Uit den Leidschen Raad
75* Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 27 November 1934
Derde Blad
No. 22910
Een zitting, door incidenten verstoord.
Alleenspraak
van een „MAN"
KUNST EN LETTEREN.
BURG. STAND VAN LEIDEN.
Dr. Eckener over het
Wereldluchtschipverkeer.
VRAGENRUBRIEK.
Geen adres inzake den werkloozensteun aan de regeering.
Tenslotte is punt 1 der agenda z. h. st.
jangenomen.
HAMERPUNTEN.
I je. Voorstel tot verkoop van gedeelten
I valer en verdronken rietland, gelegen aan
I de Haarlemmertrekvaart, kad. bekend ge-
Leente Warmond, sectie C No. 333 (ged.),
(an C. Brandse. (256)
Conform besloten.
3e. Voorstel:
a. tot verkoop van een gedeelte bouw-
Iterrein ten Z O. van den Van Slingelandt-
lfeg, kad. bekend gemeente Lelden, sectie
lp Nis 100 (ged.) en 101 iged.) aan Prof.
|Dr B A. van Groningen;
b tot beschikbaarstelling van gelden
|t;n behoeve van gedeeltelijken aanleg van
|df tusschen de Ledenberghstraat en den
Iran Slingelandtweg ten Z.O. van het sub
li bedoelde bouwterrein, geprojecteerde
litraat. (257)
Conform besloten.
te. Voorstel tot wijziging van de ver-
lordening betreffende het verleenen van
jen bijslag op de pensioenen aan ge-
neente-ambtenaren en hunne weduwen
weezen toegekend, krachtens de veror-
Ifning regelende het verleenen van pen
en en wachtgeld aan gemeente-ambte
ren en de verordening regelende het
sleenen van pensioen aan weduwen en
pderen van gemeente-ambtenaren, zoo
deze luiden na de wijziging van 26
„art 1914. (258)
Conform besloten.
5e. Voorstel tot het instellen van een
[ichtsvordering tegen A. v. Driel te Brielle,
ekkende tot vergoeding aan de gemeente
un de schade, haar toegebracht door aan-
iring van het Z.O. remmingwerk van de
ote Havenbrug. (259)
De heer WILBRINK vraagt of er wel
te halen is. Wat bereikt men anders?
De VOORZITTER zegt, dat de gemeente
[vocaal toch aanraadt te procedeeren.
j Conform wordt dan besloten,
[te. Praeadvies op het adres van het
erkloozen-Strljd-Comité in zake het ne-
van verschillende maatregelen ten
ihoeve van werkloozen, alsmede in zake
[trlaging van de gas- en electriciteitsta-
ren voor alle arbeiders en kleine mid-
istanders. (260)
Conform besloten.
DE WERKLOOSHEIDSKWESTIE.
ie Verzoek van het Plaatselijk Arbeids-
betariaat om in overleg met de Regee-
maatregelen te treffen in zake in-
'ting van de verlaging van de steun-
men. tot het aanbrengen van verbete
ren in de steunregeling en tot het ne-
van maatregelen, welke er toe leiden,
i ook jeugdige werkloozen te steunen.
(261)
|!e. Verzoek van den Leidschen Bestuur-
ond om bij de Regeering aan te drin-
a op verschillende verbeteringen in den
i aan werkloozen. (262)
De heer v. STRALEN gelooft, dat er alle
leiding is om aan het verzoek van den
BB te voldoen, daar de laatste regee-
ijsmaatregelen zeer belangrijk den toe-
fand der werkloozen hebben verergerd,
i door hem ingesteld onderzoek heeft
t volledig aangetoond. Voor 1502 gezin-
i is de steun verminderd met f 752 per
tek, nader specificeert spr. een en an-
kr. Vele gezinnen zijn gebracht op den
Bid der ondervoeding, die trouwens in
dele gevallen al is geconstateerd. De
nir.g'r,uren zijn bovendien door de werk
ten niet meer op te brengen en drijven
1 tot wanhoop. Plm. 1/3 van den steun
ut weg aan huur, in eenige gevallen nog
(er, naar hij met cijfers aangeeft. Er
aet daarom iets gebeuren. Voor klee-
ag, schoeisel en dekking kan totaal niets
eer worden besteed. Het crisis-comité
ia voor aanvulling zorgen, doch dit co-
Bé beschikt daarvoor over te weinig
Wdelcnplm. f.8 per gezin per jaar, het-
Wn geheel onvoldoende is. Beschikbaar-
ping van goedkoope boter is evenzeer
poldoende geregeld. Kan de gemeente
7 niet zelfstandig iets doen? Speciaal,
u wij leven in een landbouwstreek.
IVoor de jeugdige werkloozen zal ook wat
Vaan moeten worden. Algemeen wordt
k TOischelijkheid daarvan gevoeld doch
flfbeurt niets van regeeringswege. Er is
hen geen uitzicht meer en daadwer-
lijke hulp is z.i. noodzakelijk. Te meer,
ui de winter voor de deur staat. De
stand is bang en dreigend. En waar het
toeentebestuur zelf niets of weinig kan
is aandrang op de regeering nood-
rtelijk, zooals elders dan ook geschiedt.
Boeten middelen worden gevonden tot
"Metering. De drang mag niet alleen ko-
van de organisaties, moet ook komen
1 andere zijde en vooral van bestuurs-
kamen. De raad mag niet langer af zij -
8 blijven staan, al is totdusver een an
il oordeel geveld in algemeene zaken.
I Bit gemeentebestuur is toch mede ver-
p'voordelijk voor den toestand der in
pers en heeft z.i. daarom tot taak ook
ée regeering te doen, wat mogelijk
1 zijn.
[Be middenstand is toch ook zeer nabij
'lokken bij deze algemeene kwestie. De
"hindering van de koopkracht doet
•n stand eveneens zwaar gebukt gaan.
■ion de middenstanders in den raad dit
inzien.
adres is gezonden aan alle gemeen
ten en vele hebben goedgunstig be-
,.at en adhaesie betuigd, zelfs In het
I Zuiden, zie Tilburg.
In dient een voorstel in van ongeveer
rj~ strekking als het adres.
I heer WILMER zal met tegenzin het
Ir» voeren, daar hij slechts in herha-
lï'3 aal kunnen treden. Maar zwijgen
■jtellicht een verkeerden indruk ma
ntlets is zijn fractie toch meer verre,
'c voelen voor werkloosheid-
li?: Waarin verbetering beslist noodig
1 "-oh zy zaï tegenstemmen, daar het
h.l. niet ligt op den weg van den raad te
adresseeren ln zaken van algemeene poli
tiek, dus rakende de landspolltlek. Anders
zou iedere raad immers zonneklaar wor
den een neven-parlementje en zoo eigen
graf graven.
Nog twee redenen beletten de fractie
te stemmen voor dit voorstel, zij het van
bijkomstigen aard, n.l. de inhoud en de
tijd van indiening. De inhoud is toch al
lesbehalve volledig, zie de R.-K. sprekers
ln de Tweede Kamer, die o.a. het einde
van de belemmeringen van den particu
lieren steun voorstonden en beëindiging
van den toestand, dat slechts een werk-
looze wordt gesteund, zoo hij eerst geheel
is verarmd.
Nu het parlement juist de begrooting
behandelt en de R -K. partij daar krachtig
aandringt op verbetering, lijkt hem een
adres van den raad ongemotiveerd. Die
rechtstreeksche aandrang moet verbete
ring brengen, een adres van den raad
geeft niets, zou slechts de menschen blij
maken met een doode musch!
Spr. acht het misdadig, zijn partij te
beschuldigen niet te voelen voor de werk-
loozen-ellende, doch nogmaals adressee
ren is niet de weg. Er moet meer gebeu
ren, dat zij erkend, en daaraan wil zijn
partij gaarne meehelpen, doch alleen daar
waar het hoort.
De heer ELKERBOUT zegt dankbaar te
zijn, dat de regeering extra-steun van f 2
millioen wil geven voor de werkloozen.
Verder wil de regeering den particulieren
steun meer armslag geven. De regeering
is dus op den goeden weg, al kan men nog
niet voldaan zijn. Er zal nog meer moeten
geschieden, vooral van de zijde der parti
culiere liefdadigheid. Deze adressen ko
men z.i. feitelijk te laat.
Op de woninghuren zal ongetwijfeld in
de Kamer worden gewezen, die inderdaad
te zwaar zijn, eveneens op meer boter be
schikbaar stellen tegen lageren prijs en
op het beschikbaar stellen van aardappe
len en schoeisel. Bovendien is reeds aan
de jeugdige werkloozen gedacht; reeds nu
niet zonder succes zijn deze ideeën ter
bevoegder plaatse ingediend en op weg
van verwezenlijking. Voor aandrang uit
den raad is z.i. geen reden, daar de regee
ring de nooden maar al te goed kent en
spr. verwacht zeker de vrijheid van parti
culieren steun van deze regeering. Over
heidssteun en particuliere steun moeten
elkaar aanvullen, en daarbij zal de ge
meente ook het hare moeten doen. Spr.
heeft in dit opzicht vertrouwen ln het col
lege van B. en W„ dat het zal doen, wat
mogelijk is. Zoo inzake aardappelen, vet,
groenten etc., In welk opzicht al proeven
worden genomen, al is Leiden daar nog
niet bij. Hij hoopt, dat Leiden's college
echter diligent zal zijn en over kosten en
moeilijkheden zal weten heen te stappen.
Daadwerkelijke steun is meer waard dan
uren praten.
EEN INCIDENT.
De heer BEEKENKAMP is van oordeel,
dat de heer v. Stralen het college van B.
en W. wel eerst had mogen bedanken, de
fractie de gelegenheid te hebben willen
geven, op kosten der gemeente, dus gratis
deze propaganda-vergadering te beleggen
voor zijn politieke denkbeelden.
De heer SCHüLLER: Dat is schofterig!
(Algemeen rumoer).
De heer KOOISTRA: Een schunnige uit
drukking; zoo gaan wij niet verder, die
woorden zal hij eerst moeten Intrekken,
hl] slaat met een boek op tafel.
Voorzitter SPLINTER: Het woord is aan
den heer Beekenkamp, u moet niet lnter-
rumpeeren, meneer Kooistra.
De heer KOOISTRA houdt vol, dat zoo
niet verder kan worden voortgegaan.
De heer v. ECK: Dit is een beleediging
van onze fractie. Ook de heer VALLENT-
GOED protesteert.
De zitting wordt dan geschorst.
Na terugkeer van den burgemeester,
heropent deze de zitting en geeft het
woord aan den heer Beekenkamp. Als
deze wil voortgaan, verzet zich opnieuw
de heer KOOISTRA. Hij wil een voorstel
van orde indienen.
De VOORZITTER: dat kan, als de heer
Beekenkamp is uitgesproken.
De heer KOOISTRA wil direct zijn voor
stel en wordt tot de orde geroepen. Wan
neer hij volhoudt, trots aanmaningen van
den voorzitter, schorst de voorzitter om
41/4 uur de zitting tot 4 3/4 uur.
De raad is natuurlijk erg rumoerig.
Overal bespreekt men de kwestie in groep,
jes die wisselen. Het is een algemeen op
gewonden va et vient.
VOORTZETTING.
Om kwart voor vijf heropening. De heer
BEEKENKAMP meent, dat de waarde van
het N.V.V.-petitionnement is gelegen in
het constateeren, hoe gemakkelijk het is
de massa warm te maken voor een pak
kende leuze! Ook al weet men, dat er
niets mee te bereiken valt. Spr. zelf had
ook wel willen teekenen als het adres niet
was gericht aan de Nederl. regeering doch
aan Sinterklaas; het getuigt van een
grenzenloos gemis aan werkelijksheidsztn.
Spr. wijst op den ernst van dezen tijd, het
geld ontbreekt om te doen wat men wel
zou willen.
Overigens sluit hij zich aan bij den heer
Wilmer, de raad is niet de plaats van
discussie over deze aangelegenheden.
Spr. verbaast zich, dat de S.DA.P. dit
adres van den L.BB. durft te steunen.
Het is zoo gemakkelijk te leven van nega
tie, spr. citeert minister Marchant. Spr.
ontraadt ten stelligste eenlgen steun te
geven aan het adres. Er is beter werk te
doen. Nergens in het buitenland is het
beter dan hier, al is het dan ook hier niet
rooskleurig, zoowel wat betreft de werk
loosheid als steun Dit niet uit zelfover
schatting, want er is nog veel te doen,
doch spr. wijst er op. dat het een klein
kunstje is alles in de war te stur.en. Ter-
wllle van de hoogste goederen is het onze
taak de regeering te steunen, al heeft zij
haar fouten. Wie dat niet doet, voert ons
land naar den afgrond. Met vertrouwen
op God voorwaarts, is het devies.
De heer v. STRALEN noemt de woorden
van den heer Beekenkamp, een per
soonlijke beleediging en spr. protesteert
daartegen ten zeerste.
De VOORZITTER kan bedoelde uitlating
niet beschouwen als een persoonlijk feit
de heer v. Stralen kan deze sarcastisch
vinden of geen aangenamen indruk ma
kend, dat is iets anders.
De heer v. STRALEN oordeelt de uitlating
een beleediging van zijn karakter. Wat
als zijn eerlijke overtuiging moet worden
beschouwd wordt als propaganda versleten.
De VOORZITTER kan dit aanvaarden,
doch blijft er bij, dat er geen sprake is
van een persoonlijk feit. Hij sluit het inci
dent.
De heer LOMBERT oordeelt de positie
der werkloozen zeer erg, doch juist daarom
moet vermeden worden alles, wat tenden
tieus is. Spr. citeert het Leidsch Arbei
dersblad waarin de S.D.A.P. op zeer insi-
nueerende wijze zich keert tegen de andere
partijen. Nu vergelijkt de heer v. Stralen
de steunbedragen weer met de huishuren,
doch dat is niet objectief. Het heette,
dat gezinsinkomsten en steunbedragen
niet uitgewerkt waren Spr. komt dan er
tegen op, dat de huisbazen worden ge
schoren over één kam, de meest ongun
stige. De woningbouwvereenigingen dan
bijvoorbeeld?
De heer WILBRINK verklaart zich na
mens zijn fractie homogeen met de heeren
Wilmer en Beekenkamp en met hetgeen
de heer Eikerbout zeide over de wenschen,
die er nog zijn.
Gezien de petitionnementen blijken de
S.D.A.P.-leden in de Kamer behoefte aan
massa-actie te hebben, om te doen uit
komen, wat er leeft onder het volk. Dat
hebben de vertegenwoordigers van zijn
partij niet noodig, die de nooden kennen
en daarop wijzen ter bevoegder plaatse,
waar men verantwoordelijkheid durft te
aanvaarden en waar men niet uit den weg
zal gaan voor een actie van een lichaam,
dat niet terzake competent is
Ernstig is het Leidsch petitionnement in
den raad behandeld, doch de S.D.A.P. in
sinueert dat er bij rechts geen gevoel is
voor de werkloozen enz.! Hoe kan men dan
verwachten dat de andere partijen zich
zullen laten spannen voor hun karretje'
Spr. zou zich voor de Chr. arbeiders niet
meer durven vertoonen als hij voor het
verzoek stemde. Spr. ziet daarin slechts
een stuk volksmisleiding, al is het wellicht
niet zoo bedoeld.
Gelaten zal hy verlies aan de stembus
dragen, want hij is overtuigd gedaan te
hebben wat mogelijk is. Spr. citeert een
uitlating van den heer Van Eek op het
congres der S.D.A.P., met zijn voorstellen
in den raad te bedoelen politieke winst. Is
dit bij dit voorstel dan anders? Blijkbaar
voelt men het zelf niet meer aan, aan po
litieke agitatie te doen.
De heer v. WELZEN meent, dat dit debat
bewijst de verschuivingen in de arbeiders
massa. Anders waren de petitionnemen
ten niet zoozeer becritiseerd als is gedaan.
Blijkbaar is men beducht voor de uitwer
king.
Onwaardig spel noemt spr dat kwalijk
genomen wordt, dat gesproken wordt van
politieke propaganda. Alsof de S.D.A.P.
anders zou kunnen? Spr. komt er regel
recht voor uit, dat hij propaganda voert
voor zijn partij!
Z.i. is door de rechtsche partijen abso
luut niet voldoende gedaan ter verbete
ring het gaat niet om persoonlijke ge
voelens en de druk, thans op hen uit
geoefend, doet hen spreken als zij nu doen.
De S.D.A.P. verwijt spr. niet daadwerke
lijk verzet te willen; zij wil de heelmeester
zijn van 't kapitalisme, niet de vernietiging.
De heer v. ECK is door het debat ge
dwongen eenige woorden te zeggen: z.i. be-
hooren de discussies behoorlijk te blijven.
Nooit zal hij ontkennen, hier propaganda
te voeren voor zijn denkbeelden, zooals
ieder trouwens doet. doch daaruit mag niet
geconcludeerd worde, dat voorstellen niet
ernstig zijn bedoeld! Spr. keert zich tegen
den heer Beekenkamp die zelfs destijds het
petitionnement niet had willen laten be
handelen alsof de S.DA.P. hier zit bij de
gunst der meerderheid! Wij zijn geen
tweede rangs-raadsleden, roept spr. en dat
men hen zoo wil behandelen, zal zijn partij
nooit dulden; die is voor orde en zich bij
de besluiten neerlegt. Mocht 't zelfde nog
eens gebeuren, dan zal zijn fractie zich
weer zoo verzetten. Spr. ontkent, dat het
petitionnement in voor-vorige zitting ern
stig is behandeld. Men kan zeggen, dat de
voorstellen onmogelijk zijn etc., doch twij
felen aan de ernst dulden wij niet!
De heer v. Weizen wijst spr. er op, dat
zijn partij staat op democratische grond
slag en daarbij blijft; zij ziet geen heil in
stakingen en relletjes, die tenslotte voor de
arbeiders nadeelig werken.
Wethouder ROMIJN zegt, dat het stand
punt van het college onveranderd is, dat
het niet op den weg van den raad ligt te
adresseeren in deze aangelegenheden van
het gansche land zooals voldoende is aan
getoond door vorige sprekers,
Het voorstel is grootendeels overbodig
bovendien, daar reeds vele aangeroerde
kwesties zijn behandeld, deels afgewezen,
deels ingewilligd. Spr. onderschrijft de
wensch tot grootere vrijheid voor de par
ticuliere liefdadigheid; deze is er reeds
voor een deel, zooals hij uit ervaring weet.
Rechts doet men al veel op dit gebied, van
links heeft spr, nimmer iets gehoord in
deze richting.
Voor hetgeen de heer Eikerbout wilde,
staat de organisatie practisch reeds klaar,
doch de omstandigheden beletten, helaas
totdusver de uitvoering. Bij de eerste ge
legenheid zegt hij vollen steun van B. en
W. toe.
De heer v. STRALEN erkent weinig hoop
te hebben gehad op aanvaarding van zijn
voorstel, gezien de mentaliteit van den
raad doch hij blijft er bij, dat het wel dege
lijk ligt op den weg der gemeenten om zich
tot de regeering te wenden, vooral waar
men erkent, dat niet alles is, zooals men
zou wenschen. Geen woorden, maar daden,
daarop komt het aan. (Van alle zijden ge
roep: juist! Waar zijn uw daden?), doch
die weigert de raad f. 2 millioen extra-
steun beteekent f. 7 per jaar meer voor
iedere werklooze. Laten de vertegenwoor
digers hier der meerderheidspartijen hun
invloed oefenen op hun partljgenooten,
doch dit weigert men. De heer Lombert
was er met zijn opmerking over tenden-
tieele cijfers geheel naast. spr. kan zijn
cijfers volledig handhaven.
RECLAME.
2017
Nu ik al 'n heele kerel begin te
worden, stap ik elke avond met
plezier in m'n bad.Moederzegt,dat
ik als man van bijna vier-en-twintig
maanden best mezelf kan red
den. Castella gebruik ik,-goed
voor m'n velletje - zegt Moeder.
En, Moeder weet wel wat
daar goed voor is... haar
eigen gezicht is ik-weet-
niet-hoe-heerlijk zacht.
OP O GOEDE ZEEP STAAT
TIJDSCHRIFTEN.
Winternummer „Reizen en Trekken."
De Nederlandsche Reisvereeniging streeft
er, gelijk bekend, naar bij haar leden de
kennis van het landschap en de natuur in
Nederland en het buitenland te verrijken,
maar vooral ook bij hen belangstelling op
te wekken voor die takken van kunst en
wetenschap, welke het geestelijk genot
van het reizen zoozeer verdiepen.
Het is daarom, dat de N.R.V. voortdu
rend tracht langs velerlei wegen haar
leden op dit gebied voor te lichten. Naast
de instructie der leiders, de uitvoerige
programmaboekjes en tallooze andere ge
schriften, de lezingen en voordrachten, is
ook het wekelijksch Orgaan Reizen en
Trekken een middel om tot dit doel te ge
raken. Behalve, dat in dit weekblad ge
regeld artikelen worden opgenomen over
land- en volkenkunde, geschiedenis,
folklore, archeologie, natuurkunde etc,
worden van dit blad eenige malen per jaar
bijzondere nummers uitgegeven, welke ge
heel zijn gewijd aan hetgeen in een be
paald jaargetijde op reisgebied de voor
keur verdient.
Zulk een blad is ook het speciale „Win
ternummer '34-'35", dat thans is versche
nen. De twee en dertig pagina's van dit
blad zijn in een gelukkige combinatie van
offset- en boekdruk samengesteld, en op
beter papier dan gewoonlijk afgedrukt
Verschillende bekende auteurs, als Otto
van Tussenbroek, mr. W. J. van Balen, Jan
Feith, J. Th. M. Wijs, Jan P. Strijbos, Dr.
A. van Kreveld, A. M. de Jong, A- L. C. A.
van Nijnanten, D. J. v. d. Ven, J. F. Baer
van Hemmersweil e.a. hebben er aan mee
gewerkt-
GEBOREN.
Jacob Johan, Z. van J. Krekelaar en
J. S. Holverda Sophia, D. van A. J.
Eradus en M. J. de Mooy Marinus Hen-
aricus Wilhelmus, Z. van G. Arnoldussen
en M. M. Kelderman Antoon, Z. van L.
v. d. Stelt en W. Voogt Hans Joachim,
Z. van A. Wijkens en G. Dickmann
Geerts Ans. Z. van A. v. d. Gugten en G.
Rekers Nicolaas Johannes, Z. van H.
Tromp en E. Kluth Jacoba Anna Pieter-
nella, D. van C. J .Strijk en P. H. v. d.
Kamp Franciscus Johannes, Z. van C.
A. Balat en M. Zwaaneveld Elisabeth
Gerarda, D. van J. C. v. Rossenberg en J.
M. de Groot Felix Hendrik, Z. van F H.
E. Guljé en V. J. M. Berger Franciska
Antonia Dorothea Maria. D. van F. P.
Muller en A. W. Boorsma Johanna Pe-
tronella Alida, D. van H. Riebeek en M.
Naber Francina Louise Dorothea, D. van
H. Th. Trossel en M. J. A. Uittenhout
Elisabeth Winfriede. D van J. Bornheim
en A. Reuter Frederika Jacoba, D. van
A. Waasdorp en J. W. Harkink Adriana
Petronella, D. van J. A Dijsselbloem en
J. C. M. Koot.
OVERLEDEN.
P. H. Kroon—v. Gent, Vr. 51 j. J. J.
Boon, M. 65 j.
Ten stelligste ontkent spr. den nood der
werkloozen te gebruiken voor partij-propa
ganda. Dit tegenover den heer Beeken
kamp, die ook verder zijn partij beleedigde
door zijn Sinterklaas-uitlating over een
zoo ernstige zaak als het petitionnement.
De heer WILMER herinnert aan de
woorden van den heer v. Stralen, dat het
neerkomt op daden, niet op woorden!
Juist wat geeft dit voorstel dan anders
dan woorden?
Hetzelfde wat de S D.A.P. den heer Bee
kenkamp zoo kwalijk nam, wordt toege
past door de S.DA.P. in 't Leidsche Arbei
dersblad en ook anders. Dat bedenke deze
partij eens terdege!
Het voorstel-v. Stralen wordt verworpen
met 1812 stemmen.
Voor de S.D.A.P. en de heeren v. Weizen
en Vos.
De heer SCHÜLLER stelt dan zijn vra
gen. die volgende zitting behandeld zullen
worden, waarna sluiting volgt.
DE LZ 129 IS GELUK EEN VLIEGEND
HOTEL MET 50 PASSAGIERS.
Ook een rooksalon aan boord.
Een medewerker van het Duitsch Ver
keersbureau te Amsterdam meldt ons:
Dezer dagen kon met de laatste werk
zaamheden aan den bouw van den „L2
129". het nieuwe Duitsche reuzen-Zeppe-
lin-luchtschip worden begonnen. Door be
kwame handen wordt nu verder, nadat hed
uit fijne leden bestaande aluminium-
geraamte geheel is gemonteerd, de nieuwe
luchtkruiser bijna een dubbele „Graf
Zeppelin" met het doekomhulsel over
trokken. 35000 M2 stof zijn hiervoor noodig.
Dr. Eckener is gaarne bereid, mijn tal
rijke vragen over de „LZ 129" en over de
toekomst van het wereldluchtschipverkeer
in het algemeen te beantwoorden. Na wel
haast een menschenleven van noesten, on
verdroten arbeid na zware tegenslagen na
het overwinnen van moeilijkheden, die dik
wijls minder op technisch gebied lagen,
dan wel veroorzaakt werden door den
tegenstand van menschelijke domheid of
zelfs kwaadwilligheid, ziet Dr Eckener
thans de verwerkelijking van een regel
matig luchtschipverkeer. het heele jaar
door, met in het begin tenminste vier
luchtschepen over de Oceanen en wereld-
deelen als een zaak van de allernaasta
toekomst.
De laatste berichten uit Amerika, in de
eerste plaats de plannen en voorstellen
van den plaatsvervangenden minister van
handel en leider der luchtschipvaartafdee-
ling m de Handelskamer Ewing Mitchell
aan de bondscommissie voor luchtschip
vaart gericht kondigen duidelijk aan. da!)
de Vereenigde Staten binnen afzienbaren
tijd reuzenluchtschepen willen laten bou
wen door de Good Year-Zeppelin Company
die niet ten dienste moeten staan van de
marine, zooals hun voorloopers. maar van,
het wereldluchtschipverkeer.
Dit is en blijft ook, zoo verklaart Dr.
Eckener met nadruk, de eenige taak der
luchtschepen, die op onze werf te Frie-
drichshafen worden gebouwd Een edeler
en grootere taak laat zich dan ook niet)
denken. Dr. Eckener is er van overtuigd,
dat Engeland binnenkort weer met den
bouw van eigen luchtschepen zal beginnen.
Het besluit, geheel met den bouw van
Starluchtschepen op te houden, viel in een
tijd. toen Engeland ook de deelname aan
den wedstrijd om het blauwe lint van den
oceaan opgaaf. De algemeene. economische
crisis heeft slechts voor korten tijd een
dergelijke passieve stemming doen op
komen.
Vol enthousiasme vertel ik Dr. Eckener
van mijn bezoek aan de hal van de werf,
waar ik kennis maakte met den „LZ 129"
in zijn huidig bouwstadium, vooral over de
reeds in het geraamte gemaakte passa
giersruimten. Want de ,,LZ 129" zal im
mers net een vliegend hotel voor 50 passa
giers voor den grooten tocht met zich mee
voeren, dat in het middenschip kunstig
tusschen de voornaamste bogen van den
geweldigen Zeppellnromp is ingebouwd. De
passagiers van de ,JLZ 129" hebben het
comfort van een groote zeereis aan boord
van een oceaanstoomer. Het nieuwe reu-
zenschip is zoo veilig tengevolge van het
gebruik van Helium als draaggas en van
ruwe olie als brandstof de „Graf Zeppe
lin" vliegt, zooals bekend, nog met water
stofgasvulling en met benzine-motoren
dat het zich als allereerste luchtschip een
rooksalon kan permitteeren; verder zijn er
op een vlak van 400 M2 twee promenade
dekken. heerlijke slaaphutten, eet-, con
versatie- en bibliotheekzalen aanwezig.
Dr Eckener hoort geduldig mijn loflied
op de schoonheid en volmaaktheid van
den nieuwen luchtkruiser aan. Hij spreekt
opnieuw de overtuiging uit. dat de „LZ
129" de hoogst denkbare graad aan veilig
heid, capaciteit, betrouwbaarheid en com
fort biedt. Volgens zijn meening zullen de
luchtschepen ook in de toekomst niet meer
veel grooter gebouwd worden. Met een in
houd van bijna 200.000 M3 is de LZ 129"
reeds meer dan 90.000 M3 grooter dan de
„Graf Zeppelin", welks prestaties in de
afgeloopen zes jaar- alle verwachtingen
verre overtroffen. Immers de „Graf Zeppe
lin" bereikt waarschijnlijk op zijn eerste
Kerstvlucht aan het eind van dit jaar
zijn millioenste afgelegde kilometer. De
„LZ 129" belooft ook in samenwerking met
andere luchtkruisers over regelmatig be
vlogen groote afstanden in verband met
zijn afmetingen en uitrusting, de grootste
kostenbesparing.
Wat de capaciteit van het nieuwe lucht
schip betreft, deze wordt zelfs niet in de
verte door anderen benaderd. Zijn vier
ruwe-olle-motoren. die de firma Daimler-
Benz heeft toegezegd in het volgend voor
jaar te zullen leveren, opdat het in Maart
of April na de doopplechtigheid zijn eerste
vlucht kan ondernemen, doen het schip
met hun totaal van 5000 PK. zonder tus-
schenlanding en zonder speciale vermin
dering van de normale nuttige last over
meer dan 1/3 van den aardomtrek vliegen.
Zou de ,LZ 129" zonder rekening te hou
den met een extra-last aan passagiers en
post, slechts een record op haar naam
willen brengen en hierop berekend brand
stof innemen, dan zou hli zonder tusschen-
landing de heele aardbol om kunnen
vliegen! In het volgend voorjaar zal de
„LZ 129" gelegenheid hebben, voortdurend
nieuwe bewijzen van zijn absolute ver
keersveiligheid en zijn betrouwbaarheid
als meest ideaal verkeersmiddel over de
zeeën van werelddeel naar werelddeel te
leveren.
Abonné W te N. De verbintenissen der1
borgen gaan over op hun erfgenamen. De
schuldeischer kan dus in het onderhavige
geval van de erfgenamen voldoening dei-
schuld vorderen. Dat de akte niet nota
rieel verleden is, doet niet ter zake.
L. v. H., te S. De duur der verjaring
hangt af van den aard der vordering.
Vorderingen van kooplieden verjaren na
5 jaar.
Mej. de K„ te Z- U hebt recht op 2
maanden salaris.
