HET ZILVEREN JUBILEUM VAN „VOORDORP"
Jaargang
ZATERDAG 5 MEI 1934
No. 22737
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DER
PRIJS
AD VERTENTIEN i
Officieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
HET KINDERHUIS
„VOORDORP'
BESTAAT 25 JAAR.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
30 Ct«. per regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertentlën 35 Ots. per regel. Kleine advertentlën
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bi) een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor evenitueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 CES.
Bureau NoordeindepJetn Telefoonnummer voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchètju»- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANTS
Voor Leiden per 3 maanden f. 2.36; per week t. 0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f. 2.35 4" portokosten.
Dit nummer bestaat uit ZES bladen
EERSTE BLAD.
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
rengen ter algemeene kennis, dat de
portvereeniging N.ZJ1. Tram Boys te Lei-
b een verzoek heeft Ingediend ter be-
jming van een verlof B voor den ver-
jop uitsluitend van alcoholvrijen drank
x»r gebruik in haar cantine, staande op
iar terrein aan den Wassenaarscheweg,
lier.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Burgemeester.
VAN STRLTEN, Secretaris,
ien, 5 Mei 1934. 666
HINDERWET.
rgemeester en Wethouders van Leiden;
Icezien het verzoek van H. van den
melen om vergunning tot het oprichten
i een koper, en blikslagerij en herstel-
nts voor machines in het perceel Oude
t No. 187, kadastraal bekend Gemeente
ien, Sectie H. No. 1572;
I gelet op de artikelen 6 en 7 der Hin
t-iet:
Igeven kennis aan het publiek, dat ge
hemd verzoek met de bijlagen op de
ïcretarie dezer gemeente ter visie ge-
jjd is;
f alsmede dat op Zaterdag den 19en Mei
!4, des voormiddags te half elf uren in
perceel Breestraat 125 (Bureau van
meentewerken) gelegenheid zal worden
[geven om bezwaren tegen dit verzoek in
[brengen, terwijl zij er de aandacht op
igen, dat niet tot beroep gerechtigd
zij, die niet overeenkomstig art. 7
Hinderwet voor het gemeentebestuur
leen zijner leden zijn verschenen, ten
Ede hun bezwaren mondeling toe te
ihten.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
*iden, 5 Mei 1934. 667
GOUDEN DOCTORATEN.
Woensdag 9 Mei a.s. zal het 50 jaar ge-
den zjjn, dat mr. J. H. van Bel, thans
onende in Den Haag aan de Leidsche
diversiteit promoveerde in de rechts-
etenschappen, terwijl mr. J. H. Andries,
veneens woonachtig in Den Haag en oud-
Iresident van den Voogdijraad aldaar, op
4 Mei eenzelfde feit zal herdenken.
DE TREINENLOOP MET
HEMELVAARTSDAG.
Door de Ned. Spoorwegen zullen Donder-
sg 10 Mei twaalf extra voortreinen tus-
iben Amsterdam en Rotterdam worden
igelegd. terwijl alle treinen versterkt zul-
worden. Op de voornaamste stations
uilen extra treinstellen gereed gehouden
wden, om bij buitengewone drukte dienst
1 tunnen doen.
Op de lijn Leiden—Woerden—Utrecht
uilen geen extra treinen loopen, maar
uiien de treinen versterkt worden.
HERDENKINGSSAMENKOMST IN HET
HUISZITTENHUIS.
In het Huiszittenhuis aan den Ouden
Rijn is gistermiddag in een plechtige bij
eenkomst het 25-jarig bestaan van het
Kinderhuls Voordorp in tegenwoordigheid
van tal van burgerlijke en kerkelijke auto
riteiten herdacht. Van hun belangstelling
voor dit jubileum gaven o.a. blijk burge
meester A. van de Sande Bakhuyzen,
wethouder mr. A. Romijn en de gemeen
te-secretaris mr. dr. C. E. van Stryen
namens het gemeentebestuur van Leiden;
het college van Burgemeester en Wethou
ders van Leiderdorp; verschillende predi
kanten en emeritus-predikanten uit Lel
den en Leiderdorp; de heeren J. P. Mul
der en H. Filippo W.Fzn., resp. voorzitter
en secretaris der gemeente-commissie der
Ned.-Herv. Gem. te Leiden, prof. dr. N.
J. Krom en notaris M. G. Bon, voorzitter
en secretaris van het Heilige Geest of
Arme Wees- en Kinderhuis te Leiden;
de praeses en scribae van de Ned.-Herv.
Kerkeraden te Leiden en Leiderdorp; -mr.
P. A. van Toorenburg, secretaris van den
Armenraad en het bestuur en het hoofd
van de Herv. School te Leiderdorp. Van
verschillende burgerlijke en kerkelijke
autoriteiten was voorts bericht van ver
hindering ontvangen o.a. van den Minis
ter van Justitie en den Inspecteur voor
de Kinderopvoedingsgestiehten en van
den Voogdijraad.
De heer W. Wiethoff, voorzitter van het
college van Diakenen der Ned. Herv. Gem.
hield een historische inleiding, waarin hij
er allereerst aan herinnerde hoe door de
aanneming der bekende Kinderwetten in
1905 de Kerkeraad van Leiden in 1907
besloot de diaconie te machtigen de voog
dij te aanvaarden over die kinderen uit
de gemeente wier ouders uit de ouderlijke
macht of de voogdij waren ontzet. Aan
vankelijk werd zonder een eigen inrich
ting gearbeid, doch allengs, naarmate het
aantal onder voogdij staande kinderen
toenam, werd de behoefte aan een derge
lijke inrichting sterker en toen in 1908
van de Haagsche Vereeniging tot Kinder-
zorg het huis Voordorp kon worden over
genomen, werd dit aanbod met graagte
aanvaard; uit het legaat van mr. C. Cock
kon de aankoop worden bestreden en de
verbouwing worden betaald. Tenslotte re
leveerde spr. in welke mate het aantal
verpleegdagen in den loop der jaren is
toegenomen, dankbaar melding makende
van het werk der verschillende dames-
kransen, welke ten bate van het gesticht
arbeiden.
Ds. D. Kuilman, voorzitter van de com
missie Voordorp, hield vervolgens een uit
voerige gedachtenisrede, waarbij hij aller
eerst de toestanden welke tot de Kin
derwetten 1905 aanleiding gaven be
schouwde en gevolgen van deze wetten er
tegenover stelde. In den breede ging spr.
dan na, welke resultaten de 25-jarige ar
beid van het gesticht heeft afgeworpen.
Wanneer aangenomen wordt, dat de jon
gens en meisjes, die op hun 21ste jaar
de inrichting verlieten met een eigen po
sitie in de maatschappij geslaagd zijn,
dan is dit ongeveer 65 tot 70 pCt. van het
totaal; een resultaat dat zeer zeker tot
dankbaarheid stemt. Echter niet alleen
maatschappelijke welzijn der verpleegden
en hun gezinnen, maar vooral het reli
gieuze leven is voor de commissie een
bron van vreugde. Wat de huidige ver
pleegden betreft, aldus spr., wij hopen dat
door den invloed van de dagelijksche le
zing van de Heilige Schrift, van het ge
bed, het catechetisch onderwijs, maar ook
door de ernstige gesprekken hun harten
zich voor Christus zullen ontsluiten.
Leiden's burgemeester, mr. A. van de
Sande Bakhuyzen, dankte voor de uitnoo-
diging, welke volgaarne aanvaard was en
roemde het zegenrijke werk van het ge
sticht. Hoe moeilijk moet het zijn kinde
ren van anderen op te voeden en te leiden
als men de onverwachte moeilijkheden
met eigen kinderen in oogenschouw
neemt. Groote waardeering gevoelde spr.
dan ook voor het werk van de directrice,
mevr. FlicheVan Griethuyzen. Achter
eenvolgens voerden nog het woord dr. W.
Th. Boissevain namens den Kerkeraad;
de heer Pennings namens de Johannes-
stichting te Naarden, die memoreerde, dat
de zending leert, dat veelal de zegen op
den arbeid eerst dan en daar komt, waar
cleze niet meer verwacht wordt; de heer
K. Ch. Kuiper, de voorzitter van het col
lege van collectanten, die het bestuur een
geschenk onder enveloppe aanbood; de
heer J. P. Mulder namens de gemeente
commissie, die er aan herinnerde, dat bin
lien dezelfde muren als thans de iierden-
lcingssamenkomst plaats vindc het zeer
verstrekkende en belangrijke besluit tot
oprichting is genomen; mr. Van Tooren
burg, die er op wees. dat de kinderwetten
van 1905 niet opgevat moeten worden als
een bindend voorschrift, doch als een uit-
noodlging aan de reeds bestaande veree-
nigingen om het werk voor het verwaar
loosde kind verder uit te bouwen: de
heer C. de Graaf Wzn„ die sprak namens
de Hervormde Schoolvereeniging te Lei
derdorp en de prettige samenwerking met
Voordorp in het daglicht stelde; de heer
Tieboel, die namens den Kerkeraad van
Lisse een geschenk onder enveloppe aan
bood en ds. Streeder uit Leiderdorp, die
de samenbindende belangen tusschen de
Herv. Kerk te Leiderdorp en Voordorp be
sprak.
Ds. Kuilman sprak daarna een slot
woord, allen hartelijk dankend voor de
belangstelling en de goede wenschen voor
het huis.
Vervolgens werd een receptie gehouden
waarvan een zeer druk gebruik werd ge
maakt en waarbij namens de Herv. School
te Leiderdorp het bestuur nog 'n geschenk
onder enveloppe werd aangeboden.
Herdenkingsdienst in de
Hooglandsche Kerk.
In aansluiting op deze officieele plech
tigheid werd 's avonds in de Hoogland
sche Kerk een openbare herdenkingsdienst
gehouden.
Na orgelspel van den organist der kerk,
den heer Feike Asma, werd op gebruike
lijke wijze geopend waarna Schriftlezing,
volgde van Joh. 13 117.
Ds. D. Kuilman, voorzitter van „Voor
dorp" sprak over: „Waarom en waartoe
steunt de gemeente het ,,Vóordorp"-werk.
Na vooraf gedankt te hebben voor al
den steun en het hartelijk medeleven bij
dit jubileum en steeds getoond, wees spr.
er op, dat het werk van Voordorp een
groote tak van inwendige zending vormt.
Inwendige zending, die het wezen der
Christelijke Kerk raakt. Als Christus' disci
pelen zal het zijn een voortgaan in die
nende liefde.
Uitvoerig werd hierna door spr. het
werk van Voordorp geschetst evenals de
aanleiding tot de oprichting van het ge
sticht. In hoofdzaak waren dit wel de
Kinderwetten van 1905. Dat deze wetten
noodig en een betere strafrecht-regeling
voor het kind waarborgden werd voorts
door spr. aangetoond. Door deze kinder-
I Foto Bleuz
telbestïur van jubileerende gesticht „Voordorp", dat gistermiddag een drukbezochte receptie hield. - Zittend van links
rechts de heeren C. Bloot, Th. Barnard, W. Wiethoff, ds. D. Kuilman, ds. J, C. v. Apeldoorn en dr. P. M. de Planque.
Daarachter staand de heergj B. van Kleef, si, J. Baptist f* en Phi. Sierag.
wetten werd menig kind de reddende hand
toegestoken.
In 1907, twee jaar dus na het tot stand
komen van de kinderwetten, hebben ook de
Leidsche Herv. Kerkeraad en Diaconie be
sloten liefde, trouw en geldelijke offers
aan dit werk ten koste te leggen.
Heeft Voordorp met vele moeilijkheden
te kampen gehad, ook waren zegeningen
haar deel. Als twee belangrijke zaken, die
na 1923 te constateeren waren, noemt spr.
in de eerste plaats het verwerpen met
overgToote meerderheid van stemmen
door den kerkeraad van het voorstel om
Voordorp in particuliere handen over te
doen en in de tweede plaats de meerdere
belangstelling, die vooral na 1923 voor
Voordorp is gekomen die zich uitte in de
oprichting van de dameskrans Rhodé, het
organiseeren van bazars en speldjesdagen.
Hartelijk danken wil spr. dan ook voor
de f. 36.000 die sindsdien uit de gemeente
voor Voordorp zijn ontvangen.
Met groote blijdschap werd voorts door
ds. Kuilman medegedeeld, dat van de 398
kinderen, waarover Voordorp tijdens haar
bestaan zioh heeft ontfermd, er 263, dat
is 6570%, een passende, behoorlijke be
trekking in de maatschappij hebben ge
vonden.
Spr. eindigde met op te wekken het
groote werk, de geweldige taak waarvoor
Voordorp zich gesteld ziet, te blijven ge
denken en steunen, te meer daar dit werk
ligt in het wezen der christelijke kerk.
Ds. J. C. van Apeldoorn, vice-voorzitter
van Voordorp, sprak over den dienst der
barmhartigheid, zooals die geteekend
wordt in de gelijkheid van den barmharti-
gen Samaritaan (Lucas 10 2537).
Spr. begon met er op te wijzen, hoe er
in onzen tijd vele vraagstukken zijn, als
't vraagstuk van den arbeid, het woning
vraagstuk en zoovele meer, die alle in één
woord onder de benaming „het sociale
vraagstuk" kunnen worden samengevat.
Dit vraagstuk, zou oud als de wereld,
is in ons hedendaagsch cultuurleven een
internationaal, massaal en chronisch ver
schijnsel geworden, waarmede zoowel
Staat als Kerk, wetenschap en particulier
initiatief zich bezig houden.
De bron bij uitnemendheid, waaruit wij
kunnen putten, is de Heilige Schrift. Heeft
ieder het recht zich op den Bijbel te be
roepen, hij zal dit echter hebben te doen
met kennis van zaken en op eerlijke wijze,
Spr. nu beroept zich op de gelijkenis van
den barmhartigen Samaritaan, omdat hij
meent hier 't antwoord te vinden op de
vraag: wie is geschikt tot den dienst der
barmhartigheid en hoe ver moet die zich
uitstrekken.
Spr. behandelde dan de gelijkenis waar
bij hij op den voorgrond plaatste het
beeld der naastenliefde en de groote
barmhartigheid die uit deze gelijkenis ons
tegenstraalt om dan ten slotte met na
druk stil te staan bij de woorden: „ga
heen en doe gij desgelijks". Ziedaar waar
't op aankomt.
Als wij een greep zouden willen doen
uit de massa-ellende, dan is het wel die
van hen, wier lot de stichting „Voordorp"
zich aantrekt.
Indien ooit, dan is thans voor ons de
tijd gekomen om te gaan den weg van
Jeruzalem naar Jericho, op het lastdier
geladen olie en wijn, in 't oog een traan,
in 't hart een gebed.
Dan bezitten wij een wonderlijk ver
mogen om te helpen tot leniging der
ellende, die ook de stichting Voordorp
deed verrijzen, maar arbeiden tevens aan
den bouw onzer kerk, opdat die weer
wordt, wat zij eens in het verleden was:
een tempel der aanbidding en heerlijkheid
Gods, welke toont het gebod van den
grooten barmhartigen Samaritaan te heb
ben verstaan: „ga heen en doe gij desge
lijks".
De samenkomst, welke opgeluisterd werd
door zang van mevr. J. RenaudSchot en
vioolspel van den heer J. Rameau, werd
met het zingen van Ps. 98 8 gesloten.
Aan den uitgang werd een schaalcollecte
voor „Voordorp" gehouden.
NATIONAAL MUZIEK CONCOURS.
Vanaf 9 Mei a.s. zal de prachtige col
lectie geschonken prijzen voor het op He
melvaartsdag en 2en Pinksterdag te hou
den concours, te bezichtigen zijn in een
der étalage's van K. Hiddink, Stations
weg No. 3.
Hierbij zijn o.m. een groote legmedalile
van wijlen H. M. de Koningin Moeder, een
zilveren medaille van jhr. W. Roèll, com
mandant Veldleger, gr. zilv. lauwerkrans
gemeentebestuur van Leiden. Verder twee
gouden dasspelden bestemd voor direc-
teursprijzen. aangeboden door heeren of
ficieren 6e R.V.A. en door de muziekver.
6e R.V.A.
Nog tal van andere fraaie prijzen zullen
deze étalage sieren.
Dat op beide dagen eenige drukte ver
wacht wordt, moge blijken uit de mede-
deeling der commissie, dat op iederen
Concoursdag ruim 1300 deelnemers en be
langstellenden van elders, dit Concours
komen bezoeken.
Door den commissaris van politie is be
paald, dat de auto's van deelnemende ver-
eenigingen geparkeerd zullen worden op
den Rijnsburgersingel. Een bezoek aan
deze Concert- en Marschwedstrijden is al
leszins aan te bevelen, temeer daar de
toegangsprijs zeer laag gesteld is, zoodat
een ieder in de gelegenheid is, om te ge
nieten van dit muziekfestijn.
Verder wordt verwezen naar de in dit
blad voorkomende advertentie.
BINNENLAND.
Algemeene vergadering van de Liberale
Staatspartij „De Vrijheidsbond"; openings
rede van mr. Wendelaar. (5e Blad).
Een beschouwing over de wijziging der
motor- en rijwieiwet. (Binnenland, 3e Bi.)
BUITENLAND.
Ministercrisis in Bulgarije. (Buitenl.»
Ie Blad).
Moeilijkheden ter Transfer-conferentie
te Berlijn. (Buitenl., Ie Blad).
MAATSCHAPPIJ DER NED. LETTER
KUNDE.
De oudste inventaris der oudste Academi
sche Anatomie in Nederland.
Gisteravond heeft prof. dr. J. A. J. Barge
voor de Mij. de NederL Letterkunde over
bovengenoemd onderwerp een lezing met
lichtbeelden gehouden. Het volgende is er
aan ontleend:
De vermaardheid, die de „Anatomie-
kamer binnen de stad Leiden" en de al
daar bewaarde rariteiten in den lande en
daar buiten bezeten hebben ds voldoende
bekend. Behalve uit de reisbeschrijvingen
van Halier en Uffenhach blijkt de inter
nationale vermaardheid zeer duidelijk uit
het feit. dat de catalogus der verzameling
in vier talen is verschenen (Nederlandsch,
Fransch, Engelsch en Latijn) en tusschen
de jaren 16711739 zeker 14 malen is
gedrukt.
Langen tijd waren deze catalogi de eenige
bron, waaruit men zich een voorstelling
van deze verzameling maken kon. Het is
echter gebleken, dat er nog een handschrift
bestaat uit 1620 van den toenmaligen
hoogleeraar In de Anatomie, O. Heurnius,
bevattend een uitvoerige omschrijving van
den inventaris der Anatomie, opgemaakt in
opdracht van curatoren.
Het is voor dezen inventaris, dat spr. de
aandacht vraagt. Hij is zóó uitvoerig, dat
het mogelijk is, vrijwel volledig het inte
rieur der toenmalige Anatomie te reson-
strueeren.
Na een uiteenzetting over de indeeling
der in een deel der Faliebegijnkerk onder
gebrachte oude Anatomie, wijdt spr. uit
over de verzameling, die er bewaard werd;
Uit het manuscript van Heurnius blijkt
deze collectie op het eerste gezicht een
zeer dwaas geheel. Dat men den opkomen
den lachlust bedwingt, vindt grond in het
bewustzijn, hier te staan voor de jonge
kiem, waaruit veel wat in lateren tijd tot
gerechten roem der Leidsche Academie
heeft gestrekt en ten deele nog strekt. Als
men de verzameling systematisch ordent,
blijkt de verwantschap met de bestaande
musea van Oudheden Ethnographie, Na
tuurlijke Historie enz. onweersprekelijk. Te
beweren, dat deze laatste uit de oude ver
zameling zijn voortgekomen, gaat natuur-
te ver. Het geestelijk verband ermede is
echter klaarblijkelijk, en het stoffelijk ver
band niet zelden aantoonbaar.
Achtereenvolgens behandelt spr. de An-
tomica. Pathologica, Zoölogica, Botanica,
Archaeologica, EthnogTaphica, de meubelen
gebruiksvoorwerpen en ornamenten. Ten
slotte vraagt hij nog een oogenblik aan
dacht voor den persoon van prof. O.
Heurnius.
o
INSTITUUT PONT.
Te Den Haag slaagden voor het examen
Boekhouden: de dames C. Blok, Noord-
wijk, B. Loogman, Haarlemmermeer. Voor
MachineschrijvenMej. E. Nieuwenhuis,
en de heeren M. E. Broekstra, Rijnsburg,
H. Plug, Noordwijk, E. Ciggaar, Sassen-
heim, J. Bijen. Roelofarendsveen, C. de
Munnik, alhier, A. P. Colijn, Alphen a. d.
Rijn (met lof). Afgewezen geen. Allen zijn
leerlingen van het Instituut Pont, Bree
straat 58a.
ZENDINGSFEEST OP OUD-POELGEEST.
Op Hemelvaartsdag 10 Mei a.s. hoopt de
Vereeniging tot bevordering der Zendings
zaak voor Leiden e. o, (Hulpver. van het
N.Z.G.) haar 24ste Zendingsfeest te hou
den op het landgoed Oud-Poelgeest, dat
daartoe ook nu weer welwillend door de
eigenaresse is beschikbaar gesteld.
Er zal gesproken worden door ds. Pun-
selie, ds. Jac. Petri, Ned. Herv. pred. te
Dordrecht, Z.Exc. dr. J. H. van Broekhuy-
zen, gezant van de Unie van Zuid-Afrika
te 's-Gravenhage, zendeling E. G. van
Kekem van Java, ds. A. Bibber, mission-
nair-predikant der Chr. Ger. Kerk op Ce
lebes en ds. Chr. Eerhardt, Ned. Herv.
pred. te Hillegom.
Wanneer het weer meewerkt, mag ver
wacht worden, dat velen zich dien middag
naar Poelgeest zullen begeven. Vooral het
onderwerp van den Zuid-Afrikaanschen
gezant zal waarschijnlijk voor zeer velen,
die in hun jeugd zoo geestdriftig met
onze stamverwanten in Zuid-Afrika heb
ben meegeleefd buitengewoon aantrekke-
lijk zijn. Hij zal n.l. spreken over „Die lei-
Gods in die geskiedenis van die
Suid-AIrikaanse volk".
