Het 40-jarig jubileum van mej. Voltman
Grootsche en hartelijke huldiging
van mej, D Voltman.
75,to Jaargang
MAANDAG 7 JANUARI 1935
No. 22942
STADSNIEUWS.
Benoemd tot ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
30 at6. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waar
agentsohaj&en van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertenties 36 ets. per regel. Voor zalkenadvertentles belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ots. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindaplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leldern en gemeenten, waar agentschappen gevestigd, zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f. 0.18
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden portokosten
(voor binnenland f. 0.80 per 3 mnd.)
Oit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD.
VEREENIGING VAN ZEEUWEN
„LUCTOR ET EMERGO".
Herdenking van het eerste lustrum.
Bovengenoemde vereeniging heeft Za
terdagavond j.l. in „Den Burcht" op waar
dige wijze haar eerste lustrum herdacht.
Na een welkomstwoord van den waarne
mend voorzitter, werd het woord gegeven
aan den heer Jonker, die namens de Over-
Hjselsch-Oeldersche Vereeniging aan de
Jubilaresse gelukwenschen en een bloe
menmand aanbood. De Friesche Vereeni
ging deed haar feliciatiebrief eveneens
van een bloemenmand vergezeld gaan. Na
het zingen van het Zeeuwsch volkslied
werd met het feestprogramma een aan
vang gemaakt. Hieraan werkten mede
mevr. B. van Beynum-Von Essen, pianiste
en de heer Fernando Zepparonl, violist,
belden uit Den Haag. Achtereenvolgens
werden een zestal nummers o.a. „Ada
gio" van Grazioli-Zepparoni: „Alte Wei-
sen" van Moffat en „Sonatine" van Dvorak
op meesterlijke wijze vertolkt, waarbij
zoowel het spel der pianiste als dat van
den violist aller bewondering afdwong.
Een luid applaus na elk nummer bewees
dan ook, hoe men dit sublieme samenspel
wist te waardeeren. Namens de vereeni
ging „Luctor et Emergo" werden mevr.
Van Beynum bloemen aangeboden
Na de pauze trad voor het voetlicht de
bekende voordrachtkunstenaar Jacs. van
Elsacker. Als oud-provinciegenoot hield
hij eerst in een geestig speechje een be
schouwing over de verschillende dialec
ten, die ln Zeeland gesproken worden, om
dan over te gaan tot een tragl-komische
schets van Jan Felth „De 3 Orgeldraaier-
tjes". Hier was werkelijk een kunstenaar
aan 't woord! Men zag de 3 mannetjes
achter een oud orgel over de straat sjou
wen! Men zag ze na het ongeluk in het
ziekenhuis met elkaar liggen praten! Ook
het schetsje van Alie van Wijhe-Smeding
„Een bofferd" had grooten bijval! Wat
fijn aangevoeld waren de laatste twee
stukjes „Tachentig" en „Justitia"! En
welk een voordracht! Jammer, dat de tijd
zoo snel voorbijging en er ook aan dit
gedeelte van het programma zoo spoedig
een eind kwam. Al met al was het een
avond van waar kunstgenot, waarop de
vereeniging met genoegen kan terugzien.
Een opgewekt bal, waarvan de muzikale
verzorging was opgedragen aan „The Me
lody Boys", besloot den avond
Rest nog te vermelden, dat de prachtige
Steinway-vleugel geleverd was door de
fa. Bender.
O
Belangstelling uit het geheele land.
VEREENIGING GRONINGEN.
De Neijoarsveside.
Zaterdag hielden de Groningers in de
Burcht de Neijoarsveside. Het was als
altijd op dien avond intiem en gezellig,
doch de opkomst had grooter behooren te
zijn! Kouk en olie wiven waren natuurlijk
aanwezig.
De heer Deelman, uit Den Haag, heeft
op allen voor zich innemende wijze proza
en poësie gedeclameerd, deels eigen werk,
deels van bekende Groningsche schrijvers.
Ernst en luim wisselden elkaar af en de
voordrager had telkens het gehoor vol
komen geboeid-
Na afloop bleef men nog wat gezellig
bijeen.
Uit alle deelen van het land waren ze
in grooten getale opgekomen, de oud
leerlingen van mej. D. Voltman, om haar
oud-leermeesteres te huldigen bij haar
veertigjarig Jubileum aan Haanstra's
stichting, de Leidsche Kweekschool voor
Bewaarschoolhouderessen. Tezamen met
het onderwijzend personeel, de tegenwoor
dige leerlingen en tal van onderwljs-auto-
rlteiten vulden zij Zaterdagmiddag nage
noeg geheel den foyer van de Stadsge
hoorzaal, welke gezellig met groen en
bloemen was versierd en waarvan vooral
het gedeelte, waar het verhoogde podium
was opgeslagen, er recht feestelijk uitzag.
Was het wonder, dat toen de jubilaresse
de zaal binnentrad, zij een oogenblik als
verrast door de overweldigende belang
stelling en den bloemenpracht bleef stil
staan? Maar langen tijd voor stille be
wondering werd haar niet gelaten, want
op hetzelfde oogenblik zette een koor van
alle leerlingen onder leiding van mej, T.
van Tuinen een welkomstlied in en terwijl
alle aanwezigen zich ter begroeting van
hun zetels verhieven, werd de jubilaresse
naar haar eereplaats op het podium ge
leld.
Als eerste spreker voerde namens den
minister van onderwijs, kunsten en weten
schappen prof. van Poelje het woord, die
zeide door de feestelijke entourage in een
geheel andere stemming geraakt te zijn,
als waarin hij zich naar deze plaats heeft
begeven. Dacht hij toen aan de algemeene
positie van het voorbereidend onderwijs,
en aan de gevaren, welke dit bedreigen,
waardoor de toekomst onzeker schijnt,
hier rondziende, kan spr. niet anders ge
tuigen: het is blijkbaar nog wel heel goed
met ons voorbereidend onderwijs. Er moge
hier en daar materieel wat ontbreken, er
moge soms twijfel geuit worden over het
nut van dit onderwijs, de aanblik van een
dergelijke trouwe en enthousiaste apostel-
schare doet allen twijfel verdwijnen en
heeft spr. gebracht in een stemming van
gematigd enthousiasme. De loopbaan van
haar, die wij thans willen huldigen, vormt
trouwens een krachtig en prachtig bewys
van de onmisbaarheid van dit onderwijs.
In zekeren zin vertoeft spr. hier ln hlsto-
rischen kring, want de geest van dit sa
menzijn straalt terug op den voortreffe-
lijken voorganger van de jubilaresse, die
baanbrekend werk verrichtte. Wanneer
meer bevoegden dan ik. aldus spr., u thans
prijzen, dan Is dit niet alleen voor uw
eigen werk, maar ook voor de wijze, waar
op ze den levensarbeid van Haanstra
heeft voortgezet. Daarom is deze dag niet
enkel een jubileum voor u zelf, maar ook
een hoogtijdag voor de gedachte, welke u
gedragen heeft en waaraan gij uw volle
persoonlijkheid hebt gegeven.
Voor dat laatste bracht spr. haar den
dank van den minister over en hij besloot
met de mededeeling, dat het Hare Majes
teit heeft behaagd mej. Voltman te be
noemen tot ridder in de Orde van Oranje-
Nassau.
Een oorverdoovend applaus, dat minu
tenlang aanhield, volgde op deze woorden
en bewees, dat haar oud-leerlingen, mede
werksters en leerlingen zich over deze
hooge onderscheiding evenzeer verheug
den als de jubilaresse zelve.
Wethouder mr. A. J. Romijn, die daar
na het woord voerde, zeide dat de burge
meester en de wethouder van onderwijs
tot hun groot leedwezen verhinderd waren
hier tegenwoordig te zijn. Spr. beschouwt
het evenwel als een aangename taak mej.
Voltman namens het gemeentebestuur en
de gansche gemeente geluk te wenschen
met haar hooge onderscheiding en haar
dank te zeggen voor het vele, dat door
haar op het gebied van het voorbreidend
onderwijs is verricht. Dank zij uw leiding,
aldus spr., heeft de Leldsche Kweekschool
een zoodanige hoogte bereikt, dat het ge
meentebestuur altijd verheugd is haar oud
leerlingen aan Leldsche scholen te benoe
men. Daardoor draagt uw school bij tot
den goeden naam, welken onze stad op
onderwijsgebied bezit. De autoriteit van
uw persoon en werk wordt alom dankbaar
erkend. Nooit werd op u tevergeefs een
beroep gedaan; uw groote beminnelijkheid
en vriendelijkheid en uw deskundige ad
viezen werden door het gemeentebestuur
op hoogen prijs gesteld, waarbij gij meer
malen blijk gaaft ook een open oog en
warmvoelend hart te bezitten, waar het
betrof de leniging van sociale nooden.
Spr. eingdigde zijn hartelijk-gestemde
toespraak met de verzekering, dat heel
Leiden zich met het gemeentebestuur ver
heugt over het uitmuntend werk, dat de
jubilaresse gedurende 40 jaren met alge-
heele toewijding heeft verricht. (Applaus)
De voorzitter van de Ver. tot opleiding
van BewaarschooUWuderessen, de heer J.
Verwer, wees erop, dat mej. Voltman niet
haar 40-jarig jubileum herdenkt, maar
haar 43-jarlg. want zij volbracht hier ook
haar leertijd. Uw ernstige studie en per
soonlijke eigenschappen in die eerste pe
riode maakten, zoo vervolgde spr., dat gij
na beëindiging van uw studie tot leera-
res aan de school werd verbonden. Eerst
aan de leerschool, later ook aan de kweek
school. Spr. gaf vervolgens een overzicht
van haar loopbaan en stipuleerde, dat mej.
Voltman haar geheele persoonlijkheid
heeft gegeven aan haar levenstaak, de op
leiding der toekomstige bewaarschoolhou
deressen. Die taak is allengs zwaarder ge
worden; het leerlingenaantal, zoowel ïn-
als extern, nam gedurig toe, maar uw
groote liefde tot het kind, waardoor gij
hun leeren tot spelen maaktet, was de
groote drijfveer en het geheim van uw on
derwijs. De door u geleide excursies waren
in hooge mate leerzaam. Hoewel getrouw
aan de grondbeginselen van uw grooten
voorganger, naamt gij steeds met belang
stelling kennis van de nieuwe stroomingen
op onderwijsgebied en wist deze aan te
wenden tot verdieping van eigen Inzicht en
tot heil van de school, waaraan gij uw
hart hebt verpand. De groote toegenegen
heid en dankbaarheid van uw medewerk
sters en leerlingen kwam tot uiting, toen
het gerucht de ronde deed, dat gij van
plan waart om bij het bereiken van den
60-jarlgen leeftijd uw taak neer te leggen.
Welk een geruststelling was het, toen dit
gerucht onjuist bleek te zijn. Het zou trou
wens ook zeer te betreuren zijn, wanneer
Foto Bleuzé.
Foto, genomen tijdens de receptie van mej. D. Voltman ter gelegenheid van haar 40-jarige werkzaamheid aan de Leldsche
Kweekschool voor Bewaarschoolhouderessen. Men ziet op de voorste rij o.a. met bloemen in de hand de jubilaresse; in
het midden den heer Rienks, oud-hoofdinspecteur op het L.O.; prof. Van Poelje (met handen over elkaar) en den heer
1. Verwer, voorzitter der Ver. tot opleiding van bewaarschoolhouderessen.
u zich zóó jeugdig en krachtig aan de
maatschappij zoudt willen onttrekken.
(Vroolijkheld).
Namens de vereeniging, welke spr. hier
vertegenwoordigt, dankte de heer Verwer
mej, Voltman tenslotte voor het zeer vele,
dat zij in de afgeloopen 40 jaar voor de
school heeft gedaan en bood haar als
tastbaar blijk van groote erkentelijkheid
een doek van den schilder Swart. aan,
voorstellende een gezicht op de Loosdrecht
sche plassen. (Applaus).
De hoofdinspecteur op het Lager On
derwijs in de 2de hoofdinspectie, de heer
Van Nes, wenschte mej. Voltman aller
eerst geluk met haar hooge onderschei
ding en huldigde in haar vóór alles de
dankbare leerling in dienst van het onder
wijs. Spr. noemde haar de draagster van
de idee, dat het voorbereidend onderwijs
zich ln de eerste plaats moet richten op
de ontwikkeling van de functies van de
ziel, waarbij zij zich op voorbeeldige wijze
wist aan te passen aan de nieuwe uit
vloeisels van deze gedachte en die in haar
onderwijs ook in toepassing wist te bren
gen. Als weinig anderen verstaat gij, aldus
spr., de kunst om leiding te geven zonder
„meesteres" te zijn. Altoos hebt ge uw
leerlingen het ideaal voorgehouden en
dat verklaart aller groote dankbaarheid.
Spr, besloot met den wensch, dat mej.
Voltman 'nog eenige jaren zal blijven de
dankbare leerling van het onderwijs, die
zij zich gedurende 40 jaar heeft getoond.
Dan, aldus eindigde sp.r, zal het met het
voorbereidend onderwijs, ondanks den
druk der tijden, excelsior blijven gaan.
(Applaus).
De voorziter der Plaatselijke Schoolcom
missie, de heer A. L. Boot, die jaarlijks in
deze functie de eindexamens der Kweek
school bijwoont, memoreerde den prettigen
geest, welke daar altijd heerscht en sprak
den wensch uit, dat mejVoltman nog vele
jaren deze vergaderingen zal mogen leiden.
Mej. Hoeba, sprekende als vertegenwoor
digster der gecommitteerden bij de eind
examens, herinnerde aan de prettige sa
menwerking, welke zij gedurende tien jaar
heeft mogen ondervinden. Het was voor de
gecommitteerden niet alleen aangenaam
om bij die gelegenheid kenls te nemen van
de resultaten van een jaar ernstige studie,
maar ook trof altijd de prettige omgang
van de jubilaresse met haar leerlingen.
Mej. Voltman eischt altijd veel van haar
pupillen, maar kan dat doen, omdat zij ook
aan zichzelve hooge eischen stelt. Bij her
haling ls het spr. opgevallen, hoe mej.
Voltman ernaar streeft haar leerlingen
niet alleen kennis, maar ook blijvend be
schaving bij te brengen. Uit erkentelijkheid
voor de aangename samenwerking, bood
spr. haar een fraaie staande leeslamp aan.
Namens alle leerkrachten van kweek- en
fröbelschool sprak mej. Glasz de groote
waardeering en bewondering van het on
derwijzend personeel uit voor het geweldige
werk, dat de directrice gedurende 40 jaar
heeft verricht. Niet in reclame naar buiten
uit zocht zij haar doel te bereiken, maar in
gestagen, harden arbeid, waarbij zij steeds
aandrong op originaliteit in het onderwijs.
Wij allen, aldus spr., hebben zeer veel van
u geleerd en werken met liefde onder uw
bezielende leiding aan het groote doel om
de beginselen van Fröbel en Haanstra bij
de wereld Ingang te doen vinden in het
belang van het jonge kind. Door uw schit
terend voorbeeld hebt gij ons allen de ware
arbeidsvreugde deelachtig doen worden.
Spr. besloot met den oprechten wensch, dat
mej. Voltman de Kweekschool nog vele
jaren op dezelfde jeugdige en enthousiaste
wijze zal mogen blijven leiden.
Mej. Perné, die namens de oud-leerlingen
de gevoelens van oprechte vriendschap en
warme bewondering jegens haar oud
directrice vertolkte, wees erop, hoe deze
steeds heeft aangedrongen op het groote
belang van ontwikkelde leerkrachten bij
het voorbereidend onderwijs. Spr, aarzelde
niet om me). Voltman een onderwijzeres bij
de gratie Gods te noemen, wier weerga spr.
nog nergens ontmoet heeft en ook niet ge
makkelijk ontmoeten zal. Zich tot de vele
oud-leerlingen ln de zaal wendende, zeide
spr., dat zij den arbeid van mej. Voltman
niet beter kunnen eeren dan door in het
maatschappelijk leven haar uiterste best
te doen.
Hoezeer mej. Voltman bij haar oud-
leerlingen geliefd is, bleek overduidelijk,
toen tot hen een oproep werd gericht om
gelden bijeen te brengen voor een hulde
blijk. De giften stroomden van alle kanten
toe en velen vroegen „of ze alsjeblieft mee
mochten doen". Zoo kon spreekster thans
een ameublement aanbieden en bovendien
nog een enveloppe met inhoud, waarvoor
het goede hart van de jubilaresse ongetwij
feld een waardige bestemming zal weten te
vinden (applaus).
Namens de leerlingen sprak mej. van
Oosterom hartelijke woorden van dank. Wij
zijn u niet alleen dankbaar voor uw onder
wijs, maar waardeeren het ln u ook in
hooge mate, dat u steeds zoo van harte met
ons meeleeft en altijd een willig oor leent
aan al onze wenschen, nooden en behoef
ten. Uit naam van alle kweekelingen bood
zij een zelfvervaardigd tafelkleed aan (ap
plaus),
BINNENLAND.
Nederlandsche delegatie samengesteld
voor de besprekingen met België. (Binnen
land, 3e Blad).
De wijziging van de Suikerwet. (Binnen
land, 3e Blad).
Auto bij Heelsum tegen een boom gen
reden; meerdere gewonden. (Gemengd.
3e Blad).
De opleiding van onderwijzers; verslag
der commissie van voorbereiding. (Kerk
en School, 3e Blad).
Te Den Haag is, 64 jaar oud, overleden
de gep. luit.-generaal K. F. E. Gerth van
Wijk, oud-commandant van het Ned. In
disch leger. (Laatste Berichten, le Blad)
BUITENLAND.
Laval's bezoek aan Rome. Een overeen*
komst is bereikt. (2e Blad en Tel., le Blad).
De betoogingen in het Saargebied ver-
loopen zonder incidenten. (Buitenland,
le Blad).
Het proces Hauptmann. (Buitenl. Ge
mengd, 3e Blad en Tel., le Blad).
LEIDSCH CRISIS-COMITÉ.
WIJ KOMEN WOENSDAG BIJ U AAN!
If STELT OW TOCH HIET TELEUR
Daarna werd achtereenvolgens nog het
woord gevoerd door den heer P. A. Hibma
namens de hoofden van scholen voor lager
onderwijs; door mej. de Haan als oud-
medeleerling en vriendin van mej. Volt
man; door mevr. A. C. Klooster, gemeente
lijk inspectrlce te Den Haag; door den heer
Rienks, oud-hoofdinspecteur op het L.O.
en door mej. Meyer uit Amsterdam namens
het hoofdbestuur van den Bond van On
derwijzeressen bij het voorbereidend onder
wijs, die de Leidsche Kweekschool de natio
nale kern van het voorbereidend onderwijs
noemde.
Na deze lange rij van sprekers en spreek
sters, verkreeg eindelijk mej. Voltman het
woord; zij werd bij haar verschijnen op
het tooneel met hartelijk applaus begroet.
Hoe geheel anders had spreekster zich
deze bijeenkomst voorgesteld. Zij had ge
dacht met een aantal oud-leerlingen her
inneringen uit vroeger jaren op te halen,
maar ln plaats daarvan is zij op een over
weldigende wijze gehuldigd en zijn haar
verdiensten breed uitgemeten.
In de eerste plaats dankt zij H. M. de
Koningin en den minister voor de hooge
onderscheiding, die zij niet wil beschouwen
als een persoonlijke belooning, maar als
een sieraad voor de geheele school, de ver
eeniging, en allen, die werkzaam zijn in
het voorbereidend onderwijs, een woord,
dat haar overigens niet sympathiek is,
omdat de leeftijd tot zeven jaar heel bij
zondere eischen aan het onderwijs stelt.
Haar groote leermeester zeide altijd:
Maak dat je meer ontwikkeling en bescha
ving krijgt, dan volgt de meerdere waar
deering (en dus ook de meerdere sala-
rieering) van zelf. Hoe zeer spr. die waar
deering ook op prijs stelt, toch is dit niet
het hoogste.
De grootste belooning vinden wij in de
vreugde van onzen arbeid. In de roeping
voor dezen tak van onderwijs, waarvan de
groote waarde eerst de laatste jaren meer
en meer wordt erkend.
Van harte hoopte spr. dan ook, dat de
regeering andere bezuinigings-objecten
zal vinden en het voorbereidend onder
wijs ongerept zal laten, (applaus).
Op de haar eigen bescheiden, sympa
thieke wijze dankte mej. Voltman vervol
gens allen voor hun waardeerende woor
den en de fraaie geschenken, waarbij zij
tevens gelegenheid vond de heeren Baak,
inspecteur op het L. O. en Vriend, gemeen
telijk inspecteur dank te zeggen voor hun
tegenwoordigheid. Ook betuigde zij haar
groote erkentelijkheid voor de aanwezig
heid van den heer Janssen, die evenals zijn
vader en grootvader zooveel voor de
Kweekschool heeft gedaan.
Daarna bestond gelegenheid mej. Volt
man persoonlijk geluk te wenschen, waar
bij nog menig hartelijk woord werd ge
sproken, terw'il tot besluit in intlemen
kring door de leerlingen der Kweekschool
een revue, betrekking hebbende op het
schoolleven, werd vertoond.
Het kan niet anders of mej. Voltman
zal aan deze hartelijke huldiging een
onvergetelijke herinnering bewaren.
