HEDEN IS HET LENTE]
PEEK CLOPPENBUfti
J. M. KROL, BREESTR AAT149
Nieuwe Voorjaarsmodellen
M. A. M. VAN N00RT
D0EZASTRAAT 19-21
Van Palmzondag tot Paschen.
UT ALTIJD IETS APARTS
VOORJAARS-ARTIKELEN "Tpffl
N.V. v.h. Fa. BERNARD, Vischmarkt hoek Koornbrugsteeg, Tel. 479
Ziet onze enorme keuze in de
LUNCHROOM
AUTOMATIEK
LEIDSCH DAGBLAD - Zesde Blad
Woensdag 21 Maart 1|
Het volksgeloof over de Goede of Stille Week.
COSTUUMS,
DEMI-SAISONS,
REGENJASSEN,
KINDERKLEEDING
EMAILLE
SCHOONMAAK
TUIN-ARTIKELEN
lllHlillllllllllllllHHIIIl llllllllllllllllllllllllill
IIHIIIH
lllllllllllilllllllllllllllllll
llllllllllltllllllllllllllllllllllll
BANKETBAKKERIJ
ZEILWEDSTRIJDEN DOOR DE ENGELSCHE MARINE BU WEYMOUTH.
Palmzondag ontleent zijn naam aan de
herdenking van Christus' intocht in Jeru
zalem onder hosannah-geroep en palmge-
wull. Vandaar ook. dat in de middeleeuwen
toen het volk gaarne aanschouwelijk
voorgesteld zag, hetgeen ln de Evangeliën
stond geschreven, de zoogenaamde palm-
processies ln zwang kwamen.
Het middelpunt vormde de persoon, die
Christus moest voorstellen, gezeten op een
ezel. Soms stelde men zich te
vreden met een houten beeld en een dito
ezel, welke werd gedragen of getrokken.
Zoowel in de Noordelijke als in de Zuide
lijke Nederlanden was het gebruik bekend
en de Vlamingen noemden het ook wel
.Ezelsfeest". In Utrecht en Amsterdam
vinden we er melding van gemaakt. Ook in
Antwerpen, Thlenen en Leuven hadden
palmprocessies plaats en in laatstgenoemde
stad kwam het soms tot vechtpartijen tus-
schen de gegadigden, die er allen prijs op
stelden den ezel voort te trekken!
De gewijde palmen werden door de ge-
loovigen mee naar huls genomen als be
scherming tegen bliksem ziekten en onge
lukken; in sommige streken wierp men ze
op het vuur tijdens een onweer.
De palmboomen, die ln deze processie
werden meegedragen, waren niet zelden
met koekjes, vruchten en allerlei lekker
nijen behangen en het klinkt wel wat
vreemd, dat de kinderen soms moeite de
den ze te plunderen. Wij moeten hier
echter ln aanmerking nemen, dat een ver
menging heeft plaats gehad van twee ge
bruiken: palmprocessie en Meiboom. Palm
zondag viel samen met het begin van het
lentefeest en zoo drong de verkleinde Mei
boom de palmprocessie binnen evenals we
in den zoogenaamden „palmpaasch". waar
mee de kinderen in verschillende streken
op Palmzondag loopen, het domein van
den Meiboom betreden.
Kalfdag of Maandag na Palmzondag
wijst ongetwijfeld op een lentegebruik. Hier
was het minder bekend, maar wie in
Brugge en elders dien dag het laatst in de
school kwam. was ,,'t kalf" en werd uitge
lachen en geplaagd
Vermoedelijk hebben we in het kalf het
embleem te zien van den winter, die nu
haast heeft afgedaan gelijk hij op andere
plaatsen zooals bij het Sechselauten in
Zurich, in den vorm van een pop wordt
verbrand.
Schorselen- of Schortelen-Woensdag
heet in Vlaanderen de Woensdag ln de
Stille Week. Schorsen of schorten betee-
kent inkorten en ook uitstellen. Van dien
dag af tot Paschen wordt o.a. het kloklui
den gestaakt en volgens het volksgeloof
was het op Woensdag, dat Judas aan de
Joodsche priesters het voorstel deed Jezus
over te leveren voor dertig zilverlingen.
Witte Groene of Soppendonderdag heeft
ook wel eenlge verklaring noodig. De eer
ste naam is in ons land het meest in ge
bruik en is waarschijnlijk ontstaan naar
de witte gewaden, welke de priesters op
dien dag dragen Het volk gaat in zijn
naamgeving meestal direct af op hetgeen
het ziet.
De tweede naam is overgenomen uit het
Dultsch (Gründonnerstag) en is terug te
brengen tot het gebruik in de middel
eeuwen om de boetelingen die gedurend
den vastentijd buiten de kerk gesloten
waren nu wederom toe te laten De Latijn-
sche benaming dies viridium d.i. groene
dag Zou h'eroo eveneens wtfzen omdat de
boet»"n-en d!e tot dan toe In eee«te!ltke
betekenis dood wa-en nu wederom groene
tw'i-en (virld»s> der k=-k geworden wa-en
So-rendon-serdag wi(*t on het Vlaam-
scbe gebruik dien dag witteb-ood met
mede (een drank door gisting uit honing
verkrezenl te eten en het brood hierin te
doooen of te soppen.
Te Rupelmonde bestaat nog een oude
gewoonte, waarbij de pastoor en de kerk
meesters verplicht zijn naar het stadhuis
te gaan en onder de buiten verzamelde
menigte eenige manden met Apostelbrok-
ken (stukken brood) leeg te werpen.
In Engeland bestond vroeger het gebruik,
dat de koning de voeten waschte van zoo
veel armen als hij levensjaren telde, welk
gebruik na 1754 werd vervangen door een
uitdeeling van de zoogenaamde Maundy-
penny. (De Engelsche naam voor Witte
Donderdag is n.I. Maundy Thursday).
De voetwassching heeft nog altijd plaats
door den paus bij dertien priesters. Ook
Keizer Frans Josef te Weenen hield het
gebruik in eere en Koning Alfons van
Spanje heeft zoolang hij regeerend vorst
was, deze ceremonie op Witten Donderdag
steeds vervuld.
Het kindergeloof zegt dat de klokken,
die tot Paschen zwijgen op bedevaart zijn
naar Rome en terugkeeren met de Paasch-
eieren:
Op Witten Donderdag
Gaan de klokken naar Roomen
Al over hagen en boomen
En Paaschavond komen ze thuis.
Goede Vrijdag was vanouds de groote
vastendag van den veertigdaagschen vas
ten. Alle werk moest dan rusten, vooral de
arbeid van timmerlieden en smeden ter
nagedachtenis aan s Heeren kruisiging.
Visschers zouden niet in zee steken, want
volgens het volksgeloof zou de vangst toch
niet slagen.
Een bijzondere kracht wordt op dien dag
toegekend aan bloemen en gewassen;
vruchtboomen. die dan begoten worden,
zullen veel ooft schenken en wie b.v. violier
zaait, zal dubbele bloemen krijgen. Eieren
op Goeden Vrijdag gelegd zouden bescher
men tegen den bliksem en in het zaad
koren gemengd zijn ze een voorbehoedmid
del tegen het „zwart".
In Vlaanderen werd deze dag vroeger
vooral gekenmerkt door boetprocessies In
Antwerpen b v. hield men om drie uur een
omgang over de stadsvesten en de weg
was juist zoo lang als die welke Christus
had afgelegd van het gerechtshof van
Pilatus tot op den Kalvarieberg.
Paaschzaterdag was voor de kinderen de
groote dag van het eieren-zoeken, die door
den Paaschhaas achter boomen en strui
ken zijn gelegd. Vanouds was het ei het
zinnebeeld van vruchtbaarheid en ontkie
mend leven en de Paaschhaas. dien we in
dezen tijd bij de suikerbakkers zien uit
gestald. troont, daar als overblijfsel van
deze oude symboliek.
Paschen is nu in aantocht en de lange
vasten ten einde.
De dommeldemette
De vasten is uyt.
Kyrie eleison!
Te Paschen zullen wij eieren eten,
Soo is de vasten vergeten
Kyrie eleison!
Dat zongen de kinderen vroeger langs de
deuren en hun lied werd beloond met geld
of eieren
Te Mechelen in B-abant werd de vasten
u'tzeklopt'Vast°n derult Paschen
derin!" zert Guido Gezelle De kantwerk
sters klODten od hun kussens wanneer de
Paaschk'nvv-en luidden en in Leuven en
andere steden liep de straatieuzd rond
bonzend op de deuren der huizen. In de
omstreken van Contrlch (Antwerpen)
plachten de knechts te middernacht met
De natuur steekt zich in een nieuw gewaad
en ook voor U wordt het tijd tot aanschaffing
van nieuwe kleeding over te gaan.
Waar zoudt gij Uw kleeding beter kunnen
koopen dan bij ons
Nergens vindt U dien
i eleganten pasvorm,
die moderne stoffen,
die enorme keuze in
alle maten en die solide,
onberispelijke afwerking,
voor de prijzen, die U
bij ons betaalt.
Vergelijk slechts onze
aanbiedingen in
enz. en U zult onom
wonden verklaren:
BKEESTRAAT LEIDEN
Complete Keukenuitzetten
21-DEELIG
Rood met goudbies 15.00
Grijs gewolkt 18.50
Groen met goudbies 21.
Blauw met goudbies 21.
NEDERLANDSCH FABRIKAAT I
Pakket 10-deelig 2.25
Luiwagen 0.29
Stoffer 0.17'/»
Stofblik 0.11
2 Dweilen 0.25
Spons 0.17'/»
Zeemlap 0.55
Werkemmer 0.39
Werkborstel 0.12'/»
Mattenklopper 0.18'/i
2.25
Spaden 0.85
Hark met steel0.49
Schoffel met steel 0.79
Tuinstoelen 1-80
Tuintafels 4.20
Tuinbanken 6.75
GROOTE SORTEERING
TUINPARASOLS.
SCHOENMAGAZIJN TELEFOON 2032
een bezemsteel op de deur te kloppen en
te roepen: .Pachen er in en vasten er uit".
Die het eerst geroepen had, kreeg den
volgenden dag twee of vier eieren meer
dan de anderen.
Met Paaschavond begon vroeger het ker
kelijk en het burgerlijk Jaar,, tenminste in
sommige landen De Paascheieren zijn dan
tevens als Nieuwjaarsgift te beschouwen.
In Vlaanderen en ook in Ierland stond
men met Paschen vroeg op om de zon te
zien dansen ter eere van Christus' Ver
rijzenis.
Bij Paschen hoorde ook een feestgebak,
een wittebrood, dat men Paaschbrood
noemde Een Amsterdamsche keur van
1699 bepaalt cat hef Paaschbrood moet
pchevken worden van b'oem en tarwemeel.
In Den Bosch was de Paascb-mlk bekend
dien de bakkers aan bvn beste k'anten ten
geschenke zonden T= Rop*e'a°re kent men
ook thans nog de Ai'eluiakoeken" evenals
de uitdrukking: .,'t Zit nen Alleluiakoek in
den oven, elk ne zalige Paschen".
W. 8.
