t
PRINSES JULIANA
Het winnende elftal
der Leidsche Dames-Studenten.
te Jaargang
ZATERDAG 28 APRIL 1934
No. 22731
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DE$ ADVERTENTIENi!
Officieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
ZIJ WORDT MAANDAG 25 JAAR.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
30 Cts. per regel voor advertentiën uit Lelden en plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertentiën 35 Cts. per regel. Kleine advertentiën
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bl] een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen, Bewijsnummer 5 OÜ!
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postdfèque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:]
Voor Leiden per 3 maanden f.2.35; per wede 1.0.18
Bulten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f. 2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat uit ZES bladen
EERSTE BLAD.
BOUWEN AAN RIJKS- OF
PROVINCIALE WEGEN.
Bij bebouwing van langs een Rijks- of
»n Provincialen weg gelegen perceelen
blijken de bouwers somwijlen in de mee-
te verkeeren, dat eene bouwvergun-
j toestemming tot uitweg naar den
Rijksweg of den Provincialen weg omvat.
Aangezien echter zulk een uitweg kan
>r in vele gevallen zal worden geweigerd,
feordt de aandacht gevestigd op de nood-
jfcelijkheid om tijdig vooraf uitwegver-
anning aan den Rijkswaterstaat voor
ooveel betreft een Rijksweg en aan Ge-
fcputeerde Staten der provincie Zuid-
lólland, voor zooveel betreft een provin
cial weg, te vragen.
Diegenen, die van plan zijn aan een weg
V iorenbedoeld te bouwen, wordt geraden
alvorens daartoe grond te koopen, of
bouw voor te bereiden zich tijdig bij
i Hoofdingenieur-Directeur van den
jfcikswaterstaat, voor zooveel betreft een
Rijksweg en aan Gedeputeerde Staten,
poomoemd voor zooveel betreft een pro-
"lincialen weg, te vergewissen, of uitweg
tan worden verleend, en zoo ja, onder
|ielke voorwaarden. 223
leiden, 28 April 1934.
|Burgemeester en Wethouders van Leiden,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRUEN, Secretaris.
HINDERWET.
I Burgemeester en Wethouders van Leiden;
Gezien het verzoek van: a. K. van Wijk
vergunning tot het oprichten van een
ichting voor het bewerken van vleesch-
eren in het perceel Nieuwe Beestenmarkt
d. 6, kadastraal bekend Gemeente Lelden,
«lie B. no. 1271; b. J. A. Voortman om
rerunning tot het oprichten van een fa
briek voer het bereiden van comsumptie-
iis in het perceel van der Werffstraat no.
[19. kadastraal bekend Gemeente Leiden,
Sectie H. Nis. 957, 958. 959 en 2206; c. A. J.
van Berge Henegouwen om vergunning tot
het oprichten van een ondergrondsche be
waarplaats voor benzine, met bovengrond-
sche aftapinrichting in het perceel Hooge-
woerd no. 169, kadastraal bekend Gemeente
Leiden. Sectie D. no. 951;
Gelet op de artikelen 6 en 7 der Hinder
wet;
Geven kennis aan het publiek, dat ge
noemde verzoeken met de bijlagen op de
Secretarie dezer gemeente ter visie gelegd
zijn;
alsmede dat op Zaterdag, den 12 Mei 1934
des voormiddags te half elf uren in het
perceel Breestraat 125 (Bureau van Ge
meentewerken) gelegenheid zal worden
gegeven om bezwaren tegen deze verzoe
ken in te brengen, terwijl zij er de aan
dacht op vestigen, dat niet tot beroep ge
rechtigd zijn zij, die niet overeenkomstig
art, 7 der Hinderwet voor het gemeente
bestuur of een zijner leden zijn versche
nen. ten einde hun bezwaren mondeling
loc te lichten
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN. Secretaris.
Leiden. 28 April 1934.
AFSCHEID H. v. d. SCHAFT.
A s. Maandag zal de brigadier van politie
H. van der Schaft den dienst met pensioen
verlaten. Des namiddags te 2 u. 45 zal hij
m de theoriezaal van het politie-bureau
afscheid nemen van het korps.
KAMER VAN KOOPHANDEL EN
FABRIEKEN VOOR RIJNLAND.
Vergadering der Kamer te Sassenheim.
Naar wij vernemen zal de Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor Rijnland
op Dinsdag 8 Mei a.s. in Sassenheim ver
gaderen.
Dank zij een met de meeste bereidwil
ligheid gegeven toezegging van Burge
meester en Wethouders, zal deze vergade-
hng in de Raadzaal worden gehouden.
Het Bureau der Kamer werd bij het ne
men van het besluit om ditmaal niet in
Leiden te vergaderen, geleid door de over
weging dat vooral in dezen tijd met zijn
vele nooden een nauw contact met de in
geschrevenen in de verschillende deelen
van het district wenschelijk is en dat een
goed opgezette vergadering ter plaatse
naartoe bevorderlijk kan zijn.
sassenheim, zoo hoopt men dan ook. zal
ne eerste zijn van een geheele reeks van
nergelijke vergaderingen.
B ut ?ureau zal reeds 's morgens ten
«aadhuize in vergadering bijeenkomen,
organisaties en particulieren, die bepaalde
ïfngelegenheden met het Bureau wen-
j™en te bespreken, of met het Bureau
«mms willen maken of de kennismaking
riüo vernieuwen, zullen op die vergade-
~6 gaarne welkom worden geheeten.
m»^krna zal des namiddags de gewone
Behoud^ verEaderinS der Kamer worden I
JUBILEUM J. M. DE KONING.
Veertig jaar aan een school.
Dinsdag 1 Mei a.s. zal het 40 jaar ge
leden zijn dat onze bekende stadgenoot,
de heer J. M. de Koning, als onderwijzer
benoemd werd aan de Christelijke school
aan de Hooigracht (in 1909 verplaatst
naar de Hoogl. Kerkgracht)Voorwaar
een weinig voorkomend jubileum: 40 ja
ren aan één school werkzaam te zijn.
Geboren 4 Mei 1872 te Leiderdorp, op
geleid aan de Chr. Normaallessen te Lei
den, slaagde de heer De Koning 28 April
1893. Na een jaar aan een andere Chr.
school te zijn geweest, benoemde de toen
malige Schoolcommissie der Geref. Kerk
A hem als onderwijzer aan de Hooigracht
school, hoofd de heer G. Mulder.
In October 1895 nam de Geref. School
vereniging de Hooigrachtschool over en
de heer De Koning met nog twee collega's
bleven aan de school verbonden, onder
het nieuw benoemd hoofd den heer J.
Schaap Hzn., die later directeur der Chr.
Kweekschool werd.
Toen in 1909 de school werd verplaatst
naar het huidige gebouw aan de Hoogl.
Kerkgracht, verhuisde de jubilaris mede
en zette zijn werk aan de school voort
onder de leiding van den heer W. Vros,
die in 1922 vervangen werd door het te
genwoordige hoofd, den heer D. Meyer.
Velen heeft de heer De Koning zien
komen en zien gaan, onder vaak moeilijke
omstandigheden heeft hij zijn arbeid ver
richt, maar met trouw, opgewektheid en
onverdroten ijver heeft hij zijn onderwijs
gegeven en geeft het nog aan zijn leer
lingen. met hen de wacht betrekkende bij
het Kruis.
Want Christelijk onderwijs te geven
naar de aloude Gereformeerde belijdenis
was zijn lust en zijn leven, zijn beginsel
drong hem en Gods Kracht werd in zijn
zwakheid volbracht. Bidden en werken,
dat heeft hij steeds betracht. Zijn plicht
te doen was hem steeds een genot.
Met dank kan de jubilaris terug zien
op zijn 40-jarigen arbeid en tal van oud-
leerlingen zullen op 1 Mei a.s. denken
aan de schoolbanken en vóór de klas „me
neer De Koning."
Die dag zal niet onopgemerkt voorbij
gaan, de school zal in feesttooi zijn Na
tuurlijk! Ook de oud-leerlingen willen dien
dag hun ouden meester gedenken. Een
comité van oud-leerlingen heeft zich be
reids gevormd, waarvan de penningmees
ter is dr. J. de Bruyne Leiden, giro 153268.
En velen zullen den heer De Koning en
zijn familie willen gelukwenschen, waar
toe in het gymnastiek-lokaal van de
school, ingang Kaasmarkt, des middags
van 35 en des avonds van 7"/:8V2 uur,
gelegenheid wordt gegeven door het be
stuur der school.
Zoo wordt dien dag voor den jubilaris
een monument van vreugde, dank en lof!
NED. CHEM. VEREENIGING.
De 74ste algemecne vergadering.
In verband met de 74ste algemeene ver
gadering der Ned. Chemische Vereeni-
ging, welke op 23. 24 en 25 Mei hier ter
stede gehouden wordt, heeft zich onder
voorzitterschap van den burgemeester een
eere-comité gevormd, terwijl de heer Felix
Driessen als voorzitter van de commissie
van ontvangst zal optreden. Woensdag
avond 23 Mei heeft in de taveerne „Beu
kenhof" de ontvangst plaats door den
Leidsehen Chemischen kring. Donderdag
morgen wordt in het organisch chemisch
laboratorium de huishoudelijke vergade
ring vehouden, waarna prof. dr. J. J.
Blanksma zal spreken over „Intramolecu-
laire atoom verschuivingen". 's Middags
biedt de Ver. voor Vreemdelingenverkeer
een boottocht over de Kager- en Brase-
mermeren aan, waarna in de Lakenhal de
officieele ontvangst door het gemeentebe
stuur plaats vindt. Na afloop is er een
officieel diner in „Hotel du Rhin" te
Katwijk aan Zee.
De Vrijdagmiddag wordt geheel in be
slag genomen door sectievergaderingen,
terwijl er in de middaguren gelegenheid
bestaat om deel te nemen aan excursies
naar vooraanstaande Leidsche industrieën
laboratoria of musea.
Maandag 30 April wordt onze Kroon
prinses 25 jaar. Dit is een bijzondere ver
jaardag, waardig om er even bij stil te
staan. Want een kwarteeuw te bereiken
vormt toch in elk menschenleven een mijl
paal, waarbij men gaarne even terugziet
en tevens vooruitkijkt.
Meerderjarig in staatkundig opzicht is
Prinses Juliana reeds op haar 18e jaar ge
worden en zij kreeg toen rechtens zitting
in den Raad van State, welks vergade
ringen zij dikwijls bijwoont.
Zij beweegt zich vooral in de laatste
jaren veel in het openbare leven. Zij zocht
en vond contact met de buitenwereld door
haar Moeder te vergezellen bij verschei
dene openbare plechtigheden, bij Ko
ninklijke bezoeken, bij de opening der
Staten-Generaal, en verder door haar be
zoeken aan concerten en theaters, aan
wetenschappelijke lezingen van bijzonde
ren aard. enz. Als eere-presidente van het
Nationaal Crisis-Comité neemt zij gere
geld deel aan de vergaderingen in haar
paleis, en met groote belangstelling volgt
zij alle werkzaamheden. Onlangs nog
heeft zij per radio ons volk tot milden
steun aan het comité opgewekt.
Evenwel, een openbare taak die haar in
geregelde aanraking met ons volk brengt,
is nog niet op haar schouders gelegd.
Prinses Juliana heeft alle gelegenheid ge
had, en nu nog, om zich voor te bereiden
voor het hooge ambt, dat haar eenmaal
zal worden toevertrouwd laat ons ho
pen dat die tijd nog verre is. Zij heeft
daarvan een uitnemend gebruik gemaakt.
Dank zij den grooten tact en de wijze
voorzorg van haar Moeder, zijn haar de
beste leermeesters en leermeesteressen ter
zijde gesteld om haar natuurlijken aanleg
te ontwikkelen en haar de onmisbare
kundigheden bij te brengen.
Die rij van leermeesters en leermeeste
ressen vormt een lange lijst. Zoo kreeg zij
algemeen lager onderwijs van mejuffrouw
B. Cohen Stuart, later van mejuffr. Dicke;
Nederlandschmejuffr. J. M. V. v. Has
selt; Vaderlandsche geschiedenis: prof. F.
J. L. Kramer; wis- en natuurkunde; D. A.
G. Bruggeman; aardrijkskunde: C. L. van
Balen; Fransch: mejuffrouw A. E. Ooster-
lee; Duitsch: L. A. van Andel; Engelsch:
mejuffr. I. Bonebakker; teekenen en
kunstgeschiedenis: mevr. E. Roelof s
Bletkmann; vioolspel: mevr. A. J. Rack-
witszDe Iongh; zangonderwijs: mejuffr.
Catharina van Rennes; gymnastiek: mej.
De Mello Mauser en verder van mej. R.
Jonsson; godsdienstonderwijs: ds. Weiter.
Later traden hoogleeraren als docenten
op. Zoo gaf prof. dr. J. H. Gunning onder
wijs in oude talen; prof. dr. J. W. Muller
in Nederlandsch; prof. dr. A. A. van Schel
ven in geschiedenis, later dr. N. Japikse;
staatsrecht: prof. jhr. mr. W. J. M. van
Eysinga; land- en volkenkunde van Ned.-
Indië: prof. dr. J. C. van Eerde; staat
huishoudkunde: prof. dr. G. M. Verrijn
Stuart.
Hier ter stede volgde zij van 1927 tot
1931 de colleges in staats- en volkenrecht,
oud-Nederlandsch recht en Indisch adat-
recht, verder geschiedenis der godsdien
sten, algemeene geschiedenis, Nederland-
sche letterkunde, Germaansche mytholo
gie, Slavische literatuurgeschiedenis, enz.
Onder leiding van prof. Huizinga werd in
haar tijdelijke woning de villa ,,'tWaerle"
te Katwijk om de veertien dagen een
dispuut-avond gehouden. Zij bezat even
wel geen diploma van toelating tot de
universiteit en kon dus geen academische
examens doen; daarom verzocht zij al
thans aan het einde van haar examentijd
eenige tentamina te mogen afleggen. Haar
promotor, prof. Huizinga, getuigde van
deze tentamina dat zij den naam „voor
treffelijk" verdienden. Haar is door den
Senaat dan ook het eeredoctoraat in de
faculteit der letteren en wijsbegeerte ver
leend.
Bij haar promotie op 31 Januari 1931
werden aan de Prinses de volgende ka
raktereigenschappen toegeschreveneen
uitnemende ijver, lust tot onderzoek, hel
der begrip en oorspronkelijkheid van
geest. Deze eigenschappen werden door
den promoveerenden hoogleeraar één voor
één nader toegelicht en uiteengezet werd
hoe de hoogleeraren die hadden leeren
kennen. „En hoewel wetende" zoo voegde
hij daaraan toe, „dat Gij zelf in de aller
laatste plaats pleegt te gelooven aan eigen
verdienste, kan ik niet nalaten uiting te
geven aan de eerbiedinge sympathie van
den Senaat voor die gelukkige verbinding
van intellect en karakter".
In het pas verschenen boekwerk „Trouw
aan Oranje" heeft prof. Gunning haar ge-
teekend als „een typisch Nederlandsche
vrouw, met ongekunstelde natuurlijkheid
en frissche spontaneïteit".
Wanneer wij van haar aard en karak
ter wat naders willen weten, dan raad
plegen wij de boeken waarin over haar
wordt geschreven. En dan treft ons tel
kens weer hoezeer allen die haar kennen
of gekend hebben, haar eenvoudigen aard
prijzen. Trouwens, bij haar opvoeding zijn
haar de nationale deugden van ons volk,
arbeidzaamheid en huiselijkheid, eerlijk
heid en eenvoud van den beginne af in
geprent. Als kind reeds was zij er eigen
lijk weinig op gesteld wanneer haar mede
leerlingen op het schooltje in het paleis
haar den voorrang lieten. En ook later als
studente vond zij het doodgewoon wan
neer haar mede-studenten bij het verlaten
der colleges nooit wachtten tot de Prinses
haar hoed en mantel van den kapstok had
genomen.
Trouwens, in dien ook voor een jonge
vrouw zoo onbezorgden Leidsehen studen
tentijd heeft zij zich immer verlustigd in
een ongedwongen omgang met haar zelf
gekozen vriendinnen, met wie zij op voet
van gelijkheid placht om te gaan, ook in
haar kampeertijd. En ook later bleef zij
trouw in haar vriendschap, blijkende uit
haar belangstelling in het levenslot van
haar vriendinnen. De in grooten eenvoud
aan de Leidsche hoogeschool doorge
brachte jaren hebben er stellig veel toe
bijgedragen, haar een eigen, vrijen kijk
op het leven en op de onderlinge verhou
dingen te schenken.
Die eenvoud werd ook steeds in den
huiselijken kring bij haar opvoeding be
tracht. Niet alleen wanneer de leden van
het koninklijk gezin bijeen zijn, maar ook
elders spreekt Prinses Juliana steeds van
,mijn moeder" en „mijn vader", nooit van
„de Koningin" of „den Prins". Het lijkt
maar een kleinigheid, maar het teekent
toch.
Reeds in haar prille jeugd werd zij veels
zins als een gewoon kind behandeld. Wan
neer zij op school verzuimd had door het
vergezellen van de Koningin bij officieele
bezoeken, moesten de verzuimde school
uren worden ingehaald en nog wel op de
middagen waarop de andere kinderen vrij
waren.
Bij haar staatkundige meerderjarigheid
werd haar een eigen woning in gereed
heid gebracht, het paleis op den Kneuter
dijk, maar zij bleef bij haar ouders in
wonen: dat vond zij eigenlijk vanzelf
sprekend.
Sedert 1918 is in Europa de eigenaardige
omstandigheid ontstaan dat vele vorsten
huizen van hun luister zijn beroofd. Zoo
komt het dat Prinses Juliana maar weinig
bezoeken aan Hoven heeft gebracht. Maar
toch is haar blik verruimd door vele rei
zen naar het buitenland, meestal in ge
zelschap van haar Moeder, naar Noorwe
gen, Zweden, Zwitserland, Savoye, de Vo
gezen, Engeland; in dat laatste land heeft
zij nog in Juli 1933 vertoefd. Ook de
Parijsche koloniale tentoonstelling van
1931 heeft zij bezocht, en zij kwam dade
lijk weer na de droeve ramp welke de
Nederlandsche afdeeling had getroffen.
Ditmaal zal het geen uitbundig feest
wezen in den lande op 30 April. Het droe
vig sterfgeval van haar zoo beminde
grootmoeder werpt een donkere schaduw
op den verjaardag van onze Kroonprinses.
Maar wij allen, die Oranje liefhebben
uit dankbaarheid voor zooveel dat onze
vorsten deden voor Nederland, wenschen
haar in gedachte nog menig jaar van ge
zondheid en geluk. En innig hopen wij
dat, wanneer ook zij eenmaal geroepen zal
worden om den troon te bestijgen, haar
dezelfde kracht en gelijke wijsheid en be
leid geschonken mogen worden om over
ons land en volk te regeeren, als haar
Moeder's voorbeeld haar heeft geleerd.
BINNENLAND.
Dr. Colijn over het „60-miilioen-plan"
(Parlem. Overzicht, 4e Blad).
Een wetsontwerp betreffende de huwen
de onderwijzeres heeft het departement
verlaten (Pari. Overzicht, 4e Blad).
Dr. C. S. Sixma baron van Heemstra zou
particulier secretaris van H. M. de Konin
gin worden (Binnenland, 5e Blad).
BUITENLAND.
Barthou's verblijf te Praag (Buitenland
3e Blad).
Von Neurath verdedigt nog eens het
Duitsche Ontwapeningsstandpunt (Buiten
land, 3e Blad).
Engelsche en Fransche waarschuwing
aan Duitschland inzake de transfer van
Young en Dawesleening (Buitenl., Ie Bl.)
Samper in Spanje kabinetsformateur
(Buitenland, 3e Blad).
LEIDSCHE KUNSTVEREENIGING.
In de Lakenhal is gistermiddag door den
voorzitter van de Leidsche Kunstvereeni-
ging, mr. J. Slagter, de tentoonstelling ge
opend van etsen en teekeningen van wij
len G. C. Haverkamp. Mr. Slagter verwel
komde met enkele vriendelijke woorden
de aanwezigen, dankte den directeur van
het Stedelijk museum „De Lakenhal", den
heer A. Coert voor het andermaal beschik
baarstellen van een zaal en sprak woor
den van dank tot het bestuurslid dr. J.
J. de Gelder, die de tentoonstelling in
richtte.
Dr. de Gelder wees er vervolgens opdat
deze tentoonstelling de laatste in dit
seizoen zeer verschilt van de vooraf
gaande èn omdat het ditmaal grafisch
werk betreft èn omdat de geest waaruit
dit werk ontsproot een geheel andere is,
daar zij gericht was op beschrijving van
het aanschouwde en niet op een uitleven
van het eigen innerlijk.
Haverkamp had een groote liefde voor
het detail, dat hij met zijn haast virtuoze
teekenkunst vastlegde op de juiste plaats
als onderdeel van het geheel en zoo ont
stonden vaak breed opgezette teekenin
gen, waarin echter «alles verwerkt was.
Tijdens zijn korte leven Haverkamp
overleed 50 jaar oud legde hij, die aan
vankelijk niet voor de kunst zou worden
opgeleid een enorme werkkracht aan
den dag en zwierf hij door het geheele
land. Hij teekende niet alleen met groote
juistheid de Nederlandsche kerken, maar
toonde tevens gevoel te hebben voor het
wijde van het landschap, het prille van
den bloesem en de lente-atmosfeer.
Na deze korte toelichting op het ten
toongestelde werd de tentoonstelling voor
geopend verklaard.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het candidaatsexamen
klassieke letteren mej. C. A. Noordegraaf
(Den Haag); idem Indisch recht de heer
E. van Riemsdijk (Den Haag) en voor het
economisch doctoraal examen Indologie de
heer J. C. Tiggelman (Breda).
De Leidscne dames-studenten, die oij het alhier gehouden interacademiale tourncoi
zoovele successen behaalden, wonnen o.m ook den hockey-beker. Op onze foto het
Leidsche elftal: 1ste rij, zittende (links naar rechts) de dames' Meyers, H. Vos,
Van der Haar, Hees en Van Lawick; 2derij: Van Weel, D. Vos en Böthlinck; 3de rij:
Hesselink, Vree de en Ruys.
