Hollandsche groenten
voor Hollandsche voetballers.
I veren
Jubileum
Harmoniekapel
„T. en D.'
Jaargang
VRIJDAG 18 MEI 1934
No. 22747
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
EIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Cts. per regel voor advententiën uit Lelden en plaatsen
[jaar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
mdere advertentlën 35 Cts. per regel. Kleine advertentiën
ïitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bi] een maximum aantal woorden van 30.
ncasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
rieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cfê.
Bureau Noordeincfeplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:;
Voor Lelden per 3 maanden f.2:36; per week f. 0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „O.-M
Franco per post f.235 portokosten.
ummer bestaat uit VIER blaaen
EERSTE BLAD.
HINDERWET.
bemeester en Wethouders van Lei-
brengen ter algemeene kennis, dat
Éen vergunning is verleend aan: a.
Raaphorst en rechtverkrijgenden
oprichten van een banketbakkerij
perceel Tesselschadestraat No. 20,
Spieghelstraatt kadastraal bekend
1 P. No. 1819 (ged.); b. de firma J.
en Zn. en rechtverkrijgenden tot
[tbreiden van de inrichting voor ma-
houtbewerking in het perceel
No. 2, kadastraal bekend Sectie
397; c. P. van Haasteren en recht
eenden tot het oprichten van een
nrichting in het perceel Clarasteeg
kadastraal bekend Sectie H. No.
ld. Jac. Volbeda en, rechtverkrijgen-
Tpt het oprichten van een inrichting
net bewerken van vleeschwaren in
lerceel de Ruyterstraat No. 31, ka-
pal bekend Sectie K. No. 3168.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN. Secretaris.
Ben. 18 Mei 1934. 1385
(H1DERAVOND D.L.O. SCHOOL
DRIFTSTRAAT.
school is een ouderavond ge-
h, waar als spreker optrad de heer
lljaard Jr- met een causerie over
|en en Planten in het volksleven,
onde in een mooie lezing aan welke
I bloemen en planten in ons leven
jen. en ging daarbij terug naar de
■olken. Reeds toen waren ze in ge
lals symbool van aanbidding en wer-
door het volk met heilige vereering
Beid. Ook in onzen modernen tijd
nog zoo. Worden zij niet bij alle
nsten gebruikt en vergezellen ze
|et van de wieg naar het graf? Ook
idelde spr. de waarde der planten
geneeskundig gebruik en de sagen
jenden, die hierom heen geweven zijn
perd aan het einde van zijn causerie
fcd met een hartelijk applaus.
|e plaats van den voorzitter, den heer
'sma werd benoemd de heer P. M.
Voort- De secretaris hield nog een
ting om abenné te worden van het
[blad. Om half elf sloot het hoofd der
de heer M. J. Krop dezen prettigen
tvond.
DISTRICT-LEERLINGEN-COMMISSIE
IN DE TYPOGRAFIE.
Uitreiking van diploma's.
Gisteravond had een openbare verga
dering plaats van bovengenoemde com
missie in den Foyer van den „Burcht" ter
uitreiking van de door de leerlingen be
haalde diploma's.
Om 8 uur opende de voorzitter, de heer
S. G. van Looy, de goed bezette vergade
ring en heette naast organisaties, leer
meesters en leeraren, vooral de ouders der
leerlingen welkom. Het verheugde de com
missie zeer te constateeren, dat de belang,
stelling van de zijde der ouders groeiende is.
De heer A. L. Koenen uit Lisse reikte den
geslaagden de diploma's uit.
Nadat de voorzitter de geslaagden en de
ouders had gelukgewenscht, betuigde hij
namens de commissie zijn leedwezen, dat
niet allen geslaagd waren en wekte de
teleurgestelden op vol te houden. Daarna
nam een der leeraren het woord. J>eze ge
tuigde vooral van zijn leed om hen die op
grond van de Leeriingenoverepnvnmst het
bedrijf zullen moeten verlaten. Een foutive
beroepskeuze is mede de oorzaak van de
mislukking. De ouders wekte hij op om
met meer belangstelling het werk hunner
kinderen te volgen.
Daarna was het woord aan den heer R.
J. Kok, controleur van het Leerlingwezen
in het Typografisch Bedrijf.
In een pakkende rede behandelde hij
Historie en Praktijk van de Leerlingenop
leiding In het typografisch bedrijf.
Het leerlingenwezen is tot stand gekomen
in Augustus 1917. Aanvankelijk vond het
bij velen, zoowel aan de zijde der werk
gevers als aan die der werknemers geen
onverdeelde waardeering. Spreker is van
meening, dat een opleiding op een vak
school te verkiezen is boven een opleiding
op de werkplaatsen, mede met het oog op
het feit, dat er altoos bedrijven zijn, min
der goed geoutilleerd. Practisch is een vak.
schoolopleiding niet wel mogelijk, zoodat
de werkplaats en de school gecombineerd
zijn.
Een juiste en goede opleiding is alleen te
bereiken door een hartelijke samenwer
king van bedrijf, leerlingen en ouders. De
spreker trok een parallel tusschen het leer
lingwezen bij de middeleeuwsche gilden
en het thans geldende in de typografie. Hij
schetste, hoe ten slotte de Staatsregeling
van 1798 de gilden en daarmee de leerling,
opleiding deed verdwijnen en hoe in later
tijd weer de behoefte ontstond aan goe
de vakopleiding, getuige de thans bestaan
de ambachtsscholen in den lande.
De eerste C.A.O in de typografie kwam
in 1913 tot stand. Het leerlingenwezen werd
gefundeerd in 1917 De geweldige mecha
nisatie, het hooger wordende peil der ty
pografie, dreef werkgevers en werknemers
in deze richting.
Thans blijkt, dat een goed geregelde op-
Foto A. van Vliet, Leiden.
bestuur der Harmoniekapel „T. en D.", welke de volgende week 25 jaar bestaat,
fnd van links naar rechts de heeren J. J. Kettenls, 2de seer.; J. J. Redel, le
D. Cornet, voorz.; H. N. Jagel, le penningm. en J. Singerling 2de penningm.
pachter, staande in dezelfde volgorde de heeren N. Favier, bibliothecaris; J. den
Hoed, H. M. Botermans en D. Rietveld, commissarissen.
Mgende week Vrijdag zal het 25 jaar
Fn zijn, dat uit personeel van de
Is Tieleman en Dros en Gebrs. Dros
leleman Zeepfabrieken met aanvan-
133 leden de Harmoniekapel „Trouw
p" werd opgericht,
fet eerste bestuur hadden zitting de
u E. Erades, voorzitter, D. de Gunst,
fris en F. Schöltz, penningmeester,
1 tot directeur werd benoemd de heer
[Smeelen. Laatstgenoemde werd in
lajaar van 1914 opgevolgd door den
J Noordanus Sr., die thans nog met
"6 vuur den dirigeerstok zwaait.
1D is hem inderdaad veel verschul-
Pporzitter der feestcommissie, de heer
ptak aan wiens overzicht in het feest-
prima wij het een en ander ontlee-
Beelt verder mede, dat de mobilisatie-
Jvoor de vereeniging de moeilijkste
Er werd zelfs over gedacht om de
[tijdelijk te ontbinden, doch dat het
Biet kwam, was te danken aan den
toenmaligen voorzitter, den heer J. J. Ket-
nis wiens voorstel om ook niet-leden van
het personeel als lid aan te nemen, door de
firmanten werd goedgekeurd. Het dage
lij ksch bestuur wordt tot den huidigen dag
toe nog steeds uit het personeel gekozen.
Bij het gouden jubileum der firma in 1927
ging een lang gekoesterde wensch in ver
vulling, doordat de kapel, dank zij de
medewerking der firmanten, voor het
eerst in uniform uitkwam.
Sedert 1928 neemt de vereeniging gere
geld deel aan concoursen, waarbij verschil
lende successen werden behaald.
In 1931, toen de zeepfabriek naar Maars-
sen werd verplaatst, onderging het leden
tal een gevoelige aderlating, doch ook dit
verlies is men thans weer te boven.
Rest nog te vermelden dat de heeren J.
J. Kettenis en J. Flippo eveneens binnen
kort hun zilveren jubileum als leden zul
len herdenken.
Op het jubileumconcert en de receptie
komen wij dé volgende week nader terijg.
leiding van groot sociaal en economisch
belang Is.
De opleiding op de werkplaats door
Meesters kost den werkgever tijd, hoewel
dat meevalt. Het kleine offer levert echter
groote resultaten voor het gansche be
drijf op.
De aanvankelijke antipathie is thans zoo
goed als geheel overwonnen.
De technische uitvoering van het leer
lingwezen werd opgedragen aan districts-
leerlingencommissies, waaruit een Centrale
Commissie ontstond.
Daar de Centrale Leerlingencommissie
geen stichting was in den zin van de Nij
verheids-Onderwijswet, werd in 1925 opge
richt de Vereeniging tot Bevordering van
de Kennis in de Grafische Vakken, die in
Augustus 1930 haar eerste Rijkssubsidie
verwierf. Daardoor draagt de opleiding een
meer of minder officieel karakter en moet
nu beantwoorden aan de Nijverheids-On
derwijswet en de leerlingregeling.
Het leerlingwezen in de typografie is
zoodoende geworden de eerste nationale
regeling, in tegenstelling tot bijv. Stork,
in Hengelo. Philips in Eindhoven, Werk
spoor in Utrecht, die wel een leerling-
opleiding kennen, doch speciaal voor hun
eigen bedrijf.
Het groote verschil met de vroegere op
leiding is, dat de leerling niet meer afhan
kelijk is van de goedwillendheid van den
Meester-gezel, dat thans de verantwoor
ding gedragen wordt- door werkgever en
werknemer.
Als ideale opleiding ziet de heer Kok
lager onderwijs, gevolgd door voortgezet
onderwijs en voorbereidend vakonder-
richt.
Het afsluiten van een leerling-contract
is niet m alle gevallen mogelijk. De wet
verlangt, dat de leerling in de gelegenheid
moet zijn theoretisch onderwijs te volgen.
Technisch achterlijke bedrijven kunnen
van de opleiding worden uitgesloten.
De leerling maakt een proeftijd door van
3 maanden. De contracten worden afgeslo
ten per 1 Januari en 1 Juli, waarna de
proeftijd ingaat.
Het ontbinden van het leerlingencon
tract is alleen mogelijk, wanneer de leer
ling het contract verbreekt of het bedrijf
zulks wenschelijk maakt, doch met mede
weten en goedvinden van de Leerlingen-
commissie, zulk3 op grond van art. 16.
Schorsing is wel mogelijk. Het contract
verplicht den leerling tot het bezoeken
van den vakcursus. Onttrekt hij zich
daaraan, dan loopt hy kans uit het bedrijf
en daarmede uit de organisatie verwijderd
te worden.
Deze voor bij de typografie betrokkenen
zeer belangrijke lezing oogstte een warm
applaus.
Nadat de voorzitter den heer Kok har
telijke woorden van waardeering had toe
gesproken. sloot hy de vergadering.
Daarna werden alle examinandi In de
gelegenheid gesteld inzage te nemen van
de behaalde resultaten en de ouders om
met de leeraren en leermeesters te spreken.
Om een juist overzicht te geven van het
verloop van het gehouden eind-examen
enz. het volgende:
In de examen-commissie hadden zitting:
Voor de hand- en courantzetters: de hee
ren A. L. Koenen voorz., C. Haasbeek, D.
J. Looman en A. G. de Mooy.
Voor de drukkers: de heeren S. G. van
Looy voorz.. R. J. Kok, J. C. Pillekers en
P. M. M. Pont.
Voor de machlnezetters: de heeren A. F.
van der Hert, voorz., S. G. v. Looy en A.
L. Koenen.
Op voordracht van de vereeniging tot
bevordering van de vakopleiding in het
Typografisch bedrijf werden de examen
commissies door den Minister van Onder
wijs, Kunsten en Wetenschappen benoemd.
De lieer A. W. Steenbergen was als
secretaris met de algemeene leiding der
examens belast.
Het practische examen had plaats op 7
en 14 April, proefwerk onderzoek op 16 en
20 April. Het schriftelijk en mondeling
examen en een onderzoek naar hun kennis
van de Nederlandsche taal had plaats op
12. 26 en 30 April. De leeraren aan de
Ambachtsschool waren bij het schriftelijk
en theoretisch examen aanwezig.
Geslaagd zijn: Als handzetter: D. van
Biezen, J Brouwer, B. M. Bodenstaff, H.
de Cler. J. Henzen. H. Marijt, W. R. Snij
ders en C. de Vos.
Als courantzetters P G. v. d. Kraan en
H. Redel.
Als drukker: H. J. Haasnoot.
Als machinezetterG. H. Ritzen en J.
J. van Vliet.
Niet geslaagd zijn: 2 handzetters en 7
drukkersleerlingen, waarvan 2 drukkers
leerlingen voor de tweede maal.
ZANGCONCOURS BOND VAN CHR.
ZANGVEREENIGINGEN.
De tweede avond.
De tweede avond van het Muziekcon
cours: ook nu werd, ondanks het feit, dat
lagere afdeelingen aan het woord waren,
over het algemeen heel goed gezongen.
Merkwaardigerwijze was, evenals op den
eersten avond het begin gelukkig: onze
stadgenoot de heer Henri Welbooren diri
geerde in de vierde afd. Gem. Koren de
Chr. Zangver. „Con Amore" uit Alphen en
„Hart en Stem" uit Leiderdorp en maakte
daarmee op concoursen een uitstekend de
buut. Zijn rustige directie, die van vak
manschap getuigde, inspireerde zijn zan
geressen en zangers, wier materiaal tech
nisch zoodanig is verzorgd, dat de klank
reeds nu draagkrachtig en welluidend is.
Daaruit kan nog veel geboren worden! De
stemverhoudingen zijn met een goed ge
hoor afgewogen, een opvallende zuiverheid
blijft bij voortduring bewaard. Men merkt
dat beide vereenigingen dezelfde school
ondergaan, edel is meermalen de klank
de vrouwenstemmen soms nog wat schril
beschaafd de uitspraak, zorgvuldig de
afwerking, de rust van den dirigent be-
heerscht het geheel. Meer bewogenheid t
moge alsnog komen! 't Verwonderde ons
niet, dat na deze prettige kennismaking,
die mooie beloften wettigt, beide vereeni
gingen een eersten prijs kregen: „Con
Amore" verwierf 316 punten, „Hart en
Stem" 303.
Nu was de beurt aan de Chr. Gem.
Zangver. „Sursum Corda" uit Moercapelle,
die onder directie van den heer Jansen in
het „Zomeravondlied" geen gunstigen eer
sten indruk maakte: al gauw werden de
mannenstemmen onzuiver, maar het vol
gende nummer „Avondvrede" vergoedde
veel en werd muzikaal gezongen. Vooral
willen wij den dames een compliment ma
ken voor de wijze waarop zij toon hielden,
tegen het zakken der heeren in! Het re
sultaat was een tweeden prijs met 281
punten: geen groot succes dus, maar de
directeur toonde later pas goed wat hij
kon met zijn mannenkoor „Excelsior" uit
Hazerswoude, waarmee hij een volkomen
revanche nam! Hier bleek het, over welk
een gevoelige muzikaliteit de heer Jansen
beschikt: de doorleefde voordracht, de
innerlijke bezieling van dit koortje troffen
ons in hooge mate, terwijl tevens de no
bele klank onze aandacht trok. Vooral
muntte de behandeling der kopstemmen
uit. Koop's „Een vrouw" werd wel iets te
langzaam gezongen, maar dat is tenslotte
een kwestie van opvatting. Wij verheugden
ons over een voordracht, die van binnen
uit kwam, terwijl de geslaagde nuanceerin
gen ook bijgedragen zullen hebben tot de
voor dit koortje schitterende uitslag, n.l.
een eerste prijs met 342 punten. Onze wèl-
gemeende hulde!
In de 3de afd. Dameskoren hoorden wij
onder leiding van mevr. Popma het Chr. I
koor „Erica" uit den Haag: het zong wel
lief en licht, maar te monotoon. Van deze j
vertolking ging al héél weinig uit, daarbij
leek ons de leidster, wier dirigeertechnlek
ons onbegrijpelijk is, haar zangeressen
weinig te kunnen inspireeren. De uitkomst
bleek dan ook matig: een tweede prijs met
264 punten.
Muzikaal en suggestief, in levendige op
vatting zong „Excelsior" uit Leiderdorp
onder leiding van den heer Kouprie, die
ook den eersten avond mooie resultaten
mocht bereiken. Er waren ook ditmaal
wel eenige slordigheden, maar als geheel
bevredigde dit optreden toch zeker wel.
Wij merkten reeds vroeger op, dat deze
dirigent wel eens van ..mooie gebaren"
houdt, maar zij schijnen toch mee te
sleepen. Met 302 punten behaalde men
een eersten prijs.
Tenslotte vermelden wij nog het optre
den van het Wassenaars Chr. Mannen
koor onder directie van den heer v. d.
Water, dat ook een loffelijk resultaat
wist te bereiken. „Een vrouw" klonk o.i.
niet zóó doorvoeld en teeder als bij het
koor van Hazerswoude, ook hoorden wij
onzuiverheden waarbij het in Wierts'
„Bede" meer klank had kunnen ontwik
kelen. Maar toch zijn bij dit koor voor
waarden aanwezig, die een gunstige ont
wikkeling kunnen wettigen. Het mate
riaal is echter voor verfijning vatbaar.
Het koor behaalde een eersten prijs met
305 punten.
Na de pauze vond de eere-wedstrijd
plaats tusschen de eerste prijswinnaars,
waaraan door „Con Amore", „Hart en
Stem", „Excelsior" (Leiderdorpl en „Ex
celsior" (Hazerswoude) en het Wasse-
BINNENLAND.
Dr. Colijn over het landbouw-crisisfonds
(4e Blad).
Alcoholbereiding uit suikerbieten?; na
menging met benzine een goede motor
brandstof (Binnenland, 4e Blad).
De Tweede Kamer over de automaten-
wet (Binnenland, 4e Blad).
Belasting van vermogens in de doode
hand (3e Blad).
BUITENLAND.
Naar een bevredigende oplossing der
stemming in het Saargebied (Buitenland,
le Blad),
Engeland stelt voor geen wapentuig te
leveren aan beide oorlog-voerende landen
in Zuid-Amerika (Buitenl, le Blad).
Scheuring in de Spaansche radicale
partij lBuitenl. le Blad).
53 slachtoffers bij de mijnramp in
Henegouwen (Buitenl. Gemengd; 3e Blad),
naars Mannenkoor werd deelgenomen.
Over beide avonden verdeeld luidde de
uitslag van den eerewedstrijd als volgt:
„Immanuel" Zandvoort, 167 punten, eer
ste pr., „Halleluja" Leiden, 164 p., tweede
pr. en Wassenaars Mannenkoor, 156 p.,
3e prijs.
De voorzitter de heer Goedhart, bracht
dank aan de juryleden wij schreven
gisteren, dat alle drie „oude bekenden"
waren, maar het bleek ons, dat de heer
Keereweer voor 't eerst bij den Bond als
zoodanig optrad den secretaris, den
heer C. B. van der Zeeuw en den pen
ningmeester den heer G. Zitman.
Het woord werd nog gevoerd door het
jurylid de heer De Ronde, die zijn waar
deering uitsprak voor de wijze, waarop dit
concours was georganiseerd waarbij wij
ons van harte kunnen aansluiten!
Spreker merkte op, dat op de concoursen,
van den Ring uitstekende resultaten be
reikt worden, voor wat betreft de zang
ontwikkeling in deze streek. Vooral is er
verbetering in den kinderzang en de uit
sprak te constateeren. Hij gaf in over
weging om, wanneer men niet de vreemde
taal meester is, zich te houden aan Hol-
landsche nummers, die er toch ook ge
noeg zijn.
Ds. Thomas, die gedurende het verloop
van den avond van zijn belangstelling
was komen getuigen, sloot dit zeer ge
slaagde concours, dat zeker voor den Ring
weer als een succes kan worden aange
merkt, met dankgebed, terwijl de avond
door voorzitter Goedhart eveneens met
gebed geopend was.
ARBEIDSBEURS.
Op den 17den Mei 1934 waren 2971 (v. j,
2966) werkzoekenden ingeschreven.
Foto Bleuzé.
Door de firnia Tieleman en Dros alhier Is aan den Kon. Ned. Voetbalbond een
kwantum blikgroenten, appelmoes en limonade aangeboden voor een tiendaagsch
verblijf van de Nederlandsche voetbalploeg in Italië Hedenmorgen vond op het
bondsbureau in de van der Spieghelstraat te Den Haag. de aanbieding plaats, waar
van onze fotograaf bovenstaand plaatje maakte. Van links naar rechts de heeren:
Boeljon, A. Dros, Staal en van Droge.