ZATERDAG 21 APRIL 1934 No. 22725 PRIJS DER ADVERTENTIENft Officieele Kennisgevingen. STADSNIEUWS. LEIDSCHE SCHOUWBURG. Het voornaamste Nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 30 CtB. per regel voor advertenttën uit Leiden en plaateen waar agentschappen van one Bladgevestigd zijn. Voor alle andere advertentlën 35 Ct®. per regel. Kleine advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bi) een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto tie betalen. Bewijsnummer 5 Ötfc. Bureau NoorSeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postchèt)uet'en Girodienst No. 5-7095 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT? Voor Leiden per 1 maanden f. 2.35; per week ..»Jiv... f. O W Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per wêëfc 0.W Franco per post f2.35 portokosten. Dit nummer bestaat uit ZES bladen EERSTE BLAD. Burgemeester en Wethouders van Lei den brengen ter algemeene kennis, dat zij, uitsluitend ten behoeve van de door de afd. Lelden der Nederl. Verg. van Huis vrouwen in de Stadsgehoorzaal, alhier, te houden voorjaarsbeurs, voor 23, 24, 25, 26 en 27 April a.s. ontheffing hebben ver leend van de verbodsbepaling vervat in art 2, sub b, van de Winkelsluitingswet S. 460. 9832 A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. drankwet. Burgemeester en Wethouders van Lei den brengen ter algemeene kennis, dat Pb. van der Steen, te Leiden, een verzoek heeft ingediend ter bekomiiig van een tapvergunning (vergunning voor den ver hoop van sterken drank in het klein, uit fluitend voor gebruik ter plaatse van erkoopl in het perceel Hoogewoerd No. 103, alhier. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 21 April 1934. 9831 AANGIFTE VAN LEERLINGEN VOOR EET GYMNASIUM, DE HOOGERE BUR GERSCHOOL MET 5-JARIGEN CURSUS EN DE HOOGERE BURGERSCHOOL VOOR MEISJES. Burgemeester en Wethouders van Lei den brengen ter kennis van belangheb benden, dat aan bovengenoemde inrich tingen van onderwijs tot en met 31 Mei a s. gelegenheid bestaat tot het doen in schrijven van leerlingen voor het Gym nasium des Dinsdags en Vrijdags van 2—3 uur nam. en voor de beide H. B. Scholen des Dinsdags van 1112 uur voorm. en Vrijdags van 23 uur nam. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRYEN, Secretaris. Leiden, 21 April 1934. 9833 LEIDSCHE VOORJAARSBEURS. Elders in dit Blad vindt men een adver tentie betreffende de Leidsche Voorjaars beurs, welke van Maandag tot en met Vrijdag a.s. onder auspiciën van de afdee- üng Leiden en omstreken der Ned. Vereen. Tcn Huisvrouwen in de Stadszaal wordt gehouden. Naar wij vernemen zal op deze beurs door ruim 40 firma's (waaronder verscheidene Leidsche) worden geëxpo seerd en gedemonstreerd. De diverse stands samen de groote Stadszaal geheel in be slag De burgemeester heeft zich bereid verklaard de beurs officieel te openen, terwijl de organisatrices voor een groot aantal attracties hebben gezorgd. Zoo is er lederen avond cabaret-voor- steUrng met optreden van Stella Seemer, ®sri Marchand, Larette en den telepaath «jfioits; Woensdagmiddag wordt voor de tederen de poppenkast vertoond, terwijl verter aan de beurs nog een banketbak- testentoonstelling is verbonden. Een strijkje van den Ned. Toonkunste- taarsbond met medewerking van den radio-refreinzanger Jacques Mossel zorgt voor muzikale afwisseling. Voor iederen 20sten en 25sten bezoeker Jorden cadeaux beschikbaar gesteld in flos vorm van gratis tram- en bootreisjes doozen bonbons. Voor de toegangsprijzen raadplege men de advertentie in dit Blad. VERKOOPDAG VAN VARKENS. Naar wij vernemen is de Vereeniging 'ai\ Varkensfokkers en -Mesters hier ter stede voornemens om 8 Mei e.k. evenals het vorig jaar een Demonstratie en Ver- v juai ccii cii vu- soopdag van Fok- en Mestvarkens te hou- uen op het Marktterrein hier ter stede. m tegenstelling met vorig jaar zullen de s, °°k mestvarkens worden ingezon den, terwijl ter beoordeeling daarvan een juvy van slagers benoemd zal worden. p.„an dergelijke samenwerking tusschen "beent en Consument kan slechts lei en tot een verbetering van het mestvar- m wat dan ook het streven der Veree- n'B'hg is. ®e'anBrijke inzendingen zijn reeds toe- de7e"aen alles '"ijst erop dat ook dit jaar kens .:.™stratie van Fok- en Mestvar- vrijzinnig-democratie, nationaal- socialisme en de crisis. een succes zal worden. Redevoeringen van Prof. Mr. R. Kranenburg en Mr. A. M. Joekcs. De afdeeling Leiden van den Vrijzinnig Democratischen Bond had gisteravond in de groote zaal van ,Den Burcht" een propaganda-bijeenkomst georganiseerd, waarin prof. mr. R. Kranenburg en mr. A. M. Joekes achtereenvolgens de onder werpen „Vrijzinnig-democratie en natio naal-socialisme" en „Vrijzinnig-democratie in crisistijd" hebben behandeld en waar voor groote belangstelling bestond. Prof. Kranenburg herdacht allereerst in gevoelvolle bewoordingen het overlijden van H. M. de Koningin-Moeder, schetste Haar beteekenis als Koningin-Regentes en Koningin-Moeder en zeide, dat Haar na gedachtenis bij het Nederlandsche volk in lichtende herinnering zal blijven. De aan wezigen verhieven zich tijdens deze korte rede eerbiedig van hun zetels. Na een kort openingswoord van den heer de Ren, hield allereerst prof. Kra nenburg zijn aangekondigde rede. Spr. zeide allereerst, dat wie zich de doelstelling van het nationaal-socialisme goed bewust is, een gevoel van teleurstel ling niet kan onderdrukken. Iedere staat heeft in de huidige tijdsomstandigheden voor alles de plicht om het hoofd boven water te houden en een goed financieel beleid na te streven. Het programma der N.S.B. geeft daar over slechts algemeenheden, zonder een bepaalde lijn aan te geven. Als een der middelen daartoe noemt het „een gezond bedrijfsleven", zonder evenwel weer aan te geven, op welke wijze zij dat doel tracht te bereiken. Zij draagt de zorg daarvoor op aan den Staat en aan allen, die in het bedrijf werkzaam zijn, maar laat zich er niet over uit of zij de oplossing zoekt in socialistischen of in syndicalistischen zin. Het is gemakkelijk genoeg om een streep te zetten door de verplichte beta lingen van rente en aflossingen der staats- leeningen, doch dat wil de N.S.B. ook eigenlijk niet. Zij wil de staatsschuld af lossen, doch zegt er weer niet bij uit welke middelen zij dat zou willen doen. Moge lijk uit de opbrengst der belastingen? Daartoe zou de jaarlijksche belastingop brengst vervijfvoudigd moeten worden, waaraan onder de huidige omstandighe den niet te denken valt. De N.S.B. streeft voorts naar pensioen gerechtigdheid op 50- a 60-jarigen leeftijd en vroege pensioeneering bij invaliditeit. Dat klinkt weliswaar heel mooi ook de V.D.B. zou dat gaarne willen doch het is onverantwoordelijk om momenteel pro paganda te maken voor een premievrij ouderdomspensioen op 50-jarigen leeftijd. Geen politieke partij, die de regeerings- verantwoordelijkheid wil dragen, zal de consequentie van een dergelijke willekeu rige leuze durven en mogen aanvaarden. Spr. ziet daarin slechts een speculatie op de velen, die de moeilijkheden van den tegenwoordigen tijd aan den lijve onder vinden en kan zooiets niet anders qualifi- ceeren als hopeloos dilettantisme. De N.B.S. is trouwens een getrouwe imitatie van buitenlandsch model en dus aller minst een werkelijk nationalistische bewe ging, zooals zij zich aandient. Haar poli tieke doelstellingen zijn zuiver Duitsch en men vergeet volkomen, dat de omstandig heden waaronder fascisme en nationaal- socialisme in het buitenland tot bloei zijn gekomen, heel anders waren dan in ons land. Daar ontstond de dictatuur als logi sche reactie op den chaos; het Duitsche nationaal-socialisme heeft aan de groeien de internationale rechtsorde en het Vol- kenbondswerk een slag toegebracht, waarvan de gevolgen niet zijn te overzien. Het Nederlandsche volk heeft geen wan orde gekend als het Italiaansche; bezit geen minderwaardigheidscomplex als de Duitschers na den wereldoorlog. Het heeft de vrijheid lief boven alles. Spr. deelt volkomen het standpunt van de classis Leiden der Geref. Kerk, welke het lidmaatschap van de N.S.B. onveree- nigbaar achtte met dat der Geref. Kerk. Geen rechtgeaard Nederlander kan de ge welddaden tegen protestanten en katho lieken om van de Joden nog maar niet eens te spreken waardeeren. Die dwang middelen liggen in het ssyteem zelf be sloten; iedere vorm van dictatuur heeft dat geleerd. Om het programma der N.S.B. kunnen wij lachen, omdat het een fanta sie is; het systeem zelf echter is iets reëels, waarbij ons het lachen wel zal ver gaan. Wie dat principe uit moedeloosheid steunt, handelt verkeerd jegens de ge meenschap. Zeker, elke partijvorm heeft zijn bezwaren, doch men zie daarin ook alleen een onmisbaar hulpmiddel voor een naar vrijheid strevend volk. Iedere intel lectueel, die dit stelsel aanhangt, verkoopt zijn eerstgeboorterecht voor een schotel linzen. Het is dwaas en dom om zich in deze tijden afzijdig te houden van de politiek. Goethe heeft terecht gezegd: „Slechts hij verdient de vrijheid en het leven, die ze dagelijks veroveren moet". Het regee- ringswerk is moeilijk, maar dankbaar, omdat het hoogst noodzakelijk is. De V.D.B. zal blijven strijden voor het behoud der groote geestelijke goederen, welke onze voorvaderen verworven hebben en voor de handhaving der praesidium libertatis, de schutsburcht van de vrij heid (applaus). Hierna was het woord aan mr. A. M. Joekes. voorzitter der vrijzinnig-democra tische Tweede Kamer-fractie. Spr. wees allereeerst op de groote waarde en kracht van de democratie en zette uiteen, dat de daarop uitgeoefende critlek in het algemeen onverdiend en onjuist is. Ons kiesstelsel biedt den abso- luten waarborg, dat Nederland geregeerd wordt in den geest zooals de bevolking dat wil. Grondslag van dien wil dient te zijn het algemeen staatsbelang met terzijde stelling van alle groepsbelangen. Uit dien hoofde veroordeelt spr. het bestaan van bijv. agrarische of middenstandspartijen. Dat sluit niet uit het nut en de groote waarde van vakorganisaties, doch het is onjuist deze te combineeren met politieke partijen. Eveneens is het niet juist, wan neer het kiezerscorps, eenmaal zijn ver trouwensmannen in de regeeringscolleges gekozen hebbende, zijn stem verheft tegen beslissingen door hun eigen vertegen woordigers na rijp beraad en uit vrije overtuiging genomen. Immers, die verte genwoordigers dragen de verantwoorde lijkheid voor hun daden; niet zij, die hen gekozen hebben in hun vertrouwenspositie. Spr. merkte vervolgens op, dat de moei lijkheden van heden ten dage niet het gevolg zijn van een inzinking van het Nederlandsche volk, doch van de ontwik keling van den internationalen toestand als uitvloeisel van den wereldoorlog en ook tengevolge van de ontwikkeling in 't Verre Oosten. Dat laatste werd speciaal voor onze Industrie nadeelig. Industrie, land en tuinbouw waren op uitvoer ingesteld en het spreekt vanzelf dat door de belemme ring van den uitvoer 'n deuk wordt toe gebracht aan de volkswelvaart. Ter be scherming van onderdeelen der volkswel vaart is de Ned. Overheid gedwongen ge weest over te gaan tot crisismaatregelen. Er wordt wel eens gezegd, dat er te veel voor den land- en tuinbouw wordt ge daan, maar spr. ontkende dat, en schetste vervolgens de bedoeling der genoemde crisismaatregelen. Het valt niet te ontkennen, dat ook de openbare lichamen den druk der tijden gevoelen. In dit verband herinnerde spr. er aan, dat toen Mr. Oud voor 't eerst de rijksbegrooting opmaakte, hij ontdekte, dat, ook indien de tijdelijke heffingen zouden worden verlengd, en er verder niets zou gebeuren, de begrooting voor dit jaar een tekort van 190 millioen zou ople veren. Besloten werd 106 millioen te vin den door meerdere inkomsten en 84 mill, door bezuiniging. Zoo goed mogelijk werd bij de nieuwe belastingen het beginsel „naar draagkracht" in toepassing ge bracht. De inkomstenbelasting kon niet meer worden opgeschroefd en zoo kwam de regeering met de verbruiksbelasting. Bovengenoemd beginsel is ook daarin wel eenigszins terug te vinden. Spr. wees erop, dat 't niet mogelijk was deze crisismaat regelen in te voeren zonder bezwaren. In dit verband wees spr. op de nood zakelijkheid van bezuiniging op salarissen, loonen, steun, militaire uitgaven, onder wijs en waterstaat. Ten aanzien van de steunverleening merkte spr. op, dat het voor de hand ligt, dat de steun lager moet zijn dan de loonen. Dringend is, aldus spr., gewenscht, om in verband met 't groot aantal werkloo- zen, de werkgelegenheid te verruimen. Eerst wilde de regeering de begrooting sluitend maken en dan credieten aanvra gen voor groote werken. Men wilde niet op de toekomst vooruitloopen, en dat is een handelwijze, die men rustig moet blij ven volgen. Spr. kwam ten slotte tot de conclusie, dat wij eendrachtiglijk onze taak als volks gemeenschap onder oogen moeten zien, dat wij daarbij de oplossing moeten zoe ken in de richting van een vrije demo cratie en dat daarbij het algemeen be lang op den voorgrond sta (applaus). Er volgde op deze inleidingen eenig debat, waaraan door drie personen werd deelgenomen. Prof. Kranenburg beantwoordde hen, waarna de vergadering werd gesloten. o CENTR. NED. AMBTENAARSBOND. De afd. Leiden van dezen bond hield gisteravond in „Het Volksgebouw" haar jaarvergadering. Na het afdoen van eenige ingekomen stukken, steld de voorzitter aan ae orde het jaarverslag van den secretaris wat den leden in druk reeds was toege zonden. Dit werd, evenals de financieele versla gen van den penningmeester, goedgekeurd. Eveneens hechtte de vergadering haar goedkeuring aan de begrooting voor 1934 en aan het gevoerde bestuursbeleid over 1933. De secretaris werd met algemeene stemmen herbenoemd. In behandeling kwam vervolgens de Beschrijvingsbrief voor het a.s. Bondscon- gres te Rotterdam. Omtrent enkele voor stellen werd de houding vastgesteld en den afgevaardigden verder vrij mandaat gegeven. Als afgevaardigden werden aan gewezen de heeren H. v. Woudenberg en P. M. v. d. Voort. De kascommissie voor 't nazien van de boeken van den penning meester. werd herbenoemd. Aan het 1-Mei-comité werd een subsidie gegeven van f.25, terwijl de steunaetie voor Oostenrijk had opgebracht f. 103.75. Na de gebruikelijke rondvraag waarbij verschillende leden nog enkele zaken be spraken, sloot de voorzitter de vergade ring. ONDERZOEK VAN VERLOFGANGERS. Het jaarlijksch onderzoek van groot- verlofgangers zal dit jaar in de maand Juni geschieden voor de tot de landmacht behoorende groot-verlofgangers der lich tingen 1922 en 1925. Verlofgangers van een dezer lichtingen, die tengevolge van uitstel of om een andere reden de eerste oefening tegelijk met een latere lichting hebben volbracht, moeten zich eveneens aan het onderzoek onderwerpen. fritz hirsch operette. „Liebe blüht auf allen Wegen". Friedl Dotza en Albert May. Dit vervolg op de uitnemende operette „Das Dreimaderlhaus" zouden wij „eben- burtig" willen noemen aan zijn voorgang ster! En dat zegt nogal iets Prof. Carl Lalitz heeft Schiibert's mu ziek op handige wijze weten te benutten voor het libretto van dr. Willner en Reichert, dat een pendant is van het „Dreimaderlhaus", zij het. dat de afloop gunstiger is, want alle verliefde paartjes „krijgen elkaar". Na de inhoudsopgave zullen wij daarop uit den aard der zaak niet terugkomen. De Fritz Hirsch Operette heeft aan deze liefdesgeschichte al haar krachten gege ven en wij aarzelen niet om „Liebe bliibt auf allen Wegen" te rekenen tot het aller beste, dat Hirsch en de zijnen in hun genre hier hebben gebracht. De verzorging der gansche operette is in één woord af tot in de puntjes. Schic- teïende decors, fraaie costumes, een genot voor het oog. Maar daarnevens wordt ge speeld op een wijze, die boven alle lof is verheven. Geen enkele bepaald zwakke plek is aan te wijzen. Hirsch zelf als grootvader Tschöll met zijn rijpe levenservaring, doet wederom volop genieten van zijn geweldige vis comica, die bijkans onnavolgbaar is door het schijnbare gemak, waarmede al die in- en uitvallen over het voetlicht worden gedragen. Friedl Dotza is een levenslustige Han- nerl en vindt in Albert May als baron Hans von Gumpenberg een keurig partner. Noemen we dan Fritz Geiger als Han- nerl's broer Franz, die door zijn steen worp door de ruiten van 't Italiaansche gezantschapsgebouw de grondvesten legt voor de intrige en Gerti v. Elmpt als zijn Dulcinea. Hoe weet deze jeugdige kracht zich al meer aan te passen aan dit hoog staand milieu! En niet vergeten mag worden Claire Clairy ais de onstuimige gravin Aranka, Herbert Weissbach als de „Polizeirat", Walter Triebei als de gezant. Welk een kostelijk trio, beide laatstgenoemden en Hirsch in hun scène over de mannen! We zuilen het program echter niet verder volgen, nog een uitzondering ma kende voer de kleine Lucie Werzer. frisch uit Weenen geïmporteerd, die een warme, innemende vertolking gaf aan de voor een goede oplossing zorgende jongste spruit uit het huwelijk van de Hannerl uit het „Dreimaderlhaus" met baron Schobcr. Het belooft veel voor de toekomst! Voor de Hirsch-operette was de schouw burg slechts matig bezet. De afwezigen hadden het grootste ongelijk! Een bijzonder warm applaus, aan het einde bijkans aangroeiend tot een ovatie, is het gezelschap als verdiende dank be- bracht. Tot het volgend seizoen! GEREF. KERK VAN LEIDEN. Aan de mededeelingen der Ger. Kerk betreffende den toestand in 1933, welke in druk bij de Leidsche Handelsdrukkerij J. Karstens zijn verschenen, is het volgende ontleend De gemeente telde op 31 December j.l. 2358 belijdende en 1912 doopleden. Het financieel verslag maakt melding van een tekort van f. 300, niettegenstaande de collecten in 1933 f. 700 meer opbrachten dan het vorige jaar. Het Rusthuis aan de Hooigracht maakte een winst van ruim f. 650; de Diaconie leed een verlies van pl.m. f400. Het Rusthuis was goed bevolkt; het aantal verpleegdagen bedroeg 10.034; op 31 December j.l. waren er 6 mannen en 20 vrouwen. Verder bevat het boekje tal van gegevens over alle Gereformeerde instel lingen hies te stede. BINNENLAND. Minister Colijn wil de winkelsluitings wet niet verdedigen (Binnenland, 3e Bi.) Voorschriften voor vergaderingen van obligatiehouders, enz. (Financiën, 6de Bi.» Requisitoir en pleidooien inzake het proces tegen de officieren van de „De Zeven Provinciën" (6de Blad). Bij een aanrijding te Utrecht zijn twee wielrijders gedood (Gemengd, 3de Blad). De samenstelling van het Belgische voetbal-elftal voor den wedstrijd tegen Nederland (Sport, 5de Blad). Belangrijke verandering te Oegstgecst; dubbelspoor in de Geversstraat gereed; heden wordt het algemeen verkeer her steld (3de Blad). BUITENLAND. Amnestie in Spanie. (Buitenl.. 4e Blad), De Ontwapening. Barthou naar War schau (Buitenland, 4de Blad), Goering en Goebbels aan 't woord (Bui tenland, 4de Blad). Het proces-Precup in Roemenië begon* nen (Buitenland, 4de Blad). DE DIERENASYL-BAZAAR. Andermaal goed geslaagd. Ook op den laatsten dag is de Dieren- asyl-bazaar druk bezocht; vooral in de avonduren tijdens het optreden van prof. Rebus, die met zijn goocheltoeren een buitengewoon succes oogstte was het bezoek zeer groot. Naar het bestuur ons mededeelde is ook dit jaar de bazaar goed geslaagd ,al zal het batig saldo ver beneden dat van de vorige jaren blijven. GESLAAGDE UITVOERING DER N. Z. H. T. M. Een geanimeerde avond! In „Corcordia" vond gisteravond een uitvoering plaats van de muziekvereeni- ging „N.Z.H.T.M." onder leiding van den heer Reinier van 'tHoff. Deze uitvoering werd geopend door den voorzitter, den heer Burgersdijk. de chef van exploita tie de heer Modderman was verhinderd, de afgevaardigden van zuster-vereeni- gingen en ditmaal ook die van de Leid sche Wandelsportvereeniging. Spr. bracht tevens dank aan de directie voor het be schikbaarstellen der nieuwe uniformen en aan de donateurs voor hun steun, hoewel helaas, tengevolge der tijdsomstandig heden velen als zoodanig bedankt hebben. Nog bedankte spr. de medewerkenden, als „The Blue Rythme Band", die ook het bal zou opluisteren en de collega's uit den Haag, de leden van de Haagsche Dilet tanten vereeniging ..Het Tooneel". Voor 't eerst traden de muzikanten uit Leiden en Haarlem te samen op en deze vereeniging is zeker de bezetting ten goede gekomen. Onder de straffe en mee slepende directie van den heer van 't Hoff werd enthousiast en energiek gespeeld: meermalen werden wij getroffen door uitstekende kleur en klank. Zeven num mers werden ten gehoore gebracht en al moesten wij hier en daar vlekjes consta- teeren, toch getuigde de prestatie van noeste studie en van geroutineerde tech nische beheersching. De samenwerking tusschen de beide corpsen had heel wat minder goed kunnen uitvallen: ons com pliment! Na de pauze voerde „Het Tooneel", artistiek leider de heer Th. Bouwmeester het blijspel van Rudolf Kneisel, „De ge volgen van een leugen" uit, waarvan men hartelijk genoten heeft. Een mooi bezette zaal volgde met gespannen aandacht dit spel. waarin verschillende goede krach ten hun beste beentje voorzetten. Een ver loting en een geslaagd bal volgden nog: een vroolijk besluit van een avond, die de saamhoorigheid tusschen het N.Z.H.T.M. personeel weer ten goede is gekomen! Eerst tegen drie uur was deze geanimeerde avond beëindigd! HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijziging, Leidsche Coöperatieve Melk inrichting „De Landbouw", Leiden. Opheffing depót: Beestenmarkt 26, Leiden. Opheffing. Slijterij „De Ster" styaat .73, Alphen a, d. Rijn. Hoofd-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1934 | | pagina 1