Aandachttrekkend huwelijk
te Noordwijk.
758te Jaargang
DONDERDAG 4 OCTOBER 1934
No. 22864
DE KINDERKRANT
Onze Lichtweek-prijsvraag.
STADSNIEUWS.
DE PRINSES SPREEKT
TOT HETY0LK.
EEN KONINKLIJKE GIFT.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cts. per regel voor advertentiën uit leiden en plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertentiën 35 Cts. per regel. Kleine advertentien
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens pcstrecht. Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:j
Voor Lelden per 3 maanden f. 2.35; per week t.0.18
Bulten Leiden, waar agenten gevestigd zijn. per wëek „0.18
Franco per post f. 2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
In plaats van heden zullen wij
morgen de Kinderkrant geven.
o
In ons Blad van a.s. Maandag zullen wij
bijzonderheden mededeelen omtrent onze
Lichtweek-prijsvraag, waarbij men moet
raden met hoeveel electnsche lampjes ons
kantoorgebouw In het tijdvak van 1020
October verlicht is, zoomede de voorwaar
den opsommen, waaronder men aan deze
prijsvraag kan deelnemen.
Tevens zullen wij voor amateur-fotogra
fen de gelegenheid openstellen foto's van
ons geïllumineerd kantoorgebouw in te
zenden. Voor foto's, welke voor reproductie
in ons Blad geschikt zijn, stellen wij ten
premie van f. 2.50 beschikbar*
DE DIRECTIE.
3 OCTOBER-LEED.
De keerzijde van de medaille.
Naast het vele lief, dat de 3 October ons
schenkt, is er helaas ook altoos leed in den
vorm van vechtpartijtjes, ongevallen, aan
rijdingen e.dwelke nu eenmaal een be
treurenswaardige consequentie zijn van een
dergelijken drukken feestdag.
De politie heeft dan ook den geheelen
dag druk werk gehad, doch mede dank zij
haar voortreffelijk en tactvol optreden
tijdens de spitsuren van den optocht en
op het Schuttersveld zijn er gelukkig geen
ernstige ongevallen voorgekomen. Het
merkwaardigste was wel het ongeval, dat
den 12-jarigen G C. in een tent op het
Schuttersveld overkwam. De jongen kwam
blijkbaar wat al te dicht in de nabijheid
van een panter, waarover dit dier zijn ver
ontwaardiging te kennen gaf door den
jongen met zijn poot een haal over het
hoofd te geven. De verwondingen waren
niet van ernstlgen aard, zoodat de knaap,
na in het Academisch Ziekenhuis verbon
den te zijn, naar huis kon terugkeeren.
Gistermorgen nog voor de reveille het
feest inluidde, is de 47-jarige wielrijder
W. H. op de Plantage aangereden door een
taxi. H. werd met een gebroken linker
onderbeen opgenomen en naar het Acade
misch Ziekenhuis overgebracht.
De 62-jarige bewaker M. F. L. van den
overweg nabij de Vreewijkbrug is gister
morgen, toen hij een auto. waarvan de be
stuurder niet in het bezit was van een toe
gangsbewijs voor de binnenstad, door twee
inzittenden op den grond gegooid, waarna
de wagen doorreed. De politie stelt een on
derzoek in.
Tijdens afwezigheid der bewoners is gis
teravond tusschen 7 en 9 uur ingebroken
ten huize van P. H. ter H„ Oude Singel 94a.
Er worden f7.en eenige sieraden ver
mist.
Voorts zijn verscheiden personen weer
het slachtoffer geworden van zakkenrollers.
Mej. C. van Z., uit Oud-Ade vermiste na
een verblijf in de schommel haar taschje
Inhoudende f. 3.en een zilveren rozen
krans; H. H. alhier werd van f.7.be
roofd; S. van M, alhier van f, 15.en S. H.
uit Voorschoten van f. 24.
Bij een vechtpartij tusschen 7 personen,
welke vannacht op de Hoogewoerd plaats
vond, werd zekere W. van der W. dusdanig
toegetakeld, dat hij in bewusteloozen toe
stand naar het Academisch Ziekenhuis
moest worden overgebracht. Verscheidene
belhamels werden ingerekend.
Terzake van hazard-spel en overtreding
van de Loterij wet zijn door de politie gis
teren 16 processen-verbaal opgemaakt.
De politie heeft nog een goede vangst ge
daan door de arrestatie van J. van W., ge
domicilieerd te Tilburg, die voor meerdere
overtredingen veroordeeld was tot f. 68.
boete of 41 dagen hechtenis.
Foto Bleuzé.
Vanmorgen vond te Noordwijk een
huwelijk plaats, dat in breede kringen de
aandacht trok. Mejuffrouw Alida Haze-
noot, de bekende vrouwelijke caddie" van
de Noordwijksche Golfclub trad in het
huwelijk met den heer H. G. van Sprang.
De andere caddie's der club kwamen hun
collega na afloop der huwelijksvoltrekking
toejuichen en vormden met hun „clubs"
een mooie eerepoort!
Onze beste wenschen vergezellen „Ali".
zcoals zij bij de golfspelers bekend ~%at,
op haar verder levenspad!
DE 3-OCTOBER-COLLECTE.
Hetzelfde resultaat als in 1933.
De opbrengst van de 3-October-collecte
ls ongeveer gelijk aan die van het vorige
jaar, n.l. f. 1847,32'/..
Hiervan werd ingezameld tijdens de
straatcollecte f. 1690,22'/.; tijdens de ca
baretvoorstelling f75,27'/. en in den
Schouwburg f. 65.07'/., terwijl door de zan
gers en zangeressen van de koraalmuziek
f. 16.75 werd bijeengebracht.
GEMEENTELIJKE HULPBANK.
Gemeentelijke Bank van Leening en
Geldschietbank te Leiden.
Jaarverslag over 1933.
Aan het verslag over 1933 van den heer
P. A. van Aggelen, directeur der Bank is
het volgende ontleend:
De met ingang van 1 Maart 1933 in
werking getreden wet van 28 Januari 1932
(S. 191 tot wettelijke regeling van het
geldschietersbedrijf (Geldschieterswet)
noopte tot het treffen van eenige voor
zieningen.
De Bank van Leening toch werd, door
dat zü ook geld op schuldbekentenis uit
leent, thans een geldschietbank in den zin
van art. 2 dier wet.
Dit maakte het noodig, dat het regle
ment op de Bank van Leening werd ge
wijzigd. zoodat het tevens kan gelden als
reglement voor de Gemeentelijke geld
schietbank. Waar de in het reglement te
regelen onderwerpen grootendeels dezelfde
zijn als die, welke daarin reeds krachtens
de Pandhuiswet regeling hadden gevon
den, kon met een enkele aanvulling en
wijziging worden volstaan.
Nu de Bank voortaan ook als geldschiet
bank in den zin der Geldschieterswet
werkzaam zal zijn, was het noodig, dat die
dubbele functie ook in den naam der bank
tot uitdrukking werd gebracht, opdat het
publiek dadelijk wete. met welk soort van
bank het te doen heeft.
In verband hiermede werd de naam van
de instelling sedert 1675 Gemeentelijke
(Stads) Bank van'Leening gewijzigd in:
Gemeentelijke Hulpbank (gemeentelijke
bank van leening en Geldschietbank).
In de verordening der bank werden
voorts veranderde bepalingen gemaakt be
treffende het secretariaat der Commissie,
het benoemingsrecht van de ambtenaren,
omtrent het beheer, de tarieven, het kapi
taal der bank en aangaande de vergoeding
welke de bank jaarlijks aan de gemeente
heeft te betalen voor het gebruik van de
gebouwen, waarin zij is gevestigd. Tevens
werd in de verordening een bepaling op
genomen, dat ook aan personen, die niet
in de gemeente Leiden werkzaam zijn,
noch aldaar hunne woonplaats hebben,
gelden ter leen kunnen worden verstrekt.
De Geldschieterswet maakte het noodig
ook voorzieningen te treffen voor de par
ticuliere geldschietbanken.
De verordening op de particuliere geld
schietbanken, vastgesteld door den Ge
meenteraad in zijne zitting van 3 April
1933, werd 18 Mei 1933 afgekondigd.
Burgemeester en Wethouders hebben in
gevolge het bepaalde in art. 17 der Geld
schieterswet, den heer P. A. van Aggelen,
directeur der Bank, belast met het instel
len van een onderzoek naar het beheer
van de in de gemeente gevestigde particu
liere geldschietbanken.
De kantoren der bank zijn gevestigd in
de perceelen Nieuwsteeg No. 46 en 8.
De huisvesting van de afdeeiing geld
schietbank en pensioenvoorschotten heeft
een belangrijke verbetering ondergaan.
Het benedengedeelte van de perceelen
Nieuwsteeg 4 en 6 is verbouwd, waardoor
op goede wijze is voorzien in de behoefte
aan administratievertrekken, spreekgele-
genheid en wachtruimte. Gaarne brengen
we in dit verslag een woord van dank aan
den dienst van Gemeentewerken, onder
wiens directie deze verbouwing tot stand
kwam.
In 1933 werden uitgeleend: Leeningen
op onderpand 3371 panden v. f. 140179.75;
Pensioen-voorschotten 3570 voor een be
drag van f. 229354,93 en Geldleeningen
(schuldbekentenissen) 1251 voor een be
drag van f. 137592,50. Totaal 38612 posten
voor f. 507127,18.
Terugontvangen werden: Leeningen op
onderpand 34214 panden voor f. 143250,50;
pensioen-voorschotten voor een bedrag
van f230465.39 en Geldleeningen 40213
aflossingen voor een bedrag van
f. 131322,17. Totaal 75897 posten voor
f. 505038,06.
Voornamelijk als gevolg van de ophef
fing van het bijkantoor aan de Lange-
straat, vermeerderden aan het kantoor
Nieuwsteeg No. 8 de leeningen op onder
pand met 13260 panden voor f. 43085,50.
Ten einde de leeners in de gelegenheid
te stellen op gemakkelijke wijze een be
drag bijeen te brengen, om het door hen
beleende pand weder in bezit te krijgen,
worden spaarzegels ten bedrage van f. 1.
f. 0.25 en f. 0.10 verkrijgbaar gesteld.
De openbare veilingen werden drie
maandelijks gehouden en hadden plaats in
het verkooplokaal der bank Nieuwsteeg
No. 8.
Verkocht werden 928 panden, waarop
was voorgeschoten f. 5508,25 tegen 1087
panden met een voorschot van f. 6145 in
1932.
Het aantal voorschotten op pensioenen
vermeerderde van 3248 in 1932 tot 3570 in
1933. Het voorgeschoten bedrag verminder
de met f. 2038.04 Van de aan de gepen-
sionneerden geboden gelegenheid, om hun
pensioen per week te ontvangen, wordt
GROOT ZAL DE HARDNEKKIGHEID
ZIJN. WAARMEDE WIJ DE CRISIS
ZULLEN WEERSTAAN.
De inzamellngsweek van het Nationaal
Crisis-Comité is Dinsdagavond begonnen
met een radio-uitzending, waarbij H. K. H.
Prinses Juliana zich met de volgende toe
spraak tot het Nederlandsche Volk heeft
gewend
„Het ls mij een groot genoegen dezen
avond een woord van welgemeenden dank
te kunnen richten in de eerste plaats tot
al degenen, die zich beijverd hebben en
samenwerken, om deze radio-uitzending,
voor het Nationaal Crisis-Comité vrucht
baar te maken.
Vervolgens maak ik van deze gelegen
heid gebruik, dat te doen tot alle autori
teiten, ambtenaren, organisaties en instel
lingen, die op een zoo lofwaardige manier
met raad en daad hun medewerking aan
het N. C.-C. verleenen en dan in het bij
zonder een woord van zeer waardeerenden
dank aan hen, op wier werk het Crisis-
Comité voornamelijk steunt: aan de leden
van de plaatselijke comité's. Want zij on
derhouden en zoeken het contact met de
personen, die ernstig door de crisis ge
troffen zijn.
Leden van de plaatselijke comité's, al
komen wij niet met U allen persoonlijk
in aanraking, toch wordt uw dikwijls on
uitputtelijke toewijding hier op den hoog-
sten prijs gesteld.
Ook denk ik dankbaar aan allen, die hier
te lande of ln de Overzeesche Gewesten
ons Comité geldelijk bijstaan. Ten eerste
aan diegenen, die, ondanks misschien
eigen moeilijke omstandigheden, een deel
van hun verdiensten geregeld afzonderen.
Wij hebben legioenen van onbekende ge
vers, die ons soms op schitterende wijze
steunen. Met groote waardeering nemen
wij steeds kennis van hetgeen tot leniging
van Crisisnood in Oost en West plaats
heeft. Het was voor het N. C.-C. steeds een
vreugde, ook aan dit werk in bijzondere
gevallen eenlgen steun te mogen ver
leenen
i
Nu staat opnieuw een winter voor de
deur, en het Nationaal Crisis-Comité ziet
zich genoodzaakt, een beroep te doen op
de landgenooten om opnieuw het geld
daarvoor te verschaffen.
Wel is waar kan ons comité, zoo al ooit,
dan na een driejarig bestaan geen aan
spraak meer maken op het aantrekkelijke
van een onbekend nieuw streven, Maar
dat heeft er niets mee te maken, dat de
noodzakelijkheid, dat het N. C.-C. be
staat. blijft. En toch evenzeer blijft het
saamhoorigheldsgevoel, dat maakt, dat
wii elkanders lasten zouden willen dragen.
De crisis is groot, maar grooter zal onze
hardnekkigheid zijn, waarmee wij haar
weerstaan.
Aan den persoonlijken crisisnood van de
enkelingen economisch en ook moreel
zooveel mogelijk eenigszins tegemoet te
komen, is het streven van het Nationaal
Crisis-Comité.
Om dien naar vermogen te bestrijden,
daarvoor reikt het U de behulpzame hand,
ln het bijzonder in de komende week. Het
Js een gelegenheid een steentje bij te dra
gen voor den bouw van een betere toe
komst."
DE PRINSES GEEFT HET
VOORBEELD.
H. K. H. Prinses Juliana heeft aan het
Nationaal Crisis-Comité, afgescheiden van
de belangrijke maandelijksche bijdrage,
welke het van Hare Koninklijke Hoogheid
mag ontvangen, een gift ineens van
f. 90.000 doen toekomen.
door steeds meerderen gebruik gemaakt.
Van de 1321 (v. j. 1280) schriftelijke
aanvragen om een geldleening werden er
1251 (v. j. 1186) geheel of gedeeltelijk in
gewilligd en 70 (v. j. 94) afgewezen.
Het voorgeschoten bedrag bedroeg
f. 137592,50 (V. j. f. 135838,45). Het aantal
terugbetalingen bedroeg 40213 (v. j. 38125)
tot een totaal bedrag van f. 131322,17 (v. j.
f. 127017,25).
Door de voorschotnemers werd behoor
lijk aan hunne aflossingsverplichtingen
Voldaan.
De stichting Leidsch Borgstellingsfonds,
dat ten doel heeft woekerbestrijding door
borg te staan voor credietwaardige crediet-
behoevenden, die trots ernstige pogingen
niet slaagden in het vinden van voor cre-
dietverleening geëlschte borgen of in het
stellen van gevorderde zakelijke zekerheid,
verleende verschillende borgstellingen voor
bij de bank gesloten leeningen.
Ook vele door de crisis getroffenen wer
den door bemiddeling van de afdeeüng
Leiden van het Nationaal Crisis-Comité
daartoe in staat gesteld door de bank
aan een geldleening geholpen.
Deze voorschotten werden gedekt door
een door het Crisis-Comité ingesteld cri
sis-waarborgfonds.
In het verslagjaar hebben wij wederom
aan velen de helpende hand kunnen bie
den en voor ondergang behoed.
De medewerking die van verschillende
zijden werd ondervonden, wordt zeer op
prijs gesteld
BINNENLAND.
Het feest van Leiden's Ontzet (3de BI.).
H. K. H. Prinses Juliana over den crisis
nood van ons Volk; tevens redevoeringen
van minister Slotemaker de Bruine en
jhr. Ruys de Beerenbrouck (4de en 1ste
Blad).
De resultaten van de veiligheidslaan van
de K.N.A.C. (Binnenland, 4de Blad).
Eervol ontslag aan mr. dr. W. I. Doude
van Troostwijk als gezant te Bern (Bin
nenland, 4de Blad).
Het beleid van de Nederl. Varkenscen-
tralc; rapport der commissie van onder
zoek; geen fraude of corruptie (3de Blad)
De belasting op de doode hand door de
Eerste Kamer goedgekeurd (Parlementair
Overzicht, 4de Blad).
De filmbrand te Hilversum; tegen pater
Buys wordt een instructie geopend (Ge
mengd, 4de Blad).
BUITENLAND.
Barthou's reis naar Rome uitgesteld
(Buitenland, 1ste Blad).
In Spanje wordt een kabinet-Lerroux
gevormd (Buitenland, 1ste Blad).
De reorganisatie der Roemeensche
regeering. Blijft Titulescu al dan niet is
nog een vraag (Buitenl., Ie Blad).
Delcassé-herdenking in Frankrijk (Bui
tenland, 1ste Blad).
HOOGHEEMRAADSCHAP VAN RIJNLANS
Vereenigde vergadering.
In de Dinsdag alhier gehouden Veree
nigde Vergadering van het Hoogheemraad
schap van Rijnland werd de op 25 Juli JX
overleden hoofdingeland Jhr. mr. E. H. E.
Teding van Berkhout door den dijkgraaf
herdacht.
Het bestuur deed mededeeling van dn
herbenoeming en beëedfglng van mr. P. A.
Pijnacker Hordijk tot dijkgraaf en van
benoeming en beëediging van den heer
J. Biemond te Nieuw Vennep tot hoog
heemraad.
Tot lid van de commissie voor het gaar-
derboek werd benoemd de heer N. Zand
bergen te Oegstgeest.
Aan de vergadering werd het jaarverslag
ever de waarborg- en slikfondsen over
gelegd.
Na behandeling van eenige reclames
tegen aanslagen ln Rijnlands bundergeld
werd mededeeling gedaan van de over
brenging der oude archieven van Rijnland
naar de nieuwgestichte archiefbewaar
plaats aan de Langebrug aan de achter
zijde van het ln 1934 bij het Gemeenlands-
huis getrokken pand Breestraat 57.
Mededeeling werd gedaan van den uit
slag van de onlangs gehouden openbare
verpachting van de Katwijksche landen,
waarbij het bestuur werd gemachtigd tot
het ondershands verhuren van drie daar
bij niet verhuurde perceelen.
Besloten werd tot het verleenen van uit
stel van de helft der aflossing over 1934
van het renteloos voorschot, verleend aan
den polder Broekvelden en Vettenbroek
in de kosten van dijkherstel en droog-
mallng.
Over 1934 werd vermindering van pacht
toegekend aan huurders der Katwijksche
landen ten bedrage van 35% en aan huur
ders der Oegstgeester landen ten bedrage
van 70°/o, terwijl over 1934 aan den pach
ter der Wierikkerdijklanden, in eigen
dom bij Rijnland, Delfland en Schieland
een pachtreductie van 45% werd toe
gekend.
Hierna kwam een voorstel aan de orde
tct het vaststellen van een nieuwe ver
ordening op de wedden en tot het geven
van 'n advies aan Ged. Staten in zake de
wedden van dijkgraaf, hoogheemraden,
secretaris, rentmeester en ingenieur. Dit
voorstel van het bestuur strekte tot het
omzetten van een reeds tijdelijk geheven
korting van 5% in een blijvende korting
van 5%, behalve voor de wedden der
hoogheemraden, welke nog van 1857 da
teeren en nimmer werden verhoogd.
Hierover ontsponnen zich lange debat
ten, waarvan het resultaat was, dat het
dsgelijksch bestuur, nadat was gebleken,
dat de financieele commissie deze sala
risvermindering te gering achtte en dat
voor dit voorstel geen meerderheid was te
vinden, zijn voorstel terug nam, met de
toezegging, in de volgende vergadering
een nader voorstel te zullen doen.
Als dag van behandeling van de be
grooting voor 1935 werd 28 November be
paald.
Na afloop der vergadering werd het
nieuwe archiefgebouw bezichtigd.
