75sle Jaargang MAANDAG 8 OCTOBER 1934 No. 22867 Onze Lichtweek-Prijsvraag. STADSNIEUWS. Het voornaamste Nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIEN 30 Cts. per regel voor advertentiën uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertentiën 35 Cts. per regel. Kleine advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordein dsplem Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2SOO Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57Ö55 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT:] Voor Leiden per 3 maanden f. 2.35; per week f 0.18 Bulten Leiden, waar agenten .gevestigd zijn, per w. t;18 Franco per post f. 2.35 portokosten. Dit nummer bestaat uit VIER blaoen EERSTE BLAD. EEN RAAD- EN EEN FOTO-WEDSTRIJD. Gedurende de Leidsche Winkelweek, welke van 10 tot en met 20 October wordt gehouden, zal ons kantoorgebouw des avonds met honderden electrisehe lampjes verlicht zijn. Wij stellen voor al onze abonné's de ge legenheid open het juiste aantal te raden. De oplossingen moeten gesloten zijn in een enveloppe, welke aan den buitenkant het opschrift „Lichtweek-prijsvraag" draagt en uiterlijk Donderdag 18 October des middags om 12 uur in ons bezit zijn. Oplossingen, welke ons later bereiken, worden onherroepelijk ter zijde gelegd. De eenige voorwaarden, waaraan men moet voldoen om aan onze prijsvraag te kunnen deelnemen zijn dus: abonné van ons Blad te zijn en vóór genoemd tijdstip in te zenden. Voor hem of haar, die het juiste aantal raadt of het dichtst bena dert, stellen wij een eersten prijs van f. 25 (in geld) beschikbaar. Voorts twee geldprijzen van f. 20. vijf geldprijzen van f. 10. vijf geldprijzen van f5. en twintig geldprijzen v. f. 2.50 In totaal derhalve f. 190.aan prijzen. Bij meerdere goede oplossingen beslist het lot. De uitslag wordt na afloop van de Lichtweek zoo spoedig mogelijk bekend gemaakt. Bovendien verbinden wij aan onze Lichtweek-prijsvraag nog een wedstrijd voor amateur-fotografen onder onze abonné's. Wij noodigen hen uit een avond-opname te maken van ons geïllu mineerd kantoorgebouw en deze aan ons toe te zenden. Foto's, welke te onzer be oordeeling daartoe geschikt zijn, zullen in ons Blad worden gereproduceerd en de vervaardiger ervan worden beloond met' een premie van f. 2.50. De foto's moeten afgedrukt zijn op zwart glanzend papier, mogen niet kleiner zijn dan 6X9 c.M. en moeten eveneens uiterlijk Donderdag 18 October om 12 uur in ons bezit zijn. Het spreekt van zelf, dat de raad- en de fotowedstrijd geheel onafhankelijk van elkaar staan en dat men dus naar ver kiezing aan een dezer twee of aan beide mag deelnemen. Wij wenschen onzen abonné's veel succes toe! DE DIRECTIE. PROF. DR. L. VAN ITALLIE. In een plechtige zitting van den Senaat der universiteit te Luik is Zaterdag prof. dr. L. van Italië, hoogleeraar alhier, tot doctor honoris causa bevorderd. VEERTIGJARIG JUBILEUM BIJ T. EN D. Heden herdacht de heer J. van der Linden den dag dat hij vóór 40 jaren in dienst trad bij de firma Tieleman en Dros. Hedenmorgen om 10 uur werd hij binnen geleid in een lokaal, dat daartoe was be schikbaar gesteld en toegesproken door den oudste van zijn collega's, den heer L. Erades, die hem namens het personeel een penduleklok en twee planten aanbood. Daarna werd hij ontboden op het privé- kantoor en hartelijk toegesproken door den heer A. H. Dros Sr., die hem namens de firmanten een enveloppe met inhoud aanbood. De heer van der Linden dankte allen hartelijk voor deze hulde en de fraaie cadeaux, en vertrok toen om het verdere van den dag in huiselijken kring door te brengen. o ZILVEREN JUBILEUM „DE LEIDSCHE COURANT". In de Hartebrugkerk heeft gistermorgen de kerkelijke herdenking plaats gehad van het zilveren jubileum van het R.K, Dag blad ,,De Leidsche Courant". De zeereerwaarde pastoor Smitz droeg een plechtige Hoogmis op, waarna kape laan Drost de feestpredicatie hield. 's Middags werd in het clubgebouw in de Hazewindsteeg een bijeenkomst gehouden van bestuur en personeel, waarbij de administrateur, de heer J. B. rijmers, namens het personeel aan het College van Commissarissen een gedenkbord aanbood. De president-commissaris, dr. Walen kamp, heeft hiervoor bedankt, waarna een gezellig samenzijn volgde. GOEDKOOP TRAMMEN TIJDENS DE LICHTWEEK. Tijdens de komende Lichtweek zullen de enkele reisbiljetten met bestemmin" Leiden der N.Z.H.T.M. geldig zijn als retourbiljetten en wel uitsluitend des avonds na 6 uur, teneinde het bezoek van belangstellenden uit de omgeving te stimuleeren. C. PELTENBURG PZN. t Een werkzaam leven afgesneden. De heer C. Peltenburg Pzn„ In den ouderdom van ruim 80 jaar is te zijnen huize te Oegstgeest overleden de heer C. Peltenburg Pzn., in leven oud directeur van de N.V. Boekhandel en Drukkerij v.h. E. J, Brill alhier, aan welke firma hij gedurende 54 jaar is verbonden geweest, waarvan 33 jaar als directeur. De heer Peltenburg begon zijn loopbaan in den boekhandel in 1866 bij Hazenberg te Leiden, vervolgens ging hij naar Den Haag, bij de firma Thierry en Mensing, in de „Vijf Vocalen" gelegen in de School straat. Daarna werkte hij in 1872 bij G. Th. Bom, t,e Amsterdam, om vervolgens weer bij Hazenberg terug te keeren, waarop hij op verzoek van wijlen den heer F. de Stoppelaar in 1880 bij de firma E. J. Brill in dienst trad. Genoemde zaak is oorspronkelijk ge sticht door S. en J. Luchtmans, waarin in 1806 de bekwame boekdrukker Jan Brill opgenomen werd, die in 1821 mr. J. T. Bodel Nijenhuis, een bloedverwant van Luchtmans, als medewerker kreeg, tevens kwam Evert Jan Brill, zoon van Jan Brill als hulp er bij. In 1848 vond een liquidatie der zaak plaats, met een enorme fonds veiling. Daarna richtte E. J. Brill een zelf standige zaak .op, onder zijn eigen naam, gesteund door de relaties van Luchtmans. Hij kreeg groote vermaardheid door het drukken van werken in Oostersche talen. Na zijn overlijden in 1871 werd de zaak overgenomen door den heer A. P. M. van Oordt, die zich eenigen tijd later asso cieerde met den heer F. de Stoppelaar. In 1896 is de firma in een N.V. omgezet, met beide firmanten als directeuren, en in 1898 werd de heer Peltenburg onder-directeur. In 1900 werd hij eveneens directeur. In 1904 stierf de heer v. Oordt, en 8 Junf 1906 de heer De Stoppelaar. Van dien da tum af is de heer Peltenburg als eenig directeur werkzaam. En hoe! Men heeft slechts den Fondscatalogus op te slaan om getroffen te worden door de overtal- rijke namen van geleerden, vooral op Oriëntalistisch en Ethnographisch gebied, wier werken hij het licht deed zien. Welk een vermaardheid zich de firma Brill onder zijn leiding op dit gebied ver wierf, komt het best tot uiting in hetgeen de directeur der Universiteitsbibliotheek, dr. W. C. Wieder, onlangs over hem schreef Het Tijdschrift van het Kon. Ned. Aard rijkskundig Genootschap werd vanaf 12 jaar na zijn oprichting, welke in 1876 plaats vond,-gedrukt bij de firma Brill, zoodat de heer Peltenburg bij zijn afscheid als directeur der firma Brill op 1 Juli j.l„' gedurende 46 jaar aan het tijdschrift ver bonden was, waarvan 34 jaar als directeur Toen de heer Peltenburg op 28 December 1932 zijn 80sten verjaardag vierde, werd hij door prof. Snouck Hurgronje toege sproken als ..de oudste Nederlandsche Oriëntalist". Met deze woorden werd de belangrijke werkzaamheid der firma op 't gebied der Oostersche uitgaven in ons land gewaardeerd. De firma Brill onder leiding van Peltenburg bleef den toene- menden bloei der Oostersche studiën in ons land onder mannen als de Goeje, Houtsma, Snouck Hurgronje en zooveel anderen meester en opende ruim gelegen heid voor de Nederlandsche oriëntalisten tot het publiceeren hunner studie's. Door de uitgave der oude Arabische geo- graphen door de Goeie en door de Ency clopaedic von den Islam betrad de firma het gebied der geographie en muntte daarin uit door grootsch opgezette publi caties als de Siboga-expeditle van Max Weber, het groote werk Nova Guinea van A. Wiehmann, de Jesup Noth Pacific Ex pedition en andere. De expeditie van Nieu- wenhuis „Quer durch Borneo" en van Abendanon door Midden-Celebes mogen als welgeslaagde publicaties genoemd worden. Gewoonlijk werden de auteurs vrienden van Peltenburg. Zijn geheele belangstel ling was erop geconcentreerd hun ge schriften in 't beste passende gewaad te steken en de belangstellenden van het be staan ervan op de hoogte te brengen. Vele van zijn publicaties zijn van internatio nale beteekenis en moesten over de geheele wereld bekend gemaakt worden. Het is misschien niet van algemeene be kendheid, dat onder Peltenburg's beheer aan de firma Brill belangrijke uitgaven van buitenlandsche instituten werden toe vertrouwd, zooals de Publications of the American Ethnological Society onder F. Boas en de Publications of the Princeton Expedition to Abyssinia door E. Littmann. Deze ontwikkeling der geographisch pu blicaties leidde ertoe, dat de heer Pelten burg voor de firma Brill in vereeniging met een firma te Leipzig de finantieele verantwoordelijkheid op zich nam van een der meest belangrijke geographlsche pu blicaties der laatste jaren, de groote Ptolemaeus-uitgave van het Vaticaan. Het is de eerste maal, dat een der groote fac- similé-uitgaven van het Vaticaan bij een Nederlandsche firma verschijnt en in de geschiedenis van den boekhandel moet men misschien tot Plantijn teruggaan om een dergelijke relatie met het Vaticaan nog eens aan te treffen." Behalve op zakelijk gebied heeft de heer Peltenburg zich ook op ander terrein ver dienstelijk gemaakt. Zijn vaderlandlievend hart ging vooral uit naar de Oegstgeester Burgerwacht, waarvan hij vele jaren de commandant en de ziel is geweest. De gemeente Oegstgeest, waar hij zoo vele jaren heeft gewoond, verliest in hem een harer trouwste ingezetenen. Hij rustte in vrede. De teraardebestelling van het stoffelijk overschot zal a.s. Donderdagmiddag om 12 uur plaats vinden op de begraafplaats nabij het Groene Kerkje. Geheel in over eenstemming met het eenvoudige karakter van den overledene, verzoekt de familie geen bloemen te zenden, terwijl aan de groeve geen toespraken zullen worden ge houden. BUURTHUURDERS VEREENIGING „DE KOOI". Bovengenoemde vereeniging vierde Za terdagavond haar 12'/: jarig bestaan in de luisterrijk versierde zaal van oafé restau rant „Zomerlust". De voorzitter de heer J. Verhoeven opende precies oo tijd dezen feestavond met 'n opwekkend woord tot leden en be stuur, Daarna was het woord aan het in Leiden welbekende gezelschap M. v. Beem, dat met zijn uitstekend spel danig de lachlust der aanwezigen opwekte. Na de pauze, die op voortreffelijke wijze met muziek van de Blue Rhytm Boys werd •gevuld wat trouwens den geheelen avond het geval was vond de huldiging plaats van pioniers van de B, H. V. de Kooi, n.I. de heeren G, Mieremet, Joh. v. d. Broek en A. v. Polanen, waarvan eerst en laatstgenoemde tevens 12'/» jaar aan het bestuur verbonden zijn. Rest nog te vermelden, dat de avond besloten werd met een bal. dat onder leiding stond van mevr. Jeanne de Wekker. Alles met alles een welgeslaagde avond. VAN TREIN- TOT BUSSTUDENT. Naar wij vernemen is te Den Haag een academische reisvereeniging opgericht, welke geregelde busdiensten organiseert in het centrum der residentie tot voor de gebouwen der Leidsche Universiteit en Technische Hoogeschool te Delft. Het ligt in de bedoeling te beginnen met ongeveer 20 diensten per week. o LEIDSCHE MECCANO-CLUB. Zaterdagmiddag hield de L.M.C. weer een vergadering in „Royal" aan de Doeza- straat. Nadat de voorzitter deze vergadering geopend had, begon de leider met een lezing over telegrafie en telefonie. Hij ver klaarde de morse-sleutel en het apparaat, waarmee meestal de punten en strepen, maar soms ook al letters op het papier worden gezet. Vervolgens liet hij zien, dat, als door een draad om een kern electrisehe stroom wordt geleid, deze kern meer of minder magnetisch wordt. Bij een microfoon werden door spreken trillingen veroorzaakt in een plaatje, waar door de stroomsterkte telkens veranderd wordt. In de ontvanger worden door deze veranderde stroomsterkte twee kerntjes meer of minder magnetisch gemaakt. Deze trekken dus ook een trilplaatje meer of minder aan. De hierdoor ontstane trillin gen geven dus hetzelfde geluid weer, dat in de microfoon in trillingen werd omge zet. Een eenvoudige microfoon is te ma ken van een aan twee kanten toegespitst koolstiftje, dat vrij kan bewegen in twee uithollingen van twee andere koolstiftjes. Met deze microfoon kan heel duidelijk het tikken van een horloge worden voortge plant. De microfoon in de telefoon is veel gevoeliger door het groote aantal con- taktplaatsen, die hier gemaakt worden door kogeltjes tegen een plaatje. Op de bijeenkomst werd met behulp van een zakbatterijtje getelegrafeerd en getelefo neerd. wat zeer in den smaak viel. Het kastje aan de gewone telefoon ts voor contact, schel, etc. De automatische telefoon werkt, doordat schokjes worden opgenomen in automaten, apart voor tientallen, honderdtallen etc. Vervolgens werden eenige modellen voor de a.s. tentoonstelling opgegeven, waarna de voorzitter deze bijeenkomst sloot. DE VACATURE DS. A. DE BONDT. Ds. Wiersinga beroepen. In de vacature ds. A. de Bondt is bij de Geref. Kerken alhier beroepen ds. H. A. Wiersinga te Vlissingen. Ds. H. A. Wiersinga werd 19 Jan. 1896 te Meppel geboren, studeerde aan de V. U. te Amsterdam en werd in 1920 candidaat. In Juli 1923 aanvaardde hij het predikambt bij de Ger. Kerk van Medan <N. I) Toen hij in 1928 repatrieerde, mocht hij wegens gezondheidsredenen van zijn echtgenoote niet weer naar Indië terugkeeren. Op 17 Maart 1929 aanvaardde hij als op volger van ds. P. N. Kruyswijk, die naar Hilversum was vertrokken, het predikambt te Vlissingen. Hier werd hij bevestigd door zijn broer, ds. W. A. Wiersinga van Loos duinen. Tijdens zijn verblijf te Vlissingen werden beroepen naar Nijmegen en Zeist afgeslagen. Ds. Wiersinga is een bekende figuur in de kringen van het N. C. S. V. en de zen dingsconferenties te Lunteren en geniet de reputatie van een uitstekend kansel redenaar. TOONEELVEREENIGING „OEFENING BAART KUNST". Viering van het 35-jarig bestaan. Bovengenoemde vereeniging heeft gister middag en -avond op opgewekte wijze haar 35-jarig bestaan gevierd. De feeste lijkheden begonnen met een receptie in de zaal van den heer Van Duuren aan de Beestenmarkt, welke druk bezocht was en waarvan velen gebruik maakten om het bestuur te complimenteeren. De Leidsche Dilettantenclub offreerde het bestuur een zilveren lauwerkrans, de oud-souffleur, de heer Zandvliet een dito lauwertak' de zus- terver. „Het Nieuwe Tooneel" schonk fraaie bloemen, welk voorbeeld door eenige oud-leden werd gevolgd en zoo was een voortdurend komen en gaan van corpo raties en personen, die het jubileerende bestuur kwamen gelukwenschen. 's Avonds werd in de geheel gevulde zaal van het Volksgebouw een feestelijke jubileumavond gegeven. Nadat het be stuur een .welkomstlied was toegezongen en een heel mooi toepasselijk tableau was vertoond, sprak de voorzitter der feest commissie, de heer H. de Vroede een korte rede uit, waarin hij allereerst allen wel kom heette en erop wees, hoe deze feest viering onder moeilijke tijdsomstandig heden plaats vindt. Het aantal leden en donateurs is daardoor sterk verminderd en alleen een trouw bezoek aan de repe tities zal het mogelijk maken om het hooge peil, waarop de uitvoeringen in de laatste jaren staan, te handhaven en, als het kan, nog op te voeren. In dit verband brengt spr. ook hulde en dank aan den regisseur, den heer De Water voor diens arbeid. Spr. richt zich vervolgens tot den heer H. W. van Zijp, die gedurende 15 jaar voorzitter en tot den penningmeester, den heer D. Wijngaard en diens echtgenoote, die bel den 30 jaar lang lid respectievelijk dona trice zijn. Namens de leden biedt hij twee zilveren lauwerkransen aan, welke door den voorzitter aan het vaandel worden be vestigd. De heeren Van Zijp en Wijngaard ont vingen beiden een stoffelijk aandenken, terwijl de dames in de bloemetjes werden gezet. Ook de voorzitter van „Onderling Kunstgenot" huldigde het bestuur met een zilveren lauwertak, waaraan de heer P. v. d. Pijl nog een geschenk toevoegde. De heer Van Zijp dankte voor al dit huldebetoon en bood der voorzitter der feestcommissie, den heer en den regisseur, den heer De Water eveneens een stoffelijk bewijs van dankbaarheid aan. Hiermede was het officieele afgeloopen en werd overgegaan tot het feestelijke deel van het programma. Het accordeon-gezel schap „Onderling Kunstgenot" bracht on der leiding van den heer Kromhout eenige mooie nummers ten gehoore, terwijl leden der jubileerende vereeniging een aantal duetten en kluchten opvoerde. Beider suc ces was groot, zoodat de avond omvloog en het bal aanbrak, voor men het wist. Gé Hofenks' band verleende op de be kende vlotte wijze muzikale medewerking aan dezen geslaagden avond. In ons geschiedkundig overzicht der ver eeniging is nog verzuimd te vermelden, dat ook de heer J, Noordanus Sr. gedurende een vijftal jaren de leiding heeft gevoerd over het destijds bestaande dameskoortje. Dit verzuim zij bij deze hersteld BINNENLAND. De vlootschouw op Schiphol (3e Blad). Geen filmvertooningen meer op de sche pen der Rotterdamsche Lloyd (Binnenl., 3e Blad). Op een onbewaakten overweg te Stomp- wijk is een motor door een trein gegrepen; de motorrijder en diens verloofde werden gedood (Gemengd, 2e Blad). Het slachtoffer van den moordaanslag te Gouda overleden (Gemengd, 2e Blad). De officieele opening van de spoorlijn Alphen Boskoop Waddinxveen Gouda (3e Blad). Overleden is de schilder Isaac Israels (Kunst, le Blad). BUITENLAND. De regeering Lerroux blijft in Spanje meester van den toestand. De regeering van Catalonië is gevangen genomen na 'n mislukte poging de onafhankelijkheid uit te roepen (3e Blad en Tel., le Blad). Groote rede van Mussolini te Milaan (3e Blad). Een Turksch-Fransch vlootincident (Bui tenland, le Blad). Geruchten over eischen der Duitsche Rijksweer aan de regeering (Buitenland, le Blad). In Duitschland is een nieuwe R.K. Kerk, los van Rome, ingesteld (Buitenland, le Blad). Geen verrassingen bij de Fransche kan tonnale verkiezingen (Buitenland, le BI.). INSTITUUT VOOR ARBEIDERS ONTWIKKELING AFD. LEIDEN. Opening van het winterseizoen. Voor een tot in alle hoeken gevuld Trianontheater organiseerde het Instituut v, A. O. afd. Leiden gistermorgen haar eerste Zondagmorgenbijeenkomst in dit seizoen. De voorzitter der afdeeling, da heer v. Woudenberg verwelkomde de tal rijke schare van leden en donateurs en wees op de beteekenis van de bijeenkom sten. Spr. uitte hierbij den wensch, dat ook de Maandagavondbijeenkomsten een stijgende belangstelling zullen ondervin den. Het tooneelgezelschap „De Jonge Spe lers" onder leiding van Ben Groeneveld voerde daarna op de cabaret-revue „Cir cus der wereld". Ben Fiolet, optredend als conferencier lichtte de revue toe, waarbij deze het auditorium uifnoodigde, met be hulp van een denkbeeldigen schijnwerper hier en daar een kijkje te nemen. Aller eerst werden de stralen gericht op een belastingkantoor, waarbij de ambtenarij met haar voorschriften en gewichtige reglementen danig in het zonnetje wordt gezet. Een geestige scène vormt het be zoek aan een sport-museum, waarbij de draak gestoken wordt met de zucht naar kampioenstitels. Zooals gebruikelijk wordt ook de ernst niet vergeten en wordt een tafereel gewijd aan Herman Heyermans met een fragment van diens bekende schets „De brief in 't schemer". De fluiste rend gesproken woorden van de blinde vrouw, die hierin optreedt, kwamen wei- licht niet geheel tot hun recht, doch toch liet een en ander niet na, grooten indruk te verwekken. De revue wijdt daarna nog aandacht aan een tweetal actueele zaken, n.I. aan de spelling-Marchant en aan de Jodenvervolging, In deze laatste scène geeft 'n quasi gelijkgeschakeld Jodenman- netje allerlei rake opmerkingen ten beste, die evenwel bij z'n „Fiihrer" niet in den srïicLeik vallen De Napoleontische kleeding en dito houding van den laatstgenoemde waren hierbij niet bepaald identiek aan den be doelden persoon. Het geheel, doch in 't bijzonder deze laatste scène oogstte een warm applaus. Zoowel voor de spelers, als voor het Instituut v. A O. was het ongetwijfeld een succesvolle bijeenkomst. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Opheffingen. Bloembollen Kweekerij en Handel „Merkara", Teylingerlaan 9, Sas- senheim. A. van Wagtendorff van Rijn, Haven straat 16, Noordwijkerhout, kantoor-, en teekenbehoeften; tabak, sigaren en sigaretten. Onze stadgenoot, de agent van politie M. van der Wolf is benoemd tot rijksveld wachter met standplaats Den Haag. Aan den wachtmeester J. H. de Haas van het 6e Regiment Veld-Artillerie alhier is heden de bronzen medaille voor lang- durigen dienst uitgereikt. Donderdag 18 October a.s. hoopt de heer L. Volkering den dag te herdenken waarop hij voor 25 jaar als waschbaas in dienst trad bij de Gestichten Endegeest, Voorgeest en Rhijngeest te Oegstgeest. In de Stedelijk" waren opgenomen; Maandag 1 October Dinsdag 2 October Donderdag 4 October Vrijdag 5 October Zaterdag 6 October Werkinrichting 59 volw. pers. 58 volw. pers. 55 volw. pers. 59 volw. pers. 56 volw. pers.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1934 | | pagina 1