m
Humor uit het Buitenland.
LE1DSCH DAGBLAD Vierde Blad
Zaterdag 3 November 1934
FINANCIEEL OVERZICHT.
SCHEEPSTIJDINGEN.
«Iu wel eens ln het buitenland geweest, kolonel
(Humorist).
Eerste zakkenroller„Wasteraandehand? Je kUkt zoo
verschrikt I"
Tweede dito „Allemachies die vent daar had hand
boelen ln zijn zak I" (London Opinion).
„Hallo, met de advertentle-afdeellng van de Morgen
ster Ik gaf u gisteren op„Kantoorjongen gevraagd,
loon zes gulden per week niet zestig I I"
(London Opinion).
Filmster: „Iedereen feliciteert mijn zesden echtgenoot,"
Vriendin: „Behalve je advocaat, die schudt zichzelf
de hand." (Humorist),
A al - li
-y»I i i\vi .lirsf lw!,
.m. A. 1 t I TtMMrmÊ
„Wat ik nou niet snap. Kees, is. hoe die 'et em lapt
om dat ding onder zijn kin te krfjge I" (Humorist).
.Beeft er een hier naar me gevraagd toen lk uit was,
Jansen
„Nee meneer."
„O zoo. Nu, dan zal ik maar weer uit moeten gaan."
(Humorist),
e-
„Wapenstilstand" tusschen de Amerikaan-
sche regeering en de banken Groote
eischen voor werkverschaffing Ongun
stige fin&ncieele resultaten van Amerl-
kaansche ondernemingen Gebrek aan
belangstelling op de Amsterdamsche
Beurs De komende Indische consolida-
tleleenlng Oneenlgheid over den
omvang der rubberrestrictie.
Er is in den Jongsten tijd in de Ameri-
kaansche pers veel ophef gemaakt van
een „wapenstilstand" (sommige berichten
spreken zelfs van „vrede") die tot stand
is gekomen tusschen President Roosevelt
en de groote banken. „De strijd tusschen
de regeering van Roosevelt en de groote
banken is thans voorbij en de wapenstil
stand beteekent het begin van een werke-
lijken terugkeer van het vertrouwen en
daarmede de terugkeer tot herstel.". Met
deze woorden wordt wel heel sterk de
indruk gewekt, alsof het de tegenkanting
van de banken is geweest, welke het her
stel ln het zakenleven heeft tegengehouden
en alsof thans, nu die tegenstand is opge
heven, de verbetering eerst voortgang zal
kunnen maken.
Men begrijpt onmiddellijk, dat aan een
dergelijke voorstelling van zaken wel Iets
hapert. Wie heeft er eerder belang bij dan
de banken, dat de economischen toestand
van een land zich ln gunstlgen zin ont
wikkelt? En welke reden zouden de ban
ken hebben, om de bij haar gedeponeerde
gelden door het verstrekken van credieten
niet ter beschikking van het bedrijfsleven
te stellen en daardoor rendabel te maken?
Zouden zij maar uit een soort van machts
wellust geweigerd hebben, de regeering te
steunen in haar herstelpolitiek door het
overnemen van staatsfondsen? In werke
lijkheid ls de toestand zoo, dat er geen
enkele bank ls. die niet gaarne credieten
verstrekt, mits de geldnemer voldoende
zekerheid kan bieden, resp. voldoende
solide is. En wat de houding der banken
ten opzichte der regeering betreft, zoo is
herhaaldelijk door cijfers aangetoond, dat
de Amerikaansche banken reeds een on
evenredig groot bedrag van hun beschik
bare middelen ln Amerikaansche staats
fondsen hebben belegd. Wanneer de ban
ken zich thans, na de jongste besprekingen
met President Roosevelt, bereid hebben
verklaard tot uitbreiding van de crediet-
verleenlng aan de nijverheid, dan kan
men slechts concludeeren, dat dit moet
gaan ten koste van de eischen, die aan een
gezonde credletverstrekking moeten wor
den gesteld. In plaats van een gunstiger
perspectief zou dit het vooruitzicht openen
op een kunstmatige uitbreiding der pro
ductie met een onvermijdelllken terugval
en hiermede voor de banken gepaard
gaande verliezen, welke het publiek mede
te dragen zou krijgen. Een verhooging van
het bezit aan staatsfondsen der banken ls
al evenmin ln overeenstemming met een
gezonde beleggingspolltiek, vooral met het
oog op den ongunstigen toestand der Ame
rikaansche staatsfinanciën.
Nu schijnt de Amerikaansche regeering
Juist in laatstbedoeld opzicht zekere toe
zeggingen aan de banken te hebben ge
daan en wel met betrekking tot het berei
ken van evenwicht in de staatsbegrooting.
Een tijdstip, waarop het evenwicht ln de
begrooting hersteld zal moeten zijn, ls wel
niet aangegeven, maar wel heeft de regee
ring zich eens verklaard met de opvatting,
dat de uitgaven de Inkomsten gedurende
onbepaalden tijd niet te boven mogen
gaan. Of deze verklaring meer dan plato
nische waarde heeft, zal de toekomst moe
ten leeren. In elk geval hebben de banken
er genoegen mede genomen, nadat zij
murw waren gemaakt door de belofte der
regeering. dat het apparaat van de Over-
heldscredietir.stellingen zal viorden ver
minderd, waardoor de banken weer het
Seheele gebied der credietverleenlng zou-
en kunnen gaan bestrijken.
Van de omvang der eischen, welke in
den eerstkomenden tijd aan de banken
zullen worden gesteld, krijgt men een
Indruk, wanneer men kennis neemt van
het nieuwe grootscheepsche plan voor
werkverschaffing, dat thans door de des
betreffende autoriteiten wordt uitgewerkt.
Voor de uitvoering van dit plan, dat ten
doel heeft, de werkloozen aan arbeid te
helpen, en dat een tijdperk van vijf Jaar
zou omvatten, zal een bedrag van niet
minder dan twaalf milliard dollar noodlg
zijn. Hiervan zou negen milliard worden
besteed voor den bouw van openbare ge
bouwen en drie milliard voor den bouw
van particuliere huizen. De benoodlgde
middelen zou men verkrijgen door de Jaar-
lijksehe uitgifte van leeningen op langen
termijn ad 2.4 milliard. Onnoodlg te zeg
gen, dat deze leeningen door de banken
zullen moeten worden overgenomen. Waar
uit t. z. t de gelden voor rentebetaling en
aflossing dezer, meest voor onproductieve
uitgaven aan te gane leeningen zouden
moeten worden verkregen, daarover zal
men zich voorlooplg wel niet bekommeren.
Het zal een wissel te meer zijn op de
toekomst, de ergens ln een vaag verschiet
liggende nieuwe periode van „prosperity",
waarin de zich thans steeds ophoopende
Amerikaansche staatsschuld zal kunnen
worden afgedaan.
Mocht het Inderdaad tot uitvoering van
het bovenbedoelde grootscheepsche plan
voor werkverschaffing komen, dan zal dit
uit den aard der zaak tijdelijk een belang
rijke opleving van zaken met zich kunnen
brengen, waarvan een aantal bedrijfstak
ken zullen kunnen profiteeren. Na de te
leurstellende ontwikkeling in het derde
kwartaal van dit Jaar zou een toeneming
der bedrijvigheid aan verschillende onder
nemingen goed ter stade komen. De Natio
nal City Bank heeft berekend, dat 165 in-
dustrieele ondernemingen ln het derde
kwartaal tezamen een winst behaalden
van 87 mlllloen dollar, hetgeen 3l.31/n
minder is dan in het voorafgaande kwar
taal. Ten opzichte van het overeenkom
stige kwartaal van verleden Jaar valt een
lading van de gezamenlijke winst met 25'/«
pCt. waar te nemen. Vele ondernemingen
zagen hun verkoopen in dollars uitge
drukt stijgen, terwijl de winsten daarte
genover daalden. Zoo stegen de verkoo
pen ln dollars van de General Motors ln
het derde kwartaal van 1934 met 18°/»;
daartegenover daalde de netto-winst ten
opzichte van de overeenkomstige periode
van het vorige jaar met 31'/o. Bijzonder
ongunstig zijn de resultaten der staalin
dustrie De Bethlehem Steel Corporation,
die ln het tweede kwartaal nog een winst
gemaakt had van 3.44 millioen dollar,
boekte in het derde kwartaal een verlies
van 2.4 millioen dollar. De dividendult-
keering op de preferente aandeelen, die
kort geleden was hervat, kon niet worden
gehandhaafd
De vrees, dat ook de U.S. Steel Corpo
ration het dividend op de preferente aan
deelen zou passeeren, is intusschen niet
bewaarheid. Wel heeft de Staaltrust in
het derde kwartaal een netto-verlies gele
den van 9,82 millioen dollar, tegen een
netto-winst van 5.35 millioen dollar ln net
twede kwartaal, maar het aanzienlijke
surplus uit vroegere winsten, waarover de
maatschappij nog beschikt, stelt haar in
staat, het preferente dividend uit deze re
serve te voldoen. Ondanks de scherpe ln
krimping der bedrijvigheid Mn het derde
kwartaal werd slechts gemiddeld op 24%
der capaciteit geproduceerd) zou de staal-
industrie, evenals de meeste andere on
dernemingen. nog gunstiger resultaten
hebben kunnen bereiken, ware het niet,
da) de productiekosten der Amerikaan
sche nijverheid onmatig zijn gestegen,
tengevolge van de door de „codes opge
legde voorschriften Inzake werktijden, ar-
beldsloonen enz. Zoo deelt de U.S Steel
Corporation mede. dat het gemiddelde
loon Der uur 0.70 doll, bedroeg, tegen 0.57
doll, het vorige jaar, een stijging dus met
23%. Hel is wel teekenend voor de mis
lukking der economische politiek van de
Amerikaansche regeering, dat de loons-
verhooglngen, die de rentabiliteit der on
dernemingen zoo ongunstig beïnvloeden,
bezien van het standpunt der arbeiders
nog onvoldoende zijn, aangezien de koop
kracht van het hoogere Inkomen tenge
volge van de stijging der kosten van het
levensonderhoud sinds de waardevermin
dering van den dollar geringer ls dan de
koopkracht van de lagere loonen vóór de
devaluatie. Vandaar de aanhoudende on
rust op sociaal gebied en de kans op
steeds nieuwe loonconfllcten.
De New-Yorksche beurs heeft de be
richten omtrent de tusschen de regeering
en de banken bereikte overeenstemming
voor kennisgeving aangenomen. Blijkbaar
geeft men er de voorkeur aan, af te wach
ten. wat de practische gevolgen hiervan
zullen zijn, nadat men reeds herhaaldelijk
zoo teleurgesteld ls ln zijn verwachtin
gen ten aanzien van het economisch her
stel. Niet veel meer Invloed had de pu
blicatie van het nieuwe werkverschafflngs
plan. dat ln elk geval tot een tijdelijke
uitbreiding der bedrijvigheid zal kunnen
lelden. De teleursteltin? over de ongun
stige flnancleele resultaten van zoovele
ondernemingen ln het afgeloopen kwar
taal werd hierdoor wel eenigszlns ver
minderd. maar tot een krachtige koers-
verbetertng ls het toch niet gekomen.
De Amsterdamsche beurs heeft zich ge
heel bij de mismoedige houding van Wall-
street aangesloten. De omzetten zijn
uiterst gering gebleven; ln vele afdeelin-
gen der z.g. „actieve" fondsen gingen
slechts enkele stuks per dag om. Het ge
brek aan belangstelling weerspiegelt zich
in de koersbeweglng, die geen verande
ring van eenige beteekenls vertoont. De
onzekere toestand ln Amerika en in
Duitschland, alsmede de voortdurende in
krimping van het handelsverkeer met an
dere landen vormen een voldoende ver
klaring voor den geringen ondernemings
geest, zoowel van het publiek als van den
beroepshandel. In de afgeloopen week
heeft dr. Schacht ln zijn Turlngsche rede
nogmaals, zij het ook tegen zijn bedoeling,
de mislukking van het door Duitschland
toegepaste economische systeem onder
streept. Zijn advies aan obligatiehouders,
om ..alle coupons met de schaar gerust
twee a drie jaar ln de lade te laten lig
gen", heeft opnieuw een domper gezet op
de verwachtingen, die de transferovereen
komst voor houders van Dultsche fondsen
heeft gewekt. Met de uitvoering van de
transferovereenkomst gaat het Inderdaad
alles behalve vlot. Een groot deel van de
couponbetallngen over de eerste helft van
1934. n.l voor zoover het dollarcoupons
betreft, heeft nog niet plaats gevonden;
de van 1 Juli 1934 tot 30 Juni 1935 gel
dende overeenkomst is eerst dezer dagen
van kracht geworden en men dient nog
af te wachten, hoe deze ln de practijk zal
werken. Er gaat in Dultsche obligatlën
aan ook heel weinig om en de koersen
blijven zich op het eenmaal bereikte lage
nleveau bewegen.
Blnnenlandsche beleggingswaarden zijn
wederom wat ln koers aangetrokken, hoe
wel niet alle der in den jongsten tijd uit
gegeven conversleleeningen ten volle kon
den worden geplaatst. Een van de gun
stige uitzonderingen vormde de nieuwe
conversieleening van Amsterdam; niet
alle houders der oude stukken maakten
van de gelegenheid tot conversie gebruik,
maar het bedrag der vrije Inschrijvingen
was voldoende, om het resteerende ge
deelte der leening onder te brengen. Het
in verhouding tot de vaste stemming op de
belegglngsmarkt geringe animo voor
nieuwe uitgiften houdt vermoedelijk ver
band met het feit, dat voor belegging be
schikbare bedragen worden aangehouden
voor inschrijving op de aangekondigde
Indische consolidatie-leenlng. die waar
schijnlijk omstreeks half November zal
worden geëmitteerd. Blijkens mededee-
ling van de regeering ls er haar veel aan
gelegen, dat deze eerste consolidatie-lee-
ning een volledig succes zal hebben, reden
waarom zij zich niet wil binden aan een
rentevoet van 3'/i%, zoolang deze nog als
een experiment moet worden beschouwd.
Aan het welslagen van een 4* Indische
leening met garantie van den Nederland-
schen Staat behoeft nauwelijks te worden
getwijfeld, vooral nu de Nederlandsche re
geering nogmaals door een categorische
verklaring Inzake haar vasten wil tot
handhaving van den gouden standaard
dengenen, die door het vele geschrijf over
devaluatie wankelmoedig mochten zijn
geworden, een hart onder den riem heeft
gestoken.
Een van de weinige afdeellngen der aan-
deelenmarkt, waarop een koersbeweglng
van eenige beteekenls viel te constateeren,
was de rübbermarkt. De noteeringen volg
den hier evenwel een dalende richting, ln
overeenstemming met de flauwe houding
van het product. Met de uitvoering van
het restrictleplan schijnt het allerminst
vlot te verloopen. Het Internationale Rub
bercomité kon In zijn Jongste vergadering
niet tot overeenstemming komen inzake
het percentage der restrictie, dat voor het
eerste kwartaal van 1935 moet worden
vastgesteld, zoodat de desbetreffende be
sprekingen tot nader order zijn verdaagd.
Van Engelsche zijde stuurt men aan op
een verhooging van het restrictie-percen
tage. dat voor December 30°/» bedraagt.
De Ned. Indische regeering daarentegen
wenscht het percentage te verminderen
tot 20%, omdat zij vreest, dat een te sterke
productiebeperking zou leiden tot een
prijsstijging, waarvan zij geen goeds ver
wacht Reeds herhaaldelijk heeft de Indi
sche regeering te kennen gegeven, dat de
rubbercultuur h. 1. niet gebaat zou zijn
met hooge prijzen, die de tendenz hebben,
het verbruik te verminderen, maar dat ge
streefd moet worden naar een prijsniveau,
dat een „redelijke" winstmarge laat. Hier
bij komt, dat een prijsverhooging de re
geering zou nopen tot een verhooging van
het uitvoerrecht op inlandsche rubber,
waaruit wellicht moeilijkheden met de in
landsche rubberproduCenten zouden
voortspruiten De onzekerheid over de te
nemen beslissing heeft een verlammen-
den Invloed op de rübbermarkt gehad en
tot een scherpe daling van den rubber-
prijs geleid.
Behalve voor rubberwaarden viel er ook
eenige koersbeweglng waar te nemen in
de meer speculatieve Indische mijnwaar-
den, van welke Redjang Lebong, evenals
Sarakreek goudmijnen, een koersstijging
boekten. In de leidende fondsen der in-
dustrieële afdeeling, Philips, Unilever,
Ford. bleven bij minimale omzetten de
koersveranderingen binnen zeer beperkte
grenzen. Suikeraandeelen en tabakken
zakten bij gebrek aan belangstelling in
koers in.
Aandeelen Koninklijke zijn nagenoeg
niet bginvloed door de berichten uit Ame
rika. blijkens welke de strijd op de benzine
markt aldaar over zijn hoogtepunt heen is
Hier en daar ls de benzineprijs weer iets
verhoogd. Door krachtig ingrijpen der re-
geering zou zelfs aan de onwettige petro-
leumproductie in Oost-Texas, die de eigen
lijke oorzaak van den prijzenoorlog vormde
een eind zün gemaakt. Hoewel de verlie
zen, die de pet.roleummijen door den
prijzenstrijd geleden hebben, eerst ln de
financieele resultaten over het laatste
kwartaal van 1934 tot uiting zullen komen,
blijken de resultaten van de Shel Union
Oil Corporation, de Amerikaansche doch-
termij van de Koninklijke Shell, in liet
derde kwartaal toch heel wat ongunstiger
te zijn geweest dan in het overeenkom
stige kwartaal van het vorige Jaar De
winst ls n.l- van 4.53 tot 1 48 millioen dol
lar verminderd. Het tweede kwartaal van
dit Jaar was echter weer afgesloten met
een verlies van 0.89 millioen dollar, zoo
dat in vergelijking hiermede een verbete
ring is te constateeren.
HOLLAND—AMERIKA-LIJN.
LEERDAM, 1 Nov. van R'dam n. New-Yort
KON NED STOOMBOOT MIJ
ALKMAAR, 2 Nov. v. Hamb. te Antwerpen.
HERCULES, 1 Nov. van Cephalonia naar
Algiers.
HERMES. 1 Nov. van Izmir n. IstanbouL
PERSEUS, 2 Nov. van Amst. te R'dam.
TIBERIUS, 2 Nov. van Amst. te R'dam.
VENEZUELA, 2 Nov. van Amst. te
bados.
COSTA RICA, 2 Nov. van Amst. naar W,-
Indlë.
HOLLAND— OOST-AZie LIJN.
GROOTKERK, 2 Nov. van Hamburg te
Rotterdam.
AREND6KERK, 1 Nov. van R'dam naai
Japan.
HOLLAND—AUSTRALIË LIJN
ALMKERK, ultr., 1 Nov. te Fremantle.
HOLLAND—AFRIKA LIJN
BLOEMFONTEIN, 1 Nov. v. Amst. te Hamb.
ROTT. LLOYD.
KERTOSONO, uitr., pass. 2 Nov. voorm. 1
uur Dover.
KOTA PINANG, thuisr., 2 Nov. van Singa
pore.
MODJOKERTO. 2 Nov. voorm. 8 uur 20
van Java te R'dam.
BALOERAN, uitr., 2 Nov. van Marseille,
HALCYON LIJN.
STAD VLAARDINGEN, 1 Nov. van Vlaat-
dingen te Kirkenaes.
KON HOLL. LLOYD.
ZEELANDIA, uitr., 1 Nov. nam. 4 uur van
Rio Grande.
ORANIA. uitr., 1 Nov. nam. 11 uur van
Southampton.
MAASLAND, uitr., 2 Nov. te Antwerpen.
MIJ NEDERLAND.
TANIMBAR. thuisr., 2 Nov te Genua.
MARNIX VAN ST. ALDEGÖNDE, thuisr., 1
Nov. van Port Said.
MAPIA. 2 Nov. van Hamb. te Amst.
POELAU BRAS, 2 Nov. v. Amst. n. Java.
JAVA—NEW YORK LIJN
SALAWATI. I Nov. van Java te N.-York.
PALEMBANG, Java n. N.-York, 1 Nov. te
Aden.
MIJ. OCEAAN.
POLYPHEMUS, Java n. Amst., 1 Nov. van
Port Soudan.
POLYDORUS. Amst. naar Java, pass. 1
Nov. Gibraltar.
o
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
WOLSUM, 1 Nov. v. B.-Aires n. Santa Tt
BATAVIER II, 2 Nov. v. R'dam te Ora-
vesend.
RANDWIJK, Follonica n. Rouaan, pass. 1
Nov. Gibraltar.
MURENA, 8 Nov. van Singapore te R'dam
verwacht.
Hieronder volgt een overzicht van ha'
koersverloop:
4% Nederland 10115/16 101 7/8 10115/16.
3'7« Nederland 911/4, 91 3/4.
2'/jN.W.S. 77 9/16 78.
4% Amsterdam 99 99 1/8.
Aku 33 3/4 33 33 3/4.
Ford Automoblelfabr. 223 218 1/2 2231/*
Philips 214 1/2 214 215 1/2 214 1/2.
Unilever 71 3/4 73 72 7/8 73.
Redjang Lebong 108 1/2 174.
Sarakreek Goudmijnen 1251/4 131 v'
129 1/2.
Kon. Petroleum 142 1/2 142 143 142 3/8.
Koloniale Bank 35 1/4 32 1/2.
Handelsver. „A'dam" 156 1 53 1 54 153.
Javgsche Cultuur 71 1/2 67 1/2 69.
Dell Batavia Mij. 147 1/2 143 1/4.
Dell MIJ. 121 116.
Senembah 129 1/2 125.
Amsterdam Rubber 90 1/4 86 3/4.
Indische Rubber 89 83 1/4 84.
Oost Java Rubber 1141/4 117 110.
2-8
