SPANJE IN OPSTAND
Groote rede van Mussolini te Milaan
LEIDSCH DAGLLAD - Dera'e Blad
Maandag 8 October 193?
DE REGEERING LERROUX SCHIJNT
MEESTER VAN DEN TOESTAND.
Vriendschap of vijandschap
O
DE CATALAANSCHE REGEERING GEVANGEN GENOMEN
De regeering Lerroux schijnt het pleit
over de geheele linie te zullen w.nnen.
Dat is de indruk, dien men krijgt uit de
lange reeks telegrammen, die in groote
wanorde binnenkomen. Te Madrid ls het
vrij rustig. Zaken en fabrieken hebben Za
terdag hun deuren heropend. Het bedrijf
der verkeersmiddelen was normaal. Ook
alle overige openbare Instellingen werken.
In het mljngebled van Asturie, waar de
toestand revolutlonnalre vormen had aan
genomen. ls de macht overal weer ln han
den van de politie overgegaan. In de ge
bieden aan den Golf van Blscaye en ln de
streek van Elbar is de revolutionnalre be
weging door de openbare macht onder
drukt. In het overige deel van het schier
eiland en vooral in Andalusle is de toe
stand volkomen normaal en heeft geens
zins tot eenlgerlei ongerustheid aanlei
ding gegeven AUeen de rechtsche bladen
zijn verschenen. Het personeel van de
overige dagbladen handhaaft de staking
Over het algemeen wordt uiting gegeven
aan de meening. dat de algemeene staking
der socialisten, waar de syndicalisten zich
niet bij hebben aangesloten, mislukt ls.
Men erkent, dat de regeering den toestand
meester ls en dat de geheele gewapende
macht van den staat trouw achter de re
geering ls blijven staan.
Desondanks moet de bewering, dat de
staking reeds mislukt is rijkelijk optimis
tisch genoemd worden. Het staat nJ.
vast, dat overal nog gestaakt wordt. Vooral
in Bilbao is de toestand gespannen; hier
rekenen de socialisten op steun van se
paratistische groepen. In verschillende
dorpen heeft men den communistlschen
staat uitgeroepen, verscheidene agenten
van politie zijn overvallen. Vier hunner
zouden gedood zijn.
Te Madrid
Naar verluidt oefenen de revolutionnalre
stakers ln Madrid grooten druk uit op de
arbeiders, zoodat zelfs diegenen, die liever
niet zouden staken, het niet wagen aan het
werk te gaan. Post wordt niet bezorgd, het
schijnt, dat een deel van de uitgezonden
postbestellingen vernield ls. Een deel der
telegraafambtenaren, die geweigerd heb
ben aan het werk te gaan, is gearresteerd.
De broodverzorging van de hoofdstad
wordt door soldaten, zij het ook ln be
perkten omvang, uitgevoerd. Voor de bak
kerijen staan lange rijen.
Gisteren overdag bleef het vrij rustig ln
Madrid doch gisteravond hebben anar
chistische en jong-sociallstische groepen
in verschillende deelen van Madrid op
nieuw tal van overvallen gepleegd op po
litiepatrouilles en militairen. Daarbij is
het tot hevige vuurgevechten gekomen. Er
zijn opnieuw eenige personen gedood en
zeer veel personen gewond. Ook de woning
van den minister-president is onder vuur
genomen.
Zoowel de Katholieke organisatie als de
ln de Katholieke Volksactie georgani
seerde Jeugd ls overal tewerk gesteld, waar
ten gevolge van de stakingsbeweging ar
beidskrachten ontbreken. Vermoedelijk
zullen de Katholieke arbeiders de commu
nistische en sociaal-democratische arbei
ders meer en meer verdringen.
Catalonië verklaart zich onafhankelijk.
Het grootste gevaar dreigde ln Catalo
nië, daar de separatisten niet ophielden
om te ijveren voor het uitroepen der on
afhankelijkheid. Tenslotte ls de regeering
Companys daarvoor gezwicht. Zaterdag
avond verscheen president Companys op
het balkon van het paleis der generaliteit
en las onder bijvalsbetuigingen van de
menigte den volgenden oproep voor:
„Catalanen! De monarchie en haar
vrienden hebben de regeering op zich ge
nomen om de republiek te vernietigen. Alle
goede republikeinen zijn opgestaan om de
vernietiging der republiek te verhinderen.
Catalonië kan het geheele Spaansche volk
dat vecht voor zijn vrijheid, zijn solidariteit
niet ontzeggen. Catalonië breekt alle be
trekkingen met de Spaansche regeerings-
instanties af. De regeering van de genera
liteit proclameert den Catalaanschen staat
van de federale Iberische republiek. Op dit
plechtig uur nemen het Catalaansche par
lement en de Catalaansche regeering de
geheele macht in handen.
Tenslotte doet de president een beroep
op het volk om de discipline te bewaren.
De Calalaansche regeering zal onverbid
delijk optreden tegen degenen die de orde
in gevaar brengen.
Leve Catalonië! Leve de vrijheid.
Later op den avond werd door president
Zamora daarop de staat van beleg afge
kondigd over geheel Spanje. Het gezag is
daardoor overgegaan op de militaire auto
riteiten.
Catalonië was toen geheel van de rest
van Spanje afgesloten. De daar gevormde
regeering scheen onder leiding te staan
van den vroegeren Spaanschen minister
president Azana.
De ministerpresident Lerroux deelde
door middel van de radio mede, dat de re
volutionnalre beweging met de uitroeping
van den Catalaanschen staat haar hoog
tepunt had bereikt. De regeering, aldus
Lerroux, is vast besloten, het staatsgezag
te herstellen met alle ter beschikking
staande middelen en front te maken tegen
het Catalaansche verraad.
Op een der ministers werd bij het ver
laten van zijn huis te Madrid een bom
aanslag gepleegd. De minister bleef echter
ongedeerd.
Catalonië onderworpen.
In den nacht van zlterdag op Zondag
werden oorlogsschepen naar Barcelona ge
dirigeerd. Te middernacht riepen de Cata
laansche autoriteiten alle Catalanen op,
zich te verweren tegen de federale troepen
Deze troepen omsingelden het „ministerie"
van binnenlandsche zaken en deelden de
regeering te Madrid mede. dat bij het aan
breken van den dag het gebouw zou wor
den bezet.
En dit ls Inderdaad geschied. Doch niet,
nadat hevige vechtpartijen hadden plaats
gevonden. De troepen brachten mortieren
in stelling en beschoten het gebouw krach
tig. van waaruit dit vuur heftig werd be
antwoord.
Te 6.15 Zondagmorgen heeft de Cata
laansche regeering zich overgegeven aan
de regeeringstroepen onder bevel van gene
raal Batet om verder bloedvergieten te
voorkomen. De geheele regeering. de bur
gemeester van Barcelona, de leden van het
gemeentebestuur en de opperbevelhebber
der Catalaansche strijdkrachten zijn ge
arresteerd
In verschillende wijken van Barcelona
vonden ln de morgenuren nog levendige
schietpartijen plaats tusschen de legale
troepen en de gewapende opstandelingen.
Verwacht wordt echtere dat de geregelde
troepen die gesteund worden door mili
taire vliegtuigen, in den loop van den dag
het terrein meester zouden worden.
Nadere bijzonderheden.
Van de voorgeschiedenis van den opstand
der separatisten ln Catalonië worden nog
de volgende bijzonderheden bekend;
Nadat de wettige Catalaansche regeering
(generalldad) Vrijdag, dus den eersten
dag van de in geheel Spanje uitgebroken
revolutionaire beweging der centrale re
geering te Madrid steeds opnieuw haar
loyaliteit had verzekerd en daarbij niet
naliet er steeds weer den nadruk op te
leggen, dat zij onder alle omstandigheden
de orde in Catalonië zou handhaven, wer
den reeds Zaterdagmiddag berichten van
andere strekking ontvangen. Volgens deze
berichten zou de generalldad dubbel spel
hebben gespeeld.
De betuigingen der generalidad zouden
ten doel hebben gehad Madrid gerust te
stellen, ten einde intusschen de volkomen
afscheiding van Catalonië te kunnen voor
bereiden.
Van Zaterdagavond tot Zondag was zoo
wel het spoorwegverkeer als het telefoon-
en telegraafverkeer aan de grenzen van
Catalonië stilgelegd.
Tegelijkertijd hadden de separatisten
zich over de belangrijkste punten verdeeld,
zoodat de generalidad meende de afschel-
ding van Spanje te kunnen bewerkstelli
gen. Op die wijze werd dan ook Zaterdag
avond laat bij monde van de president der
generalidad de onafhankelijkheidsverkla
ring van Catalonië afgekondigd en de Vrije
Republiek Catalonië uitgeroepen.
Tegelijkertijd riep men de Spaansche
federatieve republiek uit. Tot president
werd benoemd Azana. die van 19321933
minister-president is geweest.
Deze verklaarde zijnerzijds de Madrileen-
sche illegaal en afgezet.
De generalidad meende daarbij, dat het
leger, voor zoover dat in Catalonië in gar
nizoen lag. en de politie aan haar zijde
stonden.
Toen nu de regeering te Madrid in ant
woord op de verklaring der generalidad
direct den staat van oorlog voor geheel
Spanje afkondigde, ontbood men de bevel
hebbers der troepen in Catalonië direct in
het gebouw der generalldad.
Batet verzocht een uur bedenktijd. Dit
uur benutte hij om het geheele garnizoen
van Barvelona in alarmtoestand te bren
gen. Weer een uur later waren de Spaan
sche batterijen op de belangrijkste plaatsen
opgesteld, machinegeweren werden in stel
ling gebracht en de belangrijkste gebou,
wen, waaronder dat der generalidad wer
den door militairen bezet.
Toen de president der zg. Catalaansche
Republiek deze onverwachte wending zag
en hem bovendien werd gemeld, dat ook
de meerderheid der Catalaansche politie
gemeene zaak maakte met de militairen,
gaf hij ieder half uur per radio mededee-
lingen over den toestand, waarbij hij de
geheele bevolking te wapen riep. Hij
hoopte daarbij vooral op de hulp der
syndicalistische landarbeidersorganisaties,
die reeds se&ert lang door hem zelf ge-
wapenden afgericht zouden zijn.
Zooals niet anders te verwachten was,
heeft de strijd om Barcelona tal van
slachtoffers geelscht. Het juiste aantal
dooden en gewonden is nog niet bekend.
De gevechten duren nog voort aange
zien de anarchisten zich nog niet'hebben
overgegeven. Gistermiddag zijn evenwel
de uit Cartagena gerequireerde slagsche
pen in de haven van Barcelona voor anker
gegaan. Men verwacht nu, dat er spoedig
een einde aan de onlusten zal komen.
De aanhangers van Azana en Quiroga
zijn uit Barcelona gevlucht. Het is even
wel zoo goed als zeker, dat zij niet zullen
kunnen ontkomen. Ook Largo Cabalero is
verdwenen. Largo Cabalero is zooals men
weet de voorvechter voor het soclalistisch-
communistlsche gemeenschappelijke front.
Volgens eexi besluit van de regeering te
Madrid zul.en Companys en zijn mede
plichtigen terechtstaan voor de rechtbank
der constitutionneele waarborgen en niet
voor den krijgsraad verschijnen. De oud-
premier Azana, is niet onder de gevange
nen.
Hij is klaarblijkelijk tijdens de verwar
ring in het gebouw der generaliteit bij
het ophouden der vijandelijkheden ontko
men. De Cataliaansche minister van Bin
nenlandsche Zaken Dencas en de minister
van Financiën Bardera zijn er volgens een
United Press-berlcht in geslaagd met een
groep aanhangers de wijk te nemen naar
de bergen in de omgeving van Barcelona. Zij
v/orden door militairen vervolgd, de regee
ring te Madrid zal onderzoeken welk aandeel
Azana in dezen opstand heeft gehad. Wat
de links-republikein Miguel Maura betreft,
deze schijnt niet rechtstreeks bü de be
weging betrokken te zijn. Tijdens de ge
vechten bevond hij zich op zijn landgoed
bij Madrid.
Verlieslljst.
Gemeld wordt, dat bij de omwentellngs-
poglng 300 personen zijn gedood en 1000
gewond.
Companys en eenige zijner vrienden
worden thans aan boord van een ln de
haven van Barcelona liggend schip gevan
gen gehouden 7000 op non-activiteit ge
stelde monarchistische officieren, zijn
thans weer ln werkelljken dienst gekomen.
Generaal Franco ls belast met het op
perbevel over alle strijdkrachten ln het
land.
Uit andere deelen van het land.
In het geheele land zouden 2000 arresta
ties zijn verricht.
Te Astorga zouden de troepen rebellen
hebben aangetroffen voorzien van ma
chinegeweren van het laatste type.
Volgens hetzelfde bericht zouden de re
bellen de meest afschuwelijke aanslagen
plegen.
In het mijndlstrict te Oviedo hebben de
katholieke mijnwerkers de troepen gehol
pen.
Volgens een verklaring der regeering
zijn door oorlogsschepen in de haven van
Apules troepen aan land gezet, die de
orde hebben hersteld. Hoe groot het aan
tal slachtoffers is, ls niet bekend.
In de provincie Galtcië zou op verschil
lende plaatsen een poging zijn gedaan een
Gallcische Republiek uit te roepen. De
orde kon evenwel worden hersteld.
De tweede groote haard van verzet te
gen de regeering te Madrid was het steen
kolengebled van Asturlë. waar de arbei
ders den communistlschen staat hadden
uitgeroepen. Volgens de laatste berichten
zou ook hier de opstandige beweging zijn
onderdrukt Groote detach tementen mili
tairen hebben dit geheele gebied bezet.
Een voordeel voor de opstandelingen ls
evenwel, dat de streek zoo bergachtig ls.
Niettemin verwacht men ln den loop van
den dag de orde te kunnen herstellen.
Overigens worden uit de provincies be
richten ontvangen, volgens welke hier en
daar opstandelingen in actie zijn geko
men. Het betreft meest afgelegen dorpen.
Tien politiebeambten zijn neergescho
ten. Verscheidene kerkgebouwen zijn ln
brand gestoken. Gemotoriseerde politle-
troepen hebben de orde hersteld.
De linksburgerlijke burgemeester van
Madrid is met eenige sociaal-democrati-
sohe gemeenteraadsleden afgezet wegens
sabotage van regeeringsmaatregelen.
De minister zonder portefeuille Martin
di Lasco is benoemd tot regeeringscom-
mlssaris voor Madrid.
De stakingsbeweging duurt onvermin
derd voort. De regeering heeft bevel ge
geven, dat hedenochtend overal het werk
moet worden hervat, omdat de stakers
anders hun werk zullen verliezen.
Betooging ten gunste van Lerroux.
Het telegraafagentschap Fabra meldt,
dat minister-president Lerroux naar aan
leiding van de onderdrukking van den
opstand der separatisten in Catalonië door
de bevolking luide is bejubeld.
Ook de provinciale autoriteiten hebben
zich ten gunste der regeering uitgespro
ken.
Morgen treedt de regeering voor
de Cortes.
In den ministerraad werd besloten, dat
morgen aan het parlement wetsontwerpen
zullen worden voorgelegd om het gezag
en de middelen van actie der regeering
te versterken, om tot een pacificatie der
geesten te komen.
De ministerraad heeft voorts besloten
zich aan de Cortes voor te stellen. Naar
verluidt zullen alle oppositiepartijen van
deze parlementszitting ver blijven, zoodat
alleen de regeeringspartijen aanwezig zul
len zijn. Men acht het zelfs niet uitgeslo
ten, dat de oppositiepartijen in het ver
volg in het geheel niet meer in het parle
ment verschijnen. De regeering is daar
tegenover vastbesloten zich niet door der
gelijke maatregelen te laten intimideeren.
Onder de voorstellen, die bij de Cortes
zullen worden ingediend, worden uit goede
bron genoemd de afschaffing der sta-
kingswet, een plan tot ontwapening van
de burgers, het herstel van de doodstraf
Op het Domplein te Milaan en in de
omliggende straten hebben naar schatting
Zaterdag een half mllltoen menschen ge
luisterd naar een redevoering van Musso
lini, welke rede met behulp van luidspre
kers over grooten afstand ten gehoore
werd gebracht.
Mussolini ving zijn rede aan met te wij
zen op de rijke oogstgaven, die ter gele
genheid van zijn bezoek aan Milaan door
de boeren geschonken zijn en die er toe
zullen bijdragen, den nood van vele ge
zinnen te verlichten.
De hem ln Milaan bereide ontvangst
heeft hem niet verrast, maar ontroerd.
Voortgaande zelde Mussolini o.m Voor
vijf jaren ls de liberale kapitalistische
economie Ineengestort. Thans komt de
economie, die niet meer den nadruk legt
op de winst van het Individu, maar die
zioh bezighoudt met het algemeen welzijn.
Tegenover dezen onafwendbaren onder
gang van het kapitalisme, bestaan slechts
twee oplossingen voor de noodzakelijke
regeling der productie.
De eerste oplossing zou ln nationallsee-
ring van het geheele bedrijfsleven van de
natie bestaan. Deze oplossing wijzen wij
van de hand, aangezien wij het toch reeds
groote aantal staatsambtenaren niet wil
len vertienvoudigen.
De tweede oplossing is door de logica der
dingen en de ontwikkeling van de historie
geboden, n.l. de corporatieve en fascisti
sche oplossing van de productie door de
voortbrengers, waarmede niet alleen de
lndustrieelen, maar ook de arbeiders wor
den bedoeld.
Het fascisme vormt de waarachtige ge
lijkheid van alle enkelingen tegenover den
arbeid en de natie. Het onderscheid ligt
slechts in de hiërarchie van de afzonder
lijke verantwoordelijkheden.
„Ik bevestig, dat het fascisme op eco
nomisch gebied een hoogere, sociale recht
vaardigheid nastreeft en zal deze ver
plichting nakomen.
Deze beteekent vedllgen arbeid, recht
vaardige loonen en een waardig leven,
d wz. de mogelijkheid van een algemeen
betere positie. Wanneer de laatste eeuw,
die van het kapitaal ls geweest, dan zal
deze eeuw van de macht en den roem van
den arbeid zijn.
„Ik verklaar, dat het de moderne we
tenschap gelukt ls, de mogelijkheid van
den rijkdom te vereenvoudigen. Door den
staat ondersteund en gecontroleerd, moet
de wetenschap het andere probleem op
lossen, dat van de verdeeling van den
rijkdom, opdat het dwaze en wreede
schouwspel van de ellende temidden van
den overvloed niet herhaald worde.
Voor deze schoone schepping zijn alle
krachten en de wil van allen noodlg. Zij
heeft Italië tot voorhoede van alle landen
der wereld gemaakt en het is daarom ook
noodzakelijk, dat Italië, van internatio
naal standpunt uit gezien, met rust wordt
gelaten, daar deze dingen bijeen hooren."
Mussolini gaf vervolgens een overzicht
over de landen, die aan Italië grenzen en
tegenover welke men een houding moet
aannemen, die niet onverschillig kan zijn,
doch die er een moet zijn van vijand
schap of vriendschap.
„Laten wij met het eerste beginnen. Het
ligt voor de hand, dat het groote moei
lijkheden oplevert onze betrekkingen
met onze naburen aan gene zijde van de
Istrische Alpen en de Adriatische Zee
(d.w.z. Zuid-Slavië) te verbeteren, wan
neer zij voortgaan in hun dagbladen ra
zende polemieken te publiceeren, die ons
Innerlijk wonden.
De eerste voorwaarde voor een politiek
van vriendschap, die niet in diplomatieke
protocollen verstard ls, maar doordringt
in het hart der menschen, ls, dat men de
dapperheid van het Itallaansche leger niet
ln het minst betwijfelt, het leger, dat zijn
bloed heeft vergoten ln de loopgraven van
Macedonië en van Bllgny, dat voor de ge
meenschappelijke overwinning ruim
600.000 dooden heeft geofferd.
Toch kunnen wij, die ons sterk voelen
en het ook zijn, de mogelijkheid bestu-
deeren van een verzoening.
WIJ hebben de onafhankelijkheid van
de Oostenrijksche republiek verdedigd en
zullen die blijven verdedigen, een onaf
hankelijkheid. die gewijd ls door het bloed
van een bondskanselier, die klein van ge
stalte, maar groot van karakter en van
hart was. Wie beweert, dat Italië verove
ringsplannen heeft, of de republiek een
soort protectoraat wil opleggen, is ofwel
niet op de hoogte van de feiten, ofwel hij
liegt bewust.
Dit geeft mij gelegenheid, er den na
druk op te leggen, dat de ontwikkeling
van de Europeesohe historie zonder
Dultschland niet denkbaar ls, maar dat
het noodzakelijk ls, dat eenige Dultsche
stroomingen niet den indruk wekken, dat
het Duitschland ls, dat zich wil onttrekken
aan den loop van de Europeesche his
torie.
Onze betrekkingen met Zwitserland zijn
uitstekend en zullen zoo blijven, naar lk
geloof, voor een nog veel langeren tijd.
Wij willen slechts, dat het Itallaansche
karakter van het kanton Tessino bewaard
en versterkt wordt en dat niet alleen ln
ons belang, maar vooral ln het belang en
ten nutte van de Zwitsersche republiek.
Er ls geen twijfel aan, dat sedert min
stens een Jaar onze betrekkingen met
Frankrijk aanzienlijk zijn verbeterd. En
wanneer wij door overeenkomsten berei
ken, wat wij wenschen, dan zal dat de
nuttigste en meest vruchtdragende over
winning zijn, zoowel voor de belde lan
den, als ook voor het algemeen belang van
Europa. Dat alles zal tusschen het eind
van October en het begin van November
blijken.
De verbetering van de betrekkingen tus
schen de volkeren van Europa ls des te
nuttiger, daar de ontwapeningsconferen
tie mislukt ls. Er ls geen twijfel aan, dat
het Henderson, die als een waar man taal
is, op geen enkele wijze gelukken zal, den
Lazarus der ontwapeningsconferentie weer
uit den dood op te wekken, terwijl hij on
der den last van schepen en geschut be
graven ligt.
Waar de zaken zoo staan, zult gij niet
verwonderd zijn, dat wij thans vastbeslo
ten vasthouden aan de volledige militaire
opleiding van het volk. Dat is de verdere
taak van het corporatieve systeem. Opdat
de stemming van de arbeidersmassa's goed
blijft, hebben wij den eisch gesteld van
een hooge sociale gerechtigheid voor het
Itallaansche volk. Een volk, dat onmo
derne opvattingen heeft, zal als het er op
aankomt, niet in staat zijn tot de nood
zakelijke prestaties. Dat kan niet worden
opgesteld als een spoorboekje. Men mag
geen hypotheken op te langen termijn op
nemen.
Wij herhalen met overtuiging en na
druk, dat het fascisme het voorbeeld zal
zijn van de Europeesche en Itallaansche
beschaving van deze eeuw."
FILMS EN BRANDGEVAAR.
Geen cinema-vertooningen meer bij den
„Rotterdamsche Lloyd".
Naar wij van de directie van den Rott.
Lloyd vernemen, heeft zij besloten op
haar passagiersschepen geen films meer
te vertoonen.
Voor de filmvertconingen op passa
giersschepen werden tot nu toe dezelfde
films gebruikt, die ook in bioscopen wor
den vertoond.
„De ervaring heeft ons geleerd", zoo
zei ons de directie „dat de apparaten
voor de vertooning van deze films nog niet
zóó geconstrueerd kunnen worden, dat
brandgevaar geheel is uitgesloten. Daarom
hebben wij besloten in het belang van de
veiligheid der passagiers in het vervolg
geen filmvertooningen meer te geven aan
boord van onze mailschepen".
o
INTREKKING BANKBILJETTEN VAN
f. 25, f. 40 EN f. 60.
Nog een jaar inwisselbaar.
De Ned. Bank zal overgaan tot intrek
king van eenige oude bankbiljetten, welke
binnen den tijd van één jaar ter inwisse
ling kunnen worden aangeboden.
Het betreft hier de biljeten van f. 25.
aangekondigd in de Staatscourant van 13
Oct. 1921, no. 199. die op de in rood ge
drukte voorzijde het medaillon-portret van
Prins Willem I van Oranje dragen en
waarvan de keerzijde een afbeelding van
de Nederlandsche Bank te Amsterdam
vertoont.
Verder de bankbiljetten van f. 40
(Staatscourant van 17 Oct. 1923, no. 201),
waarvan de voorzijde in groene kleur ls
gedrukt en die het medaillon-portret van
Prins Maurits dragen, doch die overigens
van dezelfde teekenlng zijn als het boven
genoemde biljet van f. 25.
Ten slotte de biljetten van f. 60.
(Staatscourant 6 Oct. 1924, no. 194), waar
van de voorzijde in paarse kleur is ge
drukt en het medaillon-portret van Prins
Frederik Hendrik vertoonen.
HULDIGING VAN DEN HEER M. F.
GRAAFLAND, OUD-INSPECTEUR VAN
LICHAMELIJKE OPVOEDING.
De wegens opheffing van de inspectie
op de Lichamelijke Opvoeding, gepen
sioneerde rijksinspecteur, de heer M. F.
Graafland, werd Zaterdagmiddag in het
Carlton-Hotel te Amsterdam door tal van
vrienden en vereerders gehuldigd voor de
vele diensten, die hij het spoorwezen in
Nederland heeft bewezen.
Prof. dr. M. W. Woerdeman, sprak als
voorzitter van het Huldigings-Comité. Hij
herdacht het feit, dat 1 Juni 1913 de
heeren Neisten, Balfoort en Graafland als
inspecteurs van de Lich. Opvoeding aan
gesteld werden. De heer Neisten is in Aug.
j.l. overleden, terwijl de heer Balfoort
evenals de heer Graafland dit jaar ge
pensioneerd werd. Spr. stelde voor, een
telegram van dank aan den heer Balfoort
te sturen; en als stoffelijk blijk van waar
deering bood spreker den heer Graafland
een bronzen beeld ,Le Travail" aan en
tevens een haard.
Mr. A. baron Schimmelpenninck van
der Oye sprak een woord van waardeering
namens het Rijks-College van Lich. Op
voeding en tevens ln z'n functie van voor
zitter van het Nederl. Olympisch Comité.
Verder spraken de heeren jhr. Von
Weiier (namens den N.BL.O.). de Boer
als chef van de afd. Voorbereidend, Hoo-
gen en Middelbaar Onderwijs van het
departement van Onderwijs, en tal van
anderen.
De heer Graafland dankte voor de hem
gebrachte hulde.
STAATSTOEZICHT OP KRANKZINNIGEN.
Bij Kon. besluit is met ingang van 1 Ja
nuari benoemd in vasten dienst tot in
specteur voor het staatstoezicht op krank
zinnigen en krankzinnigengestichten dr. J.
H. M. Koenen, geneesheer aan de psychia
trische inrichting Voorburg te Vught.
DE NIEUWE LICHTSEINEN BIJ DE
NED. SPOORWEGEN.
Uit ingekomen rapporten van trein-,
machine- en Stationspersoneel is gebleken,
dat de wijziging in de kleuren der licht
seinen een belangrijke verbetering is.
Over het algemeen is men met de wijzi
ging ingenomen.
Aan de reeds bekende voordeelen kan
nog worden toegevoegd, dat het gele licht
i bij mist beter zichtbaar is dan het groene.
VOOR MILITAIREN VERBODEN
GESCHRIFTEN.
Het Volk meldt:
Van den voorzitter van den raad van
ministers, den heer Colijn, heeft onze
directie het volgende bericht ontvangen:
In de legerorder, waarin de geschriften,
waarvan het in bezit hebben of versprei
den de militairen verboden is, worden op
gesomd, werden voorheen genoemd „alle
publicaties, uitgegeven door de N.V. De
Arbeiderspers. De legerorder ls thans ten
deze gewijzigd en geldt nu alleen voor
„alle dagbladen en periodieken, uitgegeven
door de N.V. De Arbeiderspers".
De beteekenls van deze wijziging is, dat
voor militairen het verbod van het in bezit
hebben of verspreiden van boeken, brochu
res e.d., uitgegeven door De Arbeiderspers,
is opgeheven.
MUTATIE BIJ SPOORWEGEN. 11
Naar gemeld wordt, zal dr. Ir. G. W.
van Heukelom, hoofdingenieur en chef
der afdeeling nieuwe werken van den
dienst van weg en werken der Nederland
sche Spoorwegen, eerlang met pensioen
die functie verlaten. Chef dier afdeeling
zou dan worden lr. Ch. H. J. Driessen,
hoofdingenieur en chef der afdeeling be
drijf. Deze mutatie zal waarschijnlijk
1 April 1935 haar beslag krijgen.
AUTOGIRO VLIEGTUIG DAALT IN HET
STADION.
Zaterdagmiddag te ongeveer half vier
daalde de heer Schmidt-Crans met het
auto-girovliegtuig van den heer Mees, in
het Stadion te Amsterdam.
De belangstelling van het Amsterdam-
sche publiek voor dit nieuwe vliegtuigtype
bleek niet zeer groot. Slecht één tribune
was en dan nog voor een deel ge
vuld. De heer Schmidt-Crans legde den
afstand Waalhaven-Stadion in 25 minuten
af. De landing werd zeer vlot volbracht.
Het vliegtuig werd later gedemonteerd en
zal naar de Luto op het IJsclubterrein
worden vervoerd.
VERSPREIDE BERICHTEN.
De Zaterdag gehouden bijzondere
collecte voor het Haagsche Crisis-Comité
heeft ruim f. 33.000 opgebracht (Verleden
jaar f. 12.000).
2-3
