75*le Jaargang
WOENSDAG 17 OCTOBER 1934
No. 22875
ONZE REISGIDS.
STADSNIEUWS.
Hedenavond voor het laatst gelegenheid
tot fotografeeren.
ONZE LICHTWEEK-
PRIJSVRAAG.
UIT DE RAADZAAL.
VISSCHERIJBERICHTEN.
BUITENLAND.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cts. per regel voor advertentiën uit Lelden en plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertentiën 35 Cts. per regel. Kleine advertentiën
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANTi;
Voor Leiden per 3 maanden 1.2.36; per week 0.18
Bulten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „O.W
Franco per post 1.2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat uit DRIE bladen
EERSTE BLAD.
Heden ontvangen al onze abonné's
onze spoor-, tram- en autogids voor
den Winterdienst 1934'35.
EEN HALVE EEUW GETROUWD
Gisteren zijn voor onze stadgenooten
Bartholomeus Zwaan en mej. Teuntje de
Groot, wonende Hertzogstraat 3 de gouden
bruidsdagen Ingegaan, terwijl zij op 30
dezer het feit van hun 50 jarige echtver-
eentglng hopen te herdenken. De bruide
gom was tot voor enkele jaren terug als
kalkbrander werkzaam bij de firma Tege
laar te Warmond, waar hij 13 jaar werkte.
Daarvoor was hij gedurende 30 jaar in
gelijke betrekking bij de firma Wernink
alhier. Hun huwelljk werd gezegend met
de geboorte van 5 kinderen, die nog allen
in leven zijn; voorts zijn er 18 klein- en
4 achterkleinkinderen. De krasse oudjes
zijn respectievelijk 73 en 79 jaar en gaan
vroolijk en opgewekt de feestdagen tege
moet. Moge de komende periode bij hen
een rijke herinnering achterlaten.
Eenzelfde voorrecht als bet echtpaar
Zwaan, genieten ook de heer H. A. Bey
en Gonna Cornelia Dubbelaar, wonende
in de Bloemstraat 25. voor wien 29 October
de dag van hum gouden bruilofstfeest Is.
De heer Bey was zijn geheele leven in het
behangersvak werkzaam, deels bij de fir
ma's van Ewiik aan de Breestraat en Pan
der. Nieuwe Rijn en deels als zelfstandig
behanger. Een van zijn zoons er zijn er
vijf en een dochter bij wien het thans
jublleerende echtpaar inwoont, drukt op
maatschappelijk gebied de voetsporen van
zijn vader. Voorts mogen zij zich verheugen
in het bezit van 16 klein- en 5 achter
kleinkinderen. Mogen zij nog vele jaren
voor elkaar en hum nakomelingschap ge
spaard blijven.
INAUGURATIE PROF. VAN DER
KLAAUW.
De Inaugureele rede van den mieuwbe-
noemden hoogleeraar In de zoölogie prof.
dr. C. J, van der Klaauw is bepaald op
Vrijdag 16 November a.s. des namiddags
te 2 uur.
AFSCHEID H. A. V. TEN DIJK.
Na een dienstverband van 42 jaar heeft
onze oud-stadgenoot, de heer H. A. V. ten
Dijk, referendaris der P.T.T., chef van het
Aanneemkantoor der Rijkstelegrafie te Den
Haag, dezer dagen afscheid van zijn werk
kring genomen.
De directeur van het Telegraafkantoor
aan de Prinsestraat aldaar, de heer F. I. H.
Sassen, heeft bij die gelegenheid o.a. het
woord gevoerd en ging de loopbaan van
den heer ten Dijk bij de posterijen na. In
de residentie gekomen verkreeg hij de
moeilijke maar eervolle opdracht de bestel
dienst der telegrammen en expressebrieven
te reorganiseeren en zijn doorzettingsver
mogen in deze opdracht werd aanleiding,
dat op den besteldienst f. 20.000 per jaar
kon worden bezuinigd.
Verscheidene sprekers voerden daarna
nog het woord, waarbij geschenken werden
aangeboden.
Van den directeur-generaal ontving de
heer ten Dijk nog een schriftelijke dank
betuiging voor de diensten aan het Staats
bedrijf der P.T.T. bewezen.
o
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe insehrijving: J. de Vries, Stad
houderslaan 1, Leiden, kruidenierswaren.
Eigenaar: J. de Vries, Lelden.
Opheffing: Firma A. J. Lankhorst-Vister,
Haven 20 a, Leiden, manufacturenhandel.
Wijziging: Wed M. Koppeschaar, Bree
straat 159, Lelden, borduuratelier De pro
curatie van mej. R. A. Starre is ingetrok
ken. Wijziging handelsnaam in: Borduur-
ateller C. Doncker. Volmacht verleend aan:
G B. W. Denzier, Leiden. (Beperkende
Bepalingen).
o-
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het candidaatsexamen
Chineesch-Japansche taal de heer D. Ketel
(Arnhem) en voor het doctoraal examen
Wis- en Natuurkunde, Hoofdvak Schei
kunde mej. J. L. Robert (Rotterdam).
o
De Minister van Onderwijs Kunsten
en Wetenschappen heeft benoemd tot le
den van de commissie, welke belast is met
het afnemen van de in December en, zoo
noodlg in November dezes jaars te houden
akte-examens in de Pransche. Itallaansche
en Spaansche taal en letterkunde de hee-
ren dr. C. de Boer, hoogleeraar en L.
Dellbes, assistent aan de Universiteit
alhier.
Voor het alhier afgenomen examen
van apothekers-assistent zijn geslaagd de
dames A. C. Knape (Rotterdam) en J. M.
Wissink (Voorburg) en de heeren L. A.
Dronkert (Dordrecht) en J. A. Schrave-
sande (Rotterdam).
Wij herinneren aan de openbare
samenkomst, welke morgenavond ln de
Pieterskerk wordt gehouden en waarin ds.
A. B. te Winkel, dr. J. C. Kromslgt en ds.
Joh. W. Groot Enzerink de Kerkafscheiding
van 1834 zullen herdenken. Men zie ook
de advertentie tn ons Blad van gisteravond.
Met de Stscrt. no. 199 zijn verzonden
de afdrukken van de statuten betreffende
de vereeniging tot bevordering van den
export van Boeren Leidscbe Kaas, geves
tigd alhier.
DE LAATSTE KANS.
Wij herinneren eraan, dat de gelegen
heid tot het inzenden van foto's en oplos
singen van onzen lampenraadwedstrijd
slechts is opengesteld tot morgenmiddag
12 uur.
De enveloppen, waarin de oplossingen
gesloten zijn, moeten aan de buitenzijde
voorzien zijn van het opschrift „Lichtweek-
prijsvraag".
Oplossingen, welke ons later bereiken,
worden onherroepelijk ter zijde gelegd.
Velen zonden ons reeds hun oplossing
toe. Wacht niet langer en grijpt uw kans!
Voor hem of haar, die het juiste aantal
raadt of het dichtst benadert, stellen wij
een eersten prijs van f. 25 (in geld) be
schikbaar.
Voorts
twee geldprijzen van f. 20.
vijf geldprijzen van f. 10.
vijf geldprijzen van f. 5.
en twintig geldprijzen v. f. 2.50
In totaal derhalve f. 190.aan prijzen.
Bij meerdere goede oplossingen beslist
het lot.
De uitslag wordt na afloop van de
Lichtweek zoo spoedig mogelijk bekend
gemaakt.
DE DIRECTIE.
h-g slechts één avond bestaat er gelegenheid om foto's te maken van ons geïllu
mineerd kantoorgebouw en deel te nemen aan onzen fotowedstrijd. Morgen vóór
12 uur moeten de foto's ln ons bezit zijn. Bovenstaande opname werd vervaardigd
door den heer D. Laman, Kanaalstraat 39, alhier, wiens moeite wij zullen beloonen
met een premie van f. 2.50.
EEN AGENDA, DIE TE GEMAKKELIJK
WERD BEOORDEELD.
Over de jongste raadszitting valt feitelijk
heel weinig te zeggen, want de agende had
weinig om het lijf, zondert men het voor
stel, de brandweer te reorganiseeren tot
een politie-brandweer, uit.
De wetenschap, dat men gemakkelijk ge
reed kon komen, heeft de raad echter
weer eens parten gespeeld: één punt der
agenda ls niet afgedaan kunnen worden!
Gevolg van het noodeloos uitmeten van
kleinigheden tot in het oneindige
De heer Groeneveld zag een reeds eenige
Jaren geleden bij de begrooting geuiten
wensch thans in vervulling gaan: de
raadsleden zullen voortaan twee exempla
ren krijgen der stukken en handelingen
van den raad, één om schoon te bewaren.
De kosten daarvan zullen inderdaad niet
veel beteekenen.
De onderhandsche opdracht Inzake leve
ring van deze stukken aan de firma Groen
en Zoon vond opnieuw bestrijding bij den
heer Beekenkamp, die nogmaals aanbe
steding voorstond, doch wederom het pleit
verloor.
In principe is de omzetting der brand
weer in een polltle-brandweer met alge-
meene stemmen aanvaard. Zulks tot ons
groot genoegen. Reeds jaren terug hebben
wij immers daarvoor gepleit. Van geen
enkele zijde kwam verzet tegen het prin
cipe. Slechts is uit den treure gepleit voor
de 8 huidige brandwachts in vasten dienst,
hoewel reeds vast staat, dat 4 zullen over
gaan en B. en W. toezegden, zoo het maar
cenigszins mogelijk was de anderen elders
onder te brengen. De raad moest hier weer
eens „herkauwen"!
Een „mal geval" is de kwestie van ver
hooging der wedden van twee ambtenaren
bij de Lichtfabrieken. Het raadsbesluit van
2 Juli j.I. moest dit voorstel tengevolge
hebben, dat kon toch niet anders. Iemand
een hoogeren titel te verleenen zonder
financieel voordeel is toch zeker „eigenaar
dig". En bovendien, de derde heeft de
hoogere belooning reeds De raad wei
gerde echter de stemmen staakten
de consequenties te trekken uit een soort
moreele overweging. Doch dan had men 2
Juli anders moeten beslissen! Wij hoppn,
dat bij de herstemming in volgende zitting
de raad zich zal weten los te maken van
zijn verzet-motieven en dan de conse
quentie zal willen aanvaarden van het
vroeger genomen besluit. Anders beteekent
het toch grootendeels het besluit van 2
Juli herroepen.
Een moeilijke opdracht is gegeven aan
de Commissie voor de Strafverordeningen.
Het snorverbod handhaven, doch toch ge
legenheid geven om passagiers op te nemen
in de verboden straten, het lijkt ons prac-
tisch moeilijk te combineeren.
Overigens zij verwezen naar het verslag.
IJMUIDEN, 17 October. 1934.
VISCHPRIJZEN.
Tarbot per K.G. f.0.760.58; Griet per
kist van 50 K.G. f.2822; Tongen per K.G.
f. 1.601.05; Kleine Schol per kist van 50
K.G. f.22 5012; Schar per kist van 50
K.G. f. 1310; Tongschar per kist van 50
K.G f.27—26; Roggen per 20 stuks f.15
10; Vleeten per stuk f. 30.70; Pieterman
en Poontjes per kist van 50 K.G. f. 7.50
4.70; Groote Schelvisch per kist van 50
K.G. f.31—19: Middel Schelvisch per kist
van 50 K.G. f. 2212; Kleine Schelvisch per
kist van 50 K.G f. 146.60; Kabeljauw per
kist van 125 K.G. f.7640; Gullen per kist
van 50 K.G. f. 187; Lengen per stuk f. 1.35
—0.46; Heilbot per K.G. f. 0.95—0.46; Wij
ting per kist van 50 K.G. f. 8—2.40; Kool-
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De Vlootbesprekingen - Minister
conferenties - 2e en 3e Internationale.
De onder leiding van Norman Davis
staande Amerikaansche delegatie voor de
Londensche voorbereidende vlootbespre
kingen voor de vlootconferentie van 1935
ls gisteren te Plymouth aangekomen.
Vlce-admiraal Yamamoto ls gistermid
dag eveneens met de „Berengaria" te
Southampton aangekomen, waarna hij
zich onmiddellijk naar Londen naar den
Japanschen ambassadeur heeft begeven,
die de andere Japansche gevolmachtigde
voor de informeele besprekingen is.
De vlootbesprekingen zullen vermoede
lijk niet beginnen vóór de volgende week.
Voor de eerste maal heeft de Japan
sche regeering officieus haar besluit be
kend gemaakt om het verdrag van Wash
ington op te zeggen, door een officieus
communiqué, dat de woordvoerder van 't
Departement van Buitenlandsche Zaken
aan de pers overhandigd heeft en dat de
Instructies aan admiraal Yamamoto be
treft voor de besprekingen te Londen.
Deze instructies bevatten vijf punten:
le. het recht van eiken staat op natio
nale veiligheid en de vrede in het Verre
Oosten. (Dit sluit in het recht van Japan
om zijn veiligheid en den vrede in het
Verre Oosten te organiseeren).
2e. wezenlijke vermindering der bewa
peningen;
3e. beperking, zoo niet afschaffing der
officieuse wapenen; uitbreiding der de
fensieve wapens;
4e. opzegging door Japan van het ver
drag van Washington, met de hoop op
een rechtvaardiger verdrag;
5e. in geval van mislukking der con
ferentie zal Japan de maatregelen tref
fen, die door zijn veiligheid vereischt zijn.
Ook Yamamoto bevestigde den Japan
schen elsch betreffende pariteit met En
geland en Amerika.
Gisteren heeft de nieuwe Fransche mi
nister van buitenl. zaken Laval een onder
houd van bijna 2 uur gehad met Benesj,
den minister van Tsjecho-Slowakije.
Het onderhoud tusschen Laval en Benesj
werd bijgewoond door den Franschen ge
zant te Praag, Noel, die op uitdrukkelijk
verlangen van Laval naar Parijs was ge
komen. Noel was Indertijd door Laval uit
het ministerie van binnenlandsche zaken
overgeplaatst naar dat van buitenlandsche
zaken. Kort voor Laval aftrad als premier
werd hij benoemd tot gezant in Praag.
Zooals gemeld, gaat de Hongaarsche
premier Goemboes morgen naar Warschau
om Woensdag as. terug te keeren naar
Boedapest. Enkele dagen daarna gaat hij
maar Rome.
Officieus wordt medegedeeld, dat de
onderhandelaars der Tweede Internatio
nale de voorstellen der Derde Internatio
nale voor een gemeenschappelijk front tot
steunverleenling aan de socialisten ln
Spanje van de hand hebben gewezen.
Zij motiveerden hun weigering met de
mededeellng, dat zij den politieken toe
stand in Spanje geheel anders beoordeelen
dan de vertegenwoordigers der Communis
tische Internationale.
JAPAN.
Naar een crisis?
Men acht in politieke kringen een
ministerieele crisis waarschijnlijk, hoewel
niet onmiddellijk aanstaande, zulks in
verband met de bekende reorganisatie-
maatregelen in Mantsjoerije. Reeds zijn
twee hooggeplaatste ambtenaren van het
departement van Koloniën afgetreden. Het
heet, dat ook generaal Hisjikari, de Japan
sche ambassadeur in Mantsjoerije en
gouverneur-generaal van Kwangtoeng, er
toe zal overgaan in den loop van deze
maand zijn ontslag aan te bieden.
Hij zou dan wellicht worden opgevolgd
door generaal Minami, oud-minister van
Oorlog.
Heden zal de ministerraad vergaderen
ondanks den nationalen feestdag. De re
geering tracht massa-ontslagen te voor
komen van hoogere koloniale ambtenaren.
In politieke kringen verwacht men, dat de
regeering de crisis zal kunnen bedwingen
tot de buitengewone zitting van het parle
ment.
visch per stuk f. 1.040.14; Makreel per
kist van 50 K.G. f.5.50—1.85.
Aangevoerd 971 kisten versche haring.
Prijzen f. 52.30 p. k.
Aangekomen 9 Stoomtrawlers: RO. 46
met f.3565; IJM. 38 met f.5019; IJM. 15
met f.3033; IJM. 78 met f.1890; IJM. 76
met f.2743; IJM. 71 met f.4927; IJM. 41
met f.1621; IJM. 130 met f.2083; IJM. 114
met f.1708 en 6 loggers: IJM. 204 met
f.645; KW. 89 met f.875; KW. 74 met
f.1330; KW. 114 met f.887; KW. 23 met
f.802; KW. 91 met f.538; SCH. 107 met
f669 voor versche haringSCH. 69 met
f.523 idem; SCH. 53 met f.638 idem; KW. i
31 met f.593 idem; KW. 159 met f.957; 1
KW. 159 met 4 kantjes; KW. 31 met 1
kantje voor Katwijk.
m
BINNENLAND.
Nieuwe bezuinigingsmaatregelen bij de
N.Z.H.T.M. in uitzicht gesteld, o.a. een
loonsverlaging van 10*/.. (Laatste Berich
ten, le Blad).
De bedrijfsraad voor de sigaren-industrie
geinstalleerd. (Binnenland, 3e Blad).
Weinig resultaat van de instelling van
geheime nummers bij de Staatsloterij.
(Binnenland, 3e Blad).
Ons parlementair overzicht. (3e Blad).
De Londen—Melbourne-race; Holland-
sche deelnemers op Mildenhali. (Sport, 3e
Blad).
Groote brand te Oegstgeest; woning,
garage en schuur een prooi der vlammen.
BUITENLAND.
Verdere ontdekkingen in het moordcom
plot van Marseille. (3e Blad en Tel. le BI.).
Ter voorbereiding der Vlootbesprekingen.
(Buitenl., le Blad).
Geen overeenstemming tusschen 2e en
3e Internationale. (Buitenland, le Blad).
Nieuwe eed der Duitsche ministers. (Bui
tenland, le Blad).
De in Amerika ontvoerde mevr. Stoll
ongedeerd teruggevonden. (Tel. le Blad).
DUITSCHLAND.
Nieuwe eed voor ministers - De kerkstrijd
- Arrestatie te Danzig.
Gisteren is in den Kabinetsraad besloten
tot een nieuwe eedsformule voor ministers,
luidende als volgt:
„Ik zweer, ik zal den leider van het Duit
sche Rijk en Volk, Adolf Hitler, trouw en
gehoorzaam zijn, mijn kracht voor het
welzijn van het Duitsche volk geven, de
wetten behoeden, de op mij rustende plich
ten consciëntieus vervullen en alle zaken
onpartijdig en rechtvaardig voor ieder
leiden. Zoo waar helpe mij God."
Alle ministers hebben terstond in han
den van Hitier dezen eed afgelegd.
Naar de „Times" uit München verneemt,
heet het daar dat het „huisarrest" van den
ontslagen bisschop Meiser is opgeheven,
maar tevens loopt het gerucht dat hij niet
meer in het bisschoppelijk paleis is en el
ders onder bewaking vertoeft.
De hoogleeraren van de theologische fa
culteit aan de universiteit te Erlangen
hebben gezamenlijk een protest gericht
tot den stadhouder te Beieren, generaal
v. Epp, tegen het ontslag van dr. Meiser.
Zij zeggen daarin het ontslag niet als wet
tig te kunnen beschouwen, evenmin als
de andere maatregelen, die het rijkskerk
bestuur op 11 October heeft getroffen.
„Deze maatregelen toch zijn onvereenig-
baar met de broederliefde, trouw, waar
heidsliefde en de goddelijke geboden. Bo
vendien is het recht van benoeming en
ontslag, vervat in de confessie van de
evangelische kerk, geschonden."
Een leidende figuur van de Centrum
partij van Danzig, Oberregierungs- en
Schulrat Behrendt, is in arrest gesteld,
verdacht van ernstige ln functie begane
vergrijpen. Hij is ter beschikking gesteld
van den rechter van instructie.
Behrendt wordt er van beschuldigd uit
hoofde van zijn functie verkregen kennis
over dienstgebeurtenissen, welke hem ter
core waren gekomen door zijn vertrou
wenspositie in den schooldienst van Dan
zig, te hebben medegedeeld aan den ver
tegenwoordiger van een naburige mogend
heid.
o
OOSTENRIJK.
Een politieke moord?
De burgemeester van Ober-Bierbaum bij
Tulln is door dorpsbewoners dood op een
akker gevonden. Hij was gewurgd en van
de daders ontbrak elk spoor.
Het slachtoffer, Joseph Kaiblinger, was
politiek herhaaldelijk op den voorgrond
getreden. Hii was een vooraanstaand per
soon in den Beneden-Oostenrijkschen Boe
renbond en had een functie in de districts
leiding van het Vaderlandsche Front en bij
de Oost-Markische stormtroepen. De moge
lijkheid bestaat, dat men hier te doen
heeft met een politieken moord.
RUSLAND.
Weer sabotage-vonnissen.
Het militaire college van het Hoog
gerechtshof der Sovjet-Unie heeft vonnis
geveld in de zaak tegen een groep
employés van een metaalbewerkings-
fabriek, die waren aangeklaagd wegens
spionage en contra-revolutionaire acties.
Drie beklaagden werden ter dood ver
oordeeld, de overigen zullen vrijheidsstraf
fen hebben te ondergaan varieerende tus
schen twee en tien jaar.