Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 27 October 1934
FINANCIEEL OVERZICHT.
VRAGENRUBRIEK.
Steunt met Uw gaven
het Leidsch Crisis-Comité
„Ik heb het heelemaal gezien, agent. Ze hebben geen
van belden schuld; ze keken allebei den verkeerden
kant uit." (Humorist).
Bmfih '^ef hOTJdt Tan xm lHn?en. JW»ouw
«Nee Maar zijn procuratiehouder houdt er wel van."
.■js- (Humorist).
„En Je zegt, dat al deze reddinggordels door de maat
schappij gegarandeerd worden
„Absoluut, mevrouw."
„Maar stel nu eens, dat ik er een om had. en voor
deh derden keer onderging
„In dat geval, mevrouw, zou de reddinggordel uw
tigendom worden." (London Opinion).
„Maar Herbert, waar dient het toe om een film
camera mee te nemen als we haar niet gebruiken
(London Opinion).
Het valuta vraagstuk opnieuw voor het
forum der publieke meening - Zooveel
hoofden, zooveel zinnen - Het eind van
een valuta depreciatie moet de lasten
dragen - Constructieve actie voor samen
werking der Goudlanden - Koersherstel
van het Fond Sterling op stabilisatie
geruchten - Uiterst geringe handel op de
Amsterdamsche Beurs De beleggtegs-
markt en het niet erkennen der goud
clausule door de gemeente Rotterdam.
Het ls met eenlgen schroom, dat wij te
dezer plaatse nogmaals het vaiutavraag-
stuk naar voren brengen. Niet alleen, om
dat wij onze meening hieromtrent reeds
herhaaldelijk te kennen hebben gegeven,
maar vooral ook, omdat dit vraagstuk,
meer misschien dan eenig ander, dat
thans in het middelpunt der belangstelling
staat, feitelijk alleen binnenskamers onder
de oogen diende te worden gezien door
degenen, die verantwoordelijk zijn voor
de monetaire politiek van het land. door
theoretici op het gebied van het geldwezen
of door hen. die wegens de plaats, welke
zij in de volkshuisvesting innemen, in het
bijzonder tot oardeelen bevoegd zouden
kunnen worden geacht, Intusschen is deze
quaestie reeds sinds gerulmen tijd voor
het forum der publieke meening ge
bracht; het vormt het onderwerp van dis
cussies ln openbare vergaderingen en in
de pers, en ook zij, voor wie woorden als
„valuta", .devaluatie", „gouden stan
daard" ed. voor kort slechts klanken zon
der diepere be teekenis waren, zijn maar
al te spoedig bereid, zich een oordeel te
vormen over dit moeilijk te omvatten
vraagstuk.
Het is niet anders dan in overeenstem
ming van den menschelijken aard, dat
men zich daarbij niet altijd laat leiden
door overwegingen van algemeen belang;
dit is wellicht wat te sterk uitgedrukt.
Beter ware het te zeggen, dat men er
gemakkelijker toe komt, het algemeene
belang te bezien van uit zijn eigen ge
zichtshoek en die maatregelen van alge
meen belang te achten, welke strooken met
de persoonlijke belangen. Zoo zal een
exporteur, wiens concurrentie op de we
reldmarkt althans tijdelijk vergemakke
lijkt zal worden door een waardeverminde
ring der valuta, de vooröeelen van zulk
een devaluatie voor de geheele volkshuis
houding allicht hooger aanslaan dan een
ambtenaar, die moet vreezen, dat een
prijsstijging als gevolg van valuta-depre
ciatie de koopkracht van zijn beperkte In
komen zal verminderen en die dus, zooals
in het algemeen menschen met vaste In
komens, de schaduwzijden van devaluatie
zwaarder zal laten wegen.
Meer dan voor eenig ander vraagstuk
geldt wellicht voor het onderhavige het:
„zooveel hoofden, zooveel zinnen". Uit den
aard der zaak zijn het echter voorname
lijk de tegenstanders van de thans ln ons
land gevolgde monetaire politiek, die hun
stem doen hooren, teneinde door be
ïnvloeding van de publieke opinie uitein
delijk de regeering te brengen tot een
algeheele wijziging van het tot dusverre
door haar ingenomen standpunt. In het
algemeen zijn deze gekant tegen de hand
having van het goud als waardemeter: er
zijn echter ook kringen, die het behoud
van den gouden standaard voorstaan,
echter met een vermindering van de goud-
waarde van den gulden bepleiten; voor
standers van een „goederengulden", van
een managed currency" bevinden zich in
het gezelschap van degenen, die een de
valuatie zonder meer naar het voorbc-ld
van Engeland aanprijzen.
Vat. al deze uiteenzettingen zoo aanlok
kelijk mankt, is de omstandigheid, dat een
valuta-depreciatie wel niet als het tranacée
voor alle economische kwalen wordt voor
gesteld, maar dan toch als het eentge
doeltreffende middel, om een opleving van
de bedrijvigheid te bewerkstelligen en
hierdoor te komen tot een overwinning
van de economische crisis. Het ls wel op
merkelijk, dat men om de Juistheid van
deze bewering te bewijzen, Engeland en
Scandinavië naar voren brengt, terwijl
angstvallig gezwegen wordt over het
fiasco, dat de Amerlkaansche regeering
met haar valuta-politiek heeft geleden.
Wij willen de vraag bulten beschouwing
laten, of de economische toestand ln de
beide eerstgenoemde gebieden op grond
van de statistieken er niet fraaier uitziet,
dan hij in werkelijkheid is; zeker ls het,
dat de verbetering, voor zoover deze te
constateeren valt, vrijwel geheel berust op
een opleving ln het binnenland, die bevor
derd is door maatregelen van handelspoli-
tleken aard; verhooging van Invoerrechten,
contingenteeringen enz. Maar wat men bij
een beoordeeling van de voordeelen, welke
van een valuta-depreciatie verwacht wor
den, in de allereerste plaats onder de
oogen dient te zien, is de vraag of de
rekening voor deze verbetering niet door
de toekomst zal worden ingediend.
Het ls Immers niet de eerste keer, dat
wij een tijdperk van valuta-chaos door
maken. Wij hebben den Mark tot een
kleine fractie van zijn oorspronkelijke
waarde zien verminderen; de Fransche
franc ls tot een vijfde van zijn vroegere
goudwaarde teruggegaan, de Belgische tot
een zevende daarvan en ook de Italiaan-
sche Lire heeft een belangrijk deel van
haar goudwaarde Ingeboet. Heeft de ont
wikkeling in deze landen niet bewezen,
dat het eind de lasten moet dragen? Het
is toch wel veelzeggend, dat degenen, die
de verantwoordelijkheid voor de valuta-
politiek in deze landen dragen, ondanks
alle moeilijkheden, die ook zij tengevolge
van de economische crisis ondervinden, er
voor terugdeinzen, opnieuw de goudwaarde
der valuta aan te tasten. Waarbij nog
moet worden opgemerkt, dat deze landen
tijdens de vroegere depreciatie-periode
veel grootere directe voordeelen van de
waardevermindering hunner valuta ln het
buitenlandsche handelsverkeer hebben ge
had dan thans het geval zou kunnen zijn,
nu door verhooging van invoerrechten en
contingenteeringen onmiddellijk een dam
wordt opgeworpen tegen elke vergrooting
van den invoer tengevolge van valuta
dumping.
In de vorige periode van valuta-bederf
heeft Nederland, met nog een enkel ander
land, gestaan als „een rots in de bran
ding"; op eigen kracht heeft onze volks
huishouding zich destijds uit de misère der
valuta-concurrentie opgewerkt. WIJ kennen
hier te lande niet, als ln Dultschland,
België en Frankrijk de kwade gevolgen, die
een valuta-depreciatie met rich mede
brengt; geschokt vertrouwen en hierdoor
aan het staatscrediet toegebrachte schade,
verarming ln breede kringen der bevolking,
sociale onrust wegens eischen tot loons-
verhooging wanneer de prijzen, zooals voor
een importland als het onze te verwachten
is, mochten gaan stijgen.
Wij zonden de laatste zijn, om te ont
kennen. dat ons land thans een periode
doormaakt in wellicht meer van ons door
zettingsvermogen gevergd wordt dan in
eenige andere, welke wij in de moderne
geschiedenis hebben doorworsteld. In
plaats echter van ons te storten in een
monetair avontuur, waarvan wél het begin,
maar niet het eind is te overzien, dienen
wij te zoeken naar constructieve middelen,
teneinde de moeilijkheden te boven te
komen. En ln laatstbedoeld opzicht ls Juist
ln den jonasten tijd de toestand hoopvoller
geworden, tengevolge van het ernstige
streven der „Goudlanden", om door nau
were samenwerking op economisch gebied
ln een uitbreiding van het onderlinge
handelsverkeer een compensatie te vinden
voor het uitvallen van andere afzetge
bieden In het protocol van de dezer dagen
gehouden conferentie, aan het eind waar
van een commissie ter uitwerking van
de practische maatregelen werd gevormd,
hebben de deelnemende regeeringen nog
maals uitdrukking gegeven aan hun vasten
wil tot handhaving van de huidige goud
waarde hunner valuta, overtuigd, dat zij
hierdoor tot het herstel de wereldhuishou
ding bijdragen, aangezien „de monetaire
stabiliteit een hoofdvoorwaarde is voor een
terugkeer tot een normalen economlschen
toestand".
In den laatsten tijd wordt weer veel ge
sproken over de mogelijkheid van een
stabilisatie van het Pond en den dollar op
basis van de tegenwoordige verhouding.
Aanleding tot de desbetreffende geruchten
heeft een rede van den Amerikaanschen
gezant ln Groot-Britannle gegeven, waarin
deze een vaste verhouding tusschen dollar
en pond bepleitte. Hoewel het niet duide
lijk ls geworden, of men hierbij slechts met
een van particuliere zijde opgelaten proef
ballon heeft te doen. dan wel of de Amerl
kaansche regeering op deze, min of meer
bedekte wijze haar voelhorens heeft willen
uitsteken, heeft het Pond toch den gun-
stigen invloed van deze geruchten onder
vonden. Het is in korten tijd van ca 7.20
tot 7.36 opgeloopen en ook de dollar heeft
ten opzichte van de goudvaluta's een vaste
stemming aan den dag gelegd.
Op de New Yorksche beurs heeft de
onzekerheid omtrent de door de regeering
te volgen valuta-politiek zich weerspiegelt
in een gioote terughouding, die mede ln de
hand ls gewerkt door het uitblijven van de
voor den herfst verwachte opleving ln
zaken. Slechts spoorwegfondsen trokken
de aandacht door een krachtige knerssiij-
glng, op het bericht dat de wet op de
spoorwegpensioenen, die zware lasten op
de ondernemingen legt, in strijd met de
grondwet ls verklaard. Of deze uitspraak,
die door het lage gerechtshof te Washing
ton is gedaan, ln hooger beroep zal worden
gehandhaafd, moet worden afgewacht. Er
bestond ook goede vraag naar luchtvaart-
aandeelen, op de overweging, dat het suc
ces van de Melbourne-race nieuwe pers
pectieven voor de luchtvaart zal kunnen
openen, ook al wegens de krachtige pro
paganda, welke zij voor het luchtverkeer
vormt.
Aan de Amsterdamsche beurs, waar
slechts een enkele Amerlkaansch lucht
vaartfonds officieel wordt verhandeld, ls
de Melibourne-race evenmin spoorloos
voorbij gegaan. De Invloed was hier echter
meer van negatieven aard. De belangstel
ling voor de kranige prestatie van onze
vliegers absorbeerde nj. vrijwel volledig de
aandacht der beursbezoekers, zoodat de
zaken sommige dagen vrijwel geheel stil
stonden of, voor zoover zij nog waren to
constateeren in een minimum van tijd
werden afgedaan De koersbewegingen zijn
dan ook binnen opmerkelijk beperkte gren
zen gebleven. Het gebrek aan belangstel
ling. zoowel van publiek als van de be
roepsspeculatie, vindt zijn oorzaak in het
ontbreken van nieuwe factoren die een
uitbreiding van den handel zouden kunnen
aanmoedigen.
Wat de obligatiemarkt betreft, ziet het
er, na de mislukking van de nieuwe poging
om het 3rentetype ingang te doen
vinden, niet naar uit, alsof binnenkort
met een verdere daling van den rentevoet
en een daarmede gepaard gaande verdere
stijging van de oude leeningen rekening
mag worden gehouden, al Plijft de kans
hierop nog open voor een verder afliggend
van de nog uitstaande 4'/: °/o gemeente
en provinciale leeningen zich zal hebben
voltrokken en wanneer ook de Staat zijn
in het vooruitzicht gestelde leeningstrans-
acties zal hebben doorgevoerd. Voor het
oogenbllk legt de belecgingsmarkt eenige
teekenen van vermoeidheid aan den dag,
en het ls zelfs de vraag, of zii den stroom
van conversie-leeningen die nog aanhou
dend over haar wordt uitgestort zal kun
nen blijven verteren. De oude 4 °/o l?entn-
gen Amsterdam, die reeds tot een kleine
fractie beneden pari waren geste-en, zijn
teruggeloopen tot 99 en men mag onder
deze omstandigheden benieuwd zijn naar
het resultaat van de nieuwe conversie-
leening van f. 45.4 mlllioen, waarop de in
schrijving A 99 'h aan het eind van deze
week was opengesteld. Het gebrek aan be
leggingsobjecten met hooger rendement,
waardoor houders van aflosbaar gestelde
4en 5 leeningen weinig of geen
keus hebben, komt intusschen aan het
resultaat van de conversie-transacties ten
goede.
Tot de weinige gemeenten, die niet van
dede gunstige stemming der belegglngs-
markt kunnen profiteeren, behoort Rot
terdam. Deze gemeente moet zich voor
het dekken van haar kapitaalbehoeften
beperken tot ondershandsche leeningen,
bij verzekeringsmaatschappijen, pensioen
fondsen enz., waarbij echter uit den aard
der zaak slechts betrekkelijk geringe be
dragen ln aanmerking komen. Wanneer
men hierbij vergelijkt de grootscheepsche
conversie-transacties van de hoofdstad en
de rentebesparing, die hierdoor voor de
Amsterdamsche begrooting kon worden
verkregen, dan springt wel duidelijk het
kortzichtige in het oog van de politiek,
welke hel Rotterdamsche gemeentebestuur
ton opzichte van zijn dollarleening heeft
heeft gevolgd. Door de goudelausule niet
te erkennen heeft deze gemeente zich den
toegang tot de kapitaalmarkt voor langen
tijd afgesloten; de „besparing", welke men
door de betaling van rente en aflossing
ln papleren dollars heeft gemeend te kun
nen verkrijgen taf te wachten blijft, of
de gemeente niet toch door een gerech
telijke uitspraak tot betaling van de volle
goudwaarde zal worden gedwongen) wordt
aldus weder teniet gedaan door de onmo
gelijkheid, om de rente over de geheele
linie op de uitstaande leeningen te ver
lagen.
De gemeente Rotterdam bevindt zich in
dit opzicht in een eenszins andere positie
dan een onderneming als de Koninklijke
Petroleum, die geen leeningen met hoogen
rentevoet, welke voor conversie in aan
merking zouden kunnen komen, heeft uit
staan en die binnen afzlenbaren tijd de
kapitaalmarkt ook niet noodig heeft. In
tegendeel: de Inkrimping van zaken heeft
tot gevolg, dat dit concern over aanzien
lijke bedragen aan vlottende middelen
beschikt, die het aanwendt voor aflossing
van uitstaande leeningen, hetzij door In
koop van obligatiën tot de lage koersen,
waartoe deze door het niet-erkennen der
goudclausule zijn gedaald, hetzij door het
aflosbaarstellen van leeningen in haar
geheel. Door zich aldus zoo snel mogelijk
te ontdoen van schuld, waarop de goud-
cluasule betrekking heeft, hoopt men zich
te vrijwaren tegen de gevolgen van een
gerechtelijke uitspraak, die tot het nako
men der verplichtingen op grond van de
goudclausule zouden kunnen dwingen.
Zoo heeft de Shell Union Oil Corp. in de
afgeloopen week haar 5% „goud"obllgaties
van 1949, die ook op de Amsterdamsche
beurs officieel genoteerd zijn, aflosbaar
gesteld. Het is nog niet bekend, welke
stappen zullen worden genomen ter ver
dediging van de rechten van obligatie
houders, die door het accepteeren van af
lossing in papieren dollars hun rechten op
betaling in goud zouden prijsgeven.
Voor de Shell Union Oil Corp. zelf, die
tegenover de 8 27 mlllioen aflosbaar ge
stelde 5°/» obligatiën een nieuwe leening
van slechts S 9 mlllioen a 2'/i°/o onders
hands heeft kunnen plaatsen, beteekent
de transactie een aanzienlijke rentebe
sparing,. Of deze echter een voldoende te
genwicht zal vormen voor de zware ver
liezen. die de Amerikaansche dochtermij.
der Koninklijke Shell evenals de andere
Amerikaansche petroleummijen moet lij
den door den prijzenoorlog op de benzine-
markt, moet ten zeerste worden betwijfeld
vooral nu deze strijd zich ook tot de markt
voor ruwe petroleum dreigt uit te breiden.
In verband hiermede was de stemming
voor aandeelen Koninklijke Petroleum in
de afgeloopen week gedrukt.
V. L., te L. Bedoeling ls aan te geven,
dat de weg particulier eigendom is en
dus afgesloten kan worden, als de eige
naar zulks wenscht.
L. C. W. H Dekken mag leder speler.
Mej. M. v. Bte L. Vlekken te ver
wijderen met vlekkenwater Tauplt.
L. E„ te L. De belasting bedraagt 1
totaal f. 24.19.
B. P„ te L. Aangezien ons niet be
kend is op welk bedrag vrij wonen en
licht wordt gewaardeerd, kunnen wij niet
berekenen hoeveel belasting u zult moeten
betalen.
Abonné A. G„ te Z. Wanneer de be
lastbare huurwaarde ln uw gemeente niet
meer dan f. 125 bedraagt, dan wordt daar
van geen belasting geheven.
H. v. d. S., te H. I. Voor zoover os
bekend eiken werkdag rijders de gewon
kantooruren. IL Directeur der Directe be
lastingen.
G. S., te L. Aan premiën levensver
zekering en begrafenisfonds kan niet
meer dan vijf ten honderd van het Inko
men worden afgetrokken. Ook onze mee
ning is, dat bedoelde kosten als beroeps
kosten zijn aan te merken en derhalve 1»
mindering kunnen worden gebracht. Vol
gens onze becijfering zou u in totaal
f25.02 moeten betalen.
H. B., te L. De premie ingevolge de
Ziektewet, welke door den werkgever op
den werknemer wordt verhaald, wordtbe-
schouwd als een verplichte bijdrage V®
den werknemer, voor een fonds en komt
dus in mindering van het inkomen.
Premiën levensverz. en begrafenisfond!
5°/o van het inkomen, doch niet meer dan
f. 100. Contributie voor een vakvereem-
ging, niet de contributie voor een werk-
loozenkas. De becijfering naar een inko-
men van f. 1920 is juist.
Mej. G., te L. U moet bijdragen in dj
kosten van aankoop van de zegels. Ooit
vroeger had dit reeds moeten geschieden
S. B„ te L. Als niet alle maaltijden
hij U gebruikt worden. Is een paar i
per week wel voldoende.
A. P. te N. Betten met melk, daarn»
met brandewijn.
De meeste andere fondsen konden zich'
zooals uit onderstaand koerslijstje blokt
vrijwel op vorige koersen handhaven. Aan
leiding tot bespreking der afzonderlijk'
afdeelingen bestaat er ditmaal niet.
4% Nederland 1017/8 1019/16.
3'/t°/o Nederland 100 99'/. 99 7/8.
3°/o Nederland 92 91.
2'/j% N.W.S. 77 3/4 77 5/16.
4% Ned. Indië 100 3/8 100'/: 100 1/4.
4°/o Rotterdam 1931 98 1/4 97 3/4.
Aku 33 3/4 34.
Philips 216 214 217.
Ford Automobielfabriek 220 224'/i 21?"
224'/:.
Unilever 72 5/8 713/4 73 1/4.
Alg. Exploratie 133 132'/: 135.
Redjang Lebong 165*/= 167'/: 1641/4 1»<'
Kon. Petroleum 145 3/4 144.
Handelsver. „A'dam" 157'/; 156'/: 159.
Dell Batavia Mij. 145'/! 146 143 3/4 Wl
Dell Mij. 1221/4 124'/= 123 3/4.
Amsterdam Rubber 91 3/4 90 5/8 911/'-
Hessa Rubber 95 99 95 91.
Kendeng Lemboe 135'/: 139 135 1/4.
Vico -70'/: 68'/: 69 1/4.
s-(
„Liefste, lk zal alleen van Jou houden, al wordt ik
honderd jaar
„En daarna ga je dan zeker andere meisjes achterna
loopen, veronderstel lk." (Humorist).
De verliefde„Zie je, het was zoo erg niet, toen ze
nog aan het postzegelloket was. Maar ik verzeker Je, dat
het oploopt, om lederen dag een half dozijn telegram
men aan je zelf te sturen." (Humorist),
