Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 7 Juli 1934
FINANCIEEL OVERZICHT.
SCHEEPSTIJDINGEN.
De directeur: Nu, goeden dag. Wilt U zoo vriendelijk zijn,
een van de andere sollicitanten naar binnen te zenden
Mlesje: Die zijn er niet meer. Ze zijn allemaal weg gegaan,
omdat ze wel wisten, dat, ais lk dat baantje niet kreeg, zij
heelemaal geen kans hadden. (London Opinion)
Werkelijk, Mabel, lk vind niet, dat je op het oogenbllk jé
voordeellgste gezicht trekt. (London Opinion)
Hédaar, die boot ls geteerd
Ja, dat hebben we gemerkt. We wachten nu
tot 't donker Is.
(Humorist).
Moeder: Wuilt Paps altijd nog, kinderen
Ja. mammie, met zijn voeten X (Humorist).
Zeg eens, wat voeren jullie daar uit?
Dat zou je wel willen weten hè Leèlijke dwarskijker 1.
(Humorist), j
i_ Dit is de laatste keer, Sir James. Morgen is mijn)
Jongen jarig. (Passing Bhow)J
Mislukking van het economische pro
gramma der Duitsche Regeering Het
buitenland moet de kosten betalen Het
transfermoratorium als dwangmiddel tot
vergrooting van den uitvoer Inzinking
in het Amerikaansche bedrijfsleven
Vaste stemming voor Obligatiën Het
3% pet. rentetype doet zijn intrede
Lustelooze houding der aandeelenmarkt
De handel ter beurze, die reeds weken
achtereen uiterst ongeanimeerd is, is in de
laatste acht dagen nog verder ingekrom
pen. Natuurlijk zijn de politieke gebeurte
nissen in Duitschland hieraan niet vreemd
geweest: vooral de vrees, dat deze eerst het
begin vormen van de moeilijkheden, die
zich in de ontwikkeling van den toestand
zullen voordoen, heeft een deprimeerenden
invloed op de stemming ter beurze uit
geoefend. Men gaat hierbij van het stand
punt uit, dat de oorzaak der politieke
spanning voornamelijk gelegen is in de
mislukking van het door Hitier opgestelde
programma, om de economische crisis te
overwinnen. Deze oorzaak nu kan door een
nog zoo krachtig optreden tegen links-
radicale elementen niet worden weggeno
men; nog veel minder wordt zij uit den
weg geruimd door het onderdrukken van
critiek der meer bezonnen elementen.
Wanneer de Duitsche regeering er niet in
slaagt, de economische moeilijkheden
althans in zooverre te boven te komen,
dat de groote massa niet in steeds diepere
ellende wordt gedompeld, zal de ontevre
denheid moeten aangroeien; af te wachten
blijft dan, in welke vormen zij zich ten
slotte zal uiten. En juist op economisch
gebied zijn de vooruitzichten al uiterst
somber. De economische ontwrichting in
de geheele wereld heeft de regeeringen
van alle landen voor ongekende moeilijk
heden gesteld. Evenmin als eenige andere
regeering kan die van Duitschland ijzer
met handen breken. Haar fout is. dat zij
gemeend heeft dit te kunnen doen en dat
zij hiermede verwachtingen heeft gewekt,
die zij thans blijkt niet te kunnen na
komen.
Nóg is de volledige financiëele débacle,
waartoe de wijze van financiering van een
belangrijk deel van het Duitsche werkver
schaffingsprogramma onvermijdelijk zal
moeten leiden, niet zichtbaar. Deze zal
eerst in de eerstvolgende jaren geheel aan
den dag treden, wanneer de inkomsten der
schatkist verder zullen verminderen met
het bedrag, dat aan „belastingbons" voor
de financiering van het werkverschaffings
programma is aangewend. De op deze wijze
door de Duitsche regeering getrokken
„wissel op de toekomst" zal dan vermoede
lijk wel niet gehonoreerd worden.
Maar ook thans reeds treden de zonden,
die de Duitsche regeering tegen de econo
mische wetten heeft begaan, duidelijk aan
het licht. De uitvoering van werken,
waaraan vaak geen behoefte bestond,
heeft eenerzijds het proces van verminde
ring der productiekosten tegengehouden,
waardoor het concurrentievermogen ten
opzichte van het buitenland werd belem
merd. Op alle mogelijke wijzen werd de
afzet in het binnenland gestimuleerd, wat
slechts kon geschieden ten koste van den
afzet in het buitenland. Daarnaast heeft
het programma van werkverschaffing den
invoer van groote hoeveelheden grondstof
fen noodig gemaakt, zonder dat Duitsch
land uit zijn uitvoer voldoende middelen
beschikbaar kreeg, om deze te betalen.
In het jongste kwartaalverslag van het
Institut für Konjunkturforschung lezen
wij. dat de afzet van de geheele Duitsche
industrie van M. 3.7 milliard in December
gestegen is tot M. 4.25 milliard, terwijl de
goederenproductie sinds begin 1933 ver
meerderd is met rond M. 11/4 milliard.
De afzet in de ijzerindustrie nam sedert
begin 1934 met rond een derde toe; in de
automobielindustrie produceeren de Duit
sche fabrieken op het oogenblik ongeveer
een kwart meer wagens dan ooit in dën
na-oorlogstijd het geval was. De textiel-
productie heeft een niveau bereikt, dat
nog slechts 7 pet. beneden het record
niveau van den herfst van 1927 ligt. De
schoenenindustrie produceert thans weer
evenveel schoenen ais in doorsnee in 1928
het geval was. De afzet van de huisraad
industrie is de eerste vier maanden wat de
waarde betreft vergeleken met het vorig
jaar met rond één derde toegenomen.
Voor het fabriceeren van ijzer is echter
erts noodig; de automobielindustrie kan
niet werken zonder materiaal; de textiel
nijverheid heeft behoefte aan garens, de
schoenindustrie aan leder, de leder
industrie aan huiden, enz.
Al deze grondstoffen moeten voor een
meer of minder groot gedeelte uit het bui
tenland worden geïmporteerd; is er geen
mogelijkheid, om ze te betalen, in den
vorm van aan het buitenland geleverde
goederen of diensten, dan staakt het bui
tenland de levering, waarmede de bin-
nenlandsche bedrijvigheid stopstaat.
Het gevaar, dat het hiertoe zal komen,
is In den jongsten tijd hoe langer hoe
dreigender geworden. De Duitsche regee
ring heeft weliswaar getracht, op de voor
haar eenvoudigste wijze aan de moeilijk
heden te ontkomen, door de aan de bui-
tenlandsche crediteuren voor rente ver
schuldigde bedragen niet te betalen, doch
deze aan te wenden voor den invoer van
grondstoffen. Dit zou er dus op neerko
men. dat het buitenland de kosten van
het Duitsche werkverschaffingsprogram
ma betaalt. Zoo gemakkelijk, als zij het
zich blijkbaar had voorgesteld, is het voor
de Duitsche regeering echter niet gegaan.
Het buitenland heeft zich. naar men
weet, niet zonder meer bij het transfer-
moratorium neergelegd, maar heeft In de
meeste gevallen, door te dreigen met een
gedwongen clearing, de Duitsche regee
ring tot nieuwe besprekingen genoopt.
Toch beschikt de Duitsche regeering,
juist in haar positie als debiteur, over een
krachtig wapen, om het buitenland te
dwingen tot een grootêre afname van
Duitsche goederen. .Als gij niet belangrijk
meer van ons koopt, dan tot dusverre,
betalen wij u niet"; hierop komen de on
derhandelingen van Duitschland met de
cerditeurenlanden neer. Slechts tegen uit
breiding van zijn exportmogelijkheden is
Duitschland bereid, verlichting van het
moratorium te geven. Dat het hierbij dan
nog slechts tot 'n bepaalde grens wenscht
te gaan. is wel gebleken bij de transfer
besprekingen met de Nederlandsche ver
tegenwoordigers. De overeenstemming,
die hierbij, naar gemeld wordt, tenslotte
is bereikt, vergt van de Nederlandsche
houders van Duitsche fondsen nog offers,
waarbij slechts als troost de overweging
kan gelden, dat een gedwongen clearing
de afwikkeling der vorderingen nog stroe
ver zou hebben gemaakt en bovendien 't
handelsverkeer tusschen de beide landen
nog meer zou hebben bemoeilijkt.
Behalve de toestand in Duitschland
heeft ook de lustelooze houding der New-
Yorksche beurs een druk op de stemming
op de fondsenmarkt te Amsterdam uitge
oefend. De Inkrimping van zaken in Wall-
street is stellig voor een deel het gevolg
van het in werking treden der Beurscon-
trole-wet, waardoor de speculatieve be
drijvigheid wordt tegengegaan. Bovendien
is de beurs echter verontrust door nieuwe
maatregelen der regeering, die een ver
dere verzwaring van lasten voor het be
drijfsleven beteekenen. Tot de voornaam
ste hiervan, die de beurs het meest inte
resseeren, behoort de door president Roo
sevelt geteekende Pensioenwet voor de
spoorwegen. De verplichtingen, die deze
wet aan de spoorwegmaatschappijen op
legt. voor het eerste jaar 60 millioen
dollar en later zelfs 300 millioen dollar
per jaar zullen, naar men vreest, de
Inkomsten van de maatschappijen verre
te boven gaan. Dit is te meer teleurstel
lend, omdat tegenover een stijging der
bruto-ontvangsten van de spoorwegen in
de laatste maanden toch reeds een terug
gang van de netto-ontvangsten had ge
staan, als gevolg van de hoogere loonen
en de stijging van andere onkosten, op
zich zelf reeds een gevolg van de be
moeiingen der regeering.
Tot dusverre heeft deze regeeringsbe-
moeiing met het bedrijfsleven, ook ln
Amerika, niet anders dan een vergroo-
ting der moeilijkheden met zich gebracht,
na een tijdelijke vleug van opleving in een
of andere tak van industrie. Thans is het
de staalnijverheid, die zich, na een be
trekkelijk korte periode van verbetering,
voor een nieuwe inzinking gesteld ziet. In
het begin van deze week werkte de staal
industrie slechts op 23% van haar capa
citeit, tegen nog op 44.7% vorige week en
56.1% veertien dagen geleden. Hoewel men
na de koortsachtige bedrijvigheid, die de
staalnijverheid in verband met het gevaar
van een algemeene staking aan den dag
had gelegd, een terugslag had verwacht,
overtreft de ingetreden productie-vermin
dering verre de verwachtingen. Ten deele
schijnt zij te moeten worden toegeschre
ven aan de groote hitte, tengevolge waar
van vrijwel iedere arbeid in de staalfa
brieken onmogelijk is geworden. Op de
New-Yorksche beurs heeft de publicatie
van bovenstaande cijfers, tezamen met
minder gunstige berichten uit andere
Amerikaansche bedrijfstakken, echter een
deprimeerenden invloed gehad. De koer
sen zijn gestadig verder teruggeloopen en
bewegen zich weer bijna op het laagste
punt van dit jaar.
Op de Amsterdamsche beurs heeft de
belangstelling zich opnieuw geconcen
treerd op de obligatiemarkt. De daling van
den rentevoet is daar vrijwel van week tot
week te volgen: ze komt het duidelijkst
tot uiting bij de leeningen met lagen
rentevoet, die gestadig in koers oploopen.
De 2%% Nederlandsche staatsleening b.v.
noteerde in het begin van dit jaar nog
geen 70%; eind Februari was de noteering
reeds ruim 71%, eind Maart 73%, eind
April 74%, eind Juni 76 1/4, waarop in de
laatste week nog een verdere stijging tot
77 3/8% intrad. De 3'/»% Nederlandsche
Staatsleening heeft den parikoers met 3/4
overschreden, en men vraagt zich af, of
dit de rentevoet zal worden, waarop de
Nederlandseh-Indische regeering in staat
zal zijn, de groote conversie-transactie
met garantie van den Nederiandschen
Staat door te voeren. Nadat de vorige week
voor het eerst een 4% binnenlandsche lee
ning boven pari was aangeboden, komt
thans de Provincie Zuid-Holland met een
3'/:% leening. Uitgifte a pari heeft men
hierbij niet aangedurfd, en dit is ook be
grijpelijk, wanneer men ziet, dat de oude
3%%leeningen van deze provincie in de
afgeloopen week tot den koers van 98 3/4
pet. zijn verhandeld. De koers van uitgifte
is derhalve op 98%% gesteld, waardoor de
belegger de mogelijkheid is geopend tot
het behalen van eenige koerswinst, wan
neer de daling van den rentevoet nog iets
meer mocht' doorzetten.
Voor het oogenbllk ziet het er inderdaad
niet naar uit, alsof het laagste punt is
bereikt; voortdurend zoeken nog aanzien
lijke bedragen, die wegens de geringe be
hoeften van het bedrijfsleven elders geen
emplooi kunnen vinden, belegging op de
obligatiemarkt. De ongunstige ervaringen,
die met buitenlandsche obligatiën in het
algemeen zijn opgedaan, hebben tot ge
volg, dat breede kringen thans de voor
keur geven aan belegging in het binnen
land. dat het vertrouwen nog altijd waar
dig is gebleken. Belegging in aandeelen
komt bij de tegenwoordige positie en de
vooruitzichten van het bedrijfsleven voor
den doorsnee-belegger nauwelijks meer in
aanmerking, in tegenstelling met de pe
riode vóór de crisis, toen het als axioma
gold, dat iedere behoorlijk verdeelde be
leggingsportefeuille een bepaald bedrag
„goede" aandeelen behoorde te bevatten,
als hoedanig dan golden aandeelen
Koninklijke Petroleum, Handelsver. „Am
sterdam" e.d. Thans gaan houders van
aandeelen, het wachten op een verbete
ring in de economische positie moede,
veeleer over tot verkoop van hun bezit;
de hierdoor vrijkomende gelden zoeken
eveneens belegging in vaste rentedragende
fondsen, en dragen tot de daling van
den rentevoet het hunne bij.
Van het resultaat der nieuwe emissie
Zuid-Holland die slechts het betrekkelijk
geringe bedrag van f. 1.85 millioen omvat
en wel als steekproef gedacht is, zal het
afhangen, of de rentevoet van 3%%, die
sinds 1911 op onze markt niet meer was
voorgekomen, ook voor volgende emissies
zal worden vastgesteld.
Op de aandeelenmarkt zijn de koersen,
bij kalmen handel, meerendeels iets inge
zakt. Koersvaviaties van eenige beteekenis
hadden feitelijk slechts plaats in tabahs-
aandeelen, die tijdelijk aangeboden waren,
maar later een deel van het koersverlies
konden inhalen. Men heeft hierbij voor
namelijk te doen gehad met winstnemin-
gen, nadat het bevredigende resultaat der
inschrijvingen voldoende in de koersen
verdisconteerd werd geacht. Een grooten
omvang heeft de handel ook in de tabaks-
hoek echter niet aangenomen. Rubber-
aandeelen zijn weinig in koers veranderd;
van suikerwaarden liep het hoofdfonds,
H. V. A„ ook rekening houdend met den
aftrek van het divfdend van 5 pet., in koers
terug, terwijl de minder courante soorten
nog een grooter koersverlies boekten, o a.
aandeelen Tjoeki op de mededeeling in het
jaarverslag, dat over 1934 en 1935 vermoe
delijk nog een ernstig verlies te verwach
ten is, dat evenwel nog uit de reserves zal
kunnen worden gedekt.
De ontstemming in beurskringen over de
weinige inlichtingen, die door het bestuur
der Koninklijke Petroleum in de jaarver
gadering zijn verstrekt en over de noncha
lante wijze, waarop met kleine aandeel
houders wordt omgesprongen, hebben op
den koers van dit fonds geen invloed ge
had. In aansluiting aan de algemeene
stemming is ook de noteering voor Ko
ninklijke iets afgebrokkeld. Hetzelfde geldt
voor de leidende fondsen der industrièele
afdeeling, waarin ook al heel weinig om
ging. Zoowel Philip's als Unilever, Ned.
Ford en Aku trokken nagenoeg geen
belangstelling; daartegen konden Ned.
Gist- en Spiritus, met de Nederlandsche
Kabelfabriek behoorende tot de weinige
dividendbetalende ondernemingen, nog een
koerswinst boeken.
Thee-aandeelen konden zich goed in
koers handhaven; een enkel fonds, zooals
Sedep Cultuur, was zelfs aanmerkelijk
hooger, in aansluiting aan de aanhoudend
gunstige stemming op de theemarkt. Op de
laatste Amsterdamsche theeveiling werdén
voor eenige partijen zelfs weer iets betere
prijzen besteed.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop;
3% pet. Nederland 99 7/8, 100 3/4.
3 pet. Nederland 89 1/8, 90 3/4.
4 pet. Amsterdam 97%, 97 3/4.
3% pet. Rotterdam 92, 93 3/8.
Deli Batavia Mij. 147'/!, 143, 146, 142'/..
Deli Mij. 136'/., 131'/». 132%.
Senembah 136%, 130.
Arendsburg 194, 195, 192.
Handelsver. Amsterdam 171'/» cum div.,
159 ex div., 160 3/4.
Javasohe Cultuur 89%. 84.
Tjoekir 94, 76, 77.
Amsterdam Rubber 104, 101 5/8, 104 5/8.
Oost Java Rubber 107, 105, 107.
Kon. Petroleum 160 1/4, 158 1/8 cum div.,
152 1/4 ex div.
Philips 216. 2111/4, 212'/..
Unilever 70 3/4, 69, 70 1/4.
Aku 37 3/4, 36 3/4.
Ford Automobielfabr. 201, 204. 200%, 204.
Ned. Gist en Spiritusfabr. 379, 399.
Ned .Scheepvaart Unie 35, 33 5/8.
Sedep Cultuur 225, 245.
HOLLAND—AMERIKA-LUN.
BINNENDIJK, R'dam n .Boston, pass. 6 Juli
v.m. 5 u. 20 Lizard.
VEENDAM, toerisstenreis, 5 Juli m.m. van
R'dam n. Noorwegen.
KON. PAKETV. MIJ.
SIPORA. 5 Juli v. Belawan n. Rangoon.
SILVER—JAVA—PACIFIC LIJN.
TOSARI, 5 Juli v. Belawan n. Rangoon.
MIJ. NEDERLAND.
TANIMBAR. thuisr., pass. 5 Juli Perim.
CHR. HUYGENS, thuisr., 6 Juli v. Sin
gapore.
JOHAN DE WITT, ultr.. 6 Juli van.
Southampton.
HOLLAND—OOST-AZIE LIJN.
ZUIDERKERK, zou volgens nader bericht
5 Juli n.m. van Lissabon naar R'dam
vertrekken.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ.
ALKMAAR, uitr.. was 5 Juli 8 u. 15 vm
90 mijlen Z.O. van Lands End.
NEREUS, 6 Juli van Hamburg te Amst.
AJAX, 6 Juli van Amst. te R'dam.
HEBE. 5 Juli van Catania te Taronto.
JUNO, 5 Juli van Messina n. Palermo.
MARE, 5 Juli van Vigo te Lissabon.
PLUTO, 5 Juli van Valencia n. Alicante.
SATURNUS, 5 Juli van Malta n. Patras.
TELAMON, 5 Juli van Izmir n. Algiers.
TITUS. 5 Juli van Musel n. Setubal.
TRITON, 6 Juli van Amst. te R'dam.
VENEZUELA, uitreis, 5 Juli te Curacao.
VENUS, 5 Juli van Amst. te Hamburg.
VULCANUS. 5 Juli van Volo n. Llmni.
CERES, 5 Juli Van Istanboul n. Bourga*.
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
NIJKERK, uitreis, 5 Juli te Beira; ver
trekt 7 Juli naar Mozambique.
MIJ. OCEAAN.
EURYMEDON, Java n. Amst., pass. 6 Juli
Perim.
PEISANDER, 6 Juli van Padang n. Bata
via.
KON. HOLL. LLOYD.
ZAANLAND, 6 Juli van Bremen te Amst.
MONTFERLAND, uitreis, 5 Juli van Las
Palmas.
FLANDRIA. 7 Juli v.m. 8 u. van B.-Aires
te IJmuiden verw.
MAASLAND, uitreis, 6 Juli te Antwerpen.
HOLLAND—WEST-AFRIKA LIJN.
MAASKERK, uitreis, 5 Juli te Bordeaux.
ROTTERDAM—Z. AMERIKA LIJN.
ALDABI, thuisreis, 5 Juli te Bahia.
JAVA-CHINA-JAPAN LIJN.
TJIBADAK, 5 Juli van Shanghae n. Java,
o
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
WINSUM, Hoek v. Holland n. Archangel,
pass. 5 Juli Lijdingen.
HILVERSUM, Archangel n. Zaandam,
pass. 5 Juli Noordkaap.
AALSUM, B. Aires n. R.dam, pass. 6 Juli
Quessant.
LARENBERG, 6 Juli v. Kemi n. Westzaan
AMELAND, pass. 6 Juli v.m. 1 uur, Hon-
nigsvaag.
ARTEMIS, naar Amst., was 5 Juli 8 uur 35
v.m. 20 mijlen N.O. van Niton.
JONGE JACOBUS, 6 Juli van Carthagena
te Londen.
GRUTTO, 5 Juli v. R'dam te Londen.
MERWEDE, 6 Juli v. Gorinchem te Depford
MEGARA, pass. 5 Juli Dungeness.
LEKHAVEN, pass. 5 Juli Dungeness.
REGINA. pass. 5 Juli Dungeness.
RIJNSTROOM, 5 Juli van Amst. te Leith'.
MAAS, 29 Juni van R.dam te Hamina.
M