J
Humor uit het Buitenland.
[flDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Zaterdag 1 September 1934
FINANCIEEL OVERZICHT.
SCHEEPSTIJDINGEN.
Vreemdeling „Wil Je een borrel 1 Dit ls nu al de
sesde keer, dat lk Je dat vraag."
Doove dorpeling„O, asjeblieft, meneer. En krijg lk
se nou alle zes (London Opinion).
^3
Fuifnummer (tot agent na een inval ln een nacht
club): „Neen, gekheid, oude Jongen. Weet Je wat, lk
breng Jou met m IJ n wagen thuis." (Humorist).
De uitwerking van het startschot bij een wedstrijd
der Taxl-chauffeurs-sportclub. (Passing Show).,
Pletersen, die op de bovenste verdieping logeerde,
Bchreef ln het bezoekersboek: „Net zoo als bU ons thuis."
(Londen Opinion)
--- -+!
„En voor vandaag wou lk, dat Je hier een zwemvijver
^maakte en den tuin naar het dak overbracht."
(Passing Show).
Kun Je nu niets doen zonder te mopperen. Harold
Ik" vroeg Je enkel en alleen maar wat heen en weer te
rijden! totdat de baby sliep." (Humorist).
Mislukking van de Amerikaansche New
Dial - Groeiende ontevredenheid bij alle
«tijen - Naar een grondige herziening
an de Nira-politiek? - Nieuwe fluctuaties
p de valuta-markt - Verbetering der
afzetmogelijkheden voor Java-suiker,
Wanneer men de koersbewegingen van
en Jongsten tijd op de New-Yorksche
leurs gadeslaat, kan men zich nauwelijks
''-stellen, dat er een periode is geweest,
■aarin de fondsenmarkt te zamen met het
iheele Amerikaansche zakenleven de
ankondiging van de „New Deal" met
nthousiasme heeft begroet. Dit complex
an regeeringsmaatregelen zou niet alleen
welvaart in Amerika doen terugkeeren,
laar deze zelfs waarborgen. Door lnvoe-
tng van het Nlra-stelsel zou samenwer-
ing worden verkregen tusschen werk
sters en werknemers eenerzijds, tusschen
erkoopers en consumenten aan den an-
tren kant. Het in het ongereede geraakte
rsteem van productie en ruil zou worden
Georganiseerd; de verhouding tusschen
ndernemers en arbeiders definitief wor-
ffl geregeld.
Men kan moeilijk zeggen, dat 't Amerl-
hansche volk de doorvoering van het
nieuwe systeem heeft tegengewerkt. In
tegendeel: de persoonlijke populariteit van
Roosevelt en het haast kinderlijke ver
trouwen in zijn capaciteiten heeft de
regeering ten volle de „fair chance" ge-
Seven, waarop zij aanspraak mocht maken,
■frank will do it" Is een tijdlang ln Ame
rika het slagwoord geweest, (nl. de prospe-
rlteit te doen terugkeeren), wel door
'rank Roosevelt zou worden gedaan.
Nóg is de populariteit van President
Roosevelt niet verdwenen: in plaats van
net zekere vertrouwen, dat hij de moeilijk
heden zou overwinnen, is echter in breede
hingen der bevolking in twijfel gekomen,
'1 de door hem begane weg wel de Juiste
geweest. Van de samenwerking tusschen
werkgevers en arbeiders is weinig of
eigenlijk minder dan niets terecht geko-
fflen. Nog nooit heeft Amerika zulk een
opeenstapeling van arbeidsconflicten mee-
Rmaakt als ln den laatsten tijd. Nauwe-
Jlks is het stakingsgevaar in één bedrijfs-
ak bezworen, of in een andere tak van
industrie doen zich nieuwe moeilijkheden
joor. Thans is het weer de dreigende sta
ling ln de textielindustrie, waarbij hon
derdduizenden arbeiders betrokken zijn,
fn die gemakkelijk verder om zich heen
Rn grijpen. De strijd om de erkenning
■er vakvereenigingen heeft Amerika in
Rn periode van sociale onrust gedompeld,
waaruit het economisch leven deerlijk ge
wend te vooschijn dreigt te komen.
Do eischen der arbeiders tot erkenning
■er vakvereenigingen. die meest gepaard
Ban met of tot achtergrond hebben
ejsehen met betrekking tot de loonen,
huiten op te grooter verzet bij de werk-
jjevers, omdat deze zich toch reeds in hun
hcdrljfspolitiek zoo zeer beperkt zien door
optreden van de Nira. die door zijn
voorschriften inzake vaststelling van prij
ken werktijden enz., zulke zware lasten op
J ondernemingen heeft gelegd. Evenmin
als de arbeiders en de werkgevers zijn de
jousumenten tevreden met wat de New
"aal hun heeft gebracht, nl. een stijging
Jan de kosten van het levensonderhoud,
Rat logische gevolg van het door de Ame-
"kaansche regeering ingenomen stand-
Juut, dat een verhooging van het prijs-
f'eau de welvaart zou doen terugkeeren.
Nog is de Amerikaansche regeering niet
»o ver. dat zij de totale mislukking van
■a door haar gevolgde politiek erkent. Zij
trouwens ook moeilijk er toe kunnen
'vargaan, de New Deal, met alles, wat er
JJu vast zit, finaal on te ruimen, zonder
atarvoor iets anders In de plaats te stellen,
jat het Amerikaansche volk opnieuw een
■art onder den riem zou steken. Het, beeft
wen oogenblik uitgezien, alsof de zilver-
'atgevlng, tezamen met een verdere de
preciatie van den dollar, zouden moeten
dienen als ingrediënten voor een nieuwe
injectiedosis, teneinde de tanende levens
krachten van het Amerikaansche bedrijfs
leven weer wat op te wekken. Wat de toe
komst ln dit opzicht nog brengen zal, is
onzeker; voorshands schijnen nieuwe va
luta-experimenten niet op het programma
te staan. Daarentegen ls er wel alle kans,
dat de regeering er toe zal overgaan, de
Nira-politiek grondig te herzien. Reeds
zijn alle werkgevers in plaatsen van min
der dan 2500 Inwoners ontslagen van de
verplichtingen der codes: zij zijn althans
niet meer verplicht, zich te houden aan
de door de codes vastgestelde loonen, ar
beidstijden en minimumprijzen. Verwacht
wordt thans, dat het geheele systeem van
regeeringscontrole over de industrie aan
merkelijk zal worden verzacht of dat ln
elk geval de code-bepalingen zelf Ingrij
pend zullen worden gewijzigd. Zoo wordt
aan President Roosevelt het plan toege
schreven. om de vaststelling der prijzen
af te schaffen, teneinde daardoor tege
moet te komen aan de klachten betref
fende de 'stijging der kosten van het
levensonderhoud. Hiermede zou een der
voornaamste principes, waarop de Ame
rikaansche herstelpolltlek ls gebaseerd,
worden prijsgegeven, nl. de stelling, dat
een verhooging van loonen en prijzen de
koopkracht zou doen toenemen. Ook ln
Amerika heeft de practijk inmiddels ge
leerd, dat het verbruik slechts gestimuleerd
kan worden door vermindering der ver
koopprijzen, die op haar beurt slechts kan
plaats vinden door verlaging van produc
tiekosten, bestaande uit een vermindering
der grondstofprljzen, loonuitgaven enz. Het
is reeds veel gewonnen, wanneer de Ame
rikaansche regeering inziet, dat de oude
voorschriften met betrekking tot mini
mumprijzen, loonen en werktijden een
averechtsche uitwerking hebben, In dezen
zin heeft de New-Yorksche beurs de
jongste berichten over de plannen tot her
ziening van de New Deal dan ook opgevat.
Dat de koersstijging, waarmede zij de des
betreffende mededeellngen heeft beant
woord, zich niet heeft kunnen handhaven,
moet voornamelijk worden toegeschreven
aan de onzekerheid omtrent mogelijke
nieuwe experimenten, die van Washington
te verwachten zijn, alsmede aan het drei
gende arbeidsconflict in de textiel
industrie.
Het ls opmerkelijk dat de dollar zich na
de scherpe reactie, die op de nieuwe zilver-
proclamatie was gevolgd, op een laag
niveau blijft bewegen, terwijl ook het
Pond Sterling, dat door de daling van den
dollarkoers was meegesleept, het geleden
koersverlies slechts zeer ten deele heeft
kunnen Inhalen, Wat den dollar betreft,
weerspiegelt zich in de gedrukte stemming
voor dit „devies" de pessimistische opvat
tingen omtrent de economische ontwikke
ling ln de Ver. Staten en de onzekerheid
omtrent de uiteindelijke valutaplannen
der regeering.
Het Pond Sterling ls in zekeren zin aan
de koersontwikkeling van den dollar vast
gekoppeld. De Engelsche regeering, die de
valuta-depreciatie voornamelijk wenscht
te gebruiken als wapen ln den strijd om
de wereldmarkten, zou het niet toelaten,
dat de dollar het pond zou voorbijsnellen
op den weg naar waardevermindering.
Vandaar vermoedelijk, dat het Engelsche
Valuta-Egalisatiefonds, dat naar men weet
is ingesteld om door aan- en verkoopen
van Ponden scherpe koersschommelingen
te vermijden niet eerder op de valuta
markt he'eft ingegrepen, dan toen de da
ling van den dollar tot staan was gekomen
Overigens moet men niet vergeten, dat de
„stabiliteit" van het Pond Sterling slechts
zeer betrekkelijk is. In werkelijkheid loopt
het Pond Sterling voortdurend in koers
terug: sinds het vorige laar om dezen tijd
is het tegenover den gulden met ca 13
gedaald; de koersdaling sinds eind Juli j.l,
bedraagt ca. 1 'la. Eerst een overeenkomst
tusschen de Amerikaansche en de Engel
sche regeering tot een definitieve valuta-
stabilisatie zou een eind aan de fluc
tuaties op de wisselmarkt maken. De ver
wachting. dat tijdens het jongste bezoek
van den President der Bank van Engeland,
Montagu Norman. aan de Ver. Staten be
sprekingen in deze richting zouden worden
gevoerd, ls niet bewaarheid.
Degenen, die to een valuta-depreciatie
een middel zien om tot een vergrooting
van den afzet ln het- buitenland te gera
ken. wijzen gaarne-op Engeland als voor
beeld van de manier, waarop men tot zulk
een verbetering moet geraken. Intusschen
ls het wel opvallend, dat de voordeelen,
welke de depreciatie van het Pond Sterling
sinds 1931 aan Engeland's bultenlandschen
handel heeft gegeven hoe langer hoe ge
ringer worden. In het eerste halfjaar van
1934 lieeft tegenover een stijging van de
waarde van den Invoer ln Engeland met
41,86 millioen pond sterling slechts een
toeneming van den uitvoer gestaan met
14.4 millioen pand sterling. De voortdu
rende afbrokkeling van de waarde van het
Pond Sterling geeft den handel telkenmale
wel weer een nieuwe Impuls, maar het is
duidelijk, dat deze niet tot ln het onein
dige kan doorgaan Ver de voorkeur boven
een dergelijke kunstmatige stimuleering
verdient de toeneming van den afzet langs
natuurlij ken weg. Wij wezen reeds eerder
op het verheugende feit, dat de afzet van
Nederiandscbe goederen in het buitenland
in de eerste helft van dit jaar naar de
hoeveelheid met 5 'la ls toegenomen, een
ontwikkeling, die in Juli voortgang heeft
gemaakt. De Gouverneur van de Nationale
Bank van België vestigde dezer dagen de
aandacht eT op, dat de z.g. „goud-bloklan
den" hun aandeel to den internationalen
handel van 20 'la in 1929 hebben kunnen
opvoeren tot 24 "la in 1934. Hij herhaalde
bij deze gelegenheid -nog eens, dat inflatie
of devaluatie misschien wel eenige parti
culiere belangen zou dienen, maar niet
de belangen van de gemeenschap en dat
deze ook de crisis niet zou helpen bestrij
den.
Wat ons land betreft, is het vertrouwen,
dat de regeering niét zal afwijken van het
principe van den gouden standaard, thans
wel zoo vast verankerd, dat dit niet ge
schokt wordt door een nieuwe koersdaling
van dollar en pond. Het zou dan ook on
juist zijn om. zooa-ls sommige buitenland-
sche bladen dit gedaan hebben, in de
jongste ontwikkeling op de fondsenbeurs
een aanwijzing te zoeken van nieuwe on
rust met betrekking tot den gulden. De vaste
stemming op de aandeelenmarkt, tezamen
met de gedrukte houding voor obllgatiën,
die hierop zou kunnen duiden, ls ln wer
kelijkheid aan geheel andere oorzaken toe
te schrijven. Op de beleggingsmarkt, heeft
de nieuwe Indische conversieleentog haar
schaduwen vooruitgeworpen. ZIJ, die nieu
we gelden te beieggen hebben, wachten
af, hoe de markt deze groote uitgifte zal
opnemen, nadat de markt reeds teekenen
van oververzadiging aan den dag heeft ge
legd wegens de in een al te snel tempo
op elkander gevolgde conversie-operaties
van binnenlandsche gemeenten en provin
cies, Het best heeft zich nog de oude In
dische conversieleentog gehouden. 4
Nederland daarentegen ls schérp in koers
teruggekropenmaar noteert nog altijd
boven de 101 'la. zoodat er nog een flinke
koersmarge bestaat tusschen dezer obllga
tiën en die der nieuwe conversieleentog,
die, zooals te verwachten was, bij een rente
van 4 "a tegen den parikoers wordt uit
gegeven. Van het totale bedrag der leening
ad f. 485 millioen is reeds ruim f. 172 mil
lioen geplaatst, terwijl bovendien deel
neming tot een bedrag van bijna f. 68
millioen dooSr openbare instellingen vast ls
toegezegd. Het alsdan nog resteerende be
drag van f. 245 millioen is. rekening er
mede houdende, dat hiertegenover aan
zienlijke bedragen uit de aflosbaar gestelde
leeningen vrijkomen, niet overmatig groot.
Het feit, dat deze leening niet onderhevig
ls aan de couponbelasting, maakt haar
aantrekkelijker dan de 4 'la gemeente,
provinciale leeningen e.d., die wel aan de
couponbelasting onderworpen zijn
Van de koersstijging op de aandeelen
markt, die later weer voor een reactie heeft
plaats gemaakt, hebben vooral aandeelen
Koninklijke Petroleum geprofiteerd. De
stimulans ging hierbij uit van een taterview
van een buitenlandsch blad met den heer
Deterding, waarbij deze verklaarde, dat
door internationale samenwerking de over
tollige petroleumvoorraden binnen twee
Jaar tijds zouden zijn verdwenen. Nog meer
aandacht wijdde de beurs aan de mededee-
ling van dr. Deterding dat het grootste
deel van het bedrag aan zilver tot een
totale waarde van f. 55 millioen, dat dezer
dagen uit China werd uitgevoerd, het
eigendom van de Koninklijke Petroleum
MIJ ls. Weliswaar wordt crltlek geoefend
op het feit, dat dr. Deterding, die zelf een
Ijverig propagandist van het bi-metallisme
is. het olrbaar heeft geacht, middelen van
zijn maatschappij te beleggen in een arti
kel als zilver, welks prijsbeweging sterk aan
speculatieve invloeden bloot staat. Nu deze
speculatie, dank zij de stijging van den
zllverprijs echter goed belooft te zullen af-
loopen, maakt de beurs reeds een bereke
ning van de winsten, die uit dezen hoofde
aan de Koninklijke zullen toevloeien en die
op vele millioenen worden becijferd.
Van industrieele fondsen konden vooral
Philips' krachtig in koers stijgen. In een
publicatie van het Dultsche Institut für
Konjunkturforschung wordt, medegedeeld
dat de Nederlandsche radio-Industrie er ln
geslaagd is, in het afgeloopen jaar verdere
deelen van de wereldmarkt te veroveren.
Ook voor suikeraandeelen was de stem
ming gunstiger. Dank zij den in April ln
Britsch-Indië lngestelden accijns op ln het
binnenland geproduceerde suiker, kan de
Java-suiker dit belangrijke afzetgebied, dat
voor een groot deel te loor dreigde te zul
len gaan, heroveren. Vooral in den laatsten
tijd zijn vrij aanzienlijke afdoeningen naar
Britsch-Indië gemeld; ondanks een kleine
prijsverhooging blijven de voor deze suiker
gemaakte prijzen echter nog altijd verlies
gevend. Het feit, dat de afzet wat vlotter
gaat en de voorraden zich tenminste niet
verder ophoopen. geeft echter nu reeds
eenige reden tot voldoening.
Rubberaandeelen konden zich goed in
prijs handhaven en ook tabakken gaven
blijk van een vaste tendenz Men moet
zich intusschen afvragen, welken invloed
de verdere beperking van den invoer in
Dultschland, die door dr. Schacht ls aan
gekondigd, op de koopkracht der Duit-
schers bij de a.s. najaarsinschrijvingen
zal hebben. Naar men weet, was de uitwer
king der devlezenmoeilijkheden bil de voor
jaarsinschrijvingen zeer meegevallen; sinds
dien ls de Duitsche deviezenposltie weder
veel ongunstiger geworden. Of Sumatra-
tabak onder deze omstandigheden ook niet
zal vallen onder de grondstoffen, die
Dultschland desnoods kan. of liever ge
zegd op bevel van hoogerhand moet ont
beren?
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop
Kon. Petroleum 152 3/4 159 156 3/4.
Handelsver. „A'dam" 171 175'/: 174 3/4.
Amsterdam-Rubber 100 3/4 104'/:.
Dell Batavia Rubber 77 81'/- 80 3/4.
Oost-Java Rubber 128'/: 130 1/4 129.
Wal Sumatra 124 127 126'/i.
Hessa Rubber 45 3/4 49 3/8 48'/«.
Dell Batavia Mij. 157 165 161.
Deli Mij. 136'/: 141.
Senembah 137'/: 140 138'/..
Philips 212'/. 219'/: 218 3/4.
Unilever 65 68 67 5/8.
Koloniale Bank 46 48 1/4 47 1/4.
Ned. Indische Handelsbank 67'/: 70 67 3/4.
Ned. Handel Mij. 43'/: 44 3/4 431/4.
4% Nederland 10111/16 101 9/16 101 7/8.
3% Nederland 89 1/8 88'/:.
4"/. Amsterdam 98 1/4 97 5/8 98 7/8.
4°/o Rotterdam 98'/: 96 97'/:.
4°/o Ned. Indië 100 1/16 100.
HOLLAND—AMERIKA - LIJN.
VEENDAM, toeristenvaart, arr. 30 Aug.
nun. te R'dam.
MIJ. OCEAAN.
NELEUS, 30 Aug. van Java te Altist.
HOLLAND—BRITSCH INDIË LIJN.
HOOGKERK, ultr., 31 Aug. van Suez.
HOLLAND—OOST-AZIË LIJN.
SEROOSKERK, uitreis, pass. 31 Augustus
Dungeness.
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
KLIPFONTEIN, uitreis, 30 Aug. te Lorenzo
Marquez.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
HERCULES, 30 Aug. van W. Indië te Am
sterdam.
FAUNA, 31 Aug. van Hamburg te Amst.
ACHILLES, 30 Aug. van Livorno n. Napels.
BARNEVELD, 30 Aug. van Amst. te Delfzijl.
BENNEKOM, 30 Aug. nta. 2 u. van Ham
burg n. Antwerpen.
CALYPSO, 31 Aug. van Amst. te R'dam.
COLOMBIA, 30 Aug. van Ouracao naar
Puerto Cabello.
DEUCALION, 30 Aug. van Triëst te Flume.
GANYMEDES, 30 Aug. van Zongouldok n.
Bourgas.
HERMES ,30 Aug. van Piraeus te Candla
IRENE, 30 Aug. V. Kopenhagen te Danzig.
JUNO, 30 Aug. van Catania n. Venetië.
MARS. 31 Aug. van Amst. te R'dam.
ORESTES, 30 Aug. van Malta te Patras.
POSEIDON, 30 Aug. van Valencia nakr
Alicante
STELLA, 30 Aug. van Gijon n. Malaga.
VENEZUELA. 30 Aug. van Curacao naar
Santa Marta.
CRYNSSEN, wordt 3 Sept. tusschen 125
u. v.m. van W. Indië te Plymouth 3 Seo-
tember's avonds te Havre en 5 Sept. n.fli.
te Amsterdam verwaoht.
AGAMEMNON, 30 Aug. nun .van New York
te R'dam.
ALKMAAR, thuisr., 29 Aug., te Tocopllla.
KON. HOLL. LLOYD.
ORANIA, uitreis, 30 Aug. n.m. 11 u. van
Southampton.
MONTFERLAND, 31 Aug. van B. Aires te
Amst.
HOLLAND—WEST-AFRIKA LIJN.
MAASKERK, 31 Aug. van Amst. naar W.
Afrika.
JAVA-CHINA-JAPAN LIJN.
TJISADANE. 30 Aug. v. Shanghae n. Java.
TJIKEMBANG, 30 Aug. v. Macassar te Ma
nilla.
ROTTERDAM—Z. AMERIKA LIJN.
ALCYONE, ultr., pass. 30 Aug. Madeira.
JAVA—NEW VORK LIJN.
MADOERA, 30 Aug. v. Java te Mobile.
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
ST. ANNALAND, Antwerpen n. Blyth, pass.
30 Augustus Vllssingen.
BATAVIER III, 31 Augustus van Rotterdam
te Gravesend.
GRUTTO, 30 Augustus van Rotterdam te
Londen.
KERKPLEIN, pass. 30 Augustus Dungeness
HENNIE, Par n. Terneuzen, pass. 29 Aug.
Bevezler.
WOENSDRECHT, Port Western naar Con-
stanza, 31 Aug. van Port Said.
SEMIRAMIS, 30 Augustus van Brisbane n.
Balik Pappan.
JONGE JACOBUS, Swansea n. Marseille,
was 30 Augustus 10.55 u. v.m. 60 mijlen
Z. van Lands End.
MANVANTARA, pass. 30 Aug. Gibraltar.
THEMISTO, pass. 30 Aug. St. Abbs Head.
8—3