lODSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 19 Mei 1934
AANGEBODEN.
fljn onzen btjzonderen correspondent)
De strijd om het alcoholvraagstuk
De bestaande wet kan niet wor
den gehandhaafd. - Offensief
voor volledige vrijheid, ook voor
de café's - Wetsontwerp in dien
geest door de Senaatscommissie
van justitie goedgekeurd. - Nog
geen victorie.
Brussel, Mei 1934.
Is hier te lande ook een alcohol-
-Ue. Permanent heeft dit vraagstuk
de afschaffing van het vrij alcohol-
In 1919, de gemoederen bezig ge-
den, maar nu heeft het er heelemaal
«dijn van, dat de beslissende slag zal
en uitgestreden. Nu gaat het er de-
tlef om of het verbod zal worden op
en of niet.
na den oorlog te Lophem bij Brugge,
den vooravond van de volledige ont-
j van België door de Duitschers, de
secrée" tot stand kwam en de
en dus zitting namen ln de regee-
was het een van hun voorwaarden,
'het acohollsme zou worden bestreden
een wet, die het vrij alcoholgebruik
verbieden en een alleszins beperkende
ling zou Invoeren. Zij hebben toen hun
gekregen en ln 1919 werd door de Ka-
een wet goedgekeurd, welke den ver
van likeuren ln openbare lokalen
In café's, restaurants enz. kan
sedert dien ln België geen borreltje
drinken. Wel kan men naar een wln-
gaan en er twee liter alcohol koopen
naar huis meenemen. Twee liter Is de
mum hoeveelheid, die door de wet
t verplicht gemaakt. Wie betrapt
t op het transport van minder, be-
t een streng strafbare overtreding,
heeft er naar gestreefd sterk gealco-
de dranken minder in het bereik
brengen van de volksmassa, doch de
-ng heeft geleerd, dat deze wet niet
atig ls en veel tekortkomingen en
-he bepalingen bevat. Volgens velen
je beperking niet streng genoeg ge-
t. Volgens de caféhouders evenwel,
nu sedert vele Jaren een hevige pro-
da voeren voor den terugkeer naar
relledlge vljheld, ls deze ondoelmatig-
van een anderen aard. Zij meenen,
de beperking dwaas is, nutteloos, en
de Staatskas berooft van belang-
lnkomsten, die ln deze moeilijke tij-
goed zouden kunnen worden gebruikt.
Vandervelde voorvechter van
het alcoholverbod,
~ar.dervelde, die zelf een geheelonthou-
L>, heeft het steeds als een belangrijke
inning beschouwd, dat de alcoholwet
toedgekeurd. Het behoort tot het
::he programma van de sociallsti-
e pKtij, de arbeiders tegen het alco-
'smtte beveiligen. Vandervelde is dan
de tuorvechter van het alcoholverbod.
heelt reeds dikwijls gezegd en ge-
erra heel goed te weten, dat zijn wet
vulmaakt ls, er bijvoegende, dat op dit
blik niets meer kon worden bereikt,
juist omdat zij onvolmaakt is, ver-
de hij, dient zij gewijzigd en ver-
rpt. Reeds in April 1929 werd door de
er de noodzakelijkheid van een her-
j van de alcoholwet Ingezien, maar
s gaf zij als haar wil te kennen, dat
alcoholisme moest worden bestreden,
verd een commissie van onderzoek in
leid, welke een ontwerp opstelde, dat,
eenige wijzigingen, door de regeering
^overgenomen. Het kwam in de hoofd-
j van de Kamer, die het geamen-
goedkeurde.
Particuliere clubs.
van de verdiensten van dit ontwerp
dat het afrekende met de zooge-
ie private kringen. De wet van 1919
Wt n 1. wel alcoholverbruik in open-
t plaatsen, maar niet in particuliere
met het gevolg, dat deze clubs als
«estoelen uit den grond oprezen. Zij
'en de vergaderplaatsen van de onder-
"ld ln de groote steden als Brussel en
'«erpen en bij menig proces kon men
tekenschap geven, dat ln deze clubs
begin lag van den weg, die naar de
aad leidde, en waarin maar al te
lis een zoon of dochter van een eer
familie ten onder ging. Het partlcu-
karakter was natuurlijk heelemaal
denkbeeldig. Iedereen kon lid worden, na
dat voor den vorm aan de elschen van de
wet was voldaan, b.v. nadat men door
twee peters, die steeds dezelfde zijn, ls
aanvaard geworden. Deze clubs zijn
meestal ook speelholen, waar de speelwet
wordt overtreden. Gerulmen tijd konden
zij ongestraft werken, doch ln de meeste
plaatsen heeft tenslotte het parket Inge
grepen. In de badplaatsen treden de par
ketten evenwel niet op en ziet men oog
luikend toe, hoe zoowel de speelwet als de
alcoholwet wordt overtreden. Want al
hoort men er geregeld van, dat alcohol
smokkelaars ln hechtenis worden geno
men, omdat zij de invoerrechten niet heb
ben betaald, slechts bij uitzondering hoort
men ervan, dat overtredingen op de alco
holwet worden beteugeld, alhoewel leder
een, die in België woont, op reis en in zijn
eigen woonwijk maar heeft rond te kijken
om te weten hoe deze wordt overtreden.
Iedereen kan een halven liter likeur koo
pen of een liter of meer of minder naar-
believen, terwijl in vele café's en restau
rants een borreltje is te krijgen. Het ls als
een samenzwering tegen de wet, niet om
dat de wet Inderdaad heel wat onlogische
toestanden in leven heeft geroepen, en
rekening houdt met een onderscheid, dat
een redelijke toepassing lastig maakt en
bovendien tot willekeur aanleiding geven
kan.
Het ontwerp van 1931.
Het ontwerp van de Kamercommissie
van 1931 eerst na twee jaren was men
klaar met de studie over het probleem, die
door de Kamer werd gevraagd rekende
dus af met de private kringen, ln dien
zin, dat deze ook als openbaar werden
beschouwd en het alcoholverbod ook op
hen werd toegepast, voozoover zij werden
opgericht met het doel de alcoholwet te
ontduiken. Een private club als b.v. het
Pershuls te Brussel, zou niet onder de
wet vallen. Als minimumhoeveelheld, die
zou mogen verkocht worden, stelde de
regeering anderhalven liter vast, maar de
commissie bracht dit op een liter. Verder
trachtte men door strenge fiscale bepa
lingen en strengere straffen, bij overtre
ding van de wet, het alcoholisme te be
teugelen. De openingstaks voor café's en
restaurants, die ook alcohol zouden ver-
koopen. zou zwaar worden verhoogd en de
vaststelling van de overtredingen der wet
zou niet meer worden toevertrouwd aan
de locale politie, maar aan de recherche.
Practisch kon men dus niet spreken van
een grondige wijziging. Alleen kon men
verwachten, dat de beteugeling van de
wetsovertredingen door dit nieuwe wets
ontwerp strenger aangepakt zouden wor
den. Toch werd het tot dusver gehuldigde
principe gehandhaafd, nl. dat in open
bare plaatsen als café's geen alcohol
mocht worden verkocht. Het is daartegen,
dat de caféhouders en restaurateurs op
komen, Zij willen alle controle aanvaar
den en ook taksen betalen, maar zij wil
len de vrijheid hebben borreltjes te ver-
koopen. En nu heeft de commissie van
justitie van den Senaat dit standpunt van
de caféhouders overgenomen en op voor
stel van senator Legrand heeft zij met
11 stemmen tegen 3 de meening uitge
drukt, dat deze toelating moet worden ver
leend. Senator Legrand omgeeft zijn voor
stel met een controle-stelsel over de zui
verheid en het gehalte van de" likeuren
en stelt taksen voor, die nogal hoog zijn.
Men heeft zelfs reeds verzekerd, dat ln de
regeering de meeste ministers voorstan
ders zijn van het ontwerp, omdat er be
langrijke inkomsten van worden verwacht.
Verminderd alcoholgebruik.
Senator Legrand wil de meening doen
Ingang vinden, dat sedert 1891 het alco
holverbruik ls verminderd. Toen bedroeg
dit verbruik per inwoner niet minder
dan 10.22 liter. In 1913 bedroeg het nog
5.52 liter per inwoner. In 1922 bedroeg het
2 39 liter per inwoner en in 1926 1.82.
Doch sedert 1927 is deze verhouding om
gekeerd en in 1930 was het verbruik weer
3.17 per inwoner. Senator Legrand leidt
hieruit weer af, dat het alcoholverbruik
door natuurlijke oorzaken is afgenomen,
mede door de fiscale bepalingen, die den
alcoholprijs hebben verhoogd en door de
omstandigheid, dat tijdens den oorlog
geen sterke dranken werden gebruikt en
na den oorlog de nieuwe generaties geen
alcoholbehoeften hadden. Als sedert 1927
het alcoholverbruik is toegenomen de
statistiek houdt geen rekening met de
Van onzen correspondent).
DE „HERSENTRUST".
New York,
Wat 1c de hersentrust, hoeveel leden
nemen er aan deel tot welken graad oefe
nen zij druk uit op de handelingen en ge
dachten van President Roosevelt? Dit ls
niet gemakkelijk te beantwoorden, omdat
het niet, zooals algemeen verondersteld
wordt, een kleine groep mannen is, die bij
alle gelegenheden door den President ge
raadpleegd worden en die hiet alleen zijn
meening geheel zouden beïnvloeden maar
hem bovendien vertellen, dat hij het zoo
moet doen en niet anders Een veel Juistere
beschrijving wat de hersentrust is en doet
zou zijn dat hij bestaat uit een aantal
deskundigen leder op zijn eigen gebied,
die zich eerstens met zuivere feiten en hun
resultaten bezig houden en daaruit gevolg
trekkingen maken met het oog op dé
toekomst.
Raymond Moley, een van de allereerste
leden van de zoogenaamde trust en tegen
woordig de voornaamste medewerker van
het nieuwe weekblad Today, moet eens op
de lange rijen stalen archieven met docu
menten in zijn kantoor gewezen hebben
onder de opmerking: „Déar heb Je nu de
hersentrust!" Wat. zat er dan in die „files"?
Duizenden, tien duizenden brieven uit alle
deelen van het land1, gezonden door de
bevolking zelve, die door de Jarenlange
geheime stokerijen, die nochtans talrijk
moeten zijn dan is dit, meent de sena
tor, tengevolge van de wet, die allerlei
geknoei Heeft begunstigd, die het smok
kelen van alcohol heeft bevorderd, de ge
heime drinklokalen heeft tot stand ge
bracht, enz. Het heimelijk karakter van
geheel de wetgeving wil de senator weg
nemen door alcoholverkoop heelemaal
vrij te maken, d.l. mits „behoorlijke" taxa.
tie, waarvan sommigen van 200 tot 300
mlllioen schijnen te verwachten. En hij
beweert van de vrijheid te verwachten, dat
opnieuw het olcoholverbruik zal afnemen.
Op deze manier wil hij het vrij verbruik
weer Invoeren, Deze laatste cijfers moe
ten voldoende aantoonen of het verbruik
eventueel zal toenemen.
Oppositie.
De christen-democraten zijn steeds
voorstanders geweest van het alcohol
verbod. Hun leiders, de Kamerleden Rub-
bens en Heyman, hebben het senator Le
grand, die ook een christen-democraat ls.
reeds zeer kwalijk genomen, dat hij met
zijn voorstel ls voor den dag gekomen. Zij
zijn tegen den verkoop in café's en maken
voor hun meening propaganda. Zoodat de
vraag ls of het ontwerp er ln de twee
wetgevende vergaderingen zal door komen.
Onbetwistbaar staat echter vast, dat de
meerderheid ln het land tegen elk herstel
ls van de alcoholvrijheld. want ledereen
herinnert zich nog de afschuwelijke too-
neelen van dronkenschap uit den tijd van
het vrije regiem. Men vergete niet, dat in
België de drankplaag heel wat grootere
Vormen heeft dan b.v. ln Nederland. Het
zal de christen-democraten moeilijk val
len hun verleden af te zweren. Tenzij een
artikel van het ontwerp hun bevrediging
zou schenken, hetwelk bepaalt, dat, als
na 1 Januari 1937 uit de statistieken zou
blijken, dat er meer alcohol is verbruikt
dan gemiddeld in de vijf jaar die 1934
voorafgaan, de koning, op eensluidend
advies van den kabinetsraad, de alcohol
vrijheid zou kunnen schorsen. Dit schor-
slngsrecht zou ook worden toegekend aan
den koning in geval van onlusten en zou
zich kunnen beperken tot bepaalde ge
meenten of gewesten. Het is als reddings
plank, die aan de christen-democraten
wordt uitgestoken.
De voorstanders van de vrijheid kunnen
r.og geen victorie kraaien. De geneeskun
dige academie en de Société de médecine
en d'hyglène mentale hebben reeds vlam
mende protestbrieven geschreven tegen
het ontwerp Legrand en hebben het als
maatregelen voor volksvergiftiging voor
gesteld. Het zal al de parlementairen, die
niet uit klesbelang handelen, moeilijk
vallen, met deze ernstige waarschuwing
geen rekening te houden.
malaise, „de pen ter hand had genomen
met het hart" en een ongelooflijke voor
raad gedachten, ideeën en voorstellen
regelrecht naar Washington gezonden
heeft. Zakenlieden en professoren stuurden
hun inzicht omtrent een mogelijke econo
mische verbetering en van het platteland
kwamen de voorstellen hoe den boeren
stand te hulp te komen En de groote meer
derheid daarvan waren geen fantastische
droombeelden, maar het directe gevolg van
tien bUbelsche jaren heel vet eerst en
daarna heel mager. Uit dergelijk materiaal
dat regelrecht van het volk zelf komt,
wordt o.a. ln Washington de nieuwe koers
bepaald.
Wat bovendien maar al te weinig hier en
in het buitenland bedacht wordt, ls dat de
hersentrust voortdurend van personeel ver
andert niet alleen, maar dat er zoowel ul
traliberalen van het genre Tugwell in zit
ten als bekende conservatieven zooals de
gouverneur van de Federal Reserve. Eugene
Black en de directeur van het Budget,
Douglas die zelfs een Coolldge zouden heb
ben voldaan en die door het houden van
twee der verantwoordelijkste finantieele
posities alle geruchten van Roosevelt-
radicallsme moeten te niet doen. Niet
tegenstaande dat heelt het optreden van
de „Jongelui" onder Roosevelt's raadsman
nen veel kritiek opgeleverd; er zou een
groep jonge en onervaren experimentma
kers sinds zijn ambtsaanvaarding aan den
gang zijn getogen om iedereen en alles te
beïnvloeden en hun zin door te drijven,
zonder precies te weten wat zij deden en
waarom. Maar alleen als een breken met
het oude systeem, dat niet deugde.
De hersentrust bestond al veel eerder
dan 4 Maart 1933, toen Roosevelt in het
Witte Huis kwam. Ze ontstond reeds toen
Roosevelt, pas gedeeltelijk hersteld van zijn
verlamming, in 1928 tot gouverneur van
den staat New York werd verkozen. Van
toen af moet hij zijn oog op het President
schap gehad hebben, na bemerkt te heb
ben, dat hij er lichamelijk toe in staat
was en de toestand van het land hollende
achteruit ging. Wat hij in die jaren deed,
was persoonlijk contact zoeken met ieder
een. die door studie of practische ervaring
in staat was uitleg te geven over de mach
ten en stroomingen in de sociale economie
van het land. Het Roosevelt landgoed bij
Crum Elbow (Kromme Elboog) aan den
Hudson. Hyde Park geheeten. is tot '33 de
plek van samenkomst geweest van duizen
den naar wier kenni3 en inzicht de latere
President met aandacht luisterde, met wie
hij besprak wat er aan haperde en hoe
het 't best verbeterd zou kunnen worden.
Hyde Park ls de wieg van de hersentrust
geweest. Tusschen haakjes, de Jaarverga
dering van de Netherland American Fun-
dation, waarvan Roosevelt bestuurslid was
en nog gebleven ls een van de zéér
weinige vereénigingen, waarvan hij zijn
lidmaatschap aangehouden heeft had
altijd plaats in de gastvrije en gezellige
villa op Crum Elbow.
Herinnert men zich Col. House nog. den
politleken raadsman van Woodrow Wilson
en welk een aandeel hij heeft gehad ln
Amerika's deelname aan den oorlog en de
vrede van Versailles? Roosevelt's politieke
mentor sinds tientallen jaren is Louis M.
Howe geweest, een man, wiens portret en
persoonlijkheid lang zoo bekend niet zijn
als van andere belangrijke Amerikaansche
figuren dezer dagen, maar die een enormen
invloed heeft. Het staat vast. dat hij Ray
mond Moley ontdekt heeft als de kern
van de groep en toen deze niet zoo lang
geleden zijn ontslag nam als Assistant
Secretary of State of rechterhand van den
Premier, liet hij een kostbare verzameling
archiefmateriaal achter, waarin letterlijk
ieder Onderwerp op sociaal economisch
terrein uitgewerkt te vinden ls. Dikwijls
wórdt verondersteld, dat de hersentrust al
leen uit jonge, vrij radicale professoren be
staat en dan speciaal tot de New Yorksche
Columbia Universiteit behoorend. Ook dat
is een vergissing.
Moley, Tugwell en Berle, die de eerste
drie van de groep waren, doceerden inder
daad aan die hoogèschool, maar er behoo-
ren sindsdien ook economisten, juristen,
doctoren, landbouwkundigen, bankiers, enz.
toe. Generaal Johnson heeft zich al jaren
lang aan het boerenvraagstuk gewijd en
met Bernard Baruch samengewerkt; Hen
ry Wallace, Donald Richberg, Harold Ickes,
Rexford Tugwell hadden zich al jaren te
voren gespecialiseerd tn industrieele en
arbeldsprobleémen. Al tien jaar geleden
werkte een Washingtonsche jurist, Huston
Thompson aln een wet om de vrijheid van
speculatie ln Wall Street aan banden te
leggen en telkens faalde hy. Toen stond
Roosevelt hem toe die clausule ln het
democratische verklezings-program neer te
leggen, hetgeen geschiedde en nu hebben
Thompson en professor Fellx Frankfurter
van Harvard een wet klaar, waarby het
voortaan onmogelijk zal worden, dat mil-
lioenen hun spaargeld zullen kunnen weg
gooien aan krankzinnig speculeeren een
voudig door het dusdanig vergrooten van
de vereischte marge, dat het gokken in
effecten voortaan een sport voor welge-
6telden zal worden, die wyzer behooren te
zijn dan de kleine man.
Het bovenstaande ls een typisch voor
beeld hoe de hersentrust werkt Een vroe
ger trustlld A. Berle en nu de Chamberlain
van de stad New-York. waar ook een
nieuwe koers gevolgd wordt, heeft het vol
gende gezégd uit eigen lange ervaring;
„President Roosevelt is geen man. die maar
klakkeloos elk advies opvolgt. Hij behoort
niet tot het soort dat zich door raadgevers
laat overrompelen. Iedereen moet dat kun
nen zien, omdat hij eerstens een menigte
adviezen krygt, die dikwijls heelemaal niet
met elkaar overeenstemmen, ook al komen
zli van brain trusters". Dan zou hij alleen
moeten luisteren naar hen met wie hy het
eens is, maar dat doet Roosevelt juist nooit
Wat hy doet is dit: hy vraagt de opinie
omtrent een bepaald onderwerp aan zyn
deskundigen ln den vorm van een rapport
vol feiten en cyfers. Daaruit trekt hij zyn
eigen conclusie, omdat hij tenslotte de ver-
antwoordelykheid draagt en de grootste
gemeene deeler voor de heele bevolking
moet vinden"
De questie is eenvoudig, dat Roosevelt
een heele nieuwe methode heeft aangeno
men om zich van de feiten en niet anders
dan de feiten op de hoogte te stellen De
raadgevers van alle vorige Presidenten,
zonder uitzondering, waren politici en tot
goed begrip diene de lezer een groot onder
scheid te maken tusschen een Amerikaan-
schen politicus en zyn Europeeschen col
lega. Een Amerikaansche politicus kan
ik zeg: kan iemand zyn. die sluw en
gewiekst ls. maar die qua beschaving of
deskundig Inzicht eenvoudig beneden peil
is. En een dergelijke man kin ln de naaste
omgeving van 't staatshoofd zitten, ja, er
kunnen er een paar dozijn zitten, voor wie
de politiek hoofdzakelyk eigen voordeel en
dat voor hun familie, vrienden en kiezers
beteekent. Iedere student van de Ameri
kaansche geschiedenis moet dat toegeven.
Die politici verkregen hun wetenschap
weer vah hun constituenten, die hun zeker
niet onpartijdige voorlichting gaven! Roo
sevelt schakelde eenvoudig alle politiek Uit
en ging rechtsstreeks op de nuchtere feiten
in cUfers en statistieken af.
Hier lh Amerika heeft men even hard
zyn nieuwe manier van doen becritiseerd
hoeveel persooniyk voordeel ging aldus
te loort Maar Roosevelt schonk er niet de
minste aandacht aan; zyn raadgevers ver
wisselden wel eens, maar hij bleef het
principe huldigen raad te zoeken, waar hij
het deskundig vinden kon. En om het
heelemaal duidelijk te maken: Roosevelt
verlaat zich volstrekt niét altyd op zijn
groep raadgevers. Het gebeurt herhaalde
lijk zóoalj onlangs by de dreigende sta
king van autofabriekarbeiders en spoor
wegbeambten dat hij geheel alleen en
geheel persooniyk optreedt. Zeker, generaal
Johnson en senator Wagner en de spoor-
weg-„coordinator" Eastman deden hun
best en hielpen mede. maar bij Roosevelt
berustte de definitieve beslissing en het is
voor het grootste deel aan hem te danken,
dat. dé stakingeh niet doorgingen.
Een merkwaardig symptoom van den
nieuwen tUd is het schrijven van boeken
door de allerhoogsten in den lande. Het
boek van Rexford Tugwell. de pas ver
schenen ..New Dealers" door een „Un
official Observer" èn „On our Way" door
deh President zelf (hoe heeft de man er
den tijd voor gevonden!) zyn niet alleen
voor Amerikanen, maar voor iedereen van
het hoogste belang, wanneer hy van zyn
tijd op de hoogte wil biyven.
Voor zekerheid van plaatsing
et kleine advertentiën, gelieve men
den dag van tevoren aan te bieden.
bakerhuizen
ën nette baker vraagt
eenige bakerhulzen,
ïij nog eenige maan-
disponibel heeft, voor
dagen of 3 keer per
tegen billijken prijs,
bulten de staa,
even Bur. v. d. Blad
T No. 209 k.
65 GULDEN
ten gevraagd 65 gul-
Terug te betalen ln
ta&ancl met f. 10 plus
procent.
"even Bur. v. d. Blad
No. 309 k.
IJSKAST
>P Bevraagd, klein
Brieven met op-
prijs en afmeting
1S07 k dlt Blad onder
wasschen
PJowteekende vraagt
Kiuge nette wasschen
behandeling Billijke
Overhemden 25 ct.
Jet. Stoomwas-
ÖE VALK". War-
.Jstraat 6. Alcxan-
9 8. Tel. 346.
meerwijk
muVïrQaBd een
°mtrek Leiden
•""S Bbr. r. d. Bied
No. 144 k
ijskast
Brieven
„v,a" """Os «i
SSM&Sg&S».
IJSMACHINE
ysconservator en complete
hsbakflets te koop gevr.
Brieven met prysopg. Bur.
v. d. Blad ond. No. 208 k.
MOTORBOOT
Te koop gevraagd, een ln
goeden staat zijnde mo
torboot. Met prijsopgaaf.
Brieven Bur. v. d. Blad
onder No. 180 k.
H.H. VISSCHERS
Te koop gevraagd scha
kels, fuiken, zeeltenpuien
enz. Brieven Bur van cllt
Blad onder No. 187 k.
Drukwerken op adverten
ties worden niet
doorgezonden,
„DE LANDBOUW's"
Roomss, ln diverse ver
pakkingen. Heerlijk, voed
zaam en verfrlsschend. Het
beste. Probeert u het eens.
Telefoon 218.
WAARSCHUWING
Laat uw scharen en mes
sen niet verknoeien door
hen die mijn naam mis
bruiken, maar brengt uw
slijpwerk by het van ouds
bekende adres:
H KESSEBOOM. Sion-
steeg, Slonhof, Haarl.str.,
t.o. .,De Bata".
MOTORPAK
te koop, Jas. broek en kap.
Tevens motor met zijspan.
Te bevragen:
Oude Singel 98 boven,
BEHANGEN
Laat uw kamers behangen
door een van ouds bekend
adres en wel by: G. A.
VOGELSANG Haarlemmer
straat 251. Loon 25 ct. per
rol. Behangselpapieren
vanaf 5 Va ct. Wh leveren
gegarandeerd werk.
INDIAN 495
Geen sprookje, doch wer-
keiykheld! De 2 cyl. In
dian, compleet met clectr.
verlichting ln sportuitvoe-
rlng of toermodel, slechts
f. 495.Komt dat zlenl
Centrum-Garage, Nieuw-
straat 3341.
Naaimachine - Rijwiel
Ter overname, gloednieuwe
inzakbare Singer Naai
machine, rlngspoel, hout
onderstel, voor spotprijs
f. 90.Damesrywlel f. 12.
Kinderledikant m. kapok
matras f. 10. nieuw kar
pet f. 12.50; mooi meisjes
rijwiel pl.m. 7 Jaar f. 12.
Bultenruststr. 9 (Schel
penkade.)
PIANO'S
Ruime sorteering ln zwart
en eiken, lage prijzen. Be
taling ln overleg. Verhu
ren van plano's vanaf f. 5
per maand. W. BARN ING,
Oude Singel 16, Tel. 2858.
HENNEN - DUIVEN
Witte leghorns, ook rullen
post- en sierdulven. slacht
kippen, kroppers. koeke-
roa's, jonge konhnen,
Jonge eendjes, groote trek-
bok. enz. enz. NOTEBOOM
Langegracht 24.
KAMPEERWAGEN
te koop, voor rywlel, af
neembaar. ook Ingericht
voor kinderen. Prijs f. 10.
Te zien en bevragen:
Rapenburg 97.
BRANDKAST
Zéér solide brandkast,
grondbascule, gewicht,
electromotor, antieke karn
ton. Fordmotor. Alles moet
weg. K. L. v. DUUREN,
Utr. Veer 25, Tel. 380.
HUISORGEL
Te koop. een zoo goed
als nieuw hulsorgel, merk
„Mannborg". Te bevragen
met br. onder letter K.
aan W. v. BEELEN C2n
agent Van dit blad te
Katwyk aan den Rijn.
IJZEREN SCHUIT
Te koopeen ijzeren
schuit. 14 ton. voor alle
doeleinden geschikt. Te
bevragen bij: Y. DE JONG
Commandeurslaan No. 1,
te Katwijk aan den Ryn.
DAHLIA'S
Mooie dadeiyk plantbare
ultgeloopen knollen (geen
stekken) ln pracht soor
ten eh goedkoop aange
boden. By 10 stuks een
gratis. Adres: W. VAN
SLUYS, Zeeweg 9, Katwijk
aan den Rijn.
INDIAN 1934
De 5 P.K. 2 cyl. sportma-
chine, kost nu slechts
f. 495.Inclusief omzet
belasting, dus zonder by-
rekenlng van 20 a 30 gld.
belasting, zooals by de
concurrenten.
Centrum-Garage, Nleuw-
straat 3341.
ORGEL
Aangeboden een zoo goed
als nieuw vlerspels orgel,
ln moderne eiken kast,
met doorl. harp.
Brieven Bur. v. d. Blad
onder No. 318k.
Laat nu Aluminium
en andere gebroken ma-
chine-onderdeelen eens
lasschen door C. BEYER,
Autogeen lasch- en sny-
lnrlchtlng, Vestestraat 41,
Leiden, dan zult by te
vreden zyn. Prijzen billijk.
H.H. MOTORRIJDERS
Heeft u de nieuw Indian
al gezien? De Indian sluit
momenteel elke concur
rentie uit! De 5 P.K. 2
cyl. met groote verlich
ting, nu slechts f. 495.
incl. omz.bel.
Centrum-Garage, Nieuw-
straat 83—41.
De Groot's Kennels
Leidscheweg 187, Voor
schoten. Vool'h.: Boxer.
Airdaleterrlcr, Welshterrler
ruwh. Foxterrier, Dwerg -
plnchetjes, Pekingeesjes,
witte Kees. Greyhounds,
Gvlffonnekes. enz. Pen
sion voor alle huisdieren.
Ook Zondag.
Telef. Lelden 251.
ChaufLschool - Citax
Heerengracht 17. Tel. 2301
Autorylessen toeren f. 1.25
p. uur. Taxiritten, dubbel-
tje8tarlei'. Luxe autover
huur stalling, handel ln
gebrulke automobielen.
Utrecht f. 5.50, A'dam f. 5
Haag f. 2, Arnhem f. 12.
62 OUDE RIJN 62
Wie bieden u net gedra
gen 2de handsch heeren-
kleedlng aan, w.o. cos-
tuums. Jas en vesten, re
genjassen. streep- en fla
nellen bro'eken, alles chem.
gereinigd. Tevens ver-
huurlnrlchtlng v. trouw-
rouw- en gelegenheldscos-
tuums met hooge hoeden.
ZEER GEACHTE
stadgenooten. De Leldsche
haringkoopman, verkoopt
alleen Schotsche Maatjes
haring- iyne zure 4 ct.
per stiik 3 a 10 en 8 a 25
ct. Volgende maand Hol-
landsche nieuwe. Beleefd
aanbevelend,
P. G. SCHOUTEN. De
Genestetstraat No. 98 a.
H.H. Automobilisten
Een olleverbruikende mo
tor geeft groote onkosten.
Laat ons Uw zuigers ver
nieuwen. Uw motor wordt
sterker en zuiniger. Tech.
nlsch Bureau „ELECTRA"
Boechdlenst. Oude Var
kenmarkt 3, Tel. 389, Lel
den.
TAXI
Bel op 3298. 10 ct. per
stadsrlt. Groote rltteh bll-
lyke pry zen. Touren f. 1.50
per uur. Bel. aanbev.:
H. KLEIN, Morschweg
65 B, Tel. 8898.
MOTORRIJDERS
Als wij Uw motor revlsee-
ren wordt er uitsluitend
een eerste klasse Engel-
sche zuiger ln gemonteerd.
Minimum olleverbrulk.
Maximum trekkracht.
Techn, Bilr. „ELECTRA",
Boschdlenst, Oüde Var
kenmarkt 3, Tel. 389, Lel
den.
EIKEN KANO
l-persoons te koop aange
boden, aanemeiyk bod.
Oude Vest 1, Lelden.
RADIO
Zeldzame aanbieding, we
gens onverwachts vertrek
van Ind. familie, pracht
modern toestel, salonkast.
electro dyn. luldspr., pl.m.
IV2 maand gebruikt. 2 J.
garantie van f. 175 nu t 75
Bur. WIR A, Apotliekers-
dyk 17.
INDIAN 5 P.K.
de eenige Amerikaansche
machine met dry-sump
smering! Benzine verbruik
30 K.M. op 1 L. Snelheid
115 K.M. per uur. 2 cyl.
5 P.K. en dat voor f. 495.
Ongeloofiyk doch waar!
Centrum-Garage. Nleuw-
straat 3341.
AANHANGMOTOREN
worden door ons geheel
gereviseerd. Zoowel de
magneet als de motor.
Speclaal-olie en vet voor
boötmotoren. Technisch
Bur. ..ELECTRA". Bosch-
dienst. OUde Varkenmarkt
3, Tel. 389, Lelden.
DAHLIA-STEKKEN
Te koop aangeb. Dahlia,
stekken en Seboud anjer-
planten bil: NIC. VAN
EGMOND. Kerkplein 12.
Valkenburg (Z.-H.).
ACCUMULATOREN
Prima kwaliteit, langdu
rige garantie, f. 12.50.
Têchn. Bur. „ELECTRA",
Boschdlenst, Oude Var
kenmarkt 3, Tel. 889, Lel
den.
I HEERENKLEEDING
I Prima partij heeren- en
Jougeheerencostums aan
geboden. Manscostuums
f. 9.75. Jongens- en kin
derpakken f. 4 95. Streep-
pantalons f. 1.49, flanellen
broeken f. 1.99, overjassen
f. 7.50. Werkgoederen bijna
voor niets. Kleeding Ma
gazijn DE CONCURRENT,
Hoogl. Kerksteeg.
ANTIEKE
staande of hangende klok
geeft cachet aan uw in-
terrieur. Wij leveren ze u
uit voori-dad en onder
garantie. Beeldjes voor
Frlesche klok, zeldzaam
mooi f. 5.50 't stel. Alleen
Doezastraat 29.
Blocttikoolplanten
Te koop: Le Cerf Bloem-
koolplantën f. 2.50 per
1000 bil grooter getal re
ductie. verder, Roode, Gele
Groene, Savoye en Knol-
raapplanteh a f. 2. p. 1000
P. M. VAN EGMOND.
Valkenburgscliefreg 24, te
Katwijk a. d. Ryn.
GARAGE
Te huur: een garage voor
3 a 6 wagens, gelegen L.
Schelströat 5, over de La
kenhal. en een nabygele-
gen woonhuis, gel. Oude
Singel 46. Ook afzonder-
ïyk te huur. Bevragen:
Lange Scheistraat 7.
VERFWAREN
een zaak van vertrouwen.
Koopt bij ons! Grondverf
40 ct. pér kilo. Glansverf
60 ct. per kilo. Vakkun
dige bereiding, gratis ad
vies. Drog DE JONGH.
Nieuwe Rijn 53. Tel. 2596.
Luxe Auto Verhuurinr.
Verhuurt 5- en 7-pers.
luxe auto's. Bulck, Chand
ler. Studebaker. met en
zonder chauffeur. Inge
richt voor buitenland Bil
lijke condities. Inzitten
den verzekerd.
GARAGE B. L. HARTE-
VELD, Bloemstraat 35,
Telefoon 3421,
TE KOOP AUTO
Aangeboden: eèn ln goe
den staat zijnde Gltroën-
auto, 4 cyl.. zuihlg ln ver
bruik. voor deh spotprijs
van f. 75.
Brièven Bur. v. d. Blad
onder No. 229k.
ÏÏW
kapper is niet duurder:
integendeel: 1 groote tube
tandpasta f. 0.25; 2 stuk
ken tollet zeep 1. 025; 1
prima mesje Vader en
zoon f. 0.04, 10 stuks 0.35
Kapsalon TEGELAAR, O.
Singel 4. Telef. 2857.
BAKFIETS
Te koop: een nieuwe bak
fiets. geschikt voor krui
denier 01" Bakker, A. DE RU
Carrosseriemaker, voor
vracht- en bestelauto's;
portlerkrukken, alumi
nium voor treeplanken,
portlersloten enz.
BIGGEN TE KOOP
Te koop: 18 biggen en
twtfe zeugen, eenmaal big-
geh geworpen, ook bij elk
kwantum, Te bevragen bij
SJ. POSTMA, Rljnsburger-
weg li, Oegstgeest.
OUDE SINGEL 108
H.H. Huiseigenaren, par
ticulieren! Het voördeellgst
adres voor al uw timmer
werk vindt u hier. Vol
doet aan de hoogste
elschen. Concurrentie uit
gesloten. Aan het zelfde
adres: Koffieteut te koop.
MOTORDEKSCHUIT
te koop, lang 19 M.. br.
3.60 met Kromhout
15 P.K motor, belde in
prima conditie. Prijs
uiterst laag, by:
W. A. KLEIN, Bronk-
horststraat 28, Lelden.
RIJWIELEN
Te koop: een damesry
wlel met dubbele remmen
en heerenrywlcl met rem-
naaf, In prima staat, prijs
f. 9— per stuk, bij: W.
TIJSSEN. Hooge
d\)k 104, Lelden.
Rijn-
Salontafeltje enz.
Te koop: wortelnoten
6-hoekJg salontafeltje»
mahonie tafeltje; bronzen
schemerlamp; 2-pers. ma-
honiebed; 2-pers. wasch-
t af el kast.
Leidscheweg 185 H, Voor
schoten.
BUICK
Sport coupé 4 pl. onder de
kap, ln prima staat, ge
garandeerd zonder gebre
ken. Zoo goed als nieuwe
banden. Spotprijs f 225.
J. KAMSTEEG. Gevers*
straat 30, Oegstgecsti
Telef. 226.
AUTO - KOOPJE
Tegen elk aann. bod te
koop: 4-pers. Renault se
dan 4-deurs. '29, in bes
ten staat en zoo goed als
nieuwe banden. Adres:
Vaartkade 12 (Maredyk)
MOTORJACHT
Te koop: stalen motor-
Jacht met kajuit: boot en
motor ln prima staat, te-
g-en elk aann. bod. Te be
vragen: Machinefabriek
DE WOLF, Lage Rijndijk,
Lelden.
STOOKOLIE
voor centrale verwarming
Vraagt prys by: H. DE
ROODE. Oude Singel 94,
Telef. 738.
NAAIMACHINE
Te koop een Inzlnkbare
naaimachine, hout onder
stelrlngspoel en een
handnaalmach. Leeuwen-
steln en stofzuiger electro
Lux, op slee.
v. d. Helmstraat 6.
Haverzaklaan.
MOTOREN
Komt eens met ons praten
Steeds ruime keuze ln
nieuwe en gebruikte ma
chines. Voor elk doel. Voor
eiken beurs. Agentschap
Indian en New-imperlol.
Centrum-Garage. Nleuw-
straat 3341.