NA DEN NAZI-PUTSCH IN
OOSTENRIJK.
75sle Jaargang
DONDERDAG 26 JULI 1934
No. 2280S
OFFICIEELE KENNISGEVING
STAOSNIEUWS.
Bijzonderheden over den moord op Dollfuss
Rintelen tracht zelfmoord te plegen.
Zafcen
Het voornaamste Nieuws
van heden.
VACANTIE-ADRES
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
80 Cts. per régel voor advertentiën uit Lelden en plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertentiën 35 Cts. per regel. Kleine advertentiën
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Otê.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque, en Girodienst No. 57055 Postbus Nq. 54.
PRIJS DEZER COURANTjj
Voor Lelden pér 3 maanden f. 2.35; per week
Bulten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per
Franco per post f. 2.35 portokosten.
f. 0.18
w
„0.18;
Dit nummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den brengen ter algemeene kennis, dat
door hen vergunning is verleend aan:
a. J. H. S. Jaspers en rechtverkrijgenden
tot het oprichten van een banketbakkerij
in het perceel Oude Heerengracht No. 15,
kad. bekend Sectie C. No. 35; b. R. Keij
en rechtverkrijgenden tot het oprichten
van een tricotagefabriek In het perceel
Hooge Morschweg No. 50, kad. bekend
Sectie P. No. 874; c. N.V. Leldsche Melk
inrichting „De Toekomst" en rechtver
krijgenden tot het uitbreiden van de fa
briek voor het vervaardigen van consump
tie-ijs in het perceel Hooigracht No. 41,
kad. bekend Sectie I, No. 2514; d. W. J.
Visser en rechtverkrijgenden tot het op
richten van een inrichting voor het be
werken van vleeschwaren in het perceel
Lage Rijndijk No. 10, kad. bekend Sectie
K. No. 2416.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRYEN, Secretaris.
Leiden, 26 Juli 1934. 5025
LEIDSCHE REDDINGSBRIGADE.
Naar wij vernemen ls de door de Leid-
sche Reddingsbrigade tegen het einde van
deze maand uitgeschreven groote open
bare demonstratie in de Nieuwe Vaart, uit
gesteld tot Zaterdag 25 Aug. 3 uur. Het
bestuur dezer vereeniging vertrouwt er op,
dat alle gediplomeerde leden de oefenin
gen op Woensdag- en Vrijdagavond, resp.
In de Zweminrichtingen aan den Hooge
Rijndijk en aan de Zijl, trouw zullen ko
men bijwonen, teneinde deze demonstra
tie wederom een groot succes te doen
worden. Het programma is belangrijk ge
noeg en zal vermoedelijk worden ver
filmd. O. i. verdient deze vereeniging aller
medewerking vanwege haar doelstelling en
wij behoeven in dat verband slechts te
wijzen op het vele reddingsmateriaal door
de geheele stad aanwezig. Het is slechts
zeer te betreuren, dat men zoo vaak dat
materiaal vernielt en niet begrijpt, hoe
misdadig dat is.
o
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijvingen:
Modehuis Schulte (filiaal), Steenstraat 3
Leiden. Hoofdzetel: Hoofdstraat 47, Hille-
gom. Heerenmodemagazijn.
L. van Bergen, Weth. Spaargarenstr. 42
Oegstgeest. Grossier in rund- kalfs-, var
kens- en lamsvleesch. Eigenaar: L. van
Bergen, Oegstgeest.
Opheffing:
C. van Gerwen. Kerkstraat 11, Noord-
wijk-Binnen. Manufacturen.
Wijzigingen
Gebr. Remmerswaal, Kerkstraat 1,
Noordwijk. Handel in melk, boter en kaas.
Door uittreding van den vennoot: P. W. A.
Remmerswaal, d.d. 1 April 1934, is de ven
nootschap onder firma ontbonden. Het
bedrijf wordt voortgezet door den over-
blijvenden vennoot: H. J. Remmerswaal,
onder diens eigen naam.
Rachel et Gerard, Noord Boulevard,
Noordwijk aan Zee, Hoofdzetel; Keizers
gracht 510518, Amsterdam. Dameshoe
den. Bovengenoemd filiaal is opgeheven.
Firma G. Haasnoot en Zonen, Prins
Hendrikkanaal, Katwijk aan Zee. Fust
en haringhandel; kuiperij. Overleden
eigenaar: G. Haasnoot Lzn., Katwijk aan
Zee. d.d. 24 Mei 1934.
Drukkerij C. Dekker en Co., Hoofd
straat 43, Drukkerij, kantoorboekhandel.
Hetfiliaal te Noordwijk-Binnen, Kerk
straat 69, is d.d. 1 Mei 1934 overgegaan
aan den heer: C. Dekker.
C. de Groot v. Egmond, van Manders-
loostraat 96, Alphen a. d. Rijn. Dames
hoeden. De zaak is verplaatst naar: Mr.
Fockstraat 25. Katwijk aan Zee.
o
DE SPOORLIJN LEIDEN—HOOFDDORP.
Naar aanleiding van de geruchten over
een eventueele opheffing door de Neder -
landsche Spoorwegen van de Haarlemmer
meerlijnen, kan nog nader meegedeeld
worden, dat het niet in de bedoeling ligt
om alle lijnen in de Haarlemmermeer op te
heffen maar uitsluitend de lijn Leiden—
Hoofddorp.
De Stscrt. van gisteravond bevat de
statuten betreffende de N.V. van Cleef's
Manufacturen-, Bedden- en Tapijten-
handel, alhier.
Te 's Gravenhage is geslaagd voor het
examen N.O. akte N.I. A. E. Meijer alhier.
Geslaagd voor het Mercuriusexamen
Engelsche Handelscorrespondentie de heer
J. W. J. Blöte, leerling van Mej. Zaalberg
alhier.
Bij den ontvanger der directe belas
tingen, enz. 1ste kantoor alhier is f. 7
ontvangen wegens gewetensgeld.
J. van Ulden, C. Schalks, J. de Kier,
H. de Wekker en A. Vuurpeil alhier zijn
geslaagd voor het R.K. Mulo-examen.
o
(Vervolg van het 2e Blad).
WEENEN, 26 Juli. (V.D.) Over de be
ëindiging van de Putch, meldt de „Neue
Freie Presse, stelden de opstandelingen
met de wapens in de hand aan de on
derhandelaars der regeering de volgende
eischen:
Er moet een regeering van Nationale
richting onder leiding van dr. Rintelen
worden gevormd. De gearresteerde per
sonen moeten in vrijheid worden gesteld.
Het conflict met Duitschland moet wor
den bijgelegd.
De opstandelingen wezen het eerste ul
timatum der regeering af. Tegen halfze
ven begon de regeering militairen te con-
centreeren voor de Bondskanselarij. Ten
gevolge hiervan vroegen de opstandelin
gen nieuwe onderhandelingen, die gerui-
men tijd duurden.
Toen vrijgeleide tot de Duitsche grens
was toegezegd werden de wapens afgegeven
In het gebouw moesten de opstandelingen
zich tot het hemd ontkleeden, daarna
werden zij onder strenge bewaking op
vrachtauto's naar de politie-kazerne in de
Marokkanerstrassé gebracht.
Van goed ingelichte zijde verluidt, dat
den opstandelingen slechts onder twee
voorwaarden vrijgeleide werd toegezegd,
n.l. dat er geen dooden zouden zijn te be
treuren en dat de overgave binnen een
kwartier zou geschieden. Daar aan deze
beide voorwaarden niet is voldaan, bestaat
er geen aanleiding het vrijgeleide te ge
ven en nu mag worden verwacht dat de
144 gearresteerde rebellen onder het
standgerecht zullen vallen. Hedenmorgen
bevonden de 144 rebellen, alleen gekleed
in hemd en broek, zich nog steeds in de
politie-kazerne. De aanvoerders zijn reeds
terechtgesteld.
WEENEN, 26 Juli. (Reuter). Het cor
respondentiebureau deelt nog mede: Na
des avonds 8 uur was de Bondskanselarij
geheel ontruimd. De terroristen werden
tijdens het vervoer door de menschen-
menigte ontvangen en het kosttte veel
moeite een lynch-partij te voorkomen.
Rintelen gearresteerd.
WEENEN, 26 Juli. (Reuter). De Oosten-
rijkche gezant te Rome Von Rintelen, die
hier was gearriveerd, is in hechtenis ge
nomen, terwijl een zeer groot aantal Nazi-
ieiders zijn gearresteerd.
Rintelen.
WEENEN, 26 Juli. (Reuter). Dr. Rinte
len, die een poging tot zelfmoord heeft
gedaan, is in ernstigen toestand naar het
ziekenhuis gebracht.
Hij heeft een brief achtergelaten, waar
in hij verklaard dat hij niet met de sa
menzweerders in contact heeft gestaan.
In wei-ingelichte politieke kringen
wordt verklaard, dat er geen enkele wijzi
ging in de regeering zal worden gebracht
vóór de begrafenis van dr. Dollfuss.
Bondspresident Miklas is hedenmorgen
te Weenen teruggekeerd. De politieke be
sprekingen zullen den geheelen dag voort
duren.
Algemeene verontwaardiging.
ROME, 26 Juli. (Reuter). Het bericht van
den dood van Dollfuss heeft onder de
Romeinsche bevolking een smartelijken en
verontwaardigden indruk gemaakt. In po
litieke kringen is men zeer verontwaardigd
over den moord. Ooii het Vaticaan was
door het bericht smartelijk getroffen.
Volgens een uit Rome vernomen bericht
heeft de Oostenrijksche regeering de mo
gendheden verzocht te intervenieeren om
de onschendbaarheid van den staat te
waarborgen.
LONDEN, 26 Juli. (V.D.). In een hoofd
artikel geeft de „Times" 'n korte beschou
wing over de voorgeschiedenis van den
putch in Oostenrijk en komt dan tot de
conclusie, dat de openlijke actie van
Duitschland jegens Oostenrijk door de ac
tieve oppositie van het buitenland was
stopgezet, doch dat de onderhandsche
Duitsche aanmoediging van de nationaal-
socialistische vijanden van de Oostenrijk
sche regeering nooit heeft opgehouden.
Het zou unfair zijn, aldus de Times, in 't
licht van de tot dusver bekende berichten
de Duitsche regeering de verantwoordelijk
heid toe te schrijven, voor het roekelooze
avontuur van gisteren. Het staat echter
buiten kijf, dat de opstand min of meer is
veroorzaakt, door de voortdurende insti
gatie uit Duitschland.
Op 't eerste gezicht, schrijft o.a. de „Mor
ning Post", lijkt 't waarschijnlijk, dat deze
revolte in Oostenrijk op touw is gezet, om
de aandacht af te leiden van de groeiende
crisis in Duitschland en de dorheid van
het nationaal-socialistische programma.
Het is echter nog te vroeg om eenigerlei
zekere gevolgtrekkingen te maken behalve
deze eene „dat in deze gevaarlijke tijden,
wanneer dergelijke dingen zich kunnen
voordoen als een bliksemstraal, 5 jaar een
veel te lange termijn is om onze krachten
en onze verdediging aan te pakken.
De „Daily Herald" schrijft: „Tragisch
Weenen biedt de wereld wederom een fei
telijke les in de euvelen van de dictatuur".
De executie van Dinsdag van een 20-jarig
arbeider heeft een nieuw vuur van harts
tochtelijke verontwaardiging gewekt, in de
rijen der arbeiders. De nationaal-socialis-
ten hebben daar hun kans in gezien en
toegeslagen. Hun Putsch was lang voorbe
reid. Zij hadden machtige bondgenooten
in alle afdeelingen der regeering, onder de
politie en in het leger. Zij weten, dat over
de grens in Duitschland een macht van
achtduizend Oostenrijksche nazi's ligt, uit
gerust met honderden pantserwagens en
zij rekenen op hun bijstand. Wat de ge
volgen van de gebeurtenissen van gisteren
betreft, het is nog te vroeg daarover te
speculeeren. De politieke meening van het
publiek in Oostenrijk is gelijkelijk verdeeld
tusschen socialisten, katholieken en natio
naal-socialisten. Het kan zijn, dat de cle-
ricale fascisten een neteligen greep op Oos
tenrijk kunnen handhaven, doch dit kan
niet duren. De dagen van het ministerie
Schuschnigg zijn geteld. Wanneer echter
de nazi's denken, dat zij Oostenrijk kun
nen regeeren tegen den wil in van onge
veer twee derden hunner landgenooten,
zullen zij waarschijnlijk tot de ontdekking
komen, dat de moeilijkheden, waarmede
zij in laatste instantie te kampen zullen
Voor het examen in Boekhouden c.a.
vanwege de Federatie van Handels- en
Kantoorbedienden (,,Mercurius"-diploma),
slaagden' de heeren B v. Leeuwen alhier
en J. Marijt, Noordwijk-Binnen, leerlingen
van de Pontschool, Steenschuur 14. Bei
den slaagden ook voor het examen in
Boekhouden, afgenomen door de Ver. van
Leeraren in de Handelswetenschappen te
Amsterdam.
Geslaagd voor het examen Boekhouden
afgenomen door de Vereeniging van
Leeraren in de Handelswetenschappen: C.
J. M. Rietveld te Leiderdorp en H. J.
Broeksema alhier. Beiden zijn leerlingen
van het genootschap ..Kennis is Macht".
Hiermede slaagden wederom alle leerlin
gen welke aan het examen deelnamen.
Begunstigd door mooi weer heeft de
Meisjesclub van het Wijkgebouw Pniël on
der leiding van ds dames Valkenburg en
Riphagen een vijfdaagsch reisje naar
Amersfoort en omgeving gemaakt.
Dankbaar en voldaan keerden de meisjes
gisteravond met den trein, die hier om 11
uur aan het station aankomt, weer huis
waarts.
Geslaagd voor het examei Boekhou
den afgenomen door de Ver. Mercurius de
heer C. J. M. Rietveld te Leiderdorp.
Gistermiddag is de 13-jarige wielrijd-
ster C. K„ doordat zij bij het omslaan van
den hoek Leege Werffsteegv. d. Werff-
straat te veel naar links uitweek tegen
den 15-jarigen fietser B. S. opgereden,
waardoor zij kwam te vallen en het rech
terbeen brak. De Eerste Hulpdienst ver
voerde haar naar het Academisch Zie
kenhuis.
Gistermiddag is de 43-jarige mej.
J. de G toen zij aan de achterzijdi van
haar woning aan den Maredijk in een
motorboot wilde stappen, uitgegleden,
waarbij zij haar rechterenkel brak.
De E H. D. bracht haar ter behandeling
naar het Academisch Ziekenhuis.
Donderdag 2 Augustus a s. rijdt er een
goedkoope trein naar Goes, Middelburg en
Vlissinr-rt Man z'a de advertence in dit
B'ad
Col" al Don'-rdag 2 Aug :en goed-
koope trein rijden naar Den Bosch, Maas
tricht en Valkenburg.
hebben, onoverkomelijk zijn. Daar is het
gevaar, en dat is niet ver verwijderd, van
internationale complicaties. Italië is op
zijn hoede, Tsjecho-Slowakije staat op den
uitkijk. „Is het denkbaar aldus vraagt
tenslotte het blad dat de regeeringen
van verlichte en democratische landen zul
len voortgaan hun verplichtingen als leden
van den Volkenbond, te veronachtzamen
en het Oostenrijksche volk aan zijn lot
over te laten?"
Waarschuwing van dr. Benesj.
LONDEN, 26 Juli. (V.D.). De corres
pondent van de News Chronicle seint uit
Praag, dat hij een telefonisch onderhoud
heeft gehad met den Tsjecho-Slowaak-
schen minister van Buitenlandsche Zaken
Benesj, waarin deze hem meedeelde, dat
het nationaal-socialistische terrorisme de
vreedzame betrekkingen tusschen Oosten
rijk en Tsjecho-Slowakije wilde verstoren.
Dr. Benesj is van meening, dat de natio-
naal-socialisten in Oostenrijk hun terro
ristische campagne hebben aangevangen
met de bedoeling een botsing te veroor-
Inmiddels is de Tsjecho-Slowaaksche
regeering en het departement van Buiten
landsche Zaken te Praag volkomen rustig
en wacht de verdere gebeurtenissen in
Oostenrijk af.
Duitschland beschuldigd.
LONDEN, 26 Juli. (V.D.). Langzamer
hand worden meer bijzonderheden bekend
omtrent den mislukten Putsch der nazis
van Oostenrijk en de relaties welke in ver
band hiermede met Duitschland bestaan.
Zoowel uit de eigen informaties van de
correspondentie van vescheidene Engelsche
-bladen van Duitschland als uit de berich
ten, welke door het officieuze Duitsche
nieuwsbureau tijdens den Putsch werden
gepubliceerd, blijkt duidelijk dat zooal niet
de Duitsche regeering dan toch de hooge
instanties van de Duitsche nationaal-
socialistische partij volkomen op de hoogte
moeten zijn geweest van hetgeen in Oos
tenrijk ging gebeuren In dit verband wordt
ook gewezen op het feit, dat Rijkskanselier
Hittler niet, zooals oorspronkelijk de be
doeling was. een reis aan boord van een
Duitsch oorlogsschip naar de Noorsche
wateren is gaan maken, doch zich op ,t
laatste oogenblik voor zijn vacantie naar
Beieren heeft begeven.
De correspondent van de Daily Tele
graph te Miinchen wist gisteren te mel
den dat aldaar verluidde, dat het legioen
der Oostenrijksche nazi's in Duitschland
gereed stond, om Oostenrijk binnen te
rukken De intensieven activiteit van den
Oostenrijkschen persdienst van de Nazi's
gedurende de laatste 4 dagen heeft belang
rijke onrust veroorzaakt. Gemeld wordt,
dat 3000 Oostenrijksche nazi's onder de
wapenen zijn en wachten om van ver
schillende punten langs de Oostenrijksch-
Beiersche grens Oostenrijk binnen te
rukken
De correspondent van het blad voegt
hieraan toe, dat, hoewel dit bericht niet
kon worden bevestigd, men ervan over
tuigd is, dat het niet zonder grond is.
Ook de correspondent der „Daily Herald"
meldde gisteren dergelijke berichten aan
zijn blad.
Hij wist er bij te melden dat het Oos
tenrijksche legioen geconsigneerd was en
de barakken niet mocht verlaten.
Uit Berlijn wordt gemeld, dat het op
valt, dat de eerste berichten over de
Putch, die van Duitsche zijde gepubliceerd
werden, in 't geheel niet sDraken over een
Putsch van nationaal-soclalisten.
Onder den titel het „Volksgericht in
Oostenrijk" werd in den laten avond een
mededeeling gepubliceerd, welke heette
van Oostenrijksche zijde afkomstig te zijn
en waarin werd meegedeeld, dat over de
regeering-Dollfuss in Oostenrijk 't volks
gericht was uitgebroken.
Wat men eigenlijk in de geheele wereld,
wanneer men niet opzettelijk vreemd was
en wanneer men niet alle gevoel van
menschelijkheid met geweld onderdrukte,
reeds sinds weken, ja sinds maanden zag
aankomen, is gebeurd. Het Duitsche volk
in Oostenrijk heeft zich tegen zijn pijni-
gers en onderdrukkers, tegen zijn cipiers
in lichamelijk en geestelijk opzicht, tegen
zijn folterknechten verheven.
BINNENLAND.
Ernstige ontploffing op een visschers-
schuit te Ouddorp; drie dooden. (Gemengd,
3e Blad).
De Vierdaagsche; een zware tweede dag.
(Sport, 3e Blad).
Om het voetbalkampioenschap van
Nederland; hedenavond de beslissings
wedstrijd tusschen Ajax en K.F.C. (Sport,
3e Blad).
De opening van het Chr. Jeugdhuis ta
Katwijk-aan-Zee. (3e Blad).
De Eerste Kamer heeft de wetsontwer
pen tot wijziging der landbouwcrisiswet
en der winkelsluitingswet goedgekeurd.
(lste Blad).
BUITENLAND.
Een mislukte Nazi-Putsch in Oostenrijk.
Bondskanselier dr. Dollfuss is vermoord,
(2e en le Blad).
De Oostenrijksche gezant te Rome, dr.
Rintelen bij zijn komst te Weenen gear
resteerd. Hij doet een poging tot zelfmoord
(le Blad).
Het verbod der buitenl. bladen in
Duitschland. (Buitenl., 2e Blad).
In hetzelfde bericht werd meegedeeld,
dat het Bondsleger achter het volk, dat
tegen de regeering in opstand was ge
komen, stond. Dit is thans het groote, dat
wij beleven. Het Duitschdom in Oostenrijk
viert in den volksopstand tegen de regee
ring-Dollfuss, die reeds lang zonder wet
tige basis de dictatuur tegen het volk uit
oefende, zijn overwinning.
Dit bericht werd in Berlijn gepubliceerd
toen nog niet bekend was, dat de nazi's,
die de Bondskanselarij hadden bezet en
Dollfuss hadden doodgeschoten, zich had
den moeten overgeven.
Toen 't te Berlijn bleek, dat de Putsch
was mislukt, werd het overwinningsbe-
richt der Nazi's in Oostenrijk onmiddellijk
ingetrokken.
Van Duitsche zijde werd ook het eerste
gemeld, dat de opstandelingen vrijgeleide
naar de Duitsche grens hadden gekregen.
Een der voorwaarden voor dit vrijgeleide
dat er geen bloed zou vloeien, was niet
vervuld.
En toen de nazi's uit de Bondskanselarij
naar de politiekazerne werden overge
bracht inplaats van over de grens gezet,
werd van Duitsche zijde onmiddellijk ge
publiceerd, dat de Duitsch-Oostenrijksche
grens weer gesloten was en dat, wanneer
de opstandelingen zouden trachten over
de grens te komen, zij zouden worden ge
arresteerd.
Tenslotte leggen de bladen verband tus
schen de Putsch in Weenen en de aan
houding door Zwitsersche autoriteiten van
een zending bommen uit Duitschland,
welke voor Oostenrijk bestemd waren.
In politieke kringen acht men den ont-
stanen toestand door den dood van Doll
fuss ze» ernstig. Verwacht wordt, dat
binnen enkele dagen overleg met de an
dere groote mogendheden zal worden ge
pleegd over de te nemen stappen.
Uit Volkenbondskringen.
GENEVE. 26 Juli. (V. D.) In officleele
Volkenbondskringen is men van meening,
dat de Putsch te Weenen de groote mo
gendheden zal noodzaken tot een energiek
optreden ter beveiliging van den onafhan
kelijkheid van Oostenrijk.
Men heeft den indruk, dat Engeland en
Italië thans hun steun zullen verleenen
aan een Oostenrijksch beroep gericht tot
den Volkenbond.
In Italiaansche kringen verluidde, dat
Italië bereid was zijn troepen te mobili-
seeren wanneer dit noodzakelijk mocht
blijken in verband met de Oostenrijksche
gebeurtenissen.
Vergeet niet vóór Uw vacantie onderstaand biljet aan ons toe te zenden
Onderqeteékende -
wonende (straat)~.Ao
wensrht het „LE2DSCH DAGBLAD" vanaf
t m.opgezonden te hebben aan onderstaand adres