NATIONALE
Vetllffheidsweek
75sle Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 22 September 1934
Derde Blad
No. 22855
BINNENLAND.
der Kon. Ned. Automobielclub
24-3o Sept. 19^4
w
LEVENSVERZEKERING-BANK
.Nation aal-Tarief
FINANCIEN.
EDO BERGSMA GEHULDIGD.
VIJFTIG JAAR VOORZITTER VAN DEN
A.N.W.R
Een lauwerkrans met duizenden naam
kaartjes aangeboden.
Hierboven een afbeelding van de levens-
groote bronzen plaquette, welke het
Alg. Bestuur van den A. N. W. B.
gisteren den heer Bergsma
heeft aangeboden.
Gistermiddag heeft in hotel „Paulez" te
Den Haag de huldiging plaats gevonden
van den heer Edo J. Bergsma, ter gelegen
heid van zijn vijftigjarig voorzitterschap
van den A.N.W B„ Toeristenbond voor Ne
derland.
Vele vooraanstaande personen uit de
A.N.WB.-kringen hadden zich in de ves
tibule van ..Paulez" verzameld, toen de
heer Edo Bergsma, vergezeld van zijn
familie, binnenkwam.
De voorzitter van het huldigingscomité,
de heer W. H. de Beaufort, heeft den ju
bilaris toegesproken namens de zeer
breede schare in Nederland, die den heer
Bergsma thans hulde en dank wilde
brengen.
De heer De Beaufort schetste in dich
terlijke bewoordingen de beteekenis van
den heer Edo Bergsma voor ons volk, dat
hij door zijn propaganda voor het toe
risme zooveel nader tot de natuur heeft
gebracht. Met meesterlijke hand heeft
liij den A.N.W.B. geleid over de woelige
baren van de levenszee. De heer Bergsma,
wiens schip van de A.N.W.B.-vloot de ad
miraalsvlag voert, had alle hens aan dek
geroepen en gezegd, dat hij van den 21en
September niets hebben moest, geen pa
rade, geen saluutschoten. Hij had hen op
hun diensteed de belofte afgedwongen,
dat zij zich er allen aan te houden had
den. Toen had men spr. gevraagd, de lei
ding van de huldiging op zich te nemen.
Hij was door geen eed gebonden en had
aanstonds van alle kanten het grootste
verlangen, om aan de huldiging mee te
doen bespeurd. Spr. gaf een schildering
van een tocht van het trotsche A.N.W.B.-
schip door ons waterland, met den ouden
commandant, door het gansche volk ge
kend, aan het stuur. Als bewijs van de
waardeering van het Nederlandsche volk
deed spr. een reusachtige lauwerkrans,
tot dusver met een doek bedekt, onthul
len. De krans was samengesteld uit dui
zenden naamkaartjes van de deelnemers
aan het huldeblijk, van H.K.H. Prinses
Juliana af tot aan den eenvoudigen werk
man toe. Midden in den krans staat met
zilveren letters: „Hulde aan Edo Bergsma
van de leden van den A.N.W.B.". Na de
onthulling van den krans volgde een da--
verend applaus.
De heer De Beaufort overhandigde den
heer Bergsma voorts een belangrijke gift
als bijdrage in de bouwsom voor het te
stichten A.N.W.B.-museum te Rheden.
Hierna sprak de heer Kraake, het oud
ste lid van het algemeen bestuur van den
A.N.W.B., bloemen aanbiedende aan de
echtgenoote en de dochter van Edo Bergs
ma en aan den jubilaris zelf een plaquette
met zijn beeltenis voor het A.N.W.B.-
museum.
Namens de K.N.A.G. gaf de heer Lint
horst Homan een zilveren blad met in
scriptie, waarvan de aanbieding met een
van de grootste waardeering getuigende
toespraak vergezeld ging.
Voorts sprak de heer Redelé, oudste lid
van het dagelijksche bestuur, die zeide,
dat de geest van het dagelijksch bestuur
en de directeuren door Edo Bergsma zoo
was gemaakt, dat men elkaar ongezouten
de waarheid kon zeggen en zich toch
goede vrienden van elkaar kon voelen. Ook
deze spreker betrok vrouw en dochter van
Edo Bergsma in de huldiging. Hemzelf
bood spr. een kastje aan. waarin al de
A.N.W.B.-souvenirs, door hem in den loop
der jaren ontvangen, zullen worden ge
plaatst.
0 0
0
De heer Edo Bergsma voerde vervolgens
het woord. Aanvankelijk had hij gemeend,
dat er verleden jaar genoeg gejubeld was
en dat dit persoonlijke jubileum nu maar
eens onopgemerkt moest voorbij gaan. Men
had het echter anders gewild. Spr. meen
de. nu meer schuldig te zijn, dan hij ver
diende Hij was grootelijks verbaasd over
het resultaat van de beweging, door den
heer De Beaufort ln ons land georgani
seerd.
De wijze, waarop ons volk thans heeft
gereageerd op wat spr. heeft gedaan ten
einde het nader te brengen tot natuur
schoon en toerisme, heeft spr. diep getrof
fen. Met nadruk wees hij op de noodza
kelijkheid van eendracht, vooral voor een
klein volk als het onze. Hij stelde in het
licht, hoe het verkeer aan deze eendracht
ten goede kan komen. Langs de rustige
wieier-, voet- en ruiterpaden en op het
water kan men voorts tegengif krijgen
tegen de enerveerende krachten van
dezen tijd.
Spr. dankte voor de gesproken woorden.
De eendracht in het algemeen bestuur,
aldus spr.. heeft ons in staat gesteld,
groote dingen te doen. Spreker uitte, als
oud-burgemeester van Enschedé, zijn
vreugde over de aanwezigheid van wet
houders van Enschede.
Geroerd verklaarde hij zich gelukkig te
gevoelen door de vriendschap, hem op
dezen dag betoond. Het deed hem ge
noegen, dat de gemeente, waaraan hij een
groot deel van zijn kracht heeft gegeven,
den ouden band wil aanhouden. Mede na
mens zijn familie dankende, verklaarde
spr.. dat veel van wat hij aan den Bond
gegeven heeft, een offer is geweest van
wie hem het naast staan, want hij heeft
zich er wel eens voor aan het familieleven
moeten onttrekken.
Spr. verklaarde, dankbaar te zijn, dat
zoovelen van de eerste ambtenaren van
den Staat zich onder de deelnemers aan
de aanbieding van het huldeblijk bevinden
en dat er personen van allerlei gading
onder zijn.
Spr. dankte behalve den voorzitter van
het huldigingscomité, den heer De Beau
fort, ook den secretaris, den heer Van
Wijngaarden van Rees.
Op de rede van den heer Bergsma
volgde een hartelijke ovatie.
De heer P .Schinkel sprak namens het
Bondspersoneel en bood den jubilaris een
portefeuille aan, inhoudende „een reis
naar de Italiaansche meren". Aan mevr.
Bergsma vereerde hij bloemen. Na zijn
toespraak volgde een driewerf „hoera!"
van alle aanwezigen.
Vervolgens ving de receptie aan. die
door honderden belangstellenden werd be
zocht.
OMVANGRIJKE AFSLACHTING VAN
RUNDVEE?
Naar de Tel. verneemt overweegt de re
geering binnenkort tot een omvangrijke
afslachting van runderen over te gaan.
In de betrokken kringen is men van oor
deel. dat de distributie in blik zal moeten
geschieden, daar de ervaring over het
algemeen geen aanleiding tot klachten
heeft gegeven en de distributie in ver-
schen toestand niet uitvoerbaar wordt
geacht.
DE N.S.B. EN DE VERKIEZINGEN.
In de zaal van de nieuwe Apollo-tennis-
hal, te Amsterdam, die 5000 menschen kan
bevatten en geheel gevuld was. heeft ir.
Mussert gisteravond meegedeeld dat de
N.S.B. het volgend jaar zal deelnemen aan
de verkiezingen voor de Prov. Staten en
voortaan eveneens aan iedere verkiezing
voor de Tweede Kamer. Spreker zelf zal
niet beschikbaar zijn voor de Prov. Staten.
RECLAME.
7874
ROTTERDAM
Voor/217.20 per jaar verzekert een 30-jarige:
bij overlijden vóór zijn 65ste jaar12.000.—
bij leven op 65-jarigen leeftijd keuze tusschen:
een uitkeering ineens.1van 8.000.—
öfeen premievrije uitkeering bij later
overlijdenvan 12.000.—
GEDENKTEEKEN VOOR WIJLEN
KONINGIN EMMA.
ZOO MOGELIJK ONTHULLING OP
2 AUGUSTUS 1935.
Gisteravond werd te Den Haag in de
groote zaal van Pulchri Studio een zeer
druk bezochte bijeenkomst gehouden, on
der auspiciën van de Vereeniging voor
Handel, Nijverheid en Gemeentebelangen,
van vertegenwoordigers van organisaties
en vereenigingen om besprekingen te voe
ren inzake het oprichten van een gedenk-
teeken voor wijlen H M. de Koningin-
Moeder.
De voorzitter, de heer K. I. B A. de Cos-
ter, deelde in zijn welkomstwoord mede.
dat niet minder dan 236 vereenigingen uit
alle kringen der samenleving ter vergade
ring vertegenwoordigd waren.
Spr. dankte voor de spontane medewer
king, wel»» het bestuur der vereeniging
van het eerste begin af, heeft ondervon
den.
Thans zijn de voorbereidingen zoover
gevorderd, dat de vereeniging voor Han
del, Nijverheid en Gemeentebelangen de
leiding kan neerleggen en deze overdra
gen aan het Comité Gedenkteeken H. M.
de Koningin-Moeder.
Vervolgens werd het woord gevoerd door
dr. Japikse, directeur van het Kon. Huis
archief, die de verdiensten van Koningin
Emma in het licht stelde.
Na de rede van dr. Japikse, deed de
voorzitter, de heer De Coster, eenige me-
dedeelingen.
Spr. zeide. dat het genomen initiatief
de sympathie had van H. M. de Koningin.
Ook het gemeentebestuur zegde zijn volle
medewerking toe. Zoo mogelijk zal het ge
denkteeken worden onthuld op 2 Augustus
1935.
Een eere-comité is gevormd, waarvan
jhr. mr. dr. H. A. van Karnebeek. minis
ter van Staat, commissaris der Koningin
in Zuid-Holland, beschermheer is en mr.
dr. S. J. R. de Monchy, burgemeester van
's-Gravenhage, voorzitter.
CONFLICT IN DE A.R. PARTIJ.
BINNENKORT AFSCHEIDING
VERWACHT.
Houdt U aan de politicvoorschriften! zij beoogen slechts de veiligheid
van U en anderen.
Oprichting van een Herv. A.R. Partij?
Men schrijft aan het Hbld.:
De afscheiding der groep „Hervormde
kiezers" nit de A.R. Kiesvereeniging te
Huizen, waardoor de A.R. raadsfractie
van 6 op 2 zetels terugviel, is een symp
toom van meeningsverschil in de A.R.
gebleken. In verscheidene gemeenten zijn
groepen Herv. kiezers van orthodoxe rich
ting. in wier midden ontevredenheid
heerseht over het beleid der A.R. partij
en speciaal over de benoemingen der
laatste jaren, waarbij volgens hen
voor het overgroote deel de. Geref. Ker
ken zijn voorgetrokken.
De geschillen zijn niet plaatselijk ge
bleven. Uit allerlei gedeelten van ens land
hebben groepen ontevreden Hervormden
voeling met elkaar gekregen en in deze
beweging spreekt men thans over de con
ferenties te Zeist. Er worden n.l. voor
bereidingen getroffen om een algemeene
vergadering te houden te Utrecht, ten
einde de organisatie der orthodoxe Her
vormen in eens landelijk te doen slagen,
op ongeveer denzelfden voet als dit ge
schiedde met den Bond van Herv. Man-
nenvereenigingen. waarvan prof. dr. H.
Visscher de geestelijke vader en thans nog
bondsvoorzitter is. Beoogde deze bond met
reeds duizenden leden in den lande de
locale kerkelijke belangen te dienen, de te
stichten Hervormd Anti-Rev. Partij be
oogt reeds haar politieke belangen bij de
a.s. Kamerverkiezingen te doen gelden en
zal eigen candidaten stellen van Herv.
huize.
In de tweede helft dezer maand is de
vergadering te Utrecht te wachten. Op
deze vergadering zai voor de Huizer groep,
die thans pi. m. 1200 kiezers omvat, aan
wezig zijn de uitgever van het „Geref.
Weekblad", welk periodiek, zooal niet het
orgaan der beweging wordende, toch haar
kclommen voor de Herv. Antl-Rev. Partij
zal openstellen.
Omtrent de leiding der nieuwe partij
doet het gerucht de ronde, dat daarin
prof. Hugo Visscher en prof. Severijn een
belangrijke plaas zullen innemen.
HET BETALINGSVERKEER MET
DUITSCHLAND.
Goede kans op een nieuwe
overeenkomst?
Volgens de Berliner Börsenzeitung ver
zekert men in ingelichte kringen, dat de
Duitsch-Nederlandsche onderhandelingen
inzake de regeling van het betalingsver
keer, welke enkele dagen geleden te Ber
lijn zijn begonnen, goed vlotten. De on-
derteekening van een nieuwe overeenkomst
zou weldra kunnen worden verwacht. De
nieuwe regeling zou gelden voor alle leve
ringen van goederen en voor alle dienst-
prestaties, niet echter voor den kapitaal-
en rentedienst der Duitsche buitenland-
sche leeningen. De nieuwe overeenkomst
zou ook rekening houden met het nieuwe
systeem der deviezendistributie en dus
vermoedelijk op 24 September, den dag
waarop dit nieuwe systeem wordt toege
past, in werking treden.
LOONSVERLAGING VAN HET SPOOR
WEG-PERSONEEL.
„St. Raphael" aanvaardt de verlaging niet.
In een te Utrecht gehouden vergadering
van het hoofdbestuur, de afdeelingsbestu-
ren en vertrouwensmannen van den Ne-
derlandschen R.K. Bond van Spoor- en
Tramwegpersoneel c.a. „Sint Raphael" is
de volgende motie aangenomen:
gehoord de besprekingen over het op
aandrang van den Minister van Water
staat door de Directie der Nederlandsche
Spoorwegen bij den Personeelraad aan
hangig gemaakte voorstel om den salaris-
post met ingang van 1 Januari 1935 met
2'/i millioen te verlaggen;
vaststellende dat het verslag der pari
taire commissie, belast met het verzamelen
en verwerken van gegevens voor een even-
tueele herziening der huidige loonregeling,
ook naar de meening van de Directie der
NB., heeft uitgewezen dat de loonen van
het spoorwegpersoneel in het algemeen
niet onjuist te achten zijn;
overwegende: dat de loonregeling van
het spoorwegpersoneel sedert jaren zich
richtte naar wat ten opzichte van de be
zoldiging voor het rijkspersoneel plaats
had. met deze restrictie, dat enkele voor
name correcties en verbeteringen in de
loonregeling van het rijkspersoneel niet
werden aangebracht in die van het spoor
wegpersoneel;
dat blijkens de verklaring, welke de re
geering zelf gaf in de Memorie van Toe
lichting. behoorende bij het 60 millioenen
wetsontwerp, ten aanzien van de loonen
van het rijkspersoneel bereids het noodige
is gedaan en dan ook volkomen terecht
in de bezuinigingsplannen, welke de Re
geering in de miliioenennota aankondigt,
geen sprake is van verlaging der bezoldi
ging van het rijkspersoneel;
dat, gezien het vorenstaande, er dus
evenmin aanleiding is om de loonen van
het spoorwegpersoneel opnieuw te verlagen
en van dit personeel het onnoodige te
eischen'
dat. weliswaar het spoorwegbedrijf werkt
met een tekort, gevolg van crisis-omstan
digheden. versterkt door de ongeregelde
wilde ontwikkeling van het transportwezen
in Nederland, maar dat. indien het spoor
bedrijf in het algemeen belang moet
blijven functionneeren. het tekort niet
mag aanleiding geven tot onrechtvaardig
heid tegenover het spoorwegpersoneel,
door dit te kort geheel of gedeeltelijk op
het personeel af te wentelen;
teekenen protest aan tegen het h.i. onge
bruikelijke en zeer bevreemdende ingrijpen
van den Minister van Waterstaat, waar
door de in 1903 door de regeering zelf ge
wilde bescherming van de belangen van
het spoorwegpersoneel tegen event-ueele
onbillijke behandeling vanwege de directie,
in haar tegendeel is veranderd;
doen het sterkst mogelijke beroep op de
regeering om van het spoorwegpersoneel
geen zwaardere offers te eischen. dan zij
voor haar eigen personeel redelijk en ver
antwoord acht;
besluiten- in deze omstandigheden de
opgedrongen, onnoodige loonsverlaging niet
te aanvaarden en elke verantwoordelijk
heid daarvoor af te wijzen en machtigen
het hoofdbestuur de voor bescherming der
belangen van het personeel noodige maat
regelen te nemen. Msb.
DE VEILIGHEIDSWEEK DER K.N.A.C.
Nuttige wenken.
Zooals wij reeds hebben gemeld organi
seert de K.N.A.C. ook dit jaar weer een
veiligheidsweek en wel speciaal voor auto
mobilisten.
Het is echter verre van ons te betoogen,
dat het uitsluitend de automobilisten zijn,
die de veiligheid van het verkeer meer en
meer in het gedrang brengen. Dat juist in
de komende week tegen deze categorie
van weggebruikers ten strijde wordt ge
trokken vindt zijn oorzaak in het feit, dat
de K.N.A.C. als zuiver automobilistische
vereeniging moeilijk in georganiseerd ver
band de andere weggebruikers tot de orde
kan roepen. Het zou dan ook ten zeerste
zijn toe te juichen indien het voorbeeld
van de K.N.A.C. navolging zou mogen on
dervinden, zoodat ook andere weggebrui
kers eens terdege werd gewezen op de ge
varen, welke zij dag in dag uit opleveren.
Zooals gezegd wordt in de a.s. week uit
sluitend autorijdend Nederland gewezeit
op de verkeersgevaren welke de naderen
de herfst met zich brengt. Middelen zul
len aan de hand worden gedaan om deze
gevaren te bestrijden en tot een minimum
te beperken. Welke deze middelen zijn ho
pen wij in dit en in eenige volgende arti
kelen uiteen te zetten.
Het gevaar dreigt van twee kanten. De
automobilist heeft het vermijden van een
naderend onheil nooit geheel in eigen
hand. Altijd zal hij afhankelijk blijven
van het reageeren van de automobiel op
de handelingen welke hij in verband met
de omstandigheden noodig oordeelt.
Iemand kan een nog zoo handig en nog
zoo snel reageerend bestuurder zijn, indien
de auto niet naar het stuur luistert of de
remmen niet behoorlijk functionneeren,
staat hij machteloos. Het is dan ook de
plicht van iederen automobilist er steeds
voor te zorgen, dat hij onder alle omstan
digheden op zijn wagen vertrouwen kan.
De auto moet ten allen tijde in een dus-
danigen staat verkeeren, dat het mecha
nisme beantwoordt aan de strengste
eischen welke men voor de veiligheid er
van kan stellen. Maar al is dit het geval
dan nog heeft de automobilist zijn plicht
tegenover zichzelf, zijn medepassagiers en
andere weggebruikers niet ten volle ge
daan. Niettegenstaande het feit, dat de
automobiel volkomen betrouwbaar is, moet
de bestuurder onder het rijden zich steeds
voor oogen houden, dat het onmogelijke
nooit gevergd kan worden. De remmen
van zijn wagen kunnen nog zoo goed zijn,
de vastheid op den weg nog zoo groot,
steeds zal de snelheid geregeld moeten
worden naar de plaatselijke gesteldheid,
zullen de bochten correct moeten worden
uitgevoerd. Slechts dan wanneer auto en
bestuurder een harmonieerend geheel vor
men, mag gesproken worden van het tot
een minimum beperken van het verkeers
gevaar, dat van de zijde van de automo
bilisten dreigt. Dat het bovenstaande geen
eenvoudige opgave is, zal ieder met ons
eens zijn, maar dat er nog veel kan wor
den gedaan om deze ideaaltoestand te
bereiken, mogen wij wel als een vast
staand feit aannemen. Als iedere auto
mobilist er maar eens volkomen van door
drongen kon worden, dat hij nooit de
eenige weggebruiker is, dat er andere
automobilisten en andere weggebruikers
zijn, die precies evenveel rechten hebben
als hij, dan zouden wij reeds een heel eind
in de goede richting komen. Er zou niet
meer worden „gesneden", er zou niet meer
in bochten en op hoeken van straten ge
parkeerd worden, portieren zouden niet
meer roekeloos worden geopend. Zoo zijn
er tal van andere voorbeelden op te som
men welke niet meer zouden opgaan in
dien de gedachte hoffelijkheid op den weg
door alle weggebruikers in toepassing
werd gebracht.
Automobilisten zet daarom Uw weg-
egoïsme aan den kant! Rijdt beschaafd,
weest hoffelijk en wij verzekeren het U
het autorijden zal er niet minder plezierig
om zijn; integendeel!
DE KAPPERS EN DË ARBEID VAN
VREEMDELINGEN.
Het Hoofdbestuur van den Nederland-
schen Kappersbond schrijft ons:
De dagbladen van 18 September jJ„ be
vatten een Koninklijk Besluit nopens de
wet tot regeling van arbeid door vreemde
lingen. In dat KB. is een reeks van be
drijven opgesomd, waarin de werkgevers
geen arbeid door vreemdelingen mogen
laten verrichten, zonder schriftelijke ver
gunning van den Directeur van den Rijks
dienst der werkloosheidsverzekering en
arbeidsbemiddeling.
Tot de genoemde bedrijven behoort niet
het kappersvak, ondanks het feit dat door
alle organisaties in dat vak. zoowel van
patroons als van bedienden, sinds lang en
bij herhaling, bij de Regeering aangedron
gen is de stroom van vreemde arbeids
krachten voor dat bedrijf te stuiten. Her
haaldelijk werden goed geargumenteerde
en gedomumenteerde vertogen tot de Re
geering gericht, zoodat het zonderling
aandoet dat juist dat vak. dat zoo ernstig
te lijden heeft van de concurrentie van
vreemdelingen, niet beschermd wordt.
Het Hoofdbestuur van den Nederland-
schen Kappersbond heeft zich onverwijld
in verbinding gesteld met de autoriteiten
en zal niets onbeproefd laten om alsnog
het kappei'svak opgenomen te krijgen in
de lijst van bedrijven die vallen onder de
bepalingen van de wet tot regeling van
arbeid door vreemdelingen.
BURGEMEESTERSBENOEMINGEN.
Bij Kon. besluit is benoemd met 1 Octo
ber tot burgemeester van Wehl Jhr. J. L.
E. M. van Nispen tot Sevenaer. Is op zijn
verzoete met 1 November eervol ontslagen
met dank M. P. van Wettum als burge
meester van Naarden en met 1 December
G. A. Hajenius als burgemeester van Goes.
Herbenoemd zijn tot burgemeester van
Rotterdam mr. P. Droogleever Fourtuyn;
van Woubrugge J. E. Boddens Hosang;
van Schagen J. Cornelissen; van Baflo Jhr.
W. F. Spengler; van Ruinen Jhr. A. W. van
Holthe tot Echten; van Schoonebeek O.
Norbruis en van Ubach over Worms P. D.
M. Beckers.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Woensdag a.s. 26 September hoopt
men in de bekende Stichting ..Bethesda-
Sarepta-" te Haarlem, waar ruim 200
Lijderessen aan Vallende Ziekte worden
verpleegd, het 40-jarig jubileum van Zus
ter H. L. A. van Vreeswijk en het zilveren
feest van de zusters M. Blom. W. Brands
en P. M. Langeveld te vieren.
N.V. ENKES (VEUR-LEIDSCHENDAM).
In de vergadering van aandeelhouders
van de N.V. Enkes te Veur-Leidschendam,
gehouden in het notarishuis te Rotter
dam. is het dividend over het afgeloopen
boekjaar vastgesteld op f. 10 per aandeel
en f. 2 per onderaandeel. Als commissaris
is herkozen de heer Ph. J. van Ommeren
te Rotterdam.
Veilig verkeer is ook heel wel
mogelijk zonder een permanent
gebruik van uw claxon.
