DAGBLAD - Derde Blad
Woensdag 21 Februari 1934
materie in dit ont"
*ING VAN VREEMDE
3EIDSKRACHTEN.
REPRESS AILLE-MAATREGELEN
GEVREESD.
[de memorie van antwoord aan de
I Kamer over het wetsontwerp tot
van buitenl. arbeiders zegt de
dat zij de vrees, dat de toe-
Évan de wet eventueel repressaille-
kelen van het buitenland zou kun-
Tokken, niet deelt.
igeering beschikt niet over exacte
ledige gegevens hoeveel Nederlan-
jhans nog in andere landen werk-
In 1913 werd het aantal Ne-
sche arbeiders werkzaam in Euro-
landen berekend op plm. 200.000.
Ikan dit aantal worden geraamd op
r 50.000.
[_offtcieele publicaties der Duitsche
1 kan worden afgeleid, dat het
Nederlandsche arbeiders in
Mand nog bijna 20.000 bedraagt
irbelders inbegrepen). Hiervan zijn
[schatting twee derden werkloos,
i ongeveer 4000 (gezinshoofden en
inersi voor rekening der Neder-
[be regeering worden ondersteund,
i werklooze Duitsche arbeiders in
rd wel worden ondersteund door
Msche gemeenten, wordt in
Mand een aantal Nederlandsche
fis, die lange jaren In Duitschland
J en werkloos zijn, door organen der
to overheid ondersteund.
IBelgié werken, volgens een schat-
pfkomsUg van Belgische zijde, plm.
IKederlandsche arbeiders, die in dat
Poonplaats hebben, benevens onge
il? j Nederlandsche grensarbeiders,
INederland woonachtig zijn. Van de
TJMsche arbeiders in België geves-
Jjn 4 a 5 procent werkloos,
aankrijk werkten voor ongeveer vijf
(olgens een onderzoek der Fransche
1 Plm. 7000 Nederlanders. Hoeveel
werken is niet bekend. Wel dat
rï?1 sindsdien ls teruggeloopen. De
■Hheld onder de Nederlandsche ar-
ln Frankrijk i3 thans weer toe-
ÜJJJBrtuk van de vreemde dienst-
pnoet van verschillende kanten wor-
vsien.
^ohen blijft het de aandacht trek-
tS„ L rc'7eering, dat in ons land
Lam J?01® vreemde dienstboden
lot ia S iDe m'uister rekent het
■van ie bevorderen, dat het aan-
■m.1,if! 'andsche vrouwen op de
lordt 50°r dlens1-boden allengs rui-
Kliwi'rtït ^'fstandig uitoefenen
fchalii v door vreemdelingen vormt
rS re materie dan die van dit
IKÊrvü: teSeermg kan dan ook niet
lwfc? andere categorie vormen de
man. dle optreden als musici en
mem»./ col! arbeiders die als on-
■f s„ ontreden, b.v. in het bouw-
la inrta.a e o'tvoering van grond-
Ihtcanrt. d va" te betwijfelen of
I bef k a ?an personen steeds valt
1 dit „arbeid ln loondienst",
s-t^omnkeiijk in het ontwerp
er?1?!.. te hebben het doel van
trom »?veel mogelijk te bereiken,
ath-,L ,sPreken van het verrich-
p.aJ 'n dienst van derden, al
.."t ïn „"foot van loon of andere
J ln onder* cf 'n Patura en van
ferdoo?eClingen "'n aangenomen
#or irnnpmi n tevens wetsontdui-
t Werk pn j nc en onderaanneming
»ir t.„"jl00r in di»ust stellen van
a'gemeene toepassing
dsrSt11 voorkomen.
J S algemeene I
fnt, giATj^chen, naar de regee-
('ilvbeid 'n Reva' van besliste
-R zii „moeen worden overee-
Ren ei o°r, overheid en bedriifs-
[fseti werkzaamheden met zich
Biet i„
."Poov i- bedoeling om het
kheoer, toepassing te brengen
"'t jl/'ft met de binnenvaart,
bet niet bedoeling
der regeering, in de tegenwoordige om
standigheden voor dezen tak een vergun
ningsstelsel ex art. 2 in net leven te roe
pen, maar de omstandigheden zouden
kunnen veranderen en daartoe dwingen.
Bij nota van wijziging stelt de regee
ring voor de redactie van art. 2 eerste lid,
zoodanig samen te stellen, dat duidelijk
u'tkomt, dat een verbod tot het verrichten
van bij K.B. aan te wllzen arbeid, kan
worden uitgevaardigd. Daardoor kan het
vierde lid vervallen.
Voorts komt het de regeering raadzaam
voor in te gaan op het denkbeeld van
eenige leden tot opneming van een bepa
ling in het ontwerp, krachtens welke de
bevoegdheid ontgaat de wet in te trekken,
wanneer de huidige omstandigheden ver
anderd zijn.
DE ACTIE IN T STUCADOORSBEDRIJF.
Overeenstemming met den
R.-E. Stucadoorspatroonsbond verkregen.
Zooals reeds in den loop der vorige week
werd medegedeeld, waren de onderhande
lingen over de vernieuwing van het lan-
deliik contract voor het Stucadoorsbedrijf
mislukt. Er waren slechts 3 verschilpun
ten overgebleven, waarover overeenstem
ming niet mogelijk bleek.
Door den R.-K. Stucadoorspatroonsbond
was nu het initiat'ef voor een nieuwe be
spreking met de besturen der arbeiders
organisaties genomen, en in een te Utrecht
gehouden conferentie is volledige over
eenstemming tusschen deze organisaties
verkregen.
Overeengekomen is, het compromis van
18 Januari 1934 te aanvaarden, met dien
verstande, dat in Haarlem terzake van
artikel 20 overleg geDleegd wordt.
Voor Rotterdam zal over de arbeids
voorwaarden met de plaatselijke na troon s_
tronnsvereenfging „Rotterdam en Omstre
ken" overleg gepleegd worden. Wordt geen
overeenstemming ln deze n'aatsen ver
kregen, dan zullen de geschillen in deze
plaatsen aan arbitrage worden onder
worpen.
De leden van ,.St. Antonius" zullen in
Rotterdam tHdens dit overleg geen and°re
arbeidsvoorwaarden invoeren dan die,
wpike vóór het compromis van 18 Januari
go'den.
Het overleg, in de beide eerste a"nea's
bedoeld, zal vóór of op 15 Maart 1934 ge-
emdigd moeten ziin.
De overeenkomst eaat in on 19 Februari
1934 en pmrtiet 1 Anril 1935, 0"'"»,*ing
kan geseb'ed=n voor 31 December 1934.
Hieruit hlllkt derhalve, dat d» Ned. Stn-
cadoorsnatrnonsbond geen part" bi) de
overeenkomst. geworden is. t»rwiil de ar-
ba'dersorganisafirs nu den nppht hebben,
de overeenkomst bij de leden van den ge
noemden bond en andere stucadoorspa-
troons door te voeren.
DE BEGRAFENIS VAN KONING ALBERT.
Uitzending door de A.V.R.O.
De A.V.R.O. heeft In overleg met de Bel
gische Omroeporganisaties er voor zorg
gedragen, dat de plechtigheden morgen,
ter gelegenheid van de begrafenis van het
stoffelijk overschot van Koning Albert van
België, ook ln Nederland zullen worden
uitgezonden.
Morgenochtend omstreeks 10 uur zal
een ooggetuigeversiag worden gegeven van
de lijkstoet door den omroeper van
Vlaamsch-Brussel. Om 11 uur v.m. wordt de
Saint Gudule ln Brussel aangesloten voor
het uitzenden van den uleehtlgen uitvaart
dienst. Om 1 uur 's middags wordt de aan
komst geschetst bii den Koninklijken graf
kelder te Laeken. Het einde der uitzending
ls om 1.30 uur des middaes. Op een nader
aan te kondigen ttidstio op den begrafenis
dag zal de A.V R.O. uit eerbied voor het
overleden staatshoofd zwijgen.
DE SOC. DEM. WETHOUDERS TE
ZAANDAM.
De afdeeling Zaandam der S.D.A.P. heeft
naar het „Volk" meldt, met zeer groot»
meerderheid van stemmen besloten tot
handhaving van de sociaal-democratische
wethouders.
ZEISS-PLANETARIUM
GEOPEND.
IN HET GEBOUW VAN DE
„HAAGSCHE COURANT'.
De heer A. W. Sijthoff benoemd tot
Officier in de Orde van Oranje Nassan.
Onder groote belangstelling van auto
riteiten, astronomen, vertegenwoordigers
van verschillende instellingen en colleges
ls gistermiddag het Zeiss-planetarlum van
de HaagscheCourant ln het gebouw aan
de Groote Marktstraat hoek Wagenstraat
te Den Haag officieel geopend.
Daarbij waren aanwezig: Z.K.H. Prins
Hendrik, de minister van Binnenlandsche
Zaken. mr. J. A. de Wilde, de directeur-
generaal van Onderwijs. Kunsten en We-
tenschaonen. Drof mr. Van Poelje, de bur
gemeester van 's Gravenhage, jhr. mr. dr.
L. H, N. Bosch ridder van Rosenthal, de
gemeentesecretaris mr. dr. J. J. Boasson,
prof. dr. W de Sitter, directeur van de
sterrewacht te Leiden, terwijl verder tot
de genoodigden behoorden: schout bij
nacht De Graaff, chef van den marinestaf,
ce Duitsche zaakgelastigde dr. Boetze, pro
fessor R. Casimir, dr. Renkema inspecteur
der gymnasia, drs. J. van Andel, inspecteur
der lycea. dr. van Lohulzen, voorzitter van
de vereenlging voor Weer- en Sterrekunde.
Baron Krayenhoff. voorzitter van de
Nederlandsche Vereemging voor Vreemde
lingenverkeer. J. W. Henny, voorzitter van
De Nederlandsche Dagbladpers, de heer D.
Hans, voorzitter van den Nederlandsehen
Journalistenkring. Mej. E. Belinfante,
secretaresse van de Haazsche Journallsten-
vereenlging, prof. dr J, Kraus. de chef van
den Regeeringspersdienst de heer A. J.
L'evegoed, de heer Pater, perschef van het
Hoofdbestuur der P. T. en T. ds. Pattlst,
Rijksinspecteur van het Lager Onderwijs,
oud-wethouder dr. W. W. v. d. Meulen, dr,
C. v. d. Berg. chef van de afdeeling Onder
wijs ter Gemeentesecretarie, prof. dr.
Hertzsorung, hoogleeraar te Lelden, mr.
dr. Frederiks, secretaris-generaal van het
Departement van Binnenlandsche Zaken,
dr. J. Woltjer, observator en dr. J. H. van
Oord. conservator aan de Leldsche Sterre
wacht, dr. J. v d. Bilt. conservator aan de
Utrechtsche Universiteit, de Haagsche wet
houders prof. v. d. Bilt en de heer Snoecï
Henkemans. de gouverneur der Residentie,
generaal Röell. de directeur van het Ge-
meentelilk Museum voor het Onderwils. dr.
Van Wijk, verschillende leden van Gede
puteerde Staten en vele andere belang
stellenden.
Een schat van bloemen prijkte in de om
geving van het planetarium.
Nadat de heer A. W. Sljthoff, directeur
van de Haagsche Courant, de geschiedenis
had geschetst van de totstandkoming van
het planetarium, dat zijn ontstaan dankt
aan de gedachte om t«r gelegenheid van
het 50-Jarlg bestaan van de Haagsche
Courant voor Den Haag een blijvend cul
tuur-monument te stichten, nam minister
De Wilde het woord.
Het is mij. zelde spr„ een aangename
taak u geluk te wenschen namens de
regeering, nu het werk, dat zoo langen
tijd is voorbereid, is voltooid en het Pla
netarium als loot van de Haagsche Cou
rant, heden wordt geopend. De Sterre
kunde is een wetenschap, die zich beweegt
ln de hoogere regionen. Het Planetarium
kan een bron openen van genot, van hoo
gere orde. Het groote gebouw in de Wagen
straat getuigt van willen en kunnen van
den stichter, wijlen uw vader. U voegt daar
een sieraad, een juweel van blijvende
waarde aan toe. Spr. verheugde zich er
over den heer Sllthoff te kunnen mede-
deeien. dat het H.M. de Koningin heeft
behaagd hem op voordracht van den mi
nister van onderwijs, kunsten en weten
schappen te benoemen tot officier ln de
orde van Oranje Nassau (applaus). Per-
soonlitk was het spreker aangenaam den
heer Stithoff het eereteeken van de onder
scheiding op de borst te mogen hechten.
De burgemeester van 's Gravenhave. jhr.
mr. dr. L. H. N. Bosch ridder van Rosen
thal deelde vervolgens mede, dat Den Haag
niet achter w'lde bliiven. Namens gemeen
tebestuur en burgerij bood hij de medaille
voor wetenschap en kunst aan
Nadat nog het woord was gevoerd door
prof. van Poelje namens den minister van
onderwijs, prof. W. de Sitter, namens de
Nederlandsche astronomische wetenschap
en den heer J. W. Henny, namens de
Nederlandsche Dagbladpers, gaf de heez
Franz Fieseler, vertegenwoordiger der fir
ma Cari Zeiss te Jena een uiteenzetting
van de verschillende planetaria en van
net Zeiss-pianetarium In het bijzonder.
Hij deelde daarbij mede, dat het Haagsche
planetarium wat uiterlijk en prestaties
betreft een verbetering is van het planeta
rium in het Duitsche Museum te München,
dat oorspronkelijk ais model was gekozen.
Hierna werd door drs. J. J. Ralmond Jr.
een zeer interessante demonstratie met het
planetarium gegeven. Na afloop werd in
een der zalen van het gebouw der Haag
sche Courant de thee gebruikt.
DR. J. TH. OUDEMANS t.
De bekende entomoloog overleden.
Gisteren is op de Schovenhorst te Putte
de bekende entomoloog dr. J. Th. Oude
mans in den ouderdom van 71 jaar over
leden.
Dr. Oudemans, zoon van den bekenden
botanicus, prof. C. A. J. A. Oudemans, pro
moveerde te Amsterdam tot doctor ln de
byoiogie op een proefschrift over de ken
nis van de Thytanlra en Coliembola.
In 1899 werd een antwoord van zijn
hand op een prijsvraag door de Hoiland-
sche Maatschappij der Wetenschap uitge
schreven, bekroond.
Dr. Oudemans was een van de oprich
ters van de Vereenlging voor Behoud van
Natuurmonumenten en haar eerste voor
zitter, hetgeen hU tot 1927 is gebleven.
Beroemd Is het pinetum op het landgoed
te Putte, een door hem aanzienlijk uit
gebreide verzameling van kegeldragende
gewassen. In 1900 kwam van de hand
van dr. Oudemans het voortreffelijke
handboek „De Nederlandsche insecten",
dat ook buiten onze landsgrenzen zeer
gewaardeerd is. Op ongeveer 40-Jarigen
leeftijd trad dr. Oudemans als conservator
der Zoölogische Musea te Amsterdam af,
na tevoren prof. Max. Weber te hebben
gediend als assistent terwijl hij ook eenl-
gen tijd privaat-docent geweest is aan dt
Amsterdamsche Universiteit. In November
1932 werd de thans overledene met zijn
70-sten verjaardag gehuldigd. Zijn oude
vrienden hebben hem toen een huldebliik
aangeboden, dat bestond in de uitgifte
van een feestnummer van het tijdschrift
voor .Entomologie". Deze uitgave stona
onder auspiciën van den redacteur van
genoemd tijdschrift en geschiedde op ini
tiatief van de Nederlandsche Entomologi
sche Vereeniging, met medewerking van
de voorzitters, respectievelijk directeuren
van de Nederlandsche Dierkundige Ver
eenlging, het Zoölogisch Museum te Am
sterdam, het Koninklijk Zoölogisch Ge
nootschap „Natura Artis Magistra", de
Vereèniging tot Behoud van Natuurmonu.
menten, den Plantenziektenkundigen
D'enst en vele andere.
Bovendien werd hem toen aangeboden
een album met 199 handteekentngen van
hen, die de uitgifte in financieel opzicht
hadden mogelijk gemaakt.
Op Zaterdag a s. 24 Februari te 1 uur
zal de teraardebestelling te Putte plaats
hebben.
UNIE VAN WERKGEVERS IN DE
NEDERLANDSCHE SCHOENINDUSTRIE
Te 's-Hertogenbosch had de oprich
tingsvergadering plaats van de vereenl
ging „Unie van Werkgevers ln de Neder
landsche Schoenindustrie".
In het voorlooplg bestuur hebben zit
ting genomen de heeren H. van Wijck,
Directeur N.V. Schoenfabriek Wellen en
Co. te Nijmegen, voorz., G. van de Rhoer
directeur der Fa. v. d. Rhoer. Frank en
Co te Rotterdam, onder-voorzitter, IL
Otten directeur der N.V. Wotana Schoen
fabriek te Nijmegen, secretaris, P. Prince
directeur der N.V. Schoenfabriek ,,'t
Zuiden" te Tilburg, penningmeester, C
de Rooy, directeur der N.V. Schoenfa
briek „Sport" te Waalwijk, Lid.
Aan het bestuur werd als waarnemend
secretaris, toegevoegd Mr. W. H. Meuwis-
sen te Nijmegen. Het secretariaat ls ge
vestigd te Nijmegen, in de Betouw-
straat 28a.
WEER-AFDEELING EN DER N.S.B,
Vragen van den heer Polak.
De volgende vragen van den heer Polak
zijn medegedeeld aan den minister van.
Justitie:
Is bet Zijne Excellentie den minister van
Justitie bekend, dat de Natlonaal-Socialls-
tlsehe Beweging, algemeen leider de heer
ir. A. A. Mussert, Weer-Afdeelingen en
Weer-Opleldtngen in het leven heeft ge
roepen?
Zoo ja. is het ZE. dan verder bekend, dat
in het weekblad Oorlog of Vrede van 17
Februari 1934 afgedrukt ls een uittreksel
uit de voorschriften, die gezegde algemeene
leider der N.S.B. betreffende deze WA. en
W.O. heeft uitgevaardigd en heeft Z.E.
daar aan zijn aandacht gewijd?
Zoo ja. is ZJE. dan niet van meening, dat
de NSB. bezig ls een particuliere leger
macht te organlseeren, van gelijken aard
als de 8.A. in Duitschland en met gelijke
oogmerken, zooals trouwens ln De Daad,
een van de plaatselijke N.S.B.-bladen, dezer
dagen openlijk werd erkend?
Indien Z.E. van oordeel ls. dat de NS B.
inderdaad doende is een particuliere leger
macht te orzanlseeren, acht Z.E. dit alsdan
olrbaar wettig geoorloofd en bevorderlijk
voor orde en rust?
Zoo ja, wil z.E. dan mededeelen op wel
ke gronden hij deze meening is toegedaan?
Zoo neen, wil Z.E. dan mededeelen, of hij
maatregelen zal nemen en zoo Ja. welke,
om een einde te maken aan de pa-ticu!lere
mirtaire organisatie van den heer ir. A.
A. Mussert?
HET CONFLICT IN DE KLEEDING-
INDUSTRIE.
Men schrijft ons namens de Samenwer
kende Bonden in de Kledingindustrie:
Gistermiddag vond een conferentie plaats
tusschen de werkgevers- en werknemers
bonden in het Kleedingbedrijf. inzake de
maat-confectlezaken. Door de werkgevers
vertegenwoordigers werden eenige wijzigin
gen in hun voorstel betreffende het z.g.
„crisis costuum" en het voorstel tot uur-
loonverlagtng (der andere series) gebracht.
De vertegenwoordigers der werknemers
bonden zegden toe, spoedig hierop het ant
woord van hunne bonden mede te zullen
deelen. Giste-en vond ln het Maatbedrijf
een conferentie plaats, de tak van bedrijf,
waar thans uitsluiting en staking ls. De
onderhandelingen worden hedenmiddag
voortgezet.
DE NIEUWE ZOMERDIENSTREGELING
DER NED. SPOORWEGEN.
Naar wij vernemen zal de nieuwe zomet-
d'.enstregeling der Ned. Spoorwegen door
de electriflcatle naar Dordrecht en de in
voering van de Diesel Elec. tracks belang
rijk afwijken van de vorige d'enstreveiln-
een. wat ook den dienst tu"cben Amster
damLelden—Den Haag—Rott-rdam en
Lelden—Utrecht zuPen beïnvloeden. Ook ln
het Noorden en Zuiden van ons land zul
len be'angrllke wli-lvlogen o'aats hebben.
Door de veranderde d,enst'-ge"ng zullen
ook cïe aanslu't'neen veranderen.
In het a'^meen wo-dt het verkeer vlug
ger en komen nieuwe aansluitingen tot
stand.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Bij K.B. ts benoemd tut notaris te
Hulst N M. J. H. Pijls, candidaat-nota-
rls te Hontenlsse.
Met 1 Maart is benoemd tot vloot-
aalmoezenier in vasten dienst kapelaan
H. J. Bangert te Amsterdam.
Met 15 Maart ls de luitenant ter zêe
le klasse J W. TermUtelen eervol ontheven
van zijn betrekking als adjudant van den
Prins en ls als zoodanig benoemd de lulte
nant ter zee le klasse J. Callenfels.