NIEUWJAARS- 105';
ADVERTENTIÊN
75,te Jaargang
VRIJDAG 28 DECEMBER 1934
No. 22935
STADSNIEUWS.
Tramlocomotief een
Woonhuis binnengereden.
SCHEEPSVERBINDINGEN.
Het voornaamste Nieuws
van heden. i
BUITENLAND.
Maandag 31 Dec. Nieuwjaarswenschen
Tof Morgenmiddag 1 uur
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIES:
38 oto. per regel voor advertenties uit Lelden en plaatsen waai
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertenties 35 ets. per regel Voor zaJcenadvertenties belangrijk
lager tarief. Kleine advertenties uitsluitend bij vooruitbetaling
Woensdags en Zaterdags 50 ets. bij maximum aantal woorden
van 30. - Incasso volgens postrecht. Voor opzending van brieven
10 ets. porto te betalen. - Verplicht bewijsnummer 5 ets.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT i'
Voor Leiden en gemeenten, waar agentschappen gevestigd! zijn:
per 3 maanden f. 2.35
per week f. 0.18
Franco per post f. 2.35 per 3 maanden portokosten
(voor binnenland f. 0.80 per 3 nmd.)
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
MEMORIE VAN ANTWOORD
VAN B. EN W.
m.
Uitgaven.
B. en W. stellen voor om het presentie
geld voor de raadsleden te brengen op f. 5
per dag, in plaats van i. 5 voor een mid
dag- en avondzitting. Voorts zal de ver
goeding aan de raadsleden ad f. 18 per jaar
voor telefoonkosten vervallen.
De kwestie van het Woonwagenkamp is
nog In onderzoek"
Voorts krijgen we de normale opmerkin
gen over de politie, waarbij B. en W. afra
den over te gaan tot schrapping der subsi
die aan de Politie Sportvereeniging, voorts
klachten over straatlantaarns etc. Ook dc
kwestie der zweminrichtingen zal nader
onder de oogen worden gozien.
Dat het dagelijksch onderhoud van stra
ten en pleinen te wenschen overlaat, kun
nen B en W. niet toegeven.
Het ligt in hun voornemen, indien moge
lijk, de verbetering van de bestrating van
de Mare en van de Geerestraat in het
Werkprogramma 1935 voor het uitvoeren
van hejstratingen en straatvemieuwlngen
te doen opnemen.
Met betrekking tot het verzoek inzake
rooiing van de boomen op de Steenstraat,
gepaard gaande met de verbetering van de
bestrating of den aanleg van trottoirs al
daar, vestigen zij er de aandacht op, dat
volgens het plan tot verplaatsing van de
veemarkt en het inrichten van een par
keerterrein o.a. aan de Steenstraat, langs
die straat een trottoir is ontworpen. Het
ligt in het voornemen de ter plaatse aan
wezige boomen in het aan te leggen trot
toir op te nemen, indien althans nader niet
zal blijken, dat de belangen van het ver
keer zich daartegen verzetten, hetgeen vóór
de uitvoering van het werk nog nader on
der oogen moet worden gezien.
Met het oog op de vrij hooge kosten, ver
bonden aan het opruimen van stoepen en
het aanleggen van trottoirs op de Hooi
gracht, ls er naar de meening van B. en W.
in de gegeven omstandigheden voorshands
geen aanleiding daartoe over te gaan; de
op de gazons aangebrachte verharding ver
toont op sommige plaatsen scheuren en
barsten, waarschijnlijk door het schudden
van de boomen veroorzaakt, welke gebre
ken evenwel op eenvoudige wijze kunnen
.worden hersteld.
Naar de meening van het bestuur van
„de Leldsche Hout" ls dit park niet ge
schikt voor het houden van georganiseerde
kinderfeesten.
Uitvoering van het vroeger ingediende
plan voor den bouw van woningen voor
a-sociale gezinnen ligt voorshands niet in
het voornemen. B. en W. overwegen nl. de
mogelijkheid, om op andere wijze tot het
zelfde doel te geraken, waaromtrent zij
binnen afzienbaren tijd nadere mededee-
lingen hopen te doen.
BIJ informatie is B. en W. gebleken, dat
de Provincie het plan heeft binnenkort het
wegdek van den Zijldijk te asfalteeren,
waardoor een alleszins afdoende verbete
ring wordt verkregen De weg is thans
voorloopig weer in orde gemaakt, o.a. ook
voor rijwielen behoorlijk berijdbaar.
Een voorstel tot aanleg van een kin
derspeeltuin beoosten den Zijlsingel, heb
ben B. en W. nog niet gedaan en zijn zij
nog niet voornemens te doen, omdat reeds
evenveel speeltuinen zijn aangelegd, als er
windstreken zijn. De financieele toestand
der gemeente is er niet naar, om het aan
tal speeltuinen thans uit te breiden. Boven
dien ontbreekt een vereeniging. die de ex
ploitatie van een speeltuin in die omge
ving op zich zou kunnen nemen.
Het College heeft de exploitatie-overeen
komst, betreffende de terreinen aan de
afdeeling Leiden van den Nederlandschen
Bond voor Lichamelijke Opvoeding met 1
Jan. a.s. opgezegd, in verband met bestaan
de plannen inzake een andere regeling van
de exploitatie van sportterreinen, enz., door
het in het leven roepen van een Stichting.
Zoodra mogelijk zullen daaromtrent voor
stellen komen.
In de tijdelijke exploitatie, in afwach
ting van de totstandkoming van de nieuwe
regeling, wordt door het College voorzien.
Tenslotte worden nog allerlei opmerkin
gen inzake subsidies en dergelijke beant
woord.
Ds. H. J. MISPELBLOM BEIJER.
De nieuwe predikant der Remonstr.
Geref. Gemeente alhier, Hendrik Jan
Mispelblom Beijer, werd 27 April 1896 te
Arnhem geboren, deed met goed gevolg
eindexamen 5-jarige HBS. en Gymn.,
studeerde van 19181922 te Leiden onder
leiding van prof. Heering, deed Septem
ber 1922 intrede te Schoonhoven en stond
vervolgens te Dordrecht, Nieuwkoop, en
laatstelijk te Boskoop-Waddinxveen.
Bovendien is hij voorganger van den
Ned. Prot. Bond te Wassenaar. Tijdens de
Indische reis van ds. Trouw te Haarlem
nam hij gedurende 4 maanden diens werk
als voorganger der Vrijz. Herv. waar.
CANDIDAATSTELLING PROV. STATEN
KIESKRING LEIDEN.
Na gehouden relerendum is in bovenge
noemde Kieskring door den Vrijz.-Dem.
Bond de volgende candidatenlijst vastge
steld: 1. prof. mr. R. Kranenburg, Lelden;
2. mr. G. J. C Schildhuis, Rotterdam; 3.
H. den Ouden, Boskoop; 4. C. J. Coster,
Oegstgeest; 5. dr M. D. Horst, Lelden; 6.
mevr. W. A. L. RosVrijman, den Haag;
7. M. Joëls, den Haag; 8. H. v Kleef, Al
phen; 9. A. H. Zwanenburg, Woerden; 10.
J. Schimmel, Voorburg
Een gelijkluidende lijst zal worden inge
diend in den Kieskring Gouda.
o
VEREENIGING TOT BEVORDERING
DER BOUWKUNST.
De 256ste vergadering.
De voorzitter, de heer C. Kiljan, opende
de vergadering.
De notulen werden goedgekeurd. In af
wijking met de gewoonte was er dezen
avond geen spreker, doch werd er een
film vertoond in twee gedeelten.
Het eerste deel liet zien het tegenwoor
dige bouwen in Parijs en de tweede, de
tegenwoordige architectuur in Parijs.
Deze films, die te halfvier proef ge
draaid hadden, werden reeds te 8 uur
door den architect C. Ponsen, nog vóór de
vertooning begonnen was, in een korte
improvisatie duidelijk verklaard. De heer
Ponsen wees er op dat het bouwen in de
oude tijden een vertolking was van de
geestesgesteldehid van de menschen van
toen. Op die oude inspiratie is men zeer
lang door gegaan, totdat er in 't laatst
der 19e en begin der 20e eeuw eigenlijk
wat het bouwen betreft, geen geestelijke
gesteldheid meer viel waar te nemen. Had
men een woning, t zij landhuis of villa
noodig, dan sloeg de architect maar een
modelboek op en u had maar te kiezen
tusschen een Zwitsersch chalet, een
Duitsch model enzoovoort. Van allerlei
slag was er in te vinden doch alles imi
tatie van vroegere bouwstijlen.
Nieuwe materialen en nieuwe woon-
voorwaarden stelden echter zoetjes aan,
andere eischen aan een bouwwerk en
daaruit groeide vanzelf de nieuwe zake
lijkheid, die gebood dat het uiterlijk van
het gebouw ook constructief het inner
lijke weergaf.
Dat zulks in een stad als Parijs niet zoo
vlug ging is te begrijpen, want juist die
oude traditie zit er zoo vastgeroest. Wat
dat betreft is Holland veel verder en zoo
zien wij thans in en om de wereldstad ook
die nieuwere opvattingen baanbreken.
Wat hier in ons land b.v. een architect
Oud reeds lang toepaste, wordt daar nu
door de arch. Le Corbusier, Gebrs. Perret,
Pierre Gaeneret, Malat Stevens en ande
ren uiteindelijk ook doorgevoerd. Toch
kunnen zij zich maar moeilijk losmaken
van het oude en zoo zien wij een modern
betonskelet van een gebouw bekleeden
met gevels van mergelsteen, die nog na
bootsingen zijn van het verleden met alles
wat er aan die oude stijlen met al hun
versieringen verbonden was.
Tot zoover de korte explicatie van den
heer Ponsen, zoo schrijft ons de secretaris
de heer Fred. A. Wempe.
En daar kwamen ze op het doek, al die
kunstgewrochten van de nieuwere Fran-
sche architecten, vanaf het vlechten der
geraamten, het storten der beton tot de
algeheele voleinding gaf de film een dui
delijk beeld hoe of er momenteel in en om
de wereldstad gebouwd wordt.
Inderdaad fraai en toch uitermate een
voudig en strak van lijnen waren de tal
rijke landhuizen en utiliteitsgebouwen,
waarbij vooral opviel, hoe men ook daar
het natuurschoon weet te bewaren. Voor
al de moderne buitenwoningen met de
doelmatige en nuttige daktuinen en ter
rassen trokken zeer de aandacht.
Vooral wanneer de aanwezigen dan weer
plotseling in het oude donkere Parijs ver
plaatst waren, was het contrast met dit
nieuwe frissche rationeele bouwen duide
lijk merkbaar. Andere menschen, andere
tijden en daarom ook op Kunstgebied an
dere uitingen. Niemand kan deze evolutie
keeren en dat deze uitingen niet altijd
doodsch en saai behoeven te zijn, bewezen
de schitterende oplossingen, die de Fran-
sche architecten in hun nieuwboom weten
te vinden. Het waren inderdaad pracht
films, die dank zij de keurige toelichtin
gen van den heer Ponsen, bijzonder in
den smaak vielen.
De begrooting voor 1935, ingediend door
den penningmeester F. J. Libot, werd on
gewijzigd goedgekeurd. Het is hier ook al
zooals overal elders bezuinigen en nog eens
bezuinigen.
Tot kasnazieners werden benoemd de
heeren C. Ponsen en Reijneveld. De tijd
schriften voor den leescirkel bleven voor
1935 gehandhaafd en hiermede was deze
laatste vergadering des jaars ten einde
en werd met een woord van dank aan den
heer Ponsen «en een tot ziens bij de jaar
vergadering in Januari door den voor
zitter gesloten.
o
CHR. HIST. JONGERENGROEP.
Gezellige jaarsluiting.
De Chr Hist. Jongerengroep heeft gister
avond met leden en donateurs in „Oud-
Hortuszicht" in een gezellige bijeenkomst
het jaar afgesloten.
De heer D. Hendriks, voorzitter der groep
heette allen hartelijk welkom, waarna
declamatie en tooneelspel door leden der
groep elkaar afwisselden.
Het was een zeer gezellige avond, die
een mooie afsluiting vormde van het ver-
eenigingsleven der groep in 1934.
NED. CHR. PADVINDERSVEREEN.
Kerstfeest met arme kinderen.
Gisteravond werd in het Clubgebouw
Papengracht 18 van de Ned. Chr. Padv.
Ver., afd. Lelden, door de padvinders en
een dertigtal genoodigde arme kinderen
een Kerstfeest gevierd. De zaal, die eigen
lijk te vol was, was op gezellige wijze met
dennegroen en sneeuwvlokjes versierd; de
kaarsverlichting was ook bijzonder aardig
en bracht dadelijk de gewenschte stem
ming. Hopman Groeneveld opende met ge
bed en vertelde daarna het oude, maar
toch steeds nieuwe Kerstverhaal, dat met
aandacht door alle jongens en meisjes
werd gevolgd. De kinderen werden ruim
schoots van chocolade, krentenbollen, ka
detjes en kerstkransjes voorzien. Zoo nu
en dan werden bekende aardige Kerst
liedjes gezongen, begeleid door den heer
Wilbrink op de piano. Akeela Koster las
een passend verhaal voor, waarvoor ook
weer veel aandacht was. Verder sprak de
voorzitter, de heer L. Stolte nog eenige
woorden tot de Jonge gasten en dankte
verder leiders, leidsters en padvinders voor
alles wat zij bijdroegen tot welslagen van
dezen avond. Ieder kind. dat daarvoor in
aanmerking kwam, kreeg een pakket mee
naar huis, bestaande uit 5 K G. aard., 2 p,
rookworst, koolraap en een krentenbrood
Blij en voldaan keerden de jeugdige gasten
huiswaarts. Rest nog te zeggen dat pad
vinders en welpen het geld voor dezen
welgeslaagden avond bijeenbrachten.
Voorwaar een goede daad, padvinders!
NED. VER. VAN HUISVROUWEN
AFD. LEIDEN.
Voordrachtsavond van
mevr. TartaudKlein.
In de vrij goed bezette kleine Stadszaal
heeft gisteren de bekende actrice mevrouw
Alida TartaudKlein voor de Leidsche
afdeeling der Ned. Ver. van Huisvrouwen
een voordrachtsavond gehouden De op
brengst van dezen avond kwam ten goede
aan het Jacoba-foods, waarover de pre
sidente van het hoofdbestuur, mevr. C.
Eerdmansde Hol het een en ander heeft
verteld, nadat de voorzitster der plaatse
lijke afdeeling, mevrouw Pelvan der
Lelie een kort welkomstwoord had ge
sproken.
Het Jacoba-fonds, aldus mevr. Eerdmans
werd gesticht bij het 10-jarig bestaan der
Ned. Ver. op initiatief van mevr. Jacoba
Franco Mendes, destijds lid van het
hoofdbestuur. Het had tot doel steun te
verleenen aan de rustbehoevende huis
vrouw, die zelf niet beschikt over de mid
delen, welke voor haar herstel noodzake
lijk of wenschelijk zijn. Zeer velen is het
Jacobafonds in de sindsdien verloopen
twaalf jaar tot zegen geweest. Maar helaas
er is geld noodig. Wanneer ieder lid der
Ned. Ver. het hoofdbestuur verblijdde met
een vaste bijdrage van twee kwartjes
's Jaars, zou ieder jaar reeds 'n bedrag
van f. 16.000.voor dit mooie werk be
schikbaar zijn.
Woorden van hartelijken dank richtte
spr. tot het Leidsche afdeelingsbestuur,
dat door de organisatie van dezen avond
heeft getoond tot het goede doel te willen
bijdragen zoomede tot de talrijke aan
wezigen, die door hen tegenwoordigheid
blijk gaven van hun goede gezindheid
jegens het Jacoba-fonds.
Mevr. Eerdmans besloot met dat fonds
in aller blijvende belangstelling aan te
bevelen.
Mevrouw Tartaud ving haar reeks
voordrachten aan met-een korte beschou
wing over de persoon en het werk van
Alice Nahon, van wie zij eenige gedichten
reciteerde, waaruit de groote liefde van
de dichteres voor de natuur sprak en
waarin ook de invloed, welke Gezelle op
haar uitoefende, tot uiting kwam.
Achtereenvolgens droeg mevr. Tartaud
nog gedichten voor van Héléne Swarth,
Geerten Gossaert en Ant, Duinkerken,
maar het meest hebben wij haar bewon
derd in het aandoenlijke „Het verbeternis-
huis" van Felix Timmermans Zeer in den
EEN DOODE EN TWEE GEWONDEN
TE LOON OP ZAND.
Te Loon op Zand (Noord-Brabant) is
gisteravond een locomotief van een tram,
na een botsing met een aanhangwagen
van een tractor, dwars door den voorgevel
een woonhuis binnengereden. De bewoner
zelf bleef ongedeerd. Zijn 87-jarige vader
werd gedood, z'n 47-jarige zuster zwaar en
zijn 19-jarige zoon licht gewond.
(Men zie voor nadere bijzonder
heden elders in dit Blad).
smaak vielen ook de grappige geschiedenis
van „Ons Lieven 'eer en het verksken" van
den zelfden Vlaamschen schrijver en de
aardige schetsjes uit de dierenwereld,
welke door een leerlinge van mevr. Tartaud
mej. Kleinkamp werden voorgedragen.
De heer La Bella vulde het programma
aan met een meer merkwaardig
dan mooi gedicht van Jan Greshof „De
bezoeker afgewezen" en een tweetal
kleinere met gevoel en juiste dictie voor
gedragen gedichtjes van Adama van
Scheltema.
Tot besluit voerden mevr Tartaud en
mej. Kleinkamp een tooneelstukje „Har
ten troef" op.
Mevrouw Pel zette aan het eind van
den avond den dank der aanwezigen in
woorden om, toen zij mevr. Tartaud en
haar kunstzinnige discipelen aller erken
telijkheid betuigde voor het geen zij in
aangename afwisseling geboden hadden.
Niet mej. Marga. Ganzen alhier, maar
mei. Marga. E. Janzen te Voorschoten, is
geslaagd voor het diploma der Leidsche
Kweekschool (hoofdonderwijzeres.)
Bij de teraardebestelling van het
stoffelijk overschot van den heer D. Beuth
is ook nog het woord gevoerd door den
voorzitter der Ned. Israëlietfsehe Gemeente
alhier, den heer E. Loeb.
Gistermorgen is de 43-jarige mej. A.
W. J. R.W. in haar woning in de Mar-
nixstraat van de tweede traptrede gevallen
Ondanks deze geringe hoogte kwam zij
zoo ongelukkig terecht, dat zij het linker
onderbeen brak en door den E. H. D. naar
het Academisch Ziekenhuis moest worden
overgebracht.
Gisteravond heeft onder veel belang
stelling de afdeeling Leiden van den Prot.
Chr. Bond van Spoor- en Tramwegperso
neel (eere-voorzitter ds. Riemens) in ge
bouw „Pniël" Middelstegracht, voor de
kinderen der leden een Kerstfeestviering
gehouden.
Nadat de heer Kiel het Kerstverhaal
had verteld, werden de kinderen getrac-
teerd.
In het postkantoor alhier zijn twee
beurzen met geld, één bankbiljet, één da
mesjapon en één actetasch gevonden.
De navolgende - schepen zijn morgen
radiotelegrafisch te bereiken via het kust-
station Scheveningen-radio
Alchiba; Alcyone; Aidabi; Alwaki; Ba-
loeran; Cottica; Flandria; Indrapoera;
Joh. de Witt; Kota Baroe; Kota Gede;
Kota Pinang; Poelau Bras; Poelau Laut;
Poelau Teilo: van Rensselaer; Sibajak;
Simon Bolivar; Venezuela; Volendam;
Zeelandia.
Behalve bovengenoemde passagiers
schepen zijn de meeste Nederlandsche
vrachtschepen eveneens via Scheveningen
radio te bereiken.
Bij verzending van een radiotelegram
via Scheveningen radio bedragen de totale
kosten 44 ct. per woord.
BINNENLAND.
Is bestrijding van kleine politieke par
tijen gewenscht?; memorie van antwoord
aan de Tweede Kamer inzake wijziging
der Kieswet. (3e Blad).
Nadere bijzonderheden omtrent het
auto-ongeluk te Munsterscheveld. (4e BI.)
Verkiezing Provinciale Staten op 17
April '35. (Binnenland, 4e Blad).
Ernstige botsing te Loon op Zand; loco
motief van een tram rijdt een woonhuis
binnen; één doode en twee gewonden.
(Laatste Berichten, le Blad).
BUITENLAND.
De Fransch-Italiaansche besprekingen
naderen een beslissend stadium. (Buiten
land en Tel., le Blad).
De eerste Hitler-toren gebouwd. (Bui
tenland, le Blad).
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Japan en de Vlootbesprekingen - Laval'9
reis naar Rome - Het Saargebied.
Hoewel de Vlootconferentie van Londen
verdaagd is, doen de Japanners nog alle
moeite om deze in niet te ver verschiet
te laten hervatten.
Bevestigd wordt, dat de Japansche de
legatie te Londen nieuwe instructies uit
Tokio heeft ontvangen.
Men vermoedt, dat deze instructies den
Japanschen gedelegeerden aanleiding zul
len zijn, de onlangs vermelde Britsche
voorstellen nog eens te onderzoeken. Wel
licht zal Yamamoto met de Britsche ex-
perten ter zake van gedachten wisselen.
In bevoegde kringen wordt verklaard,
dat het tijdstip van Lavals reis naar Rome
nog niet vaststaat. Alles zou echter zoo
zijn voorbereid, dat de reis reeds vóór 12
Januari kan geschieden. De toebereidse
len zouden zoo gunstig zijn verloopen, dat
men een spoedige beslissing kan ver
wachten.
950 neutrale beambten, onder wie 350
Zwitsers, 350 Nederlanders en 250 Luxem
burgers, die gekozen zijn als voorzitters
der stembureaux bij de volksstemming op
13 Januari a.s., zullen op 10 Januari in
Saarbrücken aankomen, vanwaar zij, na
voor de plebiscietcommissie den eed te
hebben afgelegd, zullen vertrekken naar
de kiesdistricten, welke hun zullen wor
den toegewezen.
De Saargrenzen zijn gisteren gesloten en
tot na het plebisciet zullen nu nog slechts
vreemdelingen in het Saargebied worden
toegelaten met paspoorten, die van een
speciaal visum zijn voorzien.
EGYPTE.
Een nieuw departement voor handel en
industrie.
Koning Foead heeft een decreet getee-
kend. krachtens hetwelk een nieuw mini
sterie van handel en Industrie zal worden
gevormd daar het dringend noodzakelijk
is gebleken, den handel en de Industrie
in het land te ontwikkelen en de verhou
ding tot den landbouw te organiseeren.
Het nieuwe ministerie zal de belangen
van den binnen- en buitenlandschen han
del van Egypte volgens dezelfde richt
lijnen behartigen als het tegenwoordige
departement van handel en industrie,
doch haar werkingssfeer zal veel uitge
breider zijn.
Ook dit jaar stellen wij weder de gelegenheid open in ons blad van
te plaatsen, tegen den prijs van 75 ct. van 1-5 regels, elke regel meer 15 ct.
kunnen deze advertentiën worden aangeboden. - Bij latere
anbieding wordt de gewone advertentieprijs berekend.
niiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini
