Gem Nam. halfzeven, ds Lamaln
van Rotterdam
LEIMUIDEN.
®eref Kerk: Nam. 7 uur, ds. Boeke van
Amsterdam.
LISSE.
Ned. Herv Kerk: Nam. halfacht, ds. De
Wit van Leiden
Chr. Geref. Kerk: Nam. 7 uur, ds. Pon-
ftein.
Geref. Gem.: Nam. 7 uur. ds. Ligtenberg.
GEREF. KERKEN.
Beroepen: Te Drogeham, A. Adema te
Opende (Gr.).
GEREF. GEM.
Tweetal: Te Opheusden W C Lamaln
te Rotterdam-Zuid en A. de Blools te
Dlrksland.
Beroepen: Te Moercapelle, A de Bloois
te Dlrksland.
o
VRIJE UNIVERSITEIT.
Een nieuwe ring.
Er heeft zich een ring Amstelveen van
de Ver. voor Hooger Onderwijs op Geref.
grondslag gevormd Als voofzitter treedt op
ds. J. Fokkema, Ned. Herv. predikant te
Amstelveen: als seer, ds P. J. C. de Bruyne,
Geref. predikant te Uithoorn, terwijl ver
der van het ringcomité deel uitmaken de
heeren ds. J. Knoppersen, Geref. predi
kant te Aalsmeer en H. J. Scharp te Am
stelveen.
Het komt in ons land maar zeer spora
disch voor, dat een Ned. Herv. predikant
een bestuursfunctie in den kring der Vrije
Universiteit aanvaardt.
o
Ds. C. L. VOORHOEVE t
In den ouderdom van 70 jaar is te Oberts-
dorf in Beieren overleden ds. C L. Voor
hoeve, em. predikant van de Ned. Herv.
Gem. van Vlissingen.
Clemens Lambertus Voorhoeve werd 3
Mei 1864 te Rotterdam geboren en ontving
zijn opleiding aan het Erasmiaansch gym
nasium aldaar en de Rijksuniversiteit te
Utrecht. In 1889 werd hij candidaat in N.-
Holland en 29 Sept. van dat jaar beves
tigde zijn leermeester, wijlen prof. dr. J. J.
P. Valeton Jr. hem te Denekamp in zijn
eerste gemeente, waar hij zijn ambt aan
vaardde, sprekende over Joh. 6 68. In
1893 vertrok ds. Voorhoeve naar Vlissingen,
waar hij 23 April van dat jaar intrede
preekte met 1 Joh. 1 3, na vooraf door
wijlen dr G. J. A. Jonker te zijn bevestigd.
Ds. Voorhoeve heeft deze gemeente 36
jaar mogen dienen en ln Zeeland op aller
lei gebied een vooraanstaande plaats In
genomen HIJ was scriba-quaestor van het
classicaal bestuur van Middelburg, praetor
van den ring Vlissingen. bestuurslid van
het Chr ziekenhuis ..Bethesda" te Vlissin
gen. idem van het Roode Kruis, lid van het
hoofdbestuur van het Ned Zendingsge
nootschap enz Van zijn hand verschenen
bUdragen in het tijdschrift ..Overdenkin
gen", tn het Ethisch Jaarboek, ln het Vlls-
singsch Predikbeurtenblad enz Ook ver
taalde hU enkele werken van Johan Wal-
sons. o.a „De Opperzaal" en „Vla Dolo
rosa"
Ds Voorhoeve, die gedurende zUn eme
ritaat in NUmegen woonde, was ridder ln
de orde van OranjeNassau.
o
GEESTELIJK VERZORGER IN DE
STICHTINGEN VAN TOEVALLIJDERS
TE HAARLEM EN HEEMSTEDE.
Het bestuur der Christelijke Vereeniging
voor de Verpleging van Lijders aan Val
lende Ziekte, te Haarlem, heeft benoemd
tot geestelijk verzorger der Inrichtingen
Bethesda-Sarepta" te Haarlem en „Meer-
en-Boseh" te Heemstede, den heer H. W.
Duyvendak, oud-zendeling-leeraar. te
Berg-en-Dal-
DE BOEKHOUD-EXAMENS.
De uitslag der examens ln boekhouden
voor de praktijk vanwege de Vereeniging
van Leeraren in het Boekhouden te Am
sterdam. te Amsterdam, 's-Gravenhage.
Rotterdam. Roosendaal. Arnhem. Meppel,
Hengelo, 's-Hertogenbosch, Maastricht,
Groningen, Leeuwarden en Utrecht ge
houden. is aldus:
Totaal 501 candidaten.
Niet opgekomen 10 candidaten.
Teruggetrokken 3 candidaten.
Geslaagd 207 candidaten.
Verdeeld als volgt: Amsterdam 117, niet
opgekomen 2. geslaagd 61; 's-Gravenhage
79. niet opgekomen 1. teruggetrokken 2.
geslaagd 25: Rotterdam 56, niet opgekomen
2. geslaagd 27; Roosendaal 9. geslaagd 6:
Arnhem 40. geslaagd 15: Meppel 13. niet
opgekomen 1. geslaagd 4; Hengelo 8. ge
slaagd 4: Den Bosch 21, geslaagd 7; Maas
tricht 38. geslaagd 15: Groningen 25. ge
slaagd 8: Leeuwarden 31, geslaagd 13;
Utrecht 64. niet opgekomen 4, terugge
trokken 1, geslaagd 22.
DE ONTWIKKELING VAN HET
BEWAARSCHOOL-
ONDERWIJS.
m.
SNELLE STIJGING VAN HET
AANTAL LEERLINGEN.
In een vorige bijdrage merkten wij reeds
op. dat twee derde gedeelte van het aantal
bewaarscholen de beschikking over een
eigen gebouw heeft. Een zesde gedeelte
van het aantal scholen was ondergebracht
in een school voor gewoon lager onderwijs,
terwijl een groot aantal elders onderdak
vond.
Vooral de openbare kleuterscholen heb
ben in den regel een eigen gebouw, doch
de bijzondere scholen, die hun kosten
slechts gedeeltelijk vergoed krijgen, zUn
dikwijls gedwongen elders huisvesting te
zoeken. De beschikking over een eigen
speelterrein is langzamerhand, in gemeen
ten van eenige beteekenis tenminste, een
primaire eisch geworden. Slechts 4.4 pet.
van het aantal scholen moest een speel
terrein missen. Het is vooral de gemeente
Utrecht, die geen voorzieningen te dien
aanzien heeft getroffen.
De stUglng van het aantal leerlingen ls
bijzondei groo: Van 1929 tot 1932 steeg
hei aanta! leerlingen van 174045 tot
191.393 Het accres bedroeg dus 17.338 of
10 pet. van het totaal Over de drie ver
slagjaren afzonderlUk is de toeneming van
het aantal leerlingen echter niet regelma
tig verloopen In 1930 bedroeg het accres
2 7 pet ln 1931 2.3 pet en ln 1932 plotse
ling 4.7 pet. De versnelde toeneming ln het
laatstgenoemde Jaar dwingt ons hiervoor
een oorzaak te zoeken en wU vinden deze
in de verhooging van den toelatingsleeftUd
tot de gewone lagere school, als gevolg
waarvan de kinderen ook langer de be
waarscholen bleven bezoeken dan voorheen
het geval was.
In 1933 en in 1934 hebben meerdere
gemeenten echter uit bezuinigingsoogpunt
den toelatingsleeftijd tot de bewaarscho
len eveneens verhoogd, zoodat wij mogen
verwachten, dat het hooge accres van 1932
niet gehandhaafd zal kunnen worden.
Tusschen de verschillende onderwUsln-
rlchtingen afzonderhjk blUkt het verschil
in accres niet zoo groot te zUn als bU de
aantallen scholen. Het aantal leerlingen bU
het openbaar onderwijs nam n.l. In de
verslagperiode met 9.6' o toe en dat der
bijzondere scholen met 10.1%. De verdee
ling van het aantal leerlingen naar de on
derwijsinrichtingen was ln 1932 zoo, dat
21.5"een openbare school bezocht, 18.6%
een Protestantsch-ChristelUke, 51.7% een
Roomsch-Katholieke en tenslotte 8.2% een
neutrale bUzondere school.
In de provincies Noord-Brabant en Lim
burg bezoekt ongeveer 97% der leerlingen
een Roomsch-Katholieke bewaarschool. In
de NoordelUke provincies daarentegen
schijnt men speciale voorkeur te hebben
voor het neutrale bijzondere onderwijs. In
Groningen behoort 27.3in Friesland
37.7" o en in Drenthe zelfs 53% der leerlin
gen tot deze richting Op de bewaarscho
len waren vroeger de jongens sterker ver
tegenwoordigd dan de meisjes; thans ls dit
verschil weggevaagd en zUn de aantallen
voor beide geslachten ongeveer gehjk.
Wat den leeftijd der leerlingen betreft,
kan worden vermeld, dat ruim 40% der
leerlingen 5 jaar oud is, terwijl een derde
gedeelte den 4-Jarigen leeftijd had bereikt.
Nog 8.4% der leerlingen was ln 1932 zelfs
6 jaar. In vergelijking met de overeenkom
stige gegevens van 1929 is hier een op
schuiving naar boven waar te nemen, die
eveneens haar ontstaan dankt aan de ver
hooging van den toelatingsleeftUd tot de
lagere school. Voorts is gebleken, dat op
het platteland en in de kleine gemeenten
de kinderen langer de bewaarscholen blU-
ven bezoeken dan in de groote steden. De
Algemeene Volkstelling van 1930 heeft het
mogeUjk gemaakt de beteekenis van het
voorbereidend onderwijs voor ons land ln
cyfers uit te drukken Vast ls komen te
staan, dat in 1930 niet minder dan 27.1%
van alle kinderen in den leeftUd van drie
tot en met zes jaar een of andere bewaar
school bezocht tegen 23.1% bU de vorige
volkstelling in 1920. Naar verhouding wor
den de bewaarscholen, in de groote steden
het meest bezocht, In de gemeenten met
meer dan 100.000 inwoners omvatten zU
n.l. 38.4% van alle kinderen ln den aange
geven leeftUd, terwijl op het platteland
nauwelüks de helft van dit percentage
werd bereikt.
(Wordt vervolgd).
HERKENNINGSTEEKENS VOOR
SLECHTHOORENDEN.
In ons antwoord aan C. S. te L. meld
den wij dat ons geen herkenningsteeken
voor slechthoorende voetgangers bekend
was.
Naar aanleiding hiervan =ebri1ft ons een
bestuurslid van de Ver. tot bevordering
der be'anren van 8 lat er voor slecht
hoorende voetgangers twee herkennlngs-
teekens zUn Het eerste ls dc S.H.-draag-
pennlng en het tweede is het S H -armlint,
dat om den bovenarm gedragen wordt.
Belde herkenningsteekens zUn door de
Vereeniging tot bevordering der belangen
van Slechthoorenden ingevoerd en ver-
krUgbaar bU het Centraal MagazUn van
Hoorlnstrumenten Vondelstraat 142. Am
sterdam, W.. of bU het secretariaat van
een der afdeellngen van de vereeniging.
(Secretariaat Leiden: Wosstraat 38).
Toevallig ls kort eeleden een permanente
commissie In het leven eeroeoen ter
nadere bestudeering en populariseering
van de herkenningsteekens voor blinden
en slechthoorenden.
VOOR DONDERDAG 17 JANUARI.
Hilversum, 1875 M. AVRO-uitzending
8 00: Gramofoonpl. 10.00: MorgenwU-
dlng 10.15: Gramofoonpl. 10.30: Voor
dracht F Kramer, m.m.v. Dini Becht
zang), B. v. Bloppoel (begel.). B Lensky
(viool) en E. Veen (begel.) 12.00: Om
roeporkest o.l.v. N. Treep 2.00: Voor
de vrouw 2.30: Gramofoonp.l 3.00
3.45: Naailes 400: Voor zieken en ouden
van-dagen 4.30: Gramofoonpl. 4.45:
Hoorspel voor de Jeugd 5.30: Omroep
orkest o.l.v. N. Treep 6.30: Sportpraatje
H. Hollander 7.00: Kamermuziek door
W en M. Heuser (viool en piano)
7.30: Engelsche les Ferd Fry. 8.00: Vaz
Dlas 8.05: Gramofoonpl. 8.15: Con
certgebouw-orkest o.l.v. E. v. Beinum m.m.
van A. Rubinstein (piano) en Damesleden
van Toonkunst. In de pauze: Gramofoonpl.
10.30: Gramofoonpl 11.00: Vaz Dias
11.10—12.00: Uit „Carlton", Amster
dam: De orkesten K. ter Abramoff en Ray
Binder.
Huizen 301 M. 8.00: KRO 10.00
NCRV 11.00: KRO 2.00—1J.30 NCRV
8.009.15 en 10.00: Gramofoonpl.
10.15: Morgendienst o.l.v. ds. M. Holtrop
10.45 en 11.00: Gramofoonpl. 11.30
12.00: Godsd. halfuur 12.15: Orkest
concert en gramofoonpl. 2.00: Cursus
Fraaie Handwerken 3.00: Zang Linl
Schroder 4.00: Bijbellezing ds. J. C.
Hagen, m.m.v. bariton en orgel 5.00:
Cursus Handenarbeid v. d. jeugd 5.30:
Orgelconcert S. P. Visser 6.307.00 en
7.15: Gramofoonpl. 7.30: Weekoverzicht
8.00: Vaz Dias 8.05: „Saul", orato
rium van Handel-bew. Chrysanier. M.m.v.
Chr. Orat. Vereen. „Con Amore" te Leiden
Nanda Gerretsen (sopraan). Annie Woud
(alt), M Gobets (tenor), N. Huisman
(bas), een Jongenskoor, mevr. K.
Haentjens-Behrend (piano). A. Smink
(orgel) en het Ned. Kamerorkest. Om 9.20:
Causerie A. J. Drewes 10.30: Vaz Dias
10.3511.30: Gramofoonpl.
Droitwich 1500 M 10.35—10.50: Mor-
genwüding 11.25: Gramofoonpl.
12.05: Rutland Square en New Victoria
Orkest o.l.v Austin 1.20: Gramofoonpl.
2,20: Fr. Stokes en zUn orkest 3.205
Vesper 4.10: Gramofoonpl. 5.05:
Orgelconcert G. Thorp 5.35: A. Cam poll
en zUn orkest 6.20: Berichten 6.505
Handelconcert 7.10: Dultsche les
7.40: Gramofoonpl.. 7.50: Causerie
8.20: Radio-Militair Orkest o.l.v. B. W.
O'Donnell, m.m.v. B. Jones (sopraan)
9.05: Voordracht 9.20: „I've got to
have music", gevar. concert 9.50: Be
richten 10.20: Korte Dienst 10.355
BBC-orkest o.l.v. F. Bridge 11.3512.205
Jack Jackson en zijn band.
Radio Paris 1648 M. 7.20 en 8.205
Gramofoonpl. 12.50: Pascalorkest
5.20: „Le légataire unlversel", spel van
Voltaire 9.05: Nat. Orkest o.l.v. Arbos
10.50: Dansmuziek.
Kalundborg 1261 M. 11.201.20: Con
cert ult rest. „Wlvex" 2.00: Planorecital
2.204.05: Concert ult rest. „Rltz"
7.30: Symphonieconcert o.l.v. Busch, m.m,
van C. Andersen (vlool) 9.5011.505
Dansmuziek.
Keulen 456 M. 5.20: Gramofoonpl.
6.35: Werag-Kamerorkest o.l.v. Hagestedt
11.20: Omroepklelnorkest o.l.v. Eysoldt
1.35: Muzikale causerie 3.20: Om
roepklelnorkest ult Koningsbergen o.l.v. E.
Wllcken 5.20: Kamermuziek 7.50:
Pianorecital W. Niemann 8.05: „So
fast as Diirpem", programma in dialect
o.l.v H. Probst 9.20: Berichten. Lezing
9.50: Gramofoonpl. 10.2011.20:
Voordracht.
Rome 421 M. 8.05: Concert m.m.v.
orkest en J. Wagner (piano) 9.50—
10.20: Dansmuziek.
Brussel 322 en 484 M. 322 M. 12.205
Gramofoonpl. 1.302.20: Salonorkest
o.l.v. Walpot 5.20 en 5.30: GramofoonpL
8.20: Omroeporkest oj.v. Gason 9.20
Cabaret 103011.20: Gramofoonpl.
484 M 12.20: Gramofoonpl. 12.50: Om
roeporkest o.l.v. Gason 1.502.20: Gra
mofoonpl. 5.20: Omroeporkest o.l.v,
Gason -r- 6.35: Gramofoonpl. 8.205
Salonorkest 9.85: Omroeporkest o.l.v.
Gason 10.3011.20: Gramofoonmuziek,
Deutshlandsender 1571 M. 7.205
„Boecaccio", operette van Fr. v. Suppé.
Leiding: Dammer 10.20: Weerbericht
10.5011.20: Gramofoonmuziek.
GEM. RADIO-DISTRIBUTIEBEDRIJF EN
DE R. O. V. RADIO-CENTRALE.
Voor Donderdag 17 Januari.
Iste programma: Hilversum van 824 u.
2e programma: Hulzen van 824 uur.
3e programma: 8.0012.20Een der
Duitsche zenders 12.2014.25: Luxem
burg plm, 14.2515.20: Kalundborg
15.20—16.20: Londen Reg. 16.20—17.20:
Beromiinster 17.2018 45: Brussel VI.
18.45—21.20: Praag 21.20—22.50: Parijs
Radio 22.50afl.: Weenen.
4e programma: 8.058.50: Parijs Radio
10.35—11.05: Droitwich 11.05—11.25:
Londen Reg. 11.2518.20: Droitwich
18.20—19.30: Stuttgart 19.30—20.00:
Sportpraatje door den heer J. G. A. Jans
sen (journalist) o.a. vraaggesprek met
mevrouw M. Dieben-Konings, presidente
v. d Damesgymmastiekver. „Brunhilde"
over: .25 jaren damesgymnastiek ln de
Sleutelstad 20.0022.20: Londen Reg.
22.20afl.: Droitwich.
De uitzending der R. O. V. geldt niet
voor het locale Leidsche programma; ln
de plaats hiervan omvat programma 5
der R. O. V. den geheelen dag Daventry
WUzigingen voorbehouden.
Zie alleen die vorm maar eens
royaal, kloek van lijn en ondanks den
grooten inhoud toch sierlijk- Zoo zijn ook
alle andere emaille artikelen, die
ingroote verscheidenheid van modellen
en in de modernste kleuren overal ver
krijgbaar zijn. Prima en goedkoop is
„Kat" emaille, dat reeds meer dan 30
jaar een uitstekende reputatie geniet bij
duizenden Hollandsche huisvrouwen.
4782
ANKER EMAILLE FABRIEKEN N.V., SOEST
827
Te LEIDEN zal gehouden worden een Cursus tot opleiding van
4756 (MELK ONDERZOEK)
Volledige opleiding practiscb en theoretisch. Vaste positie.
Duur van den Cursus zes maanden. Conditiën alles inbegrepen
F. 30.- per drie maanden. Voor inlichtingen en inschrijving
Scheikundig Instituut, Amersioortscbe straatweg 23, Soesterberg.
n I UOOl
ibh aank2«»M",ui"'1
l (uiig**-
2org thanj voor dt'nootJiO* lichaamswarmte
Gebruik 4e Gryyter'a puikkokendn
Capucijners
Sozljnerwter»
Erwten w
Spilterwten. w
Wortelerwten
Bruine 8oonen
Kogelboonen
Witte Boonen
Pronkboonen
Linzen
fid. 20*25
p. pd.18-25
p. Pd.-»»:.- 6.11*14
p. pd.11 14*18
p» pd.i 16
p. pd.9*11.14
p. pd.15
p. pd. 12*16-20
p. pd22
p. pd. 20
Vanaf heden inschrijving van leerlingen
voor het le leerjaar
(beginnende 1 Maart a.s.) op de volgende scholen:
1. School Middelstegracht 119,
hoofd de heer P. C. ZANDEE
(huisadres: Hooge Rijndijk 54)
2. School Pasteurstraat, hoofd de heer J. KALSBEEK
(huisadresHaarl. Trekvaart 74)
(Aan de school is een cursus voor Fransch verbonden)
3. Plantsoenschool, hoofd de heer A. v. d. BAAN
(huisadresGroenhovenstraat 14)
4. School voor L 0. en opleiding U. L. 0.,
Hooge Morschweg 12, hoofd de heer Y. TIJMSTRA
(huisadres: Da Costastraat 29)
5. School voor L 0. en Opleiding U.L.0, Oosterstr. 16
(bij de brug Zijlsingel-Utr. Veer-Rijnkade) hoofd de
heer W. A. BODEWES (huisadres: Wasstraat 14).
De leerlingen moeten op 1 Maart a.s. 5 jaar en
11 maanden oud zijn, dus voor 1 April a.s. 6 jaar.
Ook in hoogere klassen kunnen nog eenige leerlingen
geplaatst worden.
Iedere school heeft zijn eigen 7de leerjaar.
Bovengenoemde scholen leiden desgewenscht op
voor inrichtingen van voortgezet onderwijs. Spoedige
aangifte gewenscht.
Inschrijving en inlichtingen aan de scholen
tijdens de schooluren.
4728 HET BESTUUR.
Een instelling zoekt voor belegging Iste hypotheken
op Huizen en Landerijen, met en zonder aflossing
Brieven met inlichtingen omtrent ligging, waarde en
verlangd bedrag onder No. 4748 Bureau van dit Blad
4-2
