„ARNHEM"
VITTE
GRUSS UND KUSS, VERONIKA
IT5EH VAH HST
DE TRUCFILM
75s1" Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 24 Augustus 1934
Vierde Blad
No. 22830
BINNENLAND.
LEVENS
VERZEKERING
MAATSCHAPPIJ
INGEZONDEN.
BURG. STAND VAN LEIDEN.
„Op Hoop van Zegen" wordt verfilmd.
rundvleesch in blik.
Uitbreiding van de distributie
tot de mijnwerkers.
Bij rondschrijven van 23 Augustus heeft
je Minister van Binnenlandsche Zaken
de besturen der gemeenten in de
(jjjnstreek medegedeeld, dat distributie
jan rundvleesch in blik voortaan zal kun
nen plaats vinden aan personen, welke
sis mijnwerker in de steenkolenmijnen
ferkzaam zijn, ongeacht of zij al dan niet
sis steuntrekkenden of armlastigen zijn
K beschouwen. Deze uitbreiding heeft
plaats gevonden op grond van de over-
reging, dat door deze categorie van per-
jonen bijzondere zware lichamelijke ar-
Kid wordt verricht, welke een uitzonde-
jngspositie voor deze categorie recht-
aardigt.
De aandacht wordt er op gevestigd dat
de groepen van personen, welke voor het
«krijgen van rundvleesch in blik in aan-
nerking komen, overigens de volgende
jjn
a steuntrekkenden, dit zijn personen,
telke steun ontvangen ingevolge een door
en Minister van Sociale Zaken gpedge-
eurde steunregeling; personen, welke
ijn te werk gesteld bij een van Rijkswege
esubsidleerde werkverschaffing en per-
jnen welke steun genieten, ingevolge de
(palingen van de Armenwet;
b. armlastigen, waaronder uitsluitend
[(verstaan personen, die op een of andere
sijze steun ontvangen, doch die niet onder
e steuntrekkenden vallen;
c. personen, die uitkeering ontvangen
lit de werkloozenkas hunner organisaties;
d. de z.g. mobilisatieslachtoffers, die in-
«olge de bepalingen van de wet van 3
lecember 1931 en die van het K.B. van 23
(ptember 1933 in het genot zijn van een
jdelijke uitkeering;
e. personen, die een inkomen genieten,
ttwelk in het algemeen ten hoogste gelijk
te stellen met dat, hetwelk ter plaatse
tor de steuntrekkenden wordt genoten;
f. diaconiën en instellingen met liefda-
uige doeleinden, ten behoeve van door deze
thamen ondersteunden.
Tevens kan, na ontvangen toestemming
m de Crisis-Rundvee-Centrale, 't rund-
leesch in blik verstrekt worden;
a. aan vereenigingen of andere lichamen
set een liefdadige doelstelling voor ge-
rdik bij de gratis of tegen zeer lage ver-
seding verkrijgbaar te stellen warme
aaltijden;
b. aan gestichten, waar uitsluitend of
ugenoeg uitsluitend armlastigen voor
ekening van openbare kassen of instel
den van weldadigheid worden verpleegd.
o
de eierenuitvoer naar
dtjitschland.
Duitschlands trage wijze van betalen
houdt den uitvoer tegen.
Naar het „Ned. Weekblad voor Kruide-
ierswaren meldt, heeft de trage wijze
in betalen door Duitschland ertoe geleid,
kt vele eierenexporteurs huiverig zijn het
an over Augustus toegewezen export-
iwantum uit te voeren.
RECLAME- 6272
beschermt Uw gezin in moeilijke jaren.
Inspecteurs: P. Wiersma, Willem de Zwij
gerlaan 19, Oegstgeest en P. J. Oudshoorn,
Rijn- en Schiekade 116 d, Leiden.
In verband hiermee heeft de directeur
van het N. E. B. toegestaan, dat 15 pCt.
van het Augustus-contingent op Septem
ber wordt overgeschreven. Bovendien is er
in verhand met deze financieele moeilijk
heden, zoowel door den handel als door de
coöperaties, bij de Regeering op aange
drongen de bedragen, die de exporteurs in
den vorm eener uitvoerheffing hebben op
gebracht thans weer vrij te geven.
almelo buigt het hoofd.
De gemeenteraad van Almelo heeft met
174 stemmen besloten, zich niet langer
te verzetten tegen den eisch van de Re
geering en van Ged. Staten om de ge
meente te plaatsen in de derde klasse der
gemeentefondsbelasting.
Tegen stemden de heeren Treep (Chr.
Dem.). Wolf (Comm.), Cohen en Tyhof
(Alg. Belang).
De Sociaal-Democraten besloten voor te
stemmen om erger dingen te voorkomen,
zooals de fractieleider opmerkte.
De wethouder van financiën, mr. Kor-
tebos legde een verklaring af, waarin hij
erkende, dat de Raad recht had op beroep
bij de Kroon, maar dat men „voor geweld
moest wijken."
-o
vol geestdrift voor de
luchtvaart.
Het vliegtuig is het vervoermiddel van
de toekomst, en de toekomst is aan de
jeugd. Dus is het vliegtuig het vervoermid
del van de jeugd. Maar desondanks blijft
het feit, dat menig grootvader van zeven
tig even geestdriftig is voor de luchtvaart
als zijn kleinzoon van zeventien.
Een nieuw bewijs daarvan leverde een
viertal toeristen, drie dames en een heer,
die gisteren per vliegtuig een reis naar En
geland maakten. Zij waren tezamen 292
jaar oud en gingen per K.L.M. naar Liver
pool. Over twaalf dagen vliegen zij via
Londen terug. Zij zijn echter niet de eenige
reizigers van niet meer geheel jeugdigen
leeftijd, die blaken van enthousiasme voor
het modernste vervoermiddel; aan de Ne-
derlandsche rondvlucht nemen drie dames
deel, die allen de zeven kruisjes reeds
overschreden hebben.
(Buiten verantwoordelijkheid der Red.)
Cople van de al of niet geplaatste
stukken wordt niet teruggegeven.
tehuis voor militairen.
M. de Redacteur,
Wederom doen wü een beroep op UW
welwillendheid onderstaande regels onder
de aandacht van Uw lezers te brengen,
waarvoor wij U bij voorbaat hartelijk dank
zeggen.
Het Chr. Militair verband-Leiden maakt
zich weer op den jaarlijkschen vlagjesdag
te organiseeren. Dit jaar op Zaterdag 25
Augustus. Een staf van vriendelijke help
sters zal er dus weer op uit trekken, ten
einde U gelegenheid te geven de belang
stelling in het werk voor onze militairen
in een daad om te zetten. Indien wij ook
maaT eenigszins in de gelegenheid waren
het werk in stand te houden zonder daar
voor onzen vlagjesdag te houden, wij zou
den zulks zeker doen. Echter de nood ge
biedt het ons, de voortdurende tekorten en
straks weder de herhalingsoefeningen, stel
len het Tehuis-bestuur voor telkens nieuwe
moeilijkheden. Meer dan ooit moet het
werk voortgang hebben, onze jonge man
nen hebben er recht op, dat zij hun vrijen
tijd in een behoorlijke omgeving kunnen
doorbrengen. Het is niet voldoende, dat het
Tehuis er staat, onderhoud, vuur, licht en
zoovele andere huishoudelijke uitgaven, zij
moeten door offervaardigheid bijeen wor
den gebracht. Nu is het vaak zoo, dat de
menschen wel willen geven ook voor dit
goede doel, mits het maar even gehaald
wordt. Dat Leiden's inwoners ons niet in
den steek laten, wij denken nog met dank
baarheid aan het vorig jaar terug. Stel ons
ook dit keer niet teleur, maar geef met
milde hand, opdat daardoor de geestelijk-
zedelijke verheffing van zooveel jonge
menschen niet worde geremd maar bevor
derd. Wij rekenen op een rijken oogst en
zeggen U daarvoor zeer hartelijk dank.
Wilt U zelf eens in het Tehuis een kijkje
komen nemen, dan heel gaarne. Morsch-
weg 34 is gemakkelijk te vinden en bezoek
vinden wij altijd aangenaam.
Voor het Chr. Mil. Verband
C. MULDER
L. QUiESTROO Jr.
JOH. DE MOED, Secr. Penn.
Rijn- en Schiekade 90.
GEBOREN.
Christiaan, Z. van J. J. Zirkzee en Chr.
v. d. Meel Cornelia Maria Magdalena,
D. van N. L. W. Paddenburg en A. M. v.
d. Wiel Maria Elisabeth, D. van W. J. de
Tombe en H. Panman Jan, Z. van P.
Delmeer en J. de la Rie.
ONDERTROUWD
J. J. Stouten jm. 22 j. en J. H. M.
Kaapaan jd. 25 j. W. v. d. Berg jm.
28 j. en P. J. W. Everste jd. 24 j.
OVERLEDEN.
H. J. Dickhoff, M. 83 j.
In November zal het tien jaar geleden
zijn, dat de tooneelschrijver Herman
Heijermans, die in de beginjaren van deze
eeuw in de Burgerdijkstraat te Katwijk-
Zee woonde, overleed. Daar heeft, de
schrijver gewerkt aan zijn bekend too-
neelstuk „Op Hoop van Zegen", toen de
„drijvende doodkisten" nog van het strand
af- en aanvoeren.
Ter gelegenheid van het herdenken van
dien sterfdag zal, gelijk gemeld, 'n klank
film van „Op Hoop van Zegen" vertoond
worden, waarvan gisteren te Katwijk aan
Zee de eerste beelden opgenomen zijn. Een
en ander geschiedde door het H. M. D -
filmconcern, onder regie van den heer A.
Benno met den heer Henk Alsem uit Den
Haag aan de camera.
Gistermorgen werden eenige pittoreske
plekjes van oud-Katwijk opgenomen in de
Freek van Roonstraat en Prinsenstraat.
De bekende tooneelspeler, de heer Jan van
Ees, die ook reeds als filmacteur naam
heeft gemaakt en ons verklaarde bijzonder
graag voor de film te spelen, speelde de
rol van „Barendje". Verfilmd werd de
scène, waarin hij niet naar zee wil en de
vlucht door de straten neemt.
Des middags van halftwee tot halfvier
werden opnamen gemaakt aan het strand
voor het hotel „De Zwaan". Men zag o.a.
Jan van Ees als „Barendje" hout sprok
kelen op het strand.
Ten slotte werd het aanspoelen van het
lijk van .Barendje" verfilmd. Jan van Ees
ging gekleed te water en legde zich plat
voorover op het zand. De golven spoelden
over hem heen, wat bij den stevigen wind
waarlijk geen pretje voor hem was!
Het opnemen dezer scènes trok veler
belangstelling.
De inspecteur van politie had een groot
gedeelte van het strand laten afzetten,
zoodat men ongehinderd kon filmen. De
heer Benno dankte dan ook na afloop den
inspecteur voor deze te waardeeren mede
werking der politie.
In den loop van de volgende week zal
men te Katwijk Zee een ander gedeelte
van de film opnemen. Dan komt mevrouw
Esther de BoerVan Rijk er haar be
roemde rol van Kniertje vertolken, in
samenwerking met den heer Willem van
der Veer.
Hierboven de filmoperateurs in volle
actie!
o
Aan het strand te Katwijk-Zee.
Foto Kruyt.
De temperamentvolle Hongaarsche zan
geres Franziska Gaal heeft een snelle
zegepraal veroverd met twee films, n.l.
.Paprika" en „Gruss und Kuss, Veronika".
Zij heeft een talent met vele facetten,
dat men zeker gaarne zal bewonderen nu
zij samenspeelt met ons aller vriend Paul
Hörbiger, met zijn charmeerend Weensch
dialect en de aantrekkelijkheid van den
ietwat schuchteren filosoof De steeds ver
makelijke Otto Wallburg, de gezellige,
dikke filmkomiek, die nog aan geen ver
mageringskuren denkt, is de derde ster in
deze door Carl Boese geregisseerde film,
waarin Weintraub's Syncopaters voor
geestdriftige muziek zorgen. Hierboven
Franziska Gaal en Paul Hörbiger in een
der amusante scènes.
Laten wij eens een voorbeeld nemen.
Er was een piano noodig van het model
als volgens de beschrijving in het verhaal
in dien tijd gebruikt was.
Welnu vier maanden van ingespannen
zoeken en telegrammen naar alle deelen
naar de Vereenigde Staten waren noodig
om zoo'n piano op te trommelen .Zooals
het met dit eene voorwerp was, ging het
ook met bijna alle anderen en er waren
er 3500.
Alleen de telegramkosten bedroegen
1000 dollar, voor tot de eigenlijke opna
men werd overgegaan.
Er komt een telegrambesteller in de
film voor en de regisseur had zich de
vraag te stellen: wat voor uniform droe
gen zulke jongens te Concord in 1864.
Honderd andere kleine vraagstukken wa
ren er.
Wat waren de typische populaire uit
drukkingen in dien tijd?
Wat voor soort haarspelden gebruikten
de vrouwen in haar kapsel en hoeveel?
Wat voor „Schlagers" werden er toen
gezongen?
Maar niet alleen moest men wetens
waardigheden over alles en nog wat ver
zamelen. het kwam er ook op aan de voor
werpen zelf op te scharrelen.
Twaalf maanden van hard werk heeft
het gekost om alles voor elkaar te krijgen
en met een gerust hart aan de opnamen
te beginnen.
o
„LA CHATELAINE DU LIBAN"
VAN PIERRE BENOIT.
Door de bekende Fransche productie
firma Vandal et Delac is een nieuw film
werk vervaardigd naar den roman van
Pierre Benoit ..La Chatelaine du Liban".
De regie voor deze grootsch opgezette film
werd aan een der bekendste Fransche re
gisseurs, Jean Epstein toevertrouwd De
titelrol van de kasteelvrouwe wordt ge
speeld door Mile Spinelly, terwijl de man
lijke hoofdrol door Jean Murat wordt ver
tolkt
Deze film speelt evenals „L'Atlantide"
van denzelfden schrijver in Noord-Afrika,
waardoor de gelegenheid geboden was,
naast sterk spel en boeiende handeling
schitterende woestijnopnamen vast te
leggen.
Wanneer wij aan de trucfilm denken,
'«schijnen in onze gedachte groteske
luizen op witten achtergrond, voorwer-
tw springen op het beeld en verdwijnen
'P dezelfde raadselachtige wijze. Onzicht-
"S'e handen hanteeren pen of schaar,
roeken vouwen zich open, doozen sprin-,
Rn open en dicht, een brood snijdt zich-
'ejl, en een tafel dekt zichzelf op de maat
rot muziek. Wanneer wij deze dikwijls
""olijke en verrassende gebeurtenissen
de film zien afrollen, dan denken wij
'Uerminst aan den ernst wa»--
vroolijke grappen gemaakt zijn,
Mimen wij ons geen voorstelling maken
het geduld en den wekenlangen,
■TOeitevollen arbeid, die noodig zijn om
«ze slechts weinige minuten durende
"'roten te verkrijgen!
De moderne truciilm heeft vele aspecten
hl geeft ons niet alleen de illusie van iets
"waarschijnlijks van tooverhanden,
die door steeds nieuwe verbluffende
prestaties zelfs de natuurkundige wetten
tarten zij toont ons niet alleen een
tegen logica en ervaring indruischend
spook, zij geeft ons niet alleen raadseltjes
op, doch helpt ons ook raadsels oplossen.
Want juist de trucfilm is door haar
aanschouwelijkheid geschikt de onver
klaarbare gebeurtenissen van het dage-
lijksche leven voor ons van den ban harer
toevalligheid te bevrijden, de wonderen
der natuur voor ons begrijpelijk te maken,
haar raadsels op te lossen, haar te ont
doen van haar onbegrijpelijkheid en
zichtbaar voor ons te maken wat onzicht
baar is. De trucfilm is niet het jongste
kind van de moderne film Wanneer wij
de ontwikkeling van de Cinematograaf
volgen moeten wij eigenlijk zeggen: „Het
begin was de trucfilm!"
Niet alleen de bewegende beelden van
de Laterna Magica. doch ook het levens
rad van Anschütz, die primitieve beelden
trommel, die ais kinderspeelgoed omstreeks
1875 in zwang kwam, kunnen in zekere
mate als voorlooper van de trucfilm be
schouwd worden.
In een UFA-cultuurfilm „Toen men be
gon te filmen" worden wij door een leer
rijke reeks beelden met de kinderjaren der
filmtechniek vertrouwd gemaakt.
Reeds in het jaar 1886 kende men een
z.g. „Snelkijker", dien men wel als de
vcorlooper van de cinematografie kan be
schouwen.
Eenige jaren later moet Georges Méliès
(1895) de eerste trucspeelfilms naar mo
tieven uit de romans van Jules Verne ge
draaid en zich destijds reeds van een
heele reeks kunstgrepen bediend hebben,
waarmee we ook nu nog in de huidige
trucfilms die verrassende effecten verkrij
gen.
Wanneer men deze eerste primitieve en
moeilijke pogingen van vroeger vergelijkt
met de verbluffende prestaties die tegen
woordig in de nieuwste cultuurfilms met
de tijdloupe verkregen worden, dan kan
deze snelle zegetocht der techniek in dienst
van de cultuurfilm en daarmee in het be
lang van de algemeene volksvoorlichting,
niet genoeg gewaardeerd worden. De tee-
kentrucfilm wordt tegenwoordig aan de
cultuurfilm dienstbaar gemaakt.
Het stelt de hoogste eischen, wanneer
b.v. door den toeschouwer in het geheel
niet bemerkt, de trucopnamen van de mo
dellen overgaan in echt opgenomen beel
den.
Evenals in het rijk der techniek dringen
wij met behulp van de trucfilm in den
biologischen samenhang der natuur bin
nen. waarvoor voor de meeste menschen
de ware samenhang der gecompliceerde
en dikwijls onzichtbare gebeurtenissen in
het leven der dieren en planten, die anders
eeuwig onbegrijpelijk en onverklaarbaar
zouden blijven, nu duidelijk worden. Dank
zij de trucfllm, de tijdloupe, de lang-
zaam-werkende opnamen en de micro
apparatuur die in enkele seconden op
hen een blijvenden indruk maken. Maar
hoeveel geduld, hoeveel arbeid beteekent
zulk een trucfilm! Om ons de hoeveel
heid voor te stellen, die voor een film
beeldje, waarvan de vertooning niet lan
ger dan een minuut duurt, vereischt wordt
zij hier opgmerkt, dat daarvoor niet min
der dan 60 x 24 zelfde, dus 1440 aparte
teekeningen noodig zijn, Van W. Disney,
den schepper van Mickey Mouse-filmpjes
wordt medegedeeld, dat hij voor een groote
trucspeelfilm 15000 teekeningen noodig
gehad zou hebben!
een werk van twaalf
maanden.
Dat een film als Ben Hur of Hendrik
VIII van uit historisch oogpunt heel wat
hoofdbreken aan de regie kost zal wel
niemand verbazen.
Maar dat dit ook het geval is met een
eenvoudige geschiedenis als „Onder Moe
ders Vleugels", die in 1864 speelt zal wel
niemand zijn ingevallen. En toch is het
zoo.
