IHANDEN AF VAN CHINA? LEIDSCH STADSSCHOON LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 9 Juni 1934 Vierde Blad No. 22765 door VISCOUNT CECIL Buitenl. Weekoverzicht INGEZONDEN. SPROETENVERDELGER, is en blijft: SPRUTOL. LAND- EN TUINBOUW- Wat zijn de werkelijke bedoelingen van tpeii? fVij hebben namens het ministerie van oitenlandsche zaken te Tokio de mede- [ellng gehad, dat andere staten hun jnden van China moeten afhouden en Jjt iedere vreemde of Internationale hulp i de Nankingregeerlng, zelfs al is zij technischen aard, verzet van Japan ontmoeten. Er is zelfs nog een meer tleedigende verklaring van den Japansche Viscount Cecil. aant te Washington geweest, welke krop neerkwam, dat iedere Westersche ïgendheid, die handelsschikkingen met Una wenscht te treffen, allereerst de ordkeuring van de Japansche regeering net verkrijgen. En nu is in antwoord op t vriendschappelijke informaties van Sir tin Simon de officieele verklaring van (0 Japanschen minister van buitenland se zaken verschenen, dat deze uitlatin- sn niet door de regeering bekrachtigd alen: Japan heeft de bedoeling zijn ver- iihtingen aan het Negen-mogendheden- «drag betreffende de territoriale integri- r.(en de „open deur politiek" geheel en al ate komen, maar de „vrede" in het Verre aten behoort tot de bijzondere verant- ;wdelijkheld van Japan. i kunnen deze voor den vuist weg uit sproken woorden voldoende zijn om aenen te overtuigen, die zich zelf bedrie- met het voeren van een struisvogel- £iek. Maar ieder, die nauwlettend de te van de Japansche politiek gedurende Ihaatste drie jaren gevolgd heeft, zal de (aik om het hart geslagen zijn. Deze isen van den heer Hlrota over de ,,ge- fcjwe inachtneming van al de Japansche frpichtingen" brengt ons een onplezle- l;e gebeurtenis in, herinnering. ■in de herfst van het jaar 1931, toen de ppansche militaire autoriteiten onder on- ef waardige voorwendsels de bezetting tMandsjoerije geleidelijk opvoerden, ont- b? de Volkenbondsraad uit Tokio regel matig de verzekering, dat Japan in het el niet de bedoeling had zijn verbtn- en ten opzichte van het Negen- Hendheden ver drag en het Volkenbonds- rirag te verbreken. Thans weten we dat t verzekeringen absoluut onbetrouwbaar (ïren; de beloften aan den Volkenbonds dat de bezettingstroepen zouden orden teruggetrokken werden stuk voor verbroken, zonder gewetensbezwaar. is het mogelijk op het woord van een (gelijke regeering te bouwen? Seen De stem is de stem van Hlrota, de handen zijn die van Araki. De nsiepolitiek, die hij en zijn militaire :ep voeren, is meedoogenloos voortgezet i den beweerden aanslag op de spoor- i bij Moekden in September 1931. Een Bderdeel van deze politiek is het nagaan reacties van de Westelijke Mogend- aien voordat de aanval in een nieuw Slum wordt geleid. Vandaar het „halt", geroepen werd na de eerste kleine Kursie van de Japansche troepen buiten k Mandsjoerijsche spoorwegzóne en waar in de bedoeling was te onderzoeken, of i Volkenbond er ernst van maakte. Toen zen ontdekte dat woorden het eenige bpen van den Volkenbond waren, werd militaire penetratie voortgezet. Vandaar pt de vlieger, die kortgeleden namens het aisterie van buitenlandsche zaken werd tselaten. De resultaten, die bestonden in 'efd geformuleerde protesten van En- tud, Amerika en Frankrijk, noopten tot f noodige voorzichtigheid. De toon van m de officieuze verklaring was daarom lol van hoffelijke zinsneden, maar de kern pef dezelfde. 1 Met nadruk werd ons medegedeeld, dat t vermaarde plan-Tanaka een onhandige «valsching was. Het betrof een ontwerp Kn een verovering, welke zich geleidelijk «itwaarts en zuidwaarts uitstrekte en dat »r generaal Tanaka aan den Mikado zijn voorgelegd. Men kan er slechts van a?en. dat indien het een vervalsching f seweest. het tevens een profetie van op- Lende nauwkeurigheid genoemd kan kien. Want de Japansche politiek heeft f koers, die door het opzienbarende docu- ?nt werd aangegeven, op den voet ge lid. Daar was de militaire bezetting van üdsjoerije; het bewerkstelligen van een "sering met geringe onafhankelijkheid 'dat land: de verovering van Jehol; en penetratie van Midden-Mongolië. En d volgende stadium waar we ons nu ie bezig houden was de overheer sing van geheel China, hetzij openlijk of tor middel van een protectoraat, en de ■Sluiting der Westersche Mogendheden la de Chineesche markten en wateren. oorlog met Rusland werd in over- 'ling genomen teneinde Siberië te an deren en in het zuiden moesten Hong- 5 en Singapore worden veroverd. 1 laten wtj hopen, dat deze laatste phasen l:' bet rijk der fantasie behooren. Wij Iken het hopen, maar wij bunnen er p aanleiding van al hetgeen reeds ge- l*urd is, niet zeker van zijn. I ten ander „kwasie-officieele" verklaring («richtte ons korten tijd geleden, dat r'.in zal aandringen op vlootpariteit met Iceland en Amerika op de hervatte vloot- l5erentie van 1936 Dit beteekent abso- overheersching in de Stille Zuidzee. I'itom? Omdat Japan dé int*mation«le I dictator in dat deel van de wereld wenscht te zijn. Nog 500 vliegtuigen zullen, zoo lezen wij. aan de Japansche luchtmacht worden toegevoegd Waarom? Omdat vijandelijkheden met Rusland worden voorzien. Als zich ooit een zuiver geval van oor zaak en gevolg in het internationale leven heeft voorgedaan, dan is het zeker wel dit. Deze ontwikkeling van het tweede deel van het Japansche avontuur de over heersching in China is het directe ge volg van de machteloosheid van den Vol kenbond om de eerste étappe te voor komen. Het treft de materieele belangen van de andere beschaafde landen nog veel meer dan de verovering van Mandsjoerlje. De Engelsche handel in China en zijn in Sjanghai vastgelegd kapitaal overtreft verre die van Japan, en de „open deur" is sinds het begin van deze eeuw een der „geheiligde" leerstellingen van de Ameri- kaansche buitenlandsche politiek geweest. Daar Engeland, Amerika, Frankrijk en de andere betrokken mogendheden door hun zwakheid den Volkenbond twee jaar ge leden hebben misleid, is het voor hen niet gemakkelijk de hulp van den Bond in te roepen nu hun handel bedreigd wordt. De omstandigheden zijn zooals gewoon lijk door Tokio goed uitgekozen. De be ruchte 21 punten werden aan China aan geboden toen Europa door den wereldoor log In beslag genomen was. De meest acute periode in de economische wereld crisis werd uitgezocht om den aanval in Mandsjoerije te openen. En zoo bieden nu de précaire moeilijkheden van de ontwa peningsconferentie en president Roose velt's werkzaamheden met zijn herculische taak voor het nationale herstel de ge- wenschte gelegenheid om de politiek „handen af van China" te beginnen. Tenzij de naties, die werkelijk den vrede en een constante internationale samen werking willen, zich vereenigd om het oorlogszuchtige egoïsme van Tokio te weerstaan, bestaat er veel reden om te vreezen dat zij zich binnen afzlenbaren tijd tegenover een verschrikkelijk dilemma zien geplaatst. Zij zullen hebben te kiezen tusschen een lijdelijk accepteeren van de Japansche overheersching in het Verre Oosten met al haar politieke en commer- cieele gevolgen of de complete vernieti ging van de tot nu toe door hen ge voerde politiek. Evenmin mag worden vergeten, dat de belangen van Europa en de Vereenigde Staten op het oogenblik in zekeren zin identiek met den Volkenbond zijn. De instandhouding van hun handel en finan- cieele bezittingen in China om niet van de bijna onbegrensde expansiemogelijkhe den te spreken hangt vóór alles af van de pacificatie van China. En de Volken bond heeft reeds veel gedaan om die te bewerkstelligen. Gedurende de laatste drie jaar heeft de Nankingsregeering, de tra gedies van Mantsjoerije en Sjanghai ten spijt een druk gebruik van den Volken bond gemaakt bij de groots taak vrede, gezondheid en welvaart in het land te brengen. Dr. Rajchman, de voornaamste bij den Bond aangestelde adviseur, die thans naar Genève terugkeert, is een belangrijke drijf kracht bij het reconstructiewerk. Medische deskundigen van verschillende nationali teit, eveneens gekozen door den Volken bond, hebben groote vorderingen gemaakt bij het organiseeren van een nationalen gezondheidsdienst. Sir John HopeSimp son, hooge commissaris voor hulpverlee ning bij overstrooming heeft honderddui zenden van den dood gered en langs de Yangtse over een afstand van honderden mijlen dijken laten aanbrengen, waarbij hij zich verzekerde van de medewerking van de provincies, die de Nankingregee- ring niet erkennen Behalve dat is met den aanleg van nieuwe wegen tot een totale lengte van 2500 kilometer begon nen. Als deze activiteit zoo doorgaat heeft Japan reden om te vreezen voor datgene wat het 't minste wenscht een sterk en vereenigd China in plaats van machteloos land, verscheurd en verarmd door den burgeroorlog. Van betrouwbare zijde wordt thans medegedeeld, dat de waarschuwing aan de Westersche mogendheden samen valt met een ernstige poging een der voor naamste Chineesche oorlogsmagnaten om te koopen met het oog op een Sino-Ja- pansch accoord ten gunste van de Japan sche politiek. Het laatste nieuws is, dat Japan zal protesteeren tegen de politiek, zooals zij voorgesteld wordt door de Vol kenbondsadviseurs in China. Ik heb met belangstelling de beteekenis van de jongste Japansche actie in oogen- schouw genomen, want het toont duidelij ker dan eenige andere gebeurtenis der laatste jaren het ontstellende gebaar aan, dat schuilt In een politiek van overdreven nationalisme. De tegenwoordige leiders van Japan erkennën de grofste leerstellin gen over het nationalistische militarisme. Het is geen toevallige samenloop van om standigheden, dat een bewapeningswed loop in Europa zou worden ingeleid, op hetzelfde oogenblik, dat Japan in 't Verre Oosten den strijd begint. In beide gevallen heeft dezelfde opvatting de overhand de opvatting, die de andere naties het recht tot bemiddeling ontzegt. Laat hen, die zooals in Amerika groote bezorgdheid toonen over het ge vaar in de Stille Zuidzee, en hen, die zooals in Engeland zich voorname lijk bezighouden met het oorlogsgevaar in Europa, bedenken dat beide problemen nauw aan elkaar verwant zijn. In beide gevallen kan een trouwe belijdenis van iet „collectieve systeem" misschien ons en de brave menschen in Duitschland en Japan nog redden van de universeele ramp, die de oorlog is. Berusting in egoïs tische nationalistische politiek alleen kan tot die ramp leiden. Het is een welkom teeken des tijds. dat deze waarheid steeds duidelijker wordt ingezien door de regeer ders van Rusland en de Vereenigde Sta ten, welke openlijk dichter naar den Vol kenbond treden. Groot is het gevaar waarop ik zin speelde, maar er zijn ook belangrijke kan sen voor een constructief staatmanschap. Want het is een feit, dat, wanneer de mogendheden, die actieve leden van den Volkenbond zijn gebleven nauw samen werken met Rusland en Amerika In alles wat het behoud van den vrede betreft, het oorlogsgevaar zou kunnen verdwijnen. (Nadruk verboden).. NAAR OPHELDERING! In de Saar-kwestie is een belangrijk succes behaald: er is tusschen Frankrijk en Duitschland een regeling tot stand ge komen! Een regeling, die tenslotte beide partijen bevredigt, zij het, dat Duitsch land de grootste offers heeft moeten brengen In den vorm van beloften inzake volledige toezegging van straffeloosheid na de stemming voor allen, die niet- Duitsch mochten hebben gestemd! De datum van de beslissende stemming is zoo vroeg mogelijk gesteld, de concessie van Fransche zijde, n.l. op 13 Januari 1935 a s. Veel, zoo niet alles zal nu afhangen van den verderen gang van zaken op dit on- dermaanscheZooals wij reeds eenige raaien hebben uiteengezet, gaat het straks om de vraag: of Duitsch of bestendiging van den huidigen toestand, daar aanslui ting bij Frankrijk niet in het geding is, tenzij al heel merkwaardige gebeurtenis sen zich zouden afspelen. Intusschen is deze overeenkomst een groote felicitatie waard en grooten' dank mag men brengen aan den Italiaan, ba ron Aloisi, die in hoofdzaak met engelen geduld deze verbroedering tot stand heeft weten te brengen! Dit heeft weer hoop gewekt voor de toe komst der Ontwapeningsconferentie en, naar het zich laat aanzien, mag men In derdaad hoop koesteren. In tegenstelling tot de meening van vele anderen, schijnt ons oordeel, dat de openhartige rede van Barthou het terrein heeft gezuiverd, be waarheid, men wist immers precies, waar aan men toe was, en dientengevolge zijn de noodige maatregelen getroffen! De veiligheid komt meer en meer op den voorgrond, nu sovjet-Rusland, de Kleine Entente en het Balkan-pact in deze ma terie geheel achter Frankrijk blijken te staan. Polen, eens Frankrijk's getrouwste vazal, houdt zich opmerkenswaardig on zijdig. Wil dit land zich werkelijk losma ken van Frankrijk of is dit slechts schijn? Wij gelooven het laatste. Tegenover deze veiligheidsconcessie aan Frankrijk is gekomen een Fransche con cessie aan het Engelsche standpunt, al hoewel Barthou ook in dezen tegenover voorzitter Henderson duidelijke taal heeft doen hooren, waardoor de conferentie aanvankelijk opnieuw werd opgeschrikt. Van Engelsche zijde is toch beslist vast gehouden aan het oordeel, dat zonder Duitschland ter conferentie niets meer was te beginnen, welk standpunt volledig werd onderschreven door Italië en ge steund door Amerika. Welnu, Frankrijk heeft goed gevonden, dat dit zwart op wit tot uiting is gebracht en dat pogingen in het werk zullen worden gesteld om Duitschland naar Genève terug te voeren mits deze pogingen buiten den Volken bond om gaan, opdat ieder idee van een terugkeer tegen afgedwongen concessies van te voren onmogelijk is gemaakt, want in zooverre heeft Barthou voet bij stuk gehouden, dat van te voren volkomen is uitgeschakeld iedere mogelijkheid van 't koopen van Dultscbland's terugkeer Duitschland is weggèlóopen zonder reden, gelijk de Volkenbond unaniem heeft vast gelegd. welaan, het keere terug zonder pretenties! In Frankrijk mag men meer dan tevre den zijn over het verloop van zaken! Hoe Duitschland staat tegenover dit alles, is natuurlijk een zeer gewichtige factor! Het feit alleen reeds, dat daar niet is gereageerd op de felle redevoerin gen van Barthou sprak boekdeelen Gewoonlijk is men daar niet zoo zoet sappig en blijft men het antwoord niet schuldig! Waar dit nu unaniem wel het geval was en de Duitsche pers zweeg ge lijk het graf de dictatuur werkt prach tig in zulke gevallen! is a priori vast te leggen, dat Duitschland niet afkeerig is van een terugkeer, wanneer het dit mogelijk wordt gemaakt zonder prijsge ving van het z.g. prestige! En dit laat zich denken! Al was het slechts om althans het dreigende bond genootschap tusschen Frankrijk en de sovjets zooveel mogelijk te ontzenuwen. De uittreding uit den Volkenbond heeft Duitschland nimmer meer gebracht dan een succes d'estime, gelegen in de erken ning van het oogenblik dat zonder Duitschland momenteel niet verder is te komen in de Ontwapenings-materie; doch daarmede is dan ook alles gezegd. Deze uittreding dreef Frankrijk er toe, om aansluiting te zoeken tot de sovjets, waar mede rondom Duitschland zich weer een kring dreigt te sluiten! Doorbreking van dezen kring lijkt zonder terugkeer tot den Volkenbond niet mogelijk Zooals gezegd, zoo'm terugkeer zal moe ten geschieden zonder prijsgeving van prestige en daarop zal nu het streven moeten zijn gericht van degenen, die zien wilen belasten met pogingen om dit te be werkstelligen. Erg moeilijk lijkt het niet, goed beschouwd, waar van Duitsche zijde de weg daartoe feitelijk al is aangewezen in het eenige commentaar, gegeven op den gang van zaken te Genève! Het komt neer op een vastlegging van het recht der rechtsgelijkheid voor Duitschland met alle andere leden van den Volkenbond en dat is zoo bezwaarlijk niet! Eigenlijk is dat immers aan Duitschland reeds gegaran deerd voor zijn kwaad-wegloopen; welaan, men hernieuwe deze toezegging en de zaak is gezond! De toekomst inzake de Ontwapening mag dan ook met meer vertrouwen worden tegemoet gezien, al zal men goed doen, de verwachtingen niet te hoog te spannen, gedachtig aan dc wijze leus, dat Keulen en Aken niet in een dag zijn gebouwd! De volslagen zekerheid van een mis lukking is echter verdwenen en dat geeft reden tot gToote verheugenis! Veel zal hierbij afhangen van de hou ding der sovjets. Zijn zij inderdaad bereid tot toetreden tot den* Volkenbond willen zij zich aansluiten bij Locarno, dan is aan de Fransche verlangens zooveel tegemoet gekomen dat dit land zijnerzijds weer tegemoetkomend kan zijn inzake een be perkte Duitsche herbewapening! Vreemd is, dat Engeland weinig blijft voelen voor het meedoen van Rusland. Daar blijft nog altijd rondwaren een geest van de ouderwetsche „splendid iso lation", hoewel men voelt, dat deze door den loop der omstandigheden niet is te handhaven De scnoonheid van een stad. wordt meestentijds het meest gewaardeerd door diegenen, die er tijdelijk toeven! De Inwo ners zelve, zij zijn gewend aan den aanblik der grachten, havens of waarin de aan- j trekkelijkheld der onderhavige stad moge I liggen en waardeeren deze eerst dan, wan neer het moderne snelverkeer ze tot zijn slachtoffer heeft gemaakt. Het was zoo, het is zoo en het zal zoo blijven. I Slaat men een in Leiden vertoevenden vreemdeling gade. dan bemerkt men, dat de tallooze boogbruggetjes. welke onze grachten overspannen en de schitterende doorkijkjes, welke zij op de statige patri ciërshuizen of onze singels bieden, hem tot enthousiasme brengen. En volkomen te recht, want zij vormen een uniek stads beeld. dat men slechts in enkele steden aantreft! En hoe staan wij de inwoners tegenover de bruggetjes met hun breede bogen en vaak steile hellingen?" Vervul len zij ons ook met enthousiasme? Tendeele ja; want wij prijzen het dat zij niet draai baar zijn zoodat wij er dus nooit voor be hoeven te wachten, maar veel verder strekt onze waardeering zich niet uit!' Nooit valt i ons het grillige spel der weerspiegeling op hetgeen tendeele te wijten is aan het vaak weinig heldere water of treft het doorkijkje ons zoo, dat wij van de fiets stappen of onze schreden inhouden! Maar komen wij elders hetzij in het binnen- of in het buitenland dan gera ken wij in extase voor steegjes en pleinen, oude en moderne bouwwerken, grachten en havens, in vergelijking waarmede de Leid- sche een eervolle plaats innemen. Wij zijn dan op ónze beurt de vreemdeling, die het mooie ziet en waardeert! En thuisgekomen na een korte of lange afwezigheid toeven wij heel even bij de mooiste plekjes van Leiden en dan ontsnapt ons niet zelden de uitroep, dat, dit toch ook mooi is; maar den volgenden dag gaan wij er langs heen en zien het niet meer! Dan hebben wij op straat nog slechts oog en oor voor het verkeer, dan legt het werk weer ten volle beslag op ons, hebben wij hoogstens nog I tijd voor reisherinneringen! (Buiten verantwoordelijkheid der Red.) Copie van de al of niet geplaatste stukken wordt niet teruggegeven. DE GRATIS KERK-CONCERTEN. Geachte Redactie. Bij het orgel-concert, Woensdagavond jl. gegeven door den heer Feike Asma trof het mij weer voor de zooveelste maal, dat er zoo weinig bezoekers aanwezig waren, te meer, daar deze concerten kos teloos gegeven worden. Waar blijven toch al die orgelliefhebbers in onze gemeente? Laten wij in de eerste plaats waardeeren een goeden organist te hebben, die zijn tijd en moeite geeft voor deze orgelbespe lingen en tevens op deze wijze gaarne gelden ontvangt voor de zoo noodige re paratie aan het orgel; hiertoe is bij het verlaten van de kerk gelegenheid, de kleinste gave is welkom. Kom dus Woensdag a.s. om te luisteren naar het prachtige spel van bovenge- noemden organist en laat het kerkgebouw eens geheel gevuld zijn, dit is voor den organist een voldoening en u zult er geen spijt van hebben. U, mijnheer de Redacteur, dankend voor de verleende plaatsruimte, teeken ik Hoogachtend, A, J. MOMBERG. Leiden, 9 Juni 1934. Ketelboetersteeg 7. RECLAME. 2560 Zeg mij Uw naam! - Mijn naam, SPROETENBEZITTER, BOTERNOTEERING 41 CENT. De Leeuwarder boternoteering is vast gesteld op 41 cent per KG. Leiden, 8 Juni 1934. EEN DRINGEND VERZOEK OM HULP. Zooals men weet, worden dagelijks door de Stichting „Jeruël", Middelstegracht 3, tientallen der behoeftigste ingezetenen, waaronder met gezinnen van 8 a 10 kin deren, van onze stad geholpen aan wat het aliernoodigste is, voedsel. lederen avond om 6 uur wordt dit door de men schen gehaald. Ze toonen zich erg dank baar. Het warme eten is afkomstig uit de kazernes hier ter stede, die hun over geschoten voedsel daarvoor afstaan. Doch zie, nu gaan de troepen voor vier weken de stad uit, voor de manoeuvres. Het gevolg is, dat er nog slechts één kazerne het voedsel zal leveren. Dat brengt onvermijdelijk met zich mee, dat er onder de menschen een selectie zal moeten worden toegepast, zoodat er velen zullen zijn, die vier weken lang dit voedsel zullen moeten missen. En het ongelukkige is, dat er eigenlijk geen menschen kunnen uitvallen, omdat het juist degene zijn, die deze ondersteuning het allermeest noodig hebben en er niet buiten kunnen. Elke selectie zou onrechtvaardig zijn. Ten einde raad doen wij daarom een beroep op de burgerij. Wij vragen niet om geld. Maar leveranciers van levensmidde len verzoeken wij, iets af te willen staan voor dit doei. Er zijn toch zoo dikwijls wel waren, die heel goed voor consumptie ge schikt zijn en toch door een of andere oor zaak niet gemakkelijk verkocht kunnen worden. Brengt ze bij ons, of laat ze bij ons bezorgen. Ten allen tijde willen wij die gaven aannemen. Het adres is bekend. Middelstegracht 3. En ook zullen er allicht particulieren zijn. die met het lot van deze menschen begaan zijn. U kunt dan uw leverancier opdracht geven, om 't een of ander te laten bezorgen. Bedenk wel, alle beetjes helpen. Wanneer 50 ingezetenen één kilo aardappelen of wat groente of andere levensmiddelen laten bezorgen, zijn we alweer geholpen. Het is maar voor vier weken, en het gaat om gaven in natura. Wellicht kunnen ook hotels, restaurants en inrichtingen ons helpen met de restan ten van hun keukens. Wij vertrouwen, dat dit beroep op u niet vergeefsch is. Wanneer ge zelf aan uw, zij het dan ook met moeite verkregen, maal tijd zit en bedenkt, dat er menschen zijn die dit aliernoodigste moeten ontberen, kan het niet anders, of u zult willen doen wat in uw vermogen is, om te helpen wat u kunt. J. VERKERK. Middelstegracht 3. DE PRIJS DER OVERMELK. De Crisis-Zuivel-Centrale maakt bekend dat voor de gemeenten Rotterdam, Delft, Dordrecht, Leiden en Gouda, de prijs der z g. overmelk voor de week van 10 tot en met 16 Juni 1934 vastgesteld Is op ten minste 3,2 (drie en twee tiende) cent per liter. GOEDE KERSENOOGST TE VERWACHTEN. Ook de bessensoorten staan er goed voor. Het onderstaand overzicht betrelfende den stand van kersen en bessen is, onder medewerking der Rijkstuinbouwconsulen- ten, samengesteld naar gegevens, verstrekt door de correspondenten der Directie van den Landbouw, De bloei van kersen zoowel als van bessen was in 1934 in de meeste gevallen overvloedig, terwijl de weersgesteldheid van dien aard was, dat de vruchtzetting dooreengenomen zeer gunstig verliep. Voor een verdere goede ontwikkeling van het fruit is de hoeveelheid neerslag in het voorjaar te gering geweest. De stand van enkele fruitsoorten vertoont dan ook op sommige plaatsen reeds de gevolgen van de langdurige droogte. Elders werd de vruchtzetting tegenge werkt door het aanhoudende gure weder gedurende de maand Mei. De stand der vroege kersen is in zuide lijk Gelderland goed, in Limburg en Utrecht goed tot zeer goed. in Noord-Bra bant matig en in Zeeland vrij goed. In tegenstelling met het vorige jaar is de stand der meikersen op sommige plaatsen in de jonge boomgaarden beter dan in de oudere. Uit Gelderland wordt gemeld, dat liier en daar, hoofdzakelijk in de niet be spoten boomgaarden, rupsenvreterij op treedt. Dooreengenomen belooft het vroege kersengewas echter goed te worden. De stand der late kersen is vrijwel in alle provincies goed. Slechts in Zeeland is de stand matig. De kruisbessen vertoonen een goeden tot zeer goeden stand. De hoeveelheid, welke van deze vruchten zal kunnen worden ge leverd, zal ten gevolge van de sterke in krimping der teelt aanmerkelijk minder zijn dan in voorgaande jaren. De stand der roode en witte bessen kan goed tot zeer goed worden genoemd, be halve in Zeeland, waar de vruchtzetting niet goed geslaagd is De stand in deze provincie is slechts matig, mede tenge volge van het in vrij sterke mate optreden van het ruien, welk verschijnsel eveneens bij bepaalde bessensoorten in Friesland werd waargenomen. De zwarte bessen vertoonen eveneens een goeden tot vrij goeden stand. Hoe wel de bloei van dit laatste gewas zeer goed was, schijnt de vruchtzetting vooral in Gelderland en Zeeland slechts matig te zijn verloopen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1934 | | pagina 13