Jaargang
MAANDAG 12 FEBRUARI 1934
No. 22668
felEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN
Ots. F®1 re8^ yooz advertentiën uit Lelden en plaatsen
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
re advertentlën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiën
„oitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
een maximum aantal woorden van 30.
iSSo volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
ven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer* voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT#
Voor Lelden per I maanden f.2.36: per weelc I.0.1J
Buiten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „(Ui
Franco per post 1.2.35 portokosten.
ummer bestaat uit VIER bladen
EERSTE BLAD.
meester en Wethouders van Leiden
weten, dat door den Raad dier ge
in zijn vergadering van den 19en
1933, ls vastgesteld de volgende
ng:
VERORDENING
op de Winkelsluiting.
Artikel 1.
reemeester en Wethouders zijn be-
|aan den houder van een fruitwinkel,
j in de onmiddellijke nabijheid van
lekeninrichting, vergunning te ver-
j om zijn winkel des Zondags, uit-
jid voor den verkoop van fruit, voor
_bliek geopend te hebben van een
Uur vóór den aanvang van den be-
|jd van de ziekeninrichting tot aan
nde daarvan.
aanzien van de winkels, waarvoor
ferguiuüng, als bedoeld in het eerste
a kracht is, is het bepaalde in artikel
[7 onder c in verband met artikel 2
1 a. van de Winkelsluitingswet niet
jepasslng.
Artikel 2.
I afwijking van het bepaalde in ar-
3 onder b. en in artikel 4 lid 3 en 4 in
(ld .-net lid 2 onder a. van de Winkel-
igswet is het geoorloofd een winkel
door Burgemeester en Wethouders
1 wijzen dag, waarop het 3-October-
wordt gevierd, voor het publiek ge-
te hebben tot een door genoemd
te bepalen sluitingsuur, mits de
tyj door het college gestelde voorwaar-
ptden in acht genomen.
Artikel 3.
Ifcpaalde in artikel 2 onder a. en b.
I winkelsluitingswet is niet van toe-
ten aanzien van water- en vuur-
van 3 tot 5 uur des voonniddags,
[uitsluitend voor zoover betreft den
i en de aflevering van water en
Artikel 4.
I afwijking van het bepaalde in ar
il lid 3 van de Winkelsluitingswet ls
Trboden des Zondags, op Hemel-
1ag, alsmede, voorzoover deze dagen
een Zondag vallen, op 1 Januari
[December melk of room aan de wo-
of inrichtingen der verbruikers te
of uit een melkwinkel of het
Sbehoorende winkelhuis ter afleve-
i het publiek uit te zenden.
^bepaling van het vorige lid is niet
aepassing, voorzoover betreft bezor-
|of aflevering van melk of room aan
^inrichtingen, gestichten en bakke-
rgemeester en Wethouders zijn be-
1 op grond van bijzondere omstandig-
P van het verbod in het eerste lid
iene of bijzondere ontheffing te
kien.
Artikel 5.
N' afwijking van het bepaalde in ar-
[8 I'd 1 onder a. van de Winkelslui-
^»et zijn Burgemeester en Wethouders
"i vergunning te verleenen voor het
gnmet en het verkoopen en te koop
JMden van bloemen op Zondag op of
I ™?r "et openbare verkeer openstaan-
pna. en waterwegen:
l~.do onmiddellijke nabijheid van zie-
■.SS» ™Sen en begraafplaatsen van
L r;1 uar vóór de openstelling daarvan
Tin ri06 to.t' aan de sluiting daarvoor;
kv onmiddellijke nabijheid van voor
tar,„ bestemde toegangen tot en
P van stations van 9 uur des
vaags tot 6 uur des namiddags.
Artikel 6.
artikel 2 bedoelden dag is,
lid van heb bepaalde in artikel
IE- onder b. en c. van de Winkel-
Id S j venten, verkoopen en te
K ïï™tllei1 op of aan voor het open-
Ren ™,Kr oPonstaande land- en water-
■H-i Ik n vóór 5 uur des voor-
J,na het overeenkomstig artikel
no sluitingsuur voor de winkels.
CHR. HISTORISCHE KAMERKRING
LEIDEN.
De heer Jac. Wilbrink voorzitter.
Het Bestuur van de Chr. Historische
Kamerkringvereeniging „Leiden", heeft
in haar 1.1. gehouden bestuursvergade
ring in de ontstane vacature door het
overlijden van Mr. Dr. N. G. Veldhoen,
tot zijn voorzitter aangewezen den heer
Jac. Wilbrink alhier. De heer Wilbrink
die tijdens de ziekte van Ds. Veldhoen
waarn.-voorz. was, heeft deze benoeming
aanvaard.
De jaarvergadering van de kamerkring
vereeniging zal D.V. worden gehouden op
Woensdag 28 Februari a.s. des n.m. te
vier uur in de kleine Stadsgehoorzaal te
Leiden. Op deze huishoudelijke vergade
ring komen aan de orde jaarverslagen
van secretaris en penningmeester. Be
stuursverkiezing. Aftredend zijn de H.H.
K. Tanis te Lisse, J. van der Endt te
Gouda en J. J. van Wijk te Berkel en
Roodenrijs. Tevens zal worden voorzien
in de vacature Ds. Veldhoen.
Te 7 uur des avonds zal eveneens in de
gehoorzaal een gemeenschappelijke kof
fietafel worden gehouden.
Te acht uur wordt een groote Open
bare Propaganda vergadering belegd in
de Stadsgehoorzaal. Als sprekers zullen
hierbij optreden de 2e kamerleden Mej.
Mr. C. Frida Katz met een nader aan le
kondigen onderwerp en de heer J. Bak
ker met het onderwerp „Nieuwe drang".
Het mandoline gezelschap „Kunst en
Genoegen" zal hierbij zijn zeer gewaar
deerde medewerking verleenen.
MILITARIA.
De fourier J. van den Berg van het 6e
Regiment-Veldartillerie is met ingang van
heden bevorderd tot opperwachtmeester
administrateur.
De le luitenant E. Stoorvogel van 6
R.V.A. keert 17 Febr. a.s. van zijn deta-
LIBERALE STAATSPARTIJ
DE VRIJHEIDSBOND.
cheering te Utrecht terug in het garnizoen.
De wachtmeester J. Rietveld van 7 R.V.A. I
is met ingang van heden geplaatst bij het
6e Regiment Veldart. alhier.
Artikel 7.
Burgemeester en Wethouders zijn be
voegd aan door hen krachtens deze ver
ordening verleende vergunningen of ont
heffingen voorwaarden te verbinden.
Handelen zonder inachtneming van of in
strijd met zoodanige voorschriften wordt
gelijk gesteld met handelen zonder ver
gunning of ontheffing.
Een door Burgemeester en Wethouders
verleende vergunning kan te allen tijde
door hun college worden ingetrokken.
Van de door Burgemeester en Wethou
ders verleende ontheffingen wordt door dit
college openbare kennisgeving gedaan.
Artikel 8.
Onder „winkel" en „winkelhuis" wordt
in deze verordening verstaan hetgeen om
schreven is in artikel 1 van de Winkel
sluitingswet.
Onder „Winkelsluitingswet" wordt ver
staan de Winkelsluitingswet (Staatsblad
1930, No. 460).
Artikel 9.
Deze verordening treedt in werking op
een nader door Burgemeester en Wethou
ders te bepalen tijdstip.
Vastgesteld door den Gemeenteraad van
Leiden, in zijn openbare vergadering van
den 19en December 1933.
De Burgemeester,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
De Secretaris,
VAN STRIJEN.
Zijnde deze verordening goedgekeurd bij
Koninklijk Besluit van den 2en Februari
1934, No. 32.
En is hiervan afkondiging geschied,
waar het behoort, den 12en Februari 1934.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRYEN, Secretaris.
5904
«5 „o...
bedoel je dat!" Lou Bandy met Ciajrette Hammé (links)
eg .wtesJe Bouwmeester .(rgchtsj,
Jaarlijksche vergadering van de centrale
kiesvereeninging in den kieskring Leiden
Onder voorzitterschap van den heer C.
G. Roos heeft de centrale kiesvereeniglng
van den Vrijheidsbond in den kieskring
Leiden Zaterdag te Gouda haar jaarlijk
sche algemeene vergadering gehouden.
De bijeenkomst, waarin 19 afdeelingen
vertegenwoordigd waren was zeer druk
bezocht.
In zijn openingswoord zeide de heer
Roos, dat de resultaten van de verkiezin
gen voor den Vrijheidsbond niet in alle
opzichten bevredigend zijn geweest. In
den kieskring Leiden was er verlies van
stemmen aan den plattelandersbond en
aan nationaal herstel. De organisatie
van de partij is evenwel voldoende ge
bleken. aan de versteviging wordt druk
gewerkt.
Den tijd hebben de liberale thans niet
mee, er is veel misvatting, temidden
waarvan men het velen niet kwalijk kan
nemen, indien zij het hoofd en den weg
kwijtraken. Verwarring van de begrijpen
kracht en geweldenarij komt helaas veel
voor. Er is misbruik van nationale ge
voelens te constateeren, wat leidt tot ge
vaarlijke zelfoverschatting en tot bezoe
deling van het „Oranje Boven".
In ons nationaal politiek leven is er
een toenemend streven tot het vragen
van steun aan de overheid. Ten slotte
beteekent steun evenwel dwang, en de
teleurstelling leidt dan tot nieuwe nog
gevaarlijker maatregelen. Het standpunt
van de liberalen tegenover de regeering
is, zooveel mogelijk te steunen, en tevens
te vertrouwen, dat de regeering zal uit
blinken door wijsheid en kracht. Een slap
gezag is een onverstandig gezag, dat het
volk ongelukkig maakt. De heer Roos
zeide te vertrouwen, dat krachtige lei
ding ons volk door de crisis heen zal
helpen, en dat arbeiden in vrijheid tot
nieuwe welvaart zal voeren.
Het jaarverslag over 1933 werd vervol
gens vastgesteld. Mondeling werd nog
meegedeeld, dat dank zij de activiteit
van den Bond van Jonge Liberalen in
Alphen aan den Rijn een afdeeling der
partij is gesticht.
De secretaris, de heer J. Beijn, maakte
vervolgens enige opmerkingen over den
gang van zaken in iedere afdeeling der
partij uit het district afzonderlijk. Resu-
meerend constateerde de secretaris, dat
men over de organisatie van de partij te
vreden kan zijn. De financieele positie
van de vereeniging is goed; er is een
batig saldo van f. 621.35.
De heer Roos, de besprekingen over de
nieuwe organisatie van de propaganda
inleidend, betoogde, dat in alle kieskrin
gen een propagandaleider zal worden be
noemd. Bovendien moet er naar ge
streefd worden, de beschikking te ver
krijgen over kleine propaganda comité's.
Veel meer dan tot dusverre moet de
kracht van de partij gezocht worden in
hechte organisatie.
De voorzitter van den Vrijheidsbond
mr. Wendelaar hield daarna een korte
rede, waarna er gelegenheid was, om
met den nieuwen partijleider kennis te
maken.
o
OBEDOEL JE DAT?
AFSCHEID Dr. P. D. TJALSMA.
Een indrukwekkende ure.
Een geslaagde revue.
Dat een revue geen aaneengeschakeld
verhaal meer is, doch een va-et-vient van
allerlei scènes, we zijn er aan gewoon ge
raakt. In de jongste revue, die te Leiden
is gebracht, zit heelemaal geen verband
meer, volgen de diverse tafreelen elkaar in
allerbontste mengeling op, doch wat hin
dert het? Als de tafereelen op zich zelf
maar geslaagd mogen heeten! En in
doorsnee zijn ze dat! „O.bedoel je dat"
is bijkans een doorloopend lachsucces.
Voortdurend wordt er op de lachzenuwen
gewerkt en de lachpastilles doen het wat
goed! Er zijn aardige vondsten bij en het
publiek wordt herhaaldelijk in de opvoe
ring betrokken en tot medeleven aangezet.
Het is Lou Bandy toevertrouwd om op te
treden als de conferencier-komiek, goed
bijgestaan door Wiesje Bouwmeester, die
talent blijkt te bezitten voor de vis comica,
die in dit genre eerste eisch is, door Clai-
rette Hammé, Willy Walden en Frans
Bogaarts. Zij maken tal van scènes tot
ware lach-salvo's. Lou Bandy krijgt daar
nevens volop gelegenheid om eenige
„Schlagers" te zingen als het lied, waaraan
de revue zijn naam ontleent, „Ik wou dat
ik een vogel was" en „Je kunt je hartje
toch maar eenmaal schenken", alle drie
liederen, die reeds burgerrecht hebben
verkregen door de radio.
Natuurlijk ontbreekt de dans niet. De
12 Whirlwindgirls geven een reeks pittige
dansnummers en naast hen staat het
danspaar Mado en Chainof, dat inderdaad
phenomenaal werk verricht, vooral Mado.
Dit is acrobatiek van prachtig gehalte.
Voor de zang zorgen Beppy Rameau en
Jean du Bela naar behooren en ook de
aankleeding. hoewel niet zoo overdadig
luxueus als vroegere revues wel eens
brachten, mag er toch alleszins zijn.
Neem b.v. de finale „Mensch en Machine",
„Sterren en Planeten" en tenslotte „Het
goud van alle landen", een lust voor 't oog.
De eerstgenoemde heeft bovendien nog een
diepere beteekenis, waarvan de uitbeelding
geprezen dient te worden.
Ai met al een revue, die er ingaat als
gesneden koek en gisteravond in een uit
verkochte Stadszaal groote waardeering
heeft gevonden. Gelachen, dat er is
ïanavond volgt nog een opvoering!
Dr. Tjalsraa.
Heeft de kerkelijke gemeente j.l. Vrij
dagavond op hartelijke wijze afscheid ge
nomen van haar voorganger, gistermorgen
heeft dr. P. D. Tjalsma dit, na een vijf
jarig verblijf alhier, wederkeerig gedaan.
Het stemmige kerkgebouw was voor
deze gelegenheid tot op de laatste plaats
bezet.
Nadat Lied 225 1 en 2 was gezongen
en dr. Tjalsma eenige gedeelten onder
scheidenlijk uit Jesaya 40, Efez. 6 en 1
Petr. 3 gelezen had, ving de scheidende
leeraar zijn prediking aan met een per
soonlijk v/oord van dankbaarheid voor
alles wat hij in de vijf jaren van zijn
arbeid te Leiden mocht ontvangen.
Daarna, het persoonlijke loslatend,
wilde hij nog eenmaal afsteken naar de
diepte en spreken van wat in alle wisse
lingen vergankelijkheid blijft omdat het
van God komt.
Aan de hand van Jesaja 40 8 „Het
gras verdort, de bloem verwelkt, maar
Gods Woord houdt stand in eeuwigheid",
sprak hü over de melodie, die door heel
zijn prediking had geklonken: verganke
lijkheid - eeuwigheid, menschelijke klein
heid en zonde - Gods trouw en liefde.
Als menschen, kleine, gebrekkige men-
schen weten wij van het vergankelijke
aller dingen. Maar als menschen van
dezen tijd, die zooveel vastheden wankel
maakt, weten wij hiervan wel in het bij—
I zonder. „Wat blijft, wat houden wij vast
I in onze dagen?" dat is de vraag, waar-
I mede zoovelen onzer strijden.
„Maar Gods Woord houdt stand in
eeuwigheid!" Dat is de groote vertroosting
bij alle verlies, de vastheid in alle wan
keling.
Spr. vraagt dan aan zijn gemeente of
zij niet, bij alle persoonlijke moeilijkheden
en smartelijkheden, die vastheid en kracht
van Gods Woord heeft ervaren. Hij dankt
God van dat Woord de tolk te hebben
mogen zijn.
Dr. Tjalsma vraaagt voorts of de kin
deren van dezen tijd, bij al wat valt en
breekt, bij alle problemen, die de tijd geeft
toch niet iets van de sterkte en leiding
van dat Woord hebben ontvangen.
Moderne prediking is niet zooals
soms volkomen verkeerd wordt gemeend
verdrinken in de problematiek van den
tijd. zij is integendeel, midden in alle
vragen van leven en wereld, getuige van
God en Zijn levend, opheffend en Licht
brengend Woord.
Vrijzinnige potestanten zijn geen twij
felaars, geen menschen, die over God en
Christus alleen kunnen spreken op die
toon van het verlangen; vrijzinnig pro
testanten zijn integendeel menschen, die
bezitten midden in al wat voorbij gaat
Gods vastheid, het licht van Christus.
Christus: in Hem komt Gods Woord tot
ons. Hij is er de openbaring van, gisteren
en heden en morgen. Ziet naar Hem, laat
Zijn geest uw geest doortrillen, Zijn leven
uw leven doorstralen, Zijn kruis uw leed
heiligen, en hoort naar Hem en Zijn
Woord, dat u spreekt van dienst, van
liefde, van overgave en van belofte, dan
staat gij, wat u ook overkomt, veilig in
dit leven.
Met de vraag van den ouden monnik:
„O Heer, wat is mijn vertrouwen in dit
leven?" en het antwoord op die vraag:
„Zijt Gij het niet, mijn Heer en God?"
eindigde spr. zijn prediking.
Na de preek richtte dr. Tjalsma zich
achtereenvolgens tot de gemeente, die
spr. op het hart bond een gemeente te
blijven, dwz. een gemeenschap; tot zijn
tijdelijken opvolger, ds. Eldering; het be
stuur, waarin hij zoo voortreffelijk had
samengewerkt; tot prof Heering. die we
gens een lichte ongesteldheid niet aan
wezig kon zijn en wien hij Gods kracht
toebad om, onder goed en kwaad gerucht,
den Christenstrijd te strijden, die hem
was opgelegd van Hooger Hand; tot zijn
catechisanten, leden van de kringen, het
bestuur van „Gemeenteleven", collectan
ten. organist en kosterspaar; tot den
wijden kring van buitenstaanders, die hij
vanuit alle richtingen had mogen trekken
en ten slotte tot zijn leermeester prof.
Knappert.
Na het uitspreken van den zegen werd
dr. Tjalsma toegezongen Lied 242 3,
waarna de gemeente, diep onder den in
druk en gevoelende het gemis, het kerk
gebouw verliet.
Vermelden wij nog, dat vanaf heden in
den boekhandel de afschetdspredikatie
yerkrijgbaar is.
BINNENLAND.
Afscheid van dr. P. D. Tjalsma ais Rem.
Gcref. Predikant tc Leiden. (Stadsnieuws,
le Blad).
Bisschoppelijk schrijven tegen fascisme
en nationaal socialisme. (3e Blad),
Belasting op radio-toestellen in voor
bereiding. (Binnenland, 3e Blad).
Dreigend conflict in dc klecdingindustrie
(Binnenland, 3e Blad).
Plannen van fortificatie bij Muiden
gestolen; huiszoeking te Weesp. (Laatste
Berichten, le Blad).
BUITENLAND.
Heden 24 uur-staking in Frankrijk.
(Buitenl. 2e Blad en Tel. le Blad).
Oostenrijk voor belangrijke beslissingen.
Actie der socialisten. Hevige onlusten be
gonnen. (Buitenl. 2e Blad en Tel. le Blad)
De toestand in het Verre Oosten. (Bui
tenland, 2e Blad).
FILMOCHTEND INST. v. ARB.
ONTWIKKELING.
„Ik heb een mensch gedood".
De filmochtenden, welke de afd. Leiden
van het I. v. A. O. voor hare leden organi
seert, ondervinden een nog immer stijgen
de belangstelling. Voor de bijeenkomst
van gistermorgen waren reeds eenige da
gen tevoren alle toegangskaarten uitver
kocht. wel een bewijs, hoezeer deze
ochtenden gewaardeerd worden.
De keus der film was voor dezen morgen
dan ook een zeer gelukkige; vertoond werd
namelijk „Ik heb een mensch gedood!"
naar het werk van Maurice Rostand.
De geniale regisseur Ernst Lubitsch
heeft dit anti-oorlogswerk ingezet met een
bijna volmaakte proloog en wei de herden
king van den wapenstilstand ln een der
Panjsehe kerken.
Knielende gestalten, waarvan velen ver
sierd met oorlogsmedailles wonen daar op
11 November 1919 den kerkdienst bij. Als
de godsdienstoefening ten einde ls. blijft
één bezoeker achter. De geestelijke merkt
hem op en vraagt wat hem hindert. Dan
volgt de aangrijpende biecht van den jon
gen Franschen kunstenaar, die aan het
front 'n jongen Duitscher doodde.
De ontroerende treurmuziek van Beet
hoven's „Eroïca" begeleidt op treffende
wijze het droeve verhaal van den jongen
Franschman
De gedachte, dat hij 'n mensch gedood
heeft, even onschuldig aan de vreeselljke
slachting als hijzelf, laat hem geen mi
nuut meer met rust.
Hij besluit, om naar de ouders van den
gedooden Duitscher te gaan om vergiffe
nis te vragen en in 't Duitsche stadje aan
gekomen legt hij bloemen op 't graf van
Walter Holderlln.
Slechts na een lange aarzeling belt hij
aan bij de woning van dokter Hoiderlin,
Walter's vader en er ontspint zich dan een
gesprek tusschen Duitscher en Fransch
man, waarbij aanvankelijk de gepijnigde
vader z'n opgekropt leed in heftige verwij
ten uit aan het adres van de Franschen.
Langzaam ontstaat er toenadering als
Paul, de jonge Franschman, hen vertelt
van de laatste oogenblikken van Walter.
Als hij alleen is met Elsa, de verloofde van
Walter, doet Paul haar de vreeselljke be
kentenis .dat hij haar verloofde heeft ge
dood. Hij wil dan weg, terug naar zijn
eigen land doch het meisje schenkt hem
vergiffenis en weet hem van zijn voorne
men terug te brengen. Ook de oudere
waardeeren den eerlijken Franschman,
hetgeen de oude dokter tracht tot uiting
te brengen door hem uit te noodlgen, op
de viool van hun gevallen zoon iets to
spelen.
Paul speelt dan het lievelingsstuk van
Walter, Traümerei van Schumann, waar
van Elsa op de piano de slotaccoorden be
geleidt, daarmee symboliseerend de toe
nadering tot den vroegeren vijand.
De vertolking door Lionel Barrymore als
dr. Hoiderlin. en Philips Holmes als de
jonge Franschman. maakte een diepen en
onvergetelijken indruk op de talrijke aan
wezigen
De afd voorzitter deelde nog mede, dat
over 14 dagen de film nogmaals zal
draaien om de vele teleurgestelde leden
eveneens in staat te stellen, dit aangrij
pende meesterwerk te zien.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging:
Casino Bioscoop, Hoogewoerd 49, Leiden.
Uittredend Eigenaar: W. F. van der Maden
Leiden, dd. 7 Jan. 1934 Wijziging handels
naam in: Casino Theater.
MILITAIRE DIENSTPLICHT.
Het inschrijvingsregister voor de mili
taire dienstplicht voor de lichting 1935 be
draagt voor onze gemeente de namen van
680 personen,