I.FIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Dinsdag 3 Juli 1934
Het voornaamste Nieuws
van heden.
OFFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
UIT DE BONTE WAERELD.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Te Leiden wordt heden de 62ste alge
meene vergadering van de Ver. van Gas-
fabrikanten in Nederland gehouden.
(2de Blad>.
Algemeene Vergaderingen der Mij. tot
Bevordering der Geneeskunst en tot Be
vordering der Pharmacie (Binnenland, 2e
Blad).
Opsporing gevraagd van een gevaarlijk
heerschap (Gemengd. 2de Blad).
De zaak Onnes van Nyenrode; Johan-
knegt wegens heling voorwaardelijk ver
oordeeld. (Rechtzaken, le Blad.)
Diefstal van geld en effecten ter waarde
van ruim f. 45.060.te Den Haag. (Laat
ste Berichten, le Blad).
BUITENLAND.
Het Duitschland van heden. (3de Blad).
Een enquête van de Amerikaansche
Commissie van onderzoek naar de Duitsche
toestanden (Buitenland, 1ste Blad)
Het Japansche kabinet afgetreden (Bui
tenland en Telegrammen, 1ste Bladi.
zitterschap 16 Dec. 1933 werd hem hiervoor
ook op hartelijke wijze hulde gebracht, een
hulde, welke culmineerde in de aanbieding
van een geschenk, aangeboden door allen,
die met het Roode Kruis iets van doen
hadden, bij monde van luit.-gen. b. d. jhr.
J H. Roëll eerste onder-voorziter en pro
fessor G. J. W. Koolemans Beynen. oudste
lid van het propaganda-bestuur.
Met een breed gebaar stond hij dit ge
schenk, een kostbaar ameublement af voor
de vergaderzaal van het Roode Kruis.
Hartelijkheid en eenvoud, dat waren wel
karaktertrekken van den Prins, die sterk
op den voorgrond traden.
Hij bereisde het gansche land om bij
tal van plechtigheden, door zijn aanwe
zigheid luister bij te zetten. Hij was te
genwoordig bij het openen van tentoon
stellingen, bij het te water laten van
schepen, bij eerste steenleggingen of in
gebruikneming van gebouwen Doch niet
alleen bij vreugdevolle gebeurtenissen gaf
hij blijken van belangstelling. Hij was ook
daar waar smarten te dragen vielen. Hij
bezocht door rampen geteisterde gebieden
gaf blijken van deelneming bij smartelijke
verliezen, of bewees een doode persoon
lijke eer, door Zijn tegenwoordigheid.
Prins Hendrik was commandator van de
Johanniterorde, een instelling, die wel
niet zooals injiet buitenland tal van zie
kenhuizen heeft gesticht doch toch. voor
al onder zijn leiding zeer veel op philan-
troplsch gebied heeft verricht.
De Padvinderij.
Groot was ook zijn belangstelling voor
de Padvinderij, welke zich juist ten doel
stelt jeugdige karakters te vormen, karak
ters, waar land en volk in de toekomst op
bouwen kunnen. Ook hier, in deze organi
satie bekleedde hij het voorzittersambt.
Nog versch in het geheugen ligt zijn toe
spraak tot den hoofdverkenner Rambon-
net bij de jamboree op het Malieveld,
waarbij hij door duizenden Jonge kelen
werd toegejuicht.
Tot zijn liefhebberij behoorde ook het
bergbeklimmen. Prins Hendrik was een
hartstochtelijk Alpinist. Menigen gevaar-
vollen tocht heeft hij in gezelschap van
jhr. A. G. W. van Riemsdijk en de gidsen
Aloys Biner en Augustin Gentinetta ge
maakt, waarbij een nachtelijke tocht bij
slecht weer over den Col de Bertol naar
Zermatt zeker wel extra gememoreerd
mag worden
In de beide, thans overleden, gidsen
vond hij hartelijke toegewijde vrienden.
Het hoogtepunt voor hen was, afgezien van
de geldelijke belooning, welke hen als gid
sen toekwam, een bezoek aan het Loo,
waar ter hunnen eere een jachtpartij werd
gegeven.
Trouwens, overal waar Prins Hendrik
met het Zwitsersche volk in aanraking
kwam, won hij aller genegenheid. En het
is zeker zijn liefde voor de bergen, welke
hij thans ook de Koningin heeft bijge
bracht. Het is dan ook wel een wonder-
baarliike samenloop van omstandigheden
dat Koningin Wilhelmina moest worden
teruggeroepen om aan zijn ziekbed te
staan, uit die oorden, waar hij zooveel zon
nige dagen van zijn leven heeft doorge
bracht.
De Prins als vader.
Als vader was de Prins een man uit dui
zend. Nimmer was hij op reis, of hij voerde
een hartelijke correspondentie met zijn
dochter. Overal waar hij vertoefde, werd
hem zijn post nagezonden en hij gunde
zich geen rust of hij moest eerst de brieven
van Prinses Juliana beantwoord hebben.
Keerde hij van een reis terug dan kon
men bij zijn bagage steeds geschenken van
practisch nut voor de Prinses aantreffen.
Mochten de huldeblijken, gebracht aan de
Koningin bij Haar vijf-en-twintig jarig
huwelijksfeest en bij Haar vijf-en-twintig
jarig regeeringsjubileum in de eerste plaats
de Koningin zelve gelden, niet minder wa
ren zij bestemd voor den Prins, die zoo
nauw verbonden is geweest met ons volk,
die onze smarten en vreugde heeft gedeeld
en onze belangen heeft voorgestaan.
Prins Hendrik der Nederlanden is niet
meer. Doch zijn nagedachtenis zal bij ons
volk, in eere blijven. Voor ons was hij niet
meer de vreemdeling, die zich aan de zijde
van onze vorstin geschaard heeft, voor
ons was hij de Prins, zonder meer.
En dat enkele woordje zegt meer, dan
men in vele woorden uiten kan.
Het bericht van het overlijden van Z.K.H.
Prins Hendrik verspreidde zich met groote
snelheid door de residentie en de hoofd
stad. Algemeen kwam het bericht volko
men onverwacht daar men niet vermoed
de, dat de ziekte van zoo'n ernstigen aard
v.as. dat een spoedig verscheiden moest
worden verwacht.
Algemeen maakte de mare groote indruk
en spoedig woel van alle openbare gebou
wen de driekleur halfstok.
VERGADERING
VAN DEN GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
op
MAANDAG 9 JDLI 1934,
des namiddags te 2 uur,
in het gebouw „Tot Nut van 't Algemeen*
(Steenschuur 21).
De vergadering zal, zoo noodig, worden
voortgezet:
op Maandag 9 Juli, des avonds te 8 uur;
op Dinsdag 10 Juli, des nam te 2 u. en
op Dinsdag 10 Juli, des avonds te 8 uur
Te behandelen onderwerpen:
lo Praeadvies op het verzoek van mej.
A. N. Ingeneeger om ontslag uit hare be
trekking van hoofd van de bewaarschool
aan de Gortestraat. (153)
2o. Rekening, dienst 1933, van de Stede
lijke Werkinrichting. (146)
3o. Voorstel tot verkoop van een ge
deelte bouwterrein aan de Lucas van Ley-
denstraat, kad. bekend Gemeente Leiden,
Sectie K.. No. 2695 (ged.), aan de N.V. De
Leidsche Wasscherij, v.h. B. C. J. van Om
meren, te Leiden. (147)
4o Voorstel Inzake aankoop van een
tweetal strooken grond in den Rodenbur
gerpolder ten behoeve van de Stedelijke
Fabrieken van Gas en Electriciteit. (148)
5o. Voorstel inzake den aankoop van een
gedeelte grond in den Rodenburgerpol
der, kad. bekend Gemeente Leiden, Sectie
M. No 4655 (ged.), van de Noord-Zuid-
Hollandsche Tramweg Maatschappij N.V.,
te Haarlem en de beschikbaarstelling van
de voor dien aankoop en voor het maken
van een overweg over de trambaan tegen
over de Koninginnelaan benoodigde gel
den. (149)
6o. Voorstel in zake de goedkeuring en
uitvoering van het gewijzigde en uitge
werkte Stadhuisplan van architect C. J.
Blaauw. (143)
7o. Voorstel:
a. tot intrekking van het raadsbesluit
van 19 Dec. 1933 tot wijziging van de
verordening, betreffende het verlee-
nen van kostelooze genees- en heel
kundige hulp aan onvermogenden en
den werkkring en de bezoldiging van
de Stadsgeneesheeren, te Leiden;
b. tot vaststelling van een nieuwe ver
ordening tot wijziging van de sub a
genoemde verordening. (150)
8o. Voorstel in zake het opzeggen van
het lidmaatschap van de vereeniging
„Tuinbouwonderlinge" en het aansluiten
van de gemeente bij de Rijksverzekerings
bank voor de in de Land- en Tuinbouw-
ongevallenwet 1922 bedoelde verzekering
van in dienst der gemeente werkzaam
zijnde personen. (151)
9o. Voorstel tot vaststelling van een ver
ordening, houdende regeling van den
rechtstoestand van de ambtenaren en
werklieden in dienst der gemeente Leiden
(105 en 137)
lOo. Praeadvies op het voorstel van den
heer van Eek c.s. in zake Inperking van de
werkloosheid. (152)
PROF. DR. F. A. H. SCHREINEMAKERS.
Bij zijn aanstaand afscheid.
Di'. J. P. Werre alhier schrijft ons:
Met ingang van 17 Sept. a.s. is op zijn
verzoek eervol ontslag verleend aan Prof.
Dr. F. A. H. Schreinemakers als Hoog
leeraar in de Anorganische en Physische
Chemie aan de Rijks-Universiteit te Lei
den met dankbetuiging voor de belang
rijke in die betrekking bewezen diensten.
Het klinkt sober, bescheiden voor hem,
die na drie en dertig jaren professoraat
in de volle kracht van zijn scheppend ver
mogen heengaat, omdat zijn leeftijd hem
Prof. Dr. F. A. H. Schreinemakers.
daartoe dwingt. Maar het is sober als de
man zelf die gaat, de man voor wlen het
wetenschappelijk werk boven en vpór alles
ging: den man, die zich geroepen voelde
tot dit werk, dat de belooning slechts in
zich draagt. De ontwikkeling van zijn
wetenschappelijken arbeid voltrekt zich in
een rechte lijn en zoo gauw vertoont
Schreinemakers ergens de neiging zich
op zijpaden, die zoo vaak in de wetenschap
dwaalwegen bleken te zijn, te begeven of
men ziet hem als het ware zich onmid
dellijk terugtrekken. Het gaat dan opnieuw
voorwaarts soms staps- doch ook dikwijls
sprongsgewijs op het doel af: dwars door
een nog onontgonnen wetenschappelijk
gebied is nu de eerste weg gelegd. Een
weg met volkomen betrouwbaren onder
bouw, een weg waarop men steeds veilig
kan terugkeeren. Zijn werk is een voor
beeld van efficient wetenschappelijk werk:
een goed gefundeerde theorie, bevestigd
door enkele geheel doordachte experimen
ten, die uitgevoerd steeds de theorie ble
ken te staven, al leverden zij ook wel eens
een grooter nuttig effect dan verwacht
werd!
Franciscus Antonius Hubertus Schreine
makers werd 1 Sept. 1864 te Roermond ge
boren. Zijn ouders bestemden hem voor
het onderwijs en zonden hem daartoe op
14-Jarigen leeftijd naar Rolduc. In 1882
behaalde hij zijn acte lager onderwijs en
werd benoemd tot onderwijzer te Swalmen
(bij Roermond). Bezield met den lust tot
wetenschappelijken arbeid kwam hij in
,1887 naar Lelden en volgde daar colleges
iin physica. chemie, wiskunde, botanie,
zoölogie en geologie, waarna hij talrijke
Jdiploma's M.O. behaalde. In 1890 werd hij
ite Lelden benoemd tot leeraar aan de
Kweekschool voor Onderwijzers en Onder
wijzeressen, later ook aan de school van
het Genootschap Mathesis Scientlarum
Genitrix.
Door gesprekken met Lorentz, van Bem-
melen en Franchimont week hij af van
zijn oorspronkelijk plan verder wiskunde
te gaan studeeren en besloot zich te wij
den aan de problemen der Physische
Chemie. Door kennismaking met Bakhuis
Roozeboom en diens onderzoekingen op
het laboratorium van v. Bemmelen, voelde
hij zich spoedig ten zeerste aangetrokken
door de problemen der Phasenleer. Na
eenlge experimenteele onderzoekingen
bleken er zeer groote moeilijkheden te
rijzen hoe de verkregen resultaten geïn
terpreteerd moesten worden. Dit gaf
Schreinemakers aanleiding de vraagstuk
ken der ternaire stelsels theoretisch aan
te vatten. De resultaten van theoretisch en
experimenteel onderzoek werden behalve
in een groot aantal artikelen ook vastge
legd in een leerboek.
Na de toekenning van een doctoraat
honoris causa in de Chemie in 1898 werd
Schreinemakers in 1901 tot hoogleeraar
in de Anorganische en Physische Chemie
benoemd. In 1906 volgde ztfn benoeming
tot lid van de Kon. Akademie van Weten
schappen te Amsterdam, ln 1916 werd hem
op grond van zijn groote verdiensten voor
de Phasenleer de eerste Bakhuls-Rooze-
boom-medaille toegekend en wel mocht
hij deze ontvangen uit de handen van
zijn vriend en leermeester Lorentz.
Na aldus de phasenleer zoowel theore
tisch als experimenteel tot grooten bloei
gebracht te hebben, wijdde Schreinema
kers zich de laatste 10 jaar aan de Osmose.
Over dit voor de physiologie van mensch,
plant en dier zoo uiterst belangrijke pro
bleem was reeds zeer veel verschenen,
doch Schreinemakers pakte ook dit vraag
stuk op de hem eigen origineele wijze aan.
Begonnen werd met de theoretische be
studeering van het probleem en ln enkele
jaren tijds verschenen er een twintigtal
artikelen van zijn hand. Daarna werd de
osmose practisch aangepakt en werd met
een zeer klein aantal experimenten de
juistheid der ontwikkelde theorie volledig
bevestigd.
Intusschen werden zijn groote weten
schappelijke verdiensten zoowel van bui-
tenlandsche zijde als door onze Regeering
erkend, o.a. door zijn benoeming tot
Ridder in de Orde van den Nederland-
schen Leeuw.
Op 7 Juli a.s. des namiddags te drie uur
zal Prof. Schreinemakers, zooals gemeld,
zijn afscheids-college geven ln het groot
auditorium der Universiteit. Zijn heengaan
als hoogleeraar beteekent gelukkig niet
zijn heengaan uit de wetenschap, die nog
zeer veel van hem verwacht.
DE OPVOLGERS
VAN PROF. VAN VOLLENHOVEN.
Wat de Indische bladen zeggen.
Met betrekking tot de gisteren gepubli
ceerde benoeming van mr. J. J. Schrieke
en mr. F D. Holleman tot opvolgers van
wijlen prof. mr. C. van Vollenhoven, ver
nemen wij, dat de Indische bladen het
heengaan van eerstgenoemde, die direc
teur van Justitie is, ten zeerste betreuren.
Hemzelf, aldus schrijft het „Bat.
Nieuwsblad" moge deze benoeming aan
genaam zijn en uit dien hoofde mogen
wij hem onze gelukwenschen niet ont
houden voor Indië is zt1n vertrek een
zeer groot verlies. Hij is behalve depar
tementsdirecteur en bekwaam jurist een
man van zoo algemeene belangstelling,
kennis en cultuur, dat men zich Batavia
ongaarne voorstelt zonder zijn aanwezig
heid. Een ongemeen fijne geest, wiens rijk
dom van gaven hem invloed deed oefenen
tot ver buiten den kring van zijn depar
tement.
Het blad zag in hem den opvolger van
prof. Van Kan in den Raad van Indië en
den toekomstigen vice-nresident. tot welk
ambt hij trouwens reeds was uitverkoren
door den Raad zelf teen de heer Boden-
hausen aftrad. Het is zeer lammer, dat
de heer Schriecke vertrekt; zulk een ver
schot aan wezenlijke leHrrs heeft Ind'ë
niet.... en juist nu heeft het die bitter
noodig."
De „Java Bede" schrijft:
„Het is jammer, da.t de regiering er
niet in is geslaagd, een hoofdambtenaar
van zoo grocte bekwaamheid en werk
kracht als mr. Schrieke voor Ind'ë te be
houden. Het is bekend, dat de regeering,
dit wel wilde en o.a. dacht aan de nlaats
in den Raad van Indië, welke in 1936 zal
vrijkomen, door het aftreden van prof. mr.
Van Kan. Intusschen, zekerheid omtrent
zoodanige benoeming bestaat nooit, vooral
niet in dit geval, nu mr. Onnen, president
van het Hooggerechtshof, indertijd reeds
tot lid in den raad van Indië werd be
noemd.
Het is volkomen te begrijpen, dat mr.
J. Schrieke zijn verdere carrière niet al te
veel wil laten in het teeken der onzeker
heid. Met dit al valt het heengaan van
dezen zeer bekwamen departementschef
te betreuren. Indië heeft niet veel zulke
figuren, die in kennis, en de gave deze
goed aan te wenden, met hem op een lijn
mogen worden gesteld.
Prof. mr. F D. Holleman is momenteel
hoogleeraar in de volkenkunde en de
sociologie en voorzitter der faculteit aan
de Rechtshoogeschool te Batavia.
DE PARTICULIERE SYNODE DER
GEREF. KERKEN VAN ZUID-HOLLAND.
Alhier kwamen de Geref. kerken van
Zuid-Holland ten Noorden ln Jaarlljksche
Part. Synode bijeen. De Synode werd door
ds. W. Bouwman namens de roepende kerk
van Leiden met een toespraak geopend,
waarin hij er aan herinnerde dat de
Synode mocht samenkomen ln het jaar
van het eeuwgetij der Afscheiding alsook
in het jaar waarin herdacht wordt dat
voor 100 jaar de beroemde Engelsche
kanselredenaar Spurgeon geboren werd.
Tot leden van het moderamen werden
hierna gekozen de heeren dr.' K. Dijk te
's-Gravenhage, praeses; ds. J. H. A. Bosch
te Alphen a. d. Rijn, le scriba; ds. J. P. C.
ten Brink te Gouda, 2e scriba en ds. W.
Bouwman te Lelden, assessor.
De acta van de vorige Synode werden
vastgesteld. Het finantleel verslag der
Zending kon blijkens, Ingekomen bericht,
nog niet gereed zijn
De Synode behandelde voorts het Zen
dingsrapport en nam met leedwezen ken
nis van de ongesteldheid van ds. P. v. Eyk
te Solo.
Gehoord het rapport van ds. H. Meyering
van Katwijk aan den Rijn, werd de reke
ning en begrooting voor art. 11 Kerken
orde vastgesteld. Dezelfde predikant rap
porteerde ook Inzake art. 13 (verzorging
van em predikanten, predlkants-weduwen
en weezen). De Synode nam de voorstellen
van deputaten aan. Deputaten zullen op de
volgende Synode komen met een herzie
ning van de regeling tot samenwerking
Inzake art 13 K. O.
Ds J Hoekstra van Schoonhoven bracht
rapport uit namens deputaten ad art. 19
K. O. en ds. J. P. C. ten Brink van Gouda
namens die voor art. 49.
De Synode benoemde een commissie be
staande uit de predikanten ds. A. H. v.
Minnen te 's-Gravenzandeds. H. Meye
ring te Katwijk a. d. Rijn en ds. E. H.
Broekstra te Rijnsburg om haar van voor
lichting te dienen over de vraag hoe moet
gehandeld met predikanten die den actie
ven dienst verlaten om andere redenen
dan genoemd in art. 13 K. O. (gezond
heidstoestand, volbrachte diensttijd etc.).
De kerk van Leiden bracht rapport uit
betreffende het nazien van de verschil
lende administraties. Alle boeken en be
scheiden werden in orde bevonden.
Dr K. Dijk bracht als curator rapport
uit over de Theol School te Kampen,
Ds. E. H. Broekstra bracht rapport uit
over het weeshuis te Middelharnis. De
Synode betuigde aan den heer J. v. Muys-
winkel te Zwammerdam, die als bestuurs
lid Is afgetreden haar dank voor zijn
arbeid in die kwaliteit verricht.
Na afdoening van enkele bij haar inge
komen bezwaarschriften werden door de
Synode verschillende deputaten benoemd
voor de onderscheiden zaken. De meeste
deputaten, die aftraden werden her
benoemd.
De classis Woerden werd aangewezen om
de Synode van 1935 bijeen te roepen. Aan
het einde van de zitting bracht de asses
sor, ds. W. Bouwman, den praeses dank
voor ziin uitnemende leiding. Na het
ringen van Ps. 72: 11 sloot dr. K. Dijk de
Synode met dankgebed.
o
PROF. DR. W. MARTIN.
De minister van Onderwijs, K. en W„
mr. Merchant, heeft telegrafisch aan prof.
dr. W. Martin zijn hartelijke gelukwen
schen doen toekomen ter gelegenheid van
zijn 95-Jar'e iphileum als d'recteur van
het Maurltshuis te 's-Gravenhage.
o
EEN TEGENVALLER
Bil de baggerwerken in den Apothe-
kersdijk is een ijzeren geldkistje opge
haald, waarvan de inhoud bleek te be
staan uit drie straatsteenen. Voor
hen, die gehoopt hadden on een merk-
dlge vonds wel een tegenvaller!
TE WATER EN GERED.
Gisteravond te ongeveer halfnegen is
een 3-jarice jongen bij De Waag te water
geraakt. HIJ is door Cornells Sloos weer
op het droge gebracht.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijving:
J. Arnoldus, Voorstraat 70, Katwijk aan
Zee; stucadoor en granletbedrljf. Eigenaar
J. Arnoldus. Katwijk aan Zee.
Opheffing:
Melksalon „De Bijenkorf", Steenstraat
27, Leiden.
ORGELAVONDEN FEIKE ASMA.
Het 5de programma der wekelljksche
orgelavonden ln de Hooglandsche Kerk,
door den heer Feike Asma, bevat Woens
dag 4 Juli werken van: Bach, Franck,
Widor e.a., benevens koraalbewerkingen.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het doctoraal examen
rechtsgeleerdheid de heer G. Belzer (Sche-
venlngen); doctoraal examen vrije studie
rechtsgeleerdheid mr. W. O. Lleuwen
(Schevenir.gen); ccndldaatsexamen theo
logie de he°r J. M Wlllemsen (Sohoon-
dijke, Z.) en voor het voorbereidend ker
kelijk examen de heer J. Schmidt (Den
Haag).
Niet me] H L. Ochtsman, maar mej. H.
J. Ochtmen te Den Haag ls geslaagd voor
het nractlsch apothekersexamen eerste
gedeelte.
Bij beschikking van den Minister van
Defensie zijn benoemd in de commissie,
welke in 1934 is belast met het rangschik-
kings-onderzoek van de candldaten voor
adelborst voor de administratie bij het
Koninklijk Instituut voor de Marine te
Willemsoord:
tot voorzitter, tevens lid: de gepension-
neerde schout-blj-nacht-tltulair C. L. van
Buuren,, alhier, voorzitter van de commis
sion tot het examinceren van officieren
en adelborsten; tot lid: de heer C. N. M.
de Goede, directeur der R.-K. HB S. met
5-Jarigen cursus alhier, en tot plaatsver
vangend lid de heer dr A. C. de Jong.
leeraar aan de R.-K. H.B.S. met 5-Jarigen
cursus alhier.
Voor het examen voor Engelsche
Handelscorrespondentie afgenomen door
de Vereeniging L.I.T.E.H. is geslaagd de
heer P. Ressenaar, a'hier, leerling van den
heer B, P. du Crolx.
Geslaagd voor 't „L.I.T.E H."-examen
Duitsche handelscorrespondentie de heer
Joop Kwaadgras, leerling van den heer
H. P. B. Schubert, Lijsterstraat 19, alhier.
Onze stadgenoote, mej. L. Becherer,
opgeleid door den heer Schubert alhier, is
geslaagd voor het practijk examen Duit
sche Handelscorrespondentie Litch.
De rijksklerk J. P Ouwerkerk, alhier,
is overgeplaatst naar Noordwijk, ontvang
kantoor der belastingen en accijnzen.
Mej. J. Langveld alhier is geslaagd
voor het examen nuttige handwerken.
Het Comité van Samenwerking, be
staande uit: den Nederl. Kruideniersbond,
Febowiko en R.K. bond van Kruidenlers-
vereenlglngen, heeft voor haar leden een
Cursus voor Warenkennis uitgeschreven,
voor het verkrijgen van een vak-diploma.
Bij het gisteren gehouden examen te
Den Haag, slaagden onze stadgenooten de
heeren J. J. Laman. G. Slerat, K. Wasse
naar, H. v. d. Weerthof.
Voor het candidaatsexamen van
electrotechnisch ingenieur slaagde te Delft
de heer K. Brouwer alhier.
Van de Ready School alhier slaagden
voor het conversatie-diploma de heer J. A.
A. Butijn (Fransch), mej. J. G. Woudstra,
de heer A. J. v. d. Voort en de heer A. A. J.
Butijn (Engelsch).
Gisteravond vertrok met den trein die
om 18.56 van hier naar Utrecht vertrekt
een aantal Hongaarsche pleegkinderen
weer naar Boedapest. De meeste pleeg
ouders deden de kinderen uitgeleide naar
Utrecht en sommige maakten zelfs de reis
naar Boedapest mede. Te Utrecht, waar in
de 3de klasse wachtkamer de kinderen bij
eenkwamen, sprak de heer van Nes uit
Leiden den kinderen een hartelijk af
scheidswoord toe.
Wegens uitstedlgheid is wethouder
Goslinga verhinderd morgen spreekuur te
houden.
HET SCHRIJFGEREI MAAKT DE STIJL!
De Franschman Strowski is van mee
ning. dat veer, stalen pen en schrijf
machine den auteur, zoover het diens
schrijftrant betreft, sterk beïnvloeden. „De
voornaamheid, juistheid en ongedwongen
golving van de klassieke stijl staan onge
twijfeld in verband met de zorgvuldigheid,
welke de ganzenpen vereischte. Anders is
het met het stalen schrijftuig, dat de
snelheid bevordert. Het ontsloeg den
schrijver van de opmerkzaamheid, die de
ganzenveer van hem verlangde. De stalen
pen heeft mechaniseerend gewerkt; ze
eischt van dengeen. die schrijft, slechts
zooveel opmerkzaamheid, dat hij het pa
pier niet bevlekt. Maar overigens heeft
ze bijgedragen tot een vergrooting van het
aantal gemeenplaatsen. De schrijver be
dient zich liever van bijna versleten uit
drukkingen, dan dat hij de gedachten-
stroom onderbreekt ten einde taaiontsie
ring zooveel mogelijk tegen te gaan. De
schrijfmachine heeft ons in een nieuwe
periode doen treden. Aanvankelijk heeft
de auteur heftig tegen haar geopponeerd,
doch in den loop van den tijd is deze
houding gewijzigd en tegenwoordig vindt
men nauwelijks meer een intellectueel, die
de typewriter niet op de een of andere
manier aanwendt. Het gevolg hiervan is,
dat de stijl wel iets minder slordig is ge
worden, maar aan oorspronkelijkheid
heeft hij niets gewonnen. Ik heb ontdekt,
dat bij veel publicisten na de verschijning
der schrijfmachine de stijl een zekere be
knoptheid kreeg, en ik ben van meening,
dat de epigrammatische vorm der tegen
woordige Amerikaansche litteratuur voor
een belangrijk deel het gevolg is van het
gebruik der schrijfmachines. Wanneer
taalartisten er toe zou overgaan hun werk
aan een microfoon toe te vertrouwen, zoo
dat de typiste het resultaat van de gramo-
foonplaat zou hebben over te nemen, dan
zou dit zeker nieuwe kenmerken aan de
stijl verleenen. Den gemiddelden mensch
valt het niet licht zich al dicteerende zui
ver uit te drukken."
FRANKRIJK.
Eenheidsfront-vergadering van
socialisten en communisten.
Gisteravond heeft, tengevolge van een
tusschen de Fransche socialistische partij
(S.F.I.O.S.) en de Fransche communisti
sche partij bereikte overeenkomst voor de
eerste maal een gezamenlijke openbare
vergadering plaats gevonden, waarvoor de
beschikbare plaatsen tusschen beide par
tijen gelijkelijk waren verdeeld. Drie com
munistische en vijf socialistische sprekers
voerden het woord en eischten in hun
redevoeringen de invrijheidstelling van
den voormaligen leider der Communisti
sche Partij in Duitschland Ernst Thael-
mann en de militante Oostenriiksche so-
ctallste Paula Wallisch Alle sprekers we
zen op de noodzekeliikheid van de vor
ming van het eenheidsfront van alle ar
beiders ter afwering van het fascistisch
gevaar.
Incidenten hebben zich niet voorgedaan
en de vergadering ls rustig en ordelijk
verloopen.
VEREENIGDE STATEN.
De Amerikaansche commissie van onder
zoek naar de Duitsche toestanden.
De bekende advocaat Darrow heeft gis
teren een begin gemaakt met een niet-
officieele enquête als leider der Ameri
kaansche commissie van onderzoek naar
de Duitsche toestanden. Darrow verklaar
de, dat hij hoopte, dat wanneer er nog
meer moorden in Duitschland zouden
worden gepleegd, dit alles zou eindigen
met den dood van Hitier.
UIT HET VERRE OOSTEN.
18 arrestaties na den spoorwegaanslag.
Onder streng militair toezicht heeft het
verkeer op het traject MoekdenPeking
gisteren doorgang gevonden. In verband
met den aanslag op den exprestrein, welke
Zondag j.l. gepleegd werd, zijn thans 18
personen gearresteerd.
o
JAPAN.
Het kabinet Saito afgetreden.
Zooals algemeen verwacht werd, is het
kabinet Saito afgetreden, na de ontvangst
van het rapport van den Minister van
Justitie Kokiama over de knoeierijen bij
de rijks-industrie en het aandeel van
vroegere kabinetsleden en een huldig lid
daarin.
J-»
